WOENSDAG 16 MAART 1621.
No. 3474
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
iReis naar Zuid-Frankrijk.
BERICHT.
UITENLAND.
Onder het Vergroot-glas.
oINNENLAND.
i0 Jaargang.
e£eId^clveSou^cmt
^ONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Poor Leiden 19 cent per week, f 2.50 per kwartaal.
Bö onte Agenten 20 cent per week, f 2.60 pex kwartaal.
JaDCO per pqst f 2.95 per kwartaaL
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar
betaling van 50 ct. per kwartaal, bg vooruitbetaling. Af-
jlijke nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel. Overige dagen 30 cent per regal
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADYEBTENTIËN, van ten hoogste 30 woorden, waaria
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huui en verhuur^
koop en verkoop f 1.'s Zaterdags, overige dagen f 0.76.
nimmer bestaat uit twee bladen.
kunnen nu raedcdoelen dat de datum
jen 'clf-daagschen reis is bepaald op
y, Op den morgen van dien dag 'n
dag vangt d© reis aan.
roisliosten zijn voor onze abonné's op
jzonder daag bedrag van 248.50 vast-
deze reiskosten zijn begrepen:
de passagebiljetten 2de klasse spoor
de verblijfkosten, bestaande uit:
e maaltijden in de restauratiewagen
«de de reis;
et «vernachten met inbegrip van be
en licht;
el ootbijt;
lunch;
il diner.
fooien voor het bedienend perso-
i zullen wij ons rcosprograsn publl-
i
is den R.K. Feestdag (St. Jozef)
aterdag a.s., verschijnt
I eidsche Courant" op dien dag
band hiermede verzoeken wij
Adverteerders beleefd, hun
iiniien, voor het nummer van
uiterlijk Donderdag-
leg te willen afgeven.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
jsAiitsche nota aan den Volkenbond
dwangmaatregelen.
iti-bolsjewistische beweging houdt
tai legere Turksche-groot-vizier Talaat
f i Berlijn vermoord.
S.GI
Belgis.
Communistenjacht
morgen heeft te Brussel op liet
vaai hetblad „l'Expdoite" en bij
'dijke secretaris van de Belgi-
«nutiistische partij huiszoeking
•bad.
»eft beslag gelegd op 4000 vetr-
werken, alle de Belgische oom-
betreffend; voort© op een om-
correspondentde in het Russisch,
wtrwe bestelliugen eisdhen zij voor
E. ig van 20 pOt. van dem koopprijs
1 ing vam de root ale de be®telling
i. Enkele groolte geallieerde firma's
f f teflegTaüsch deze voorwaarden
pmard.
Duitschland.
Mi le nota aan den Volkenhond.
riteche protestnota aan den Vol-
j.„ wijst erop, dat do nieuwe geweld1-
maatregelen van de entente geen
wien in het vredesverdrag. Nieuwe
wn Duitsch grondgebied buiten
Bd ten Westen van den Rijn en de
totóen is alloen geoorloofd bij een
6 van Duttsc-hland om de verpltch-
o4 schadevergoeding te vervullen,
ok de economische sancties enkel
wien uitgevaardigd kunnen wor-
r beslag nemen van een gedeelte van
jl>prij'.s der Duitsche goederen, is in
!?|ot do verzekeringen van do Belgi
sche en Italiaansohe regieringen,
icn hebben van toepassing van ar
cering van een eigen douane-ta-
ict Rijnland, zou enkel toegepast
*or<:ien tor bescherming van de
e belangen van de bevolking
Rijnland, dus niet als' strafmaat-
IHeevden hebben m'ot de sancties
doorzetten van de vervulling
laamde geschonden bepalingen
Irag ten doel, uiaar willen er
1 mede dwingen zich neer t©
bun voorstallen over die wijze
ing van de plicht tot schade-
Een verplichting om deze van
erdrag afwijkend© voorstellen
en bestaat niet.
ho regeering verzoekt den raad
volkenbond om een scheidsreeh-,
cedurc -in te leidien en er voor te
zorgen, dat de gewelddadige maatregelen
tegen Duitschland onmiddellijk opgeheven
worden.
Talaat Pasja vennoord.
Gisteren is te Berlijn de vroegere Turk-
sche groot-vizier Talaat Pasja vermoord.
Omtrent dezen aanslag wordt hest volgen
de gameid:
Een oude heer, die in gezelschap van een
dame in de buurt van het station Zoologi
sche Garten wandelde, werd plotseling door
oen jongen mian aangevallen. Deze loste een
paar revolverschoten op den wandelaar,
welke zonder een kreet te uiten dood neer
viel. De moordenaar wierp het wapen weg
en trachtte te ontvluchten. Eenige voorbij
gangers haalden hem in, ranselden hem ge
ducht of en leverden hem half bewusteloos
aan d© politie uit. Do moordenaar, die
zeer slecht Duitsch sprak, 'werd onmiddel
lijk naar het nabijgelegen politie-bureau
gebracht. Uit zijn papieren bleek dat hij de
Armeniër Salomon Teiliran is. Hij werd in
1897 in Persië geboren. Het is eerst later
bekend geworden, dat het slachtoffer van
den moord de gewezen Turksche Grootvi
zier Talaat pasja is, daar deze hier onder
oen schuilnaam leefde. Men vermoedt, dat
de moordenaar in Talaat de voornaamste
schuldige aan de vervolgingen op do Arme
niërs heeft geeien en zich op deze wijze
voor het lijden van zijn landgenooten heeft
willen wreken.
De oorzaken van den Oorlog.
De sorteorinig en ramgscthikkmg van de
l>eechedd©n vam. het ministerie %-an Budten-
lamdsche Zaken over de oorzaken van den
wereldoorlog is ithans geëindigd. De ver
schijning van het boek, dat waarschijn
lijk 15 deel en zal tellen, kan in den loop
van het jaar worden verwacht. Naar de
„Tiiglische Rundschau" opmerffit, zullen
door de publicatie van deze bescheiden
veie halve wiaarhoden en leugens wonden
weerlegd, die in de aanklachten van het
vijandelijk© buitenland tegen Duitschland
verspreid werden.
Het Incident te Dusseldorp.
Het bericht, als zou in Dusaeldorp een
Duitsch officier een Fransclien hebben
doodgeschoten, blijkt onjuist, sctirijft het
„Vad.". Een Duitsch politieambtenaar
heeft zich onbehoorlijk tegen een officier
der Entente gedragen en ie daarom in
hechtenis genomen.
De douane stations in bet bezette gebied.
De nieuwe douane-maatregeien zullen,
zooals de „D. Allg. Zt.g." meldt, heden in
werking treden. Er zijn 160 geallieerde
douane-stations opgericht.
De te betalen schadevergoeding.
Totaal 180 milliard ing o u d.
De door de commissie van herstel aan
de regeering overhandigd© rekeningen van
de vroegere vijandelijke landen, over de
oorlogsschade, aan die landen Toegebracht,
bedragen volgens de tot heden bekende
omrekeningen ongevéer 180 milliard mark
in goud.
De uitwerking der dwangmaatregelen.
Uit Elberfedd wordt aan de ,,N. R. Crt."
geseind
De textielfabrieken te Barmen en Elber-
feld hebben wegens de economische sanc
ties bijna alle bestellingen van grondstof
fen inde Entente-landen herroepen en de
uitvoering van het meerendeel der bestel
lingen uit Ententelanden gesfaaM. Ze zul
len alleen vooaltgaan met bestellingen als
de afnemers- in de Ententedanuen de be
taling waarborgen zonder aftrea van de 50
pCt. heffing. Daarom verlangen rij betaling
door middel van chéques op neutrale ban
ken.
Voor nieuwe bestellingen cdschen zij voor
uitbetaling raai 20 pGt. 'van den koopprijs
en betaling van dé reet. ais de bestelling
gereed is. Enkede groot© geallieerde fir
ma's hebben telegrafisich deze voorwaarden
reeds aanvaard.
De opgeëischte melkkoeien.
In de Maandag gehouden zitting van den
NationaJan Raad werd besloten er bij de
regeering op aan te dringen om den op
het oogenblik te Landen vertoeven den
Bondskanselier telegrafisch 'in kennis te
stellen met de door de jongste nota dér
commissie van herstel over de aflevering
van melkkoeien teweeggebrachte opwin
ding bij de bevolking en hem te bewegen
•tot onmiddellijk© atappen bij den Opper
sten Raad.
Engeland.
Wie zal de Duitsche schadeloosstelling
tenslotte betalen?
Sir William Barton, de coalitie-liberaal
voor CXldham, schrijft de „Westminster Ga
zette!', is heel om aal niet te spreken over de
50 pOL op den Dustschen export.
„Een dwazer voorstel", zejide nij op een
bijeenkomst te Manchester, Jhs nog nooit
in iemands hersens opgekomen. We zullen
óf de Duitsche waren niet kunnen koopen,
omdat zij te duur zijn (zoodat. deze maat
regel dus tot ©en hoog© protect» zal wor
den), óf we zullen daarboven uitgaan en
wij zuReoi d© Duitsch© schadeloosstelling
betalen." -»
Uit dat dilemma zifit William Barton
geen uitweg, en ook wij mie*, zegt heit blad,
De prijsdaling.
Uit Londgn wondt gemeld:
Een nieuw© ontwikkeling in de alge
meen© prijsdaling wordt aaagekoadigd
door een voora-ttnatoaaBde firma, m Lamc&a-
hire. D© prijzen van katoenen goederen
zullen aanzienlijk verlaagd worden, in som
mige gevallen meier dam 30 pOt-. Verwacht
wordt dat andere fabrikanten ven katoen-
producten dóst voorbeeld zaiUem volgen en
als gevolg diaarvain zal de prijs van onder
goed en een gToate hoeveelheid andere ar
tikelen waarbij katoen gebruikt wordt, een
min of meer vasten grondslag krijgen. Be
kend© varkoopera hebben veriaaard dat
•hoewel d© hoog© loonen bejeteeci dat óe
prijzen ram vóór den ooriog terugkeer en,
het mogelijk is dat d© huisvrouw in de toe
komst niet meer voor dit soort, goederen
zal behoeven te betalten dan 50 pOt. boven
de prijzen van 1914.
(Men zij bij het trekken van conclusies
uit dit bericht niet te voorbarig. In den
detailhandel zal men die prijsdaling mor
gen nog niet kunnen bemerken
Rusland.
De anti-bolsjewistische beweging.
Uitbreiding van den
opstand.
Volgens ontvangen inlichtingen moet d©
citadel van Kroonstad over aanzienlijke ho©
veelheden munitie beschikken.
Het aantal troepen te Kroonstad moet
tusschen de 30.000 en 40.000 beloopen en
het moreel van de troepen .moet uitstekend
zijn. Van het bombardement heeft Kroon
stad slechts weinig geleden.
De gevechten in Kroonstad en Petersburg
hebben de laatste dagen ©en zeer hevig
karakter aangenomen. De Sovjet-regeering
hieoft oen mislukte poging gedaan om de
artillerie-officieren van Moskou naar Pe
tersburg te coram and eereu. De troepen
weigerden absoluut om n de operaties
togen Kroonstad deel te nemen.
Aan „Aftonbladet" wordt uit Riga ge
meld: In het gebied ran Smolensk, Witebsk
en Mohflef rukken sterk© troepenmachten,
die minstens 18 tot 20 divisies omvatten, o.p.
Er bevonden zich witte Russische en roo-
clo Poolsche leger formaties onder, die rijke
lijk voorzien waren van licht» en zware
artillerie en over good toegeruste vliegers
hese hikten.
Aan het „Hbld." orrtleenen wo volgend
algemeen
resumé over den toestand.
Te Moskou moet de toestand uiterst cri-
tiek zijn. De algemeen© staking duurt voort.
Conflicten tusschen stakende arbeiders en
de sovjettroepen zijn aan d© orde van den
dag. Levensmiddelen rijn er bijna niet meer
T© Swanka, een belangrijk spoorweg-
kruispunt ten O. van Petrograd is even
eens een anti-bolsj. beweging begonnen.
Ook in Zuid-Rusland en de Oekraijn©
breidt de opstandig© beweging zich nog
steeds uit.
Volgens berichten van de FinsohRus
sische grenis bereidt Trotxki te Petrograd
een groot offensief tegen Kroonstad voor.
Onder de roode troepen schijnt over het
algemeen niet veel animo voor nieuwe mi
litaire operaties te bestaan. De heele vlie-
ger-afdeeling van Oramienbaum heeft ge
tracht naar de opstandelingen over te loo-
pen. Het plan werd echter verraden en de
commandant van de afdeeling met 44 offi
cieren en manschappen werden op staan-
den voet neergeschoten. Bovendien moest
Trolizki ruim duizend matrozen als onbe
trouwbaar naar het binnenland laten trans-
portee ren.
In Jfinsche militaire kringen gelooft men
dan ook niet, dat Trotzhi veel succes zal
hebben, te minder, daar de opstandelingen
met hun geschut het gebied tus9chenKroon
stad en Petrograd volkomen beheerschen.
V ij f m i 1 il i o e li roebel o p het
hoofd van Koslowsky.
Sinovjef stelde een .belooning van 5
milMoen roebel op het hoofd van generaal
Koslowsky, dien hij reactionnair noemde.
D© matrozencourant van Kroonstad „Is-
wjestink" antwoordde, dat Koslowsky
slechts één is van die twintig leden van het
rcvolutionnarne comité, wier namen de
■courant publiceert en zij voegt er bij: Wij
zijn geen van allen imperialisten, doch al
len republikeinen. Wij ei se hen een repu-
blikeinsche regeering, vrijelijk ge-kozen
door heel het volk, georganiseerd in plaat
selijke raden, wier geheel een opperste
raad zal vormen.
Talrijkeinwoner® van dorpen rondo/m
Kroonstad zochten een toevlucht in de ves
ting aldaar waardoor het gebrek aan le
vensmiddelen te Kroonstad veel scherper
wordt gevoeld. Petrograd is er nog slechter
aan toe.
Zand in de oogen strooien.
Tsjiitsjerin zond het volgende telegram
aan de arbeiders:
„De Europeesche pers publiceert de laat
ste dagien fantastische berichten over on
lusten in Sovjet-Rusland. Er zijn tenminste
12 steden genoemd waar oproeren zouden
uitgebroken zijn, terwijl in werkelijkheid de
rust in deze steden in hot gebied niet ver
stoord is. Hot is duidelijk dat dit oen opzet
telijk in d© wereld sturen van vaJsche be
richten is. Het is weder oen nieuwe manier
cm sovjet-Rusland aan te vallen."
Arm Sovjet-Rusland, dat zoo miskend
wordt ondanks zijn weldaden!I
Polen.
De vrede tusschen Polen en Rusland.
Officieel wordt gomefld, daft d© werk-
za<aanhedem dor commissie ter vredescon
ferentie van Riga gistermorgen zijn geëin
digd en da/t heit teekenen vam don vrede
definitief is vastgesteld op 17 Maart.
Spanje.
De verkeersconferentie te Barcelona.
B. T. A. meldt ant Barcelona dat de Ne-
deriandsch© gedelegeerd© ter conferentie,
Xhir. Dar. J. London, een zeer oeLaaignck-
kende uit oen zetting heeft gegeven nopens
het ontwerp voor een intornationiaJ© door-
voeroveieenhomst. Deze heeft ten doel- een
zoo groot mogelijk© vrijheid aan bedoeld
verkeer 4© waarborgen, hoewel in principe
eenige beperkingen noodzakelijk zuilen
blijken, wiaaawan de voornaamste is, die
welke de dootrvoertarieven betreft.
De moordenaars Van Dato.
Een bericht uit Madrid meldt, dat de
politie tijdens ©en opera^voorstriiliing twee
arrestaties heeft gedaan, welk© belangrijk
worden .geacht.
Te Badajoz werden twee martnen gear
resteerd wier signalement zou overeen
komen met. dat van de. medeplichtigen aan
den moord op Dato.
Censuur te Barcelona.
D© bladen verschenen gistermorgen met
groot e watt© rakken. De. censujr verbood
de meeste berichten urnt Mad-rid over den
aanslag op Dato. Men meent, cuut dit ver
bod verband houdt met de rwridaringen
van den dader Pedro Matteo, die de anar
chie verheerlijkte en andere aanslagen
aankondigde met. name tegen don gouver
neur van Barcelona.
China.
Ter leniging van den hongersnood.
Uit New-York wordt gemeld, dat Ame-
rikaaneche boeren 5 mülioen bushels mais
ter beschikking hebben gesteld ter bestrij
ding van den hongersnood in China. De
mais wordt per trein en per schip kosteloos
vervoerd. Het daarvoor be.noodïgde perso
neel heeft zich vrijwillig bescnikbaar ge
steld. Yoor den hongersnood in China heb
ben de V. S. thans 3.5 mülioen dollar bij
eengebracht, terwijl het steuncomité voor
Europa reeds 33 millioen dollar heeft ge
collecteerd. Sedert het uitbreken van den
oorlog heeft het Ameri^aansche publiek
voor Europa alleen 2400 millioen bijeenge
bracht.
Buitenlandsche Berichten.
Juwcelen-diefstal fe Cardiff.
Te Cardiff hebben dia ven een goeden slag
geslagen. In een juwelierewinkel hebben zij
zich Vrijdagnacht meettor gemaakt van kost-
baarbeden, waarvan de waarden duizenden
poniden bedraagt. Het merkwaaiddgo is, dat
ongeveer een jaar geleden de winkel leeg ge
plunderd is. De dicTen hadden zich toen op
diezelfde wijze tot hot gebouw toegang ver
schaft als thans, n.l. dóoT het dak.
Ernstige brand.
Zaterdagavond, is in Glasgow ©en groote
brand uitgebroken, waardoor ernstige schade
ter grootte van bijna een millioen gulden is
berokkend. Een aantal aam elkaar grenzende
fabrieken ging, door nog niefc opgehelderde
oorzaak, in vlammen op.
Ter dcod veroordeeld.
De gezworenen te Bochum hebben d'rie
mijnvorkere wegens moord en poging tot
moord ter dood veroordeeld, en een broer van
een hunner wegens medeplichtigheid tot 10
jaar tuchthuis. De beklaagden hadden bet
vorige jaar drie beambten van een mijn, die
meer dan anderhalf millioen loongeld bij zich
hadden, godood, en oen vierde ernstig gewond.
Een luchfschiphangar ingestort.
Te Jötcrbog stortte Maandagmiddag om
half twee een krachtens het verdTag van Ver
sailles in afbraak zijnde hicktschiphanger plot-
sehiag in.
Onder de puinhc.opcn werden drie dooden
te voorschijn gehaald, benevens zee zwaar- en
een aantal lichtgewonde arbeiders. Een der
zwaar gewonden is latier in dem middag nog
aan zijn verwondingen overleden. De oorzaak
van hot ongoval is nog onbekend. Do lijken
van dc overledenen zijn voor het onderzoek
in beslag genomen.
Een radicaal middel tegen staking.
De Griekscbo .regeering maakt wol korte
metten mot stakeis, aldus de „Tel.".
Tijdens eon vergadering vam slinkende
spoorwegarbeiders in d© stadsschouwburg to
102.
De indexcijfers lager.
Wanneer de socialisten over do duurt©
pralen, redeneeren ze meestal heel zonder
ling, als ge 't goed betschouwt.
Van den cencn kant beweren zij, dat er
kunstmatig hoogc winsten worden
gomaakt ©n er dus wel prijsdaling moet
komen
Van den anderen kant strijden zij voor
loonsverhooging mot bet argument, dat dn
levensstandaard in afzienbaren tijd zeken
niet zal dalen
In „Het Volk" schrijft nu echter F. H,
W(ibaut) niet de eerste de beste mei
een groote bpslistheid:
Binnen korten tijd zal zeker blijken,
dat de indexcijfers voor de kosten van
het levensonderhoud in Nederland la
ger gaan worden.
Laten we hopen, dat die 't bij het rechte
eind heeft.
Piraeus, aldus meldt dé „Daily Mail", ver
schenen plotseling troepen, die heft gebouw
omsingelden, een alle aanwezige stakers ai^
r©stoorden. Zij werden zonder veel omslag
bjj het leger ingelijfd' en im uniform ges tok eat.
Vijf honderd werden aan boord: van oen
stoomschip gebracht, en naar het front bjj
Smyrna gezonden.
Zeven honderd' vijftig anderen werden in-
g deeld bij de genie. Velen der gearresleerdca
gaven den wensch te kennen weder aan het
werk to gaan, hetgeen hun echter niet werd
toegestaan.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De Eerste Kamer heeft gisteren de be
grooting 'van Buitenlandsche Zaken (ge
zantschap bij den Paus) zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
In een te Düsseldorf gehouden congres
is besloten tot stichting van een Interna
tionale der christelijke textielarDeiders.
De uitvoer is toegestaan met ingang van
19 Maart van alle hout, uitgezonderd mijn-
hout.
De commissie van rapporteurs acht een
enquête naar de wijze, waarop fn 1918 ds
gelden voor Oorlog zijn uitgegeven, niet
ongewenscht.
Jeugd-Commissie van het Diocesaan Krui©->
verbond in het Bisdom Haarlem.
In de vergadering van bovengenoemd*
Comm rsisie, welke Zaterdag jjl. te Araster-«
dam Werd gehouden, is, nadat eenige hui*-
houdelijke zaken waren afgedaan, het on
derstaande plan van actie samengesteld:
a. te bevorderen, dat in elk Kruiaverbond
in het Bisdom Haarlem oen jcugd-afdeeling
wordt opgericht en in stand gehouden;
b. te propagceren, dat jongensbonden, af-
deelingen van plaatselijke Kruisve-rbonden,
d'e meest gewenschle vorm zijn voor jeugd
organisatie;
c. t.e organiseeren ©en dioccsajien cursus,
voor leiders van het jeugdwerk;
d. overleg te plegen oïct de palnonaats-
leiders om tot systematische samenwerking
te komen;
e. te bevorderc-n de verspreiding van „Ons
Jeugdwerk" en andere lectuur over het
Jeugdwerk.
Voorts zal de Commissie zich in een cir
culaire richten tot de Bestimen van d«
Kruiisverbonden in dit Bisdom en hen ver-
zooken hare pogingen ten opzichte van hel
Jeugdwöïik krachtig te steunen.
Het secretariaat der" Commissie i-
tigd te Amsterdam, Kanaalstraat 108.
Bond v. B.-K. Raadsleden te Gouda.
De alg. ledenvergadering v. d. Bond v,
R.-K. Gemeenteraadsleden in den Staten-
bieskring.Gouda wordt gehouden op Zater
dag 9 April a.s. in het Zuid-Hollandsch Kof
fiehuis, te Den Haag. Als sprekers treden
op A. B. Michielsen, Redacteur van „R.^K.
Gemeente-Politiek met hot onderwerp:
„De financieel© verhoudihg tusschen Rijk'
en Gemeente" en Dr. A. C. A. Hoffman,
Wethouder te Gouda, met het onderwcip:
„Do Volkshygiërie op het platteland cn u*
dc steden".
Niet Weenen maar Wien.
N-aar hot Hoofdbestuur deir Posterijen en
Telegrafie mededeelt, komt het meermalen
voor, dat brieven en andere stukken ge
adresseerd aan Veenon, welke blijkbaar
bestemd zijn voor <1© hoofdstad van
Duitsch-Go sten rijk, door de bij het vervoer
betreicken buiteni: ndech postadminiatratte
wmrdea gezonden naar Weenen in Nar al
(Zuid-Afrika), hetgeen tot belangrijke ver
traging dier stukken aanleiding ge-oft.
Ten einde deze vertragingen te voor
komen wordit aam de afzenders aanbevolen,
het in het cdres niet de in hejt Duiten land
ombekende, Nederland©oh© benaming Wee-