perde Blad.
De toestanden in Indië.
lieu
Iets over heidensche
letterkunde.
Vrijdag 18 Maart 1921
I r s 1 a g van do Indische
"nferentie in Hotel De
jttsBrug Den Haag' op
12 en 13 Maart j. 1.
aterdag en Zondag j.l. werd op kracht-
initiatief van hot Unie-Sccrelariaat
Studentenvereenigingen. In Neder-
j; fl(van Dr. G. Brom en Mr. G. Prinzen in
fi léowerking met den Unie-moderator
J f. Groenen oen conferentie gehouden
icben een 35-tal R.K. studenten die na
studie naar Indië denken to gaan en
Indisch© missionarissen, lei-
deskundigen. Door do gulle medc-
fcjug van de directio van Hotel de Witte
het mogelijk de ontmoeting to
plaats hebben in een keurige omge-
en waren de noodzakelijke kosten voor
ednemers tot oen minimum beperkt,
lagnnorgen om elf uur opende Dr.
|rom do bijeenkomst, zette er het groote
Hfvan uiteen en achtto zich gelukkig als
^genweordigor van bet Uniebestuur, de
Ja vergadering van dien aard in ons
kunnen inleiden. Op eijn gemoode-
en geestige manier stelde hij de aan-
m, gen aan elkaar voor en zoo maakten
I iennis met Mgr. Claessens S. J. Oud-
Êolisch-Vicaris te Batavia, Pater
8 kbloet S. J., Oud-Indisch missionaris,
r de Wolf, Orde Gap., Pator "Vlezen,
C., Pater Vaal, S. J., missionarissen,
q leeken ir. L. J. M. Feber, voorzitter
de Indische Katholieke Partij, Monod
jSBroidevilile, voorzitter van den Cen-
Raad van Sociale Bonden in N.-O.,
^Iriens, voorzitter dor Indische Missie-
niging, en nog ©enige andere personen
e Indische ambtenaren- en handels-
i
de lunch begon P. Vaal S. J. om twee
lijn lezing over: Missie en Apostolaat
'Si
«V1,
gaw
1880
hebben iu Indië, aldus spr. Kalho-
inlellectueelen noodig. Katholieken
daad. En wel spoedig, wij moeten
omen de steeds sterker dreigendo re-
Het eenige doel der missieactie
'aaB|niet zijn inlanders tot priester op te
Wij moeten de missie zelf vooruit
e$l Toe zal er voor de Inlanders door
tenzij we op Midden Java komen
ndij g gedaan kunnen worden; slechts,
zooails op Midden Java Ghristen-In-
8 gevonden worden, kunnen -we eeni-
ovtoed oefenen. Want contact tus-
ü/ropcanen, ook tusschen missio-
in inlander is practisch niet tot stand
igen door do diepe maatschappelijke
'chologischc verschillen der beide
Toch kunnen bestuursambtenaren,
6S en rechterl. ambtenaren door en
waardigheid veel goed doen. Maar
algemeen is 't inderdaad waar dat
het leekenapostolaat slechts tot. het
voorbeeld moet beperkt blijven,
ziet altijd inlanders, spreekt over
werkt voor hen. Maar er is nog
dere bevolkingsgroep, die onze volle
ht verdient: de Indo-Europeanen,
ischen uit den Kampong, die 7/8 m-
?ijn of zich zoo gedragen. Gewoon-
zij het gezag vijandig gezind. Door
isitie kunnen wij in Indië op hen
ter overwicht verkrijgen, door woord
irbeeld, door het voorbereiden van
stenen op de komst van den pastoor
Vjls een kort bezoek om de 2 of 3
I en) en onze daadwerkelijke hulp tij—
ijn bezoelc. Spr. memoreerde in dit
d het schitterend optreden van Mr.
11 en Mr. v. Haaster.t.
ormen echter uitzonderingen en
II moet. dé Kathol." notabele „toeval-
n dienstreis maken als de pastoor
p. v. moedig de II. Mis bij te wonen
Communieeeren, en na des pastoors
zijn invloed blijvend te maken,
pa my uisbezoek en Catechismus-ondcr-
L Want hiertegen wilde spr. vooral
I» fhuwenLeekenapostolaat en men-
opzicht kunnen niet samengaan,
alles is noodig een sterk inwendig
waarvan de vruchten; blijken naar
een goed voorbeeld, slandvastig-
jgen teleurstellingen, tegenwerkin-
ilmoedige opofferingen in het ver-
Ie klimaat.
u levendige en lange gedachtenwis-
KAL VercI besproken de wenschelijkheid
brengen op hooger peil der pers en
op de mogelijkheid van een Ja-
Katholielc blad gewezen. Maar
aanwezigen achtten het geld aller-
'odig voor de stichting van Katho-
holen: nog 98 pCt. van de Javaan-
k yolking is analphabeet! (de dessa-
ijzer leest de krant voor' aan de
ng-bevolking). Daar de gelijkstcl-
j6|( 'ancieel, met do gouvernements-
nog niet is te voorzien moeten we
olen stichten. Dr. Brom wierp twee
mtc quaesties op: Moeten we ten
van de Indische emancipatie-
s alleen remmend-reactionnair op-
of moeten wij niet veeleer van ae
2-streving gebruik maken, om,
We indolentie omschept in leven,
weging ten bate van het Katholi-
an W wenden? Als wc b.v. lezen in
of Asia", waar ons heel de we
ggaat bij het bedenken, dat in dat
een geslacht van studenten loeft,
even talrijk als dat in Europa, en
'cmen dat talrijk© Aziatische stu-
umifl let in Januari te Glasgow gehouden
tonaal congres bezochten, dan zien
beweging, die we eerder moeten
1 en in goede richting leiden dan
li- Verder vraagt Dr. Brom of het
Selijk is dat de missie ontstaat in
SI
F).
LEFI
Kill
atsen
en?
)!ad.
'en da
arlov
het huis van een leek? Dit is het eehlge
middel om de Protestanten in te halen, die
zich allen persoonlijk verantwoordelijk voe
len en hun persoonlijke toewijding aan het
zendingswerk geven. Dat ook onze missio
narissen de quaestie bes'udeeren: hoe zijn
dc leeken direct, (bij tiet Missiewerk to ge
bruiken? Evenals in Amerika zijn velen in
ome Oost door (ie Kerk verlaten: er zijn
te weinig priesters. Met vreugde had spr.
gehoord dat weer een nieuwe verdeeling
der missiegebieden aanstaande is. Eindi
gend wijst Dr. Brom er op, dat toch al be
trekkelijk veel is bereikt; in een Indisch
Zendingsblaadje: „De Banier" vinden we
een misschien geflatteerd beeld-» van de
'katholieke actie. Dat is een goed' Leeken.
Wat de Protestanten beschouwen als maxi
mum van ons kunnen, is voor ons het mi
nimum, het begin.
Pater Vaal. antwoordend, zegt het soci
aal -politieke gedeelte der Indische kwes
ties aan de heeren Feber en Monod te heü-
ben willen overlaten, maar erkent de juist
heid van Dr. BronVs opmerkingen daar
omtrent. Wat diens tweede vraag bet-rolt:
de verhouding tusschen Europeaan en In
lander is te eigenaardig, het wantrouwen
te groot, dan dat met eenige kans op suc
ces van Missiewerk door een leek sprake
zou kunnen zijn.
In het verdere debat werd de macht der
Loge in Indië besproken. Na uitvoerige be
sproking van persoonlijke ervaring werd
men het er wel over eens dat de Broeders
vooral in 't geheim hard werken maar dat
zij niiet alles doen of zeggen in hun hoe
danigheid van vrij metselaar. Wat soms
juist gevaarlijk zijn kan: Dr. Yriens wees er
op dat in het algemeen de loge van haar
invloed in Indië veel heeft verloren, maar
in hoogero ambtenaarskringen is zij nog
sterk.
Minstens 3, misschien 4 van de 5 leden
van clen llaad van Indië zijn vrijmetselaar.
Ook de aftredende G. G. 'is hun zeer goed
gezind in tegenstelling met vroeger. Ook
enkele ondernemingen, waaronder de Ned.
Handelmaatschappij de eerste plaats in
neemt. Ir. Feber acht een actie voor het
Katholicismo boter dan een tegen de loge.
't Is de schuld van onze weinig actieve
koloniale politiek als de logo nog zooveel
macht heeft.
Ten slotte wordt nog gewezen op de mo
gelijkheid van patronaatswerk onder de in-
landsche jeugd, do kwestie dor studie voor
gelegd of de leek, zoowel man als vrouw,
zich, misschien tijdelijk, direct in dienst
dor Missie kan stellen, en wijst Pater De
Wolf Ord. Gap. op de noodzakelijkheid van
■een grondige apologetische kennis. (Hij
beveelt hier voor aan: „Waar is de Kerk
van Christus" door Famulus).
Om kwart voor vijf slooit de student-voor-
ziltor, J. Cohen onder een woord van dank
aan den inleider do vergadering met de
leuze: Alles herstellen In Christus.
Na het diner dat onder gezelligen kout
met de oud-Iudischo gasten verliep, werd
de vergadering weer geopend op de geürui-
kelijke wijze en werd 't woord gegeven aan
dr. Vriens die. wees op het merkwaardige
van een congres als dit, waarvan de moge
lijkheid 'n jaar of 10 geleden uitgesloten
was, terwijl 't nu reeds den eersien dag
bloetk te zullen slagen en het contact tus
schen de deelnemers onderling volkomen
was.
Spreker gaf een lie-el aardigen kijk op het
Indischo leven en de" toestanden, speciaal
voor de stad Dëli. In 1911 onder een der
bekendo Trcubs wedkzaam gesteld aan
's lands plantentuin, volgde na een /aar zijn
benoeming tot directeur van 't proefstation
te Delj. In den beginne heerschte er daar
ter plaatse een zeer autocratische en ma
terialistische geest. De respectievelijke
maatschappijen (bekommerden zich weinig
om hun ambtenaren. Het vooraanstaande
was to make money. Op welke wijze dat
geschiedde kwam er minder op aan." Er
waren b.v. verschillende bepalingen die
fnuikend voor de employe's waren zooals
b.v. 't t.rouwverbod, dit was de bepaling dat
de assistenten minstens een tien 'duizend
gulden aan tantièmes moosten gehad heb
ben vóór hun werd toegestaan te trouwen.
Dit deed natuurlijk de directie om vrijer
te zijn in 't ontslaan van assistenten indien
bleek dat zo niet geschikt waren. Het is ook
wel te begrijpen dat veel jonge mannen
hiervan dc dupe werden.
Men moet aich hierbij 't Indische leven
niet voorstallen als onze Europeesche sa
menleving. Een huiselijke omgeving is er
voor de ongotrouwden in Indië bijna niet.
De menschen wonen over 't algemeen veel
te ver uit elkaar. Zelfs in de plaatsen zelf
zijn de ongotrouwden veelal aan elkaar
overgelaten. Daarbij komt 't afmat lende
en vele werk wat in de tropen over 't alge
meen verricht wordt, waar men dus veel
zelfbëheersching en wilskracht moet heb-
l>en om niet na afloop van de dagtaak toe
ie geven aan indolentie en laksheid. Daar
bij komt dan voor katholieken 't grooLe
gemis aan contact met geestelijken en an
dere gcloofsgenooten, dat veelal leidde tot
onverschilligheid in geloofszaken.
Op Deli waren maar twee vrije dagen, de
eersto en de 16e. Dan werden de tnacte-
menten uitbetaald. Zondagen kende men
dus niet.
Zoo was de toestand toen de heer Vriens
op Deli 'kwam.-De toestand verbeterde in
tfen loop van de jaren toen de katholieken
zicli in Doln gingen vereenigen en een blij
vende statie van do Capucijnen zich daar-
vestigde, bestaande uit 'twee geestelijken
zoodat er altijd een op dienstreis koii gaan.
De samenwerking der katholieken mot
andero groepen was beslist noedlig en dit
gebeurde nu eens met deze groep dan met
een andere groep. Veelal werd samenge
werkt met de cthischen, wat men nier in
Holland christelijk-historisch of anti-revo-
lutionnair zou noemen. Zoo werd 'veel be
reikt, o.a. afschaffing van het t.rouwver
bod en de Zondag als rustdag ingevoerd.
Tegenwoordig zijn do maal schappijen er
over 't algemeen sterk voor om getrouwde
employé's le hebben. Eigenaardig dat een
Chineesche maatschappij dezo bepaling 't
eerste vviizigd*-
Ook wat geestelijke hulp betreft is in De-
lii de toestand geweldig verbeterd. Op 't
oogenblik lie erft men twee geestelijken, zoo
dat er een dus altijd op dienstreis kan gaan.
Ook is er de laatste jaren een kerk geko
men, speciaal voor de Chineezem die liever
een kerkgebouw voor zich alleen hebben.
Er wordt daar ook in 't Chmeesch ge
preek t. Spreker haakte zoo meerdere voor
beelden aan om den geweldigen vooruit
gang aan te toonen.
Na afloop van de causerie ontwikkelde
zich een levendig debat, waarin vooraf de
kwestie van de wenschelijkheid of gevaar
lijkheid van het uitkomen onzer jongeren
naar de Oost werd besproken.
Deze vergadering van uiberst-bevoogilen
op dit gebied, achtte hare verantwoordelijk
heid te groot, om zonder rustige overwe
ging en kalm beraad, deze kwestie te for
muleeren en besloet dat binnen enkele we
ken omtrent deze kwestie een manifest zal
worden uilgegeven> opgesteld door do
vertegenwoordigers van de Indische Mis-
sievereeniging, de Indische Katholieke
Partij, den Centralen Raad van R.-K. So
ciale Bonden in N.-I. en de Vereeniging
voor Oost- en West-Indische Katholieken
imNederland.
Om half elf werd deze belangwekkende
en belangrijke vergadering gesloten door
den student-voorzitter, Lichtveld, Wost-In-
djsch arts, thans te Groningen.
De eerste dag was uitstekend geslaagd en
had de gewensch'te vertrouwelijkheid ge
schapen tusschen ouderen en jongeren,
deskundigen en noviten, en vooral de be
langstelling bij de toehoorders voor Indië
gewekt of vergroot, een belangstelling die
vooral door de zeer verrijkte kennis van
Indië, sterk was toegenomen.
Tot .besluit van de Indische Week heeft
hedenmiddag de ZeerEerw. Pater H.
Geurtjens, missionaris van de. Congregatie
van heb Heilige Ha-rt te Tilburg in het
Groot Auditorium, dear Leddsohe Universi
teit een voordracht gehouden over Kei-
eesohe letterkunde.
Het volgende as aan deze voordracht
ontleend:
Ook de ongeletterde inlander heeft zijn
letterkunde, zij het dan een omgeschre-
vene. Het leeuwenaandeel daarin wordt
opgevorderd door de sagen of 'legenden.
Vooral de vrouwen zijn de gepatenteer
de, vertelsters, wijl in die l-eg-nden vaak
treurzangen voorkomen, die dan ook op
een zangerige treurwijze moeten worden
voorgedragen en het officieel© weenen, dat
altijd uit treurzangen moet beslaan, is een
taak uitsluitend aan de Vrouwen voorbe
houden.
De officiëeje tijd om deze legenden voor
te dragen is de do oden wake. Het is dan
een middel om den slaap te verdrijven.
Men heeft de geschiedkundige verhalen
en andere die zuiver verdichtsel zijn, doch
in beide soorten speelt het wonderbare
een zeer voorname rol.
Als men nu 'de vraag stelt, of de. inlander
ook gel loof hecht aan al dat ^wonderbaar
lijke, kan men deze vraag noch bevesti
gend, noch ontkennend beantwoorden. Hij
6taat tegenover het wonderbaarlijke op
e.en geheel -ander standpunt dan wij. Wij
zijn geneigd elk fedt dat buiten den (kring
van het gewoon gebeurlijke treedt, ter
stond voor de vierschaar van ons -kritisch
onderzoek te -trekkende inlander, daar
entegen dommelt voort in geestelijke
sloomheidhij begrijpt niet, maar (doet
ook -geen moeite om het te begrijpen. Het
wonderbare verbaast hem een oogenblik,
maar int.imeeren doet -het hem nooit.
Een zedeles vinden wij in deze verhalen
niet. Hij to oh kent als het ware geen posi
tieve moraal. Hij moet het kwade laten
om de straffen te ontgaan, diw tegen a-lle
overtreding bedreigd worden door de gees
ten, e,n namens hen door de opperhoofden.
M-aair de stira-f dekt ook het misdrijf vol
komen-, zoo-dat door het ondergaan der
straf de schuldige tevens geheel gerehabi
liteerd wordt.
Hij onderscheidt evenwel twee soorten
van misdrijf of zonde ml. de vergrijpen
tegen de adat of gewoonterecht, die op het
animisme berusten en de vergrijpen -tegen
magisch© voorschriften. Deze vw&e dient
men steeds zeer n-auw-keuTig te onder
scheiden, wijl1 de, adat-voorschriften op de
natuurwet berusten en alle daartegen
st-rijdende gebruiken welke, man bij vele
natuur volken aantreft bij-na altijd hun oor
sprong vinden in magische opvattingen.
Overigens worden alle rampen en on
heilen en inzonderheid ziekten en ook de.
dood steeds beschouwd als straffen voor
een dezer twee soorten van -zofid-an. Van
daar, dat het sneuvelen op het slagvc-ld,
dat bij ons als een -roemrijk© dood be
schouwd wordt, door hem -als een oneer
vol sterven wordt aangemerkt.. Vandaar
ook liet ondervragen der -clooden oni de
doodsoorzaak -te. vernemen, die steeds zal
zijn ofwel too vena rij, ofwel eemg misdrijf.
De toestanden in de legenden voorge
steld, ljoantwoorden niet al-tsd aan de
werkelijk bestaande toestanden. Dit wijten
we aa.n het feit, dat de Keieezcn geen vau
oudsher saamhooaigen volksstem vormen,
maar een agglomeraat van d© meest ver
scheiden elementen, we-l-k© ongetwijfeld elk
hun cagèn en eigen aardigen invloed op het
ontstaan der legenden deden gelden. En
hoe vreemd dit bij ©en oppervlakkige be
schouwing ook lijken moge, schijnen vooral
de B-alineezen oudtijds een groot over
wicht op de Keieesche adat en samen
leving te, hebben uitgeoefend.
Spr. draagt een -legenden voor, waarvan
wij den korten inhoud laten voogen.
Een prinses was als bruidje gekookt
voor een prins. Do familie van den bruide
gom maakt zich gereed om haar plechtig
te 'gaa-n afhalen. Eene slang vermomt zich
onder de gedaante van Leseniboean, haar
aams-taande., cn overreedt haar hem te vol
gen.. Zij komen bij eene. hooge -rots. Daar
neemt de slang weer hare natuurlijke ge
daante aan en zet de ontstelde prinses
boven op de rots, waar ze haar blijft be
waken.
W-ami^cr kort daar-op d© ware Lesem-
gooan komt' om de prinses -af -to halen,
blijkt deze zoek en allen -treuren o-m haar
verlies.
Eindelijk wordt ze door cle grootmoeder,
•die langs het strand sohelpdiertjes gaat
zoeken, ontdekt, en het heele dorp trekt
uit om do rots omver te hakken en de
prinses te» redden. Doch telkens als de
rats reeds wankelt, wordt ze door de teo-
ven-arijen der slang weer in haa-r geheel
hersteld, zood-at men van de poging tot
redding moet afzien.
Dan aieemt de prinses baar toevlucht tot
list. Zij overreedt de slang groote v-isschen
op te halen uit de zee aan den voet der
rots, hopende dat ze door het gewicht zedf
van ide rots zal glippen. V erschiüende
proeven bracht de slang echter tot een
goed einde,. Dan itar.t de prinses de slang
om de ondergaande zon te grijpen. De
slang rekt en strekt haar slangenlijf, ont
rolt den eemen kronkel na den anderen en
glipt eindelijk van de rots,.
Twee vogeltjes, die daan- kwamen aan
vliegen worden door de prinses tegen goe
de belooning overgehaald, liaar naai' haar
dorp terug -te brengen. Vóór de vlucht
neemt ze een dikke luis van haar hoofd;
die voor haar zal antwoorden, als de slang
terug komt en haar zoeken zal.
De vogeltjes voeren haar weg en zetten
haar in ee-n boom boven de wavorbro-n van
het dorp. De jonge meisjes kc-men water
putten en zien het spiegelbeeld on heit wa
ter. Ze haasten zidh de blijde tijding in
het dorp te gaan verkondigen. In zege
tocht wordt de prinses daar binnenge
voerd.
Intus-solien is de slang weer op de -rota
teruggekeerd en roept de prinses. De luis
antwoordt maar de slang, niemand ziende,
merkt dat ze bedrogen is en gaat op zoek
naa-r de prinses.
Ze wil met- list de schuilplaats der prin
ses aohterhalen en begint daarom bij een
smid dezen te prijzen over zijn fraaie
zwarte tanden. De, smid zal ook haar tan
den zoo mooi maken door ze met een stuk
gloeiend ijzer even aan te raken. Hij
stookt eohte.r een groot stuk ijzer wit
gloeiend en gooit -he,t de slang achter in
de keel. Het ijzer sist en kookt en brandt
door -tot in den buik dier slang, verder
door den buik heen en ploft dan met zulk
geweld op den -grond, dat deze in tweeën
scheurt en een zeearm vorm, die nog heet
„het ijzer uit den buik" of hhvoerman.
Het lijk der slang wordt in zee gewor
pen en de blijde bruiloft gevierd.
Ook de raadsels vormen een eigenaardig
letterkundig produ-kt. Zij vormen een
soort beeldspraak die dan Liefst nog een
schijnbare -tegenspraak behelst. Zaak is
het dan, deze beeldspraak op te helderen.
Ook -daarvan werden eenige voorbeel
den ten beste gegeven.
Een voornaam deel der letterkunde zij-n
ook de gezangenvoornamelijk de hreur-
ziangen. In de wei- en dansliedjes mist
men vaak ook -de -ondeugende aw>ot -niet.
De gezangen van van ouder tot ouder
overgeleverd en vaak is het zeer moeilijk
of ze-lfs onmogelijk er de 'beteekenis van
te aohterhalen. Dit komt voornamelijk we
gens de vele toespelingen op vergeten fei
ten en -personen en vele verouderde, woor
den. De meeste zangers, zangend zonder
•te begrijpen, verminken zonder sorupuul.^
Versmaat af cadans vindt mem in deze
gezangen weinig, wel een soort parallellis
me dat ook aan de bijbelsohe poëzie eigen
is. Eenvoudige dichterlijke sohoonhcid be
vatten ze zeer zeker veel me,er, dan men
vain -een onbeschaafd volk zou -durven ver-
wiac-hten.
Spr. draagt ook enkele dejzer zangen
voor en besluit dan dat- hij door het ge
hoor -kennis te hebben la-t.en maken met
enkele proeven van Kci^vschy bellettrie,
hoopt ook ©enigermate diens sympathie
te hebben gewonnen v-oor -een volk da-t
hem door zijn dtaaig verblijf in zijn midden
-dierbaar werd, -te meer wijl het zich met
z'n open ziel ook zoo ontvankelijk betoon
den van onzen schoonem Katholieken gods
dienst.
en
Gemeente
drankbestrijding.
(Ingezonden).
Bovenstaand onderwerp is zeer zeker de
belangstelling ten volle waa-vd. Immers,
op het 3e Ned. Ka-tlh. Congr-es tot bestrij
ding van het- alcoholisme is een belang
rijke bespreking -hierover gehouden.
Het alcoholisme is lang nog niet over
wonnen, integendeel, en -te red zijn er,
ook in gemeenteraden, die -niet weten, of
liever willen zien, de oorzaak vaai zooveel
ellende, -op stoffelijk gebied, om vani het
geestelijke maar niet -te spreken.
De overheid heeft -tot taak hot -alge
meen welzijn te bevorderen, de vrijheden
en rechten der burgers mogen niet in het
gedrang -komen. Zij moet daartoe zorg
dragen, door sociale bepalingen -te maken
en te waken dat deze ook worden nage
leefd.
Heb alcoholisme ec-liter is een dc-r groot-
at© vijanden der maatschappij, sticht zeer
veel kwaadgevolg van het raSsbririk van
sterken drank is dikwijls zedelijke inzin
king, krankzinnigheid, tuberculose en
noodzaakt -tot armenzorg.
Over het kwaad, dait de -alcohol sticht,
as wel een ieder, van welke richting hij
ook is, geloovig of godloochenaar, he,t vol
komen eens, en allen ven-klaren, dat bij do
vraag om erkenning en 'bestrijding van
dat euvel van politieke rienting geen
sprake kan zij-n.
Het is plicht yan allen o-m die vijandin
te bestrijden.
De -overheid; moet maatregelen daarte
gen nemen en de burgers moeten deze
waardeeren.
Dc drankbestrijding is hiertoe alleen
niet bij machte, zij heeft tot teak dc di
recte oorzaken va-n het alcoholisipe
te bestrijden, en zij moet daarbij weder
rekenen op den -steun der -overheid, -door
-het- ver-kenen vaai subsidie enz.
De drinkverleading moet worden opge
heven en dc drank gelegenheden moeten
worden beperkt-
Do bestrijding van het alcoholisme van
wege dc genie-ejite kan geschieden op di
recte wijze:
Door sterke beperking van 'de gelegen
heden waar en de tijd. gedurende welken
alcoholhoudende dranken verkrijgbaar
worden gesteld
nauwgezette en ruime toepassing van
de drankwet o.a. door verlaging van het
maximum aantal: vergunningen, late ope
nings- en vroege sluitingsuren, tap verbod',
drooglegging van bepaalde wijken enz.,
verbodsbepalingen voor personeel in ge«
meentediemet gedurende den werktijd, ver
bodsbepalingen in bestek»- en concessie»
voorwaarden.
De drankwet laat de gemeentebee bu-r-el?
ruimschaote beschikken over heit aantak
vergunningen -enz. Laten wij daarom
steeds s-t-reveai naar verlaging van heö
aantal vergunningen.
De gemeenteraden kunnen -tevens da
sluitingsuren vervroegen een tepvesrbod op
bepaalde dagen invoeren, vooral als door
een socialen maatregel het alcoholisms
wordt bevorderd, bijv.-door den vrijen Za
terdagmiddag.
Ook op indirecte wijze -kan de gemeente
medewerken tot- bestrijding van het alco
holisme:
door zooveel mogelijk mede te werken'
tót verbetering van al echte to es-tan dein,
die het alcoholisme bevorderen. Wij den
ken hier aan het. bo-uwen v-an goede wo
ningen, aan het steunen of zelfstandig op
richten en instandhouden van instellin
gen, die het alcoholisme tegengaan (volks
ontwikkeling door leeszaalvoiksontepan-
ning door goede muziek en goed tóoneel;
lichamelijke opvoeding -door sportterrein;
volks gezondheid door goede bad en zwem
plaatsen).
In dit opzicht kan ook veel tot stand
komen door subsidie van gemeentewege.
Ontzettend veel kan er gedaan worden'
op verschillend gebied door de gemeente
raden. Maar, helaas
Nog al ite dikwijls moeten wij, drank
bestrijders, hoor.en 'klagen op vergaderin
gen en congressen, over de weinige mede
werking v-an gem eenteraadsJ oden. En
waarom 1
Op het 3e Alcohol congres -te 's Bosch,
waar ook al de hierboven besproken pun
ten zij-n behandeld, was er nl-ry één, zeJvi
niet de afgevaardigde van den Bond v-an
Hotel, Restaurant en Caféhouders, die
zijn stem verhief tegen dergelijke bepa
lingen of betwiste dat het alcoholisme
thans welig tient en strijd -daartegen moet
gevoerd worden als noojt te voren.
Moge dan allen -het inzien en dan de
ijver verdubbeld worden in dezen tijd,
werkgevers en werknemers m-aast elkaar
staan om met de gemeenteraden samen te
werken, -teneinde door de mvldeJein, die
ter beschikking staan om den maatsohap-
pij te bevrijden va-n de ziekte van -het al
coholisme, te strijden en -te overwinnen
Leiden. P. v. 't W.
STADSNIEUWS.
GEMEENTERAAD.
n.
„Kennis is Macht".
B. en W. stellen den Ra-ad vo-o-r aan
het Genootschap „Kennis is Macht" over
het jaar 1920 een extra subsidie -toe te
kennen v-an. 3889.50.
Kasgeldleeningen.
B. en W. geven den Raad xn overwe
ging te - besluiten, hun te machtigen, ge
durende het 2© -kwart-aal 1921 ov-er te gaan
tot kasgeldleeningen, t-o.t zoodanig bedrag,
-dat- op geen enkel tijdstip in da-t. kwart-aal
de kassch-uid de som van 1500000 te bo
ven gaat en verder tegen de rente en onder
dq voorwaarden, als -door B. en W. zullen
warden bepaald.
Een Commissie van Bijstand.
Nu de directeur van den te reorganisco
ren Gemeentelijken Geneeshunidi-gen Dienst
op 1 Januari j J. in fuuotie is getreden en
de reorganisatie van dien diens'o in voor
bereiding is, achten B. en W. 't gew-euscht,
dat tót de installing van een raadscoanm.
wordt ovengeg-aan, die B. en V'. zoowel bij
de reorganisatie als later bij-stand kan
verleenen in alle zaken, dan openbaren
gezondheidsdienst betreffende. Behalve
-den geneeskundigen dienst zou dam ook
da keuringsdienst van eet- en drinkwaren
onder de invloedsfeer der te vormen com
missie kunnen worden gebracht-. Evenals
b.v. de Commissie vam Fabricage en dio
voer he.t Openbaar Slachthuis *ou zij, be
halve uit een wethouder-voorzitter, uit
it wee leden van den Raad kunnen bestaan.
B. en W. geven den Raad mitsdien in
overweging, te. besluiten tót-de instelling
van een commissie vam bijstand voor den
Gemeente-lijken Genee-sku-n-di-ge.it Dienst ei»
den Gemeen tel ijkem Keu-rigs dienst- vam
Eet- ea Drinkwaren over te gaan.
Na aanneming vam dit voorstel zullen B.
en W. den R.aad een verordeavng, regelen
de de samenstelling e.n den werkkring det
commissie -ter vaststelling aanbieden.
Het gebruik van het ziekenrijtuig.
Overeenkomstig het a-d vies der Commis
sie van Fabricago geven B. en \V. den
Raad in overweging voor hou gebruik
van het -rijtuig voor ziekentransport met
ingang van 1 April 1921 het navolgende
tarief v-as-t te stellen.
I. bij gebruik binnen de grenzen' der
gemeenteA. voor he.t vervoer va-n lijders
aan besmettelijke ziektenlo. vóór hen,
wier inkomen minder bedraagt dam 1500,
nihil2o. voor hen, wier inkomen ƒ1500
of meer, doch minder dan 2500 bedraagt,
2 per uur3o. voor Ihem, wier inkomen
ƒ2500- of meer bedraagt 3 per uur.
B. voor het vervoer van (lijders aan
aiiet-besmette-lijko ziektenlo. tooit hem
wier inkomen minder bedraagt dan 2500,
2 per uur; 2o. voor hen, wier inkömem
2500 of meer bedraagt 3 per uur.
II. bij gebruik builen de grenzen der
gemeente: voor lijders aam besmettelijke
of miet-bes-met/telijko ziekten J 4 per uur;
III. bij gebruik tusschen 5 en 10 uur
des namiddags 25 pCt. meer dam in sub I
en II is bepaald
IV. bij gebruik tusschen 10 uur des na
middags en 6 uur des voormiddags en op
Zondagen, den Nieuwjaarsdag, -do tweede
Paac-c.h- e.\\ Pip-Vstei-clngen. «Iea HemN
