Uil de Omgeving
De Koningin naar de overstroomtngen.
Gistermorgen Of uur is IT. M. de Koningin
met de Prinses per gewonen trein, waarin
een salonrijtuig was gehaakt, te Apeldoorn
aangekomen; op het station verwelkomd
door don Prins, met wien gezamenlijk naar
Hel Loo werd gereden.
Drie kwartier later kwamen de hof-auto's
Weer voor cn stapte-het Koninklijk gezin,
•begeleid door -den commissaris der Ko
ningin. in Gelderland, en den hoofdinge
nieur van don Rijkswaterstaat, den heer
•Bringcr, met eenïg gevolg, in de rijtuigen,
die aanstonds den weg naar Voorst insloe
gen.
Door een oponthoud aan den Bandijk,
'ontstond eenige vertraging, maar spoedig
was het euvel verholpan en werd Voorst
bereikt, waar de Koningin liet stilhouden
en de hoofdingenieur inlichtingen ver-
BtM.kte.
Vervolgens werd de tocht voortgezet in
de richting Zutfcn, waar op de ÏJsclkadc
gestopt werd om Pr inses Juliana gelegen
heid to geven een kiek van de omgeving
te riraken. Over de Groenmarkt en door de
Nieuwstad, waar- liet gei mp ro vise erd e gc-
mecr.itr.veer door dc ingetreden vorst was
stopgezet, ging het in dc richting van
Voorst terug.
Halverwege Voorst, werd halt gehouden.
De Prinses kwam hier ten tweede male uit
de auto om een kiek van 'de overstroomin-
gen te maken.
Om 1 uur wérd afgereden in do richting
Twello, waar werd halt gehouden voor het
gem een tehuis. De burgemeester baron Van
der Feite, kwam naar buiten en werd
door de Koningin uitgenood igd den verdo
ren tocht inc-de te maken, aan welke uit-
noodiging werd voldaan.
Bij de gemeentegrens van Deventer werd
de Koningin opgewacht door den commis
saris der Kontgin in Oveiijssl, graaf van
Rechteren Limburg Almelo en den burge
meester jhr. rar. T. A. M. A. van Humalda
van Evsinea. Op den Wilpschen dijk werd
gerudmon tijd halt gehouden, waarop men
over dc spoorbrug Deventer binnenreed.
Allereerst begaf dc Koningin z'ch te De
venter naar het gemeontegebouw „Het
Klooster", waar een aantal vluchtelingen
van de linker-oever zijn ondergebracht en
van gemeentewege worden verzorgd. IT. M.
onderhield zich vol belangstelling met
eenige dezer van. huis verdrevenen over
hun toestand.
Vervolgens werd de Groote Kerk bezich
tigd e-i daarop naar het Pot hoofd gereden
waar do Konangm uitstapte en langs dc
overstroomingen wandelde tot op de plaats
'waar het water over den weg Deventer—
Goris-! spoelt. Hierop werden dc auto's
weer bestogen en via don spoorbrug terug
3}aar Apeldoorn gereden.
Treurcg. De petrol cum ver. ter J. S. uit
Venray, en zijn 14-jarig neefje zijn nabij
liét kasteel van Getlsfceren met een wagen
te water geraakt en jammerlijk verdronken
inbraah. Tc Voorburg is "Woensdag
ingebroken ten huize van de weduwe Van
L. Als dader is gearesteerd zekere G. v. d.
>1., wonende te Delft, op wien een van
den 'diefstal afkomstige sleutel werd ge
vonden.
ALPHEN 3. RÏJM,
Socïöïo otersue. Wij herinneren onzen
lezers aan den Socialen Cursus, die heden,
Vrijdagavond, half acht wordt gehouden in
liet Patronaalsgebouw* door den weleerw.
heer gest. adviseur van den R. K. Volks
bond. -
HAARLEMMERMEER.
Mond- en klauwzeer. Op verschillende
stallen alhier is weder mond- en klauwzeer
geconstateerd.
VOGRHQUT.
UitvGhring. Door het bestuur van liet
Patronaat is besloten wederom dit jaar een
uitvoering te doc-n geven door dc leerlin
gen. Heeft verleden jaar het stuk ,,De Mar
telaren van het Coliseum" veel bijval ge
oogst, dit jaar belooft de uitvoering nog
schitterender te worden, nu men *t heeft
gewaagd uit te komen met het prach
tige looneelstuk ,,Aan Go.l en Koning
trouw", dat gemaakt is naar het zoo hoog
geroemde werk van Mgr. Menten. vm der
tigtal personen zullen deelnemen aan dé
op\. ertiig van liet stuk, dat door zijne
strekking in staat is veredelend te werken.
Het speelt in den iijd der groote Frarsohe
revolutie op "t e'nde der achtiende eeuw,
toen do Katholieke Vendeeë-s met goed en
bloed troon en altaar verdedigden. D? op-
Charles Maurice de
Taileyrand-Périgord
(1574-J838.)
Welk aandeel nam hij in de buitenland-
acfeo pohiiek van het Consulaat en aan die
der eerste jaren van hot Keizerrijk? Hij
nam deel aan de totstandkoming van bet
verdrag van Lunéville, het verdrag van
Amiens en aan de besprekingen van Lyon,
tengevolge waarvan de Cis-Alpijnsc-he Re
publiek tot stand kwam, maai* daaren
boven was hij de man, die aan alles <len
j ui sten en indrukwekkende® vorm wist te
geven, 't Scheen echter onmogelijk te zijn,
onderhandelingen te voeren zonder onom
koopbaarheid. Napoleon, 'die op zekeren
«lag goed gehumeurd was, zei tot Talley
rand: „Vertel mij eens met de hand op liet
hart, hoeveel ge me- mij hebt verdiend?"
én bij èen andere gelegenheid op strengen
toon: ..Mijnheer Talleyrand, hoe hebt gij
het aangelegd, orn zoo rijk te worden?"
„Sire, antwoordde hij, het middel as zeer
eenvoudig geweest: ik heb geldswaardige
papieren gekocht, op den vooravond van
den 18dcn brum aire en ik heb ze daags
s daarna weer verkocht. Napoleon kon bij
dcue gedegenheid niet kwaad op hem wor
den. Wat Talleyrand, buiten zijn beurs
speculaties, aan cadc-an's en douceurtje»
heeft verdiend, valt moeilijk te bepalen,
«toch Lijzeil heeft liet op. zestig millioen ge*-
voering zal op 28 en 29 Januari a s. in het
patroi"latsgebouw plaats nebben.
ZOETER WOUDE.
Dc hoofdprijs. De uitslag der bij de
tentoonstelling gehouden verloting was voor
iiioj. Anna van Utteren alhier oen aange
name i v as sing, want zij won den hoofd
prijs, n.l. een eerste klas Rijwiel. Naar wij
vernemen zijn nog meerdeic mooie prijzen
te .Zoeterwoude gevallen.
WARMOND.
„St. Matthias" Onder voorzitterschap
van den heer v. Delft vergaderde Woens
dagavond de R. K. Harmonie van War
mond ,,Sj. Matthias", ter voortzetting der
besprekingen van de onlangs gehouden
jaarvergadering.
De voorzitter gaf nn opening verklaring
waarom hij deze vergadering leidde. Dc
heer v. Stijn had het voorzitterschap niet
aanvaard en de vroegere voorzitter, de
heer Papöt, op dc vergadering aanwezig,
zou slechts aanblijven tot een nieuw be
stuurslid gekozen was, vanwege zijn ge
zondheidstoestand.
Om redenen, in een volgende vergadering
mede to 'deelen, stelde spr. voor, ook tot
dan dc verkiezing van een nieuwen voor
zatter aan te houden {wat werd goedge
keurd).
Namens de commissie, die in de vorige
vergadering was aangewezen (de herren
Th. de Vroomen, F. Machen en H. Haver
kort) werd door den heer de Vroom en rap
port uitgebracht over den fiiianciëelcu toe
stand der Vereeniging.
Op den voorgrond kon deze verklaren,
dat dc zaken waren in orde bevonden, 'doch
dat- door nog enkele ingekomen rekenin
gen hc-t schuldeijfer was verhoogd en thans
in totaal bedroeg f 374.52. Door de com
missie waren alle posten gespecificeerd en
daarna in een tabèlarischen staat, onder
de verschillende hoofden gebracht waar
onder ze thuis behoorden, zoodat aan de
hand daarvan de rapporteur een juust en
zuiver beeld kon geven van het beheer.
Ofschoon daartoe geen opdracht was gege
ven, was 'de commissie, nog verder gegaan
en had onderzocht of bezuiniging moge
lijk was, wat echter bezwaarlijk gaan zou.
In aansluiting aan dezen staat, was door
het bestuur een begrooting ontworpen, aio
in totaal met een uitgaaf van omstreeks
f 1000 sloof waarvoor de middelen nu moe
ten worden gezocht. Het oude systeem is
niet meer te gebruiken, waarom, toegelicht
door den heer W. de Groot, hel voorstel
van het bestuur werd kenbaar gemaakt,
wat in hoofdzaak inhield, dat dc vereeni-
ging voortaan zal bestaan uit werkende
leden en donateurs met donaties van resp.
f 10 en f 5, waarvoor dc eerste tot alle uit
voeringen toegang hebben met dame, de
laatste tot één uitvoering. Overigens heeft
ieder R. K. toegang tot allo concerten te
gen een enlrée van f 1. Het aantal con
certen zal verdubbeld worden, opdat de
inkomsten hooger worden.
De heer C. Zwetsloot ontvouwde een
plan, dal, beoogde don band tusschen leden
en vereenjging vaster te doen zijn, waar
voor hij echter gom voldoende steun ont
ving.
De weleerw. heer Janus gaf als zijn mee
ning 'dat het aantal donateurs zeker wol
zou toenemen als er propaganda gemaakt
werd, en spr. had vertrouwen genoeg, dat
nu er een gezonde basis is, de noodige
steun niet achterwege zou blijven.
Verschillende middelen werden nog aan
de hand gedaan tot vermindering der uit
gaven en stijging van de inkomsten, waar
na met 29 voor, '13 tegen en 6 blanco het
bestuursvoorstel werd aangenomen, en do
voorzitter met den dir. groet do vergade
ring sloot.
Do nieuwe regering zal reeds voor het
Koppermaandag-concert in werking gaan
on de gelegenheid tot plaatsbespreken zal
Zondag gegeven worden.
Siafen-Generaai.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 'gisteren.
De gedwongen leemng van 450 mUHocr;
aanvaard.
Belangrijke mededeelingen heeft minister
De Vries gisteren in Tweede Kamer
gedaan.
Hij deelde mede, dat hij, in verhand met
dc gunstige vermeerdering van *s rijk-s in
komsten, dio in liet afgeloopen jaar met
ruim 100 milliocn gulden de raming heb
ben overtroffen, geen prijs meer stelt op
verdere behandeling van het wetsontwerp
betreffende de veimogensaanwasbelasting,
en ook geen reden meer aanwezig acht
schat. „Bij s>lot van rekening, zoo zegt hij
in zijne Mémoires, is er echter geen enkele
regeering, die ik heb gediend, waaraan ik
niet meer gegeven, heb dan ik van haar
ontving."
Talleyrand achtte zijn diensten dus
geenszins gering!
Als voorstander van het keizerschap,
verlangde hij er ook haar, dat de oude
gebruiken en de etikette van het ancien
régime weer zouden terugkeoion in de
maatschappij en aan liet hof. Gaarne stak
hij den draak met de parvenu's, „die nog
nooit op ecai parketvloer hadden geloo-
pen", en die zich nog niet volkomen thuis
gevoelden onder de oude aristocratie, wel
ke zich om den nieuwen troon schaarde.
Hij lachte om tie liooge titels, die de gToot-
waerdigbeidsbekleeders hadden gekregen;
zoo was Muralt Groot-Admiraal, Camba-
cérès Eerste Kanselier, Lebrun Eerste The
saurier geworden, terwijl hij zichzelf met
den titel van Groot-Kamerheer moest ver
genoegen. Toen bij echter, na Tilsit, op
zijn beurt ook Hoogheid en zelfs prins van
Benevento was geworden, vond hij het
heel natuurlijk, rlat bij officieel© plechtig
heden in de Notre Damo zijn bidstoel in
hot koor werd geplaatst naast, 'dien van
Cambacérès en Lebrun. Zij no henoeming
tot prins van Benevento bad den 5den
Juni 1806 plaats gehad. Aan deze waardig
heid was slechts een inkomen van 36000
om met'voorstellen tot kaprfcaalsheffingen
te komen. Ook zul Jen van het belastingpro
gram voorloopig kunnen worden geschrapt
de belasting o.p koffie, thee en cacao, do
registratie van het vee, de reclainebolas-
ting, de belasting op fact uien, oogmose-
menten en vrachtbrieven, en de wegenbe
lasting, zoodat overblijven: de grondbelas
ting, de tabaksbelasting, de successiebe
lasting, de tariefsherziening, de weelde
belasting en enkele kleinere belasting-ont
worpen. i
Aan het-slot van zijn rede deelde dc_mi-
nister mede, dat het kabinet slechts de ver
antwoordelijkheid kan dragen voor een
leening tot een bedrag van 450 millioen
guluen. Voor het lager bedrag kan het ka
binet de verantwoordelijkheid niet aan
vaarden, omdat de vlottende schuld bin
nenkort zoo hoog gestegen is, dat de staat
geen uitgaven meer kan doen.
Dc Kamer heeft het minister De Vries
niet moeilijk gemaakt en met flinke meer
derheid 58 tegen 25 stemmen zijn lee-
ningsontwerp aangenomen. Zelfs de vrij-
ainnig-democratcn hebben niet durven te
genstemmen. Daaraan waag ik mij niet
verklaarde mr. Oud vei'werping immers
•zou betcelcenen, dat in het geheel niet ge
leend zou worden. Evenmin waron de vrije
liberalen Dresselhuvs en van Rappard on
der de tegenstemmers. Ik heb weliswaar
groote bezwaren aldus eerstgenoemde
ik vind het rentetype te laag en voel wei
nig voor een gedwongen leening, maar ik
wil geen Kabinetscrisis uitlokken.
Sioömvaartberichfen.
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
AMBON vertr. 7 Jan. van Amsterdam.
LOMBOK (Lhuisr.) pass. 7 Jan. Kaap
Bon.
BALJ (thuisr.) pass. 3 Jan. Point de Gaile
GROTIUS arr. 5 Jan. te Batavia.
KRAK AT AU vertr. 5 Jan. van Batavia.
PRINSES JULIANA (thuisr.) arr. 4 Jan.
te Colombo.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
CERES arr. 6 Jan. te Charleston.
DANAE vertr. 8 Jan. van Rotterdam.
GANYMEDES arr. 5 Jan. te Norfolk.
IIECTOR vertr. 6 Jan. van Orange.
IRIS vertr. 6 Jan. van Oporto.
TELLUS veatr. 5 Jan. van Malaga.
Laatste Berichten.
Het éïntfe der DuKschs spoorwegstaking?
De onderhandelingen met de spoorweg
arbeiders nemen een gunstig verloop. Be
richten uit verschillende gedeelt.cn van het
Rijk rechtvaardigen de opvdtüng, dat de
staking reeds gebroken is. Een verdere uit
breiding van de staking valt niet te ver
wachten.
STADSNIEUWS.
.APOLOGETISCHE CURSUS.
De eerste apologetische cursusavond van
de R. K. Prop. Club „St. Petrus" mag uit
nemend geslaagd heeten.
Nog nimmer zagen we het St. Antonius-
patronaat zoo vol belangstellenden. De pa
den langs de stoelenrijen waren geheel be
zet, tot in den gang zélfs vergenoegden ve
len zich met een staanplaats, terwijl jam
mer genoeg nog talrijken reeds bij den aan
vang naar huis moesten terugkeeren.
't Was voorwaar jamnier, dat het Patro
naat niet driemaal zooveel menschen kon
bevatten, want dat was heslist noodig ge
weest.
Voor de Prop. Club moge het .een succes
zijn zooveel toehoorders getrokken te heb
ben, zij moge er ook in vinden een stuw
kracht om op den ingeslagen weg voort te
gaan. Immers, dat zoo talrijken gehoor
hebben gegeven aan dezen oproep is een
bewijs, dat de club een harte wensen van
velen heeft vervuld. Als we 'dan tevens er
op wijzen, hoe niet alleen ingezetenen van
Leiden, maar ook van omliggende gemeen
ten aanwezig waren, dan heeft de voorzit
ter, de heer B. Klein, zeker niet te veel ge
zegd, hoe hij het noodig oordeelde voor een
volgenden keer een geschikter cn grooter
lokaal te kiezen.
Als inleider van dezen avond trad op de
zeereerw. heer Pastoor B. Crombag, die
zich zelf feliciteerde roet het gezelschap,
dat was komen luisteren naar de uiteen
zetting, die Z.Eerw. zou geven over het
„Godsbestaan".
Z.E-erw. zegde vooraf niet als een lof
redenaar nvt welsprekendheid en scbitie-
francs verbonden, wat zeer weinig was,
indien men bedenkt, dat, de jaarlijksch©
netto-opbrengst van Otranto, Reggio,
Gaeta en Tarente, die slechts hertogdom
men waren, 80,000 fr. bedroeg. Talleyrand
beklaagde zich hierover dan ook bij den
keizer cn schreef: „Daar de opbrengst van
Benevento slechts 36,000 fr. bedraagt, hoop
ik, dat Uwe Majesteit dit bedrag zal ver-
hoogen, tot het gelijk is aan de opbrengst
van de ander© groote leenen van het kei
zerrijk".
Voor de bestuurskosten moest Talleyrand
daarenboven nog een- gr-oot gedeelte van
zijn inkomen laten vallen, zoodat hij
slechts 18,000 fr. overhield. Hij schreef
daarom eenigen tijd later aan den Minis
ter van Na] els: „Afgezien van het onge
mak, door het geringe inkomen veroor
zaakt, ligt er in dc noodzakelijkheid om mij
te bekrimpen nog iets belachelijks, dat ik
mij zeiven besparen wilde, waarom ik mo
dan ook lot u wend."
Talleyrand slaagde er echter niet in zijn
inkomsten te doen verhoogen, en heeft zijn
bezitting dan ook nooit bezocht. Napoleon
hield niet van hem, doch durfde zich ook
niet van hem losmaken. Hij beschouwde
hem als een man, dien men beter vóór
zich dan tegen zich kon hebben cn al deed
hij in het geheel niet altijd zijn zin, bij
luisterde toch steeds naar zijn raad. Het
moet trouwens erkend worden, dat de
rende taal een rede le zullen uitspreken,
maai' te zullen beproöven in eenvoudige
taal de bewijzen Ie geven dat cr een God
bestaat.
In het eerste deel zijner rede behandelde
de Eerw. inleider dan do vraag: „Van wien
hébben wij ons bestaan ontvangen?"
Op eenvoudige, overtuigende, wijze geeft
Z.Eenv. de' bewijsvoering hiervan weer,
daaiibij allerlei opwerpingen, die gemaakt
kunnen worden of reeds zijn gemaakt,
weerleggende, om ten slotte te komen tot de
erkenning van een Opperwezen, Dat alles
heeft geschapen.
Öpwcrpingen van z.g. geleerden zoowel
als uitspraken van bekende Godloochenaars
als Jean Jacques Rousseau en Voltaire om
trent het Godsbestaan werden gememoreerd
en dat alles op zoo eenvoudige, diep-tref
fende wijze, dat alle aanwezigen als 't ware
aan spr. s lippen hingen.
In het tweede deei behandelde Z.Evv.,
veronderstellend©, dat. genoegzaam is be
wezen. dat er een Gód bestaat, hoe het is
te- verklaren, dat cr duizenden zijn in alle
rangen om standen der maatschappij, 'die
aan geen God geloov'm. Spr. voert hier
voor aan, dat dit bij den een voorkomt uH
onwetendheid en onkunde, hij don ander
uit z.g. geleerdheid.
't Gaat niet aan de gehceie bewijsvoering
weer te geven, die Z.Ew. zijn toehoorders
voorleg©?. Hét oen toch houdt zoo nauw
verband, met hot. andere, dat enkele ko
lommen niet voldoende waren? om den
draad eter besprekingen onzen lozers te
doen gevoelen.
't Zij ons voldoende te memoreer?®hoc
een luid applaus do rede ven den Z.Ew.
heer Pastoor besloot, nadat Z.Ew. de toe
zegging ha/1 gedaan, dat schriftelijke of
mondelinge vragen naar aanleiding van
dit onderwerp door hem bereidwillig zul
len worden ontvangen.
De heer B. K'e.m dankte Z.Ew. in 2ijn
slotwoord hartelijk voor de leerzame uit
eenzetting, terwijl hij de hoop uitsprak,
dat het uigewoipen zaad Vrucht tfou mo
gen voortbrengen; opdat allen eenmaal
zouden mogen, bekennen: „Credo in luium
Deum, ik geloof in een Gód".
Een gehouden collecte bij het uitgaan
bracht f 11 op voor do te voeren propa
ganda.
Personalia.
Bij dc practijKexamens hier ter slede
gehouden op 24, 25 en 26 Nov. 1919 van
wege do Vereeniging van leeraren in de
Handelswetenschappen zijn geëxamineerd
10 candidate®, afgewezen 5 en ges'aagd
"dc hoeren A. J. Wagemans, D. W. Blóte,
H. C. Smit, wonende tc Leiden; C. Plomp
Jzn. te ïla'zerswoudeem H. Admiraal to
Noordwijk aan Zee.
Ingekomen is voor .„Schoolkindervoe
ding" f 33.55, zijnde de boetegclden over
1919 van 'de firma J. Poxmenrier en Zonen.
In de staking der transportarbeiders is
geen verandering gekomen.
De arbeiders bij do firma v. 'd. Bijl, die
gisteren het werk neerlegden wegens ont
slag van enkele werklieden, hebben lieden
middag te 1 uur den arbeid hervat.
Gistermiddag te 2 uur kwam ©cn hand
wagen, doordat de bestuurder, die onbe
kend. is gebleven, uitweek voor 'do tram,
op de B reestraat in aanrijding met een
handwagen van de Sma Oudshoom en Co.
Tengevolge hiervan braken enkele fles-
schen gedistilleerd uit 1. g. wagen.
Gistermidag is een schoorsteenbrandje
ontstaan in perceel Zijlstraat 15. Dc- poli
tie hluschte het vuur met behulp van een
minimax.
Hedenmorgen half 12 reed een met twee
paarden bespannen wagen van de Artille
rie in do Hoogl. Kerksteeg. Door 't schich
tig worden der paarden kwam hij terecht
door 'den winkelruit van den heer H. G.
v. d. H., aldaar. Een toevallig ter plaats©
staande lieer, W. genaamd, werd door de
glasscherven geraakt en beliep enkele won
den aan het hoofd.
R. K. Fabrieksarbeiders, Maandag 8
uur. Patronaat Hooigracht*
„DE PARADIJSVLOEK"
voor eten Katholieken-Kring
De Katholieken-Kring heeft gisteravond
voor zijn leden in den Leidschen Schouw
burg de opvoering doen geven van „De Pa
radijsvloek"'n Avond van subliem
kunstgenot!Een de velen, die door den
Katb. Kring in de gelegenheid zijn ge
steld dit grandiooze tooneehverk te genie-
minister bij verschillend© gelegenheden
een beteren kijk op de dingen had dan de
keizer. Na tic overwinning van Ulm zond
Talleyrand aan, Napoleon een curieuse
missive, waarin hij hem mededeelde, dat
een verstandige politiek het volgende voor
schreef: „Oostenrijk moet niet vernietigd
worden, doch integendeel gespaard; voor
zijn verliezen in Italië 'moet hef schadeloos
gesteld worden; het moet het beheer krij
gen over den Donau; bet moet front gaan
maken tegenover Rusland: Frankrijk moet
het losmaken van zijn verbond met Enge
land, om zich daarna Gostenrijk's vriend
schap en hondgenootschap te verzekeren."
Bij latere gelegenheden drong hij steeds
op dezelfde politiek aan en wie weet, hoe
geheel anders de dingen zouden geloopen
hebben, als men naar zijn verstandige
woorden had geluisterd.
„Dit plan, zegt Mignet, dat zeer goed
uitvoerbaar was in een tijd, toen niets on
mogelijk was, had zonder twijfel Europa's
toekomst gewijzigd, doordat. Oostenrijk's
grondgebied zou vergroot zijn, naar den
kant, waar dit het meest, van belang was.
Indien het was verwezenlijkt, dan zou de
vrede blijvend verzekerd zijn geweest door
de nieuw ontstane combinaties en de be
hartiging der verschillend© belangen."
Talleyrand was over het Fransdh-Russi-
sche bondgenootschap, te Tilsit gesloten,
niet voldaan en daar hij liet vertrouwen
ten, zullen er erkentelijk voor zijn
Dc Leidsc.be Schouwburg, zoo dikwijls
a® i s b r nikt voor-dooneslstukken in strijd
met liet Katholiek geloof en de Katholieke
zedenleer, was gisteravond in pacht aan
'den K. K., en ook bijna geheel bezet dooi
de Katholieken, die er wij -zouden kun
nen zeggen: als 't ware kwamen vieren
den triora p h, den schitterenden trï-
omph, van den Katholieken tooneelschrij"-
ver, van wiens werk „Dc Paradijsvloek" in
het weekblad „De Hofstad'' door Edmond
Visser werd verklaard: vermoedelijk
wel het beste, dat in den I a a t-
s t e ïi tij d in binnen- en buiten-
la.nösche t o o n e e 1 t e r a t u u r
geschreven is!
Da schrijver Alplions Laudy hoofdre
dacteur van „De Tijd" was op verzoek
van 'den K. K. onmiddellijk bereid gevon
den zeil' den proloog te komen zeggen.
Een voorrecht, dot hij den K. K. wilde
schenken uit sympathie voor de ideëel© be
langen, welke door haar bij de organisatie-
van dozen avond werden nagestreefd.
Én hem ie. hooren in zijn diep-dooivoeide
voordracht, in de meeslepende cadans van
aajn muzikale taal dat zette dc aanwezi
gen onmiddellijk in de yereisckte gestelte
nis óm te luisteren naar het spel
Nu luistert naar het treurspel van dc
menschheid.
En weent met mij voor de gesloten poort,
En laat de tranen van uw liefde vloeien:
Want tranen zijn als Paradijsgebeden,
In tranen slechts hervindt de tnensch het
Eden.
Wij hebben na de opvoering op Zaterdag
28 December in ons blad van don daarop
volgenden Maandag uitvoerig het spel van
ieder der spelers en allen gezamenlijk be
sproken.
t Was ons in het eerste en tweede
vooral in het eerste bedrijf of Jan Musch.
in de rol van Adam niet was de Muscli
van den vorig: n keer, of er iets wazigs, iets
mats lag over zijn voordracht, waarop het
spel van Eva, mevr. y. d. Horst, 'n enkele
maal als oen terugslag gafMaar in
het derde bediiji: wèèr die geweldig©
krachtsui{storting van taal en mimiek, wel
ke héél 'de zaal vulde, en den toeschouwer
den adem als deed stokken in de keel. Gran
dioos die uitbeelding van Adam's radeloozs
wanhoop:
Waar de mensch op aard zijn leven
wandelt,
Daar wandelt een geraamte met hem m&e:
En vóór dat heir van wandlende geraamten -
Leidt me aan zijn vingerknook de Dood
voorop.
Dat is een wilde wereld-wandeling,
Want Satan pijpt den maatgang op een
doodsbeen.
Hij pijpt: vooruit, hij pijpt: vooruit,
vooruit,
En Saian pijpt,... en Adam gaat voorop'...
Vooruit! do «chaien gaan, dc mensch
heid treedt,
In ieder mensch treedt zachtjes zijn skelet:
Het treedt en treeui, en voor een prompfen.
pas
Slaat in het mensch en hart de Dood zijn
frommel,
Een' haitekk'p, een trommelslag, voor
uit
En Satan pijpt... en Adam gaat voorop!...
En uit de kerkhof graven zie ik rijzen
Den knook- en knekeloptocht der geraamten,
De honderdduizenden honderdduizenden,
De straten vol, de wereld vol, een heir
Vermoorden achter vader... Moordenaar!
De trommel slaat: waarom, waai om..
waarom,
Vooruit!... en Satan pijpt, en Satan pijpt,
En pijpt en pijpt de Moordenaar gaat
voorop!...
Zoo trekt de knook en knekelkaravaan,
En trekt en trekt tot aan het wereldend:
De Wanhoop giinnikt in den stoet baar
grijns,
Erachter hinkt op kreuple kruk het Noodlot.
Maar op zijn la'om voet haalt het allen in.
Dö trommel slaat: waarom, waarom,
waarom.
Vooruit! en Satan pijpt, en Satan pijpt,
En pijpt en pijpt, cn Adam gaat voor
op!
De menschheid klaagt en vraagt, maar
Satan jaagt
Zijn fluit wat aan, the als een sterftereet
snerpt.
En wie wat traag «tapt, montert Satan op;
En hoort... de Hartstocht slaat de trommel
luider:
Waarom. waarom, waarom, waarom,
waarom,
En Satan pijpt: vooruit, vooruit, vooruit..
Vooruit!... en Satan pijpt, en Satan pijpt,
En pijpt en pijpt, cn Adam gaat voorop!..-
van den keizer niet meer bezat, trad hij
in Augustus 1S07 uit het ministerie. Dit
wilde- echter geenszins zeggen, dat hij in
ongenade* gevallen zou zijn, want Napo
leon bleef hem nog herhaaldelijk om raad
vragen. Hij nam Talleyrand zelfs mee
naar Erf uit cd stelde hem aan als zijn
speel alen vertegenwoordiger bij keizer
Alexander. Verder bediende hij zich nog
van hem bij verschillende onderhandelin
gen met Melternich, den Oosten rij kschen
minister, en gaf meer dan eens zijn spijt
over hun scheming te kennen, zeggende:
„Wij hadden niet van elkander moeten
gaan." In 1809 viel Talleyrand echter in
ongenade hij Napoleons terugkeer uit
Spanje» Hij had zich niet ontzien, deze
expeditie af te keuren cn 'zeide: „Spanje
is een boerderij, waarvan we meer voor
deel trekken kunnen, als ze door anderen
voor ons wordt geëxploiteerd. wan
neer wc dit zelf doen."
rw©-1 ad.)
