jaargang.
No. 3477
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
BINNENLAND.
MAANDAG 21 MAART 1921.
r)MNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week, f 2.50 per kwartaal,
mzo Agenten 20 cent per week, f 2.C0 per kwartaal,
jco per post f 2.95 per kwartaal
Ïlustrecrd Zondagsblad is voor dc Abonné's verkrijgbaar
[alio" van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit bJad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel. Overige dagen 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE AD) ERTENTIËNj van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen woïden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur,
koop en verkoop f 1.'s Zaterdags, overige dagen f 0.75.
imerbestaat uit twee bladen.
IITENLAND.
VOORNAAMSTE NIEUWS,
tad gevallen. Duizenden inwo-
naar Finland gevlucht.
atie Griekenland. Pogingen
irede door geweld te verkrijgen.
ions verklaart de Londensche
n als definitief afgedaan.
is de volksstenyning in Opper-
houden. Uitslag ten gunste van
België.
nrige toestanden ia Congo,
den toestand in Belgisch Gon-
IJog gemeld:
K
iasa heerscht een handolscrisls
lerga. De zaken liggen totaal stil.
vau Sanda is gewoon aan hetuit-
sommige dorpen zijn heelemaat
leren meer te vinden. Een
deed onlangs een inspectiereis
ppen en telde nog slechts een to-»
bullen, terwijl eenige jaren ge-
eükei dezer dorpen, Kinfusu, er
maal regelen zuWen moeien ge-
ixJen tegen de hoofden, die de
jes van 10 en 11 jaar tot zich
bedoelde missie konden op de
negers circa 400 geen vrouw
Duitschlaiid.
bezetting van Rijnland,
ctiii zijn Franscho en Belgische
1_c uv-
snldalen zijn groepsgewijze, de
fzonderlijk ingekwartierd. Er is
en de stadska/zerno te ontrui-
usen is het station West bezet,
tgeiiiwoordiger der Engdlsche
in Keulen heeft aan het stads
verzekering gegeven, dat net
de douane-grens geen invloed
op rie voedselvoorziening de>r
in Keulen van oordeel, dat het
'j ige weken, maanden zelfs, du-
kjj ualcer de douane-maatregelen
%ral zullen worden doorgevoerd
yd van den Volkenbondsraad
zake de protest-nota.
kk le de nota, die door Duitsch-
sancties aan den Vol-
is gezonden, heeft Da
laard, dat hij als voorzitter
e- likens bon dsraad op 't volgende
wijzen. De Volkenbond heeft,
collectief organisme is, geen
deze kwestie tusschenbeide
enz ij, zooals in h©t verdrag
ild. van een dor leden van den
ïitiatief hiertoe uitgaat.
Itaten van do Londensche
Conferentie.
is heeft medegedeeld, dat de
Londensche aanbiedingen in
ladevergoediriig „als niet meer
„als definitief
1 i [stemming in Opper-Silezië.
5 de volksstemming in Opper-
uden. Uit het Opper-SiJezi-
emmingsgebied waren*to mid-
og slechte weinig berichten
lein.
Jitz bc.gon reeds spoedig na de
de stembureaux des morgens
en groote toeloop van het pu
il 10 uur tiog sterker werd.
n tijd moest er voor de
bureaux queue gemaakt wor-
werden er heen gedragen, en
iii insehen kwamen hun stem-
v len.
,l«i Berlijnsche regeeriugsbureaux
dagnacht lo twaalf uur de
lopigo resultaten uit het dis-
binnengekomen. Van deze
13 reeds van te voren te zeg-
vuór aansluiting bij Duitsch-
stemmenvolgons deze be
daar tot dusver 95 pot. Duit
reen >n 'getold. Verder is een be-
gekomen, dat echter door het
ministerie van buitenlandsche
1 onder voorbehoud wordt
volgens hetwelk in het dis-
de stembureaux gesloten
omdat er slechts Poolsehe
zouden zijn uitgegeven. (Men
wider Telegrammen.)
Engeland.
celingen in Ierland.
n F c i n-w raak.
bladen melden een eigenaar-
pw Sum l-'ein-wraak. In cca
klein plaatsje in hot graafschap Kerry,
waar oim 11 uur up St. Palrioksdag een
Hoogmis zou plaats hebben, vonden de ge-
loovigen oen jong meisje aan het hek vast
gebonden, met het hoofd kaal geschoren
•en een biljet op haar kleeren gespeld,
waarop te lezen stond: „Pas op voor spion
nen en verklikkers. Icrsch republikeinsch
leger."
Er wordt gemeld, dat dit meisje scheen
gezien te zijn in gezelschap van eenige Ier-
sche politieagenten en Black and Tans,
eenige dagen voor hot feest van St. Pa
trick.
Sinn Feiners hebben van uit een hinder
laag te Grossbarry bij Bandon 8 lorries
overvallen, waarop zich politieagenten en
soldaten bevonden. Zes soldaten, 1 politie
man en 4 Sinn Fe in er 3 weerden gedood,
5 soldaten, 1 politieman en verscheiden»
Sinn Feiners werden gewond.
Naar Reutor meldt, zijn Vrijdagnacht een
aantal hofsteden in de buurt van Londen
in brand gestoken, naar men meent door
Sinn Feiners. Eenige hooibergen werden
■een prooi der vlammen. Er heeft één ar
restatie plaats gehad.
Te Rich Hl in het graafschap Armagh
heeft een bende het spoorwegstation aan
gevallen en in brand gestoken. Twaalf wa
gons met levensmiddelen zijn daardoor ver»
nietigd. De mannen hadden eerst petroleum
op het gebouw gegoten. Het station is ge
heel afgebrand.
Rusland,
- Kroonstad gevallen.
Donderdagmorgen te negen uur is Kroon
stad door de BolsjewaJd ingenomen.
Over den yeldedag, die aan deze inne
ming voorafging, wordt het volgende ge
meld
De groote bestorming van de vestingen
door jie too de troepen vond plaats in den
nacht van Woensdag op Donderdag. De
bolsjewiki hadden or^Jjeb^ijjs oen
dement, van Kroonstad begonnen.
Troepen uit Petrograd waren eveneens
op het ijs opgestelddaaronder bevond
zich de „ijzeren divisie" onder de per
soonlijke leiding Ivan Trotsky. Deze divisie
wist in den doop van de beschieting Kroon
stad tot op vier K. M. afstand te naderen,
en, ondanks het moordend vuur, dat uit
Kroonstad op hen werd geopend, wist zij
die stelling tot in den morgen te behou
den.
Om 7 uur in den morgen van Donderdag
rukten de roode troepen voorwaarts. Met
volkomen doodsverachting wist de ijzeren
divisie Kroonstad fte naderen. Het geschut
uit Kroonstad richtte onder do aanvallers
zware verliezen aan, doch na twee uren
van hovigen strijd waren de roode troepen
reeds opgedrongen tot TocUeben, waar de
zware strijd werd voortgezet.
De artillerie-veldslag voor de poorten
van Kroonstad was zóó hevig, dat dn Te-
rijoki aan de. Russisch-Finsohe grens de
buizen als bij een' aardbeving stonden te
schudden. De strijd vóór Todleben was zóó
ontzettend als in den grooten oorlog maar
een enkele maal is voorgekomen.
Het bolsjewistische ge-schut werd bij Sys-
torbeok en Oranicnbaum opgesteld en
richtte van daaruit het vuur op Kroon
stad. De eene ontploffing volgde op de an
dere, doch de bezetting van Kroonstad
bleef weerstand jbieden, totdat de laatste
sterkte in elkander was geschoten.
Nader wordt nog gemeld
Het artilleriegevecht was zoo geweldig,
dat te Terioki acun de Finsche grens de
huizen als bij een aardbeving trilden. De
strijd om het fort Totlebeai werd met een
ongekonde verbittering gevoerd. De boLs-
jowdeksche batterijen, ondersteund door
geschut van Systorbeck en Ravenoraen,
concentreerden hun vuur op dit fort, ter-
wijd bovendien de bolsjewistische vrijwil
ligers voortdurende bommen op de vestin
gen wierpen. De eene ontploffing volgde
op de andere.. De revolutionairen van
Kroonstad verdedigden zic-h met wan
hoop, tot dat de laatste hunner stellingen
door de bolsjewistische batterijen in el
kaar was geschoten.
Een telegram uit Kopenhagen zegt, dat.
het vooral de honger is, die Kroonstad
de nederlaag heeft doen lijden. De verde
digers der vestingen waren gedwongen
•hun rantsoen met de burgerbevolking en
met 7000 kinderen le deelen. Bovendien
schijnt er volledig gebrek aan sanitaire
voorzorgen te hebben gcheerscht. De re
volutionairen liaddc.n zich tot de interna
tionale Roode Krnis-organisatio gewend
en om levensmiddelen voor de noodlij
denden en zieken, gevraagd. Do ijsbreker,
die do levensmiddelen uit neutraal ge-
gebied moest gaan halen, kreeg onderweg
een defeofc, dreef een tijdlang rond en
viel ten in handen der bolsjewieken.
uit. S3 nüugfcirs wordt aan „Carlinske
Ti cl en de" geseind, dat Vrijdag de vlucht
uit Kroonstad naar do Finsche grenzen
een geweldige uitbreiding had genomen.
Infanterie, cavalerie en burgers vluchtten.
Mannen cn vrouwen 'trokken in langen
stoet over het ijs van Kroonstad naar de
Finsche kust. De vluchtelingen deelden
mede, dat enkele patrooljes den strijd nog
niet hadden opgegeven. Zij wilden de
vluchtelingen zoolang mogelijk bescher
men tegen de Mongoolsche troepen van
Trotziki, die een onbarmhartig vuur op de
vluobtel ingen hadden geopend.
De revolutionairen -te Kroonstad waren
ongeveer 16000 man. stenk, 10.000 hunner
maakten doel uit van de Oostzee vloot.
Vele vluchtelingen, voornamelijk de vrou
wen en kindegen, zij a er zoo erg aan toe,
dat zij op het ijs blijven liggen.
„Berlin ske Tidonde" verneemt uit Hel-
singfors, dat nog ieder uur nieuwe vluch
telingen te Teriokn aankomen. Tot dusver
zijn 36.000 vluchtelingen bij de Finsche
grens aangekomen.
liet Verdrag met Polen gelcekend.
De ondorteekening van het Poolsch-R us»
sischo vredesverdrag heeft Vrijdagavond
om 10 uur plaats gevonden. Do laatste be
richten ovor de inname van Kroonstad en
het afsluiten van de handelsovereenkomst
tussohen Engeland en Rusland had de po
sitie van Sovjet-Rusland op de conferentie
zeer versterkt
Denemarken.
De uitsluiting.
Daar de onderhandelingen in do texlieï-
en ijzerindustri© zijn afgebroken zonder re
sultaat op te leveren-, zijn Vrijdagmorgen
vroeg 50.000 arbeiders uitgesloten. De ar
beiders zullen hierop met een a'j - ieno
staking antwoorden.
Griekenland.
DE OORLOG IN HET OOSTEN.
Procla in «af» ie viam. koning
Com stamt ij n
en mobilisatie van het leger.
De koning heeft een boodschap (tot het
volk gericht, waarin o.a. wordt gezegd:
Toen men hoopte, dat do vrede zonder
nieuw Ixloedvergieten zou worden her
steld, werd een nieuwe poging
-OTri »Kn.n«4Tra.n y.qjt*—
het verorSgvan Sova»c73 was vastgesteld,
weer omver te werpen. Deze pogingen
maken een versterking van onze strijd
krachten noodzakelijk ten einide
de bevolking te beschermen te
gen de gewelddaden van Turksche benden
en de pacificatie van het land te verzeke
ren.
De koning besluit zijn boodschap met
oen beroep te doen op het patriottisme
en de dapperheid der Grieken, ten einde
de strijdkrachten te versterken, die tot
■taak hebben den vrede tot stand te bren
gen.
De jaar klasse 1913, 1914 en 1915 ziyn on
der de wapenen geroepen.
Zoodra de mobilisatie bekend w.as g©-
worden, hadden er patriottische manifesta
ties plaats on werd er geroepen: „Le,ve
Griekenland-! Leve de oorlog!" De minis
ters hebben dn een interview verklaard,
dat de militaire maatregelen ten doel
hadden de troepen aan het front te ver-
verstenken. Griekenland wil geen oorlog,
het wenscht vrede en het zal zich inspan
nen, om de uitvoering van het verdrag
van Sèvres af te dwingen, ten einde de
pacificatie van Anatodië ifce be '-heili
gen en te verzekeren.
Armeuië.
De bolsjewisten verjaagd?
De „Daily Express" meldt, dat, vol
gens in officdeele kringen te Londen ont
vangen berichten, de bolsjewisten ten ge
volge van de jongste operaties uit geheel
Armenië zijn verjaagd.
Amerika.
Een ernstig grensincident.
Een Reuterbericht uit El Paso (Texas)
meldt:
Vrijdagmorgen hebben -Amerikaansche
soldaten en emigratie-ambtenaren een
groot gevecht geleverd tegen een aantal
Mexicanen, die probeerden den overtocht
ovor de Rio Grande te forcceren. Twee
Amerikaansche soldalen werden gewond en
men gelooft, dat de Mexicanen veel verlie
zen hebben geleden.
Het gevecht begon, doordat drie Mexica
nen probeerden de rivier over te steken.
Zij weigerden halt to houden op bevel van
de aldaar stationneerende Amerikaansche
emigratie-ambtenaren. De laatsten schoten
op de Mexicanen, van wie er twee In het
midden van den stroom werden gewond,
doch den Mexicaanschen oever wisten te
bereiken. Het vuren werd daarop algemeen.
De Mexicanen hadden /blijkbaar talrijke
helpers, die verscholen lagen in het kreu
pelhout aan den oever. Do Amerikaansche
ambtenaren telefoneerden om hulp en kre
gen versterking van een afdeeling van 100
soldaten. Daarna werd nog langen tijd he
vig gevuurd. De reden, waarom de Mexica
nen de riviergrens wilden overgaan, Is nog
niet opgehelderd, doch men vermoedt, dat
zij aan de Amerikaansche zijde van de Rio
Grande groote hoeveelheden sterken drank
hebben verstopt.
Buitenlandsche Berichten.
De „Stromboli" in werking.
Volgens een draadloos telegram uil Rome is
er een hevige uitbarsting van do Stromboli aan
den gang.
Botsing iusschen auto en trein.
Te Gobi enz verbrijzelde Vrijdag-ochtend een
in volle vaart zijnde Amerikaansche vracht
auto een afsluithek en werd op hetzelfde
oogeniilii door cea D-trein gegrepen en geheel
vernield. De inzittenden, 3 Amerikaansche sol-
dalen. werden tere!oud gedood.
De belegering.
Te Newtonwards in hot graafschap Down
had een man, James Graham goheeteo, zich
Donderdag, na eon hoofdagent le hebbon dood
geschoten, in zijn knie gebarricadeerd'. De
agent was bij hem gekomen, om een onderzoek
in te atollen betreffende een inbraak. Toen
hij Graham ondervroeg, haalde deze een re
volver voor deni dag en schoot hem neer.
Het huis werd omsingeld en een belege
ring volgde. Periscopes werden achter de mu
ren opgesteld en mem wierp hommen in het
•huis. Graham hield bet niettemin twee uren
uit. Om 'halfelf kwam hij voor den dag met de
handen boven het hoofd, als teeken van over
gave. Hij was gewond aan. een pols en een
been. waarschijnlijk door bomscherven. Hij
werd onmiddellijk gevangen genomen.
Hevige munitie-ontploffing.
In do opslagplaats van muuitio bij Schwer-
born is Vrijdagavond eene loods mot granaten
in do lucht gevlogen. Vier vrouwen konden
zich voor ©en deel met ernstigo brandwonden,
redden; 10 andere arbeiders hebben naar alle
waarschijnlijkheid' den dood gevonden.
Nader wordt gemeld:
Do door de ontploffing onslane brand is
thans gebluecht. Twee loodsen zijn eon prooi
der vlammen geworden, terwijl een tweetal ar
beiders door den brand het leven hoeft verlo-
Ontploffing in een haven.
Reuter meldt uit Chicago: Do grootste eleva
tor ter wereld, eigendom van de Amour Grain
Company, is door een ontploffing vernield. Eén
persoon werd gedood, vier worden vermist.
Duizenden vensterruiten in de omgeving wer
den verbrijzeld, terwijl oen half miflioen sche
pel graan verbrandde. De schade wordt op
600.000 dollar geschat.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Verslag van de R.-K. Kamer-Centrale
Leiden.
Bij Kon. Besluit is thans bepaald, dat
in 1921 de vervroeging met een uur van
den wettelijken tijd (zomertijd) zal aan
vangen den 4den April en zal eindigen
den 26en September.
Voor de binnenschipperij gelden als
beurtlijstvrachten 80 pet van het stan
daardtarief.
Nederlandsche kolen naar Oostenrijk.
De Weensche berichtgever van het
„HWd" meldt:
Naar verluidt is hier een overeenkomst
gesloten omtrent de levering van groote
hoeveelheden Nederlandscho steenkolen
uit de Limburgsche staatsmijnen. Wie de
ze kolen koopt, is niet bekend.
Het uitvoerverbod op suiker.
Het uitvoerverbod op suiker zal thans op
korten termijn wordien opgeheven.
Burgemeester Zimmerman van Rotterdam.
Het Haagsche Correspondentiebureau
meldt:
„Naar ons ter oore kwam, moet van hoo»
gierhand ernstige aandrang zijn uitgeoefend
op Mr. Zimmerman, om hem te bewegen
alsnog terug te komen op zijn ontslagaan
vrage als burgemeester van Rotterdam".
Bij informatio ter bevoegder plaatse,werd
aan dc „Msbd." welwillend medegedeeld,
dat voor bovenbedoeld bericlit tot nog toe
geen grond beslaat en dat van H.M. de Ko
ningin nog steeds geen antwoord ls ont
vangen op de ontslagaanvrage door Mr.
Zimmerman.
Het is echter niet buitengesloten, dat be
doeld schrijven in dezen geest zat gesteld
zijn.
Distributie rege-eringsbloem.
De Minister van Landbouw heeft besloten
met 1 April in te trekken de distributie-
regeling voor Regeeringsbloem.
Als gevolg dezer beschikking zal mits
dien aan aanvragen van gemeentebesturen
om verstrekking van Regeeringsmeel na 3i
Maart a.s. niet meer worden voldaan.
Zomertijd.
Afgekondigd is Staatsblad no. 537, besluit
van den IGden Maart 1921, tot vervroeging
in 1921 van dien wettelijken tijd, bedoeld
in art. 1 der wet van 23 Juli 1908 (Stibb
no. 236). Hierbij is bepaald, dat in 1921
de vervroeging met een uur van den wet-
Onder liet Vergroot-gias.
Over een Reglementswijziging.
Zaterdag heeft de R.-K. Kameir-Cen-
hrale Leiden vergaderd van half twee
tot half zeven.... En verreweg het over
groot©. deol van dien tijd is besteed ter
bespreking van een wijziging in het re»
glement. Het betrof de verkiezing van
eandidaten uit de groslijst voor de defi
nitieve lijst (bij de. Tweede Kamerverkie
zingen). ZooaLs men weet plaatsen eerat
de locale Kiesvereenigingen cojxdidaten
op een z.g. groslijst.. Uit deze groslijst
moeten dan eenige personen (veronder
stelt drie) worden gekozen, die op de of
ficieel© lijst worden geplaatst., aJs 1, 2 en
3. 't Is .natuurlijk een groot verschil, of
men op di© lijs-t als No. 1, 2 of 3 staat
zulks ligt waarschijnlijk /nog wel in liet
geheugen der lozers en behoeven wij hi©r
niet te gaan aantoonen.
Nu is er, zooals gezegd, Zaterdag ruim
drie uur gediscussieerd over de kwestie,
hoe of do verkiezing van die drio officiee-
1© eandidaten "moet geschieden. Er waa
een heel© „strijd" over wij zetten
strijd tusschen aanhalingsteekens, om alle
ideó van een per so onlijken strijd uit
te sluiten; zoo'n uit ihiaar aard zuiver
zakelijke kwestie moet ook streng zake
lijk kunnen blijvende grootst© „tegen
standers" in deze moeten (natuurlijk)
kunnen blijven de beste vrienden. (Dit
terloops).
Enkele afgevaardigden maakten ons tij
dens de vergadering de welwillende en
dooi* ons zeer gewaardeerde opmerking,
waarom wij deze ingewikkeld© technische
kwestie niet in de Leidsche Courant had
don behandeld daarbij het hoor en we
derhoor toepassend.
Ja waarom niet? 't Ware, naar 't ook
ons nu inderdaad wil voorkomen, wel
nuttig geweest. Waarin Wn-ix
moeten beschuldigen van to weinig be
scheidenheid, daar gelooven wij ons nu
wel ©enigermate te moeten ©xcuseeren
voor 'n 'te groote bescheidenheidSchrij
ver dezes heeft een persoonlijke meoning
over deze kwestie en dacht, zelfs den
s c h ij n te moeten vermijden, de courant
te gebruiken, om die meening ingang te
doen vinden. Doch, wij erkennen 't nu
graag, bescheidenheid is (om 't in het
Hollandsch te zeggen) vaak geen goeden
sier voer een journalist
De zaak is nu echter beslist. Een orga
nisatie kan natuurlijk om gewichtige re
denen weer heel gauw een door haar ge
nomen besluit intrekken of wijzigen (wat
geenszins a priori als onwaardig moet
worden veroordeeld). Maar zoo lang zulks
niet is geschied of op reglemenitiaire wijze
bij de organisatie aanhangig is gemaakt,
is napleiten niet organisatorisch zéker
•niet. oi. napleiten door de oourant
Wij willen dan ook nu geenszins na
pleiten.
Alleen veroorloven wij ons het genomen
besluit even onder het ve.rgroo-tglas te
zetten.
En, als we het dan bezien, dan wil 't
ons voorkomen, dat bij de volgende
Kamerverkiezing het bestuursadvies (het
welk krachtens het reglement gegeven
moet worden) alphabet.isch zou kun
nen zijn, zonder aanwijzing van 1, 2 of 3.
Met een alphabetisch advies kan veel
.strijd" voorkomen worden (men denke
aan do vorige verkiezing) en een rang-
orde-advies is in het aangenomen stelsel
als wij hot tenminste goed bezien
noodig noch nuttig!
Niet noodig voor degenen, die zich aan
hot advies niet willen houden; dezulken
doen tóch wat zij persoonlijk willen.
Niet nuttig voor degenen, die zich aan
liet advies wel willen houden; zij kunnen
immers die rangorde niet aangeven (heb
ben eenvoudig drie personen t.e kiezen;
zonder meer). De stemmen, die de drie
oandid-aton krijgen, doordat hot hokje „po
litiek advies" zwart wordt gemaakt, wor
den immers opgeteld, bij die, welke zij
krachtens persoonlijke aanduiding op zich
vereenigen En wie dan d© meeste stem
men heeft is No. 1 enz.
Zoo zien wij het. in.
Misschien heeft het bestuur va-n de Cen
trale een bete.r vergrootglas of een hel
derder kijk op de zaak.
Des te beter dan, dat wij t ij d i g ons
inzicht aan zijn oordeel onderwerpen!
W.
tolijkcn tijd, bedoeld in artikel 1 der Wei
van 23 Juli 1908 zal aanvangen den vierdea
April en zal eindigen dien zes- en twintig-
sten September.
Beui'tlijstvrachte n.
De Minister van Landbouw, bepaalt dal
van 18 Maart af als beurtlijstvrachten voor
de binnenschipperij zullen geilden 80 p<A.
van het bestaande standaardtarief.
ABSENTEÏSME.
Do slechte opkomst ter Tweede Kamer
van do leden tier linkerzijde heeft do laatste
maanden in sterke male de aandacht ge-
tnkken. In "t bijzonder bleek liet bezoek
