is LcfeÉ teil."
Tweede Blad.
Uit de Omgeving.
Vrijdag 9 Januari 1920
STADSNIEUWS.
Promotie prof. dr. H. Kamerlingh Onnes
tot doctor in de technische wetenschap
honoris causa.
Uit Delft meldt men;
Prof. dr. L. II. Siertsema heeft gisteren
in de openbare vergadering van den Se
naat der Technische Hoogeschool bij de
verleening van het doctoraat in de tech
nische. wetenschap honoris causa" aan
prof» rlr. li. Kamerlingh Onnes eer. toe
spraak gehcuden. Het is spr. een eer als
promotor van den eere doctor het woord
te' mogen voeren. Dankbaar herinnert spr.
zich de-jaren gedurende welke hij in het
Leidsohe Laboratorium onder leiding van
Kamerlingh Onnes mocht werken, waarbij
het hem gegeven is geweest een, deel van
den opbouw gade te slaan en het verheugt
hom de gelegenheid te hebben een en an
der over Kamerlingh Onnes en zijn werk
te kunnen mededeelen.
Kamerlingh Onnes wcr'd geboren m 1853
te Groningen. Hij studeerde van af 1870
•aan de Rijks-universiteit aldaar, en reeds
in zijn eerste studiejaren, in 1871 en 1872,
verwierf hij zich door het beantwoorden
van prijsvragen te Utrecht een gouden en
te Groningen een zilveren medaille. In 1872
en 1873 vertoefde hij te Heidelberg en ver
overde daar een seminarium-prijs, een
groote onderscheiding, die 'hem het recht-
gaf in liet laboratorium van Kïrchhoff
praetisch te werken, welk voorrecht,slechts
aan twee pract.iikant.en kon worde» toege
staan. Daarna zette hij zijn studiën te Gro
ningen voort en promoveerde aldaar 10
Juli 1879 op een proefschrift getiteld:
Nieuwe bewij'zen voor de aswenteling der
aarde", dat al dadelijk als een werk van
den eersten rang de rij zijner onderzoekin
gen opende.
Van Sept. 1878 tot 1882 was Onnes assis
tent aan de Polytechnische School.te Delft
Jejn gaf in dien tijd „col le ges als plaatsver
vanger van'de hoogleeraren Boss dia en
Snijders.
In 1882 werd hij benoemd tot hoogleeraar
te( Beiden. Van toen af is het groote werk
begonnen, waaraan hij in het vervolg al
zijn krachten izou wijden, het stichten van
een-laboratorium voor lage. temperaturen,
waardoor een geheel n'euvv gebied voor de
waarneming is toegankelijk gesteld.
Uitvoerig staat spr. stil bij de moeilijk
heden die overwonnen moesten worden al
vorens tot het vloeibaar maken der gassen
kon worden overgegaan. Vooral bij het
vloeibaar maken van het. helium werd de
bekwaamheid van 'den waarnemer meer
malen ernstig op de proef gesteld.
Achtereenvolgens somt spr. de onder
scheidingen op die prof. Kamerlingh On
nes van 1908 werden toegekend, o. a. in
1913 de Baumgarten prijs te Weenen en in
hetzelfde jaar de zoo vereerende Nobelprijs
te Stockholm. Nog verder reikt zijn roem.
In 1914 werd voor het eerst door het Fran
klin-Institute te Philadelphia- in de Ver-
eenigde Staten vanNoord-Amerika de
Franklin-medaille uitgereikt, en het. wa
ren Onnes en de bekende Edison die de
groote eer genoten deze oerste medaille te
ontvangen.
Het meeste blijkt echter wel de belang
rijkheid van het bereikte resultaat door de
vruchten, die Onnes daarvan mocht pluk
ken.
Door hemzelf en door zijn medewerkers
werden onderzoekingen van allerlei aard
ter hand genomen. Natuurkundigen van
naam, als Becquerel, vader en zoon, Ma-
thias, Weiss. Lenard, mevr. Curie, komen
in het laboratorium onderzoekingen ver-
VAN ALLES WAT.
Wanneer moet men adVcrtearen?
De groole naaimachine-fabrikant Singer
eeide:
„Een advertentie in goeden vorm, op de
rechte plaats maar vooral ook te rechter
tijd verschijnend, is alö een gevyeerkogel.
Zij heeft dezelfde kracht en trefkans."
Mag dat nu beteek-enen, dat eene adver
tentie slchts op een bepaald tijdstip succes
zal hebben. Volstrekt niet.
Ieder praetisch zakenman is het erover
eens, dat men altijd moet adverteeren. In
den drukken tijd, op het juiste tijdstip méér
Maar in den stillen tijd óók. Een adverteer
der moet altijd indachtig zijn: „uit niets
ontstaat niets."
Evenzeer als men zijn reiziger heel het
jaar door laat reizen, e'v.enzeer als men zijn
winkel of kantoor eiken dag openstelt,
evenzeer moet men» altijd en voortdurend
adverteeren.
Adverteert een winkelier enkel als hij een
nieuw magazijn opent, dan zal hij kijkers
lokken, weinig koopers.
Toch zijn er gelegenheids-advertenties,
die uitstekend kunnen werken. Overschoe
nen en gummi jassen annonceert men niet
in den Kersttijd.
Ook zijn er velen, die zich het hoofd bre
ken óver de vraag: op welken dag der week
tmoet ik adverteeren?
Velen zweren bij den Zaterdag, omdat
de menschen Zondags veel tijd hebben om
te lezen. Maar dezulken moeten beseffen,
dat er op grond van die overweging Zater
dags zóó veel annonces verschijnen, dat de
trefkans van elke annonce op ziclr zelf daar
door beduidend minder wordt.
Juist daarom zijn er anderen, die bij
voorkeur adverteeren op den dag, dat de
courant het minste advertenties heeft. Weer
anderen adverteeren bij voorkeur daags
vóór den marktdag.
Nog aE.-ie.ren en daarvoor valt bijzon-
richten die nergens anders kunnen geschie
den.
Nog wijst spr. op do onderzoekingen van
Onnes over den electrischen weerstand van
zuivere ®etalen bij zeer lage temperaturen
bij welke hij het bestaan ontdekt van spra-
geleiders, d. i. geleiders zonde.r weerstand
waarin een olectrisoho stroom kan rond-
loopen, zonder dat er potentiaalverschillen
ontstaan, of warmte onwikkeld wordt.
Zulk een stroom, eenmaal aan don gang
gebracht, zal dootloopen, daar bij niet
door het overwinnen van weerstand wordt
uitgeput. Onnes heeft de proef genomen
mot een looddraad die bij gewone tempe
ratuur een weerstand van 73-4 ohm had.
Bij de 1.7 gr. abs. werd cr door een in-
ductiestoot een stroom van 0.4 ampère in
opgewekt, die gedurende eenige uren met
onveranderde sterkte bleef doorgaan. Wie
weet of perpetuum mobileruitvinders hier
nog niet. eens op aanvallen.
Ten slotte vestigt prof. Siertsema de
aandacht, op de vele aanrakingspunten van
'het werk van Onnes met de techniek.
Zoowel binten als buiten het, laboratori
um zijn aanrakingspunten te virden.
Na den wensch te hebben uitgesproken
dat het prof. Kametiingh Onnes nog tal
van jaren gegeven moge zijn voort te gaan
met. zijn onderzoekingen en dat natuur
kunde en techniek daarvan nog schoone
vruchten mogen plukken, overhandigde
spr. het diploma, aan den eere-doctor.
Loop tier bevolking over het jaar 1919.
Bevolking op 1 Januari 1919 Het eind
cijfer der jaarstatistiek was 29-'52 mannen,
31660.vrouwen, totaal 61112; vermeerdering
door geboorte 693 m. 710 vr., totaal 1403;
door vestiging 2264 m., 2086 vr., totaal 4350;
totaal vermeerdering 5753.
Vermindering door overlijden 354 m.,
435 vr., totaal 789: door vertrek 2396 m.,
2271 vr., totaal 4667; totaal vermindering
5456.
Verschil tusschen de geheele vermeerde
ring en de geheele vermindering 207 m.,
-f 90 vr., totaal 297.
Bevolking op 31 Dec. 1919: 29659 m.,
31750 vr., totaal 61409.
"Bevolking op 1 Januari 1920 overgegaan
naar de gemeente Leiden uit Zo e ter woud e
1316 personen: Oegstger'st 1582; Leiderdorp
1035 personen; totaal 3933 personen.
Gemengde Berichten.
Hoog water. Woensdagnacht om drie
uur werden de boeren van Bercliem (N.B.)
door hulpgeroep en geweerschoten uit hun
slaap gewekt, daar het water der Beersche
Maas plots den benedenpoLder was komen
bin nenstroomeii.
Tegen den Groenen dijk, een keerkade
in 'de Beersche Maas, liad het grondijs zich
opgezet, tot het den druk van het water
niet meer kon houden en dit zich met- een
donderend geweld over den Groenen, dijk
stortte, waardoor in enkele uren verschei
dene boerderijen, welke door 'den toch al
hoogen waterstand nog vrij waren geble
ven, thans midden in het water kwamen
te staan. Bij velen baande het water zich
een weg door het huis. Enkelen hebben
ihun vee, tot de knieën en verder door het
ijs water badende, ia veiligheid moeten
brengen, weer anderen brachten paarden,
koeien en varkens in het woonvertrek,
daar de Jager gelegen stallen onderliepen.
Nader meldt men: Het water is in den
beneden polder bij Berchem tot staan ge
komen en er is zelfs eenige val te consta-
teeren, daar het water zich thans ten deele
een weg heeft kunnen banen in zuidelijke
richting den meerpolder in. Met vereende
krachten Is men bezig met allerlei gereed
schappen het opgezette ijs te vernielen.
Verdronken. Te Engelen, bij 's-Her-
togenbosch is Woensdag het Sjarig zoontje
van den gemeenteveldwachter v. Geel door
den stormwind in het water geworpen en
verdronken.
Van een op de kust hij Hindeloopen
in gevaar verkeer end scliip zijn drie kin
deren en de knecht gered. De schipper
der véej te zeggen adverteeren bij voor-
keur op 'n Maandag of daags na 'n feest
dag. Zij redeneeren aldus:. Als de heden-
daagsche mensch een dag of zelfs maar
een halven dag zonder courant is geweest,
heeft hij zulk een behoefte er aan, dat de
courant verschijnend na een feestdag, .be
slist altijd ter hand wordt genomen.
Doch een ervaren adverteerder vindt ei
ken dag even goed. Hij weet dat een ieder
zijn lijfblad altijd raadpleegt. Zeker, bi]
houdt er rekening mede, dat dit viak
slechts heel vluchtig, heel oppervlakkig
zal geschieden, maar daarom juist is het
hem alles waard van dat vluchtige c-ogen-
hlik te profiteeren door met behulp van een
goed gestelde, goed geplaatste annonce even
de aandacht af te dwingen voor den hoofd
inhoud zijner aanbieding.
Maar bij weet óók, dat. groot is het aan
tal der dagbladlezers, die aan de courant-
lectuur geven het beste half uurtje van den
dag: 't zij aan 't ontbijt na een verkwikken
de rust; 't zij in het rustige uurtje na ta
fel; het zij in den vrijen tijd des avonds.
Tijdstippen, waarop een reiziger vergeefs
bij dien lezer zou aankloppen. En wat zoo'n
reiziger, die den cliënt moet lastig vallen
midden in de groote drukte van dien dag,
niet^zal vermogen, dat zal een goed gestel
de annonce dikwijls wel bereiken.
Zóó is bet dat een advertentie den lezer
bereikt op het meest gunstige tijdstip en
dat deze den zakenman dagelijks introduc
ties verschaft bij duizenden cliënten.
i L K."
Een verkeerde zet.
Voor een Engelsche rechtbank stond
een man terecht, beschuldigd van inbraak.
Dei verdediger zei de
Ik beweer dat mijn cliënt, onschuldig
is. Hij vond het raam van de bibliotheek
open, stak zijn arm naar biimen en nam
eenige dingen weg. Hij zelf bleef buiten
staan. Hoe kan nu het geheele lichaam
aansprakelijk gesteld worden voor een
Rienasma, Van Leeuwarden, diens vróuW
en een kind zijn over boord geslagen en
verdronken.
Genoeg liefhebbers. Voor de betrek
king van controleur bij don Raad van Ar
beid te Hengelo hebben zich ruim 700 sol
licitanten aangemeld.
Verdronken hazen. Nu het water blijft
vallen spoelen overal verdronken bazen
aan, schrijft men uit Zevenaar. Te Pan-
nerden kwam een troep hazen op een boer
derij aanloopen. De dieren werden in een
hok gezet om ze later vrij 4e laten, doch
ze zijn 's nachts gestolen.
Een groote ramp voorkomen! In groote
vaart naderde j.l. Zaterdag de sneltrein
die 1.30 uit Assen vertrekt, de Vechtbrug
nabij Zwolle.
Plotseling een hevig remmen, een schok
de trein stond stil vlak voor de uit
gedraaide Vechtbrug. Het was zeer mistig
en de machinist was een 1000 meter door
het onveilig sein gereden. "Aan de groote
activiteit van den hoofdconducteur, die de
fout van den machinist opmerkte en aan
den noodrem trok, hadden tal van passa
giers hun leven te 'danken."
Aldus het verfraai van een der dankbare
reizigers. „Stand."
Nekkramp. Te Delft ïs binnen enkele
'weken een tweede geval van nekkramp in
een zelfde gezin voorgekomen. De lijder,
'een 25jarig man, is naar de gemeentelijke
barak vervoeTd.
De storm. De 63-jarige J. V. te Gro
ningen is gistermorgen onder een schut
ting geraakt, die door den hevigen storm
was omgewaaid. De man is aan de gevol
gen overleden.
Bestrijding van het drankmisbruik.
De gemeenteraad van Achtkarspelen
waarin verschillende heidedorpen gelegen
zijn heeft afdoende-maatregelen geno
men tegen het tappen van sterke dranken.
Hij beeft n.l. "besloten dit tappen te ver
bieden op alle Zon- en feestdagen en op
alle bijeenkomsten, waarvoor extra-verlof
van den burgemeester moet worden ge
vraagd.
Gedupeerde re'zgers. Door de plm. 70
passagiers der veerboot „Bosman" die,
men* zegt, omdat het kompas hiet goed
werkte op het Vrouwenzand (Zuiderzee)
strandde, is aan dë directie der HoUand-
scbe Spoorweg Mij. vergoeding gevraagd
van tijdverlies en extra-kosten.
Gelukkige jacht. Twee jagers van el
ders voeren met een schuitje van Texel
uit op de rotganzen jacht, en hadden het
geluk, niet, minder dan 147' van deze die
ren te bemachtigen. Men had hiervoor 3
getijen nioodlg gehad.
De rotganzen zijn schuwe vogels, doch
er zijn er tegenwoordig zooveel, dat. de zee
er hier "en daar als paede overdekt is.
Branden. Te, Tilburg is gisternacht
door onbekende oorzaak het galanterie^
magazijn van den heer Beerens afgebrand.
De geheele goederenvoorraad is mede ver
brand. Assurantie dekt 'de schade.
Te Winschoten is gisternacht afge
brand de bierbrouwerij en distilleerderij
van Jacob Eikema. De hevige wind en de
licht brandbare stoffen maakten het blus-
scHen onmogelijk. Wegens diefstal van ge
distilleerd gedurende den brand werden
eenige personen aangehouden.
Huiz&n van gestampte) aarde! „De
Bouwwereld" vraagt aandacht voor het-
idee van den Engelschen architect Clough
Williams Ellis, om woningen te bouwen
van gestampte aarde: prisé de terre.
Dit materiaal werd reeds in de oudste
tijden gebruikt. Püriius vermeldt parietes
formaceae, muren van gestampte aarde,
die de strengste koude en de grootste hitte
weerstonden.
In Spanje vindt men nog de wachttorens
van dit materiaal, die door Hannibal wer
den opgericht. Ih Mexico en in Arizona be
staan dergelijke gebouwen, die 4000 jaar
oud moeten zijn.
Een huis van prisé wordt opgetrokken
van gewone zuivere aarde, die men stampt
tusschen bouten schotten, welke 30 a 45
daad, die door een der lichaamsdeel en ge
daan is?
Dat argument is logisch, zei de rech
ter. Wanneer ik het logisch volg, veroor
deel ik den aim van den beklaagde tot zes
maanden gevangenisstraf. Bekl. kan mee
gaan of thuisblijven, precies zooals hij dat
verlangt.
Het publiek lachte. En ook de beklaagde
lachte. Want tot aller verbazing schroef
de! bij, geholpen door zijn verdediger, zijn
kunstarm af en overhandigde dien den
rechter.
Ik prefereer thuis te blijven, zei hij
en verliet opgewekt bet gerechtsgebouw.
Do woordenrijke rephtsr.
Een vermakelijke geschiedenis van een
rechter die, in het volle besef van zijn waar
digheid, de voor hem verschijnenden steeds
op het hart drukt, met de uiterste nauw
gezetheid hun woorden te wikken en te
wegen, maar zélf buitengewoon woorden
rijk is, vinden wij in een Parijsch tijd
schrift vermeld.
Een getuige zou worden verhoord.
„Antwoord met ja of neen", begon de
rechiter, „het kan ons niet. schelen wat je
gelooft, het is ons alleen te doen om
feiten! Ook ik geloofde vanmorgen, mijn
horloge in mijn vestzak te hebben gestoken,
maar in werkelijkheid heb ik het op^mijn
nachttafel laten liggen. Wij willen hier
alleen feiten, niet meeningen hooren. Be
denk* dat goed, getuige!"
De getuige zei boe noch ba. Het proces
was spoedig afgeloopen en tevreden ging
de rechter naar huis.
„Je schijnt erg in verlegenheid te hebben
gezeten", ontving hem zijn vrouw; „hoe
kwam het toch, dat je je horloge had ver
geten? Er zijn niet minder dan vier men
schen, vlak achter elkaar geweest, om je
horloge te halen. Je hadt het bij vergissing
op je nachttafeltje laten liggen."
Een vreeselijk vermoeden kwam bij den
welbespraakten magistraat op. „Je hebt
Centimeter van elkander staan.Deze róüreri
worden van buiten, en van binnen geplei
sterd.
De he.er Clough Williams-Elllis stond
den verslaggever van een dagblad te
woord, welk interview wij hier laten
volgen.
Hoe lang kan zulk een huis duren?
Eeaaven lang.
Wanneer kan men het huis betrekken?
Als helt <in den zomer gebouwd wordt,
zoodra het klaar is.
Moet er een spouw in de "muren ge
maakt worden?
Neen.
Moeten cLe schoorsteenen van baksteen
gemaakt worden?
Ja.
Hoe Jang moet de aarde gestampt
worden?
Tot die zoo hard is als steen.
Zal'bet houtwerk, in deze muren aan
gebracht, niet gaan rotten?
Hiervoor beslaat niet het minste ge
vaar.
Hoe belet, men het optrekken van vocht
in de muren?
Door een isoleerende laag.
Kan men het bepleisteren op de ge
wone wijze doen?
Ja.
Moet men kozijnen gebruiken?
Het is wel. gewenschl, doch niet be
paald noodig, daar men de ramen en deu
ren ook aan dagstukken kan afhangen.
Kan men alle soorten *van aarde ge
bruiken?
Neen, zuivere leem en zuiver zand zijn
ongeschikt. Steenen mogen wel in de aarde
voorkomen, mits zij niet grooter zijn dan
een duivenei. Alle plantaardige deelen, die
zouden kunnen rotten, moeten echter ver
wijderd worden.
Moet men bindmiddel gebruiken?
Neen, zelfs geen water.
Wat zullen de kosten der muren voor
een buis met zes kamers zijn?
Ongeveer 20 pond sterling, buiten de
isolatie.
Heeft u een patent genomen?
Neen, want de werkwijze is te eenvou
dig om gepatenteerd, te kunnen worden. Zij
wordt in Frankrijk en Spanje altijd nog
toegepast.
Heeft men geoefend werkvolk nöodig?
Neen, iedere timmerman kan de schot
ten maken en stellen, terwijl het stampen
der aarde een heel eenvoudig werk is.
Hoe lang duurt het, om de muren voor
een huis met zes kamers te maken?
Ik heb dit te Newland met twee man
in één maand gedaan. Maar als men meer
werkvolk neemt kan het wel in een week
gebeuren.
KERKNIEUWS.
Da „Missions CathoJiquc6".
De „Missions Catholiques" van 'Parijs,
getrouw aan hare jaarlijksche traditie,
hebben in haar laatste aflevering van 1919
de lijst der missionarissen gepubliceerd,
welke in het voorgaande jaar zijn gestor
ven.
Deze roemvolle doodenlijst omvat niet
•minder dan 237 namen. Van deze zijn er 8
van bisschoppen en 229 van die Van andere
priesters. Vier bisschoppen zijn Fransehen,
onder de anderen is een Macedoniër, een
Italiaan, een Spanjaard en een Brazili
aan. Van deze bisschoppen was mgr. Gazet-
reeds sinds; 1864'<ien mgr. Bourdon sinds
1863 in de missie werkzaam.
Onder de 229 gestorven priesters waren
108 Franschen, 23 Ralianen, 17 Belgen, 15
Nederlanders, 15 Spanjaarden. 10 Duit-
schers, 8 Ieren, 7 Hindoes, 5 Can'adeezen,
5 Amerikanen uit de V. S., 2 Zwitsers. 2
Portugeezen, 2 Grieken. 2 Engelschen, 2
Perzen, 1 Luxemburger, 1 Oostenrijker, 1
Australiër, 1" Syriër, 1 Columbaner en 1
Chinees.
Volgens de brden en congregaties ver
deeld. bedragen de verliezen: De vreemde
missiën van Pqrijs 38, de Paters Van den
H. Geest 13, Jezuieten 11, Lazaristen 11,
Maristen 6, Witte Paters 6, Assumpsionis-
ten 5, Oblaten van Maria 5. de Picpussen
het toch niet meegegeven?" vroeg-hij.
„Maar natuurlijk, aan den eerste die
kwam; hij zei dat je er erg verlegen om
was, en wist precies te zeggen, waar het
lag!Daar heb ik toch niet verkeerd aan
gedaan, wel?"
„Nee, heeiemaal niel!" stamelde de arme
rechter.
't Was opvallend, zoo weinig woorden
rijk als bij in de eerstvolgende rechtszit
ting wasl
De Invaliditeitswet ten Platteiande.
Men schrijft aan de „Visscherij Crt."
van de O. zandgronden:
Men moet de primitieve patriarchale
zandboertjes niet met al te veel paperassen
aan boord komen. En vooral niet als die
paperassen beteekerien, dat ze geld moeten
betalen. Een boer vertrouwt de wissels
van den staat maar half. „Den Haag is
een heel eind weg" en nu kunnen die 'hee-
ren wél beloven dat zij later zullen terug
betalen. maar voorloopig .moet Sijmen be
talen. Eu daar heeft Sijmen een hekel aan.
Eenige weken geleden, toen iedereen,
die in dienstbetrekking was, zich moest
aangeven, gingen alle zonen en doch teren
der kleine en middelslag en groote zand
boeren -naar 't gemeentehuis bf 't buurt-
lokaal-.
„Iioeveul loon giv' ie-e op?" vroeg Gait-
jan aan Jan Hendrik...
„Jao, wat hev' oe vaoder 'ezegd?"
„Mien vaoder hev' 'zgd 'k mos maor 's
kieke wat d'aore opgavven:
Toen kwam Gait. H wli ik met de wijs
heid voor den dag. dat het loon dat de in
wonende zoons zouden opgeven zou wor
den geteld bij het inkomen van de vaders-
landbouwers, zoodat deze papa's behalve
de premies.ook nog hooger zouden worden
aangeslagen in de inkomstenbelasting.
Toon was natuurlijk het besluit direct
genomen.
Gaitjan, .Tan Hendrik en Gait-H.ndrik
en de heele stoel volgelingen gaven op, dat
5, Carmeüeten 3, Capucijnen 3, Francisca
nen 2, Missionarissen „van St. Franciscua
van Sales 1 ^n Missionarissen van het H«
Hart (Issoudun) 2.
LISSE.
H. B. G. De afdeeling Lisse van het
H.B.G. hieQd Woensdagavond op de boven
zaal van de „Witte Zwaan" een goed be
zochte vergadering, waar als spreker op
trad: de heer W. v. d. Laan met het onder
werp: „Ontwerp-Teeltregeling". Na éen
kort welkomstwoord van deit" voorzitter,
den heer P. Warmerdam, werd de verga
dering geopend, waarna de heer v. d.
taan, van Voorhout, het woord verkreeg.
Spreker begon met den toestand te be
spreken 'van voor den oorlog. Men kweekte
eerst en 'begon dan naar een afzetgebied
te zoeken. In buiten- zoowel als in binnen
land nam de vraag naar bloemen steeds-
foe. Als vanzelf narn de uitbreiding der
cukuu^ steeds grootere vormen aan. De
prijzen waren echter niet gebaseerd op
hetgeen de productiekosten waren, doeb
oneer naar vraag en aanbod. Spreker zei-
de dat er twee soorten handelaars waren,
n.l. exporteur-kweekers en exporteur-niet-
■kweekers. De eerste kan natuurlijk altijd
goede kwantiteit en goede kwaliteit leveren.
De tweede is echter steeds aangewezen op
hetgeen hij zelf. gelet op de prijzen waar
hij ze voor heeft gekocht, koopen kan. De
concurrentie is alzoo niet gelijk. De prijs
zetting geschiedt alzoo door de exporteurs-
niet-kweeker. Van hen zijn de kweekers het
meest afhankelijk. Als vanzelf heeft dit
systeem de kweekers niet ku-nnen bevredi
gen. Ook dan de kvveekerij op zichzelf heeft
altijd iets gemankeerd. Als elkeen opruim
de wat door overproductie niet. meer Ióo-
nend was, had men geen teeltregeling noo
dig. Wat wil nu de teeltregeling? Doodeen
voudig dat als er van een artikel te"veel
komt, we gaan opruimen. Maar niet zooals
vroeger, individueel, doch gemeenschappe
lijk. Met voorbeelden toonde spreker aan
hoe de opruiming vroeger ging. Dat was
geen inkrimping doch slechts een verschui
ving van den eenen lcweeker naar den an
der. En de ondervinding heeft geleerd dab
de kweeker, die de overproductie-artikelen
kocht, om voort te teelen, meest maar een
schamele verdienste behaalde. De vroegere
toestand was dat er een systeem was dat
de prijzen in buiten- en binnenland altijd!
drukte. Komende aan het ontwerp-teeltre
geling, zeide spreker dat de belangen der
handelaren heel andere zijn dan die-der
kweekers; vandaar in ons bedrijf twee
bonden: de Bond van Bioembollenhandela-
ren en de Kweekersbond. Wanneer dé bei
de bonden nu kunnen komen tot gemeen
schappelijk Óverleg, kan er uit de teeltrege
ling iets goeds geboren worden. Als de
teeltregeling komt, krijgen we plaatselijke
commissies en afzonderlijke groepen van
hyacinthen-, tulpen-, crocussen en narcis
sen-kweekers. Hierna zette spr. de ontwor
pen tceltregeling uiteen.
Na deze duidelijke uiteenzetting werden
door verschillende aanwezigen enkele vra
gen gesteld en- door inleider afdoende be
antwoord.
WASSENAAR,.
De Hanze. Woensdag 7 Jan. 1.1. hield
de afdeeling Wassenaar van De Hanze een
buitengewone vergadering in het Patro
naat, toegankelijk ook voor n iet-leden. De
opkomst was, gezien het slechte weer, ta
melijk. Deze vergadering wo bijeengeroe
pen om 't nut te hooren uiteenzetten van
een Hanzebank. En waarlijk, de beer Le-
bens van Amsterdam kweet zich kranig,
van zijn taak. Op heldere, duidelijke wijze
toonde spr. den leden, door tal van voor
heelden, dat Hanze-geld ook bij de ITaniie-
bank thuis behoort en vooral niet bij ban
ken, die hiermede allereerst de Roomscho
zaak en tegelijkertijd den middenstand be
strijden.
Het resultaat dezer bespreking zal onge
twijfeld de oprichting eener bijbank der
Hanze zijn.
zij hun vader, in de boerderij trouw dien
den, voor niets anders dan kost en inwo
ning.
Maar nu de zusters.
Gait Hendrik had zijn belastingwijsheid
niet ter oore gebracht van Dika eh Dina en
Lammerdientjen en Havmientjen. F.n al
zoo gebeurde het, dat deze landelijke on-
schulden tegen den ambtenaar van den
mysterieuzen staat fluisterend beieden, dat
rij behalve kost. inwoning, klcedij erz rog
tevens f 150 verdienden. Alle Dientjes en
Lientjes etc. hadden precies dezelfde Ico
nen, evenals al hun broers en „vrien.lc-n"
ook dezelfde opbrengst van* hun arbeid ge
noten.
Eilieve het einde moest den last dra
gen. De kaarten komen voor Gaitjan en
voor Lammerdientjen.
Hoe nu?
„Veur zoo'n deerntje nog meer betaole
as veur' 'n jong kerel?!? Dat volk-van-de-
pen skrief maor raok. Maar as ze nou
denke, da 'n boer zoo maor 'n boertje i9...
da'n heb ze 't wisse en glad misse ok! Be-
taole? Nee heur-ie! 't Zal niet gaon. Wielnii
doon d'er niks op uut."
En nu mag de ambtenaar praten als
Brugman, maar 'it boertje koopt géén ze-
gels..
,^Ne waorskouwinge kump alevel veur de
polesie."
En nu ligt de kaart van Gaitjan en van
Lammerdientjen in 't kabinet bij de melk-
briefjes van 't fabriek en bij 't kerkbr/k.
De boer en de iroerinne wachten rustig af.
Ilehben rij gevraagd om een invaliditeits-
wet? „Wat bev' Lammerdientjen d'r an as
zie met Jan Hendrik gaot trouwe? En d£
kump er van. Wisse! Want dat, jung volk
rechtevoort tegenwoordig)!" En de boer
knipoogt tegen 't wijf, want in hun tijd
was ,,'t jung volk krek elijk"^
