Tweede BSad.
Uit de Omgeving.
Woensdag 17 Augustus 1921-
"binnen LA ND.'
DE NEDERLANDSCHE
CONGREGANISTENDAG.
De Tijd sohrijft:
Tijdens het Mtssiecongres hebben1 we
onlangs op gewezen, hoe een katholie
ke uiting van groot zieleleven te Maas
tricht wordt tot een kerkel-ijk-stedel ijk
feest. Dit was thans weder het geval bij
do tweede Ne-derlandsche Congreganisten-
ldag in de stad van Sint Sorvaas. De Maas-
trJohtscho hoerencongregatle, aan welke
ide naam van pater v. Ruth S.J. voor im
mer verbondon blijft, vierde baar gouden
feest.' en dit feest heeft ze in dienst wil
len stellen van heel het Nederlandsche
cpugregatiewezen zelf. Ze heeft de Ma-
rla-kinderen in de zuidelijke Maasstad te
zamen geroepen on Roerm-onds Herder
heeft zijn hooge tegenwoordigheid nog
grootere beteekeriis aan dit samenkomen
van Neerland's congregani sten willen ge-
yen. Plechtig is Z.D.H. Mgr. L. Schrij-
jien Zaterdagmiddag ontvangen en na de
pontificale Hoogmis,, door hem in de St.
fcervaas opgedragen, wilde Monseigneur in
een der vele sectievergaderingen van Zon
dagmiddag zelf verklaren, waarom hij
óók voor de hoogere standen aansluiting
aan de congregatie 200*11 groot belang
p.chtte. Zij moeten een goed voorbeeld ge-
Ven in het openlijk "belijden en beleven
van hun heiligen godediedst.
Èen voorbeeld. Daar sf-ond Zijne Excel
lentie jhr. mi'. Ch. Ruys do Beerenbrouck,
^Huister van Binnenlandsche Zaken en
tijdelijk voorzitter van den Ministerraad,
om de levende illustratie te zijn van Mon-
geigneur's woorden. Op Maria Hemel
vaartsdag de tweede Congreganisten-
dag besloeg eigenlijk drie dagen woonde
Z Exc. de algemeene vergadering in de
voormalige Dominicanerkerk Ibij en
sprak hij de congreganirten toe. En ook
hij wees op het voorbeeld, toen hij hul
digde de feestvierende heereneongregatie:
„Op deze plaats, zoo zei hij, wil ik mij
wenden tot de jongeren en hun voorhouden
dat ze het voorbeeld na moeten volgen
der mannen van de congregatie, die, wan-
ïieev zij uitgaat, als 't ware de Tonger-
6che straat onveilig maken, gelijk schert
send kan worden gezegd. Volgt hun voor
beeld, gaat in tegen het mienlschelijk op
zicht, toont overal wie en wat gij zijt en
wat gij van onze congregatie hebt meege
kregen. En vraagt men nu wat een der
schoonsto en nuttigste werken uwer con
gregatie is, dan verklaar ik u: het veel
vuldig ontvangen der H. Communie".
Aldus de woorden! van den Minister.
Wij merkten reeds op, dat de 2e Neder
landsche Congroganistendag feitelijk lot
drie dagen is uitgebreid in de stad van de
„Sterre der Zee". Zaterdagavond werd het
congres ingezet, terwijl Zondag en Maan
dag tal van sectievergaderingen en enkele
algemeene vergaderingen werden gehou
den. Bij een keerpunt in de geschiedenis
zijn nationale en internationale congres
sen aan de orde van denj dag, gelijk het
Maastriehtsche Tweede Kamerlid H. Her
mans aanwees. Leiders op elk gebied ko
men samen om zich te oriënteeren in den
chaos, dien de wereld vertoont. Zij zien
de tekorten en maken program ma's voor
de toekomst. Maar nadat, allen hunne moe-
nlngen hebben gezegd, treedt dit Congre-
ganistencongres op den voorgrond en
vraagt aller aandacht.. En het leverde het
bewijs, dat de Mariacongregaties nog geen
verandering of vernieuwing "behoeven,
omdat zij gestold zijn vck r «Re tijden en
volken. Want. zij vragen zelf-heiliging al
lereerst, daarna heiliging van anderen,
ten* slotte verdediging van het geloof.
"Verdieping van het rcligie-u90 leven
brengt ons de congregatie zoo noodig
Vi deze tijden maar aldus werkt de
congregatie toch niet voor het geestelijke
alleen. Dit is in Maastricht in deze dagen
wel duidelijk gebleken en professor L.
Steger wees het met nadruk aan: dit door
de congregaties gekweekte en versterkte
religieuze loven is de onder grond van den
socialen bovenbouw. Het gebouw van den
socialen arbeid, door noeste vlijt van 200-
volen in ons vaderland zoo hoog onj breed
opgetrokken, vraagt als fundament het re
ligieuze leven. Zonder dit is, het, hoe
schoon en solide hot ook moge schijnen,
in werkelijkheid revolutiebouw,, slechts
korten tijd bestand tegen stormen van den
steeds harder waaien ien socialistischen
tijdw.ind, om door den eersten den besten
orkaan van communisme ew anarchisme
als een kaartenhuis ineen to storten-.
Zoo waren de dagen van Zaterdag, voor
al van Zondag en Maandag, leerrijk en be
moedigend. En de Sterre der Zee heeft
de honderden oongreganisten dit utt ons
land waren saamgestroomd, met nieuw
enthousiasme bezield, om voort te schrij
den in den geest der congregatie-regelen
en het congregatiewezen zegenrijk tc doen
zijn voor heel ons land.
HILLEGOM
De stoomtram. V-roegea* gebruikte de
(bram op de locomotieven: cokes, wclko
bramtdetof niet stonk, -althans niet in ver
gelijking to.t de .smerige dampen van de
-briketten -die gedurende -de brandstoffen-
schaars chte werden ingevoerd en nog
steeds worden gebruikt. De .directie zal wel
de een of -ainde-re reden hebben, om wel
-briketten en geen coke-s te gebruiken,
maar het gevolg is, dit personeel en pas
sagiers al .te veel1 van die vette luchtjes
moeten inademen, dat. de menschen langs
de wegen er hun portie -te slikken hebben
en dat de woningen langs den weg vooral
•bij stopplaatsen er het. hunne van krijgen.
Zou de tram voor de hygiëne als anders
zins weer -niet met cokes kunnen werken
Thans is er dunkt ons aan de laatste
brandstof toch geen gebrek meer.
NOORDWIJK.
Cursus. De Ned, Maatschappij van
Tuinbouw en Planden kunde, afd. Noord-
wijk opende Vrijdagavond in café For
tuin haar eerste les in het binden en schik
ken. van bloemen. De voorzitter dc heer
H. de Boer verwelkomde in de eerste
plaats den heer Volkersz, Rijkst uinbouw-
leeraar te Lisse, den heer Buurman uit
Leiden, den leider van clen cursus, en alle
aanwezigen. In zijn inleiding -zedde de
voorzitter, dat. de cursus op de eerste
plaats bestemd is voor de vakmenschen,
maar ook de amateurs worden in do
gelegenheid gesteld, om te leer-en het
schoons wat de natuur ons -biedt in bloe
men en planten te rangschikken op zulk
een wijze dat het schoon daardoor ver
hoogd wordt. Spa*. is geen vriend van Rijks-
bemoedingtoch brengt ;hij een woord van
bijzonderen, danik aan den -heer Vol-kersz
die door zijn hulp en voorlichting, voor
dezen nuttigen cursus een rijkssubsidie
heeft verkregen. Door zijn bemiddeling
heeft de heer Buurman zich als leeraar
voor dezen cursus disponibel gesteld. De
voorzitter vraagt de medewerking van al
len om dezen cursus goed' -te doen slagen.
Hierna wenschte de heer Vol-kersz de
Maatschappij geluk met- heb -initiatief dat
zij genomen heeft om dezen cursus le
.gevenhij heeft volgaarne zij-n medewer
king verleend tot het verkrijgen van rijks
subsidie. Dit ds een cursus van de nieuwe
re soort. Het zal moeilijk zijn voor den
heer Buurman, om te geven wat er in de
zen cursus van hem wordt gevraagd,
maar we kunnen vast vertrouwen, dat de
heer Buurman datgene, waaraan hij be
gint, ook goed ten uitvoer zal weten te
brengen. Hij is van top tot teen een vak
man. Moge deze cursus een succes zijn
voor de afdeeling, te meer daar er nog
weinig van dit soort cursussen gegeven
worden.
Hierna werd door den heer Buurman met
de eerste les begonnen. De heer Buurman
maakte zijn wens chen kenbaar en ver
zocht steeds op tijd aanwezig te zijn. De
voorzitter sloot deze eerste le3.
ROELOFARENDSVEEN.
Zwemwedstrijd. Voor een talrijk pu
bliek hadden plaats de zwemwedstrijden,
uitgeschreven door de zwemvcreeniging:
„Het Brasemermeer", op het Brasemor-
meer, nabij de Zuidkade tc Roelofar-ends-
veeri. Om ongeveer 2.30 uur werd met do
wedstrijden een aanvang gemaald. Gezwoin
n>en werd in verschillende groepen.
Groep I, 40 Meter aspirant bors(zwem
menle prijs J. van der Meer 59 sec.; 2e
pr. L. Turk 1 m. 3 sec.; 3o pr. H. Huigsloot
Czn. 1 m. 4 sec.
Groep H 100 Meter vrije slag. ie pr. J.
Rodewijk 1 m. 45 sec.; 2e prs. M. van dor
Moer i m. 52 sec.; 3e pr. J. Hoogenboom
i m. 56 sec.
Groep IIÏ: 50 Meter vrije slag. le pr.
B. van der Meer 54% sec.; 2e pr. M. Wea-
selman 55aA seo.; 3e pr. P. de Jong 57 sec.
Groep IV: 50 Meter schoolslag, le pr.
H. van Ruit-en Sz. 54 sec.; 2e pr. M. Wes-
selrnan 55K sec.; 3e pr. H. van RuitenLz.
en J. Hoogenboom, heiden in 1 m.
Groep V 50 M. rugzwemmen: ie pr. J.
Rodewijk 58 sec.; 2e pr. T. de Jong in
1 m. 4 sec.; 3e pr. J. van Rlioon 1 m. 6 sec.
Groep VI: 50 Meter hindernisbaan: le
pr. Jan Hoogenboom 54 sec.; 2e.pr. J. van
Rhoon 55% sec.; 3e pr. M. Wesselman
56% sec.
Ten slotte werden nog en-kele gastvoor-
steillingen gegeven door de heeren W. Stra-
ver en gebrs. Kraan, welke zeer in den
smaak van het publiek vielen.
Ongeluk. Gistermorgen brak op de
OudG-Wotering het lamoen van dsn wagen
van J. Bergman, van dc wasoh- en strijk-
inrichting alhier. Het dier schrok hier
door en sloeg op hol, doch werd spoedig
tot staan gebracht. De wagen reed eveniwel
door zijn vaart te water. De bestuurder
kon er nog bijtijds afspringen, doch de
eigenaar van de waschinrichting kwam in
het water terecht en beliep "een lichte
hoofdwonde. Gelukkig wanen vele bereid
willige handen ter plaatse, die eigenaar en
wagen op het. droge brachten.
KERKNIEUWS.
PRIESTERJUBILEA.
Pastoor R 00 zen, die on 1915 de erfe
nis aanvaardde van den te vroeg ontsla
pen kunstzinruigen pries tor pastoor Biane-
wiert-z, die door Kropholler (te Schevenin-
gen zijm -kunstvei kerkje had -laten bou
wen, tierde Maandag zijn zilveren pries
terjubileum.
Reeds Zondagavond werden de feeslelijk
heden geopend, -toen de jubileerende her
der der parochie van O.L. Vrouw van
Louides te Scheveningen, die een week
buitenaf had vertoefd, in de keurig-
v er sierde parochie heel plechtig werd bin
nengehaald.
Pastoor R00zen werd aan de deur der
kerk afgehaald, door de geestelijken die
een feestelijk Lof gingen celebreeren.
Voor het Lof, dat -gecelebreerd werd
-d-oor den Weleerw. heer J. J. Noor.dma-n,
aalmoezenier, niet -assistentie der weleerw.
heeren H. v. Geest, kapelaan der parochie
en Pater Desiderius Ftrams-se O. F. M.,
sprak dc eerstgenoemde van -af den .preek
stoel op het in feestverlichting getooide
altaar -den jubilaris, mede namens de pa
rochianen, een welkomstwoord itoc.
Zondagmorgen werd door den jubilee
renden herder in de feestelijk versierde
kerk een p-lechtige H. Mis van dankzegging
opgedragen. De zilveren jubilaris werd
hierbij geassisteerd -door de weleerw. pa
ter Twoehuijzen en den weleerw. heer L. A.
Roozen kapelaan -te Hoorn, beiden ine ven
van den jubilaris, terwijl de weleerw. pa
ter F-ra-nsse O. F. M. -als ceremoni-ar-ius fun
geerde.
Als feestredenaar trad op de weleerw.
bee-r A. Roozen, kapelaan te Bergen, even
eens een neef van den jubilaris.
Na de Hoogmis had ee>n receptie plaats
in. de pastorie, welke zeer druk bezocht
was.
Door de feestcommissie uit de parochia
nen wend den pastoor een -bedrag van
8210 voor een nieuw orgel en een bedrag
van 2750 voor opluistering der kerk.
aangeboden.
Verdei* werden den. pastoor aangeboden
vier fraaie altaarstoelen door den archi
tect Kxopholder'ontworpen, een groot H.-
Hartbeeld, zes zilveren kandelaren, een
zilveren godslamp, een zilveren wierooks-
vat en schuitje, zilveren ampullen en zil
veren altaarkruis, terwijl de pastoor zelf
een zilveren lessenaar aan de kark cadeau
schonk en drie zilveren canonborden.
Co)
Op eenvoudige, niettemin -recht-hartelijke
wijze, is ,te Hoogwoud (N.-H.) herdacht
het zilveren priesterfeest van pastoor J.
R uy ter.
Zendagavond werd de jubilaris, na diens
reis van Amsterdam, met zijn moeder ver
welkomd aam het station Wogmum, waar
de kerkmeester C. Schild'er namens de pa
rochie een begroetingsrede uitsprak:
In optocht werd' met rijtuigen naar Hoog
woud gereden. Vóór de aankomst aldaar
hadden nog huldebetuigingen plaats door
de eerw. Zusters van het gesticht te Wog-
num en door den heer Wegdam, hoofd-
van de R.-K. School te Hoogwoud.
Vóór de kerk van zijn parochie werd
den jubilaris onder een aangebrachte»
eereboog een welkomstlied toegezongen,
door een vierstemmig koor. Daarna werd
.in do versierde kerk een kont Lof gecele
breerd, waarna -een feestlied werd' gezon
gen.
Om half elf officieerde pastoor Ruyter
dc plechtige Hoogmis, daarbij -geassisteerd
door zijn beide brooders, pater H. Ruyter
C.S.S.R., missionaris van Suriname, als dia
ken, en patea* N. Ruytea* M.S.C., missiona
ris van Brazilië, als subdiaken. Ceremo-
niarus was -dr. P. Ruyter., pater Lazarist,
neef van -den jubilaris.
Pait-ar H. Ruyter hield de feeslprei'daca-
tie, naar aanleiding van de woorden„Niet
glorie voor ons, maar glorie voor God."
Tc tier uur had op 'het schoolplein een
treffende kinderhulde plaats, waarop des
avonds een fees buit voering volgde.
- (o) -
In allen eenvoud' tierde de weleerw. heer
Rector G. M. A, Beukers, thans ver
blijvend dn „St. Joannes de Deo" te Haar
lem zijn zilveren priesterfeest..
Om half tien droeg ZEerw. in de huis
kapel een plechtige H. Mis op met ,assis-
tentie van den weleerw. heer Th. M. Beu
kers, broeder van den jubilaris en reot-or
P. W. de Wolf.
De jubilaris werd' door zijn familie fees
telijk ontvangen' in -de groote zaal. In
den loop v-an den morgen kwam Z. D.
H. de Bisschop van Haarlem,Mgr. A. J.
Gallier, den feesteling -persoonlijk zijn ge
luk we-neohen aanbieden en kondigde hem
een benoemingsbrief, waarbij rector Beu
kers wordt benoemd' tot -pastoor te Krom
menie.
(o)
Pastoor G. Hogeman van de parochie
van den H. Ge-rardus Majella aan de
Borneostraat -te Amsterdam tierde Maan
dag zijn 25-jarig priesterfeest. Zondags te
voren werd de feestdag ingeluid met een
plechtig Lof, waarna kapelaan Pie terse
met een kleine toespraak namens de pa
rochianen den jubilaris -een paar -groote
koperen lusters -ten geschenke gaf, ontwor
pen en uitgevoerd doo.r Brom. De twee
congregaties (mannen- en vrouwenoongre-
gatie) boden een zeer mooi bewerkt, vaan
del van de H. Familie a-an, even-eens- ont
worpen d-oor Brom en (uitgevoerd door De
Vries.
Na heb Lof werd' de feestcommissie in
de pastorie ontvangen, waar ze nog een
o verges choten extra-gift aanboden.
Gemengde Berichten.
Zonder aanzien des persoons.
Vanmiddag op -het kruispunt van Hoogstraat,
Plaats en Papestraat te 's-Gravenhago. Een
verkeersagent voorkomt door ijverig zwaaien
en wenken de mogelijkheid van een verkeers
chaos en waakt er 'bijzonder voor, da-t elke
fietser, die de Papesiraat wil inslaan, te voren
van zijn voertuig afstapt. Er komen twee
agenten op de fiets voorbij, een stapt af, de
ander meent dat zijn positie dit niet noodig
maakt en rijdt de Papestraat in. Maar dat
komt den verkeersagent zijn eèr te na. Hij ijlt
niet lofwaardige snelheid zijn collega achter
na. dwingt hem tot afstappen, geeft hem een
sohrobbeeiing en keert daarop naar zijn
standplaats terug.
„Flink zoo", merkt een voorbijganger op.
,,Ja meneer, orde moet er zijn, en al was het
mijn vader zelf geweest"
Verder hoorden we niet. doch den agent onze
-hulde voor zijn optreden zonder aanzien des
persoons. „Vad."
Me j. E. uit Den Haag heeft
bij de imlitie aangifte gedaan, dat zij op den-
Strandweg te Scheveningen door een haar on-
ibckorld gebleven persoon mot inkt geworpen i6,
tengevolge waarvan haar kleeding bedorven i6.
De warme da-gen, welke
thans achter ons liggen, hébben verscheidene
snuffelaars- in actie gebracht om mede te dee-
len, hoe warm het in iaugvorvlogcn dagen wel
•geweest is. Zoo schrijft men aan de „Lierib,
Koerier" oen en ander uit liet dagboek van
Joannes Rosier, koster en «choolinccster van
St, Pi et er overgrootvader van den tegenwoor-
digen -koster te dior plaatse.
„In- het jaar 1825 is het in den zomer zoo
-droog en warm geweest ale zulks nooit
iemand had beleefd. Het had niet (beer ge-
regent van den 5 Junius tot den 7 Augustus.
Hot is op den 18 en 19 Julius, en op den 2den
Augustus zoo heet geweest, dat geme menschep
bekwaam waren om te werken, bezonderlijk
'0 (middags. Ja vele menschen zijn van ide
warmte gestorven en alle menschen in St. Pio-
ter deden anders niets als water dragen; maar
hot >.ost niet helpen, want de aarde was zoo
heet, dat niemand bijna kost over grond ber-
voes gaan. Allo waren, 6ala, andïvie, en allo
andere waren, zijn geschoten, en bedroven, en
verdroogt, de late aardappelen stonden dor, en
dood, en in alle kerken wierden gezongen 3
speciale Hoogmissen met processies."
Bij do politie te Arnhem
heeft oenl logeergast uit oen hotel -aldaar, die
thans i-n Zwitserland verblijft, aangifte gedaan
vaini diefstal van oen -kostbaar parelsnoor, lang
ongovoer 47 cM. en bestaande uit ongeveer 100
-parolen. Het slot van het collier wordt gevormd
door 3 briljanten in goud' en platina, in don
vorm van oen 8. Hot slot is voorzien van een
dun gouden veiligheadskcttinkje met haakje. De
commissaris van politie te Arnhem verzoekt
thans opsporing van het col-lier en aanhouding
van don vermoedelijken dief.
Te Duizel is G. Wijnen uit
Stratum door een stoomtram overreden; hij
was dadelijk dood.
GistOT nacht half een werd
mevr. de wed. V., wonende -Sahiedamscbeweg
onder Vlaardingen in -haar bod vastgegrepen
en door een manspersoon gedwongen geen
alarm te maken, doch te zeggen waar haar
geld geborgen was. Mevr. V. kon echter het
eleotrische schelkoord grijpen on haai dienst
bode wekken. Intusschon -ontstond tusschen
haar en oen inbrok'-r een worsteling waarbij
zij bloedend verwond werd. Getracht werd haar
een prop papier in den mond te stoppen, wat
niet gelukte. Toen door den inbreker werd be
merkt dat do dienstbode -naar beneden kwam,
vluchtte hij door een raampje van de W.G. De
in 'beslag genomen proppen papier bleken pa
tronen te zijn van een kleermaker, wat aan
leiding gaf gistermorgen den kleermaker Blom,
wonende Vrouwenstoeg te R'dam te arresteeren.
Alhoewel de aangehoudene aanvankelijk ont
kende viel bij toch spoedig door de mand en
kon zijn ontkenning niet volhouden, vooral daar
'bij geen verklaring kon geven -hoe er bloed
vlekken op zijn jas waren ontstaan.
Maandag is de Gelder het
slachtoffer van de Rapaille-partij, nadat -hij zijn
verschillende hechtenisstraffen had uitgezeten,
overgebracht naar een Sanatorium voor 'drank
zuchtigen te Beekbergen onder Apeldoorn.
Hoewel zijn zaak oog in hooger beroep moet
worden behandeld, ie toch toestemming ver
leend don -ouden zwerver voork»opig in een ge
schikte omgeving tu brengen.
-Gisterennamiddag om-
streeks half zes is aan de Leuvehaven te Rot
terdam do 4-jarigo A. v. L., wonende aldaar,
spelenderwijze -te water geraakt en verdronken.
Van de burgers, die zich te water begeven
hadden, om het knaapje te redden, vermast e de
varensgezel L. W. 0. uit zijn jas, die hij -op den
wal had «neergeworpen, toen hij deze weder
aantrekken wilde een portcmonnaie met on
geveer 16.
Gisternacht had op het
spoorwegemplacement 4e Boxtel een botsi-ng
plaats tusschen twee goederentreinen. De bin
nenkomende goederentrein uit do richting Den
Bosch reed onder eenl onveilig signaal te ver
door, juist toen een andere goederentrein ver
trok. Do binnenkomende trein r ed den ver
trekkende in de flank aan. waardoor 15 wagens
uit de lijn werden geworpen. De machine en de
tender van den verlrekkenden trein zijn zwaar
géhavend, een buffer en de lantaarns werden
afgebroken. Het v- rkeer behoefde niet te wor
den gestremd. Er 'hadden geen persoonlijke
ongelukken plaats, doch de materieele schade
is nog al beduidend. Oorzaak is het niet tijdig
opmerken van 'het onveilig signaal.
Maandagavond ie de tram van
10.40 uur, loopende van Joure naar de Lem
mer, nabij de Lemmer ontspoord, doordat er
zich tusschen de rails een koe bevond. Er had
den geen persoonlijke ongelukken plaats.
Maandagavond had te
Rabbcrich een tragisch ongeluk plaats. Terwijl
FEUILLETON
VORSTINNESTRIJD.
,10)
„Intusschen laat dit antwoord aan een
zegevierenden vijand Voorzien^ hoe Maria's
-antwoord op dG bede van Hongarije luiden
zal. Luister verd-er. De Pruisische gezant
keert morgen naar Silezië terug en met
hem generaal von Schmettau, een der
beste aanvoerders van het Oostenrijksche
leger.
Hij treedt in Frederik's dienst. In het
kamp des konings wordt tevens de Fran-
ache gezant, graaf Bellëïsle, verwacht, die
'de ziel is van het bondgenootschap tegen
Oostenrijk. Men kan voorspellen, dat nu
de verdeeling van Ooslenirij-k zal vastge
steld worden. En gij, Mijne Heeren, gij, de
Vertegenwoordigers van oen verdrukt volk,
tnoet deze gelegenheid benutten. Gij imoogt
niet verre verwijderd blijven van de plaats,
Waar het lot over Oostenrijk zal geworpen»
ïworden. Gij moet u aansluiten bij do ver
bondenen, en het toekomstige lot van Hon
garije leiden."
„Dat is ook mijn meening!" riep Bath
)vurig„Op naar Silezië! stellen wij
Hongarije's strijdkrachten onder eervolle
voorwaarden ter beschikking van de ver
bondene mogendheden!"
„Ik zal eveneens W-eenen verlaten!."
zeide Ivaub, „Ik heb heden mijn ontslag
ontvangen en brand van begeerte om mij
te begeven onder dc zegerijke vanen van
Frederik II."
Boskay zweeg.
«Nu Stanislaus, gij hebt. immers geen
bedenkingen?" riep Bath. ..Wat kan u, het
hoofd -cener machtige partij, hier terug
houden, wanneer het heil van ons vader
land ons dwingt tot beslissende stappen."
„Gij kent het doel, dat ons 'naar Weeneni
voerde," antwoordde de magnaat.
„Zeker, imaar is het te verwachten, dat
Maria Theresia aan onze heden gehoor zal
verleenen, heeft Hongarije niet sedert
jaren tevergeefs om zijno vrijheid ge
vraagd? En waarom zouden wij smeeken,
als do toestanden ons gunstig zijn, toe
standen, die geen) verzoeken maar onaf
wijsbare eisch-en kunnen doen stellen."
De graaf haalde dc schouders op.
„Stanislaus," riep do graaf met nadruk,
„ik ken de oorzaak van uw aarzeling.
„Wilt gij mij dwingen u van zwakheid to
beschuldigen?"
Boskay beschouwde zijn vriend met kal-
meni blik eni zeide op U*otschen toon; „Wij
gaan naar Silezië."
Het kamp bij Mollwita.
Na het onbeduidende gevecht bij M.0II-
witz trok de Oostenrijksche generaal Neip-
perg naar Neisse terug. Hij dekte deze
vesting en versterkte zijn leger.
Acht mijlen van hem verwijderd lag
Frederik II. Deze waagde het niet voort
te rukken om de Oostenrijkers -aan te grij
pen. In de nabijheid van hot slagveld be
trok hij een versterkt kamp en- bracht daar
eenige maanden door. Dagelijks werden' dc
troepen geoefend. Daar hij in den strijd
dc zwakheid der Pruisische ruiterij tegen
over de vijandelijke had leeren konnen.
zoo hield hij zich voornamelijk mot de
verbetering daarvan bezig.
De militaire oefeningen vormden in
tusschon het onbeduidendste gedeelte van
's konings werkzaamheid. Na de
schermutselingen met de vijanden ont
wikkelden zich dingen van groot gewicht.
Gezanten van bijna alle Europeeselie hoven
stroomden in het kamp bij Mollwitz to
zamon. Bijna geheel Europa had Oos-
tenrijks ondergang gezworen -eni Frede
rik's kamp was het middelpunt van het
groote net-, dat tegen Maria Theresia ge
spannen was. Do koning ontving die ge
zanten van Beieren, Saksen, Keulen,
Maiz, Sardinië, Frankrijk en Spanje, maar
hij onderhandelde voorzichtig on met te
rughouding. Hij verlangde wel e-ene ver
deeling van Oost-enlrijk, maar hét leeuwen
deel moest hem toevallen. Jlij nam begem-
over niemand verplichtingen op zich, ad-
leen zijn eigenbelang mocht hem binden.
Froderik's politiek w?as die dór „vrije
hand." De listige vorst wilde* zijn bondge-
nooleni het hardste werk laten doen, de
meeste winst moest echter zijn deel zijn.
Frankrijk had zijn bekwaamaten diplo
maat naar Mollwitz gezonden, den graaf
Belleïsle. In dezen trotschen man had zich
al de haat van alle vijanden des rijks te
gen Du it sc lil and als brandpunt vere-enigd.
Hij had eene memorie opgesteld, waarin
het geheele vernietigingsplan tegen Oos
tenrijk beschreven, en eiken roover zijn
aandeel in den 'buit aangewezen vxis. De
oude minister Fleurv had het geschrift
goedgekeurd en or kennis van laten ge
ven aan alle verhonden hoven. De sdoot
tot deze memorie was echter niet gege
ven door een Fransehman, maar door een
Duitschcr, .namelijk door den koning van
Pruisen, Frederik II.
Onmiddellijk na zijne troonsbestijging
had hij dien Fransehman Gamas naar Ver
sailles gezonden om zijne diensten tegen
Oostenrijk aan te bieden. De öude vijand
des Duitschen rijks aarzelde niet de door
een Duitschen vorst aangeboden hand aan
-te nemen.
Frederik ontving den. trotschen graaf
Beleïsle met berekenide vriendelijkheid en
wfolwliliendibeid.. De Flransche z'odei^ des
konings bevielen den -graaf buitengewoon.
In 's vorsten omgeving hoorde hij slechts
Fransc-h spreken en ontdekte overal
Fransche gebruiken. De graaf meende te
droomien en zich niet in het hart van
Duitschlahd, maar in Frankrijk te be
vinden.
Niet minder leerde hij Frederik's scherp
zinnigheid kennen, en diens sluwheid en:
gevatheid maanden hem tot voorzichtig
heid.
Beide mannen onderhandelden lang en!
dikwijls met elkander. Slechts Boyer, Fre
derik's vertrouweling, mocht aan deze
gesprekken deed nemen, welke tot nog toe
tot geen resultaat hadden geleid. Eindelijk
had de koning een besluit genomen en
verwachtte nu Belleïsle om tot een be
slissende afspraak te komen.
Frederik's kleeding was geheel over
eenkomstig de Fransche mode en zijn
hoofd naar Fransch gebruik gefriseerd.
Op den vloer der tent lagen kostbare ta
pijten en bet vertrek was met voorwer
pen naar den smaak van dien' tijd opge
vuld. De voorhangsels der tent waren een
wemig teruggeslagen en' veroorloofden den
be$roner een blik over liet landschap le
werpen. Op de tafel lagen eenige papie
ren, waarin Frederik tot de aankomst van
Boyer gelezen had.
„Laat mij liet niet vergeten, Boyer,
er werden mij dezer dagen twee Honga
ren voorgesteld. Zij kwam in gezelschap
van Schmettau en Kaub uit Weenien met
het dool aan Hongarije's losscheuring van
Oostenrijk Le werken. De graaf Boskay is
een deftig man, een „prachtige kerel" zou
mijn v-ador gezegd hebben en di-en hij te-
gien goud zou hebben! opgewogen om een
grenadier als een boom te verkrijgen. Voor
mij is de uitstekende ruiter meer waard
clan cle prachtige kerel. Ja, ik bewonderde
Boskay's rijkunst, zijne kennis van do
paardenstoeterij, die ik gelegenheid vond
waar Le nemen. Boskay is volkomen onze
man. Gij weet hoe slecht het met mijne
ruiterij gesteld vis. 's Graven ken'nissert
kunnen mij uitnemend van dienst zijn. Zou
het niet mogelijk zijn den Hongaar te
winnen?"
„Ik geloof het niet, Sire. De beide graven
'ijveren voor Hongarij'.s onafhankelijkheid
A'oor zooveel ik bemerken kon, kwamen
zij hier om inzicht le verkrijgen in dc di
plomatieke schriften en daarnaar hunne
maatregelen te nemen. Misschien kan Bos
kay u in Hongarije betere dienfeten bewtij-
zen, dan aan het hoofd uwer ruiterij."
's Konings lippen krulden zich tot een
,der listige lachtjes. welke soms dè verra
ders zijner gedachten wanen.
(Wordt vervolgd).
