12e Jaargang. DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1021. No. 3595 Ste Seid^oha&ou/tcmt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week. 1 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, 1 2.60 per kwartaal. Franco per post 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - REIDEN. TELEFOON iNTERC. 935 POSTBUS No. II. Een moderne held. Groole verslagen hebben wij gelezen ©ver de ontvangst to 's-Gravenhage vhn den wielrenner Moeskops, di-* wij lieb- ben hei vermeld op oen internationalen wedstrijd te- Kopenhagen een overwinning hoeft l»ebaald. ■Door een menigte van duizenden is hij gistermiddag te vijf uur aan het station der lioll. Spoor te 's-Gravenhage bij zijn aankomst begroet. Er was muziek van de Void-Artillerie te paard. Een verslaggever van de „N. P» Crt." be schrijft daar te midden van die juichende menigte de houding van den held ja, d<m held van onzen modernen tijd, om dat hij hard kan fiets-en. Daar stond de wereldkampioen', een voudig man, omringd door de hooge hoeden, gefilmd, gekiekt, toegejuicht, verdrongen door golukwenschende vrienden, omstuwd door een ovalion- - n©arende menigte. Moeskops, de lalco- nicke, bijne cynische kerel, tuurde en zocht. De onaandoenlijke athleet, de onverschillige, zocht zijn ouders. En doen hij die zag, kuste hij zijn moe der, omhelsde hij zijn vader en om helsde zijn vader hem en zoende hij zijn zuster. 't Is wel interessant-, tc vernemen, dat *0'>'n held kust en omhelst en zoent 'i Ging toen in triomph-loehf naar de Groenmarkt. waarin Hollandia de huldi ging plaats vend. Er werden daar veel speechen gehouden Ji =.kops heeft getoond, „dat in ons klei- ;io land volwaardige mensohert" worden vonden; hij is „een sieraad voor de Re- ïidemtie", enz. enz. Tot slot sprak de vader van den trium ph a tor. De ,.N. R. Crt." zegt daarvan: Eu toen zou ook Moeskops vader iets zeggen en het spreken van den bejaarden man bracht een toucliant moment. Zeer bewogen dankte hij al len die dezen dag voor zijn zoon en voor hem tot oen onvergetelijke heb ben gemaakt. Hij als heel klein bur gertje had medegewerkt om zijn zoon er to brengen. Het was vaak moeilijk geweest. Maar nu zijn zoon dat had be reikt, had hij de grootste belooning ondervonden. Toen kon de overgelukkige vader niet oneer. Tranen verstikten zijn stem. Moeder Moeskops weende stil letjes, gebogen in haar stoel.-En Piet, de onverschillige, deed weifelend, werd week, lachte en deed druk met zijn armen, alleen om zijn aandoening te verbergen. Toen kreeg de muziek, voor Hollan dia opgesteld, een wenk. En toen zong de menigte weer: lang zal hij leven en klonk plechtig ons volkslied. Wij willen- hierbij geen commantaar yeven. Leest nu nog eens even volgend be richtje, dal wij vonden in het „Vad." „Te Badm bij Weenen is dezer dagen ten man overleden, wiens n&am slechts Veinigon, doch wiens uitvinding de lieele fc'creld l.ent: dr. Josef Kuzel. Dr. Kuzel pas n.l. .Ie eerste, die een metaaldraadlamp ^ónatrueerde, doch slechts een enkele dio lagelijks van deze uitvinding gemak heeft, t.»rde ooit diens naam.'' Moeskop.: kent men beier Zoo te de we- 7f/ld. Opbouw. Afbreken is over het algemeen niet zoo Moeilijk ais opbouwen. Vandaar -dat in de stoffelijke orde van zaken degenen, die belast zijn met sloo- pera-arbeid, gewoonlijk minder verdienen dan zij, die iets moeten opbouwen, in el kaar zetten, gereed maken. In het geee-telijke echter zijn er nog al veel .uitzonderingen op dezen algemeenen regel to voel. Te gemakkelijk wordt er een zekere roem behaald eu een zeker succes geoogst met werk, dat van iouter-afbrekenden aard is... Er zijn zelfs politieke partijen, die groo- tendeels op zulk een roem willen toren en van zulk een succes wenschen to leven Wat heeft b.v. het Oommiuiisme bereikt in Rusland Vemietigiiijg, gebrek, armoede, ellen de...en vult aan, zoo ge wilt, deze woor den tot een lange lijst, waardoor (klaar •wordt uitgedrukt het begrip van al wat er is aan bittere droefheid en pijnlijke smart in dit leven Heb communisme in. Rusland wilde to ren op den roem, en wonschte .te leven van het succes dat het de ..kapitalisti sche" maatschappij afbreekt.... 't Was en is van lout er-afbrekend en aard. En aiu? Volslagen -duisternis -rondom liet arme, diep-beklageaswaardLge volk, dor welke duisternis de lichtetraai breekt van een P a u s e 1 ij ken oproep om hulp ten gunste van Rusland. Het Hoofd der Katholieke Kerk wendt zijn invloed aan, om te doen opbouwen wat der Katholieke Kerk verdwaasde vij anden hebben afgebrokenhet levens-be staan van een misleid volk. BUITENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Opperste Raad besluit in zijn verga dering te Parijs om nog niet in den Grieksch-Turkscben strijd te bemiddelen, Toenemende stagnatie bij de Russische spoorwegen. Prijsstijging in Duitschland. Loonsverlaging in Engeland. Sreuk tusschen Russische en Duitscha communisten. Ernstige munitie-ontploffingen in Japan. Vredesonderhandelingen. De ver gade r i n g v a r d e -n Opperst eai R a a d. De lorde en vierde zitting hebben do beraadslagingen niet hèèl veel verder ge bracht. Uit- Parijs wordt cLd. 10 Augustus ge meld. De Opperste Raad kwam om 11,15 de3 ochtend-s bijeen en vergaderde tot 1 uur. Briand deelde aan de leden der conferen- -tie mede. dat de des-kiuidigien' betreffende Opper-Silezië hun arbeid niet. toot 7 uur beëindigd zouden hebben en deze quaes lie due pas morgein overwogen, kou worden. De conferentie bestudeerde dus in deze vierde zitting weder (evenals i-n de derde zit-tin-g, waarin dienaangaande geen be slissing was genomen) de Oo&tersche quaestie, in het bijzonder de neutraliteit ten opzichte van de Grieken. Ha een gedachten-uitwisseling welke de eenstemmigheid der gedelegeerden ai •toonde, werd de volgende motie aangeno men: ,.De geallieerde regeeringen beslui ten om een striot neutrale houding aan to nemen in den Grieksch-Turkschen oor log. Zij zijn overeengekomen om niet ia heb conflict tusachenbeide te komen, in den vorm van e enigen bijstand, hetzij uit iferoepenzend inge n o f or cd ie ten, loealaande, evenwel zonder dat dit besluit iets af mag doen aan de vrijheid van den particulie ren handed." Wat do quaeslie der bemiddeling be treft, nam de Opperste Raad. een motie aan, waarbij verklaard wordt, dat z.ij zich de mogelijkheid van een bemiddeling voorbehield, doch dai de geallieerde re- •geeringen het oogenblik nog niet gekomen achten voor een dergelijke operatie, daar deze nog .geen resultaat kan opleveren. De Raad bestudeerde vervolgens de quaes tie van de vrijheid der zeeengten. Ka e enige discussie werd besloten om een gemeens chappe lij ken stap -te doen bij de beide oorlogvoerenden, teneinde de vrij heid der zeeengten te verzekeren. Verder wordt nog gemeld eveneens d.d. 10 Augustus In hare zitting van hedenmiddag on- derzoolit de Raad de technische quaestdes, ai.l. de controle -over -de luchtvaart. De in- torgeallieerde commissie to Versailles zal worden verzocht een rapport op to ma ken over de behandelde zaken. Vervolgens behandelde de Raad den hongersnood in Rusland oil besloot een -rapport, samen te stellen, om aan de hon gerende be volhing hulp te verschaffen. Morgen zal de Raad voortgaan met het onderzoek betreffende Opper-Silezië. (In ons verslag van gisteren over de eerste en tweede zitting is een vergissing gemaakt wat betreft de dateeringen.) Duitschia-id. Nieuwe loon- en salarisregelingen noodzakelijk. De rijks reg. ziet zich genoodzaakt teugevol ge v. d. sterke prijsstijging, welke geduren de de laatste weken heeft -plaats gehad een nieuwe loon- en salarisregeling te ont werpen, voor de ambt-ena-ren -en werklie den in 's rijks dienst. He-t is zeer waarschijnlijk dat de kos ten voor het levensonderhoud nog hooge,r zullen worden hetgeen voornamelijk zijn oorzaak vindt in de te verwachten ver- -liooging van den broodprijs, van de huis huren, terwijl ook de nieuwo belasting wetgevingen van groeten invloed zullen zijn op de prijzen van de steenkool, het gas en do eleotrisohe kracht. De Rijks be, groabing zal hierdoor met eenige miLliarden mark moeten worden ver ■hoogd en een gedeelte van de geraamde opbrengst der nieuw ontworpen belastin gen, zal voor deze nieuwe uitgaven moeten worden bestemd. Moskou en de K. A. P. D. Volgens een bericht in de „Kornm. Arb. Ztg." -heeft -het bestuur, der comm. arbei derspartij verklaard, dat de breuk met Moskou een feit geworden is. De meest urgente taak van liet rev. "wereldpro-1 etariuat is de opbouw van een comm. Internationale, die dus de Vierde Liteirnationale zijn moet. Er is reeds een commissie gevormd •ter voorbereiding der aansluiting van alle ■rev. partijen en groepen, die tegenover Meskou in de oppositie zijn. Frankrijk. Geen onrust in Franscfi Marokko. Een draadloos bericht uit Lvon verze kert, d$-t de gebeurtenissen in de Spaan- sche Marokkozone -geen terugslag vertoo- iieii, in het Fran,sche gebied. In de om geving van Ouezza-n is alles weer- rustig. Engeland. Loonsverlaging, Uit Londen, van 9 Aug., aan de „Tel.": „Heden had hier een conferentie plaats van de onderlvandelingscouinii.ssie van de spoorwegmaatschappijen met vertegen woordigers van den Nation al en spoor wegarbeidersbond, de Federatie van me taalbewerkers en die van de Bouwvakar- DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per reg Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLcJNE ADVER fENTIËN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vorkuur koop en verkoop f 0.75 'b Zaterdags, overige dagen f0.60 beidors. Meu kwam. -tot dusdanige over eenstemming, dat met ingang van 15 de zer de loonen van ougoveer 100.000 arbei ders van de spoo-rwegwerbpla-atsen met zes shilling per weck zuilen worden ver laagd. Sommige daarvan zijn ook aange sloten bij den Algemeenen Maclimc- bouwersbond, die reeds langen tijd over hoop ligt met den Spoorweg arbeidersbond en dus op deze conferentie niet was verte genwoordigd." Een centrale loonraad ingesteld. Het N. T. A. seint van 9 Aug. uit Lon den „Gisteravond zijn door het Lagerhuis aangenomen de bepalingen va-u de nieuwe spoorwegwet, waarin heb tussclien kapi taal en arbeid (tot stand gekomen com promis is vast,gelogd. Volgens deze nieuwe bepalingen zullen -alle kwesties betreffen de de werkuren en de arbeidsvoorwaar den naar een Central en Loonraad wor den verwezen. Deze regeling geldt met een opzeggingstermijn van 12 maanden -tot Januari 1923. Zij vestigt een wapenstil stand in de industrie voor meer dan twee jaar. De toestand in Ierland. Als voorbeeld van den goeden indruk, dien de vrijlating van Mc.Iveown in Ier land gemhakt heeft, moge het volgende commentaar van de „Irish Independent", wellicht de- bitterste criticus van de Rrit- sche regeering, dienen: „Door MoKeown at ij te laten, heeft de Brits che regeering niet slechts getoond nog hoffelijk te kun nen zijn tegenover den vijand-, maar te vens, dat ze bezield is met den wil tot vrede." Het einde van den oorlog. ring' gerecht aan den „Order in Council" (algemeenen maatregel van (bestuur) waai- bij be.paald wordt, dat de oorlog officieel 31 Augustus to middernacht- zal geëindigd zijn. Dit besluit zal algemeen van toepas sing zijn behalve ten aanzien van hot Ot tomaans olie rijk. Het belang er van ligt in het feit, dat -tal van fiuancieele con tracten en transacties, welker nakoming afhankelijk was gemaakt van „het einde A'an den oorlog", thans kunnen worden af gewikkeld. Rusland. Stagnatie bij de spoorwegen. Aan Politiken wordt uit Riga geseind Volgens beriohtem in bolsjewistische bladen had-don de Russische spoorwegen die het verkeer mot het Donetz-bekken onderhouden en de Oekrajina met centraal Rusland verbinden dan 25©n Juli neg slechts Voor drie dagen stookniateriaaü. Om een catastrofe te voorkomen, werd al het voorhanden brandmateriaal in beslag genomen en heb toch .reeds beperkte spoor wegverkeer nog' verder ingekrompen, het geen den toestand in het gebied van den hongersnood zeer verergert. De kolen-industrie in het Don-gebied lijdt ook onder de v er.keers b e per kingen daar de levensnviddelentoevoer voor de mijnwerkers met groote moeilijkheden ge paard gaat. Buitenlandsche Berichten, Munitiecntploffing in Japan. De „Ma-tón" publiceert een telegram uit New-Yoik, meldende, dat een ernstige ontplof fing plaats had op 8 Augustus in het muni tie-depot van Hirosjima (Japan). Hot aantal dood en, .gewonden en vermisten bedraagt 200. Een aanslag cp het leven van den Rooineeiï- schen Kroonprins. De Roemeenscke politie is een samenzwe ring op het spoor gekomen, welke ten doel had den trein te doen ontsporen, waarmee do Roeineensche kroonprins naar Transsylvaniö zou reizen. Zes communisten zijn gearresteerd: als verdacht, de spoorlijn te hebben onder-* rnijnd. Zware brand te Hernhulh in Salesmen. Uit Dresden wordt gemeld: Maandagmiddag brak in een gebouwtje der fabriek van Abr, Dürninger te Hernhuth in Sakson brand uit. Aangewakkerd door den hovigen Noord-weet er storm breidde de brand zich 6poedig uit en weldra stonden eenige aangrenzende huizen eveneens in vlammen. In weerwil van de uit gebreide maatregelen der brandweer -grijpen de vlammen nog steeds verder om zich heen. Ds heerschende waternood bemoeilijkt het Wusschingswerk ten zeerste. Of er menscken- levens Ie betreuren zijn, beeft men tot dusver nug niet kunnen onderzoeken. Behalve vele andere gehouwen staat ook het weduwenhui* der broedergemeente in brand. Boschbrand. Sinds 6 Augustus woedt een ontzetlendo brand in de bossclien van do Jura. pe zwarte rookkolommen tTekken -over Gonéve en heb me or. Met man en macht wordt gewerkt om het vuur le stuiten, maar volgens de laatste berichten uit Genève tol dusver te vergeefs. Twee regimenten infanterie zijn thans te hulp geroepen. De brand is waarschijnlijk ontstaan door vonken uit een locomotief. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Vergadering van het R.-IC Vakbureau te Utrecht. Een Weensche museumdief te Amster dam gearresteerd. Aankomst van den pauselijken nuntius mgr. Vicentini. De Pauselijke Nuntius. De nuntius, mgir. Vicentini, (titelvoerend aartsbisschop van Helenopol, die -p-'Ver- avond 8 uur te Den Haag aankwam, ueefb te Brussel dor middel van de „M-sb." do volgende officieele boodschap en -groet aan het Nederlandsche volk gezonden „Bij mijn aankomst in Nederland .groet ik de Nederlandsche Regeering, het Door luchtig Nederlaoidsch Episcopaat, de Ne derlandsche Katholieken en al de andere Nederlanders en ik ben gelukkig den voet to mogen zetten in dit zoo edel en gastvrij land." Jaarwedden van Burgemeesters, enz. Do nieuwe regeling der wedden van deze titularissen welke d-oor Gcd. Staten reeds bij circulaire d,d. li Augustus 1920 bij de Gemeenteraden is aanhangig gemaakt, i* eindelijk bij Koninklijk Besluit goedge keurd. Wel heeft liet lang geduurd, doch voor sommigen zijn nog belangrijke ver-* boteringen in het aanvankelijke ontwerp aangebracht. Bedroeg de kinderbijslag aanvankelijk 100 voor elk kind beneden 18 jaar vanaf het derde kind, thans be draagt hij 24 pet. van liet bruto-salaris; was het aanvankelijk de bedoeling de elders doorgebracht o dienstjaren niet te laten meetellen, thans zal dit in bepaalde om standigheden toch liet geval zijn. Deze re geling wordt geacht ingegaan te rijn van- al' 1 Jan. 1921. Slechts voor een twintigtal gemeenten waarvoor dii-t door den Raad werd voorgesteld waren God. Staten ge neigd haar (e doen ingaan 1 Juli 1920. De .nieuwe regeling geldt voor do Ontvangers slechts to.t 1 Januari 1922, zulks niet het oog op do reorganisatie van het gemeen telijk belastingstelsel. FEUILLETON VORSTINNESTRIJD. ..Toegegeven, graag! Maar daar is ecnio eigenaardige gedachte bij mij opgekomen. Gq strut! en boor, omdat hij een paard ♦••(draaglijke lasten oplegt, maar welke S'raf verdient hij dan, die niet oen dier, friaar eert mensèb, ja een geheel volk on- Ji'u- zulke lasten verdrukt? Moeten niet ïi" dappere Hongaren den in liet slijk ver tollen Oo-tonrijksche staatswagen voort trekken? orden liun geene lasten opge- 40g-l, die ondraaglijk zijn, omdut zij t-egiem Allo recht strijdéni?" „Do vergelijking is inderdaad treffend, wersle. Ik zwijg van den süaatew-agen, diè ln liet .slijk verrot, maar de Hongaren zul Jen zich tegen hunne verdrukkers welen so verdedigen, ook zond-er vreemde hulp." magnaat had op vrij levendigon toon JMprokcu en Kaub hield liet voor gera- ïen thans verder over dit ondemerp te ^wiigen. z-j reden naar Woenen terug en Je o vers Ie geleidde den graaf tot aan liet wgement waar hij afscheid a an hem nam. I Een zonderlinge ontmoeting. Twvj dagen later wandelde Boskay, in gedacht-en verdiept, buiten de stad. Voort durend klonken hem do woorden van oen dokter in de oor-eik en doze woorden trof fen hem als diepe verwijlingen. Van Ma ria Theresia. die liean persoonlijk onbekend was, liad bij veel lofwaardigs gehoord. Hij kende haar edel streven voor het welzijn Aan Oostenrijk en de hinderpalen, welke zich verzetten tegen de herstelling vuil zooveel jammeren. Het scheen hem laf toe. van de verlegenheid waarin zich de edel aardige vorstin bevond, gebruik le maken ten voordeel e van Hongarije. Bosk-ay's t id- dorlijk hart had een afschuw van alle 7ij- Avegen en van alle voordeel-en. welke door den) nood om het ongeluk \an den tegen stander worden afgeperst. W are Maria Theresia machtig en trotsch geweest, had- de zij vast op eten troon, gezeten, liij zou gemakkelijker in Kaubs net gevangen zijn, dan nu zij bedreigd werd door de aan vallen van een aantal vijanden en machte loos was. Soms zweefde hem het dank- bedld voor den geest, om alle krachten van Hongarije te vcreemigen tot redding der koningin. D-izc gedachte lia-.i ao-u- den- od' moedigen jer.gen man i-d.s aangn ;j vad -- i A-erlQkkond.s. Kauli lia-l hem echter - haaldelijk voorgesteld, dal het medidrd «n li.'l al ongeflijk geven. Hij schatte Maria The resia hoog, maar Hongarije schatte hij on eindig hoóger. Door do meest verschillende gedachten beheersdht, had hij zich al verder en ver der Aan do stad verwijderd. Het. hoofd een weinig voorover gebogen, met de handen op den rug en steeds tor aardt? ziende, kwam hij aan een weg in liet veld, dio van de straat af naar een boschrijken Keuvel voerde. Op hetzelfde oogentblik trad een man A'an dien weg af, op de straat. Sinds ©enigen tijd had hij den graaf beschouwd en bleef thans wachtend slaan. De pein zende Boskay had hem echter niet opge merkt en was hom voorbijgegaan zonder hem te groeien. Hij zag eerst op, toen de vreemdeling hem luide zijn groet deed hooren. Eenj der tig- gekleed en bejaard lieer stond voor hem. Het voorkomen van dezen man was vol waardigheid, zijn gelaal toekende adel en hooge beschaving. Do graaf beantwoordde den groet op eene wijze, die van achting getuigde. „Met uw verlof, slechts een enkel woord", sprak de vreemdeling, toen de magnaat zijn weg wilde A'cn'olgen. „Hol verheugt mij dat het toeval mij graaf Boskay doet ontmoeten en wel naar hel scliijn» op oen ->geiibiik, dat beslissen zul over zijne po litieke toekomst, Ten minste geloof ik dat alleen een man, die op hel punt staat een! ge- Avichtig besluit to nomen zoozeer in mij meringen kan A'crdiopt zijn". Do Hongaar zag den spreker veiwonderd aan. Deze lachte. „Beschouw mijno woorden, graaf," zei- de hij, „niet aio aanmatigend, maar als de ui-Ling .van govoelens, die vriendschappe lijk ten uwen opzichte zijn. Ook ik wenscli jden schooncu. rijken Hongaar eene positie in het rijk toe, waarop hij recht heeft. Maar ik onocf. allo slappen die-p betreuren. Avolke van den weg der gehoorzaamheid en van bet AairLrouii'cn' in zijne koningin afwijken". IBoskay's, veiwonderibg nam toe. De be doeling der laatste Avoordon op zijn wan kelende gezindheid, dreef hem een blos over T aangezicht. „Mij zijn geenr redenen1 bekend", zeide hij, „welke u recht geven u in mlijno aan gelegenheden te mengen". „Vergeving graaf! Uvvo aangelegenheden zijn van politikken aard; geen Ariend van den troon en der wettelijke orde lean dus daaraan vreemd zijn. Ook kan de uiting Aan het gevoelen a au een aa"elmoeiiend man u niet beledigen." Do magnaat overwoog of hij het gr- j sprek met den vreemdeling voortzetten of zijn Aveg vervolgen zou. Het innemend voorkomen van den! man, rijn© lioofdscho manieren, de helderheid zijner blikken cn vooral do vertrouwenwekkende bedaard heid zijner houding deden hem tot het eerste besluiten. „Ik treed niet in politieke beschouwin gen", zeide hij. „omdat dio gewoonlijk tob fiiets leiden en wijl ik daartoe trouwerü |?cen lust heb. Wanneer gij evenwel, naar het schijnt-, iets te zeggen mocht hebben, bon ik bereid u aan to hooren. ofschoon gij nmij volslagen vreemd zijt."' „Mijn naam doet niets af tot de- zaak", hernam de vreemdeling, „van eenig ge wicht kan echter do verzekering voor u zijn, dat ecru vereerder uws A'olks tot. u spreekt, welks toestanden on wonischen mfj volledig bekend zijn. Ja, ik hob u ietis te zeggen," vervolgde hij na een oogenbli-k stilzAvijgens. „ik zal korf zijn. Vóór de ko-« ning van Pruisen! in Silezië vrol, liet hij 'zich -door politieke agienten den weg be reiden. Deze agenten spraken van do deel- namingvan Frederik in het lot vanzijne verdrukte evangelische brocdors in Silo- (Wordt vervolgd^ j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1