VRIJDAG 27 MEI 1921. No. 3531 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BUITENLAND. BINNENLAND. 12e Jaargang. De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, f 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, I 2.60 per kwartaal. Franco per post 1 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar legen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cen.t per regel Overige dagen SOcent per rege* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele 5' van het tarief berekend. KLEINE ADYERTENTIÊN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. V Leve de Paus! Op 81-jarigen leeftijd is deze week over» leden Emile Combes de oud-minister president van Frankrijk, de man van -de scheidingswet, de bestrijder van de Ka- tholieke Kerk Hij is gestorven op denlzelfden dag, waarop Jonnart naar Rome vertrok, naar l tien opnieuw bij heit Vaticaan ge vestigden gezantschap spost'n Treffende bijzon derheid! Hij, de nietige mlenscli, die het Pausschap die de Kerk meende te kunnen verdelgen hij speelde al de laatste jaren geen rol meer in de poUitiek, hij had „afgedaan", en was op den oudien dag getuige van zijn ne derlaag door de wed-eraanknooping van SPrahkrijks's diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan; hij iis nu gestorven als een, wiens leven voor mislukt wordt ge houden „Do scheppingen der menschen'verrijzen ;n vergaan" de mensehen zelf wonden geboren en worden begraven het Paus schap 'IjlijftLeve de Paus! Leve die Paus! Dat is de jubelzang en het overwinningslied, dreunend door aller eeuwen loop henen; als met klaarte van zonnelicht overgietend allo menschelijke ruïnen Leve de Paus! "Wiens volkomen trou we kinderen wij willen zijn en blijven! - HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Het douane-kantoor te Dublin door Sinn Feiners verwoest. Heden wordt een nieuwe conferentie tus sehen de Engelsche regeering eu mijnwer kers gehouden. Beieren stemt toe in de ontwapening. Algemeene staking in Noorwegen? j België. Dr. Frans van Cauwelaert geen burgemeester van Antwerpen. Van. bevoegde zijde wo-rdt medegedeeld, (lab heb bericht, volgens hetwelk dr. Er. van Cauwelaert burgemeester van Anbwer- zou worden, geheel onjuist is. De Ant werps che katholieken, hebben' besloten om senator Ryckmans als burgemeester voor te stellen. Pater Borromaeus de Greeve te Leuven. QDc Brusselsche redacteur van de „Msb." meldt: "Bij gelegenheid van de Joannes Berch- mans-feesten te Leuven, werd, zooals des tijds gemeld, het .plechtig voorbereidend triduum gepredikt door den Nederland- schen Franciscaner pater Borromaeus de Ml Greeve. Nog nooit zag men tc Leuven een .derge lijke n toeloop van volk 'als .bij deze predi cties. Den eersten dag waren slechts en kele stoelen onbezet, geblevenden twee waren or reeds veel te kort en den der- £en wanx er haast zooveel staande al-s zit tende geloovigen in de kerk aanwezig. Een pater, die de predicaties bijwoonde, schatte het aantal geloovigen, dat op den derden dag aanwezig was op 3 a 4000 Het publiek was zoo gemengd mogelijk professoren, studenten, kloosterlingen, priesters, wouwen me.t kinderen, arbeiders, hoeren, enz. ..Het waren feestpredicaties", zei ons een toehoorder, „maar geen holle woondenmu- riek doch echt christelijk doorvoelde aan- |o«miiigen. Pater Borromaeus kent de moreel kwa len van onzen tijd, ongeloof en onzedelijk heid, door en door en hij trok er hevig te lgen te velde. Joannes Borclimans stolde hij els toonbeeld voor de katholieken in het algemeen en voor de jeugd in het bijzon der. Het glanspunt bereikt pater Borro maeus in de predicatie,die hij j.l. Zondag ander de Hoogmis hield over „Het Rijk jwa den Koning den* eeuwen." Ook Walen, die een weinig Vlaamseh kennen, hebben de predicaties van den Hollandschen Franciscaan gevolgd en goed kunnen verstaan. Voor het grootste deel ds het welslagen der Berchmans-feesten aan pater de Gree- te danken." En onze zegsman besloot„Leuven Jfeft pater Borromaeus gehoord en is met opgegaan naar hooge christelijke sfe- tfn; geheel Vlaanderen wacht hem mi!" Nieuwe belastingen. De Minister ram Financiën, Theunis, beeft de volgende belasfcingontwerpen ingediend: Eein lichte verhooging van de suc- '|icbolast,ing. Een heffing van 1 pCfc. op allo ver aten van roerende goederen, met uitzon- jöag van de verkoopen 'voor export w 31 dotaiilvarkoop. 3e. Een. lichte vorhoogiiig van de registra tiebelasting. 4e. Een heffing van 10 pCt. van alle wed denschappen, zoowel voor wedrennen alg anderszins. 5e. Een heffing van 40 a 50 pro-mille van allo beursoperaties. 6e. Een belasting van 1 pro mille op meu bilair. 7e. Een belasting van 5 pCt. op de con sumptie in eafé's, restaurants, enz. Duitschlaiid. Herstel der betrekkingen met Amerika en Rusland. Tob gezant te Washington wordt ge noemd dr. Solf, Duitsch gezant .te Tokio, voor vertegenwoordiger dn Moskou schijnt dr. Koster, voormalig minister van buiten land serie zaken, in aanmerkjng te komen. Uit deze .berichten mag afgeleid worden dat een spoedig herstel der betrekkingen met beide landen is te wachten. De eerste oorlogsmisdadiger veroordeeld. In het proces tegen Heynen werd gis termorgen om 9 uur -vonnis geveld. Be klaagde werd wegens mishandeling, belee- diging en overtreding der voorschriften in totaal tot 10 maanden gevangenisstraf ver oordeeld met .aftrek van de preventieve hechtenis. De heffing op invoer in Engeland. Officieel wordt verklaard, dat tussehen Engeland en Duit-scl land een overeenkomst is gesloten, volgens welke de Duitsehe re geering in de toekomst aan den Duitsclien exporteur het bedrag zal terugbetalen, da? door de Engelsche douane op denp uitvoer wordt geheven. Duitschland heeft zich verbonden bepa lingen te treffen, om deze overeenkomst reeds begin Juni van kracht te doen. wor den. Indien goederen via (neutrale landen uit Duitschland naar Engeland komen, zullen zij cuiet onderhevig zijn aan de heffing door de Engelsche douane-autoriteiten, aange zien de Duitsche regecring ze reeds zal be lasten, vóórdat zij het land verlaten. De Ontwapening. Naar de bladen uit Munchen melden, leidden de besprekingen tussehen de re geering en de fractie-leiders dc coalitiepar tijen over de ontwapening der burgerwach- fe-n tot volkomen overeenstemming. Men was v.an meaning dat de ontwape ning moet plaats vinden in overeenstem ming met de eischen der Entente. De opstand in Opper-Silezië. Meer Engelsche troepen naar O p p e r-S i 1 e z i Op het verlangen der Britsche regcering om het 'herstel der orde in het betwiste gebied van Opper-Silezië te bespoedigen en een regeling van het gebeele geschil te verzekeren volgens strenge beginselen van rechtvaardigheid wordt de nadruk ge legd door haar besluit om troepen recht streeks ndt Engeland te zenden behalve de vier bataljons, die van liet bezettingsleger aan den Rijn worden, gezonden. Vermoede lijk zullen do troepen worden versterkt met gepantserde treinen, benevens tanks en vliegtuigen. Wa ndaden. Berichten rit Breslau maken melding van talrijke Poolsche wandaden, welke on der de oogen der Fransche bezettingstroe pen geschieden. Te Kattowitz werd een oude vrouw, moeder van zeven kinderen, door de opstandelingen op straat doodge schoten. Xn de Nicolaistra-sse aldaar brach ten de opstandelingen een bom tot ont ploffing, waardoor twee personen gedood en twee .gewond werden. Voor het restau rant de la Promenade werden twee perso nen door handgranaten gedood. Op het liuds van den president der spoor wegen werd een bomaanslag gepleegd. Een entente-tr ei n b e s c h o t en In den morgen van 25 Mei is een zooge naamde Entente-trein van Kattowtiz ver trokken die 16 uur onderweg as gebleven. De trein werd bij Grosstein door de Polen met artillerie beschoten. De xiifc Kattowitz aangekomen cu brach ten ernstige berichten mede over den toe stand in de stad. De opstandelingen zijn in Kattowitz voor ui tged rongen tot aan de Wil helms tr as se en bevinden zich dus in •het binnenste van de stad. Zij zijn zeer sterk .gewapend, en bezitten kanonnen en maohinege weren. Het gebrek aan water laat zich zeer ern stig in de stad gevoelen. Engeland. Het conflict in de mijnindustrie. Een nieuwe conferentie. Door het beleggen eener nieuwe confe rentie op heden hoopt. - de regeering een oplossing van het conflict te verkrijgen. Deze vergadering werd belegd, omdat er sinds de laatste conferentie geen enkele toenadering viel waar te nemen. Handelsmissie r.aar Moskou. Do pfficieelo handelsmissie, die binnen kort naar Moskou zal vertrekken, zal uit ongeveer 20 personen bestaan. Het eerste werk dezer commissie zal zijn om met de Sovjet-handeLsaiitoriteiten in contact te komen. Van uit Moskou zullen enkele Brit sche vertegenwoordigers naar Petrograd en Archangel gaaiv teneinde den handel te bevorderen. Ook de Oekrajiue cn Zuid- Rusland zullen bezocht worden; misschien ook de Kaukasus. De woelingen in Ierland. Het doua.ne-kanit o or t e Dublin an brand gestoken. Het kapitale douanekantoor van Dublin, eon der fraaiste gebouwen van Ierland, dat te gen het einde der 18s eeuw gebouwd is en ongeveer 1 niillioeh pond kostte, is door lersclie rebellen in do asch gelegd. Dit. van dalisme is waarschijnlijk veroorzaakt, door dat het gebouw diende als bergplaats voor allerlei regeeringsd o cumenten Honderden rebellen namen aan de ver- woesling deel. De in dit gebouw aanwezige beambten en ambtenaren werden door de gewapende indringers opgesloten ge- h o u d e n, t e r w i j 1 het gebouw m e t. bommen on petroleum in brand word ge s t o k o n. Na een hevig gevecht met de politie ge lukte het een groot deel van de opgesloten ambtenaren te redden. Omtrent deze brandstichting vertelt de Dublinsche berichtgever van de „Daily Chron." no.g de volgende bijzonderheden De aanvallers hebben volgens een van tc voren opgesteld, werkelijk schitterend in elkaar gezet program gewerkt, dat boven dien tot in de kleinste bijzonderheden nauwkeurig uitgevoerd schijnt te zijn. Woensdagmiddag om één uur maakten 70 gewapende mannén zich van 't douane kantoor meester en - verspreidden zich on middellijk over de Verschillende zalen en afdeelingcn. Alle beambten, ten .getale van 300, werden gesommeerd zich over te ge- veil en in do centrale hal .bijcengejaagd. De Simi-Feiuers v.ierpen dan alle boe ken, documenten en papieren op den .grond en staken deze, na ze overvloedig met- pe troleum gedrenkt te hebben in brand. Binnen enkele oogenblikken stond het geheele gebouw in vlammen. Ondertusschen had een andere groep Sinn-Feiners alle bewakers, zoowel burger lijke als militaire overmeesterd, zoodat het onmogelijk was alarm te geven. Al deze operaties hadden .nauwelijks 20 minuten in beslag genomen en de Sirrn- Feiner.s maakten zich gereed heb gebouw te verlaten, tegelijk met de ibeamten, die zij .in vrijheid gesteld hadden. Maar een geweldige rookwolk, welke uit liet gebovnv ontsnapte, waarschuwde de voorbijgangers voor hetgeen binnen ge beurde. Een geweldige menigte had zich in de straat opgesteld, -toen plotseling 'n geblin deerde auto en twee vrachtauto's met- agen ten ter plaatse verschenen. Zij werden met bommen ontvangen en antwoorden met machinegeweren. Een zware slag ontwik kelde zich tussehen de Sinn-Feiners en de politie, in tegenwoordigheid van de me nigte nieuwsgierigen. Het lawaai van den strijd veroorzaakte een geweldige emotie in do stad. Een pa nische schrikt maakte zich va-n de bevol king meester én de personen, die zich het. dichtst bij het tooneel van den strijd bevonden, wierpen zich tegen den grond om niet door de kogels te worden getrof fen. Toen de strijd tien minuten geduurd had, arriveerden .troepenversterkingen, die ach ter de bogen van de spoorbrug positie na men. Ondertusschen voerden de politie agenten charges uit, .terwijl machinegewe ren. de nabijliggend e .straten .schoonveeg den. Volgens de jongste berichten zijn 7 Sinn- Feiners gedood en 11 gewond. 65 werden er .gevangenomen. De politie had vier ge wonden. Of er ook slachtoffers onder de burgers zijn. is nog niet bekend, dooli zeer waarschijnlijk. Ook vermoedt men, dat in de brandende .gebouwen Sinn Feiners het leven verloren hebben. Enkele berichten spreken ook van verschillende dooden on der de poli tie-a gen ten en de troepen. Het. douane-kantoor is een der mooiste gebouwen van Dublin,- ontworpen door den architect Ga-ndon. De eerste steen werd in 17S1 gelegd, de bouw duurde tien jaar en kostte destijds 600.000 pond 'sterling. In het gebouw waren .de diensten van de douane en de belasting ondergebracht-, alsmede die van openbare werken e-n Ier- sche aangelegenheden. Het .geheele ge bouw ds door den brand totaal vernield, alleen de koepel is zoo goed als onge deerd. Frankrijk. Motie van vertrouwen. De Ivamer nam met 390 stemmen vóór en 162 -tegen een motie van. vertrouwen in Bvia-nd aan. Rusland, Tegen de Bolsjewiki. De „Wola Rossy", die gewoonlijk goed ingelicht is, moldt. dat do botman Seinonoff een nieuwe krachtige actie tegen de bolsje wiki in het verre Oosten voorbereidt. On langs heeft- te Port-Arthur een bijeenkomst plaats gehad van vertegenwoordigers van Russische politieke partijen en van Japan ners. Aanwezig waren ook vertegenwoordi gers van de kozakken van den Amoer on uit Assurië. Men nam het besluit do bols- jowiki uit Siberië en over het meer Baikal •terug te drijven. Muiterij in Zuid-Rusland. Volgens berichten uit Moskou zouden er te Tif lis muiterijen onder de bolsjewistische troepen uitgebroken zijn. Een regiment ca valerie, Lenin genaamd, kwam in opstand en wilde niet naar het binnenland van de provincie vervoerd worden. Regimenten in fanterie hebben zich bij do beweging aange sloten, do autoriteiten gevangen genomen en zich van de officieele gebouwen meester gemaakt. Pogroms en plunderingen werden aangericht. Het duurde eenige dagen voor do orde hersteld kón worden Polen. Aftreden van Prins Sapieha. Naar Belga- uit Warschau seint heeft president Witos de ontslagname van prins Sapieha als minister van buiteiilandsche zaken aanvaard. De -onderstaatsseoretaris is ad interim met de portefeuille belast. Griekenland. Nieuw Grieksch offensief. Volgens aiiet bevestigde beruchten uit Angoro, zouden de Grieken tot een alge meen offensief overgegaan zijn op het front in Klein-Azië. Zij slaagden er echter niet in om hun linies vooruit .tc brengen, tengevolge van het verzet der Turken. De Grieken zouden groote verliezen heb- I ben geleden. Noorwegen. De algemeene staking. Blijkens berichten uit Kopenhagen zou gisteravond in Noorwegen de reeds vroe ger aangekondigde algemeene staking be ginnen, 'tenzij de onderhandelingen nog op hot laatste oogenblik tot eenige resultaat leiden. In de-ze staking zijn alle arbeiders en beambten, met uitzondering van «het sporwegpersoneel, betrokken, in totaal ca. 120.000 man. De regeering -heeft maatregelen getrof fen ter verzekering der orde. Buitenlandsche Berichten, Grooie brand te Dresden. Woensdag werden door een lievigen brand de opslagplaatsen aan de Elbe van de expedi tie firma Seebe, vernield. Doot de exlosie van 100 flesschen koolzuur werd een groot aantal toeschouwers gewond. Het spoorwegongeluk in Frankrijk. Omtrent liet spoorwegongeluk, \djat dezer dagen op een der Pyreneesche lijnen plaats g had beeft, wordL .nog gemeld: Een vereeni- ging van bakkerspatroons bad een feestelijke vergadering gebad te Artiqucs, on keerde van daar per extralreiii terug. De trein bevatte een locomotief, een personenwagen en een aan- •hangrijtuig. Bij een sterke belling ontspoorde de perso nenwagen en het aanhangrijtuig en werden verbrijzeld tegen den rotsmuur aan den kant van de lijn. Aclil van de inzittenden werden op slag gedood, en een -negende bezweek tij dens het vervoer naar het ziekenhuis. Voorts werden er 'elf personen ernstig gewond. Het déraillement bacl- plaats hij een zeer scherpe bocht, waar ongeveer 4 jaren een dergelijk ongeval plaats vond. De technische deskundigen van do spoorwegmaatschappij, die onmiddellijk een onderzoek instelden, wij ten het ongeluk aan do hevige regens, -die de laatste dagen Ter plaatse-zijn gevaTen, en aan ■den lievigen storm, die op den avond van het ongewil woedde. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Ter beslechting van de geschillen tus sehen kweekers en kooplieden in het Westland is een scheidsgerecht samenge steld. De R.-K. Ziekenverpleegsters en de acht- urendag. Vergadering van den Dioc. Boerenbond. PAUS BEXEDICTL'S OVER DE STANDS- ORGANISATIE IN NEDERLAND. We lozen in de „Volkskrant": In d'e a fde c 1 Angsvcr gader in g van d en Limb. ll.K. Werkliedenibond op den Katho liekendag in Heerlen deed Mgr. dir. Poels •ee.nige belangrijke mededeel'ingen over zijne Veis naar Home- Spr. bad in Rome eten langdurig onderbond met een der kardi nalen, oen zijner oudo vrienden, dien liij loerde kennen in Washington. Dez© kardi naal, thans d'e rechterhand: van den Paus, Kroeg hem: wat, naa.r ziijne 'meaning, het' beste middel is om do sociale beweging in Igoede banen le leidon? Hierop gaf dr. Poels 'ten antwoord: dit middel is ongetwijfeld •de hervorming van den men-sch in Gbrist-e,- (lijken geest. Hiertoe is noodiig, dat do imen- Iscben van verschil lende soorten-, van ver schillende sland en cu'llureel peil wordier* georganiseerd in groepen, die wij Staffcls- oirganisaties noetmen. Alleen/ hierdoor ia moigebjik, dat wij, reiken ing 'houdend met Ihuano eigenaardige behoeften/ en belangen, oen 'bezielen en begeesteren voor onze idealen en tot goede samenwerking bren gen in de volksgemeenschap. Alle andere», bizondero vcrcenigingen' voor bizondere be langen, ontvangen van die Standsorganisa- l'ies de moroele kracht voor de vervulling harer taak. Dc kardinaal, die met veel belangstelling 'had geluisterd en herhaaldelijk zijne volle» instemming betuigde, zeido ten slotte: „Maar dit moet gij zeer zeker mededeel e>n /aan den H. Vadler." Dr. Pools maakte bezwaar, omdat -bij ge legenheid eener audiëntie geen tijd be-v schikbaar is, om diep op zulke kwesties in ite gaan. Hierop antwoordde de kardinaalweest gerust; ik zelf zal er reeds morgen mot den. H. Vader over spreken en llcm van de ge heele zaak op de hoogte stellen. Toen volgde de audiëntie en riep Z. H. do Paus dr. Poels lot zich en had deze met hel Opperhoofd der Kerk een intiem onder- llioud gedurende 20 minuien. De H. Vader bleek reeds geheel op de hoogte en zeide: „Ook Ik ben diepovertuigd van do waarheid, die gij verdedigt., en Mijn aandacht was reeds vroeger hierop geves tigd. Ik zou de gelegenheid hebbe-n aan» jegoeperom in mijn Encycliek over de Derde Orde dit aan de geheele wereld uit drukkelijk -lo zeggen. Schrijf Mij over alles, wat gij daar gezegd hebt en Ik zal niet na laten bij een of andere gelegenheid Mijne openlijke instemming te betuigen." Van deze mededeelingen hebben wij met groote vreugde kennis genomen en onge twijfeld zullen alle leden onzer standsorga nisaties hierin do hoogste erkenning zien van de groote waarde hunner be.weg.ing. Wie geen vreemde is op sociaal .terrein, weet, dat er al heel wat is lie doen ge weest-, om de positie -aan -te geven van •stands- en vakorganisatie, elk afzonderlijk, en dezer onderlinge verhouding. Ons Doorluchtig Episcopaat heeft al meerma len in deze leiding gegeven, voorschriften uitgevaardigd. 't Verwondert ons (-enigermate een pau selijk woord', gesproken i-p een particuliere audiëntie, op dezo wijze ter zien in de -pers gepubliceerd. 'Maar 't zou zeker te betreuren zijn ons inziens, wanneer dlit pauselijk woord zou worden gebruikt en gecommentarieerd in den hierboven aangeduiden moeningien-strijd Ook degenen die uit volle overtuiging do standsorgani-satie i-n betcekenis en invloed! willen verheven zien boven dc vakorgani satie, zullen ori. dit pauselijk woord niet in den strijd mogen werpen. Diocesane Boerenbond. Te Haarlem hield de Diocesane Boeren bond een algemeene vergadering onder leiding van den heer C. P. J. P&ardekooper, uit Oegstgecst, vice-voorzitlor der vereeni- ging. Den lieer Klaver, afgetreden voor zitter, werd dank gebracht voor wat hij voor den Bond deed. Aan het hoofdbe stuur zal worden verzocht dien heer Klaver tot eerelid tc benoemen. Eervol ontslag werd verleend aan dei* heer II. Ruij-üer, als secretaris van den bond, wegens zijn (benoeming tot hoofd ambtenaar van den A. B. T. B. to Arnhem. Op een verzoek van den F. N. Z., om mede werking do melkvoorzien'ing in de steden te bevorderen, bij mogelijke stagnatie, was door het bestuur geantwoord, dat liet dit •plan toejuicht, doch nie.t aan gemeen lelie- sturen wil leveren, om overheidsbemoeiing buiten te sluiten. Dit antwoord werd goed gekeurd. Na de mededoeling, dat alle door den D.ioc. Boerenbond voorgestelde wijzi gingen in d'e Warenwet door do Regeer ing zijn overgenomen, kwam aan de orde hot rapport der door het hoofdbestuur inge stelde commissie tot organisatie der melk veehouders in den L.T.B. Aan bet rapport ont.leencn wij 't vol gende: „Onze commissie" is van meening, dat de .belangen der melkveehouders, leclen yam, clën, L. T. B.t vakkundig en zelfstandig war dien behartigd door do belanghebbenclien» jmaar ook, dat in den Dioc. Boerenbond al# één geheel do verschillende takken van hot veehouders- en 'landbouwbedrijf zich moe ten c-onccntrcercn. Hét kan toch biet ontkend worden, dial oen melkveehouder naast het. speciale be» lang, wat bij heeft bij een goeden melkprijs i belangstelling heeft voor zooveel vraaft

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1