12e Jaargang. De ABONNEMENTSPRIJS bedrsagt bli vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, f 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per weck, f 2.60 per kwartaal. Franco per post f 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling van 50 cfc. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dii blad verschijnt eiken d2g, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. Dii nummer bestaat uit twee bladen Coöperaties. Niet 'te vea-deddigetn is de aieiii, die durven beweren, dait de inkoop- coöperatie van arbeiders e_a., atLs zoodanig, ia strijd zop zijn met de Katholieke begin- eelea, zou worden verboden door de reoht- yaardiglieid en de naastenliefde Maar nog minder te verdedigen is de (houding dengenen, die maar 'lukraak derge lijke coöperaties verdedigen, niet lettend pp de omstandighedendie ze aanprijzen, de immer en altijd het aangewezen, mid del, oin goed en goedkoop zijn benoodigd- heden te kunnion betrekken. Dezulken kunnen èn hun volgelingen benadeelen èn ooodeloos en nutteloos de plaatselijke win keliers winst doen delven, waardoor hun coöperatie dan wèl, niet op eachzelf be schouwd, maar in het licht der omstandig heden bezie.ii, in strijd komt met de, reebb- iwwurdighedd of met de naastenliefde. Men heeft zich bij de oprichting van een inkoop-coöperatie wel zeer ernstig af te wagen Eerstens, of er ter plaatse een voordeel mee bereikt kan worden of nia.w. een goed ingerichte coöperatie, minstens even goed en zeker goedkoop er zou kunnen leve ren dan de bestaande winkels. En, tweedons, of het mogelijk is, ter plaatse, oen coöperatie werkelijk goed in to richtenof er kan worden ver wacht ee?n ijverig bestuur, een bekwame, eerlijke, accurate leiding. "Zoo men dit alles niet eerst ernstig onderzoekt, is teleurstelling of mislukking zeker te verwachten. Wij hebben nog dezer dagen melding ge maakt van de opheffing eoaier nog zeer kout bestaande verbr uiks vereoniging te Leiden, geheet en „Ons Voordeel", welke niet minder dan 1200 leden telde Bij de oprichting van coöperaties zij al tijd groote voorzichtigheid betracht! euiTEFroir" HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Londensche conferentie. De Turk- sche voorstellen en de Grieksche uiteenzet ting. Een moeilijke kwestie voor de En tente. Minister Simons in den economischen raad over de Londensche conferentie. Dreigende spoorwegstaking- In E'nge- De woelingen in Ierland. Volgens betrouwbare berichten uit Rus land is er een groote anti-revolutionaire beweging tegen de Sovjet-regeering uitge broken. De onderhandelingen over de West-Hon- gaarscho kwestie afgebroken, zonder over eenstemming verkregen te hebben. De tramstaking in het Rijnland niet ge ëindigd. Volkenbond. Polen—Litauen. De volkenbondsraad behandelde giste ren het Poolsch-L/lbausoh rapport. Er word op gewezen, dat beide partijen zich bereid verklaren, het volk te raadplegen alvorens het betwiste Walnia-geibied zijn definitieve bestemming te geven. Br blijven intussohon mog enkele punten te regelen en daarom werd besloten de commissie te hoeren, die floor den volkenbond naar Wilna gezonden België. Millioenen-verduistering. Een Bruss els oh blad ma akt m elding va n keil schandaal, dat eerstdaags aan het licht zal komen, in verband met het verdwijnen van niet minder dan 61.000 in 1919 voor bet Belgische leger opgeëischte huiden, voor een gezamenlijke waarde 'van ouge- tvger 9 millioen francs. Duitschland. Prinselijke verloving. De vroegere kroonprins Buppreoht van Beieren heeft zich opnieuw met prinses Aiatoine van Luxemburg, de 22-jarige vier de doohtcjr van den overleden groothertog van Luxemburg verloofd. Destijds had de kroonprins na de revolutie met het oog op de - veranderde omstandigheden zijn toema- lige bruid verzocht haar woord terug te ne- taeoi. Minister Simons in den economischen raad. Xu de gisteren gehouden bijeenkomst van den economischen raad constateerde de voorzitter, dat het Duits che volk eensge- £®.d de besluiten van Parijs heeft veroor deeld, omdat zij het onmogelijke verlan- gon. Hij hoopte dian ook, dab minister Si- bboils den wil van heb volk tot ihet uiter- ®te toe zou Minister Simons begon met een enkel woord ove.r d» omtwapcningskwesitie omdat ook bij deze kwestie de economische facto ren een rol spelen. Dan onderwierp hij de besluiten van Parijs aan een grondige cr.i- toek en veroordeelde in dit verband zoowel de voorges be .ld© als de vemkungdb belasting °Pt den uitvoer. Hij wees op de onmogelijk heid van deze eischen, aangezien Duitsch land gedwongen zal worden drie of vier maal racer dan in vredestijd te expontee- ren, waardoor heel de wereldhandel ia de war aal worden gebracht. De minister zei- de nog, da/t hij dn elk geval de zekerheid moest hebben, dot het hoetio Duitsohe volle te Londen a ch tea* hem stond. In dit geval zou ook hij vastberaden blijven. De rijks- regeejring houdt met alle mogelijkheden re kening en heeft ook reeds de kwestie der tegenmaatregelen der entente besproken. Indien men te Lorden to.t geen resultaat mocht, komen en andien de entente in dit geval haar sanctie zou willen toepassen, zou dit tegen het recht ion het vredesver drag indruis chen. Spreker sprak aan het slot van zijn be toog den wensch uit., dat de politieke strijd in Duitschland aolf in de eerstkomende dagen zal rusben. Alles wat de actie van de Duits ch© gedelegeerden te Londen zou kunnen belemmeren, dient te worden ver meden. Voer aililes waarschuwt die minister echter voor- ondoordachte politieke avon turen. De negeering is vast besloten elk verzet tegen haar gezag met alle middelen te breken. Met algemeen© stemmen werd 'daarop de volgende motie aangenomen. De vertegenwoordigers van het Duit sohe .handels- en bedrijfsleven, patroons en werklieden, staan op het standpunt, dat de Duitsohe regeeriing moet trachten den plichttot herstel op eerlijke wijze na te "komen. Het. uitvoeren van de Parijsche besluiten zou echter leiden tot een spoe dig» vernieling van het economisch leven van Duitschland. De economische rijksraad is er van overtuigd, dat Duitschland door het lam slaan van den volstrekt moodzake- lijken invoer met reuzenschreden aan ecu Föierdj" zocais ".dan met zijn Oostelijke bu ren het geval as. De raad acht het derhal ve zijn plicht tegenover het D.uitsche volk en de heel» wereld uit te spieken, dat hij de Parijsche besluiten voor onuitvoerbaar houdt. Hij verzoekt de megeering bij het na komen van den plicht tot schadevergoe ding te blijven binnen de uiterste grenzen van Duitschland's draagkracht. Mocht op dezen grondslag geen overeenstemming be reikt worden, dan verzoekt de economische krijgsraad, on heb volle bewustzijn van. de gevolgen, de rijksregeering dringend e.n eens van zin om bij haar afwijzing vam de voorstellen van de tegenstanders te vol harden. Oostenrijk. Staking te Weenen. Naar de bladen melden zijn de beambten van de postspaarbank Donderdag in sta- j gegaan, omdat men den staatsbeamb ten do toegezegde 2000 Kronen toeslag nog niet had uitgekeerd. Frankrijk. Do Belgische Glas-industrie. De Fransche regeeriing heeft, naar aan de „Tel." gemeld wordt, de invoerrechten op de producten der Belgische gïasfabieken met 500 pOt. verhoogd. Tengevolge 'van dit besluit der Fransche regeering hebben ver schillende Fransche huizen hun orders aan de Belgische glasindustrie opgezegd. Twee Belgische glasblazerijen hebben het bedrijf stopgezet. Engeland. De Londensche Conferentie. Do Turks che eischen en de Grieksche uiteenzetting. De conferentie heeft gisteren, den gehce- len dag vergaderd. De ochtendzit/tamg was gewijd aan het Turksohe vraagstuk. De de legaties van Constantkhoped en Angora wa ren tob overeenstemming gekomen en be sloten om Bekir Sauii bei hun wenschen kenbaar te doen maken. Deze legde de volgende elf verzoeken aan de conferentie voor: Vaststelling van de grens in Europa zoo- als die in 1913 was. Vaststelling van de gie.ns in Klein-Azië in gemeenischappelijk overleg tusschen de T-uricsche en Arabische meerderheden in de onderscheiden districten. De grens in het oosten zij de Turkscli-Perzisolie grens van vóór den oorlog en de Turksch-Arme- nisclio grens zocals die is vastgelegd in hot .onlangs gesloten vredesverdrag tus schen de regeeuiing van Angora, en Eriwaiti. Teruggave van Smyrna aan Tuiikij» na verwijdering van de Grieken. Vrijheid van scheepvaart en demilita- riseering van do Dardanellen .onder Turk- sch» souver einiteat. Vertegenwoordiging van Turkije in de in ternationale commissies voor de Dardanel- len. Bescherming van de minderheden. Erkenning van Turkije'*! juridi/soho sou- vereiniteit en instelling van een commissie DE ADVtRitNTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 33 cent per regel. Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dublidc van het tarief berekend. ?f;E,S ADVEKTEMIÊN, van ten hoogste SO woorden w .aria betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver .uur. koop en verkoop r 1.— 's Zaterdags, overige dagen f 0.75. van vreemde en Turk ache juristen tot mo- dernaseering van het rechtstelsel. Een voldoende militaire en maritieme macli/t tot het verzekeren vam de biniuen- lands-olie rust en r er.dcdiging van. de kust- gnemzen. Reorganisatie van de geadaTmeirie met behulp van bufttienlan-Jsche officieren. Terugitirekking van, de vreemde troepen uit Konstantinopel etn Turkije na raitifiea- tiö van het verdrag. Volledige financieel© en economische on afhankelijkheid van Turkije, schatting van de schaden en wederzijdsoh herstel. De conferentie nana daarna kennis van de statistische nota's, behelzende tdat de meerderheid van de bevolking van Smyrna en Thraeië TurksCh is, waarom deze ge bieden aan Turkije zouden moeiten, woaden 'toegewezen. Nadat de conferen-tie de Turks che eischen had aanhoord werd Kalogetropoelos aiitge- noödigd om de statistische uiteenzetting van Griekenland te geven. In de middagzattinjg boden de Grieken zoowel de Turksohe als ido Grieksche sta tistieken aan cm aan te toornen, dat het Grieksche element in het gebied van Smyr na en Thmoië domineert. Kalo.geropoclos deed een beroep op dJe Conferentie tot een spoedoge regeling van d© quae-stie, welke in het Oosten vrede zal brengen. De Turk- sch» eai' Grieksche delegaties zullen heden opnieuw voor de Conferentie verschijnen. Vernomen wordt, dat aan beide zal wor den gevraagd, of zij bereid zijn het resul taat van een onderzoek ter plaatse door de geallieerden ten aanzien van Smyrna en Thnacdë te aanvaarden en behoudens dit de reste.erend» bepalingen van het verdrag te acoepteeren. Naar de „Tel." verneemt, liet de Griek sche premier zich na afloop vuri de zitting der conferentie zeer pessimistisch uit.. Hij verklaarde dat, hoewel Griekenland on gaarne oorlog zou wenschen, Jie,t geschil met de Turksohe nationalisten waarschijn lijk zal moeten worden .uitgevochten. Ven-izelos is zeer ue- aiEieerden zijn niet in staat, bedden pantijen den vred» op te leggen. De Grieksche pre mier deed in de namiddagzitting een be roep op de conferentie ten behoeve van een spoedig» oplossing, dis heb Oosten den vrede kan brengen, doch verklaarde te vens niet te verwachten, dat de kwestie, die in het verdrag van Sèvres is geregeld, opnieuw zal worden aan. de orde, gesteld. De woelingen in Ierland. De behandeling van gevangenen. De weduwe van Mac Swimey heeft zich tot generaal Strickland ge-wend om zich te beklagen, dat John Mac Swdney broeder van den overlieden burgemeester van Cork, door de soldaten zwaar geboeid en wij wel naakt in een open lorrie, tijdens een zworen liegen, naar de kazerne is gebracht. Gene raal Strickland antwoordde, dat iederen gevangene tijd en gelegenheid wordt gela ten om zich te kteeden en dot het dus John Mac Swiney's eigen schuld was, indien hij op zulk een enmenschelijke wijze vervoerd werd. Maar daarop heeft de weduwe liem be hoorlijk vaai antwoord gediend. Zij wijst er op, dat haar zwager een jas had aange trokken, doch dat deza hem door een sol daat of officier van heb escorte eenvoudig van het lijf gerukt" w«rd en gestolen. Dat hem eveneens een gouden horloge en 4 pond sterling -afhandig zijn gemaakt. Alle. mannen, in de open lorrie, waren schaarsch gekleed ©n oLs vee 'gebonden. „Het sohijnt ongelooflijk", besluit zij, „dat lor.rie's met manxen in den toestand zooals ik hier beschreven heb, naar dq kazerne zouden kornet, waar u het bevel voert, en dat u diaarvun niets zou weten; en even ongelooflijk is het, dat officieren en manschappen, die ~oor zulke geweldda digheden verantwoordelijk zijn, liet zouden wogen in zulke omstandigheden de kazerne te naderen, tenzij zij visben, dat zij op uw goedkeuring en machtiging staat konden maken." Een UI ster-s chiik bewind. Te Bosslea (Ierland) hebben naar de „Wesfim. Gazette," middt, Maandagavond hevige schietpantijcn >,n brandstichtingen door" Ulstermannen pkats gehad, nadat oen unionistisch koopnan door drie gemas kerde mammen was ge vond. Te ongeveer 10 nua^'savonds trok een partij Ulster-v-r ij willigirs Ros sela binnen en begon te vuren en daarop o-ntstond or een waar schrikbewind in. het .stadje Auto's met speciale. Uater-constabels ver schenen ter plaatse, bnzem van bekend© Katholieken werden diorzocht en de ven sterruiten stukges cho'Un. Daarop begon het ii braaid steken der huizen. In heb geheel .jingen tien huizon in vLammcn op. Verschenen© inwoners ran het stadje 'zijn ge vin ch, rit angst voor een herhaling der UlsLeir-flbprepailles. Een belangrijk! rechtspraak. In het hooggerechibslof te Dublin is een zeer belangrijk© uitspaak gedaan, waarbij ,d» bevoegd-bidon va-ii Jink'cire recht- banktP.' mi Ieriaind botp'kkein zijn. h-V; 2'ceh- von de rechtbank de levens en wijheden der onderdanen te beschermen, het tevens haar 'fcaa'k was, zich niet te bemoeien met d» stap pen, die do officieren der Kroon noodiig achtten .om den opstand' te ender- dru.leken. De reóhliank deèd uitspraak ten gunste van heit mikjtaire bestuur. Nieuwe dreigende spoorwegstaking. Een nieuwe epoorwegcrisis staat in En geland voor de deur. Dertigduizend b aam wachters dreigen met staking als hun etischen nopens het invoeren sian stan- daardioomem niet onmiddiellijk worden in- gewilligd. Italië. Ontevreden over de Schadevergoeding. Volgens d» Romeinsohe bladen hebben diep Kamerccmmissiies voor financdën en buiten!amdsohe zaken, aan Meda en SfoTza nota's gezonden, di» d» meening van de meea'deirheod dn deze commissies tot uiting brengen. En deze meening is, dat 't percen tage vam de schadeloosstelling, dat aan Italië wondt toegekend, onvoldoend» is, vooral ten .gevolge van d© insolvabiliteit van Oostenrijk en, Hongarije. Rusland. Het gebrek aan Brandstof. In een persgesprek heeft de> Fins che ver- tegenwoordiger te Moskou verklaard, dat het tekort aan brandstof vrees el ijk is in Rusland. Op 30 spoorlijnen is het verkeer er door onmogelijk on 'hoewel de staat over 220 millioen poed' koren beschikt, is de be volking streng o.p rantsoen gesteld. D» meeste fabrieken zijn gesloten. T© Pe tersburg liggen er 93 stil, waaronder de be kend» P'Otetilof-fabriek. D© overheid neemt krachtige maatrege len om den toestond te verbeteren, maar dit schijnt nauwelijks mogelijk. n«. harLrlalsbatr^kkinoen met Enaela?fd, dcn.rcgcimig no Meskou aan xwassaia n© opdracht hebben gegeven, d» Eng-elseh- RiijSisdscih» 'haaid-elsoivereenkomst te teeke nen. Naar de „Daily Express" meldt, zal Krassin over Duitschland naar Londen te- rugkeeren. De opstand in Petersburg onderdrukt. De „Leipziger Neueste Nachrichten" ver neemt uit Raz-el Volgens een draadloos bericht uit Mos kou hebben de. roode troepen de conbra-re- voliuitioniaiire beweging dai Petenaburg onder drukt. Bij de straatgevechten zijn ruim 200 personen gedood. Trotzki beeft den bevel hebber der Baètisohe vloot een ultimatum gezondeai, waarin hij eisebt, dat de schepen binnen 48 uur aan een bolsjewistisch com mando zullen worden overgegeven. De com mandant der vloot heeft dezen ciseh afge wezen. Tsjecho-Slowakije. De eischen tot schadevergoeding. Volgens een officieel communiqué heeft Tsjecho-Slowakije, overeenkomstig de be palingen van liet vredesverdrag en na een officieel onderzoek, dat een jaar heeft geduurd, van Duit-scMand een schadeloos stelling geëisolit ten bedrage van 40 mil liard kronen. Bovendien eischt Tsjecho- Slowakije een schadeloosstelling voor de nadeclen, welk» zoowel aan den staat als aan zijn ingezetenen zijn berokkend, door den inval der Hongaars che bolsje.wiki. Zuid-Afrika. Dö verkiezingen voor den Senaat. Het is zeer waarschijnlijk dat dé Zuid- Af'rikaamscbe Partij vijfentwintig zetels zal veroveren bij d» verkiezingen voor den Senaat, waardoor deze partij een meerder heid van tien zetels zou hebben. Ontslag bij de diamantmijnen. Het. ontslag w.ordb a-angekondiigd van 500 blanken bij do. Kimberlcymijnen en van 250 bij de premiermijn, terwijl d» Wesselbon- rnijn tijdelijk sluit. Goudzoekers. Twee gouddelvers hebben zich be Den ver aangemeld bij het gemeentebestuur met twee zakken vol goud. Zij zeiden, dat zij dit in onbeheerd land in het midden van d» stad hadden, gedolven. Daarna dienden zij een bekoorlijk verzoete om concessies in voor een stuk land, waarin o.m. zijn gele gen het gemeentehuis, een groot deel van de handelswijk, en eenige stations van de Union Pacific Railway. Amerika. Wilson. Wilson deelde op vragen van zijn vraen- dem mede, dat hij het voornemen koestert de rest van zijn leven te wijden aan werk tem behce.ve ran den wereldvrede. Een faillissement. liet faillissement van de uitgeversfirma Lesled Judge L'ompany is aangevraagd. Ge meld wordt dat het passief 2,210,000 dollars Buiteniandsciie Bericaten, Moord. Te Karlsruhe heeft een 25-jarige doch ter haren vader, die weduwnaar is, door bijlslagen gedood, omdat hij haar liet reis geld om haar verloofde in Freiburg ta gaan bezoeken, weigerde. Grocie brand. In de Koploxylfabriek vaa Harrosy to Böh- lea in Thuringen heeft een geweldige brand gewoed. Hot gebouw is tot den grond toe af gebrand. Ofschoon alle brandweren uit de om geving waren gealarmeerd, kon niets worden gered. Groote voorraden hout en artikelen zija, i erniedgd. De schade loopt in de milioenen. Teekenen des tijds. Hot gemeentebestuur van Weenen heeft' strenge maatregelen uitgevaardigd tegen het nieuwe theaterpubliek, dat de loges voor ren- dez-vous gebruikt en de theaters met eetwaren en rooken beschadigt. Het bestuur klaagt over de ongelooflijke verruwing der zeden hij de nieuwe rijken. De brand te Lorcto. Naar nader uit Loreto aan de „Msb." wordt gemeld, werd de brand in het bekende Mario- heiligdom aldaar door kloostergeestelijken, di© de kerk binnentraden, ontdekt. De muren van het huisje van Maria bleven door het vuur ge spaard, dat allceo de kapel, die zich in het midden der basiliek bevindt, aantastte. Een altaar en een houten Mariabeeld werden, ge lijk gemeld, geheel vernield. Dur© lunches, een kostbare badkamer en vorstelijke fooien. De „Comptroller and Auditor General" (te vergelijken met onze Rekenkamer) heeft in zijn jaarverslag aanmerking gemaakt op eenige uit- in van het departement van builenlandsche zaken. Zoo hebben twee klerken, die do vrede*- conferentie van Parijs bijwoonden, 55 francs gedeclareerd voor twee lunches te Boulogne en Voor een badkamer voor de legatie te Athe ne blijkt het bagatel van 437 pond sterling te zijn uitgegeven, terwijl de gedelegeerden ter vredesconferentie aan fooien 2740 francs heb ben gegeven. Een en ander, aldus bet „Hbld."| ten koste van den Brilscben belastingbetaler. BINNENLAND. ter zcide, dat, ofsciiotn Lat <1© haak waa bedraagt Lot actief 420.000 dollars, HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Brand in de werkplaatsen der S. S. to Vrije boterinvoer in Engeland. De uitvoer, van levende runderen en rundvleesch. Suiker. De arbitrage-commi-ssio voor. suiker had bij het onderzoek der vergoedingen zich in, de slotconclusie bereid verklaard alsnog ta spreken over de vraag, of onder de klach ten bijzondere gevallen voorkomen, welk© tot tegemoetkoming of vergoeding aanlei ding geven, indien partijen haar' te kennen geven, dat zij ook dit oordcel wenschen te vernemen. Het Ned. Weekblad voor den handel in kruidenierswaren deelt thans mee, dat par tijen geen beroep meer zullen doen op da arbitrage-commissie, maar dat niettemin overwogen wordt, of een tegemoetkomend© houding van de zijde der Centrale Suikcr- maalschappij alsnog mogelijk is. Het resul taat dier overweging zal met het oog op het groot aantal requestranten nog wol eenig weken op zich laten wachten. Uitvoer van meststoffen. D© Minister van Landbouw heeft tot na dere aankondiging dispensatie verleend van het verbod van uitvoer van stalmest» faecaliën en compost. Deze bpschikking treedt in werking mot ingang van gisteren. Raden van Arbeid. Vragen van den lieer Van Rappard aan den minister van Arbeid: Is de minister bereid mede te doelen, hoe veel ambtenaren bij de verschillende Radoa van Arbeid werkzaam zijn en hoeveel in to taal aan genoemde ambtenaren aan sala-« rissen en bijslagen wordt uitbetaald? „Ongelijke" behandeling. Op de vragen van het Tweede Kamerlid den heer Ivleerekooper, botreffendo de be handeling door politie-autoriteiten van een commies der posterijen en van een conduc- ■\eura der brievenmalen, dio in verband .net do vermissing van een bankbiljet van ƒ200 op het spoorwegpostkantoor Amster dam I, naar Wageningen zijn overgebracht om to worden verhoord, heeft de minister van Justitie o.m. geantwoord dat van oen „ongelijke" behandeling, waartegen zeer gestreng zou moeten en de minister voogt er hij zeer zeker ook zou zijn op getreden, niet in het minst sprake is ge weest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1