BUITENLAND, 12e Jaargang^ DONSSBE&G 21 JÜLi 1821. No. 3577 Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 1 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, 1 2.60 per kwartaaL Franco per post 2.95 per kwartaaL Pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnee verkrijgbaar tegen betaling van 50 ct. per. kwartaal, bij vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers 0 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit litaü verschijnt elksn dag, uitgezonderd Zon- er. Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regel Overige dagen 30cer.it per rego Yoor Ingezonden Mededeelingen wordt bet dubbele van het tarief berekend. ELELi E ADTECTEKTIÊJT, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Lloyd George beraadslaagt met het Ka binet over de voorstellen aan de Valera. Engeland stelt voor een vergadering van id en Oppersten Raad te houden op 23 Juli te Boulogne. Hongeroproer in Rusland. -x. Duitschlaud. Do waarde van een dag gevangenisstraf. De ministeries van justitie van Bsyeren ten van het rijk zijn bezig met een her ziening van de wet voor verandering van vrijheidsstraffien in geldboete. Tot nog (toe betaalde men vijftien mark inplaats yan een dag gevangenisstraf. Dit zal nu Ijvorden veranderd in honderd vijftig mark Engeland. De Iersche vredesonderhandelingen. Gisteren is een Kabinetsraad gehouden ter behandeling der Iersche kwestie. Lloyd George heeft aan zijn collega's den loop der onderhandelingen met de Valera uiteengezet en eenige voorstellen der re geering meegedeeld. Indien deze voorstellen door het Kabi net worden aangenomen, zullen zij aan de y ril era worden ovenhancligd. Lloyd George naar Amerika? De Daily Mail verzekert, dat Lloyd George llians definitief besloten heeft om in den herfst naar Amerika te gaan. (Klaarblijkelijk ligt in dit bericht dus opgesloten dat do eerste-minister zelf als gedelegeerde ter conferentie te Washing* (ton wen&cht op te tredei;. Kolonel House pleit voor deelname der dominions aan de Zuidzee-conferentie. De Philadelphi Public Ledger heeft een telegram van kolonel House, die thans te Londen is en daar verklaard heeft dat de ©rilsehei dominions: hun invloed;", doen gelden op de Britscüie politiek, vooral ten aanzien der buiteniandsche aangelegen heden. House constateert een samengaan van de eerste-ministers der dominions in deze, en acht den tijd niet ver, dat een leidende figuur uit do dominions En- (gelsch minister-president zou kunnen wor den. House wijst op de nuttige rol welke ide dominioners kunnen vervullen door Amerika en Engeland nader lot elkaar te brengen; hij is van meening, dat de eer- Bte-ministers der dominions de Zuidzee- confenentie te Washington moeten bij lwonen. Het antwoord op de FranScho nota over Opper-Sileziö. In het Engelsehe antwoord op de Fran- feche nota. betreffende Opper-Silezië wordL nadrukkelijk gewezen op de dringende noodzakelijkheid van een oplossing der Opper-Silezische kwestie. Het langdurig uitstel maakt de bevolking van Opper- Silezië wanhopig en nieuwe onlusten wor den gevreesd, wanneer niet spoedig defi nitieve maatregelen worden genomen. Do Englesehe regeering stelt voor op 28 of 30 Juli te Boulogne een bijeenkomst van den Oppersten Piaad te doen plaats vinden. Mocht de Iersche kwestie aan Lloyd George beletten, Londen te verla ten, da-n zal de Engelsehe regeering wor den vèrtegenwoordigd door Balfour en lord Curzoii. Do Engelsehe nota zegt verder, dat- do kwestie van het zenden van geallieerde versterkingen naar het volksslemmin.gs.ge- bied een der onderwepen van' bespreking f>p de bijeenkomst zal uitmaken. Een nederlaag der Regeering. Bij de behandeling van dé begrooting in het Lagerhuis leed de regeering oen neder laag. Een amendement, waartegen minis ter Chamberlain zic.h bad verzet, word aangenomen met 137 tegen 135 stemmen. Tan dc banken der liberale oppositie en die der Arbeiderspartij werd 'luide geroe pen: Aftreden. Minister Chamberlain verklaarde oven- .wcl, dat de regeering dit niet zou doen. Het amendement, waarop de regeering 'een nederlaag leed was ingediend door Vida (coal, union.) en werd door Asquifih gesteund die beweerde, dat de bedoelde som slechts 150.000 pond (bedroeg. Horne verdedigde de belasting, welke •slechts 150.000 pond bedroeg bij oen alge heel voordeel van 8 rnillioen pond, door de (coöperatieve vereenigingen verdiend, maar iwel stelde hij er andere wijze van inning Voor, hetgeen niet aanvaard werd. Een aantal leden van het regecring's- ölok stemden maar niet do onafli. libera len en de arbeiderspartij te gunste van het amendement. De aanvaarding werd wiet luid gejuich begroet. Er heerschte eenigen tijd opwinding', maar Chamberlain deelde mede, dat de regeering de behandeling van de finanoieele wet voort zou zetten, onge- tac'ht de nederlaag. Daarna ging de opwinding voorbij en werden de besprekingen rustig voortgezet De regeering aanvaardt li u h e t a m c n d o m e n t. De besprekingen over de financieel© wet verliepen verder zonder incident. Ghandberlain verklaarde, dat, gezien de kleine som bij het amendement betrokken de regeering besloten heeft om de be slissing van het Lagerhuis te aanvaarden en niet zou trachten om daar tegen in te gaan. Rusland, Een samenzwering tegen de Sovj et-Rege-ering ontdekt. Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat vol gens een telegram uit Helsingfors de Pe- trograd'sche „Prawda" bericht, dat te Odessa e'en wijdvertakte samenzwering tegen de radenregeering ontdekt is. Aan 'het hoofd dezer beweging, welke reeds de eerstvolgende week lot uitbarsting had Invoelen komen, stond overste Jcstajef en invet hem andere voormalige officieren.DeSo- vjetregeering heeft ongeveer honderd of ficieren en verscheidene honderden sol dalen, welke aan den opstand zouden deel nemen, laten arresteeren. Hongeroproeren. Naar u.it Re val wordt gemeld, zijn te Moskou hongeroproeren uitgebroken. Men vreest, dal zij zich nog verder zullen uit breiden. In Minsk zouden groole Jodenpogroms plaats hebben gehad. Te Astrakan is wegens de hongcr-epi- (demie eveneens een opstand uitgebroken. Allo 'artsen," volkscommissarissen eii Ver scheidene intellectucelen zijn omgebracht. Militairen moesten de orde herstellen. Een sprinkhanenplaag. In Zuid-Rusland woedt op het oogen- hlik een geweldige sprinkhanenplaag. De burgerlijke bevolking is gemobiliseerd om Idczo nieuwe ramp te beslrijderi.IIet zaaien der wintertarwe- is gestaakt. In sommige gouvernementen is dc heele oogst vernield Roemenië. Herrie in de Kamer. In de Roemeensche Kamer zijn heftige toonoelen voorgevallen. 'Sedert eenige dagen behandelt de Ka mer de overdracht der Besiea-Maat.schap pij aan den staat. De voonmalige minister van handel Tassauanu moet met deze maatschappij een voor haar zeer voordee- ligo overeenkomst hebben gesloten, waar- Noor zij haar aandeelen gratis ter beschik king van de afgevaardigden 'der regee- ringspartij zou hebben gesteld. Bij tie discussie inzake deze overeen komst ontistond eerst tumult. De afg. Go- ,gac sloeg don minister van handel met een zweep in het gelaat, waarop een alge- mcene kloppartij volgde, zoodat dc-presi dent de zitting moest sluiten Amerika. De handclsanariiip. II. N. verneemt uit New-York: De president \an de shipping board heeft bij aanvullingsbegrooting een cre- cliet van 300.000.000 dollar gevraagd, ten- leinde het tekort, dat nu op 390~ inplaats Ivan 280 rnillioen wordt geschal, te kunnen 'dekken. Do helft van 't aangevraagd be- 'drag is noodig om de aanspraken van scha devergoeding en de kosten van processen, idic de board heeft verloren, te dekken, terwijl 't overige gebruikt zal worden tot dekking van de loopende uitgaven, om ivan de Amerikaansclie handelsmariïie te redden, wat te redden is. Buiteniandsche Berichten. Ervaringen uit Petersburg. Een der leden van de bemanning van 'het stoomschip „Johanna" van Jos. de Poorter, dat dezer dagen uit Petersburg is teruggekeerd, heeft aan de „Msbd." eenige bijzonderheden medegedeeld over de toestanden, welke in genoemde slad heerschen: Het blad schrijft: Onze zegsman verklaarde ons, dat de haven van Petersburg op zich zelf in te genstelling, m^Lhetgecn in de Hollandsche en Engelsehe bladen was vermeld, in oen zeer goeden staat, verkeert, -terwijl de op slagplaatsen zich in een treurigen too- sland bevinden. De „Johanna", die met vier andere schepen in de haven lag. kon aan de kade nieren en daar lossen. Het lossen ging betrekkelijk vlug, doch de bootwerkers schenen nogal honger te 'hebben, want een gedeelte der lading, uit witte boonen 'bestaande, vond haar be stemming in de magen dezer mannen, die er overigens uitgeput en vermoeid en Plecht gekleed uitzagen. Een typisch feit is, dat er igeen haven gelden geheven worden en ook de sloep- booten gratis Ier beschikking staan. Naar verluidt, zal hierin echter verandering komen. Deze kosteloosheid is trouwens een der kenmerken van het sovjelbehcer. Iedere arbeider en alle bewoners van Peters burg zijn arbeiders, want de gegoeden zijn gevlucht of gefusilleerd kan gratis Van do tram gebruik maken, gratis naar de concerten gaan, waar de beste zan gers en zangeressen van het oudo Rus land hun kunst een volke ge>ven, gratis jschouwburgen en bioscopen bezoeken. En ook de vreemdelingen genieten al deze voorrechten. De (bemanning van de „Johanna" kon gemakkelijk een visum krijgen en ricih daarna vrij in de stad be wegen. De groote moeilijkheid was echter om aan roebels te komen, wilde men ie'ts in de slad koopen. De meest gevolgde weg was wel chocolade en conserven naar do markt te brengen en die daar te verkoo- pen. Oorspronkelijk "wilden de bolsjewiki van geen verkoopen' in het openbaar, als markten weten. Tegenwoordig echter is een kleine markt toegestaan, waar vooral de ruilhandel eea rol speelt. In de vroegte ziet men er nog wel eens levensmiddelen, doch deze verdwijren spoedig. Later zijn er nog slechts gebruiksartikelen, als para pluis, theepotten enz. en snuisterijen te krijgen. Deze markt Is de eenige plaats, waar nog iets te koopen is. Winkels, café's en restaurants belmoren lot het historische verleden. Trouwens, alles zou er toch zoo duur zijn, dat niemand hét zich zou kun nen aanschaffen, 'ld lieert dan o.ojk-gcen waarde. Men kan het "als curiosum cadeau krijgen, soms in pakjes tot 5000 roebel en meer. Wat 'de 1 even'smid d e 1 en vb o r z ie 11 i n g (be treft, met deze is het allertreurigst gesteld Men krijgt eten in ruil voor arbeid, en dan nog slechts zeer weinig. Het volk ziet er dan ook tolaa'l ondervoed uiten is tot geen ernstige krachtsinspanning meer in slaat. De stemming in de stad was, volgens on zen zegsman, zeer-gedrukt. Over hot alge meen is de bevolking niet bolsjewistisch gezind; en de bolsjewiki lieibben ook be trekkelijk weinig invloed. Zij worden ten minste niet gehoorzaamd en alleen de 'vrees voor de spionnen', die in grooten ge lt ale door de stad rondzwerven, bewerkt, dat. men zich uiterlijk naar de communis tische voorschriften richt. Militairen had de bemanning van de „Johanna" weinig gezien. De soldaten waren echter, evenals ïle gelieele overige (bevolking, slecht ge- ycleed en slecht gevoed!. Dien deprimeerenden indruk maakt ook do stad. In bijna ge-en enkele straat zijn alle huizen onbeschadigd, overal vindt tmeri ruines. Verf zit er niet imcer op de. huizen en vele ruiten zijn verdwenen. Zelfs ^papier om de ramen af te dekken schijnt Vr bijna niet meer te zijn. Binds de groote cholera- en typhus- epidemies van het vorig jaar zijn dn ge- neesheeren weer in eere hersteld. Zij worden met eerbied behandeld en voor zoover mogelijk goed gevoed. Het aantal besmettelijke zieken en ziekten is dit jaar dan ook aanzienlijk geringer dan bot vo rige, terwijl de oude paleizen van het vroegere regime meestal in hospitalen ver and end rijn, waar men gratis wordt opge nomen. Dat, de toestand echter nog verre Van rooskleurig is. blijkt wel uil. .het feit, clat 'L bevolkingscijfer van ongeveer twee rnillioen in 1914 tot 600.000 dn 1921 ge daald is. Ten slotte vermeldde nnze zegsman,dat de proipiaganclistische actie der bosjewiki nog steeds onverminderd is. Dagelijks kwam zelfs een Petersburgsch joodje aan boord van de „Johanna" om de bemanning voor de communistische idees te winnen. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Advies van den Hoogen Raad inzake de door den Minister van Arbeid aan den Raad toegezonden Proeve van een ontwerp Ziektewet. Voorbereiding van feestelijkheden in Den Haag voor de viering van het vijf-en-twin- tigjarig regeeringsjubiSeum van de Konin gin. 25-jarig Regeeringsjiibilee van de Koningin. In de vergadering van. iliefc Haag scire Comité. voor Volksfeesten is besloten, de herdenking van de 25-jarige regeering van do Koningin in het jaar 1923 'luisterrijk te 's-Gravenhage ite vieren. Daartoe zullen 'binnen korten tijd aan al le vereenigingen te 's-Gravonhage en Sche- veningen -nitno o dagingen .worden gezon den tot bijwoning van een nog dit jaar te houden'bijeenkomst, ten einde in gezamen lijk overleg een iplan van feestviering te ontwerpen en vast te stellen. De besturen van vereenigiagen, die met heb plan instemmen, kunnen, afgescheiden van de te ontvangen uifcnocdiging, reeds thans schriftelijk daarvan doen blijken bij het secretariaat- van het Ha-agsche comité voor volksfeesten, Koningin Emmakade 126, Den Haag. De Crisis. De „Msb." ac-ht het niet uitgesloten, dat de R.-K. politici voorloopig tot een com promis zullen komen met- die der andere rechtsche partijen, ofschoon op dit punt, naar zij meent, te weten, nog geen overeen stemming is bereikt. Anders staat het op een ander punt van verlichting der militaire lasten, iijI. wat be treft heb verblijf der militairen in de ka zernes, dat de R.-Katholieken zooveel mo gelijk zouden wenschen verminderd te zien. In dit verband meet een regeling in het vooruitzicht zijn gesteld, welke zelfs hun stoutste verwachtingen overtreft, n.l. een waarbij niemand zal verplicht worden tot het verblijf in de kazerne. W-at- Financiën betreft, zijn, zegt Ket blad, a-lle rechtsche partijen het er over eens, dat het nieuwe program van samen werking zal moeten staan in het tee ken der bezuiniging. De invoering van wetten, welke de schatkist veel geld kosten, zal de sociale maatregelen uitgezonderd zooveel mogelijk tot betere tijden moeten worden verschoven. Zoo zullen de invoe ring van het zevende leerjaar op de lagere scholen, de uitbreiding van het amhachts- onderwïjs en tal van andere wettelijke maatregelen no.g eenigen tijd moeten wachten. Djambi. Gisteren is afgekondigd Staatsblad Ho. 845 'bevattende de Wet van den 5den Juli 1921, houdende ontginning van aardolie- velden in Nederlands c-h-Indië. Het cntwerp-Ziektewet-Posthuma-Kuper-s. De „Tel." verneemt, dat is verschenen het advies van den Hoogen Raad van Ar beid op het ontwerp Ziektewet Postkuma- Kupers uitgebracht aan den minister van Arbeid, en ontleent daaraan o.m. het vol gende De proeve van. een ontwerp Ziektewet geeft aanleiding tot- beschouwingen, welke zich in hoofdzaak aansluiten bij het door de commissie voor de arbeidsverzekering aan .den Raad uitgebracht pracadvies. Verscheidene voorstanders van het in de „proeve" neergelegde stelsel wijzen er op, dat het aanvaarden van dat stelsel aller minst behoeft te leiden tot overneming daarvan ook bij andere takken van de ver zekering, in het 'bijzonder bij de ongeval len- en invaliditeitsverzekering. Naar de meening van de hier aan het woord zijnde ■leden ma-akb aanvaarding van het stelsel der „Proeve" .de aansluiting der verschil lende verzekeringen niet moeilijker dan het geval zal zijn bij de invoering van de Ziektewet Talma. Zij betoogen verder, dat voor dc Raden van Arbeid op 't veld der sociale voorzorg, nog voldoende werk over blijft, ook .al worden zij niet belast met de uitvoering der ziekteverzekering. Gewezen wordt- op het geen bekend is geworden om trent de voornemens van den minister be treffende de verruiming van de bevoegd heden van de Raden van Arbeid in het bijzonder in verband met- de vrijwillige ovderdoms^erzekeriRg en ten aanzien van heb betrekken van de Raden van Arbeid bij de uitvoering der ongevallenverzeke ring. Men vestigt er van deze zijde ook de aandacht op, dat. het zeer bedenkelijk is, zooals de bestrijders van de „Proeve" doen, de invoering van de Zietewet-Talma aan te ■bevelen op den grond, dat anders aan de Raden van Arbeid hun 'bestaansrecht, komt te ontvallen. Wanneer er niet voldoende werk voor de Raden van Arbeid is, zal men ze moeten inkrimpen of afschaffen. Dc mcening, dat een gedecentraliseerde uitvoering der ziekengeldverzekering de voorkeur verdient boven een gecentrali seerd stelsel als in de „Proeve" is neer gelegd, wordt door verschillende leden niet gedeeld. Zij wijzen er op, dat een gecen traliseerd stelsel veel minder kosten vor dert dan een stelsel van decentralisatie. Andere leden merken op, dat de „Proe ve" in plaats van het. particulier initiatief te dooden het particulier initiatief gelegen heid tot volle ontplooiing geeft. Wat dc positie der zoogenaamd ongeor ganiseerden betreft, verklaren vele leden, uitmakende een meerderheid in den Raad, dat zij tegen .het. garantiefonds geen over wegende bedenkingen hebben. De ongeor ganiseerden hebben hun minder gunstige, positie aan zichzelf te wijten. Als vorder voordeel van de in de „Proe ve" neergelegde regeling wordt nog ge noemd het breken met de individ.ueele ver zekering waarvan de Zielctewct-Talma uit gaat. De „Proeve" voert een collectieve verzekering in, waarbij dc kostbare in schrijving van alle verzekerden vermeden! wordt, terwijl eveneens de premie-inning op veel eenvoudiger wijze geschieden kan. Een voorstander van de „Proeve" rnaakti nog de opmerking, dat tegen de voorge- stelde regeling als principieel bezwaar kani worden aangevoerd, dat nu do kosten vani de verzekering geheel voor rekening van del werkgevers komen, het 'belang der verze kerden bij dc geldelijke uitkomsten geheel wordt uitgeschakeld. Dit bezwaar zou stellig voor nagenoeg alle werkgevers overwegend zijn, indien er niet het groote voordeel tegenover stond, dat werkgevers en werkgevers door de ia de „Proeve" voorgestelde regeling verlost» worden van alle ambtelijke bemoeiingen en indien niet de grondige hoop gekoes terd mocht worden, dab de werklieden, niettegenstaande zij geen. direct belang hebben bij de uitkomsten der verzekering, toch zullen medewerken aan het voorko men van misbruiken en het tegengaan van fraude, daar zonder deze medewerking het voorgestelde stelsel van ziekteverzekering op den duur onhoudbaar zal 'blijken tel zijn. Eenige leden verklaren met de „Proeve* te willen medegaan, in het bijzonder, om dat met slechts enkele uitzonderingen de georganiseerde werkgevers en werknemers de regeling der „Proeve" voorstaan. Op .grond van de hierboven ontwikkelda beschouwingen geeft een groote meerder heid van den Raad (2710) de voorkeur aan regeling van de ziekengelduifckeering op de in dc „rPocvc" ontwikkelde wijze, boven een regeling als ds neergelegd in de Ziektewet-Talma, zooals deze na het aan brengen der overwogen wijzigingen zal lui den. Duitsclie dienstboden en rentezegels. Er schijnt bij velen twijfel te bestaan, of voor Duilschc meisjes, die zich hier to lande als dienstboden hebben verhuurd, ook rentczegels moeten worden geplakt. Wij hoorden, dat aan een aantal Duit- scho meisjes renteboekjes zdjn uitgereikt, hoewel daar niet om is gevraagd. Dit ia volkoenm volgens' do wcllelijko voorschriften. Ieder, die in loondienst is, zij het ook maar één dag, valt onder do bepalingen van de Invaliditeitswet, onaf hankelijk van dc nationaliteit. Er moet dus voor Duitsche dienstboden en 'in het algemeen voor Duilsch personeel wel degelijk worden „geplakt". Werkgevers, die Duilsch personeel aan nemen en daarvan geen aangifte doen baj den Raad van Arbeid zijn strafbaar. De Invaliditeitswet houdt dus geen re kening met dc nationaliteit, wat trouwens geheel in overeenstemming is imet art. 4 der Grondwet: „Allen, die zich op het grondgebied van het Rijk bevinden, heb ben gelijke aanspraak op bescherming van persoon en goed". En het gelieele karakter van de sociala wetgeving is immers juist een bescher ming van personen. Maar bovendien is er nog een Jiractiscka overweging, welke er aanleiding too heeft gegeven de vreemdelingen niet uit to sluiten. iBehoofdo voor buitenlanders niofc te worden geplakt, dan zou wij doelen nu niet alleen op dienstboden bij veel werkgevers de neiging beslaan uitsluitend buitenlanders in dienst to nemen, wat hier te lande de werkloosheid zou bevorderen. Nu is bet mogelijk, dat een buiteniand sche verzekerde weer ons land verlaat. Zijn dan de geplakte rentezegels weg? Wij hebben er al 'meermalen op gewezen dat de zogcis nooit, weg zijn. Als de verze kerde den voreischten leeftijd heeft be reikt, heeft hij recht op een ouderdoms rente, welke wordt berekend in verhou ding tot het geplakte bedrag. Deze rente ontvangt dc verzekerde, onverschillig waar hij woont, dus ook als bij niet in ons land is, mits natuurlijk zijn adres bekend is. Mr. J. A. Loeff herdacht. Na opening gisteren van de openbar9 vergadering van de af deeling van den Raacl van State voor de geschillen van bestuur herdacht mr. J. Oppenheirn, waarnemend' voorzitter van die afdeeling, het verlies door haar geleden ten gevolge van liet» overlijden v.an mr. J. A. Loeff, plaatsver vangend lid der afdeeling. Mr. Oppen heirn bracht, in herinnering de groote voor liefde van den overledene voor het publiek! recht en de toewijding, waarmede mr. Loeff in de afdeeling had medegewerkt aart het vaststellen van adviezen, waarbij groot nut kon worden getrokken van zijn kennis van het administratief recht en da administratieve rechtspraak. Tegen tien Zomertijd. In do Woensdag te Middelburg gehou den algemeeno vergadering van den Ned. Bond van Veehandelaren, waarop alle pro vincies behalve Limburg vertegenwoor digd waren, is met algemcene stemmen 'rt motie aangenomen, waarin de intrekking van den zomertijd wordt gevraagd. De looncn in de Mijnindustrie. Door den minister van Arbeid zijn dai vertegenwoordigers der verschillende mijn-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1