!r
weed© Blad.
Zeeioovers uit bet Gasten-,
insdag 7 December 1920
/igo-Lisböa-Las PaSmas.
Zanneer men te Vigo iui Spanje per schip
ivcert, en men komt jna de noodigo for-
jjeiten a«n laad, dan treft aanstonds
erscliil van levenswijze -der Noord-Euro-
•he volkeren met die der Latijnsche, zoo-
Bpanjaarden en Portugeezen.
houd. van den Spanjaard. Ik.Vind dat
ïobel volk.
atimrlijk kleven er verschillende en
ite gebreken 'aan; doch de „gracia natural",
naluurlijko hem eiigen gratie, stempelt den
iijuarcl -tot „'gentleman", doet u den indruk
te doen te hebben met iemand, die
ou zoo zeggen: als aangeboren de hoe-
jgheden toont van voorkomendheid en
en aard.
Is 'anders vuil te Vigo, 'n vuile stad, hee
lal niet 'Zooals in Holland, Vaar men sloe-
schrobt en 'glaizên wasclit. He hoofdstraten
en ook al door de 'beduidender gebou-
wat grootscher effect; doch de zijstra-
en steegjes ontaarden aanstonds in slop
die de ancnschen gewoonweg gebruiken als
itin'as", als W.C.'s, en waar men de kin-
reeds rond ziet kruipen als „Moriaan-
zoo zwart -als roet", tamelijk wel onge-
smerig want den modder, waarin ze
aar, kijkt u nu eens .flink zoo'n naakten
unes aan. Dant treft u zijn schoone
amshouw, zijne krachtige en. reeds ge-
rde kuiten en armen, zijn- o'vaal gezicht
tanig getint zijn weelderig zwarten
rdos, zijne vooral schoone donkere kijkers.
kon zoo olijk kijkenHij vraagt u zoo
noedig een zilverstukje, dat hij dan aan-
triomphantelijk naar moeder brengt,
aan het deurtje van haar huisjo zit en u
j het voorbijgaan 'tot dank zoo gracieuselijk
-I nikt.
igo heeft zijn electrische tram, zijn markt-
uw (mercado), waar de dagelijksche
•j :te zich concentreert, dat is als 8e hart-
van hel stadje, waarheen allen dagelijks
en hun inkoopen doen.
Is alleraardigst con -da-ar êens^doorlfeen te
reien. Van de bergen komen de jonge
en vrouwen^ soms met drieën op één ezel-
n dan hun koopwaar (vruchten, melk,
ntcn, zoetigheden) nog bij zich op het
Idier. Dan komt de deflige"^zoowel als de
lalrcme" „inslaan" voor den dag.
ziet haar torschen vlcesch, groenten, aard-
ülcn, rijst, tomaten, vruchten, alles wat ze
dien clag in haar huishouden behoeft,
ge dan nog eens een winkel 'binnen,
'l ge iets van uw gading, altoos treft u het
en do gezicht eeney Spaansche schoone of
winkeljong ei die 11 zoo voorkomend
fcfii't een minzaam lachje helpen komt.
en aardig volk dat Spaansche volk,
l iets anders dan de stoere Duitscher of
f//'ge Engelscbman!
olda'an gaalt ge weer aan boord. Ge vaart
ruim een dag en komt te Lissabon,
sboa: stad, die binnen hare muren zag
ren worden een H. Antonius van Padua;
bakermat van een Zaligen Nuno Alvares
ira, 'den grooten „Coudcstavel", die
ïijn vaderland als opperbevelhebber der
ugeesche legermachten van het Spaanscho
lijd te hebben -de monnikspij aan-
en leekebroeder werd in een Garmelieten-
sler. Lisboa zou dus 'zijn een stad van
Ding; ze werd echter een stad van vloek!
lij lad, waar koningsmoordenaars liun zetel
vrijmetselarij en anliclericali-mc
op de puinhoopen van vroegere
ische glorie en Apostolisch-Katliolieke
Iheid; Lisboa ligt ter nader in een poel
armoe en bederf
5 bijna elf jaren zijn heengegaan sinds
de eerste maal Lisboa bezocht, 't Was
[aart 1910, kort na de moordpartij, die
5on Carlos en Don Luiz het -leven kostte,
ad toen peg een stad met schoone ge-
11, met traditie, met een tamelijk wei
rdo bevolking.
Is waar, de fundamenten van het toen nog
rde Koningshuis waren reeds onder-
Vfen zwoer reeds te zamen tegen den
van Don Manoel de Braganqa; maar
.10 tocli nog een st)ad van aanzien en
welvaren
di thans, nadat eene onzalige regecring
annen zonder geweten, van lieden, die
Ifs niet tegen opzagen hun vaderland te
ren er te verlagen, ais tmaar het Ka
le volksgeweten, de macht van klooster-
het „jezuietisme" in Portugal te niet
n; thans, nu clie mannen zonder eer-
oor historie en -traditie de hewinds-
ve
ui li
teugels in handen hebben, thans is Lisboa
althans naar mijne meening een stad in
decadentie, een glorieloozo -stad, een stad vol
achterlijkheid, een innnoreele stad, een stad,
beeM Van verwaarloozihg en vervuiling.
Lisboa zinkt du-een!Haar oude .kerken
en paleizen glorieuze overblijfselen van
helaas vervlogen glorieuze tijden worden
niet meer onderhoudenHot geld ont
breekt! Straten en pleinen missen het
toch zoo nood-ige „opknapje".
't Was Zondagochtend 7 uur toen we
aan wal kwamen. Wc zagen vrouwen, bloots
voets en smet een zwarten doek om het hoofd,
als sjouwers, steenkolen dragen vau de kaai
muur naar den opgesl'agplaats, terwijl een
groep jonge (mannen lui en vadsig op den wal
lag te geeuwen. De mensehen gaan slecht ge
kleed, vooral d-o armen, voor wie hol onmo
gelijk -is de zoo dure tklcedercn to koopen. De
priesters ontkomen niet aan de algemeen0
decadentie. Ons kwam afhalen een kanunnik
een der bekendste en ijverigste priesters
Van do -stad die de paarse knoopjes van
•zijn statie-toog als uitgerafelde franje droeg.
We zagen priesters in wereldsch costuum bij
gebrek aan do middelen om ziéh ccnc „batina"
aan ie schaffen. We zagen ze gaan met aller
hande soort van hoofddeksels, een beeld, een
treurig beeld van verval en van vergane
grootheid.
Al aanstonds, nadat ons schip aan de kaai
muur gemeerd lag, werd het een gékrijsch en
geschreeuw van uitgehongerde vrouwen en
kinderen, die can brood riepen. Een der pas
sagiers nam toen een brood -en sneed daar
dikke brokken af, die naar de wal geslingerd,
daar gretig verslonden werden.
Wanneer men op een Zondag de kerken
binnengaat, vindt men weinig geloovigcn; en
die weinigen staan wat "te praten en loopon
wait heen en weer,, terwijl de priester aan het
Altaar de ,H.H. Geheimen viert....
We bezochten een «museum, nb. onderge
bracht in de in puin gevallen igotlhische kerk
der Garmielielen, door den zaligen Nuno Alva
res Percira gestich't. museum, waar zich be
vinden de schoonste antiquiteiten in marmer
en ivoor, Indianen-Voortbrengselen, mummies
uit het Egyptische bloeitijdperk, beeldhouw
werk uit oud'-Roffneinschen tijd. -En dat alles
aan weer en wind -blootgesteld staat on
der den 'blooten hemel binnen de muren van
hot dakloos kerkgebouw. Men ergert zich aan
zooveel onverschilligheid voor wat Portugal
eenmaal stempelde tot eerste Europeesche mio-
gcn'dlheid.
U Was voor ons eene grooto voldoening de
reyieken van den zaligen Nuno, die in de kerk
van de 3e Orde van Carmel bewaard worden,
te mogen vereeren.
Dooli necn^dait is «niet goed gezcgdl Het
sectarische gouvernement, beangst dat de vcr-
cerin-g dezer kostbare overblijfselen zou „ont
aarden" in Roomsch „bijgeloof" en „Paapsche
stoutigheid", gaf wél verlof de met rood flu
weel bekleeden kist, die het H. Gebeente bevat,
op een der altaren uit te stellen, doch zij zelf,
de goddeloozo rogoering, verzegelde de kist en
verbood nog ooit ze te openen. Men .kan dus
de H. Relieken niet zien noch ze ter openbare
Vereering uitstellen. En zoo doet d'us een G« i-
vergeten bende met 'de overblijfselen* Van Por
tugal's grootsteu en édelsten "Held!.
Vrijheid cm blijheid "zijn dan ook Verdwenen
van hét gelaat 'der Lisboaeeztn!"Is alles
angst om zich Ite uilenakelig verval
verwaarloosde grootheid1
En tochwat ligt ze sohoon Lisboa
.BatMsttff--
(Wordt vervolgd.)
STADSNIEUWS.
GEMEENTERAAD.
Gemeentebegrooting.
Alge 111 eene beschouwingen.
De heer v. Eek zet zijne beschouwingen voort
en wijst er op, dat hier tegen salorisverhooging
stoc-ds is aangevoerd, dat daarin door menschcn
met kleine loonen betaald moet worden. Daarte
gen protesteert spr. Dit "Verband mag niet gelogd
worden.
In de tweede plaats willen de S.-D. zooveel mo
gelijk de economische gelijkheid bevorderen.
Daarmee moet gerekend worden bij het beheer
van gem. instellingen. Een particuliere lichtfa
briek b.v. had ook in den oorlogstijd winst willen
ea moeten maken, terwijl nu het stroven voorzat
het publiek zooveel mogelijk te bevoordeelen.
(De heer S ij t s m a tot B. en W.Een mooi
compliment] 0).
Spr. bepleit verder het- invoeren van een pro
gressief tarief voor gas en elcctricilicit.
Torugkomencl op de belastingen betoogt 6pr.
dat het Rijk zal moeten ingrijpen, ook voor het
sluiten van de noodige geldleeningen. Spr. wil
echter nog verder gaan. Naar mijne mooning zou
het RijkDe heer de Lange: de bank-
biljottgnpei'6 in werking moeten zetten als in
Rusland.
Do heer v. Eek: neen, rentolooze voorschotten
verstrekken.
FEUILLETON
dit ooigenblik meende do leeraar ziek
l goeds te mogen beloven, daar hij zag,
'de ongelukkige vader een traan in zijn
onderdrukte. Weldra was het zijn wel-
bndheid gelukt de duistere wolken der
loocige vrees voor zijn jongsten zoon,
he.t voorhoofd van den Islamiet te ver
en, en zijn geloof aan den noodlottigeri
a aan het wankelen te brengen,
ijt gij thans bedaarder, Dei 1" sprak
ia wordit het u nu duidelijker, da-t uwe
u door middel van de oude heks
'tte te misleiden? Dio vrouw, geloof
schuwt geenerlei misdaad, welke haar
- n kan om haar zoon op uw troon te
I sen. Voor haar zoowel als voor hem
- gij te lang. Ik heb baar doorzien, en
trouwslechts Agla en haar zoon
P men u waarlijk. Roep "hein terug, gij
jbeschermer zijt van den wees
al hem mij weer," sprak de Dei en ver-
7< dat Ferdinand weer terug mocht
ni wilde Theodulus reeds heensnellen,
ir Valide trad binnen, Valide, tegen
1 de arts juist de pijlen zijner besclnu-
had afgeschoten. Met minachting
are listige vrouw heren gevaarlijk
sten vijand aanzij viel voor haar eohtge-
noot neer en sprak: „Ik heb thans met u
alleen te spreken, mijn verheven meester
en heerverwijder daarom dezen Griek. In
tegenwoordigheid van dezen getuige stort
uw cchtgcnoote haar overvolle hart niet
uit."
„Is uw boodschap goed," hernam de Dei,
,vdan ma-g hij ze vernemen doch brengt- gij
kvéade tijding, zwijg dan
Valide, vreezende haar spel te verliezen,
weende en snikte in pi a-als van te spreken
zij bezigde de krachtigste wapenen, die de
natuur aan de vrouwen geschonken heeft
om over kortzichtige mannen te zegevieren
tranen.
Theodulus zag ook nu weer in haar cte
spin, welke in den hoek van haar taaie
web, op het sidderend gevangen slachtoffer
loert-; voor haar, die iu plaaits van liefde en
vrede, slechte het zaad van tweedracht en
moord zaaide, waarschuwde hij* zijn mees
ter nog eenmaaldan ruimde hij het- veld
v-oor Muiey's moeder, nam zijn wandelstaf
op, verliet den burcht en sloeg den weg in
naar de visschershut.
De oude man, door argwaan en wantrou
wen gefolterd, vroeg aan Valide, wat haar
da.n toch zoo zwaar op het gemoed lag, en.
hij beval haar op te s'aan en te doen, wat
haar volle hart haar i gaf. Het onschuldige
voorwerp van haar jaloerschen haat was
roods huge jaren Agla geweest-, welke om
Troost dat we zöer moeilijk'- loeelaiulen
tegemoet gaau. Naar zijno mooning zullen dan
do Leidsche arbeiders f eenzelfde houding aanne
men als vroeger. Schaper heeft op hot Congres
gezegd, dat spr. zijne houding, als hij in deu
Raad kwam, zou bezuren. Dat oogonblik is nu
aangebroken. Hij stelt op den voorgrond dat men
hom niet goed heeft begrepen.
De hoer Oost dam: 0, een misverstand!
Stemmen: Nee, luister nu eens even.
Dc lieer v. Eek verdedigt nader zijn houding.
De toestand was hier in do oorlogsjaren ^slecht.
De schuld lag in hoofdzaak bij de R ij k sregec-
hebhen wij gezegd: wij stellen het
geni. bestuur aansprakelijk om te doen wat men
Do Voorz.: dat hebben wij gedaan.
Do heer v. Eek ontkent dit. De gemeente
had dan maar do zijde van de bevolking moeten
kiezen. Als dat ook door andere gemeenten go-
daan was, zou dat wel invloed hebben uitge
oefend. We bobben niets gevraagd wat de ge
meente niet kon doen.
Do hper Wil me f: U hebt gevraagd wat
a 11 e cu liet- Rijk kon doen.
De heer v. E c k bespreekt verder, de houding
van B. en W. tegenover den Raad en meent dat
aan den Raad meer invloed toegekend had moe
ten worden, ook al geldt het zaken waarin de
Raad geen zeggenschap heeft. Hij acht dit niet in
hot- belang van de gemeente en de cischen der
democratie
Spr. wijst daarna nog op het gewenschte van
meer gemeentelijke steun van den drankstrijd, en
bespreekt tenslotte de instelling van arbeidscom
missies voor de bedrijven en de politie.
Ónder "het kapitalisme is onder de werklieden
weinig arboidslust-, wat zeer verklaarbaar is.
De Voorz. acht het gewenscht deze zaak te
bespreken als dit punt aan de orde komt. Hij
dringt in elk geval op kortheid aan.
De heer v. Eek zegt dat de bedoeling niet
is aan den opbouw van het kapitalismo mee te
werken. Het doel is een vingerwijzing to geven
voor de toekomst, n.l. dat de werkers meer in
vloed krijgen. Het tweede doel is de demoralisa
tie tengevolge van het kapitalisme tegen te gaan.
De arbeiders moeten meer invloed hebben op den
gang van zaken. Dit zal opvoedend werken voor
het personeel. Het voorstel is dus niet utopis
tisch. Wel zal de bevoegdheid van sommige chefs
beperkt worden. Het voorstel ts tevens revolu
tionair, omdat de begeerte, daardoor bij de ar
beiders opgewekt, hen zal drijven tot het ver
krijgen van meerdere zeggenschap.
De heer D u b b e 1 d e m a nNu komt Bern
stein zeker wel weer.
De heer Oost dam: Daar zal Knuttel wel
voor zorgen.
De heer v. E c k wil deze zeggenschap ook voor
de politie, waardoor botsingen minder zullen voor
komen. Spr.'s ervaring leerde hem dat overleg
met hot politiepersoneel zeer goede gevolgen kan
.hebben.
Eindelijk nog iets over de verantwoordelijk
heid, die van de Soc.-Democraten goeischt wordt.
Wij weigeren te aanvaarden do aansprakelijkheid
voor de fouten van het kapitalisme. Maar hoo
staat hot met de medeleden. Durven zij het aan,
het proletariaat in het moeras te laten? Elke
partij die niet steunt op de groole massa, moet
als verloren worden beschouwd. Nog is liet mis
schien mogelijk door snel ingrijpen grooto -rampen
te voorkomen. Do Soc.-Dcm. zullen daarin gaarne
medewerken.
De heer Wilmer constateert, dat de. go-
drukte al'gcinieene beschouwingen zéér mager
waren. Hier wordt echter lang gepraat, spe
ciaal door den laatsten spreker oir. v. Eek.
Zijn lange rede hoort meer thuis in de Stads
gehoorzaal, als doze op eigen kosten door zijn
partij wordt gehuurd. Spr. wil een frappant
vooiheel'd aanvoeren, waaruit blijkt, 'd'at de
heer v. Eek hét college van B. en W. en de
Raadismeerderheid fel aanvalt 'zonder eenigen
•grond, 11.I. inzake de gemeentelijke helasting-
verordenmg. Deze zou niet anders kunnen
zfjn, óók al was het college van B. en W. in
eijn gehéél sociaal-democratisch, omdat een
fioogero aftrek of een hoogere progressie resp.
door de Kroon en- door Géd. Staten niet wor
den goedgekeurd. De heer Kn uit tel: 'huiche
larij. De heer W i'l m e r: 'dat is een insinuatie;
u kunt mijn bewering niet weerleggen.
Dat do Katholieken hij de laatste Verkiezin
gen hébhen verloren, gelijk 'de heer v. Eek
beweert, ontkent spr. Hij toont aan, dat zij
daarentegen hebben gewonnen.
Toen de heer V. Eek Verklaarde, "dat er Ka
tholieken „rood" hébben gestemd, interrum
peerde spr., dat dezulken „uitschot" zijn. Spr.
houdt deze kwalificatie vol. Iedereen zal moe
ien onderschrijven, 'dat iemand, d!ie zioh Ka-
tholiok noemt, zich ook Katholiek moet toonen
bij do stembus. De lieer v. Eek: Godsdienstig
en politiek Katholiek is verschillend. Dc heer
Wilmer: In de feitelijke omstandigheden,
waarin wij verkeeren, 'dekken deze twee be
grippen elkaar volkomen.
De heer V. Eek heeft met Veel verbazing ge
citeerd do uitspraak Van een Katholiek Raads
lid in Den Haag, clio zeide, dat de arbeiders
1 medézegginigscliap moeten hebben in «het pro-
Lare vi-oölo deemoedigheid en trouwe harte
lijkheid door haar heer geacht werd. 3 a-
loerscli op Agla had zij gezworen deze
Moorin met haar zoon in de diepste ellende
te storten. De hel staat haar aanhangers
altijd ten dienst, welke haar hemeltergen
de plannen zoo boosaardig in de hand
werkten. Een toeval had de verdenking van
Valide, dat Ferdinand's moeder een chris
tin was, tot de overtuiging van den werke
lijk aan A«gla toegedienden doop gebracht.
Het bewijs daarvan had zij listig verborgen
in den gordel, die haar gewaad boven de
heupen vasts loot een kruisje va-u Agla
dit kruisje had VaJide haar ontstolen.
„Ach, mijn heer gemaalbegon zij, on
der een vloed van tranen„eindeloos is de
smart mijner ziel, want verneem het;
boven in den Hemel is het vastgesteld, dat
gij sterven zult, als de' ellendigste uwer
slaven."
„Spreekt de waanzinnigheid aldus uk uw
mond vroeg de Dei.
„O heerhernam zij„de zoon uwer
zwa.rto slavin
„De goede Agla en haar zoon zijn' mijn
beschermelingenzij is beter dan gij," viel
hij haar in de rede. „Waarom verheft gij
u boven haar? en wat zou het met haar
zoon, die mij meer bemint dan uw zoon?"
„"Welnu, heer," sprak zij, „laat hem maar
weer terugkomen, opdat gij hem met zijn
goede moeder cn den listige 11 Griek kunt
du-1 Zco'n uitspraak is voor spr.
vanzelfsprekend. In de Katholieke midden
eeuwen was bet inderdaad zoo; spr. verwijst
hiervoor naar een werk van den. liberalen
prof. Blok.
De burgerij zal mét een zekere ergernis
vernemen, dal de beer v. Eek nu weer is gaan
spreken over de wethbuderskweslie, waarover
het vorig jaar pas zooveel is gesproken. Spr.
betoogt, dat de sociaal-democraten, door in do
raadscommissies zitting te nemen, ook verant
woordelijkheid op zich laden en mede-bestu
ren. Er blijkt dui'délijk, dat men met de S. D.
A. P. niet kan dehatteereu; hier zijn ze in be
ginsel legen eeu wet hou derszetel, elders er
voor.
Dat hél gemeontepersoneel inzake het beheer
der bedrijven adviseeren kan. acht spr. zoo
wel in liet belang van. de bedrijven als van
het personeel. Hij dringt er hij B. en W. op
aan, om in deze het georganiseerd overleg uit
•te breiden en te vervolmaken.
Den heer v. Eek wil spr. ten slotte bestrijden
met een artikel van den heer Albarda in „Het
Volk" van 30 April j.l., waarin deze o. -m. zegt,
dat 'de heer v. Eek en de zijnen frisch critisee-
ren en eiscbcn stollen, zonder er op te letten
of de vervuiling 'mogelijk is.
Spr. wil afwachten het praeadVies van B. en
W. inzake het premievrij pensioen; hij dringt
er op aan om het salaris s-lech'ts tot een «zekere
grens 'vrij van pensioen te stellen.
Ten sfodte dient spr., imcde namens de hec-
ren Bisschop, Oostdam en Wilbrink, een voor
stel in om aan hen die in gemeentedienst zijn
en 3000 gl'd. of minder per jaar verdienen een
kindertoeslag te Verlecnen van 13 gld. per drie
maanden voor ieder kind boren hét derde on
der de 16 jaar.
Spr. erkenit, dat-dit voorstel niet ver genoeg
gaat, doc'h hij 'zit in den Raad om te streven
naar het bereikbare. Voor een verder gaand
voorstel vreest hij zeker geen meerderheid te
krijgen.
-oo.igeq ezop Tiq pisiooA qtp jia -z j 0 o qq
ting behandelen.
De heer de L a n g 0 acht advies van B. en W.
geweRseht. Hij zou iu elk geval willen weten hoe-
voel de uitvoering kost.
De heer Knuttel staat tegenover de begroo
ting heel anders dan het vorige jaar, toen hij de
fcegrooting als een soort werkprogram beschouwde
Spr. wijst op de schijnbare versterking van de
reactie bij de verkiezingen. Dat de reactie zich
meer laat gelden is ontegenzeggelijk en blijkt
ook uit de rede van den heer de Lange. Het vrou
wenkiesrecht heeft do reactie versterkt, maar
daarmoe is dan ook de laatste troef uitgespeeld.
Ale spr. zegt dat deze machtsverheffing 6lcchts
8 c h ij n b a a r is, dan heeft hij hot oog op do
merkbare ondermijning van het maatschappelijk
stelsel. De bedrijfsleiding ziet overal haar in
vloed os de arbeiders verminderen.
Het kapitalisme zal zich uit den financieelen
r.ood niet meor kunnen opheffen. Do belastingen
zijn, zooals de heer v. Eek betoogde, zeer hoog.
Binnen het raam van het kapitalisme is do uiter
ste grens zoo ongeveer bereikt. Dat is gebleken
in Engeland waar de oorlogslasten zoor snel wer
den afgelost, maar waar de weerslag dan ook
zeer goed merkbaar was.
Spr. wijst vervolgens op do crisissen, die over
al waargenomen worden. Van do prijsdaling dio
thans verwacht kan worden, zal niot de arbeij
dersklasse profitecren. Groote werkloosheid zal
niet uitblijven, terwijl tegenover de verlaging van
de prijzen, weer andero hoogere uitgaven zullen
staan.
Alles wijst er, vooral in het Buitenland op, dat
het kapitalisme afgedaan heeft. Hrt loopt ia alle
richtingen vast.
Tegenover al deze miséro staat hot óenige land
waar de toestand vooruitgaatRusland.
De hoor Wilmer: Waar jo een kopje kleiner
gemaakt wordt.
De heer Knuttel: geen eukol fatsoenlijk
mensen durft zooiets meer beweren. (Daverend
gelach). De laster is totaal verstomd. Rusland is
er in geslaagd zijn vijanden difiniticf te onder
werpen. (De heer Heemskerk: ja het mili-
tairisme is daar sterk genoog). Rusland is nu in
de gelegenheid de economische toestanden voor
uit te brengen. Het gaat nu krachtig vooruit.
De heer Oostdam: door aan Amerikaansche
kapitalisten concessies te vorleenen.
De heer Knuttel: juist.
Spr. betoogt verder dat in Rusland do zeker
heid ligt van de Europeescho revolutie.
De heer do Lange: en nu de bogrooting.
De heer Knuttel: die komt nu. Spr. wil ook
aan de kleine peuterwerkjes in den Raad mee
doen. Men zegt dat spr. geen hervormingen wiL
Volkomen onjuist. Do horvormingen gaan hem
echter niot ver genoeg. Zijn doel daarmee is het
kapitalisme ten val te brengon. Het werken daar
voor is citer zeer onaangenaam, daar men steeds
van de eeno autoriteit naar do andero wordt ge
stuurd. De heer Wilmer hoeft daarop gewezan
en in verband daarmee heeft spr. gesproken van
huichelarij. Dat zal hij nu aantoouen. De
partiz van den heer Wilmer heeft het toch ia
haar macht in Ministerie en God. Staten verande
ring te brengen.
De heer Wilmer: ik heb alleen feiten
constateerd.
Wat de loonen betreft, acht spr. eeu etei-ko
vorhooging noodig. De gemeentekas kan daar buis
ten blijven. Het is alleen oen kwestie van machts-i
verhoudingen in on buiten clen Raad. Als de
gom. arbeiders iets willen bereiken zullen ze het
wapen der staking moeten gebruiken.
De heer de Lange: U schenkt althans klaren
wijn.
De heer v. Eek heeft gesproken over de ver
kiezingen. Spr. gelooft niet dat do, S.D.A.P. haar
positie in de toekomst zal versterken.. De Srben
ders gaan haar overal verlaten. Het proces vol
trekt zich met groote snelheid. Wat do andere
partijen betreft: Jiij gelooft niet dat het succea
van de C. H. een gevolg is van de angst der
liberalen. Van meer belang is do vraag of de
parlijen de arbeiders nog in de hand hebben.
De Katholieken zeker wel. Maar de C.-H. die
gljpote winst behaalden, zijn do mannen blijk
baar allang kwijt geraakt.
De beschouwingen van den heer v. Eek heeft
hij met de grootste weerzin gehoord, daar ze ge
tuigen van groote onwaarachtigheid. Bij den heer
v. Eek kan het een kwestie zijn van politieke on-
noozelheid, maar van de S.D.A.P. is het politioke
onwaarachtigheid. Spr. verwijst hierbij naar de
wethouderskwestie. Uit de woorden van v. '"elc
blijkt dat do S.D.A.P. overal, in Amsterdam,
Den Haag, Rotterdam enz. trachL het kapitalis
me in stand te houden. In Belgie drijft men zolfs
anti-militairistischc redenaars het land uit. In
werkelijkheid is de S.D.A.P. de groote steun
van het kapitalisme. Met uitspraken van Troel*
stra, een van de meest links-ataanders, tracht
hij dit aan te loonen. Zelfs Troelstra durft de
dictatuur van hot proletariaat nog niot aan.
De heer Dubbeldoman: Ja, maar zonder
wapengeweld.
Do heer Knuttel: dat is een nieuwe hui
chelarij. Want oen dictatuur zonder geweld be
staat niet.
Do heer Wilmer: Men maakt dus in Rus
land de menschen wél een kopje kleiner.
Do heer Knuttel: Als ze 't er naar raakon.
(Vroolijkheid).
Do heer Knuttel zoor heftig, doet felle aan
vallen op de huichelachtige houding van de S.
D. A. P.
Do Voorz. verzoekt matiging. Er is toch
diemand die er een woord van gelooft (Gelach).
Do heer Knuttel wordt door de uittardende
houding van de Soc.-Dem. gedwongen zich to
verdedigen. Spr. betoogt verder dat do S.D.A.P.
onherroepelijk met het kapitalismo te gronde gaat.
Van de arbeidscommissies wil spr. nïots woton.
Het oeuigc gevolg is nieuwe uitbuiting van de ar
beiders. Kindertoeslag vindt hij oen verderfelijk
iets. Het is in werkelijkheid een niet-kinder-ont-
houding.
De heer Oostdam. Goed voor het woorden
boek.
Do heer Knuttel. Het is vorkoord voor do
arbeiders, terwijl toeneming van de bevolking
voor ons land zeer bedenkelijk moet worden go-
acht.
Spr. eindigt mot te zeggen dat hij aan deze bo
grooting zijn stem niet zal kunnen geven.
(Hedenavond worden de alg. beech, voortgezet).
Gemengde Berichten.
De heer T., logementh ou
der en commissionair in granen te Krommer-
zijl, had op zijn gewone brandkast een kleine
re slaan, waaruit hij aan iemand betaling
moest doen. Toen hij den man uitgeleide deed,
ging zijn zoontje van 7 jaren aan de open
staande deur van de brandkast hangen, die
daardoor van de gTOote kast aftuimelde, waar
door het kind zulke ernstige kneuzingen op
liep, dat diet aan de gevolgen, zeer spoedig
overleed.
Te Mueselka-naal is gis-
ternacht een moordaanslag gepleegd op Mein-
dert Smit, wiens toestand zorgelijk is. De da
der is onbekend.
Dezer dagen -heeft het be
stuur der handelsreizigcrsvereeniiging Een
dracht, gevestigd te Rotterdam, den wagen-
meester Lucassen, te Tilburg, door wiens flin
ke optreden zeer waaiischijnlijk: een ernstig
spoorwegongeluk is voorkomen, een gouden
horloge met toepasselijke inscriptie benevens
een geschenk in couvert als huldeblijk aange
boden.
Sedert verleden week
Maandag wordt te Apeldoorn vermist de 42-
jarige Salomon Wolf, die op dien dag onge
veer 5 uur de ouderlijke Svoning verliet en
daarin nog niet is teruggekeerd.
To Enschede zijn aamge-
bracht 2 Joodsche jongens van resp. 15 en 17
jaar, die te voet den tocht van Moskou naar
hier hadden afgelegd in G weken.
Zondag betrapten eenige
politiebeambten, op surveillance in het jacht
veld onder de gemeente Weert, enkele perso
nen op stroopertj. Naar verluidt werden zij
door de stroopers met geweren bedreigd. Door
een der politiemannen zou toen, .tot eigen ver-
laten wurgen of in zee werpen."
„En waarin hebben zij misdaan om hen
zoo te straffen?"
„Waarin?.... Wanneer de moeder," her-
nam zij, „in het geheim een christin werd,
moet dan ook niet haar lieve zoon een at-
t vallige geworden zijn?" De Dei sbond ver
stomd. „En is dan," ging zij voont, „deze
TheoduliLS, die hen verleid heeft, ook niet
schuldig? Welnu Dei, boe zijt gij te
moede
„Christen? De zoon en zijn moeder chris
ten? en de arts hun verleider?" „Logen en
lastertaal!.. Hoe kunt gij dat bewijzen?.."
Valide lachte geheimzinnig en boosaar
dig. Hij drong aan op een nadere verkla
ring en verlangde het bewijs van haar be
schuldiging. Toen zag Valide met innige
vreugde de verwachte, wel berekende ge
volgen van haar verraad te voorschijn
komenzij blies de helsclie kolen der twee
dracht aan en ging, het kruisje zoekende,
aldus voort
„Een oogonblik geleden, heerstond ik
.voor den ingang van Agla's slaapkamer,
welke aan de mijne grenst, en ik luister
de evenzeer uit zorg voor u als uit nieuws
gierigheid. En zietbinnen in het vertrek
lag de moeder op haar knieën,, zij was mee
den rug naar mij toegekeerd en bad met
het.kruisje in do hand: „God cn Vader van
uwen ceniggeboren Zoon, die mensch werd
en onder ons verkeerd heelt in de gedaante
van een dienstknecht en die door zijne
wonden aan het Kruis de wereld heeft ver
lost, zie neder van uw eeuwigen troon op
do ellende, welke de bestrijders van het
heilig Ivruis op ons. stapelennoep hen voor
uw strafgericht, en hebt Gij het besloten
in uw eeuwigen raad, zend dan verderf
over hen uit en laat hen smadelijk ver
gaan doch geef ons, o God, die U kennen
en beminnen, door uw vromen dienaar
Theodulus, den zegen over dit huis van den
DeiZoo bad die ellendige Moorin. Ver
oordeel hen thans of alle leed Lome over
u!"
Beangst em verpletterd bestreed de oude
Dei een oogenblik de stem va-n zijn hart.
vervolgens zond hij een slaaf bot Agla, dab
zij terstond voor hem zou verschijnen. Eeni
ge minuten daarna viel Ferdinand's moede?
tegenover Valide, voor den vorgramden
vorst neer. Do moeder van den oudstea
zoon hoopte in zijn gelaatstrekken reeds
«het veroordeelond vonnis over de arme
Moorin te lezen.
Agla lag, kleiner en Ixmiinaielijker dan
Valide, voor den rechter over haar leven
neergeknield. Hare vrome zachtmoedigheid
•blonk uit in de innemende trekken van
haar, door de natuur weliswaar donker
kleurig, maar toch zeer lieflijk en edel ge
vormd gezicht. Angstvol on in bange on
zekerheid wacht/te zij af, wat haar overko
men sou.
