DEUK Ê&MÈ BE OPKÜ1M
bif F. VMKRNSTOM»
„2* Haarl.straat 38. bii de Prinsessekade. Zïe E5a!aae
*>or Tiaar rus-Ier gedragen moest worden, en
da' raeri haar zelf in het Kieldiep vinden kon.
Nadat daar te vergeef- was gedregd, vond men
de meicl in levende lijve in een korenveld,
waarin ze zich verstopt had. Twee jaar gele
den heeft ze iets dergelijke uitgehaald.
Zaterdagavond- bemerkte
een agent van politie ecu man, die dronken op
het Corversplein te Maastricht lag. Dij zijn
overbrenging naar het bureau, werd de agent
bemoeilijkt door vier personen, waarvan een,
L. genaamd, den agent met een mes bedreigde
De agent moest toen zijn arrestant loslaten en
uit zelfverdediging eenigo klappen met zijn
sabel uit deel ww Spoedig verschenen verschei
dene agenten eni werden beiden naar het'bu
reau overgebracht.
Een Gemeenteraadslid van
Markelo is door den rijksveldwachter naar het
.arresLantenlokaal te Dieponheim gebracht we
gens openbare dronkenschap.
Een surveilleer en d r ij k s-
veldwachter hield Zondagavond te Epe iemand'
aan. die zonder licht fietste. Toen de politieman
den aangehoudene ondervroeg, hield deze hem
plotseling een revolver voor, onder d-en uit
roep: „En nu achteruit of ik brand los!" De
veldwachter week terug, waarop de aangehou
dene op de fiets kon ontkomen, hoewel de veld
wachter hem nog twee schoten nazond. Later
bleek, dat hij te doen had gehad met een rij-
wieJdief, die even te voren op heeterdaad was
betrapt bij een inbraak, maar uit modelijden
was losgelaten. Waarschijnlijk is het dezelfde
dief. die to Busoloo even later na inbraak in
de R.-K. Kerk aldaar den gemeenteveldwach
ter met een revolver lot afdeinzen dwong.
Zondagochtend stond zon
der tot nu toe bekende oorzaak, een terrein
heide en lielm ongeveer 1000 M2. groot, in de
Westduineu nabij 's-Gravenbage, plotseling in
lichte laaie. Aangewakkerd door den wind na
derde het vuur het lage houtgewas en was het
gevaar groot, dat daarna ook de Wilde Hoeve
en andere nabij gelegen panden zouden wor
den aangetast. Aan het beleidvolle en doortas
tende optreden evenwel van den opzichter der
gemeenteplantscvenen G. van der Meiden, daar
in krachtig bijgestaan door enkele andere per
sonen. onder welke ..ook een jonge dame, is het
te danken, dat erger werd voorkomen en nog
voor de brandweer, die heel kort op zich liet
wachten, ter plaatse verscheen, was men den
brand al meester. Tegen den middag verscheen
de brandweer opnieuw, aangezien door den
feumiddels feller geworden wind de vlammen
hier en daar weer uitsloegen. Na ongeveer een
uur hard werken bleek evenwel het vuur ge
heel gedoofd.
In de nabijheid van E i n d-
bovcn brak Zondag een boschbrand uit op de
eigendommen van Mr. Smits van Oyen. Door
het spoedig en krachtdadig optreden van een
25-tal Eindhovensche padvinders, die juist in
de buurt kampeeren, werd de brand', die een
ernstig aanzien had, spoedig gebluscht, zoodat
de Eindhovensche brandweer, die inmiddels
gewaarschuwd was, niet meer behoefde uit te
rukken. De schade ia gering.
Land- en Tuinbouw.
Regeeringszorg voor de Aardappelculfuur.
(Slot).
Op zichzelvo zou het reeds van groote eco
nomische het eekenis zijn, dat men! door een
bepaalde kweekwijze een eind kan maken aan
de ontaarding, die tot nog toe als iets onver
mijdelijks werd beschouwd, maar bovendien is
ai het verdere wetenschappelijk werk, dat in
bet belang der aardappelcultuur gedaan moet
worden, pas mogelijk, wanneer men voor zijn
proeven beschikt over materiaal, dat men ge
zond kan houden. Daarom acht ik het wen-
eóhelijk schrijft Dr. Quanjer dat in over
weging wordt genomen Dr. Oortwijn Botjes te
Oost wol dl en mij te Wageningen in de gele
genheid: te stellen, dit onderzoek voort te zet
ten en het als basis te gebruiken voor de op-
Bossing van veT-dere problemen.
Hiervoor is het moodig, dat Dr. Oortwijn Bot
jes on ik, die ons tot nog toe slechts bezig hiel
den met deze vraag stukken, voorzoover onze
werkzaamheid resp. als landbouwer en als
lbooglecraar (voor pliytopathologie en entomo
logie, en 'dan nog zoowel voor den Neder!amd-
schen als voor Kolonialen Landbouw) het toe
lieten, de beschikking krijgen over moer tijd
en over verdere hulpmiddelen. Dr. Oortwijn
Botjes is op nader overeen te komen voorwaar
den bereid er zijn boerderij geheel voor be
schikbaar te 6tellen. Deze is voor dit werk uit
stekend gelegen, d'aar het grootste gedeelte er
van, nl. 35 H.A. zich in een 3 kwartier gaans
Bange strook uitstrekt, in eeni polder mei
ewaren grond, die door de aangrenzende land
bouwers niet voor de aardappelteelt gebruikt
wordt, zoodat men van buitenaf geen infectie
behoeft te vreezen. Bij het vaststellen der voor
waarden zal men rekening moeten houden met
'de nadeel en, die het ziekten ij kweeken voor
Öen eigenaar opleveren, want. cleze moet tal van
afzonderlijke zeer kleine aardappelveldjes ge
ïsoleerd tusschon zijn gewassen uitpoten. Nu
Se het echter een gelukkige omstandigheid, dat
Öiezc eigenaar tegelijk er lijdl als bedrijfsleider en
als wetenschappelijk onderzoeker kan optreden.
Kan men met hem tot overeenstemming' gera
ken, dan maakt dit 'de exploitatie van oen
Rijksproefboerderij, wat in den tegenwoordigen
tijd: zeer kostbaar-zou word cm, overbodig.
Het zal natuurlijk moodig zijn, dat het Oost-
woldsclie selectiestation' met hel wetenschap
pelijk laboratorium te Wageningen blijft sa
menwerken. Want de Oostwoldsche inrichting
kan zich om drie roden en Thiol zelf met het
ziektekundig onderzoek bezighouden, althans
•voorzoover daarvoor bet aankwéeken van zieke
planten moodig is.
Ten eerste omdat door het uitpoten van tal
m monsters zieke aardappelen de infeotie-
bronnen, die juist op bet Oostwoldsche terrein
loden moeien worden, weer zoud:en wor
den binnengehaald.
;n! tweede omdat het laboratoriumwerk ge
heel andere eischen «tolt aan dim gene, die er
ich mede bezighoudt, dan de leiding van een
bedrijf
Ten derde omdat Wageningen door verschil
lende andere- wetenschappelijke laboratoria en
jn bibliotheek een meer geschikt centrum is
>or dit werk dan Oostwold.
Ook hel gedeelte van het werk dat te Wage-
ingm thuis hoort, brengt zijn speciale eischeu
ode. Telkens weer is grond bij gehuurd, zoo-
dat thans reeds 3 H. A. voor dit onderzoek in
gebruik zijn, terwijl in het onteigen in gs pl au nog
op 7 H.A. voor dit speciale doel i6 gerekend.
In den zomer leveren deze velden een eigenaar-
digen aanblik op. Overal zijn afzonderlijke zie
ke pollen uitgepoot, of uit enkele zieke planten
bestaande rijen ent kleine veldjes aangelegd lo
d'dcn van een gewas bieten, boon en of kool.
Dit laatste heeft ten doel d'e verschillende
ven, van elkaar af te zonderen, anders zou-
in één plant verschillende ziekten te ge
lijk optreden, en zou zij voor het onderzoek on
geschikt worden. Ook in kleine plan tonic as j*-,
door schotten in afzonderlijke bokjes verdeeld,
ziét men planten, waarop infeotieproeven wot-
genomen. Bet aantal aar dap p elm o n st ers
afkomstig van afzonderlijke planten, die elk in
een zakje in den kelder b waard worden, op-
de uitslag eener aan, de moederplant ver
richte infectieprotf aan de naleelt zal kunnen
den beoordeeld, is de laatste jaren geleide
lijk gestegen. Het bedraagt nu over de 1000;
de kelderruimte, waarin zij bewaard worden
op het oogcnblik zeer onvoldoende. Dat het
uitplanten der besmette pollen govaar zou op
leveren. voor de omgeving, daarvoor behoeft
geen vrees te bestaan, omdat deze ziekten maar
al te veel verspreid' zijn. Geheel' iets andeTs
zou het zijn de nog slechts in een zeer klein
deel van cms land voorkomende wratziekte din
Wageningen 'e imp or toeren. Er wordt matuur-
lijk zorgvuldig voor gewaakt, dat dit niet ge
schiedt. Proeven over do \atbaaiiieid der Ne-
dorlandsche rassen voor wratziekte worden
door "den Phytopathologischen Dienst in het
besmette gebied genomen.
Erzal naast een phytopathologisóh onder
wijs laboratorium, een laboratorium voorspe-
le planlenZiekIenknnde met het oog op do
dappelcultuur aan de Landbouwhooge-
school worden ingericht. De 'gelden 'hiervoor
zijn op de begrootinig 1921 uitgetrokken. De
taak van dit laboratorium is een wetonschap-
p olijke. Het treedt in het geheel niet in de
plaats van. de reeds bestaande Regeeringszorg
voor de aardappelcultuur. Deze bepaalt zich
lot subsiidieering vajn kweekers van nieuwe
aardappel soort en, tot het subsidieeren van de
pro fboerderij te Borg ere ompa,gul e, waar uit
gebreide vaj'iëteitsproeven worden genomen,
terwijl verdér de Rijksland' en luinbouwconsu-i
lenibeni kleine variëteitspro -ven in do verschil
lende provinciën nemen en de Pliylopathologi-
sche Dienst voorlichting' geeft over ziektebe
strijding. Wel zal het nieuwe laboratorium sa
menwerken met de bestaande organen van Re-
ge ringszorg en met de provinciale organisa
ties; de samenstelling van do aardappelcom
missie uit bet centraal Veldkeuringscomité is
daarvoor een waarborg. In deze Commissie
Vertegenwoordigt de Rijkslandhouwcónsulent
Hazeloop do vroege teelt, do Rijkslanidbouw-
consulent Verhoeven den Pbytopathologischen
Dienst, de cultuurconsulent Dorst de Friesche
Landbouwmaatsehappij, die zich het langst met
de aardappclkeuring te velde heeft beziggehou
den, terwijl de heer Kou lag, secretaris van het
centraal comité 'het secretariaat en ondergc-
teekende het voorzitterschap waarneemt.
De taak van liet nieuwe laboratorium ligt dus
op wetenschappelijk terrein. Om een denkbeeld1
te geven van do vragen, tot welker oplossing
het kan bijdragen; noem ik do volgende. Bij de
kweekers 'van nieuwe aardappels oor ten beboe
ren do verschillende degeneraticziekten tot de
zeer gewone verschijningen. Tal van nieuw uit
zaad gewonnen soorten worden reeds in do
eerste jaren van hun bestaan om „krul" weg
geworpen. Is de ziekte hierin door het zaad
overgebracht of is zij er na het uitzaaien door
besmetting in gekomen? Andere soorten worden
om hun krachlïgem groei en goede opbrengst
aangehouden. Is hier sprake van een erfelijke
resistente? Sommige van do goede soorten be
ginnen echter na eenige jaren, andere, nadat
zij zich reeds een reeks van jaren in de cul
tuur haddon ingeburgerd, door degeneratie-
ziekten achteruit te gaan. Wanneer zij hun
aanvankelijke resistentie van de soorten, die als
vader en moeder gediend hebben, overgeërfd
hadden, zou deze dus langzamerhand verloren
zijn' gegaan. Of heeft hier een aanpassing
plaats gehad van den nog onbekenden, vermoe
delijk ultramicroscopischen parasiet aan de
nieuwe soort?
Het is duidelijk, dat dergelijke vragen slecht!
door lang voortgezette experimenten kunorei
worden opgelost.
Buitenlandsche Berichten,
land terug te betalen. De adininietaateur heeft
haar ter beschikking; van de Nederlandscbc
immigratie autoriteiteu gesteld. De En gelee lie
consul houdt zich bezig met het geval.
Aardschokken.
De „Daily Ghron." meldt dat Donderdag
avond' te Efracomhe in noord-Devonsliire aard
schok-ken zijn, gevoeld. Luid' gerommel kwam
uit de richting van de zeo en do ruiten in de
stad rinkelden. De schokken waren het meest
merkbaar langs de kust tusschen Snorte Point
eaj Lynton.
De openbare vermakelijkheden (c Parijs.
Naar uit den dezer dagen gepubliceerden staat
(ter Pajjijscho gemeentelijke inkomsten blijkt,
hebben de publieke vermakelijkheden der Fran-
sche hoofdstad het vorig jaar een belasting rooe-
tcjj betalen, welke overeenkomt met ongeveer
220 millioen francs aan recettes, of drie maal
zooveel als het voor-oorlogsehe record van 1913.
Alleen do bioscopen hadden 58 millioen, de tbe^
aters, behalve die, welke door den staat gesub
sidieerd worden., 62 millioen francs aan recettes.
Het Palais Gaumons, waarschijnlijk wel de
grootse bioscoop der wereld, ontving drie en, oen
half millioen.
De hoogste ontvangsten had echter de Opera
met zeven millioen francs, terwijl de Opera co-
miquo en de Comedie franeaiso een weinig min
der ontvingen
Opmerkenswaardig is nog, dat de operettes
en revuo's do beste ontvangsten maakten.
Geheimzinnige verdwijning van schepen.
Sinds de algomeene belangstelling zich met het
raadsel van de vermiste Amerikaansche schepen
heeft ingelaten, is het aantal dezer schepen toe
genomen.
Het was de zoekgeraakte schoener „Caroli
Deering", die, naar men weet, door haar weer
opduiken aan de Diamantkust de kwestie onder
de algemeene aandacht bracht, en waardoor to-
hot raadsel werd uitgebreid over drie an
dere Amerikaansche Bchepen, die eveneens spoor
loos zijn verdwenen, zonder zich evenwel, gelijk
schoener, weer te hebben doen terugvinden.
In twee dagen tijds was daarop het aantal
schepen, dat vernist werd, reeds gestegen tot
een tiental en thans bemerkt men, dat dit aantal
nog maar de helft is van' het eigenlijk aantal
schepen, dat sedert het begin van dit jaar op
geheimzinnige manier is verdwenen.
Het zijn niet alle Amerikaansche schepen, die
bij het mysterie betrokken zijn. Er bevinden zich
ook eenige van Engelschen oorsprong bij n.l. het
stoomschip „Esperanza de Larrinaga'' uit Liver
pool, roetende 4981 ton en het tankschip „Otta-
a" van Londen, groot 2742 ton, op 2 Februari
van Norfolk naar Virginia vertrokken.
Van het eerste schip is sedert de afvaart niets
meer vernomenhet laatste zond vier dagen voor
zijn vertrek een radiogram „alles wel aan boord"
Daarna bleef ook dit schip zwijgen als het graf.
Doch ook bij deze twee nationaliteiten blijft
het niet. Onder de vermiste schepen bevinden
zich een Spaansehe boot, de „Yute" van 4880
ten; een Noorwecgsche viermaster „Svartskog",
van 2307 ton; de Zweedsche bark .Albyn", me
tende 2092 ton; het Braziliaaneche stoomschip
.Cabedello" van 3557 ton.
De grootste schepen zijn echter van Ameri
kaansche nationaliteit en er zijn daaronder van
5000 en 6000 ton, alzoo geen notedoppen.
Thans wordt uit New York bericht, dat daar
de politie verleden jaar m het bezit kwam van
een uitgewerkt plan van Amerikaansche bolsje-
iki, zooals dit was gezonden aan de kameraden
op zee, leden van schecpsequipages, ten doel
hebbende de schepen te bemachtigen en ze naar
Rusland te brengen.
De „Daily Mail" verneemt uit New York dat
zich onder de twintig geheimzinnig verdwenen
schepen ook twee EngelscLte bevonden, n.l. de
„Esperanza de Larrinaga", groot 4981 ton, van
Liverpool, en het tankschip „Ottawa", 2742 ton,
dat 2 Februari j.l. van Londen naar Norfolk
(Virginia) vertrok.
Een gestrande operatroep.
Uit Batavia wordt gemeld dd. 25 Juni: De
Waring Opera Company, thans genaamd' de
Royal Opera, die dertig arti&ten telt, is op
Java gestrand. Zij heoft geen rooden duit meer
en is niet in staat den overtocht naar Enge
Een geschiedenis van
Aikohol en Morfine.
De Berlij.ns.che correspondent van de Tijd
schrijft, d.d. 11 Juni:
Omjufoekl, met roem gekroond, afgod van
allies wat jong was in de wereldstad, stond
avond aan avond Karl Heinz als een beeld
van zonnig geluk en stralende jeugd op
het toon eel. Karl Heinz, de prins uiit het
zoetelijk to ome el werk van Maya* Forster
dat ook op 'liet Leidscheplein onverwoest
baar is en altijd nog vrouwenoogen zilte
.braaien doet weeaieai. In Berlijn was de
iprins Harry Walden. Zijn „Karl Heinz"
werd liet voorbeeld voor allo volgenden.
Zijai leven scheen één triomf. Impre-ssurio's
sleepten hem door de wereld van succes tot
«ucces. Het „Burgtheater" te Weenen enga
geerde hem en betaalde hem een onwaar
schijnlijk salaris. Hij liet zich bij Weenen
in heerlijkste omgeving een schitterende
villa bouwen en kocht een kostbare biblio
theek. Roem, lamst, luxe liet aard-sche
ideaal scheen bereikt. Hoe brandend hij
benijd werd
Deze Harry Walden, de uiterlijk alles en
allen 'buigende onder den souvereinen wil
vaai zijn kunstenaarsbehagem, was, een der
armsten onder de .araie.il, was een zwakke
ling, die geen wilskracht had voor zichzelf.
In zijn kunst niet in zijn le^em niet.
Zijn kunst kwam niet hooger dan het it ij-
wel ideale in de uitbeelding van wat in
de D.uiieehe to one cl taal foeilecïiik „erster
Laebthaber'' heet. Walden had' een slank
figuur, een fonkelend oog, charme, éléganee
en vooral een stem, die pheaiomcnaal was,
iets kostbaars, iets, dat niet te verklaren
was, waarmede hij in staat was duizenden
nienschen op te wélden en in droom te
sussen. Walden was, in het bezit van deze
eigenschap pen, de geboren „jeune premier".
En het verging hem als zoovelen. Hij wilde
meer en hooger. Maar als een Moans moest
hij steeds eenden en koeien, als een Afauve
steeds schapen schilderen. Dat wilde de
•kunsthandel zoo. De financier van het too-
neel eisohtc vaai hem, „junge. Liebhaber", in
honderden stuiken, aldoor nieuwe- min of
meer sentimenteel e „Karl Heinz'figuren
met slank figuur, fonkel end oog, charme,
éléganee, maar vooral doorlicht en door-
gloeid van zijn zoamige stem. En triomf na
triomf. Maar Walden werd' eenzaam en
eenzamer. Aan het „Burgtheater" werd hij
de opvolger van Josef Kainz. Maar 'hij voel
de, dat hij slechts uiterlijk de plaats van
dien groote onder de grooten innam. En
de kracht ontbrak, om den wil aan te stu
ren op werkelijk groote kunst.
Hier rakeai wij het leven van den onge
lukkiger Harry Walden. Deze Avöilooze
dronk. Hij was een zoogenaamde „Qnar-
tals&ufer" dus geen dagelijksche dronk
aard, maar een, die van tijd .tot tijd en
de intervallen worden steeds korter ver
getelheid 'voor de eenzaamheid zoekt in
den drank. Vergetelheid voor de eenzaam
heid. van een ziel, die uitsluitend naar het
aardsche en dus leege is gericht. En de
drank kreeg aldoor meer macht over hem.
Het behoort tot de eigenaardigheden van
een „Quartlsauferdat. hij een dag of
wat verdwijnt, in allerlei spelonken onder
duikt, van de een en roes in de andere valt
en bij eindelijk nuchter worden uit doode-
lijke schaamte de hand aan zirto-n,lf wil
slaan. Ook Harry Walden ven.! i mid
den in het seizoen, midden uit zijn triom
fen dikwijls en men vond hem dan, na da-
gén lang zoeken, meestal terug in een of
andere provinciestad, dn deerniswaavdigen
toestand, meestal met de revolver in den
zak, spelend met zelfmoord gedachten.
Deze afschuwelijke episoden voor het pu
bliek loonden ze ook niet verborgen blijven,
maar dit legde ze uit als geweldige, avon
turen, die den „afgod" nog populairder
maakten braken ten slotte zijn carrière
in Berlijn.
Walden trachtte zich op te heffen. Een
tijd lang scheen alles goed te gaan. Hij
werkte in, Weenen, was de aangebeden lie
veling van publiek en critiek. Hij had een
vrouw gevonden de. tooneelspee-lster
Frieda Wangen. die hem scheen te be
schutten voor den eenzamen angst voor zijn
ziel en voor liet. gif, dat hij als tegengif
nam, den. alcohol. Walden 'leefde zeer te
ruggetrokken met zijn vrouw en een zoon
uit het eerste huwelijk van die vrouw. Tot
groote verwondering van iedereen hield zij
hem vast. Zij hield hem zelfs va-n den alco
hol af. Tot welk een prijs Deze vrouw
dreef den duivel met Beëlsebub uit. Zij
was morfkliste en genas baar man van de
drankzucht door hem mofinist te maken.
In korten tijd was hij ten grond gericht,
geestelijk, lichamelijk. Als alle morfdhisten
kenden gij geen waarde meer van"liet geld.
Zij 'leefden dn uitgezochte luxe.
Aan het „Burgtheater" werkte de mor-
finist onregelmatig. Hij kelderde. Bollen,
die hij begeerde, gaf men hem niet meer.
Alles in zijn handen was onzeker. Verzoe
ken om hooger salaris werden afgewezen.
Door allerlei processen verloor hij zijn ver
mogen en villa. In een klein hotel nam hij
zijn intrek en steeds „hielp" de vrouw hem
in zijn nood door morfine, hem, -zich zelf
en haar zoon. Hij verliet het „Burgthea
ter", werd directeur van de „Kenaissanice-
Bühne." Ook dat mislukte. Toen deze on
derneming voor 't bankroet stond, toen hij
zelf geen gekt meer had de hotelkamer
kostte in Weenen 1500 Kronen per dag
stortte de willooze ineen. Hij greep naar de
revolver, drukte af. Zijn vrouw sloeg het
wapen op zij. De kogel ging niet door het
hart, doorboord, alleen zijn lichaam onbe-
teekeneiid. Bewusteloos werd hij naar het
gasthuis gebracht. Toen hij bijkwam mom
pelde hij bitter tot den dokter: „Ook dtVt
is mislukt
Hij leefde wat op en zijn laatste hope
was op d'e stad zijner groote triomfen,
op Berlijn gericht. Maar hij vond er een
ander geslacht, dat alleen zag, wat is, en
niet wat was.
Het was afgrijselijk. Even veertig, een
volslagen ruine. Een beeld van afstooten
den jammer. Een door alcohol en morfine
levend lijk. Hij trad op in de „Tribune" en
in de „Rakete". Afschuwelijk. Doodmoede,
met gramvoren doorploegd gezicht, met
flikkerend oog, met afgestorven geheugen.
Alleen een. -roes of een inspuiting hielden
hem op de been. Dronken stond hij op liet-
tooneel. De souffleur was in heel de zaal
te hooren en bereikte nog niet de doove
oore-n van den la-Hendén dronkaard, die spe
len moest, om wat geld <te krijgen en de
pijnlijkste pogingen deed' in al zijn verval,
om in „De Duivel" van Molnar den opper-
mensc-h te markeeren. De stukgescheurde,
ellendig© Bajozzo huichelde tevergeefs
den zegepralend en levenskunstenaar. En
als het stuk uit was, werd hij in een auto
naar het cabaret „Die Raket©" gebracht,
daar werd de uitgeputte de trappen opge
dragen, o.p 'het podium in een stoel gezet
en daar las do gebroken© van een stuk
papaer een paar cabaret-liederen af. Dit
was het einde. Het was vooruit t© zien,
dat geen directeur dit wrak nog kon enga
geer en. Voor één maand ked hij nog con
tract. Dan zou het uit zijn, uit, voor im
mer. Geld was er r-aeb moer. De ka-acht
voor een nieuw leven 1 BelachelijkIn een
man als Walden kwam die levenegedachte
zelfs niet op.
Toen gebeurde het ontzettende. De fami
lie Walden, man, vrouw en zoon
woonden in zoo'n nuchter, na-argeoatig pen
sion, als alleen groot© wereldsteden, kennen.
De uitgeputte kwam thuis bij uitgeputten,
de radelooze 'bij radeloozen, de willoozl bij
willoozcn. En in de sleoht veriichto, idolTe
kamer met de versleten pensionmeubeien
zaten die drie ongelukkige inorfinisten en
wisten maar één .uitwegden dood. Mevr.
Walden schreef op zoo'n doodsitrieeteh
avond aan een bekende: „Verwonder u ©r
niet over, als u bericht krijgt, dat wij alle
drie dood in bed zijn gevonden." En aan
den advocaat der familie Walden in Wee
nen schreef zij, dat zij allen uit het leven
wilden scheiden, en Harry Walden lei er
'n briefje bij„Ich bin mat allern ednvers.tan-
den, Beste Grüsse. Harry."
Den avond daarna zaten ze weer zoo. En
mevrouw Walden maakte er een einde aan.
Zij gaf haar man en haar zoon een haasi.
doedel ijk© dosis morfine en sneed toen zo
bewusteloos waren, met een scheermes de
polsaderen door. Dan gaf ze zich zelf e n
inspuiting en sneed ook zich zelf de .polse i
door.
Men vond- de drie.
Zij waren nog niet dood, stierven echter
in het gasthuis zonder het bewustzijn
teruggekregen te hebben. Zoo eindigde het
leven van een, die groot had kunnen zijn,
die in het convers a tic spel zijns .gelijken niet.
had.
De houding der geheel© Duitschc pers
(met uitzondering van de Gen.trumsper3
natuurlijk), rechtsche en links che, was
typisch. Niet één blad had den moed er op
te wijzen, dat 'hier een man van bet eekenis
ten gronde ging aan willoosheid en onge
breidelde 11 hartstocht. Alle bladen be
weerden, dat dit einde natuurlijk noodzake
lijk was, dab het niet anders kon. Van een
mogelijk herstel van evenwicht, van een
wiilsrestauratie met behulp van hooger
(zeggen we hier maar liever nietbovenna
tuurlijke kracht) sprak er niet één. Iïët
materialisme komt hier ontstellend te kijk.
Geen geld meer, geen kracht meer om te
verdienen welnu, dan zelfmoordDat
spreekt .toch van zelfEr was maar één
treurnis. Dat de eerste zelfmoordpoging
niet was gelukt. De- oude „Vossische" s-peclfc
het 'klaar om neer te schrijven: „Ware doch
jener iSelbstmord, de.n Walden vor W och en
versuclit Latte, gelungenEn met onduld-
baren „vromen" oogopslag maakt dit on-
vervalscht liberale blad God er een verwijt
van. dat dit leven zóó eindigde: „Die Vor-
sehuog hatte das nicht gestatten dürfen".
Ziedaar de Duitsehland beheerschendë
geestOok de protestants-che pers vond
geen woord van afkeuring. En mocht het
een of ander protestantsch blad een woord
van afkeuring hebben gevonden, dan hóeft
het daar het recht niet .toe, zoolang het dcix
keizer en den kroonprins kwalijk wordt ge
nomen, dat zij zich in November 1913 niet
hébben „entledbt", en "zoolang de zelfmoord
vaai prins Joachim wordt verheerlijkt, wat
in de protestantsche kringen hier gebruike
lijk is. Met twee maten meten ten opzichte
van een -hooggeplaatste en een minder ge-
placeerde is altijd onrechtvaardig en laf.
Van middag was ik op het „Alt© Louisen-
Kdrchhof" bij het station Westend en
woonde de begrafenis van Harry Walden
bij. Van Harry Walden alléén De kosten
daarvan had een theater op zich genomen.
De vrouw en de zoon waren te voren van
de armen begraveni Harteloos. De vrouw
als de moordenares te beschouwen, is niet
mogelijk: Walden schreef uitdrukkelijk:
„Ich bin mit allern einverstanden". Nooio
heeft een 'begrafenis de-prim eer e r.der indruk
o.p mij gemaakt-. In een kleine kapel stond
de kist opgebaard. Een trio speelde wat
muziek, 'n Strijkje 1 'a Operazangeres zong,
uitgerekend bij dit lijk: „Es 1st best Limit
in Goües Rat". Een evangelische pastoor
hield, uitgerekend bij dit lijk, een rede met
den tekst: „Die Lielie hörct nimme-r auf
Het licht in dc kapel viel door een groot,
rond raam, waarin 'het beeld van den Hei
land met zegenend uitgestrekte handen
Buiten de kapel werd een drukke, drin
gende massa volks door veiligheidspolitie
moeizaam in bedwang gehouden. Dan
kwam de stoet naar heb graf. Geen, lijk
baar, geen lijkkleed. De naakte «kist werd
door een man of vijf moeizaam schots en
scheef, aan uitstekende richels gedragen. In.
looppas haast. Daarachter een zwerm van
theatervolk. Veel vrouwen, in kleeding, die
voor het. kerkhof niet past. Bij het open
graf hielden .bioscoop-opera.tewren rekening
met de behoefte aan sensa.tie. De geeste
lijke bad plechtig onder veel gerucht van 't
pnbHek het Onze Vader. Een paar woorden
werden gesproken. Kransen haastig neer
gelegd, wat zand geworpen op de kist.
Dan een dringen naar den uitgang, toe
teren van veel auto's, fluiten van treinen,
tingelen van trammen. De zangeres van
zoooven stapte met 'n paar hooggehoede
heeren in een auto. En .treurig en droevig
denk ik er aan„Es ist bestimmt in Gottes
Rat". Hoe vreeselijk een opvatting, hoe een
dierlijke uitschakeling van de .gr©oio gave
Gods, den vrijen wil! Van een indruk op
de mendgto merkte ik niets. Gaat deze
allerdroevigste .geschiedines van alcohol en
morfine spoorlo'os aan deze materialisti
sche nienschen voorbij
Heeren Bottines 6.90, Heeren Pantoffels 5.25, Heeren Reclame Box-Pantoffels, hout gepend, 8.35, Touw-Schoenen (mans), 1.99, Dames Rijglaarzen 6,35 en Meil.c
Prima Prima Dames Pantoffels (bruin) 4.55, Stof-Pantoffels met prima zool 1.99, Fluweelen Dames Schoentjes met Fransche hak 3,48. Koopt ook onze Heeren
Strandschoen met prima Rubberzooi 4.75. Draagt onze prima Ru&berzoolen, alle maten, 75 Ct. en 1.25. Dames Salon-Pantoffels, in diverse patronen, leeren zool, 1.39
