«ijn. indien ce door den minister aangewezen weg
wordt gevolgd. Op dio wijze is het niet mogelijk
voort to gaan. Spr. vraagt of 't niet mogelijk is,
dat do Minister straks de nieuwe regeling ook
voor bostaando woningen zal doen gelden.B
en W. gevoelen niet voor eigen bouw. Spr. is er
ook niet warm voor. Het gevolg kan tochzijn,
dat we nog duurder uitkomen dan nu. Met een
kleiner plan zou er over te denken zijn. Toch
meent hij, dat in het amendemdent wel iets ligt,
waarover to denken valt. Liever echter zou epro-
ker een uitspraak van deu Minister willen uitlok
ken dat do huurprijzen niet boven oen bepaald
maximum zullen 6tijgen. Spr. zou het voorstel van
B. en W. onder dio voorwaarde willen aannemen.
De heer Dubboldoman zegt dat het hem
onaangenaam heeft getroffen dat er zoo'n groot
verschil is tusschen de raming en do laagste in
schrijver. Het scheelt moer dan 2 ton. Spr. deelt
mede dat do laagste inschrijver op de aanneem-»
som f 10.000 heeft gelogd. Er zijn ook nog aan
nemers geweest dio aanmerkelijk lager waren,
maar zij konden hun biljet niet indienen omdat
do borgen weigerden te tookcncn. Spr. meent dat
hier wol oen kloino ton bespaard zou kunnen wor
den. De raming lijkt hom ook niet al to secuur.
Do loonen zijn toch het laatste halfjaar niots ge
stegen, do materialen zijn ook niet duurder
geworden, sommigo zijn zelfs belangrijk ge
daald, terwijl er allo reden is* om aan te ne
men dat de houtprijzen nog moor zullen dalen.
Is dozo meening juist, dan moeten we zorgen
dat do aannemers niet mot de voordeelen gaan
strijken. Spr. is daarom in dit ^geval voor eigen
beheer, waartoe hij een voorstel heeft ingediend.
Het best lijkt hom do bouw op to dragen aan de
P. I. O., in verband met een op to ricliten Bouw-
gildo. Geeft men er do voorkeur aan dat de
Bouwvorecn. het in eigen beheor doen, onder lei
ding van een Comm., dan wil hij daartoe ook
meegaan.
Zijn voorstel heeft nog een anderen kant. Men
segt dat de arbeiders arbeidssehuw zijn. Spr.
geeft dit toe, o n hij juicht hot toe. Dit
sal anders worden als de arbeiders meer voor
zichzelf kunnen werken. Spr. meent dat op deze
wijze heel wat bezuinigd kan worden.
Do heer do Lange zegt dat do heer D. veel
mocito heeft godaan zijn voorstol aannemelijk to
maken. Toch hooft spr. niet do minste lust hierin
meo to gaan. Dit is een voorspel van do socialisa
tie in do bouwbedrijven. Aio nu allo menschen
waren zooals do hcor D. ze graag hebben wil, zou
spr. er misschien iels voor voolon. Thans echter
durft hij dezen weg, dio nog veel onzokerder is
dan dio thans gevolgd wordt, niet op. Wat op
het gebied van eigen beheer tot nu too gebeurdo
is voor hem een afdoende waarschuwing. Het rijk
heeft nog nooit zoo duur gebouwd als in eigen
beheer. Ook hier zullen do tegenvallers, die dan
allo op den rug van de gemeenschap vallen, niet
uitblijven. Dc hooggeloofde C.B.V. neemt aan do
levering van straatstcenen, maar er komt een
wolkjo aan de lucht, de gemeente neemt er ge
noegen mee cn draagt zelf de meerdere lasten,
^at is nu een treffcud voorbeeld van liet optre
den van dergelijke creaturen. Men rekent er op,
dat do gemeenschap or goed voor is. Het grooio
7erschil van f215.000 is voor 6pr. ook onver-
slaarbaar. llij denkt hierbij onwillekeurig aan zij
ne pogingen om voor do gemeentekas wat moer
zc-kerkoid to krijgen. Over het schrijven van B.
en W. aan den Minister kan spr. zich niet vcr-
blifden. Zij het met grooten schroom legt spr.
zich hier hij het voorstel van B. en W. om het
work aan den laagsten inschrijver op to dragen.
De heer D. zegt dat do arbeiders niet meer voor
andoren willen werken; daarmee gooit hij het
geheele socialisatic-rapport omver. Daarin staat
telkens weer do waarschuwing: denkt er om, ge
moet niet worken voor u zelf, maar
voor do gemeenschap volgens een loon naar pres
tatie. Spr. zegt dit maar omdat do Soc.-Dem. hier
elk middel aangrijpen om propaganda te maken.
Ze gaan daarbij uit van de gedachte dat zo de
arbeiders letterlijk alles kunnen
w ij s m a k c n. (Do heer Knuttelvolkomen
juist). Spr. ontkent dat do loonen van do arbei
ders niet gestegen zouden zijn. Wat betreft de
prijzen van dfo materialen, daarin is geen grond
te vinden voor een zoo eterko overschrijding. De
eenigo conclusie waartoe spr. komt is dat de- ra
ming niet op goedo gronden rust. Spr. vreest
.dat do stijging van de aanrieemsom ook een be
langrijk voordeel voor den architect beleekent.
Do heer Wilbrink verblijdt er zich over
dat B. en W. aan den minister een verhoogd
▼oorschot hebben gevraagd. Op de toelichting
heeft hij enkelo kanttcokeniugen. Voor hem is het
puur fantasie dat de aannemers de instabiliteit
van materialen enz. in rekening hebben gebracht.
En wat de arboidersloonen betreft, juist de vorige
week heeft do Aanpemersbond besloten zelf het
lc-onrisico voor zijn rekening te nemen. Spr. -ib2
grijpt van de zaak niets. Do raming heeft z. i.
niet de minste waarde. Met de voorstellen om het
werk in eigen behoor te nemen kan hij zich niet
vorccnigen. Men zegt: er waren aanmemers die het
goedbooper wilden doen, maar dat ae geen borgen
hadden, maar wat beeftSf'ften aan zulke aanne
mers. De heer D. zegt dat de menschen niet meer
voor anderen willen werken, maar spr. heeft de
ervaring dat er ook een flink percentage is, dat
ook voor do collega's niets voelt.
Do heer A. Mulder meent dat te weinig re
kening wordt gehouden met den dag van dc aan*
besteding en nu. Er is de laatste weken veel ver
anderd. Er is een daling van prijzen; alleen wat
do houtprijzen betreft ie de heer D. hoelemaal
mie, behale dan het middel-Enropeósclio hout, dat
voor dit werk onbruikbaar is. Verschillende ma
terialen zijn 'n u aanmerkelijk aan het daleD. Hij
meent dat er eenige kan6 is, dat oen nieuwe
aanbesteding betere resultaten zal geven. Hij stelt
daarom voor een nieuwe aanbesteding te houden.
Dit kan in zeer korten tijd geschieden. Kon men
3 maanden wachten, dan zou dit misschien nog
beter zijn.
De heer Knuttel kan zich gedeeltelijk bij
den heer Dubbcldeman aansluiten. Hij acht het
gewenscht nu eens een proef te nomen met do
uitvoering in eigen bohqer. Van hulp van de re
geering verwacht spr. niets. In cige^ behoor
heeft men de tegenvallers, maar er kunnen ook
meevallers zijn. Spr. komt er tegen op dat de
heer de Lange op verlichting van de openbare kas
bedacht ie. Wat overigens het vooretel-D. be-*
troft, 6pr. meent dat hier van socialisme zelfs
geen spoor te bekennen valt.
De heer S y t s m a heeft dezo zaak van het be
gin af gevolgd. Ook bij de aanbesteding was eeni
ge verwarring. Toen is echter wel gebleken dat
dc aannemer aan iederen inschrijver f2500 moet
betalen. Z:<.lko dingen moeten we, naar spr,
meent-, zooveel mogelijk den kop indrukken. Daar
om begint hij. vooral na bet door heer Mulder
gesprokene, voor eigen beheer iets te gevoelen, in
dien zin, dat do gemeente het zelf doet.
De heer v. d. Pot, weth., i6 geen deskundige,
jnaar volgens verschillende leden zou de aanneera-
eom niet to hoog zijn. Het advie6 van don heer
Mulder acht hij van zeer veel betcekeuis. Hij
acht zich niet bevoegd het te bestrijden, maar
wil de beslissing aan den Raad laten. Dit ont
slaat hem echter niet van den plicht verschil
lende opmerkingen te beantwoorden. In de eerste
plaats do raming. Die is goba6cenl op de toestan
den van het o ogenblik der raming. Een aannemer
houdt echter rekening ook met do toekomst en
tracht zich to dekken. Een feit is dat den 1 aalsten
tijd telkens weer hoogero loonen worden gevraagd
in aangenomen werk. Dat er bij inschrijvingen
misbruiken bestaan, geeft spr. volkomen toe.
Hierdoor is ochter het grooto verschil niet to ver
klaren. En nu do bouw in eigen bcheor.Spr. meent
dat hierin veel goeds is en dat het daarom wel
aanbevoling verdient een proef to nemen, maar
dan mot een klein werk cn met een bouwver-
eeniging dio 'daarmco volkomen sympathiseert-.
Grooto voorzichtigheid is hier echter geboden.-
Stel dat do gemeente daartoe overging en dat do
kosten tegenvielen. Do gemeente zou dan tegen
over do Veroemging oen slecht figuur maken.
In beginsel is 6pr. niet tegen eigen beheer,
maar in dit geval moot hij hot ontraden. Wat
betreft den brief aan den Minister; als do Minis
ter niet verder gaat, dan zullen we in de toe
komst ontzaglijko ramingen krijgen. Op de vraag
van den heer do Lange zegt spr. dat do hoogerc
aanneemsom op het architcctenloon geen invloed
heeft.
De V o o r z. dringt op bokorting aan.
De heer Dubboldoman repliceort een klein
half uurtje en betoogt o.a. dat het Rijk wel duur
bouwt, maar ook goed. Hier is duurkoop ook
goedkoop. .A
De heer Knuttel vraagt: als do Mii^er
niet op het schrijven van B. en W. ingaat, hoe
zal het dan gaan.
De heer Eikerbout vreest dat als de
Bouwvereeniging een te hoogo huur moet heffen,
zij het niet zal accepteoren. Het komt hem voor
dat hot voorstal-Mulder steun verdient.
Do lieer de Lango merkt op in elk geval,
ook bij een proef op kleine schaal, tegen eigen
beheer te zijn. Hij ziet liierin een poging om do pa
troons to vervangen door gemeentolijke of semi-
gemeenlclijko bedrijfsleiders. Dien weg wenscht
hij niet op te gaan. Met het voorslel-Muldcr kan
hij wel meegaan.
De heer v. d. Pot-, weth., zegt dat het Bestuur
niet bevreesd was, dat bij een huurprijs van pl.m.
f '7 de woningen onverlniurd zouden blijven. De
bezwaren van den heer Dnbboldeman tegen een
proef op kleine schaal deelt hij niet. Verder
merkt hij nog op dat eigen beheer niet beteekent
eigen beheer van do gemeente, maar van de
Bouwvereeniging.
De V o o r z. wijst nog op de bezwaren die B.
on W. hadden tegen het voorstel van den lieer
Dubbcldeman. Wat socialisme is en wat daarmee
bereikt wordt zal nog nader moeten blijken.
Spr. stelt thans voor to 6temmen over het
vorostcl van den heer Mulder, als van de versto
strekking.
De lieer Dubboldoman wil oerst zijn
voorstel in stemming zien gebracht.
De V o o r z. heeft daartegen geen bezwaar.
Het voorstel-Dubbcldcman wordt v e r w o r p en
mot 19 legen 8 stemmen, dio van de hecren Knut
tel, Sytsraa en de Soc.-Democraten.
Het voorstel van den heer Muldor wordt aan
genomen met 23 tegen 4 stemmen, die van
de heeren Heemskerk, Selioneveld, v. d. Pot en
Pera.
ISo. Prae-advies op het verzoek van de Wo-
niDgbouwvorceniging „Ons Doel", inzake den
verkoop aan dio verceniging van ccn terrein ge
legen nabij den Hoogen Rijndijk en ten Oosten
van de Rijndijkstvaat, voor do stichting van 50
woningen, en het verloenen van een voorschot
en een bijdrage, als bedoeld-in art. 30 der Wo
ningwet, in de kosten van aankoop van den grond
en de uitvoering van het bouwplan.
De heer Dubboldoman heeft bezwaar
tegen de bepaling dat alleen aangeslotenen bij
een Chr. organisatio voor oen woning in aanmer
king komen. Op die manier worden huichelaars
gekweekt.
De heer Heemskerk zegt dat de Vereeni-
gingen toch zelf zullen weten hoe zij hunne sta
tuten willen vaststellen, Dat is toch niet aan den
Raad te beoordeelen.
De heer v. d. Pot zou het bezwaar van den
heer D. deelen als hier 6lechts één bouwver
eniging bestond. Maar er zijn er hier genoeg,
zoodat niemand gedupeerd wordt.
Het voorstel wordt goedgekeurd.
19o. Voorstel tot beschikbaarstolling van gelden
voor de uitvoering van eenige rioleringswerken
ten behoeve van het sub 18 genoemd bouwplan
der Woningbouwvereeniging „Ons doel".
Goedgekeurd.
20o. Voorstel tot het doen rooien en verkoopen
van hoornen.
Do heer Eerdmans bespreekt do beplanting
van de Singels, die niet meer hun landelijk ka
rakter kunnen behouden. Z.i. moesten ook op een
deel van den Zoeterwoudsche Singel de boomen
gerooid worden.
Do Voor z. zegt dat deze zaak hier niet aan
de orde is.
De heer Knuttel vraagt of op do Hooigracht
de oude boomen door niouwo zullen worden ver
vangen of dat het de bedoeling is allo boomen
te verplaatsen en de afstanden te vergrootc-n.
Met den heer Eerdmans is hij hot niet eens. Hij
wil niet op die wijzo de Singels ontsieren.
Do heer dc Lango brengt in herinnering
dat een verzoek door bewoners aan een doel van
flen Witte Singel is gedaan om do boomen te
rooien. Het spijt hom dat hierop niet wordt in=
gegaan. Het ie een ramp voor do huizen dat ze
zoo ortder de boomen 6laan.
De heer Oosdam zegt dat van twee boo
men wordt gezegd dat zo hinderlijk zijn voor
pasgebouwde perceelen. Spr. meent dat men dan
maar op een andere plaats had moeten bouwen.
De heer Mulder verwondert zich over deze
redeneering. Stol voor, men wiR gaan bouweD:
maar het kan niet, want er staat een boom.
Als ik u goed aankijk, zegt spr., geloof ik niet,
dat u 't ernstig meent. (Algemeen gelach).
De heer B o 18, woth., verdedigt do voordracht.
Het ie niet de bedoeling de open ruimten op de
.Hooigracht weer aan te vullen.
De voordracht wordt z. h. et. aangenomen.
21o. Verordening op het gewicht van brood.
Bij art, 2 wil do heer Eerdmans, inplaats
van droge stof lezen: droge voedende «tof.
De heer v. 3. Lip, weth., zegt' daf bet hier
alleen gaat over het gewicht.
De heer Eerdmans ontkent dit. In de toe
lichting is wel degelijk sprako van do kwaliteit.
Hij dient een amendement in om dit woord in te
voegen.
Do heer Dubboldeman zegt dat de veror
dening op de wijze als do heer Eerdmans wil,
niet is uit te voeren. Wil men iets bereiken dan
moet het in do verordening op de keuring.
Dc heer v. d. Lip blijft het amendement ont
raden.
Do heer de Lango vraagt of het doel van
den heer Eerdmans al niet bereikt wordt door
do bepaling van art. 5.
Dc heer v. d.Lip gelooft niet dat dit do be
doeling ia van dit artikel.
Do heer Eerdmane trekt zijn amende
ment in.
Bij artikel 5 morkt do heer do Lange op dat
zoolang de bakkers ondeugdelijk moei van het
Rijksgraanbureau krijgen, mot de bakkers clemcn-
tio zal moeten worden gebruikt. Nog de vorige
week is door het gebruik van dat meel oneetbaar
brood verstrekt.
Do wethouder verwacht dat hiermede zal wor
den rekening gehouden.
Dc verordening wordt goedgekeurd.
Rofidvraag.
Do heer van Eek vraagt wanneer de bogroo-
ting aan de orde komt.
Do V o o r z.a.s. Maandag 1 uur. Zoo nooclig
wordt de bc-handoling Dinsdagavond voortgezet.
De heer Sytsma heeft gezien, dat aan den
Zootcrwoudschen Singel een 6traat is aangelegd,
met een sloot er naast-. Toen men klaar was, is
men begonnen de sloot to verbrecden. Hoe zit dat
nu toch? Men kent toch de verordeningen.
Verder wijst spr. op do staking van do groen*
tenhandelaren. Nu is hem medegedeeld dat hier
soms op do groenten 2 a 300 pt. wordt opgelegd.
Heeft de Duurtecommissie zich hiermee nooit be-
moeit?
De heer Bots, weth., zegt dat met de sloot
een kleine vergissing is gemaakt. Voorzoover
hij weet is hiermede echter genoegen genomen.
De heer de Lange zegt dat de voorstelling
van den heer Sytsma juist is, wat zeer te betreu
ren is.
De V o o r z. verwacht dat de Duurteconumssïe
aan do groenten aandacht zal schenken.
De heer Eerdmans zegt dat hij hedenmid
dag bij de stemming over do belasting, hooit wil
len laten uitkomen het zonderlinge standpunt
van sommigo leden. Zijn bedoeling was echter
niet hierin tegenover B. en W. te staan.
De heer de la Rie vraagt waarom het
Drankwecr-comité niet op dezelfde wijze is be
handeld bij het huren van de gehoorzaal oIb de
Pluimvee-tentoonstelling.
De V o o r z. zegt dat nu andere motieven gol
den.
De heer Knuttel vraagt of iets gedaan is
inzake de salaris-voorstellen.
De heer v. d. P o t, woth., zegt dat B. en W.
goen termen hebben gevonden zich met deze zaak
te bemceien.
De heer Oostdam zegt dat onlangs door
den lieer Sytsma i3 medegedeeld dat aan do licht-
fabrieken een' f 10.000 met tegels zou zijn ver
knoeid. Hebben B. en W. al een onderzoek inge
steld.
De heer Sytsma zegt dat hij slechts een ge
rucht heeft weergegeven.
Dc heer v. d. Po t, weth., acht het niet vor-
staudig dergelijke geruchten zonder meer hier
weer to geven. Het doet 6pr. genoegen te kun
nen mededeelen dat het gerucht niet den minsten
grond heeft. De gcheelc zaak is dat een kleine
verandering in een der lokalen noodig is, waar
van de daar aanwezigo tegels naar een ander
vertrek worden gebracht. Do geheele zaak zal on
geveer 1110 kosten.
Hierna sluiting.
DE SOL1DARITE1TS-GEDACHTE.
Voor de R.K. Studenlcnvereeniging „St.
Augustinus" hield gisteravond de heer Henri
Hermans, lid van de Tweede Kamer, een
lezing over bovengenoemd onderweirp:
Iedere partij, die invloed wensebt uit te
oefenen op het maatschappelijk leven, moet
haar idealisme weten saam te vatten in een
leuze, duidelijk voor een ieder. Een leuze moet
echter steunen op de. werkelijkheid van de
daad; anders verliest zij baar bekoring.
Onze leuze is dc solidariteit op elk gebied.
Door aller medewerking moet het beginsel on
zer solidariteit als een levensstroom voovt-
bruischen door de maatschappij.
Solidariteit is de algemecnc menschcnliefde
en broederlijkheid; het is theoretische en prac-
tische erkenning van den plicht om elkaar te
helpen, van eikaars afhankelijkheid. Spr.
weidt verder over het begrip „solidarisine"
uit.
Het kernwoord van liet praclische Christen
dom „Gij zult uw naaste liefhebben" vonnist
liberalisme en socialisme.
De Christelijke levenswijsheid bouwt twee
hechte brugpeilers: De een is de onaanlast-
baarheid van het individu; de andere is de
plicht om het eigenbelang ondergeschikt te
maken aan -het algemeen belang. Over deze
peilers is de brug geslagen, die eeuwenlang de
mensebbeid droeg. Het liberalisme heeft de
tweede peiler weggerukt, het socialisme de
eerste en zoo dreigt de mensehlicid ten onder
te gaan. Wij moeten die peilers wèer stevigen.
Het menscbelijk werken voor dc maatschap
pij is te onderscheiden in vijf terreinen: gods
dienstig, cultureel, sociaal, politiek en charita
tief gebied.
Spr. noemt op godsdienstig gebied het soli-
dariteitswerk der missie.
In het cultureele leven moet ook solidari
teit worden toegepast. Door het liberalisme zijn
niet slechts de materieolc doch ook de geeste
lijke gaven ongelijk verdeeld. Wij moeten aan
de breede lagen van het volk beschaving bren
gen. Een der grootste gevaren, die onze maat
schappij, onze beschaving cn ons bestaan be
dreigen. is de onderschatting van het intellect.
Eet loon voor den ruwen arbeid moet hooger
zijn, dan het voor den oorlog was.'Doch, als
men minder betaalt voor den geestelijken ar
beid, dan vergrijpt men zich aan bet recht en
de eischen van de oeconomic. Dit moet den
arbeiders worden duidelijk gemaakt. Zij mogen
door hooger loonen te eischen dan mogelijk is,
niet de „meerwaarde" opstrijken van den ar
beid der intellectueclen.
Maar van den anderen kant: verstand is
een gave Gods, belast met een sociale hypo
theek. En daarom moeten de iniaJlectueelen
van hun gave schenken aan minder ontwik
kelden.
In dit verband wees spr. or op, dat een
eigen Hoogeschool de kroon zal zetten op onze
eigen emancipatie. Ook de Katholieke demo
cratie vraagt een Roomschc Universiteit.
Op sociaal terrein hebben wij een daad van
solidariteit gesteld, die door anderen als een
„wonder" wordt beschouwd. Werkgevers en
werknemers hebben wij'tezamen gebracht in
onze bedrijfsraden.
Spr. schetst de laak der slandsorganisaties
van arbeiders, middenstand, landbouwers,
hoogere stand en van de jeugdorganisatie.
Onder het wachtwoord der solidariteit naar
den socialen vrede trekken de slandsorganisa-
tics op.
Onze solidariteit vraagt, aldus betoogt spr.
verder, volledige medezeggingschap van arbei-
d r en consument over de geheele bedrijfspo-
litiek. Die politiek mag niet worden geleid door
een willekeur van enkelen. Arbeider en patroon
beschouwen wij als bedrijfsgenooten. Een pa
troon moet de arbeiders niet alleen laten wer
ken maar ook laten denken voor z ij n en
hun bedrijf.
Meer produceeren en zuiniger leven zijn
leuzen die het maatschappelijk vraagstuk wel
raken, maar die niet spreken tot het volks
geweten. De menschen zijn eerst door het li
beralisme en later door het socialisme als
egoisten opgevoed. Van ons, van de Katholieke
volksbeweging, verwacht de wereld de redding.
Op het terrein der politiek moet ook het so-
lidarisme doorwerken. In onze Katholieke
kiesvereenigingen zijn alle standen vertegen
woordigd. Als echt democratische partij willen
wij Het volk in al zijn geledingen aanvatten. De
eenheid van beginsel leidt bij ons tot een goede
harmonische ontwikkeling van de belangen
gemeenschap. De werkgevers en werknemers
moeien zelf de wetgevers worden van hun
eigen bedrijf, onder controle van de Staten-
Generaal.
Op charitatief terrein moet bovenal onze so
lidariteit heerschen. Hier vooral moeten wij
geven een voorbeeld aan anderen. Welke so
lidariteit is mooier, dan de solidariteit met
armen en ongelukkigen. Er ia een armoede,
die niet altijd bij ons behoeft te blijven, de
massale armoede, die onze stegen en sloppen
vult met een proletariaat, geestelijk en zedelijk
geslagen door de toestanden die het liberalis
me heeft geschapen. Hier moet de persoon
lijke offervaardigheid van ons allen gaan be
wijzen, dat wij ware Christenen zijn. Niet de
lichamen, maar de zielen vragen hulp. Wij
moeten geven van onze eigen zedelijke en gees
telijke kracht. Dat moet de nieuwe taak zijn
der standsorganisaties. Geen onzer mag één
dag voorbij laten gaan, zonder in deze een
goed werk te hebben verricht, door aansporing,
voorlichting, bezoek, enz.. Ieder van ons zal zóó
zijn Christendom belijden. Wij mo'eten vechten
niet om de eerste plaats in de Kerk, doch om
de voorrang in het leeken-apostolaat.
Met een korte samenvatting van het ge
sprokene eindigde spreker zijn glasheldere,
overtuigende rede.
Na het langdurig applaus en het dankwoord
van den voorzitter werden er eenige vragen
gesteld.
Deze vragen gaven den spreker gelegenheid
om te betoogen:
eerstens, dat dc 6olidariteitsgedachtc niet
alleen moet worden uitgewerkt in de Bedrijfs
raden, doch ook in de fabrieken, op de werk
plaatsen zelfs. Zoolang dat niet geschiedt, zul
len de Bedrijfsraden niet aan de gestelde ver
wachtingen beantwoorden.
Vervolgens, dat ook den arbeiders in de
Bedrijfsraden medezeggenschap inzake de
techniek der bedrijven zal moeten worden ver
zekerd.
De heer Hermans vond naar aanleiding-van
een hêrfi gesteldo vraag ook nog gelegenheid
te wijzen op de vorderingen van de plannen
tot oplichting eener Katholieke Internationale.
Hij was er zeker van overtuigd, dat deze in
1921 tot stand zal komen.
Deze avond was ongetwijfeld voor de R.K.
Studentenvereeniging een hoogst interessante
en nuttige.
Nationafe Opera.
F a u t.
Hoewel ieder jaar de Faust hier wordt
gegeven, en men te Leiden voor zoover
mogelijk de ruimte van het toon eel dit toe
laat toch ook zoo graag eens wat
nieuwe zou hooren en zien is deze opera
toch altijd weer boeiend door de mooie le
vendige muziek en kleurrijke tooneelen.
Ditmaal kon men een paar veranderin
gen opmerken in de uitvoering. In het
eerste bedrijf, als Mephisto aan Faust den
beker aanbiedt, waardoor hij weer jeugd en
leven verkrijgt,, en hem het beeld van
Gretschen voor den geest wordt gebracht,
is zij niet verschenen. Dit was eigenlijk
heel jammer en ongemotiveerd. De Gret-
chen-figuur was ditmaal ook minder over
dreven, ingetogen en daardoor wel zoo
natuurlijk voor een jong meisje. De tuin
zag er een beetje gezelliger uit en iets
waarmee 't geheel heel veel heeft gewon
nen, de apotheose, zooals vroeger aan het
slot, was veranderd in een .eenvoudig
kruis, waarvoor Satan staat te sidderen en
te beven.
Goed verzorgd was deze uitvoering. Het
koor bleef, wat zuiverheid betreft, nogal
eens in gebrekeen de actie van deze zin
gende figuranten is altijd nog niet los ge
noeg. Het orkest speelde onder de bezie
lende leiding van Willem v. Korlaar met
mooien, beschaafden toon en levendige
voordracht. Het ballet was, zooals altijd,
mooi van kleur en lijn." Mocht toch geen
enkelo danseres zich uitzonderen den goo-
'den smaak te volgen v.an hare twee leid
sters Lili Green en Margaret Walker.
Mevrouw Faniëlla Lohoff is uiterlijk niet
de persoon, zooals men zich het jeugdige
Gretchen denkt., maar zij heeft doen hoo
ren welk een prachtig geluid zij heeft ea
welk een muzikale voordracht haar eigca
is. Rustig is haar actie. Jammer was het,
dat zij bij het applaus onmiddellijk uit
haar rol was.
Een aanmerking moet ik makenhet
deed mij zoo zonderling aan, de scène, die
in de kerk thuisbehoort op het plein vóór
de kerk te zien afspelen. Waarom was dat 1
Schulze was Faust. Zijn stem heeft geen
grooten omvanghij heeft mooie toonen ea
zingt met charme, maar moet oppassen
voor een overmatig vibrato. Coen Muller
zingt gemakkelijk en ie een uitstekend ac-
Gemeentelijke Aankondigingen.
Gemeentelijke Vischverkoop.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Woensdag) aan de gemeentelijke Visch,
winkels (Vischmarkt en Stadshulpwerf)
verkrijgbaar is VERSCHE HARING i
f0.17, SCHAR k f0.22, SCHELVISCH 1
f0.2S. GROOTERE SCHELVISCH k fo.rw
SCHOL k f 0.25f 0.35 per pond en'
ZEEUWSCHE MOSSELEN u fO.OG nen
kilogram.
W. PERA,
Weth., loco-Burgemecsteft
Leiden, 30 Nov. 1920.
Directe belastingen.
De Burgemeester der Gemeento Leider,
breng; ter algemeene kennis dat aan
der Ontv'Arrger der Directe Holastin,.
gen is ter hand gesteld het kohier des
Personeele Belasting No. 14 van den dienst
1920, executoir verklaard den 27en Novcni-
ber jl. en. herinnert voorts den be
langhebbenden, aan hunne verplichting oiq
den aanslag op den bij de Wèt bepaalden
voet te voldoen.
W. PERA,
Weth., loco-Burgemeester,
Leiden, 30 Nov. 1920.
Aan E. Engberts en rechtverkrijgenden
is vergunning verleend tot" uitbreiding der
banketbakkerij in het perceel Hoogeweerd
No. 45, kadastraal bekend Sectie
No. 1555;
Aan de N.Y. Koper- en Metaalgietcrij
„De Vulkaan" en rechtverkrijgenden tod
het oprichten van een fabriek voor koper»
en metaalbewerking in het perceel Lange*
gracht No. 113, kad. Sectie B. No. 1778.
Plaatselijk Comité der K.&.A. te Lelden
Agenda der vergaderingen van bij he{
aangesloten vereenigingen.
R. K. Stud. Ver. „Sanetus Augostinus"* j
Maandag 29 Nov. om 8.15 uur in den Turk.
WOENSDAG. Leiden. 8.30 uur vergaderiuj
in het-St. Pancratius-Patronaat Hooi
gracht van het Leidsch Kruisvorbond,
WOENSDAG. Nieuwkoop. Groote prit
pagand&s-ergadering voor de land-
en tuinbouwers v. Noorden, Nieuw.*
koop en omgeving.
WOENSDAG. A lp hen a. d. Rijn. Haifa
vergadering van den R. K* Volksbond
DONDERDAG. Zo et er w oude 7.30 uur,;
Debatavond bij den heer P. Roele*
ven. OnderwerpDe Coöperatie.
Apotheken cüie fbt en met Zondag ofl
Maandagnacht «Mkeri nacht en -des Zoi*
dag? geopend zijn;
G. F. Reyst, Steenstraat 35, Tel. 13G.
H. J. M. Proot, Maarsmanssneeg 17, Tel. 435,
Scciafe Berichten.
R.-K. Vergunninghouders.
De Ned. R.-K. Bond van Hotel-, Café*
restauranthouders en slijters, die eene in
richting met vergunning tot veikoo-p vaal
sterken drank in het klein uitoefenen, wel
ke den 19den Mei j.l. door ZJ3.H. Mgr. H',
van de Wetering kerkelijk werd goedge
keurd, heeft dezer dagen ook de Konioklij-'
ke Bewilliging ontvangen.
Deze vakbond is aangesloten bij de fede
ratie van R.-K. Middenstandsbonden co
het Nationaal Haazebureau. Geestelijk ad
viseur is de Weleerw. heer W. van dei
Ven, kapelaan te- Boxtel, terwijl het be
stuur als volgt is samengesteld: A. A. T,
van Dam, Zugestraat 94 Gouda, C. Schip*
•per, Hoofdstraat 139 Sassenheim. G. Hil*
lenaar, Schoolsteeg 4 Leiden.
Academienieuws.
LEIDEN. Gslaagd voor het Candi*
«laats examen in de reehtswetensohappetf
do heer M. H. Huijgens (Den Haag).
Eindexamen voor de Ned. Ind. rechter
lijken dienst de heer'Mr. H. van Sa-ntwijK
(Den Haag).
i
teur. De rol van Mephisto was bij hem irt
goedo handen. De se ené tusschen Martha
(gespeeld door Greta Hartogh) schijnt al
tijd aanleiding te geven tot overdrijving
Deze zangeres bezit een mooie ro-ndc alt*
stem. Leonard van Rhenouwen voldeed als
Valentin veel beter dan vorig jaar. Zijoi
prachtig baryton geluid is door meerderft
buigzaamheid en het meer gebruiken vatf
pianissimo veel mooier geworden. Zijn'
reusachtige gestalte kan zich nog wat
zwieriger bewegen. Elize de Haas is aller*
aardigst als Siebel, en zij zingt mooi.
De geheele Schouwburg was op dc loge,
nk bezet. Men heeft blijkbaar niet ge
weten, dat de voorstelling om half acht be
gon, want hinderlijk was het binnenkomed
en voortdurend praten tijdens de ouverture.
De aankleeding van het tooneel was uit
stekend in orde. Veel décoratief moet eü
tusschen de verschillende bedrijven ooigfl*
timmend worden, maar vlot liep alles vaB
stapel, zoodat het geduld met al te lang
op de proef gesteld werd. Herhaaldelijk ap*
plaus en meermalen terugroepen der soliw
ten was een bewijs, dat er veel genoten i3i
Met ingang van 1 Januari a.s. is de heer Ji
P. C. Mansvelt, inspecteur van politie, bcvor*
derd lot hoofd der afdceling recherche. i
De heer dr. H. W. Reich alhier is beslomS
voor den dienst m Ned.-Indië, als gouvotniH
mentsarts bij den burgerlijken geneeskundig®»
dienst; de heer B. Hendriciis. alhier, om voC^
drie jaren te worden geplaatst ale Europe®*6
detachements-commandant 2e klasse bij
korps gewapende politie. -
