o Jaargang. WOENSDAG 11 MEI 1921. No. 3519 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. SUIT EN LAND. BiriPIEiLAND. e Êcidócli^Sou^mt ABONNEMENTSPRIJS bedraggt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 1 2.50 per kwartaal, gij onze Agenten 20 cent per week, t 2.60 per kwartaal, franco per post 12.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- «rlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit biad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen SOcent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbel© van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50. nimmer best aat uit twee bladen aking De Uitzondering. der den titel „De R.-K. Bedrijfsraden praetijk" schrijft „Het- Volk" Ook in. den land- en /tuinbouw heb- ?n de Katholieke patroons- en arbei- ersbondeu bedrijfsraden gesticht. De cdrijfsraad van den Land- en Tuin- ouwbond heeft onlangs uitspraak ge- aan im een loooogeschii te Borkel. De abholieke boeren weigeren nu echter ic.h aan die uitspraak te onderwerpen, de arbeiders zullen slechts door hun recht kunnen krijgen ons niet bekend, of het a-a-ngehaal- it waar is. Wij willen '4 echter eens lerstellea. dan is het als uitzondering een be- r' g vaai den regel, tegen te spreken, is, dat het insti- der bedrijfsraden arbeidsgeschillen wte goed voorkomen kan wat eeds door de p«r a c it ij k is bewezen, itncer dit doel liier en daar niet bereikt dan is 't alleen en uitslui- toe te schrijven aan hot feit, dat óf [evers óf werknemers nog niet stevig g Katholiek zijn georganiseerd ©grijpt „Het Volk" heel goed be- dain sommige Katholieken! ET VOORNAAMSTE NIEUWS. Duitsche regeerimjserisis opgelost, /irth kabinetsformateur. Het Enten- matum piet bijna evenveel stemmen aangenomen. toestand in Opper-Silezië nog steeds g. Oneenigheid in de Jntergealiieerde issie. kh sympathie-staking met de Engel- l/ii/jriwerkcrs? Duitschlasid. KABINETSCRISIS OPGELOST. Dr. Wirth Kabinetsformait eu r. irisis in de Duitsche regeeriug is gis- Diul teil slotte opgelost. Na Mayer, smann en Muller kwam dr. Wirth, de Ier van financiën in het vorige ka-' 1de er in slaagde het volgende kabi- vormen. skaoiselier: dr. Wirth (centrum), aacaënBauer (soc. dem.). litie. dr. Schaffer (democraat), nenü. Zaken. Gradenauer (soc. dem.). erwezenGessler (democraat), rijenGicsberts (centrum). ';eer: Gröner (democraat), leidBraun (soc. dem.). middelen voorzieningHermes (centrum), een gisteravond gehouden zitting van lijfesdag, die o.a. door de gezanten teemde mogendheden werd bijge- i, werd het nieuwe kabinet aan den lag voorgesteld door dr. Wirth, die i de volgende verklaring aflegde, blijft ons niet anders over dan aan- ing of verwerping van het ultimatum, ja" be teekent, dat wij ons bereid iïen, de zware financieele lasten die s gelegd worden, ia vrijen arbeid to a. Een „neen" beteekent, het ingrij- onze economie en slavenarbeid on- rcemde bajonetten. r ons .staat meer dan het gemis aan en brood op het spel. Het geldt hier akoinst van ons vaderland, heb be- van heb rijk en zijn eenheid. Daur- crklaart hierbij de Duitsche regee- bfc ultimatum te zullen aanvaarden gevolgen van een weigering te voor- H e t E ai t e n b e-u 11 i m a t ri m a a n v a a r d. gehouden stemming over hetal- of aanvaarden van heb Entente-ultima- oowijst echter, dat de stemming nog- 'dc-ehl was. Immers met 221 tegen 175 werd liet voorstel tob aanvaar- van heb ultimatum aangenomen. 'itsche werkgevers tegen harding van het ultimatum. Hijkspresident ontving een deputa- le een motie overhandigde van den Kversbond der Duilsche industrie, 1 do weigering der Lonclcnscho be- p> als onuitvoerbaar en onaanneme- P verzocht, ook op gevaar af dat ■Weid daden, waarmede wordt ge- 1 ten uitvoer worden gebracht. OPSTAND IN OPPEFl-SILEZIë. De toestand, piert uit. Oppcln wijzen nog stéCds ernstigen toestand. De ópgewonden- het industriegebied is geweldig onder de talrijke vluchtelingen. In strict Tarnowitz hebben de Polen automobielen en groote hoeveelheden spi ritus in beslag genomen. Het gewichtige spoorwegbnooppunt is in handen. de<r Polen gevallen, waardoor het verkeer tusschen Oppcln en heb indus triegebied onmogelijk is geworden. Bevestigd wordt, dat iu een aantal be drijven het werk is hervat. Daar echter de directeuren en ambtenaren der mijnen grooteaideels zijn gevlucht of uit hun ambt gezet werden door de Polen as van een ge regelde hervatting van den arbeid geen sprake. Bij Czerwioka heeft zich -na de inname van Kandrzin een uiterst levendig gevecht ontwikkelde, waarbij de Italianen 30 doo- den en 40 gewonden hadden, terwijl 15 man werd gevangen genomen. KoseJ werd door de Polen lievig aange vallen Königshutte is gedeeltelijk door de Po len Joe zet. Bij Hindenburg zijn weer Poolsohe sol daten van het door Halter gevormde le ger waargenomen. Zij zouden motormachi- negeweren bij zich hebben. Ook uit Kattowitz wordt gemeld, dat duizenden Hall er-soldaten naar Opper-Si- ïezië stro omen en Areël artillerie met zich mede voeren. Lt den gemeenteraad van Kattowitz deelde de burgemeester me.de, dat de stad weliswaar nauw is ingesloten, maar dat er geen vrees voor voedselgebrek te Katto witz bestond, daar er groote voorraden aanwezig zijn. De Polen hebben op kleine schaal een spoorwegdienst ingesteld. De locomotieven zijn met" groote witte adelaars versierd. Een Poolsoh manifest aan de Fransche soldaten spoort .deze aan niet tegen de Po len te strijden. Gemeld wordt, dat - de bolsjewielcsche benden in O.S. zich versterken. Overal worden werkwilligen met geweld van den arbeid afgehouden. De aankoopen ver scherpen de-n levensmiiddelennood en - ver oorzaken prijsstijgingen, hetgeen, gepaard met het gebrek aan contanten, de neiging tot plunderen en wanordelijkheden nog meer versterkt. Reeds thans worden voort durend plunderingen gemeld. Daar de communisten de vorming van een cent-ruien arbeidersraad en de bezet ting der bedrijven propugeeren, is een nieuwe element van onrust aanwezig. De „Ost-Dcutsche Morgenp." meldt, dat 'in plaats van Korfanty dr. Wolmey uit Beuthen tot Poolsch plebisoietcommissa- ris v,an Opper-Silezië benoemd is. In Op- peln heeft de intergealliecrde commissie verklaard, dat versterking van entente troepen .geëisckt is. Oneenigheid in de initer geallieerde c o m m i s s i e. Naar van bevoegde zijde wordt gemeld is liet bij de intergealLieor.de commissie tot een breuk gekomen. De Italiaansche en Engelsche leden der commissie staan scherp tegenover de Fransche, wien de eersten vei'wijten; dat zij in verband met den toestand van Opper-SiIezië een af scheiding jiogen te forceer én. De meonings vers chili en zijn zelfs van persoonlijken aard waartoe 't heftig optre den der verschillende leden aanleiding heeft gegeven. De tweede Italiaansche ge volmachtigde heeft zijn ambtn eergelegd en is vertrokken terwijl twee Engelsche en een Italiaansche districtscontroleur we gens onvoldoenden steun om ontheffing van hun post hebben verzocht. De houding van Italië. Uit Rome wordt gemeld, dat graaf Sfor- za eon langdurig onderhoud heeft gehad met Giolitti. Volgens de Italiaansche bla den zal de Ibaliaansehe regeering energiek tegen de regeering van Warschau optre den en eischen, dat elke actie vermeden zal worden, die dén Europecsohen vrede in gevaar zou kunnen brengen. De naar Opper-Silezië gezonden corres pondent der „Idea Nazionale" spreekt van den haat der Polen tegenover de Italia nen, terwijl hij verklaart, dab generaal Lerond medeschuldige van den toestand is. Naar het „Berl. Tagebl." mededeelt heeft minister Simons den, Italiaanschen gezant Frascat-ie den dank der Duitsche regeering betuigd voor de houding der Italiaansche troepen in Opper-Silezië. De minister heeft den gezant verzocht den dank aan do Italiaansche regeering over te brengen. In den Pruisischen Landdag. In den Pruisischen Landdag heeft gis teren de sociaal-democratische spreker Braun een heftige critdek geoefend op de Franschcn in Opper-Silezië, die er de Po len actief zouden begunstigen, terwijl de Italianen deden, wat zij konden om do orde te herstellen. Do spreker voor de Centrums fractie dr. Porseh, b.etoogdo dat do Geallieerden het recht van zelfbestemming in Opper-Silezië met v.octen hebben, getreden. Nadat nog andere afgevaardigd en don Italianen cn ook den Engclschcn dank ge bracht hadden voor hun optreden, ver klaarde minister Domini kus, dat de Po len er het recht in sterke mate hebben ge schonden en ook hij sprak namens do Btantsregoening dank uit voor de be moeiingen der Italiaaaische troepen. h sympu.tt ak i u ijkt, dat de beweging oud EngelSnd. DE CRISIS IN DE MIJNINDUSTRIE. Nieuwe he mi dd el in gig voorstellen. Lord Weir heeft aak de betrokken par tijen nieuwe voors t eken d oen toekomen nopens de oplossing van het mijnwerkers- geschil. Hij geeft een raeuw plan aan, het welk beoogt den kostprijs der steenko len te verlagen cn rekening houdt met •alle factoren, welke den tegenwoordigen, hoogen steenkoolprijs hebben teweegge bracht. Het plan -behelst den terugkeer tot den achturigen werktijd, herstel der productie zocats deze in 1913 was, het ont trekken aaai de exploitatie van minder economische mijnen, loonsverlaging van twee shilling per dag,' (zooals door de mijnwerkers is aangeboden) en verlaging van do bedrijfskostemftkond Weir heeft berekend, dab dit den*''kostprijs zou terug brengen iteit 24/8 per tón. To c h Het blijkt, dat de beweging .onder de spoorweginaunen om ide mijnwerkers te steunen sedert heb vertrek v,an den secre taris 1 nam er o rganisatie Thomas naar Amerika op 4 Mei sterker is geworden met iname ia héb Noodden van Engeland, waar* in districts vergaderingen resoluties werden aangenomen, «waarin gevraagd wordt dat het bestuurxitegen 15 Mei de staking zal proclameren tot steun der mijnwerkers. Aldus schijnen de federaties van spaorwegman-non Ori transportarbeiders gedreven te worden tot de .actie, die zij eeu maand geleden weigerden officieel te ondernemen. O v e r s t r o o m tl e m ij n e n. Op een desbetreffende vraag in het Lagerhuis heeft do minister voor het .mijnwezen gisteren geantwoord dat op dit oogenblik 46 steenkoolmijnen overstroomd zijn cn het .aantal werkjoozen daar 14,656 bedraagt. Busiaiiü, Zinowjef afgetreden? Volgens een telegram uit Re val zou de Russische volkscommissaris Zinowjef, die te Petrograd een ware dictatuur .uitoefen de, ontslag hebben genomen, omdat hij zich niet kon ver e enigen met .de nieuwo politiek van Sovjet-Rusland. Met hem zouden zijn afgetreden de com missarissen Zorin en Evdokimof, benevens .alle leden van de „Tsjeka" van Petrograd. Uit Helsingfors wordt voorts gemeld dat de Sovjet-regeering heeft besloten, al hare vertegenwoordigers in het buitenland terug ite roepen. Leniu zou hebben besloten ten einde Rusland uit zijn verschrikkelijken econo- mischen toestand te redden een geheel andere politiek ten aanzien der kapitalis tische mogendheden te voeren, met liet doel, om economische en politieke betrek kingen met haar aan te knoopen, Am-srika. De staking van het scheepspersonee!. Reuter meldt uit New-York, dat de po gingen, om een schikking te treffen in za ke het ioongeschil met het scheepsperso- meel, zijn gefaald, nadat Benson, de presi dent van den scheepsraad, het voornemen herhaald had, de loone-n met 15 percent te verminderen. Er zijn geen verdere bespre kingen vastgesteld. lapan. Shantung aan China terug? Volgens do New-York Herald" heeft de Japansche regeering besloten om de ge- lieele provincie Shantung onmiddellijk on voorwaardelijk aan China terug te geven. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Het congres van de Derde Orde. j Het congres der R.-K. Vakbeweging. De roode propaganda der „neutrale" Nieuwsbladen. In de „Voorwaarts" schrijft A. B. Klee- rekoper over de Amstcrdaausche raads verkiezingen onder meer, dat „de sociaal- democratie op één „volk"-lezer een tien tal roode kiezers kreeg." De oproerige krabbelaar van „Het Volk" zal het wel weten. Uit deze mededeeliug blijkt dan twee- erloi. Ten eerste, dat enkel 10 pot. of on geveer 8.500 roode kiezers vaai Amster dam liet hoofdorgaan .der -S. D. A. P. lezen en, ten tweede, dat de roode kiezers wor den gekweekt door de zich aie,afraai noe mende nieuwsbladen. Voor de R.-K. propagandisten ligt hier in de duidelijke aanwijzing, dat het eerst noodige ter bestrijding van de rcvolution- maire partijen dseen sterke propaganda voor de Roomsche pers en tegen de zoo genaamde neutrale nieuwsbladen. Tijd. KARDINAAL VAN KD3SUM EN DE STUDENTEN. Z. E. kardinaal Van Rossum lieeft als (beschermer van de Unie der R.-K. Studen- tienvereenigingen een even welwillend als uitvoerig schrijven aan het Unie-secrela- iriaat gericht, waaraan het volgende ont leend wordt: „Het Annuariurn leert een dieperen blik 'krijgen op de huidige toestanden in de R.- K. Studentenwereld en maakt de overtui ging dieper van de noodzakelijkheid eener Roomsch-Katholieko Universiteit. Niet dat er ook nu reeds geen verblijdende feiten zijn, waaronder met bizondero vreugde en belangstelling do Missiebeweging te be groeten valt. Het instituut der Unie-secre tarissen wekt de schoonste verwachtingen om de R.-K. Studentenbeweging in de ware banen te. leiden; het ware te wensehendat do katholieken van Nederland goed inza gen, hoeveel voor de toekomst van het Ka tholicisme afhangt van het Unie-secccta- /riaat.en het daarom ook practised met alle middelen mochten steunen". IKA. De actie voor de Ika (Internacio Kaloli- ka) wordt in het buitenland krachtig en met succes voortgezet. Vooral in Zwitser land marcheert de zaak goed. De. officieele organisaties besloten reeds gedelegeerden te kiezen. In Roemenië is oen nieuwe na tionale directeur door liet Episcopaat be noemd. Op alle katholieke gymnasia is op last van den Bisschop het Esperanto-on- dervvijs ingevoerd. In Britsch West-Indië worat met succes gearbeid. Ook in Spanje vindt men veel sympathie. In Italië kan do nationale directeur reeds op goede re sultaten wijzen. In Duitschland sloten zich roods ©enige organisaties bij de LKa aan. In Oostenrijk hebben vrijwel alle organisa ties gedelegeerden aangewezen. ZIJ HEBBEN ZOO N HONGER. Ze liggen daar, met honderden, voor de deur Voor do deur van liet magazijn liggen ze„ ja met honderden, en ze hebben zoo'n honger 't Zijn geon Weensche, geen Belgische of Duitsche kinderen, maar zo zouden toch graag hun gelukkig lot deel en: opgenomen te worden in éen vriendelijke Hollandsclie Familie. Ze zijn hier 'hoen gezonden als afgezanten van ©en ver volk, ©en volk dat ons Neder landers door zijn arbeid millioenen en mil- lioenen heeft geschonken. Maar nu komen ze op hun ibeurt ons volk om bijstand srnee- ken. Zo liggen daar zoo bescheiden en zwij gend; met honderden, ja met honderden, voor de deur van het magazijnhet ma gazijn van den Sint Glaveribond: de Java- busjes (missie-busjes voor do vorming en opleiding van Javaansche Prie.sters). We hébben Weensche, we hebben Duit sche en Belgische kinderen gevoed; zouden we ook niet oen Java-bus je kunnen voe den? 't Java-busje is do uitgestrekte hand van een Javaansch seminarist in Uw huisge zin en die hand is zoo gauw gevuld e-en paar snoepcenten op Zondag, een ge schenkje, wanneer liee.1 de Familie in blijdschap feest viert, een offertje wannéér U- van dén hemel een gunst verlangt Ze hebben zoo'n honger, ze liggen daar bij honderden in voorraad.Een briefkaartje aan de Directie van liet Liefdewerk „Java- bus\' Canisius-College, Nijmegen, en U lieeft per omgaande een zegenbrengend huisgenootje meer. NATIONAAL DERDE-ORDE-CONGRES TE 's-BOSCII 29 JUNI 1921. Dagorde. Onder zegen en lioogc goedkeuring van het Doorluchtig Episcopaat van Nederland zal to 's-Bosch op 29 Juni a.s., Feestdag der H.H. Apostelen Petrus en Paulus een Nationaal Derde-Orde-Congres gehouden warden. Het Congres zal 'smorgens geopend wor den met een II.. Mis in de kathedraal, 's Middags zullen verschillende parallélver- gaderingen gehouden worden, waar ver schillende sprekers de belcekenis van hét 7de Eeuwfeest der Derde-Orde. zullen uit een zetten. 's Avonds plechtige sluiting in de kathe draal. Een schrijven van het Doorluchtig Episcopaat. Naar aanleiding van lie;t Nationaal Der de Orde-Congres mocht de Provinciaal der Capucijnen van het Doorluchtig Neder- landsch Episcopaat het volgende schrijven ontvangen: Met algcheelo instemming ontvingen wij de mededeéling, dat het besluit genomen is, om bij het. zevende Eeuwfeest van de Slich ting dor Dorde Ordo van den. H. Francis- cus van Assisiü op den Feestdag der Apos- telvorslen Petrus en Paulus te 's-Hertogen- bosch oen Nationaal Congres to houden. Reeds stemde het Ons tot vreugde, dat in gevolge, dfi verlangens van Onzen H. Vader Paus Benedictus XV, uitgedrukt in Zijn Encycliek „Sacra proipediem" aan het 7de eeuwfeest der Derde Orde gewijd, zij in difc jubeljaar overal heiligo feesten en 'bijeen komsten viert. Hoogst aangenaam zal het Ons zijn, wan neer dit alles bijdraagt tcwt den groei en den bloei van deze heerlijke -Instelling, welke Ons zeer ter harte gaat en wier steeds toe- nomendo verbreiding Wij mei ware belang stelling volgen. ^Gelijk deze Derde Orde voorheen aan Kerk en Maatschappij zoo ontzaggelijk veel goed heeft gedaan, zoo zal zij ook thans een krachtig middel blijken te zijn, om het H. Evangelie in praktijk te brengen en een stevigen dam op te werpen tegen ongeloof en zedenbederf. Zij bezit do kracht om hare leden te vormen tot ware kinderen der H. Kerk, wier karaktertrekken zijn: rein heid van zeden, broederliefde, eerbied voor het gezag, aanhankelijkheid aan den H. Stoel, eenvoud en versterving, afkeer van wereldsche vermaken. De pauselijke goed keuringen van den Regel der Derde Orde, het groot getal van heiligen en zaligen door haar voortgebracht, het verleden en het heden leveren daarvoor de 'bewijzen. Toe gerust voor den strijd tegen de helscho machten, kunnen de Derde-Ordelingen voor Christus do overwinning behalen en op do samenleving door hun goed voorbeeld en hun medewerking voor de goede zaak een onberekenbaar gunstigen invloed uitoefe nen. Met alle recht verwachten Wij dit van haar voor do toekomst en houden Ons over tuigd, dat do Franciscaansche geest den waren at ede brengen zal, waaraan allen zooveel behoefte hebben. Van ganse her harte spreken Wij daar om Onze beste wenschen uit voor het wel slagen van het Nationaal' Congres. Vol gaarne schenken Wij hel Onzen bisschop- pe.lijken Zegen en 'hechten er Onze vollo goedkeuring aan. Moge het een 'heilig enthousiasme wek ken, den geest van den H. Franciscus bij de Tertiarissen meer en meer verlevendigen en velen aansporen om tot deze. Instelling toe to treden. Z. H. Paus Benedictus XV uitte in Zijn Jubileumencycliek den wensch dat.er geen stad zij. zelfs geen dorp of ge hucht, waar zich niet in genoegzaam aan tal leden der Derde Ordo bevinden en dat dezen dan niet werkeloos üilijven of met den naam van Tertiaris reeds genoegen ne men, maar werkzaam zouden zijn en voor hun eigen heil en dat van anderen zouden ijveren. Moge deze wensch van Onzen H. Vader spoedig werkelijkheid zijn. 'Gegeven te Utrecht, den 12©n April 1921. t II. VAN DE WETERING, Aarts bisschop van Utrecht, t A. J. CALLIER, Bisschop van Haarlem. t L. J. A. II. SCHRIJNEN, Bisschop van Roermond, t P. HOPMANS, Bisschop van Breda, t A. F. DIEPEN, Bisschop van 's-Hertogenbosch. Vleesch. Op de vragen van den lieer Weitkamp betreffende verhooging van het invoer recht op vleesch of verlaging van den vleesch accijns in verband met den invoer van budte.nlandsch vleesch, heeft Minister van IJsselsteijn geantwoord dat hij over leg pleegt mot zijn ambtgenoot van Fi nanciën. Hij vertrouwt echter, dat het ge zamenlijk antwoord binnen enkele dagen zal komen. KORTE BERICHTEN. In Juni, Juli, Augustus en tot 15 September zullen op de trajecten, waar zulks ncodig ds, extra wagens voor het vervoer vaai rijwielen in de treinen wor den geplaatst. Van het inleggen van rij wiel-treinen ds voorloopig afgezien. In de tweede helft der vorige week werden naar Engeland verzonden 1S7 kis ten eieren van 1200 stuks. De motorrij wielbrigade der politie van Amsterdam is .gisteren .in dienst gesteld. De motorrijwielen met zijspan wagens wor den gebezigd t-er surveillance, controle en transport, voornamelijk in het landelijke deel der gemeente. B. en W. van Utrecht zullen -hun oor deel hebben te zeggen over het gebruik van nunboonen. Do heer Bruna, lid van den Utrechts chen Raad, heeft tot B. en W. do .navolgende vraag gericht: „Onderga* toekende zou gaarne vernemen of aan den' ongelknibeerden verkoop van rumboonen, waarvan jeugdige personen giroote hoeveel heden verorberen, geen perk kon worden gesteld." Het vertrek van Koningin e-n Prin ses naar Het Loo a.s. Vrijdag, voor keti jaarlijksche zomerverblijf, as bepaald op 12 uur 55 m. 's namiddags, per Staats- spoór. Van Amersfoort af wordt per auto mobiel verder naar het Loo gered ear. Tot 'lid van den gemeenteraad' van 's-Gravenhage, ter voorziening in de vaca ture, entstann door het bedanken wegens vertrek naar elders van den heer G. G. vaas As, heeft het centraal stembureau gisteren benoemd, verklaard mr. J, Anikerman (Ckr.* Hist.).-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1