Tweede Blad.
Woensdag 18 Februari 1920
BINNENLAND.
de nota inzake de uitlevering
van den gewezen duitschen
keizer.
Holl. Nb. seint uit Londen:
De tekst van het antwoord aan Neder
land betreffende de uitlevering van den ge
wezen Keizer, zooals die is goedgekeurd
door den Oppensten Raad te Londen op 14
Februari, luidt als volgt:
De mogendheden vragen de regeering
van H. M~ de Koningin niet om af te wij
ken van haar traditioneele politiek, maar
om d"pn aard van hun verzoek te overwe
gen, hetwelk volgens hun meening niet
alleen of zelfs in hoofdzaak afhangt van
de Nederlandsche interne wetgeving, en
niet naar behooren is geschat. Er is geen
quaestie van prestige in het geding en de
mogendheden kunnen niet wachten op de
instelling van een wereldg^rechtshof dat
bevoegd is, de internationale misdaden te
onderzoeken, voordat zij den veranwoorde-
lijken aanstichter ter verantwoording roe
pen voor de catastrophe van den grooten
oorlog.
Het is juist dit begeerde strafgeding dat
den weg zou bereiden voor zulk een ge
rechtshof, ware 'het niet dat weigering
van Hr. Ms. regiering om den ex-Keizer
uit te leveren, indien zij daarbij bleef, een
ongelukkig precedent zou scheppen, ge
schikt om eiken stap werkeloos te maken,
door het Internationaal Gerechtshof onder
nomen egen hooggeplaatste misdadigers.
De regeering van Nederland schijnt niet
te overwegen, dat zij met andere beschaaf
de naties den plicht deelt, de bestraffing
van misdaden te verzekeren tegen de recht
vaardigheid en de beginselen der mensche-
lijkheid, misdaden, waarvoor Wilhelm von
Hohenzollern onloochenbaar een gToote
verantwoordelijkheid draagt.
Het is onmogelijk, de collectieve kracht
van het verzoek voorbij te zien. De Neder
landsche regiering heeft ongetwijfeld niet
vergeten dat de politiek en de persoonlijke
handelingen van den man, die ter berech
ting door de mogendheden wordt opge-
eiischt, de levens hebben gekost van naas
tenbij 10 millioen man, die in den bloei
hunner jeugd zijn vermoord, en verant
woordelijk zijn voor de verminking of de
geschokte gezondheid van driemaal zooveel
mannen, voor de onbruikbaarmaking van
millioenen vierkante mijlen gronds in lan
den, die vroeger nijver, vreedzaam en ge
lukkig waren, en voor het opstapelen van
oorlogsschulden, die in de milliarden loo:
pen, en waarvan de slachtoffers menschen
zijn die hun vrijheid en daarbij ook die van
Nederland hebben verdedigd.
Het economische en sociale bestaan van
al deze naties is in verwarring gebracht en
thans aangetast door honger envgebrek, de
vreeselijke gevolgen van dien oorlog, waar
van Wilhelm II de aanstichter was.
De geallieerden kunnen hun verwonde
ring niet verhelen, in het Nederlandsche
antwoord geen enkel woord te vinden van
afkeuring der misdaden, door den ex-Kei
zer begaan.
Hoe zou iemand niet onder den indruk
kunnen komen van de reactionaire betoo
gingen die op d'e weigering van Neder
land zijn gevolgd? Het is toch niet de
wensch van Nederland, zich door zulk een
enghartige opvatting van zijn verplichtin
gen buiten de volkerengemeenschap te
plaatsen?
De mogendheden wenschen de regeering
van Nederland in herinnering te brengen,
dat, indien zij zou volharden in haar hou
ding van onverschilligheid tegenover de
aanwezigheid van de ex-keizerlijke familie
op haar gebied, zoo dicht bij Duitschland,
zij de directe verantwoordelijkheid op zich
zou laden zoowel voor de bescherming van
den misdadiger als tegenover de eischen
van het recht, als voor die propaganda
welke zoo gevaarlijk is voor Europa en
voor de geheele wereld.
De rechten welkfc zij bezitten krachtens
de meest duidelijke beginselen van het Vol
kerenrecht, verleenen den mogendheden de
macht en maken het hun tot plicht, zoo
danige maatregelen te treffen als vereischt
worden voer hun eig^n veiligheid.
De mogendheden kunnen niet den pijn
lijken indruk verbergen, dio op hen is go-
maakt door de weigering vnn de Nederland
sche regeering om don ex-kelzor aan hen
uit te leveren zonder eenige -oveweging van
mogelijkheid om de bezwaren van Ne
derland to verzoenen met eenige afdoende
voorzorgsmaatregelen, hetzij ter plaats ge
nomen of door het houden van den ex-kei
zer op verren afstand van het tooneel zij
ner misdaden, het aldus onmogelijk voor
hem makend, in den toestand zijn noodlot-
tigen invloed in Duitschland uit te oefenen.
Ofschoon een voorstel van dezen aard niet
volkomen zou hebben gecorrespondeerd
met het verzoek der mogendheden, het zou
althans tot een bewijs hebben gestrekt van
die gevoelens, welke Nederland niet kan
nalaten te koesteren.
De mogendheden wijzen do Nederland
sche regeering op de meest plechtig^ cn na
drukkelijke wijze op het belang, dat zij
hechten aan een nieuwe overweging van
de haar voorgelegde quaestie.
Zij verlangen dat het duidelijk begrepen
moge worden, welk een enstig1^ toestand
voor de Nederlandsche regoering zou kun
nen ontstaan, indien zij niet die verzeke
ringen zou verstrekken, welke de veiligheid
van Europa eischt.
DE GEHEIME COMMUNI8TI8GHB
CONFERENTIE.
Het .Handelsblad" publiceert nog eeni
ge nadere bijzonderheden over de geheil-
ine communistische conferentie en toont
daardoor aan dat Wijnkoop's bewering,
dat er geen geheimzinnigheid bij de con-
ferentie in het spel was, onjuist i®. Het
bladi zegt <lat in de middagvergadering
van 6 Februari :eera amendement werd in-,
gediend, waarin o. m. werd gezegd:
„Deze oorlog zal ophouden op het mo
ment, diat jde imperialistische regeeringen
den wede aanvaarden op de voorwaarden,
die vaak geno'eg door Sovjdt-Rusland zijn
gepubliceerd. Indien echter de oppositie
van de imperialistische regeeringen Sovjet-
Rusland er toe zou dwingen', om zijn ver
dedigingsoorlog te veranderen in een mili
tair offensief, hetzij naar het Westen, het
zij naar het Oosten, dan zouden tegelijker
tijd de arbeiders worden opgefroepen in de
andere landen, om zich niet te verzetten to
gen* de Sovjet-legetrs, maar hun eigen
bourgeoia-regeerifrig 4)e verjagen, en, do
Sovjet-republiek uit te roepen."
De heer Wijnkoop heeft, daarop gezegd,
duit hij tegen dleze resolutie is, omdat men
daarmede materiaal in handen speelt van
de reactionaire regeeringen. Het is wel
jui$ en op deze conferentie mag het wel
geizegd gorden, doch als de bourgeoisie
er echter achter komt, dat wij dergelijke
plannen koesteren, zal zij dat tegen ons
uitspelen en zeggen, dat wij er ernstig re
kening mee houden, dat de Sovjelt-legers
buiten Rusland zullen komen en dat wij
die legers dan zullen helpen.
De bewering van Wijnkoop, dat er nooit
diamanten of "ancfere edelgesteenten door
de Sovjet-regeerling ter 'beschikking zijn
gesteld van de communisten in Nederland,
jtracht het „Hbldl." te ontzenuwen door to
zeggen dat mevr. RutgersMees in Fe
bruari aan Dr. Herman Gorter te Bus-
sum een diamanten kruis, ee'n paarlsnoer
öen grooten en een kleinen diamant heeft
overhandigd in opdracht van de Russi
sche Sovjet-regeering en dleze sieraden
bestemd waren om hier te Hand© tem baito
der communistische beweging ten gelde te
worden gemaakt.
Eind November of begin December 1919
werden aan verschillende juweliers door
een makelaar te koop geboden: één dia
mant van 41 karaat, minst getaxeerde
Waarde ongeveer P70.000; en twee briljan
ten, waarvan, 'de kleur niet al te schitte
rend was. die gezamenlijk 25 karaat wo
gen en een waarde hadden van f 12.009.
De makelaar slaagde niet. De juweliers
verklaarden nagenoeg eenstemmig, d'eze
diamanten, naar zij zeiden gestolen, na
dat 'de bezitters waren vermoord, niet te
willen koopen. De makelaar, die veront
waardiging begrijpende en ook respectee.
rende, deelde mee, dat hij de diamanten
aanbood in opdracht van hef. communis
tisch gemeenteraadslid' Alex Lisser, dia
mantbewerker op de fabriek van de ge
broeders Konijn aan de Lijnbaansgracht;.
Ds gebroeders Konijn hadden eveneens
geweigerd de diamanten te koopen, zij
kenden de herkomst
Sindsdien worden hier vrij dikwijls dia
manten van groote waarde uit Dene
marken aangeboden. Alhoewel daar nim
mer een markt van „geslepen goed" is
geweest.
Uit de Omgeving.
NIEUWVEEN.
Uitvoering. De R.-K. Gom. zang ver
eeniging gaf Zondagavond In do R-.K.
school een goedgeslaagde zang- en tooneel-
uitvoering. Hoewel de yereeniging nog
slechts 4 maanden bestaat mochten de
zangnummers,. ondor bekwame leiding
van den heer M. J. Markx, van Alphen aan
den Rijn, en de toonetglstukjes, welke wer
den uitgevoerd een hartelijk applaus inoog-
sten. Vooral de kluchten deden de lachspie
ren danig werken.
Na de pauze gaf de zeereerw. heer pas
toor zijn goedkeuring reeds te ken
nen over het gepraesteerde en op
zijn vraag of allen zich amuseerden,
volgde een eenstemmig „ja". Zijnfcerw.
meende dezen avond nog te kunnen ver
edelen. In het kort besprak hij den toe
stand van een gezin uit ons midden, dat in
grooten nood verkeerde en spoorde aan tot
ondersteuning. Op zijn woorden werd een
collecte gehouden welke later bleek 70 op
gebracht te hebben. Zijneerw. bedankte dan
ook allen die van .hun weldadigheid hadden
blijk gegeven, en verder sprak hij een
woord van dank uit aan allen die hadden
medegewerkt tot 't welslagen van dezen
avond. Hij wenschte de vereeniging geluk
ten hoopte nog menig gezelligen avond bij
haar te kunnen doorbrengen.
De oprichter, de heer Mandors, memo
reert nog eens de moeilijkheden van de op
richting, doch met dezen suecasvollen avond
vindt hij zijn moeite ruimschoots beloond.
HILLEGOM.
Gemeenteraad.
Do Rand vergadert Vrijdag 20 dezer des
namiddags te 2 uur. De agenda, bevalt.; 1.
Vartstc-lling van de notulen der vorige
vergadering. 2. Ingekomen stukken. 3. Ver.
zoek van B. on W. van Schagen om ad-
haesie-betuiging aan een adres van dten
Raad dier gemeente om wijziging van art.
59 der Gemeentewet, betreffende de beno©-
miing van den Burgemeester. Prae-advlcs
van B. en- W. de verlangde adhaesie te
betuigen. 4. Verzoek eervol ontslag onder
wijzer A. F. K.. Mets. Prae-adv. van B. en
W. het gevraagde ontslag eervol te verlee
nen met ingang van 1 April 1920 5. On
dersteuning van nietverzekerde werkloö-
zen boven 00 jaar door arbeid of geldelijke
uitkoering. Prce-advies van B. -en W. ni&t
vorder te gaan 'dan d!e maatregelen reeds
voor dat doel genomen. 6. Omzetting van
het openbaar U, L. O. in M. U. L. O. P.rae-
adries te besluiten conform het laatstge
noemd advies van het schoolhoofd. 7. Re
tributie-geld M. O. Haarlem en Leidon.
Prac-advies van B. en W. de ontwerpen-
veror'dening aan den Raad in zijn eerstvol
gondie vergadering ter vaststelling aan te
bieden 8. Verordening op de heffing eener
belasting op openbare vermakelijkheden
l& Hdllegom. Verzoek vaststelling verorde
ning tot verbod van vloeken. B. en W.
meenen, dat deze materie door den Rijks-
wetgever behoort te worden geregelcD, arl-
riseeren instemming met de strekking van
het adres, doch geven in overweging een
verzoek aan de Regeering in (te dienen, ter
wijl het collega een ernstigen wenk wil
geven aan allen, die ini gemeentedienst
zijn. "10. Verordening tot beteugeling van
het gebruik van tabak enz. door kinderen.
B. en W. 'biedieni een ontwerp-verordening-
aan gehoord de Gezondheidscommissie.
Dcizo zal, indien zij aangenomen wordt op
1 Maart 1920 in werking treden. 11. Amb
tenaren-reglement 1920 en salarisregeling
ambtenaren in dienst der gemeent© Hi He-
gom. 12. Vaststelling pensioensgrondslagen
ambtenaren ter gemeente-secretarie W. J.
Gij se laar en H. J. Lyclama en verieening
van een gratificatie aan de volontaire E.
van Til. B. en W. stellen voor aan de laat
ste over '1920 een gratificatie van f 350 te
geven. 13. Circulaire van den Ned. Bond
van Gemeente-ambtenaren in zake een ex
tra-u iike erin g van een maand salaris. B.
en W. adviseeren op daarvoor aangegeven
gronden hiertoe niet t>e besluiten.
Hyacinthen. Met het losdekken der
hyacinthen is men reeds druk bezig. Het
voor deze streken het begin van den voor-
jaaTsarbeid. Blijft het weer zoo zonder
vorst, dan zullen de bloemen vroeg zijn,
hetgeen aangenaam kan zijn voor de lief
hebbers, daar dit jaar Paschen vroeg is.
BODEGRAVEN.
12Vfc-jarig jubileum „St. Genesius".
Zooals wij j.l. Zaterdag nog in het kort
konden melden, besloot onze R.-K. Tooneel-
vereeniging op Zondag nog een gratis-uit
voering te geven. Enkele werkende leden
hadden n.l. voorgesteld om ter gelegen
heid van het Jubileum ook de minder fi-
nincieel krachtigen in de gelegenheid te
stellen de opvoering van „De Hellas" bij
te wonen. De noodzakelijk hieruit voort
vloeiende onkosten namen de werkende le
den geheel voor eigen rekening, zoodat de
kas der vereeniging hiervan geen nadeel
ondervond. Een veer talrijk publiek was
opgekomen zoodat geen plaatsje onbezet
bleef naar ruwe schatting waren circa
350 personen aanwezig. Het spel liep even
als de voorgaande avonden zeer vlot van
stapel, allen speelden wederom onberispe
lijk. Na afloop van het 2e bedrijf betrad
de weleerw. adviseur het tooneel en me
moreerde het doel van dezen avond. Spr.
maakte op de eerste plaats zijn excuus dat
hij de vorige avonden verhinderd was aan
wezig te zijn om vervolgens een woord
van dank te brengen aan het talrijk opge
komen publiek hetwelk hierdoor blijk gaf
het doel der vereeniging op prijs te stellen.
Spr. schetste vervolgens ontwikkeling der
vereeniging in de afgeloopen 12V£ jaar en
feliciteert de vereeniging met hare vol
brachte werkzaamheden en niet in het
minst, mot het cusses der beide voorgaande
avonden. Vervolgens richtte ispr. zich tot
den omkransten, op het tooneel aanwezigen
regisseur welke mede zijn 12^4-jarig jubi
leum als zoodanig herdacht. Spr, roemde
in hem den man, city door zijn optreden en
loiding de vereeniging heeft gebracht tot
wat zij nu is, n.l. een der beste clubs uit
de omgeving.
Een daverend applaus toonde de instem
ming van 'het publiek met deze woorden
en met een uit volle borst aangeheven
„Lang zal hij loven" zakte het schorm. Het
laatste bedrijf werd even'cens correct opge
voerd en even voor tien uur was deze
schitterend geslaagde avond geëindigd.
Voorzeker zal het voor „Genesius" een
groot genoegen zijn, dat deze avond zoo
schitterend verliep, geen wanklank werd
gehoord. Als een schaduwzijde valt echter
te constateeron, dat, hoewel or kosten noch
moeite door de leden der vereeniging zijn
gespaard, door enkele leden van teen an
dere vereeniging wordt geageerd tegen het
besluit der patronaats-commissie, welke de
zaal voor dezen avond beschikbaar stelde.
De vereeniging, welkfc zich echter heeft
beijverd, om alle standen te doen genieten
van haar jubileum kan zich als troost het
spreekwoord ter harte nemen „Ondank is
's werelds loon".
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Aotie. Nog een tweetal belangrijke
avonden staan ons te wachten. Binnenkort
zal n.l. weer een oudersavönd gegeven
worden, waarop do Zeeityerw. Pater P. v.
Luyck van het R.-K. Gymnasium alhier
zal spreken over de opvoeding, gehoor
zaamheid en reinheid. Waar Z.Eerw. veel
schreef over opvoedkunde zal Pater v. L.
voor velen geen onbekende zijn. Er zal
toegang zijn voor alle Katholieke ouders
uit de parochie. Dan zal spoedig door de
R.-K. Mlddenstandsvereeniging „De Han
ze" afd. Katwijk aan den Rijn £en propa-
ganda-vorgadering gehouden worden voor
do ITnnzcbank. Alle Hanzeleden en die met
de bank in relatie staan of wenschen te ko
men hebben toegang en zijn natuurlijk
present.
WASSENAAR.
Gemeenteraad. De raad dezer ge
meente vergadert op Vrijdag 20 Februari
a.is. des voormiddags halftien.
Agenda: Ingekomen stukken. Ontheffin
gen bouwverbod. Benoeming Commissie
onderzoek geloofsbrieven. "Ontheffingen
hoofdelijk'en omslag. Voorstel Lazarom in
zake. ontslag gehuwde onderwijzeressen.
Aanwijzing lokaal voor afzondering be
smettelijke zieken. Benoeming lid Commis
sie tot Wering van Schoolverzuim. Wijzi
ging bedrag aftrek levensonderhoud hoof-
delijken omslag. Voorstel aankoop paard,
wals en waterwagen. Verhuur terrein wa
terleiding. Tijdelijke geldleening. Vaste
aanstelling van arbeiders en tijdelijke aan
stelling teVkenaar. Benoeming Bode-con-
cierge. Wijziging reglement gasfabriek.
Wijziging begrooting. Herziening salaris-
regeling ambtenaren en beambten. Verbe
tering van de Klip.
VOORSCHOTEN.
Ned. R. K. Volksbond. Zaterdag-avond
gaf de R; K. Tooneelvereemgïng „St. Ge-
nesius" een uitvoering voor de leden vnn
den volksbond met hun dames. Na het zin
gen van het bondslied voerde de tooneel-
vereerilging op het blijspel „De Vrek" in
vijf bedrijven, waarin zeer verschillende
karaktertrekken: voorkwamen, die uitste
kend werden weergegeven. Alle spelers
vertolkten hun rol op waarlijk grootsche
wijze, en <het dankwoord aan do tooneeJiis-
ten uitgesproken door den weleerwaarden
•heer, G. Pichot, kapelaan alhier, was wel
verdiénd.
Na d? pauze werd het kluchtspel „Flips
en Flaps" gespeeld, dat de lachspieren
voortdurend in beweging bracht.
Land- en Tulnhouwbond. Aanvanke
lijk was hot plan v. 'J. L. T. B. Vrijdag
a s. te vergaderen om de af doding defini
tief op te richten, doch daar Vrijdag a. s.
vergadering «is van do R. K. Klesvorceni-
ging, vergadert do L. T. B. hedenavond
te 7' uur in het R. K. Voreenigingsgebouw.
VOORSCHOTEN.
Gemeenteraad.
(Vervolg.)
De voorloopig vastgestelde Gemeen/tere.
kening is door God'. Staten teruggezonden
met eenige aanmerkingen. De rekening
wordt thans voorgedragen als volgt: Aan
ontvangsten f 220,198,02^6, aan uitgaven,
f 259,651,90}, zoodat do gemeenterekening
sluit met een nadieolig saldo van f 39,453,88.
Tevens hebben Ged. Stallen bezwaar te
gen alinea 4 van artikel 1 van de ontwor
pen verordening betreffende de wijze van
uitbetaling van de Jaarwedden- van het
onderwijzend personeel. Aan het verlangen
van Ged. Staten wordt voldaan, door ali
nea 4 van art. 2 dier verordening te schrap
pen.
Vervolgems leest d© Voorzitter een schrij
ven voor van do gemeente Zoeterwoudo,
meldende dat 'deze gemeente do som van
f 5500 bij zal dragen voor den aanleg van
den nieuwen verbindingsweg naar het
Provinciaal veer en tevens .bij Gedeputeer
de Staten pogingen wil aanwenden öm'
vermindering U vorkrijgen van de bijdra
ge. D. em W. adviseeren), nu de gemeente
Zoeterwoude besloten is, deze- som hij to
dragen ook door de gemeente Voorscho
ten het bedrag te geven in eens en vast te
stellen op een maximum van. f 5500, doch
meenen dat het nutteloos is aan te drin
gen bij Gedeputeerde Staten op vermin
dering, daar dit college het bedrag voor
beido gemeenten. to zamen heeft vastge
steld op f 11,000. Na eenige discussie wordt
het voorstel van B. «m W. met algemeene
stemmen aangenomen.
Daarna komt aan d0 orde het voorstel
ihzake afbraak pand Elzinga. De Voorzit
ter schorst de openbare vergadering om
debet zaak te bespreken en de heer D. P.
'Iperlaan, gemoenteopzlchteir Wordt bin
nengelaten.
Na heropening der vergadering deelt de
Voojrzfltter mede, dat de Raad besloten
heeft de beslissing over dleze zaak aan te
houden tot. de Volgende vergadering.
Daarna verzoekt do voorzitter* aan do
heerem P. Bakker, C. Eggink en W. G.
Duinisveld de geloofsbrieven to onderzoe
ken yan het nieuw benoemd raadsliid, den
heer A. VeTboon Azn. Bij monde Van den
heer C. Eggink verklaart de commissie
dat de geloofsbrieven in orde zijn bevon
den 'en adviseert de commissie den heer
A. Verboon Azn. toe to laton tot $di van
den Raad waartoe wordt besloten.
Thans stellen B. en W. voor art. 14 der
verordening van de levering van water
to wijzigen, waardoor het mogelijk wordt
om aan woningen tot een huurwaarde
van f 225 water te kunnen leveren zonder
watermeter, daar de huren van die arbei
derswoningen in de laatst© jaren zijn go-
stegen om wel voor woningen tot een huur
waarde van minder dan f 130 tegen beta-
Ifeig van f 1,30 per 3 maanden, voor wo
ningen van f 130150 f 1.95 per drie
maanden en voor woningen van f 150—
f 225 f 2,50 por 3 maanden.
De hoer Joh, A. Mens vorklaart zich met
het voorstel van B. an W. wel te kunnen
vereenigen, doch vraagt of het niet wen-
schelijk is ook art. 13 in zijn. geheel te wij
zigen, daar nu de huurwaarden dor ver
schillende woningen gestegen zijn, vele in
woners ook in eens hoogere klasse voor de
waterleiding worden aangeslagen, wat
dus feitelijk neerkomt op ©ene verhooging,
wanneer echter blijkt dat het bedrijf nood
lijdend. is zal spreker geen voorstel in
dienen.
Do Voorzitter ontraadt, ten sterkste
art. 13 van de verordening te wijzigen.
Het bedrijf is noodlijdend. De productie
kosten zijn belangrijk gestegen. Op de wa
terleiding is nog niets afgeschreven) en
ondanks d© duurt© is de prijs niet ver
hoogd geworden. Daarom meent spr. niet
'l'-.t \vij."'::;ir.g van art, 13 moeten over
gaan nu de inkomsten van het bedrijf iets
zullen vermeerderen omdat d© woningen in
huurwaarde zijn gestegen.
Na deze" toelichting verklaart de heer
Mens zich met de voorstellen, van B. en W.
te kunnen vereenigen en wordt art. 14 al
dus zonder hoofdelijke stemming gewij
zigd.
Bij de rondvraag bespreekt de heer W.
G. Duinisveld de vuilnisbak staande langs
den weg nabij den steenenmuur, die een
sta in. tien weg is. De Voorzitter belooft
deze zaak te zullen onderzoeken)-
D© heer C. Eggink bespreekt dem slech
ten toestand, van de wegen n. II. den Voor
weg on de Achterstraat era hoopt dat er
nu eens verandering in zal worden, ge
bracht, want msni breekt dien hals zegt
•preker.
FEUILLETON.
GEORGE BRUNING.
86)
,vGlj fhebt %elijk, kerel!" antwoordde de
Turk, „maar gij vertrekt zonder dat iemand
zal bomerkon hoe gij hot ontkomen z.ijt, dit.
beloof ik u bij mijn naam en hij don baard
dos profeete; wat meer is, voegde hl] er btj
want een armé gevangenbewaarder heeft
niets om to beloven bij don naam vnn
mijn dapperen en wijzen Aga, dio in dit
slot in plaats van don grooten heer het bo-
heer voert."
Gedurende de laatste woorden had de
heibtewoner geen oog van den gewaanden
oppasser afgekeerd, terwijl George met op
lettendheid alles gade sloeg. Eer nog deze
en de oppasser zulks bemerkten, was do an
der opgesprongen, had zich op den laatste
geworpen cn greep hem zóó geweldig bij de
keel, dat hij bijna g^en geluid kon geven.
De heibewoner riep daarbij:
„Maak geen gerucht als gij uw leven lief
hebt, gij zijt de nieuwe Aga zelf en thahs
rijt gij in mijn macht. Spreek waarheen
voert d'eze deur?"
„In een onderaardsche gang en van daar
naar den divan;" zuchtte de gevangene der
gevangenen; „maar laat mij los en gij zult
weldra uw vrijheid orlangcn, of Ik zelf wil
u don weg wijzen."
„Dat is al to veeboer," zei de ander,
„mnar spreek, waarheen leidt do weg van
uwon divan?"
„Door mijn voorvertrek in don binnenhof
van hot slot,"
„Dat, gaat niet aan, dit vertrok la vol
van uw slaven, hot voorplein vol soldaten;
waar hebt gij don hIoutoi naar do donkere
gang, die ondor do slaapplaats in don
divan kan van do ijzeren dour?"
Do Turk ontkende nl wat hij van do
gang woten wilde; dooh do ander wrong
hom de kool zóó geweldig too, dat do Turk
oindolljk riep: „Smoor mij niet, hij zit in
mijn rochter zak."
„Goed!" sprak de heibewoner; „onbeken
de mede-gevangene, heb de goedheid om-
den vogel hier bij den hals te pakken en
knijp hem dat hij bont en blauw wordt,
zoodra hij lust krijgt om te schreeuwen
ik ben in weinige oogenblikken terug."
Hij bond ten overvloede den gevangene
met zijn draagbanden de handen zóó stevig
mogelijk op den rug vast en verwijderde
zich.
Georg^, die bij dit alles niet weinig ver
wonderd stond te kijken, kwam de ontvan
gen bevelen nauwlettend na en in weinige
miuten keerde zijn medegezel reeds terug
met een zwaren bundel sleutels in de hand.
„Deze sleutels hingen daar hulton dfl
gang," sprak hij, „cn rï'pzon keor liet gij ze
waarschijnlijk achter,"
Spofldlg zucht hij den sleutfll van hot wint.,
dat rum dn ketenen vnn Goorgn hing; hij
vond, er een die paste, opende 't slot en dn
boelen vielen vuur dn voeten van dnznn, dio
In stille een dunkgehed ten hemel stlorda
on niet niuir do bnlofto van den Aga blister
de, dio hom gouden borgfon beloofde alt hij
hom liet ontkomen of ook hom do handen
losmaakte.
Do helbewoner, die zich intnsschon sinds
lang verwijderd had, kwam terug cn zoldo
tot George: „Om wolken tijd bracht men ge
woonlijk uw oton?"
„Vandaag komt er niets me^r, althans
zon men u niets uit liefde ter verkwikking
toodient."
„Daar hoeven wij niet op te rekenen",
antwoordde hij, „trek intusschen maar
uw ouden vuilen rok uit en doe do betere
kleedingstukken van dien kerel aan."
George deed het, maar het ging nog niet
naar des gebieders zin, zoodat George den
Turk weder vastgreep, de heidebewoner
den Aga den ouden rok over den kop trok,
hem or een stuk van in den mond stak, al
les goed vastgebonden en gespte, waarna hij
hem bovendien een geweldigen schop gaf,
waarop de gevangene nauwelijks hoor
baar kermde.
Nu is het in orde," riep de heidebewo
ner en overwoog nog eens mot vergenoe
gen zijn mocfiterstuk, „nu moot ik u ook In
de klenrnn sloppon," on hij hielp George
werkelijk zich gereed maken tot hot ver
trok,
fcJadivt zij de helde douren goed gesloten
hadden, gingen '/Ij tui en,
ZIJ bereikten dos Agabi kamer, waarvan
onze beid de deuron roods gegrendeld had
bij zijn eerste nasporingen; zij vonden do
gohnlino gang cn nadat de holbewoner zich
van een rijken bult van kostbaarheden had
meester gemankt, begaf hij zich moedig
omlaag. Goorgn, hoozoor ongewoon gewor
den nnn hot loopcn, volgdo hflm gotrouw.
Etetdi aan don ingang vondan rij «in
bos fakkels, twee-daarvan werden aangc-
•tokin cn do andcro werden onbruikbaar
gemaakl.
Nu ging hot, uren ver, trap af, trap op,
toen George op eens door een dof on vroc-
solijk gedrulscn ontsteld werd.
„Wat is dat? vroeg hij zijn geleider.
„Dat is ht stroomen van de rivier do
Dnieper, die ginds tegenover ons ligt," ant
woordde de heibewoner cn nadat zij hun
loop nog eenigen tijd hadden voortgezet,
kwamen zij nan den hollen weg van een
berg en waren thans weder onder Gods
vrijen hemel.
George viel op zijn knieën en bad.
Do heibewoner vroeg nu aan Goerge naar
zijn reisplan; deze wildé naar zijn woon
plaats in het vaderlijk huis terug kesrenj
hij bad nr trouwen» de middelen toe, want
de rijk» beurs van Achrnot was niet achter»
gebleven. In Öostcnrljksohnn dlnnst to blij
ven daarton had hij gsen zin moor, nl zijn
vrijden waren dood, on zonder vermo-
gruidm steun, had hij in zijn 'tosstand cn
afkomst nis booronzoon immer» hot orgsto
te vreozen,
„Mijn vrlondl" zrldo George, nadat zijn
ziel mot dio godnohion bozig was gowsest,
„mijn vriend, woot gij niets van Muxlmi-
llfinn Emnnuol, don kourvonst van Deio-
ron?"
„Van don blauwon koning?" antwoord-
do do holbowonor, „zoknr weet ik u lots
vnn hom te molden; hij ls mot een dochter
van onzen koizer getrouwd; hij was do
schrik der Turken en hcorschto met ko
ninklijke pracht in do Nederlanden, waar
de koning van Spanje hem tot stadhouder
had aangesteld, thans echter zal cr spoe
dig oorlog met hem komon; Oostenrijk zal
hem zeker in zijn land komen opzoeken,
zoo hij het verbond met 's keizers huis van
de hand islaat."
„Hoe? Oostenrijk in oorlog tegen mijn
vaderland en ik zwerf zoo ver afl" riep
George uit cn hield de gissingen van zijn
geleider reeds voor waarheid. Doch deze
riep: „Stil, stil- anders zouden wij nog wel
eens in de gevangenis van het slot kunnen
geraken en ditmaal was do dood cr stellig
modo gemoeid,"