Tweede Blad. Uit de Omgeving. Ce ZeerooYsrs uit liet Oosten. Dinsdag 14 December 1920 STADSNIEUWS. GEMEENTERAAD. Bcgrooting. Alg. beechouwingon. (Vervolg.)0 De boor v. d. Pot, weth., brengt dank aan «en boor Sanders voor de moeite die bij zich hooft getroost. Hij spreekt echter zijn verwonde ring uit over do wijze waarop de heer Sanders is opgetreden. Spr. heeft hom toch, toen hij in par ticulier gesprok deze dingen behandelde, aangebo den, deze cijfers in de Commissie, met den Di recteur te behandelen, zoodat een vruchtbare be spreking kon volgen. Inplaats daarvan is de heer Sanders echter begonnen met do cijfers hier te brengen, zoodat spr. niet op allo finesses kau in gaan. In do eerste plaats de kwestie van den kost prijs. De heer Sanders heeft vergelijkingen ge maakt.. De kardinale fout van zijn redovoering is echter, dat geen rekening is gehouden met het feit dat de oeno fabriek onder geheel andere om standigheden werkt dan do andere. Een groot ver schil b.v. is of men als grossier optreedt- of zelf in den kleinhandel verkoopt. De kostprijs kan dan hooger zijn, terwijl toch de winst niet lager is. Daarmee moet hier rekening worden gehouden. Een groot verschil is ook of men veel kleine of véél gioote klanten heeft- Wij hebben hier ook grossiers, maar leveren in hoofdzaak in het klein, in tegenstelling met b.v. Haarlem, die aan het Prov. Electr. bedrijf in N.-H. milioenen K.W. le vert- Nadeelig is ook dat Leiden veel klanten op groeten afstand hoeft, waardoor do kostprijs ver hoogd wordt. Een bedrijf dat bijna uitsluitend in een kleine kom levert, zal goedkoopor werken. Hieruit volgt nu niet dat de buitengemeenten voor ons nadeelig zouden zijn. Wij verdienen daarop, behalve natuurlijk in 1919, toen geen win6t word gemaakt. Spr. meent te mogen zeg gen, dat het resultaat van de lichtiabrioken dit ^aar vrij gunstig zal zijn. Wil men een goede vergelijking raakon, dan moet men vergelijken de in de fabriek geprodu ceerde hoeveelheid elcctriciteit. Daaromtrent zijn, naar 6pr.meer.t,v r ij betrouwbare vergelijkingen,ge maakt door do Vereen, van Directeuren van licht- fabrioken. Hieruit blijkt, dat Leiden een zeer goed figuur jnaakt. Wat betreft de vaste kosten zijn alleen lager Rotterdam, Haarlem en Eindhoven. Al de andere contrales zijn ongunstigor. Voor de veranderlijke kosten neemt Lei den een nog dunstiger plaats in. Alleen Haarlem fa An".sterdam zijn lager. Over den kostprijs van het gas, bestaat niet een dorgelijke grafiek. Leiden zou daarop een randor gunstig figuur maken, wat een govolg is van het feit dat we hier een zeer oude fabriek Rebben die duur produceert. Maar juist daarom zijn maatregelen genomen om de fabriek te mo- dorniseoren, waardoor veel bezuinigd kan worden. Nu do ambtenaren. De heer Sanders heeft, ge- vozen op de verhoudingen in 1911 en 191-9. Hier zijn vorsohillende factoren, waarmede ge rekend moet worden. Om te beginnen worden nu Hnhillende personen, die vroeger onder'de ar beiders voorkwamen, nu tot de ambtenaren ge rekend. Dan was er vroeger meor los personeel. .Verder moet gorekend worden met hot personeel in de buitengemeenten. Daaruit blijkt dat een vergelijking met de productie hior niet opgaat. Men moot rekenen met de meerdere aansluitingen, me hot eigenlijke werk geven. De afname per aansluiting is door verschillende omstandigheden achteruit gegaan. Dan kan or nog een andere factor zijn; do «ene fabrikant zal de bijproducten aan grossiers leveren, een andere zal trachten ze rechtstreeks te leveren, om op die manier meer winst to ma ken, maar met het gevolg dat meer personeel noodig is. Dit laatste is hier het geval. Verder iB van beteekenis de aandacht die aan de maga- zijnvoorraden wordt geschonken. Meer ambtenaren opzichzelf wijzen dus nog niet op een minder economisch beheer. Bij hot maken van een vergolijking met vroe gere jaren, moet ook rekening worden gehouden mot de meerdoro overuren, die toen gemaakt wor den. De uniforme salarisregeling werkt er ook niet toe moe om de productie per ambtenaar te vor- hoogen. Een vergelijking met andere gemeenten i6 zeer moeilijk, omdat bet eene bedrijf op een geheel andoro wijze werkt dan het ander. Als men b.v. een groot afnomer heeft als te Haarlom, dan geeft dit een grooto tijdsbesparing. Er i3 óén vergelijking mogelijk, die eenig licht geeft, n.l. het aantal Motors dat per dag en per n.an wordt opgonomen. Uit do cijfer*, dio spr. hier-" omtrent voorleest, blijkt dat Leiden een zeer good figuur maakt. En vau klachten dat doze menschen hardor werken dan andoren, heeft spr. niet ge hoord. Do heor Dubbeldoman: Er wordt wol Stemmen: O, nu komen ze! Wat do heer Sanders met geheimo reserves bo- doelt is 6pr. niet duidelijk. Er zijn geen geheimo reserves. Hier wordt niets geheim gehouden. Ook do opmerkingen omtrent nieuwbouw zijn spr. niet duidelijk. Spr. uit zijn verwondering over do bijval dio de heer do la Itie aan déze rodeneoring schonk, zonder dat hij oen poging hooft go- gaan zich op de hoogte te stellen. Er is een vorgadering gehouden waar do heer de la Rie, naar hij verklaarde, niet wijzer i6 gewor den. Dat kan spr. ochter niet helpen. Hijzelf is er wol degelijk wijzer geworden en hij laakt hét in den heer do Ia liie dat hij hiorop niet in to-" ruggekomen. Van oen bezuinigingscommissie door don heer Sytsrna voorgestaan, verwacht spr. niet. Iets an ders zou zijn, oen specialen ambtenaar aan te stellen als b.v. in Amsterdam. Als men het ge luk mocht Lobben op een tactvol on krachtig man do hand to loggen, dan zou zulk een ambte naar naar spr. meent, meor dan zijn salaris waard zijn, althans bij sommige diensten. Spr. komt nu aan de redevoeringen van do Soc.-Dom. Hij zal daarop ingaan, alleen voorzao- vpr hierin het beleid van B. en W. wordt ge raakt- Do heer v. Eek heeft gezegd dat een Soc.-Dom. wethouder al spoedig door zijne collega^ wegge werkt zou worden. Spr. begrijpt dat niet. Men vergeet dat de weth. alleen bevoegdheid hebb?n als college. Een weth. heeft natuurlijk voor zijn ofd. wel bijzondere verantwoordelijkheid, maar belangrijke beslissingen worden alleen door hot college opgenomen. Do heer v. Eek heeft hier verklaard, dat hot doel van burgerlijke gemeentepolitiek is, handha ving van hot kapitalisme. Wat verstaat hij daar onder? De kapitalistische productiewijze? Een be sliste verklaring i6 zoer gewenscht- De gemeente heeft immers mot do wijze van productie niets te maken. Men kan onder kapitalisme ook zekere begelei dende verschijnselen verstaan, b.v. de maatschap pelijke ongelijkheid. Ie dat het geval, waaruit blijkt dan, dat wij zulk oen politiek voeren. Bij het belastingstelsel b.v. wordt de ongelijkheid te- Overblijft dan nog wat men verstaat onder dandhaving van hot kapitalisme: handhaving van fio rechtsorde, die mot het kapitalisme gopaard gaat. Maar dan wijst spr. er op, dat we hior met privaatrecht niet to maken hebben, on dat, wat het publiokrecht betreft, de Raad geen invloed in den aangegeven zin heeft uitgeoefend. Men bedoeld waarschijnlijk dat men uitgaat van de bostaaildo rechtsorde, dat wij voor do bestaande wetten buigen. Is dat hot geval, dan is er in den raad oen breede klove, en dan hoeft den hoer v Eek volko men gelijk als hij zegt dat hij in ons college uiet op zijn plaats zon ziju. Spr. betoogt vorder nog, dat wat don H. O. troft. do Raad inzake de progressie zoover is ge gaan als do wet toeliet. Op do progressieve tarioven, hier reeds -zoo vaak besproken, meent spr. uiet verder te moeien ingaan. Wat betreft de annexatie van Oegstgeest enz. verwijst spr. naar een uitspraak van Gambetta ovor den Elzas, dat men er nooit over moet spro ken, maar er altijd pver moot denken. Dan de voorstellen van den heer v. Stralen dio hier beschikt over honderd-duizenden terwijl hij weet dat de gemeente ze niet heeft. Hij be roept zich op de Staatscommissie die rekening hiold mot oen nog jaren stijgendo conjunctuur. Maar nu keort de conjunctuur. Do hoor v. Stralen heeft gezegd dat Leiden in verband mot andere gemeenten een mander goed figuur maakt. Hij vergeet echter dat gerokeud is met den toestand op 1 Jan. 1919, waarbij na tuurlijk niot zijn verwerkt, de zeer belangrijke loonsrerhoogingen in 1920. Wat nu de voorstellen zelf betreft- Spr. heeft Sopt. gozegd, dat B. en W. daarin niet mee kunnen gaan. De indexcijfers dalen zeer sterk. Wij gaan. zooals -he heer Knuttel betoogde, een crisistijd tegemoet, waarin do personen met vast salaris in voordcclige positie verkeeren. Deze con junctuur achten B. en W. zeer ongeschikt, om nu do loonen te verhoogen. Het zou een. oaror- antwoordelijko politiek zijn. De toestand voor do arbeiders moge slechter worden, de toestand van d o gemeentearbeiders zal niet slechter worden. De heor v. Stralen heeft gewezen op andere gemeenten die pogingen doen de lasten op het Rijk af te worpen. Als de vooruitstrovenoheid be staat in het onderteokenen van adressen, dan kan do hoer v. Stralen gerust zijn, daar het ook door Leiden is onderteekend. Wat betroft hot voorstol-Wilmer, dit zal voor hot vasto personeel een uitgaaf meebrengen van f 13.500. Het voorstel zal echter moeten aange vuld worden. Er Ï3 geen sprake van losse uf vaste arbeiders; een bepaalde beslissende datum is niet aangegeven en ook is geen rekening houden met grensgevallen. In verband met het feit dat thans geen salaria- i egoling aan de orde is, terwijl nog zoo kort ge* loden de salarissen werden verhoogd, moenen en W. thans de aanneming van het voorstel te moeten ontraden. Bij oen eventueole volgende her ziening zullen zij met dit voorstel zeer ernstig re kening houden. De heer v. d. Lip, weth., zogt dat bij de al- gomoeno beschouwingen ook nog een enkele maal over de gom. begrooting is gesproken-. In de groo- te borden soep waren ook nog enkele balletjes. Spr. wil er een paar van oppikken. De heer. Dubbeldeman heeft gesproken over den stadsgoneesjjaoor. Waar ochter geon feiten werden gonoemd kan spr. er niet vorder op ingaan. Do opmerkingen over do schoolgelden bij het -M.O. hebben spr. verbaasd, daar de Soc.-Dem. steeds hét pleit voeren voor kosteloos on derwijs. We moeten hierbij echter 'rekenen met wettelijke bepalingen cn waar die er nu zijn, zullen den Raad spoedig voorstellen bereiken. Mevr. Dubbeldoman hoeft-, als spr. het goed be grepen heeft, voorstellen toegezegd. Dm de de batten niet to rekken* wil spr. die voorstellen afwachten. De heer v. Eek heeft er zijn spijt over betuigd, dat B. en W. niot meer, ook ais dat niet noodig is, advies van den Raad vragen. Bij de door hem gegoven voorbeelden, zou dit echter neergekomen zijn op eon voorschrift van den Raad. Dit acht spr. uiot juist gezien. Als wei of verordening aan B. en W. een be paalde opdracht geven, moeten zij o'ok zelf de ver* antwoording dragen. Word aan den Raad ad vies gevraagd en het werd niet opgevolgd, dan had men de edelachtbare poppen weer aan het dansen. Het eenige onderwerp waarbij een advies moge lijk was, betreft het tapverbod. Herhaaldelijk is hier echter al betoogd, dat de Raad deze zaak aan zich kan trekken. Waarom dient men geen voorstel in dien geest in? Dan heeft de Raad het zelf in handen. 't Best lijkt spr. dat ieder zijn eigen taak zelf very uit. B. en W. willen gaarne een goede ver standhouding met den Raad, wat het best be- oikt wordt; als ieder op zijn eigen terrein blijft. Do heer Groonoveld heeft geklaagd dat de Zondagswet hier toegepast werd. Do hoer Groeneveld: Neon, dat die wet niot wordt toegepast. De heor v. d. L i p begrijpt hom dan niet. Wat optochten betreft, wijst spr. er op dat deze zaak bij verordening i3 geregeld. Spr. komt er togjn op, dat hier de vorostelling wordt gewekt als zou de burgemeester partijdig optreden. De burgemees ter kan zich hior thans niot verdedigen, maar oen van zijn schoonsto Gigenschappen is, dat hij strikt onpartijdig is. De gemaakte opmerkingen acht spr. volkomen ongegrond. De heer Bots, weth., wenscht een opmerking te maken over wat ten opzichto van den gem. 'flffinfylving vr.FTIImrl n, oor den oorlog allerlei plannen krotten op te ruimen. De oorlog heeft dit echter onmogelijk gemaakt. Wat betreft de woningnood, dit is oen zaak, die 'alleen landelijk aldoondo kan worden geregeld. De hoor Pera, weth., merkt op dat hier door den heer v. Stralen telkens weor is gezegd dat het minimumloon hier f 27 bedraagt. Dat is geen juisto voorstelling, daar het loon hier voor de oerste groep loopt tot f 30.60. De gegeven voor- lelling is dus niet juist. Wat de politie betreft, die is voor een zeer groot deel, ten gunste en ten voordeele ;van de arboidoreklasse. Het gom. levensmiddolenbedrijf kunnen B. en W, niet aanbevolen en spr. zou niet weten op welko gronden het zou moeten worden verdedigd. Men wijst hier telkens op Amsterdam. B. on W hebben daar oen onderzoek ingesteld en daarbij ia moermalen opgemerkt, dat do zaken hier in Leiden veel meer doeltreffendheid zijn geregeld. In Amsterdam hoort men niet anders dan klachten. Men leze slechts de verslagen van de laatste Raadsvergaderingen, waarbij bleek, dat particuliere winkels vaak nog goedkooper lever den. En is er dan voor ons reden om dien weg in te gaan? Als hot to doen is. om geld te grab bel te gooien en geld uit te geven waar niemand van profiteert, dat moet men gemeentewinkels openen. Spr. wijst nog op do ervaringen hier met den gcm. groenteniwinkel opgedaan. Er was eerst nog al belangstelling. Daarna gingen particulieren la ger verkoopen en liet. xnen de gemeentelijke groen ten oenvoudig verrotten. Do heer Dubbeldoman: daarin hadden zo gelijk. Men wijst op den gom. vischwinkel,maar hierbij moet men niet vergeten, dat do particuliere visch- handcl hier zoer weinig beteekonde. Overigens d« moeste voorzichtigheid ge wenscht. Bij het aaiiliooren van de verschillende rede voeringen heeft spr. gevraagd, of het wol ver standig was, de beschouwingen zoo to laten gaan. Toen hij het verslag in „Het Volk" onder de oogen kreeg, was hij blij, het zoo gedaan te heb ben. Aan hot slot van dat verslag, waarin do andere sprekers doodgezwegen werden, (groot ru moer bij de Soc.-Dem.), 6laal dat de Soc. er voor gezorgd hebben dat de begrooting niet in bet middelpunt stond, maar het Socialisme en de Soc.- Dem.-geineentopol i tiek. De heer Knuttel: dat zijn er twee. Spr. is voor die reclame niot bang. Wat zij als reclame beschouwen, zullen de kiezers als een waarschuwing zien. Bij oenig redelijk den ken zullen de arbeiders begrijpen, dat de Soc.- Dom. hen van do oene ellendo naar de andere voeren. Om de verschillende sprekers te beantwoorden zou spr. kunnen verwijzen naar een rede van den heer do Miranda, Soc.-Dem. wethouder te Amster dam, dio rechtstreeks ingaat tegen wat do heeren hier hebben verdedigd. Nu men zij hart zoo hcolemaal heeft kunnen uitstorten, verzoekt spr. dat men zich zooveel mogohjk zal beperken en zich houden aan de be grooting. - De replieken. De heer de Lange zal kort zijn, maar acht zich, na de gehouden redevoeringen, verplicht met een enkel woord buiten de begrooting to gaau. Hij wil beginnen met den heer Sytsrna, die be toogde dat do antirevolutionairen zich te buiten hadden gegaan met hun „Oranje boven". Spr. is geen voorstander van die plakkerij. De heer Sytsrna: schei er dan mee uit! De Voorz: als u nu uw mond eens hield. De heer de Lange zegt dat nu de strijd gaat tusschcn do partijen die zich houden aan Gods Woord en hen dio alles omver wen3chon te wer pen, hot ons recht was en onze plicht het sym bool der vrijheid omhoog te heffen. Spr. keert zich dat togen den heer v. Eek, togen de de Soc.-Dem. die het gemeentegeld vermorsen en de ambtenaren hier vastgehouden alleen om maar propaganda te kunnen maken. Alleen een redevoering als van den heer v. Eek kost de ge- moento een f 500. De tyrannie van de rooden begint al als ze maar oen voet tusschen de deur hebben. En zij beheerschcn tot op zekere hoogto do zaak, omdat wij hier minder brutaal zijn. (Rumoer). De heor v. Eek heeft gesproken over arbeiders invloed, maar 6telde uitdrukkelijk op den voor grond dat het revolutionair bedoeld was. Toen hij 6prak van do politie, heeft hij gewezen op zijn jiractijk als burgemeester; maar is nu eeu ver gelijking mot een plattelandsgemeente met een of twee veldwachters hier op zijn plaats? Spr. wenscht zijn instemming te betuigen met het symrathnieko woord van den heer Meynen. Met hem stellen wij tegen de revolutie het "Evangelie. Met hom kennen wij geen arbeiders- afgovaardigden, maar willen wij de belangen van de gehoolo gomeente bevorderen. De voorstellen inzake do pensioenpromie juicht spr. toe, maar niet omdat het zoo democratisch is Dit is een woord waarvan op treurigo wijze mis- roor is. dan is Wat do kinderlooslag botrgft, sluit spr. zich aan bij den heer v. d. Pot, die verklaarde dat B. en W. togen de kosten geen bezwaar hadden, maar dat zij deze zaak thans niet wenschen te behandelen. Bij oventueele voorstellen zal spr. gaarne moehelpen plooien glad te strijken. Mot belangstelling heeft 6pr. het antwoord van den heor weth. aan den heer Sanders gehoord. enkel woord tot den heer Dubbeldeman die enkele verwijten tot spr. richtte, dio er geheel naast zijn. Spr. wil hem gelegenheid ven die te horroepen; wil hij dat niet doen, dat moot spr. aannemen dat hij opzettelijk een verkeerde voorstelling geeft, (De heer Dub- b old cm an: Ik zal het nazien). Spr. heeft niets anders gedaan, dan op limiteoring van de wo- ningbijdragen aangedrongen. De uitspraak dat Leiden ten opzichte van de woningbouw zoo achterlijkis, zag spr. gaarne bewezen. Hij durft beweren dat Leiden in rie voorziening in de behoefte aan arbeiderswoningen spits staat, wat met cijfers wordt aan getoond. Om zijn houding inzako den woningbouw te rechtvaardigen richtto de heor Dubbeldoman zich tegen het onderwijs en de politie. Mot instemming heeft spr. gehoord dat nu ook aan dio zijde gezegd wordt, dat het onderwijs hier te duur is. De hoer Dubbeldeman: dat,heb ik niet izegd. Spr. wijst er vorder op dat deze philippica, niet j past in de mond van een Soc.-Dem., dio kosteloos onderwijs in hun program schrijven. Wat de politie betreft, 6pr. wil er alleen dit van zeggen: stem er tegen. Dat de politie verkeerd zou optreden ontkent spr. Wij zijn hier het moest vrijheidslievende volk en het is daarom dat wij zoo gruwen van de Soc.-Dem. tyrannie. Met de Soc.-Dem. plannen mzalce do woni bouw gaat spr. niet nx De heer Dubbeldeman: zegt dat nu oen» tegen Heykoop. Do heer Knuttel: die geeft rapporten. Voor een bezuinigingscomm. gevoelt spr. nieU. Hij verwacht er niets goeds van. We hebben hier, het onderwijs uitgezonderd, 5 directeuren, voor ruim 900 menschen. Als daar nu nog een bezuinig gingsinspecteur aan te pas moot komen, dan wordt het spr. toch te machtig. Hij meent te mogen verwachten dat B. en W. wel zooveel in vloed hebben dat zulk een inspecteur onnoodig is. Met voldoening vernam spr. dat B. en W. niet de minste lust bobben hier levensmiddelen te ver koopen. Tenslotte beveelt spr. B. en W. aan de oplos sing van liet woningvraagstuk ook te zoeken bi| do particulieren. De vergadering wordt nu verdaagd tot 'a avond* kwart over acht. HILLEGOM. Bloembollencultuur. Do afd. Hillegom hield in de zaal van den heer SLslcrmans oea goed bezette ledenvergadering De voorzitter, de heer H. Veldhuijzen van Zanten, opent met een woord van welkom, waarna de notulen worden gelezen en ongewijzigd vastgesteld. Tot afgevaardigden naar de alg. vergadering wer den gekozen de heeren K. Velhufc? en J. Hijl- kema, secundi de heeren G. J. v. Waveren en J. Bijl van Duivenvoorde. In de vacature C J. M. J. Ludwig werd tot bestuurslid benoemd de heer C. Carlier. De beschrijvingsbrief voor de alg. vergadering was ecer belangrijk en lokte dan ook veel debat uit. Inzake benoeming van een alg. voorzitter werd de gedachte ge uit, iemand uit de praktijk te benoemen, bijv. den heer E. Krelage; tocht steunt de afd. na bespreking de candidatuur-Wentholt. Voor hoofdbestuursleden zullen de heeren J. W, Lefeber en v. d. Deurne gesteund worden. Het voorstel van 'i hoofdbestuur, om den se cretaris-penningmeester met f3000 te hono- reeren, word ontraden; men achtte f2000 vol doende. Er werd, mede in verband met deze kwestie, geklaagd over het redactioneel ge deelte van het orgaan en gesproken over fusie met het orgaan der kweekers. Ook achtte men de benoeming van secr.-penningmeester voor 4 jaar vast ongewenscht. Alvorens te besluiten behandelde men de ontworpen contributie-regeling, welke neer komt op een uniforme heffing van f 10, het geen algemeen verzot ondervond. Het afd. be stuur stelde daartegenover te heffen: tot één H.A. f 5, verder f 10 naarmate van het aantal beteeldo H.A. plus heffing van entrée op de beurs te Haarlem. Daartoe werd besloten. De concept-begrooting werd sterk bestreden; do posten salarissen f 1000, f3000 enz. kantoor vond men te hoog; aangedrongen werd op aanhouding der fcegrooting en benoeming van oorz. en secr.-penningm. tot een nieuw te be leggen vergadering. Besloten werd tot f500 voor kantoor. Inkomsten en uitgaven van het scheidsgerecht moeten elkaar dekken; het jaarboekje is te duur, eens per 5 jaar verschij- men ongewenscht. Het voorstel van don heer K. Velthuijs, om de benoeming van functiona rissen (voorz. en secr.-penningm.) cn andera ijpende zalccn aan te houden tot een vol gende vergadering, werd met groole meerder heid van stemmen aangehouden. Bij de rondvraag besprak men een alge een verbod van handel in alle afgesneden bloemen en hot houden van aucties. Hierna sluiting. Jv O. Met ingang van 1 Januari 1921 wordt de ipcobare school te Berkel en Rodenrijs opge heven en het schoolhoofd, de heer A. Mulder, op wachtgeld gesteld. De school telde nog ;iechts twee leerlingen. LUCHTVAART. Het snelheidsrecord. Sadi Lecointo verbeterde het snelheidsrecord van Rómanet van 309 op 323 K.M. Burgerlijke Stand. HJi.LtGOM. -> Ondertrouwd: G. Klaver en J. W. H. Huisman. H. Wiedemeijer en Z. Guldemond. Geboren: z. van M. G. HormansRan. van J. van HorickZieltjes. z. van L< M. StaatsDe Heij. z. van M. A. Wolzak Verdel. d. van A. v. BergDe Geus. an M- v. d. PloegVan Duin. 'verleden: F. Wcijers m. 7 ra. FEUILLETON s» Straks na de omhelzing verwijderde Mu ley zich om -zijn vader en moeder een schat onder de oogeai te brengen, als den vrijbui ter zelden ten deel valt. Middelerwijl schil derde Rustan in zijn ruwe zeemanstaal den varwachtingvollen Ded de kont te voren in den abortm uitgestane doodsgevaren, en hij eindigde met do betuiging, dait de verge noegde vader slechts aan hem de redding van den erfgenaam zijner liefde te danken had. Haastig maakte Valide, cm zich voor hot rooverhoofd niet ondankbaar te toonen, oen anoer paarlen van haren hals los, en Bust am, die daarmede begiftigd werd, stak dit gedenJateeken van bairen erkemtelijken dank in zijn ruime gordel. Nog was Rustan'a kweekcling niet terug gekomen, toen Theodxdus met Ferdinand iu de zaal verschenenonwelkom er had de meester in et zijn leerling wel nimmer kun nen binnentreden. De vader verwaardigde 'Agla'fl zoon niet eenmaal met een vriende lijke n blik. Ferdinand, de lijdzame, ver droeg zwijgend ook dezen hoon, en Theo- dulus en zijn leerling, die men mot de meest kwetsende onverschilligheid behandelde, la€en, dat hier iets buitengewoons de gan- sche opmerkzaamheid van den Dei moest tot zich getrokken hebben. Dc boozo Valide, die reeds in den ge-eet haar drie- slachtoffers sterven zag, wierp op den arts en o.p don zoon dor ongelukkige, der Moorin, blikken van verachting. Zij waren toch meende zij in hare macht. Niet lang daarna kwam Muley met twee geketende christenen terug. Het waren vader en dochter. Een man van omstreeks vijftig jaren, vol waardigheid in gelaat en houding, niet ter neergeslagen door het ongeluk en mot een ziekeren trots neerziende op zijn onwaardi ge belteedigersmet eon blik vol weemoed op het te-eder vrouwelijk wezen, dat eorsi sedert kort, het vreeselijk ongeluk had getroffen, met haren vader in de handen dezer zecschuimcude vrijbuiters te geraken. Naast dezen man, op wiens hooge voor hoofd nog krachtig het donkere haar golf de, stond een slank gebouwde maagd, welker verfhoven schoonheid van ziel met de OTïgemeene schoonheid van haar lichaam wedijverde. Naar het soheen omgolfde haar heft feestgewaad der van het trouw-altaar teruggekeerde bruid. Sidderend in het ti- ramnenverblijf van don aan alle gruwelen gewonden Dei, verborg zij het hoofd aan baars vaders borst; waar van af los hing en bevochtigd door hare tranen, haar prachtig donker haar op don ha 1b en schouders. Hare wangen waren verbleekt van smart. Zij had voel, echter niet alle3 I verloren. Haar verloofde was door het J "Zwiaarvl der vrijbuiters gevallen. Op haar witzijden, kleed e-n op hare door de ketenen gekwetste handen, stroomde een vloed van I tranen. Het waren graaf Meria en zijn dochter Eugenia. Beider rampspoed verwekte bij Theodu- lus een diep medelijden. Ferdinand, wien hij, onder allo andere deugden van een christen ook de mensohlieveral hedd had in geprent, beschouwde stil en met droefheid deze geketende on gelukkigen, de bewonde renswaardige mannelijke grootheid van den Si cilia anschcn graaf, of de sitille lijdzaam heid zijner dochter, die als een geknakte roos aan de borst haiars vaders rustte. Fer dinand wendde bijna geen oog van haar af. Verbitterd door de grenzelooze boosheid van zijn broeder, deed Ferdinand in stilte de gelofte om ieder middel, dait de Voor zienigheid hem aan de band mocht doen, te bezigen, en het hachelijks te, zelfs met gevaar van zijn eigen vrijheid, te wagen, can de smadelijke boeien van den graaf en zijne dochter to verbreken. Zijn gelofte, om, indien God liet mocht vergunnen, hun de onitlcoming uit het sombere roitsesnnest van zijn vader gemakkelijk te maken, was hem van dat oogenblik een heilige plicht. Dat de kaper Muley, in snoode verwachting somtijds zijn boosaardig oog op de als bruid gekloede jonge christin wierp, en dit te moeten zien, vermeerderde Fe rdinand s verontwaardiging. Ook Thoodulua had het De graaf verzocht, in plaats van de onge- loovigen, die zich aan het schouwspel van zijn ongeluk verzadigden, om zijn vrijheid te smeeken, naar de plaats zijner bestem ming gebracht te worden, den kerker. „Voor het overige", sprak hij, dien helde ren blik vol vertrouwen hemelwaarts slaan de, „zorgt een hoogere macht dan de Dei van Tunis." Muley glimlachte daarover te gen zijn moeder, en nu begon hij te verha len, waar en wanneer hij dezen kostbaren zeeroof gemaakt had. „Wij voeren," zoo verhaalde het jonge monster, gisteren tegen den middag de groene kust van Sicilië om. Daar dartelde vroolijk, als een blanke zwaan, een net christen vaartuig, dait .een speeltocht je maakte door hot rustige water. Om de christenen te misleiden hadden wij listig en vlug een christen vlag geiheschen. Toen hielden wij ons stil. Een zeer vroolijke mu ziek, als die van een bruiloft-, klonk ons lieflijk uit fluit en snarenspel in de ooren. Wij hadden reeds een grooten buit ge maakt op twee sohoone leeggeplunderde koopvaarders, die naar Cadix stevenden, en liet scheepsvolk het waren slechts christenen in zoo geworpen." FeTdinand wendde zich met smairt en afgrijzen va i zijn broeder ai, en zelfs het voorhoofd van den vader word gerimpeld. Valide, zijn moeder, ontdekte hier al te le vendig de woeste kracht van den in een menschelijko gestalte huis vestenden tijger en met inwendige onrust'staarde zij in de toekomst. O droevige vrucht van hare op voeding De moeder vreesde thans reeds haar eigen zoon! „Het behaagde mij," vervolgde de snood aard, „op deze zoo vroolijke menschen, de wilde jacht der kapers te maken. Ik ver moedde in dat scheepje een vergenoegd bruidspaar met ouders, vrienden en bloed- venwanten en waarlijk, ik heb mij niet be drogen. Ongemerkt cn zeer snel Het ik mijn schip door Rustan zoo wenden, daA wij deze kruiis-aanbiddcnde speel vaardens, eer zij het konden vermoeden, den terugtocht naar den vasten wal afsneden. Nu zeilden wij ongemerkt naar liet feestvierend gezel schap toe, en toen zij nu met ontzetting de mis leiding bespeurden, hadden zij nauwe lijks op een pijlschot afst-amds den Turk se hen zeerooiw voor zich. Verbeeld u, in dien het u mogelijk is. den aaigst, die heb ohristenhoopjo overviel. In een oogenblik was de muziek verstomd, de instrumenten zonken uit de hand. Bleek en als vors toe na staarden de zoo slim verrasten ons met hun doodengeziohten aan. Gij had hen een» moeten zien die feestelijk vermorde gastee, die al» lijken verstijfd stonden. (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1920 | | pagina 4