12e Jaargang.
ZATËROAÜ 10 SEPTEMBER 1921.
No. 3611
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
BUITENLAND.
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling
Voor Leiden IJ) cent per week, 1 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week, 1 2.60 per kwartaaL
Franco per post 12.05 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
Bouderlijke nummers 0 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen, waaronder het
geïllustreerd Zondagsblad.
Schrijven van Z. H. Paus
Benedictus XV
aan het Doorluchtig Episcodaat
van Nederland over de stichting
der R.-K. Universiteit.
Aan onzo Eerbiedwaardig© Broe
ders Henricus, Aartsbisschop van
Utrecht, en de andere Bisschoppen
van Nederland.
BENEDICTUS XV, Paus.
Eerbiedwaardige Broeders.
Heil en Apostolischen Zegen.
Ia Nederland een© Katholieke Univer
siteit te stichten, ziedaar een plan, welks
verwezenlijking sinds lang te recht het
voorwerp was van Uwe vurigste wenschen
want de bekende uitspraak van den pro
feet indachtig „dat wijsheid en kennis rijk
dom zijn ten heil", liieldt Gij U overtuigd,
dat niets voor Uwe kerkprovincie van
grooter nut zou zijn, da-n hot opgroeiend
geslacht zoo op te leiden, dat het, voorge
licht door het Geloof, in alle soort vein we
tenschappen goddelijke zoowel a-ls men-
schelii.ke, tot hooge vorming zou' genaken.
Met de grootste voldoening hebben Wij
daarom dan ook de tijding ontvangen, dat
Gij thans op het punt staat dat plan ten
uitoer te leggen. Steeds immers plachten
de Pausen van Rome in den loop der
eeuwen, zoowel lot beveiliging van den
godsdienst als tot bevordering der ware
wetenschap, edele burchten voor hoogere
studiën te stichten of tot rijker -bloei to
brengen.
I Zou het dan ook wel iemand kunnen
ontgaan, dat, zoo ooit dan' in onzen tijd,
hel algemeen welzijn, het bestaan en den
'krat-hlïgen bloei van zulke Hoogescholen
vordert, in onzen lijd, waarin zich -aller
wegen een zoo grooto vloed van dwa
lingen baanbreekt, dan met de heiligheid
der zeden het geloof zelf der volkeren in
hel ernstigste gevaar g-a'at verkeeren?
Elders niet a-llcen over geheel Europa,
maar ook in Amerika, richtte de wel
doordachte vrijgevigheid der Katholieke
bevolking dan ook sedert lang haar
ernstig pogen op het verwezenlijken van
dit doel, zoodat men .zou kunnen zeggen,
dat er ma-genoèg geen volk is, bij hetwelk
de godsdienst bloeit en dat welvaart
geniet, waar zulke hoogere onderwijsin
richtingen nog ontbreken.
In dezen, wij zouden willen zeggen, wed
strijd der volkeren, zullen de Katholieken
van Nederland, die immers door een
waarlijk buitengewone geestdrift voor de
geestesbeschaving uitblinken, stellig voor
niemand onderdoen.
En nauwelijks behoeft vermeld te wor
den, wat rijke weelde va.n alleredelste
vruchten daarvan valt te verwachten.
AVanneer immers tal van jongelieden,
uitmuntend door deugd cn geleerdheid
in opeenvolgende rijen het openbaar -leven
sullen ingaan, bezield met don vurigs ten
ijver voor de katholieke zaak, dan moeten
er, zoo voor do Kerk als voor den Staat
zelf, betere tijdon -gaan aanbreken
Wilt dan, Eerbiedwaardige Broeders,
met. alle kracht en één van zin aan
dringen, om dat werk tot stand te bren
gen, waaraan zoo groot© winst voor uw
fïde.rland is verbonden.
Wij van onzen kant kunnen uw li e-r cl er-
li,k pogen niet genoeg prijzen en Wij
hevelen uwe Universiteit met den aller-
meesten nadruk aan in de onbekrompen
mildheid van -alle welgez-indon.
Van God voor U de noodige middelen
afsmeekend, opdat Gij dit werk ten spoe
digste tot de geweoschl© uitvoering moogt.
brengen, schenken Wij U, Eerbiedwaardi-
'ge Broeders, en al degenen, die zich zul
len beijveren, U met. raad of daad bij te
staan, van ganscher harte Onzen Apos-
t-oliachen Zegen, niet -alleen als voorbode
van. 's Hemels gunsten, maar ook als on
derpand van Onze vaderlijke toegonegen-
hoid.
Gegeven te Rome bij Sint Pieter, het ze
vende jaar van Ons Pausschap.
BENEDICTUS XV, Paus.
het voornaamste nieuws.
De Sovjet-regeering weigert de hulpver
lening der Geallieerden. Deze willen niet
temin toch indirect helpen.
De Boiersche kwestie wordt ernstiger.
Actie der socialisten tegen do regeering
v°n Kalir.
Dreigende uitsluiting in de Engelsche ka
ntindustrie.
België.
Scheuring onder de Katholieke*?,
t «aar de bladen meid ca i» het te Ant
werpen en te Brussel tot scheuring -geko
men. onder de Katholiek© partijen. Te
Antwerpen tusschem de conaerv. Katho
lieke vere&niglng (groep »Segers—Rijck-
mana) en de voreenigde Katholieken
(groep van Cauwelaert.)
Te Brussel tiwschen de Katholieken-as
sociatie, groep RenkinWauwermans enz.
en de Christen Volkspartij n.-l. de Vlaain-
3che groep prof. Die voet enz.
8egers te Antwerpen geeft voor, dat de
Vlaamsohgezdiiide en demoorabische Ka^
tiholieken met. de socialisten aan één lijn
tje trekken, hetgeen de „Standaard" on
waar verklaart. Het 'blad geeft de schuld
aan Segei-3, door wiens houding de scheu
ring, die een natuurlijk uitvloeisel is van
het optreden der Antwerpsch-e socialisten
sedert -den wapenstilstand, is ontstaan.
De Katholieke associatie wil geen genoe
gen nemen met de vervlaamsching van de
universiteit van Gent, en liet invoeren van
den zesmaandsoh-en diensttijd, welke pun
ten voorkomen op list programma der
Christen Volkspartij.
Maria-Congres,
Gisteren is te Brussel het M-aria-conigre3
geopend, dat morgen wordt gesloten.
Duitschland.
Het conflict met Beieren.
De „Voss. Ztig." meldt, dat het compro
mis, dat. te Munchen gepubliceerd werdr in
hoofdzaak op het volgende neerkomt
Beieren erkent do maatregelen der rij-ks-
regeering in beginsel. De uitzonderings
toestand in Beieren zal zooveel in o gel ij K
worden ingericht naar de wijze, waarop
dit in het geheele -rijk geschiedt.
De Beiersche regeering echter zal het
recht hebben de desbetreffende bepalingen
uit te voeren.
Zij heeft, harerzijds de toezegging ge
daan, d-at all uitzonderingsbepalingen toe
gepast zullen worden zonder aanzien v.an
partijen.
De Beiersche uitzonderingstoestand zal
binnenkort worden opgeheven.
Een S t a a t s g r e a p i m Beier» fi I
In Munchen hoeft de Jnnddagafgevaar-
digde Fischer een rede gehouden, waarin
hij aankondigde dat. do uitroeping van de
republiek N.-Bederen zeer binnenkort kan
verwacht worden.
Noord-Duitsohland, zeide hij, kan ban
kroet gaan, en Liever heden dan morgen.
Ik 'behoef niet te verzwijgen, wat men mor
gen of overmorgen toch vernemen zal, ml.
dat Noord-Beieren zich tot een zelfstan
dige republiek zal uitroepen.
Wellicht trekken, de Zuid-Beieren hier
uit hun conclusie en zorgen zij er voor, dat
von Kabr nog op het laatste oogenblik
aftreedt.
Verwensoht de Noord-Bei er sche arbei
ders niet, wijl dezen hun geduld sneller
verliezen d.an de Zuid-Beieren. Onder
steunt de Noord-Be-iersche arbeiders in de
.komende dagen en uren en de overwinning
zal ons zijn.
In deze rede wordt dus duidelijk en zon
der omwegen uitgesproken, dat Noord-
Beiersohe arbeiders van zins zijn naar de
macht te grijpen.
Daarentegen .publiseert de „Frank. Kurier"
te Neurenberg een oproep tot de bevol
king, waarin alle nieb-sooLalisbische bur
gers tot bestrijding der socialistische plan
nen en tot aaneensluiting tegen even
tueel© geweld-daden van links worden aan
gespoord.
Actie tegen von K a h r.
Uit Munchen wordt gemeld, dat de onaf
hankelijke socialisten den eiacli stellen, dat
de -regeering Von Kahr zal aftreden, dat
de politieke gevangenen in vrijheid wor
den gesteld en dat de regeering von Kahr
wegens hoogverraad in sbaab van beschul
diging zal worden gesteld. Verder dab de
Rijks weer van alle ongewenschte elemen
ten gezuiverd zal worden.
Hieruit blijkt, dat de oischen der onaf-
li ankelij ken dezelfde zijn als een-.ige maan
den geleden. Het schijnt, dat. in die krin
gen heftige aotie gevoerd wordt.
De massamoordenaar Grossmann.
De massamoordenaar Grossmann dio ver
dacht wordt een groot aantal vrouwen
om het leven te hebben gebracht, heeft
be-kond twee der moorden te hebben ge
pleegd. Men veronderstelt, dat. hij weldra
onder den druk van heb bewijsmateriaal
meerdere bekentenissen zal afleggen.
Hongarije.
Oostenrijk wil zijn gendarmorio uit bet
Burgenland terugtrekken.
De Ooston-rijksch© regeering is voorne
mens haar gendarmerie uit liet Burgen-
land teru-g ie trekken, indien niet zeer
spoedig c&n einde komt asm den huidxgen
stand van zaken, aangezien zij het leven
dor gendennen, die er krachtens het vre
desverdrag van St. Germain voor een
vreedzame bezetting waren lieon gezon
den niet langer in gevaar wilde brengen.
Frankrijk.
Voorstei tot varlenging van den werktijd.
Gustavo Hervó betoogt in de „iVetoire"
do noodzakelijkheid, oin zoo spaedig moge
lijk de industrie ter lui:;! te komen iu doii
moeilijken s'-rijd, dia zi-h op 't oog?"dj'.ik
voordoet, door de loonon te vermlndc-vv
Evenwel is het niet geewnsoht, dab die
-loonsverlaging al te snel plaats heeft.
Men denkt er over die te doen geschieden
met lichte opeenvolgende verminderingen.
Evenwel is in sommige industrieën do
toestand zoo, dat men niet een langzame
vermindering van salaris lean .afwachten.
Om nu zoowel de industrie als den arbei
der te helpen, zou Hervé het wensohelijk
vinden," dat men tracht de -looneux niet te
verminderen in sommige nijverheden, dooh
in plaats daarvan de indusbd'ie te helpen
om bij onveranderd loon den werktijd te
verlengen. Dit denkbeeld vindt ook elders,
da-ni m de kringen van de „Vicboire", in
stemming.
Engeland.
Een dreigende uitsluiting in de
katoenindustrie.
In de katoenind. van Lancashire dreigt we
derom een ernstig geschil. Het bestuur
van de w er k-ge vers federatie te Manches tor
besloot een vergadering van het geheele
bedrijf bijeen te roepen, teneinde een
algemeen© uitsluiting af te -kondigen^
waarbij 100.000 arbeiders betrokken zou
den zijn, tenzij de vakvereniging van
kaa-rders te Old-ham haar eisch itot -beta
ling van loon aan de arbeiders, die werke
loos waren geworden ten gevolge van het
veraindereoi van de machines en ia verband
waarmede een staking is aangezegd, in
trok.
De Dail Eireann komt 14 September
bijeen.
Het D-ail Eireamn-kabinet is gisteren in
Mansion-house te Dublin bijeengekomen
onder voorzitterschap van de Valera, om
te beraadslagen over de uitnoodiging van
de Erigelsche regeering tot een conferen
tie. Volgens een -offici'eele mededeeling is
de Dail Eireann bijeengeroepen op 14 Sep
tember.
Polen.
Mirtistercrisis?
De bladen melden .thans het begin van.
een ministerieel©^ .orisia -dio de laatste da
gen dreigt. Het geheele kabinet Witos zou
zijn ontslag hebben aangeboden.
Rusland.
De Sovjet-regeering weigert de hulpver
leening der Geallieerden.
Volgens de „Daily Herald" ontving d-e
Russische delegatie te Londen het ant
woord der Sovjet-regeering op de gealli
eerde not-a der vorige week, waarin hulp-
verleening in den Russischen hongersnood
werd aangeboden. Het antwoord is een
botte weigering van het aanbod. De Rus
sisch© regeering zegt alle mogelijke facili
teiten en steun te zullen geven aan elke
praotische en ernstige poging om d© door
den honger getroffen boeren en arbeiders
te helpen, doch wat. de voorstellen der
Noulens-cómmissie betreft, deze kan de
Russische regeering slechts beschouwen
ah een „monsterachtig gebaar van spot"
ten koste van de van honger stervende
menschen.
Tsjitsjerin zegt voorts in. de nota, dat de
So vj euregeeri ng zeer verbaasd ri te con-
st-a.toeren, dat de nota van Noulens, in
plaats van werkelijken steun aan tebie
den, aanleiding geeft te twijfelen aan- het
verlangen steun to verleenen.
Men is te Parijs van meening, dat de
weigering van Moskou om de enquête
commissie toe te laten, ten -gevolge zal
hebben, dat -de -intergeallieerde commissie
•haar hulpactie zal doen ophouden. De
waardigheid van zijn ledeiv staat, noch toe
om met de Sovjebregeering in onderhande
ling te -treden, axoch om het aanbod aau
te nemen door tusschenkonxst van Noor
wegen of Turkije dc noodige inlichtingen
te krijgen.
Toch kunnen de geallieerde "regeer ingen
het lijden van het Russische volk niet. wer
keloos toezienzij willen aan hun Rood©
K-ruisvereenigingen cr edicten toestaan,
die vrij zullen zijn om haar arbeid te ver
richten volgens de .praetische mogelijkheid
daartoe en die zich ook tot tusschenper-
sonen kunnen wenden.
De allies zullen ook onmiddellijk hulp
verleenen aan de grensstaten van Rus
land, wegens hun bijstand aan de Rus
sische vluchtelingen en vooral om tegen do
cpidëmiën te strijden.
Spanje.
De strijd in Marokko.
Ton einde de voedselvoorziening van de
stelling Casanova en Ixet stichten van een
blokhuis to vergemakkelijken hebben do
Spaanscli© troepen een aanval tegen
Mooren ondernomen, waarbij de 1 ia Ut en
na een hevigen strijd op de vlucht wer
den gedreven.
Klein-Azië
De Grieksch-Turksche oorlog.
Hot Griekse he offensief
mislukt.
Het Turksclie inl ielit ingev.b i: re a a ie Fa-
rijs heeft, telegrammen uit Constantinopel
en Angora ontvangen, waarin wordt ge
zegd, dat Griekse!.© aanvallen op het >Sa-
k aria-front. volkomen zijn afgeslagen.
Grieken zonden dertigduizend ïuan verlo
ren hebben.
HET VOORNAAMSTE NIEUW3.
DE GRONDWETSHERZIENING'!. Wij.
geven een korte samen vatting van de Me
morie van Antwoord.
Minister van IJssetsteyn vindt geen aan
leiding om den uitvoer van aardappelen
tegen té gaan.
GRONDWETSHERZIENING.
De Memorie van" Antwoord betreffen
de cte Wetsontwerpen tot Grondwetsher
ziening is verschenen!.
Er blijkt .uit, dat dc regeenimg in hoofd
zaak haar voorstellen onveranderd heeft
Ige.laten.
De wijzigingen betreffen dé volgende
punten:
De Regeering heeft teruggenomen de
voorgeste/ldo veranderingen in het Hoofd
stuk: „Van den Godsdienst";
Idle naturalisatie wil zij niet alleen) bij
kracht van wet, maar ook bij Koninklijk
Besluit mogelijk maken;
in het hoofdstuk „Van de Koloniën"
heeft zij, overeenkomstig hel advies van
den Volksraad, het 2e en het 3e lid van
art. 62 geschrapt, wet het dool m'eer vrij-'
hei'd te laten aan den gewonen, wetgever
voor do regeling van cTo koloniale geld
middelen- en het muntstelsel;
zij wil de eisclien voor verkiesbaarheid
in z-oover verscherpen: dat degenen/, d'ie
van de uitoefening van het kiesrecht- zijn
uitgesloten, ook geen! zitting mogen nemen
ui Vertegenwoordigende Lichamen;
de regeering wil I-en slotte de mogelijk
heid van afschaffing van cfienj stemplicht
in de 'Grondwet openen.
DE VOORKEURSTEMMEN.
Een wijziging.
Na de beslissing, gisteren in de Tweede
Kamer genomen, zal liet veel moeilijker
xallen. oen c-öfidn#aaf door voorkeurstem-
mie 15 gekozen: te zien. Niemand kan tn.1. nu
door, vottfkeurstemmen worden gekozen.,
die ntót de helft heeft behaald van den
lijstkiesdeefler, d.i. van het quotiënt dat.
verkregen wordt hij deeling van het stem-,
.cijfer -der lijst door het aantal plaatsen
aan -do-lijst toegekend.
•Hiermee is dus beslist, dat bij een lijst—
kiesdeeler van'stel 26.000 stemmen tea
voorkcureatKfkf aat ten minste 1-1.900 moet.
behaten om gekoven <te worden. Slechts 11
van de 71 leden vonden dezen eisch te
scherp en onder dezo elf waren toevalli-
fjerwijs d'egenlsn- olie aan de voorkeurstem
men hun zetel danken iSwane, Wc it kamp,
Bakker, van Beresteyn, de Groot, -van Rap
pa-rd en de Kantor,), merkt de Kaniierover-
eichtschrijyer van het „Vad." op.
Een actueel voorbeeld van do eigenaar
dige resultaten der ongebreidelde voor
keurstemming in do tot. nu toe bestaande
kieswet-regeling is de verkiezing aan ba
ron Van Voorst lot Tweede Kamerlid
Baron van Voorst aalt uit op e'en
lijst waarop ruim 63.000 stemmen op nr.
1 waren uitgebracht en op de 9' overigen)
van de lijst tes anten' slechts 'riïlm j ioo.
Aan do beurt zou nu zijn nu mini© i- 6. de
heer Suring, maar de>ze heeft slechts 62
Memmen en de hekkealuiter (no. 10, heeft
er 89. Daarom wordt de laatste Kamerlid
en als d'*re mocht bedanken, wederom niet
genoemde he©r Öuring( maar nr. 8, de
teer St'eerjhoff, dte 88 -temmen behaald»'.
Eerst daarna komt de heer Suring; zóó
willen het 27, respectievelijk 26 kiezers!
Het Kamerlid Van Groenercdael.
Het Tweede Kamerlid, mr. Van Groc-
r-end'aol, is, naar do Tel. uit Heerlen ver
neemt, Maandag naar 1-'rank rijk (Angor) -
vertrokken, waar hij zich definitief zal
vestigen. Het blad verneèmt, dat bij lot
hot einde van d-e zittingsperiode lid van
de Tweede Kamer zal blijven, doch zich
niet meer. oandidaat- aal stellen" voor do
nieuwe Kamer.'
De uitvoer van aardappelen.
De v r .e o s voor voodscl t'e-
k o r .t o n g e.m o t i v e e v d.
Aan het antwoord van den minisl'er van
Landbouw op de vragen vannten heerScha-
por betreffende den uitvoer van aardap
pelen. ontleen©n wij bet volgende:
Gevaar, dat de aardappelen hier lot alle
prijzen zullen worden weggehaald, be-
fitaat ©r ee-hler naar het oordeel vnn on-
•iergel-e©kende niet. Factoren, die dit zul
len tegengaan, zijn niet alleen de vermin
derde koopkracht xan 'deze landen, doch
ook de ■omstandigheid, dat andere voedings
mid»Ivlen. mei name hel broodkoren, in
ruime ma'© tegen redelijke prijzen be
schikbaar zijn.
aanzien, zoo-dal algemeen in plaats van
aardappel-er meer brood en meelspijzen
.V"0r rees voor een algemeen voedsel
tekort Jmstaa't dus niel d-o minste reden.
Onder deze om-stajidighedén vindt de
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 85 cent per regel Overige dagen 89 cent per rege
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dabbe'.o
van het tarief berekend.
KLEINE ADYEBTENTIÊN, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on verbuur
koop en verkoop f 0.75 'a Zaterdags, overige dagen fO.óO
aardappel voorziening op ito treden. Hij is
is van meen-in'g, dat van de bevoegdheid,
in oorlogstijd verleend, om den uitvoer
van bepaalde artikelen te verbieden,slechts
dan gebruik gemaakt mag worden/ indien
daardoor voorkomen, zou moeten wordlen,
dat de voorziening van ons v-olk met eer
ste levensbehoeften ernstig in gevaar zou
worden gebracht.
Geenszins mag z.i. dit middel worden
gebruikt, om zeer tijdelijke prijsstijging
van -een enkel artikel tegen te gaan en)
daardoor groot© onzekerheid te brengen in
den handel van een landbouwproduct, dat
voor -een belangrijk deel op afzet naar het
buitenland is aangewezen.
Veeleer zal er in de tegenwoordige om
standigheden naar moeten< worden ge
streefd, dat de afzet van onze producten
zoo krachtig mogelijk worde bevorderd'.
En waar ook "nu weder gebleken is, dat,
indien de uitvoer aan geen enkel toezicht
enderworpen is, do goede naam van onze
aardappelen in het buitenland zeer kan
worden benadeeld, wordt door den minister
ernstig overwogen, of nie-t de tijd geko
men is om van regee-ringswege den\ uitvoer
handel van bepaalde landbouwproducten
tegen misbruiken te beschermen.
Reddingswerk onder Alkoholisten.
De Dr. Ariënsvereeniging, tof. bevorde
ring van het herstel van Katholieke alko-
holisten) in Nederland, houdt haar 2e Al-
gemleenje Vergadering op Dinsdag 20 Sep
tember a.s., des voonniddags om hall'-
twaalf, in het Sobriëtasgebouw to Helmond
Behalve de jaarverslagen vermeldt de
agenda ook do bespreking van -het Ont-
werp-rHuish. Regfl. en' Bestuursverkiezing.
De Sanatorium-Kommissie, het vorig
jaar ingesteld om het Sanalorium-vraag-
Stük volledig to onderzoeken, zal haar
rapport uitbrengen.
Uitgenoodigd worden do Afdeelingen, als
loden, terwijl verbegenwoordigers van Red
iHn»sbrigad©s. Kruisverbonden en) Maria
Verjon., ©n zij di© met de organisaties van
liet Reddingswerk oud'or alcoholisten na
der willen kennis maken., gaarne ails be-
l angst ellen dfen zullen Worden toegelaten».
Het. Katholieke Jeugd-Congrcs te Rome.
De Romeinsche correspondent van „De
Tijd"-seint:
„De Hollandse he afgevaardigden naar
dit congres zijn alhier aangekomen en.
werden namens hot comité verwelkomd.
Ouzo landgenoot, rector Jansen, bracht
een gedocumenteerd rapport, uit over de
Katholieke Jeugdorganisatie in Nederland,
welk rapport zeer werd toegejuicht".
Gemeentelijke hal- en winkelbedrijven.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
■heeft aan Gedeputeerde Staten der ver
schillende provincies het volgende schrij
ven) gericht:
„Het i3 mij gebleken, dal nog door ver
schillende giemeenten door middel van hal
len- en -gemeemtewinkels handel wordt ge
dreven in allerlei goederen, blijkbaar met
de bedoeling voor de ingezetenen wegens
berekening van onredeli jke prijzen door d-o
Ihanidelaren ingevolge de bijzondere om-
ptandi-gheden der laatste jaren! als prijs re
gelaar op te treden.
Hoewel de gerneerttebcslurenl geheel vrij
•in hun handelwijze met betrekking tot
dezo aangelegenheid blijven, ben ik mot
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Ifandol en deni Middenslandsraad van mec-
ning, dat het gemeenltewinkelbedrijf eerst
dun bestaansrecht, heeft, indien alle kos
ten welke op het -bedrijf van den gewonen
handelaar rusten, ook ton last© van het
gemeeiAebedrijf komen. Eerst dan is tecli
u'e concurrentie der gemeentelijke winkels
met particuliere bedrijven op commer
cieel gezonde basis gegrond
Hieraan wordt veelal blijkbaar niet vol
daan. aangezieri (foor dc gemeen 1-ewinkcls
groote voordeden Woixten gerot-en, vil.s
vrijdom van huur, belasting e. d. en niet
temin toch nog vaak verities wordt geleden
U -gelieve de gemeentebesturen in uwe
provincie, welk© daar\>">r in aanm'erking
komen,, met nadruk ©r op to wiijzenl dat do
gemcenltelijkft winkels aan voonneld ver-
oischte beliooren to voldoen en anders re
delijkerwijs dieöen t© worden opgeherent
7,hV>w©l 'in'li©t belang van de gemeenten, als
ter beëindiging ©ener oneerlijke concur-
jentio met den hand-eldrijvenjden nïidden-
I'ife Zaandam.
Blijkens de tpnliohting van B. ©n W.
moét om de begrooting van de ge-
'iiïeente vo.ór 1922 sluilerd le maken oen
bedrag gevonden wo len van 330.000.
llierin is echter opgenomen het tekort
over 'het' dienstjaar 192", gro t 210.000,
zoodat blijverjd 120.000 :uoet gevonden
"de
bedrag aangaat, stelfi
bestuur der gem een to
erve-
AN'af hef
btt dagel.jk;
©or 13.>.000 le vinden hit het
lends dec gasfabriek en 6o000 i
i'ami "sen dec 1 ichl fabrieken.
Over 1920 is door d© gpsfab;
v/inst gemaal:f van ƒ11.033. bom
