Tweede Blad.
Vrijdag 31 October 1919
BINNENLAND.
R. K. MIDDENSTANDSCONGRES.
(Vervolg.)
Na het prac-advies van prof. Veraart
ontstond een zeer uitgebreide gedachten-
isseling, vooral over do kwéstie der
coöperatie. Dr. van Beurden, te Ileeswijk,
viel dè stelling aan, als zou de coöperatie
een wapen zijn van den klassenstrijd, en
dat-dit middel den winkelstand in handen
gegeven, is, om zich legen den aanval van
andere klassen te verweren, van welk mid-
I zoo spoedig mogelijk afstand moet wor
den gedaan, zoodra de economische maat-
schappij zich voldoende 'in organische rich-
Sing ontwikkeld heeft. Spr. toonde breed
voerig het nut van coöpereeren aan, waar
door veelal de prijzen verlaagd en de ge
meenschappelijke belangen gediend wor
den. Ook al zouden bepaalde groepen gros
siers Uitvallen, men moet zich daarbij neer
kunnen leggen, als het algemeen belang
dit eischt. Spr. is tegen het advies van den
prae-adviseur: de coöperaties goheel af te
breken, waardoor een flink stuk econo
misch leven kon worden teniet gedaan. Bo-
vendien is coöperatie een gevolg van het
liberalisme der laatste eeuwen, dat steeds
individualisme preekte.
Spreker deed ten slotte de vergadering
pen nieuw denkbeeld, wat de prijsberekc-
betreft, aan de band, n.l. door* de
[grossiers samen te doen gaan met de in.
koopvereenigingen; do winkeliers met de
jgebruiksvereenigingen, en beval de coöpe
ratie van dezen Middenstand krachtig aan.
Ook de lieer ^Tarinus van Hout achtte de
coöpeiatie geen wapen voor den klassen-
strijd, en begreep de groote verlegenheid
i de Middenstanders niet, nu de arbei-
■9 steeds meer uit den opbrengst eischen
cm een menschwaardig bestaan te leiden.
De kosten van de productie kunnen ver
ban ld worden op het product.
Do heer Star, uit Rotterdam, wees op de
behaalde voordéelen der coöperatie in de
dorpen. Spr. meende, "dat de winkeliers-
(oüperatiê moet blijven bestaan, en zich
■leeds' meer moet uitbreiden.' Spr. acht de
miclusios van Pröf. Veraart onaanneme
lijk.
Ook de heer Duvn (Haarlem) kon zich
iet vereenigen met het praeadvies.
De lieeren van Uden en West ra waren
iciiie tegen middenstands-coöperatie. ,,De
coöperatie bevoordeelt den een, en bena
deelt den ander" zéide de eerstó debater.
Namens den Chr. Middenstandsbond
•sprak-de heer Kajan, die er op Wees, dat
beide .bonden.' door een hoogere eenheid
verbonden worden dan -een materiééle; dat
door beide bonden, behalve een horizontale
ook eon verticale lijn loopt. Eerst dan, zei-
ile spr.. wonneer wij ons verbonden weten
met God, kan de Middenstand de rugge-'
gioat van de maatschappij genoemd wor
den.
het spijt spr., dat jProf. Veraart niet
moer waardeering voor ziji, "»telsel onder,
vindt, al lijkt spr. cTai-stelsel wat te idea
listisch.
Narnehs de R. K. Kamerclub sprak de
her Fleskcns, die. den wensch uitte, dat
dit congres veel succes -mag beb.ben. Er
fiaat^jog een groot werk voor den Midden
stand te wachten, zeide spr. Gaat met
«nstigen wil voort op den ingeslagen weg.
Spr. vond, dat aan den Middenstand de
dourte niet verweten mag worden.
In zijn "antwoord bleef de praeadviseur
lij zijn standpunt, (Jat de coöperatie een
«apen voor den klassenstrijd is. Spr. had
vooral die coöperatie op bet oog gehad, die
de vernietiging wil van een bepaalde groep
middenstanders. Spr. geloofde, dat door
overleg alle groepen bijeengebracht kunnen
«orden.
In zijn conclusies heeft de praeadviseur
de kwestie pricipieel behandeld. Wat dr.
van Beurden bedoelt is collectief inkoopen
en niet coöpereeren.
Spr. beval .ten slótte de aanvaarding zij
ner conclusies aan.
Na eenig debat werd besloten de aanne
ring der conclusies aan te houden, en
wn commissie ter nadere besludeering te
"Jjnonien. bestaande uit de lieeren: dr.
beurden, prof. Veraart, en de heer Mar.
Hout en nog eenige nader te herroemen
horen.
Besloten werd aan het acnes van den
Middcnstandsraad adhaeSie te beluigen fe-
gen de instelling der vermogensaanwasbe-
lasting.
D.e beer Frencken maakte, bij de rond-
vraag, propaganda voor het studiefonds
voor kinderen van Middenstanders. Hier
na werd de vergadering gesloten.
HET 10-JARIG BESTAAN VAN HET
R. K. VAKBUREAU.
Woensdag ving de dag aan met een
plechtige H. Mis, opgedragen door den
geestelijken adviseur, den zeereerw. heer
pastoor J. G. van Schalk in de St. Marti-
nuskerk te Utrecht. Onder den 11. Dienst
hield de ueeraérw. Iheetr pastoor van
Schalk een feestpredikatie 'in het geheel
gevulde kerkgebouw.
In de middaguren werd door het bestuur
van het R. K. Vakbureau een drukke re
ceptie gehouden.
Avonds was er een drukbezochte feest
vergadering in het Gebouw voor K. en W.
aldaar. Ze werd o.m. bijgewoond door den
miniister van Binnenlandsche Zaken jhr.
mr. Cii. Ruys de' Beerenbrouck, den mi
nister van Waterstaat, Z.Exc König, den
minister van Financiën, mr. S. de Vries,
de Kamerleden dr. Dekkers, Henri Her
mans, Baron A. van Wijnbergen en A.
Engels, benevens de Kamerleden Kuiper,
Haazevoct en v. Rijzewijk, die ine dé zit
ting hebben in het bestuur van het Vak
bureau. Voorts waren aanwezig dr. Jae.
v. Ginneken, leider, van het zielkundig
bureau van deze instelling, en prof. van
Aken.
De vergadering werd te ruim 8 uur door
den voorzitter van het Vakbureau, den lieer
J. v. Rijzewijk .geopend met den cbriste-
lijken groet, waarna hij een welkomst
woord richtte tot dc'autoriteiten en overige
aanwdzTgeii).
Redo minister Rnys de
Beerenbrouc k.
Daarna was [het woord aan den minister
van Binnenlandsche Zaken.
Z.Exc. verklaarde het voor zich en zijn
ambtgenooten een voorrecht op deze feest-'
vergadering tegenwoordig te kunnen zijn.
Zijn eerste woord was een hartelijke gc-
lukwensc'h.
Onder Gods zegen, aldus vervolgde Z.Exc.,
zijt gij van den beginne af met kracht kun
nen optreden en ieder jaar hebt gij altijd
voller uw kracht kunnen ontplooien. Gebo
ren uit de katholieke vakorganisaties zijt
ge een sterke steun geworden.^Zegenrijk is
uw arbeid 'geweest*.
Mag''ik'u een drietal feiten noemen?
Het naaste doek der vakorganisatie is de
lotsverbetering der vakgehoötën, en zoo
kan men zeggen, dat het Vakbureau dc
lotsverbetering van alïe arbeiders ten cloel
heeft. Welnu, tegen hot einde van zijn
tienjarig bestaan is het kranig en krach
tig stroven van het Vakbureau met oen
prachtig siVcces bekroond.
Dat dc achturige werkdag in het voor
jaar '1918 kon /«opgenomen--worden 'in het
programma der grootste politieke partij in
ons land is mede aan "uw aï-be'd te dan
ken en 'liet zal de kroon op uw werk zijn,
indien eerstdaags mijn ambtgenoot, mr.
Aalberse, wiens afwezigheid gij 'alleu en ik
betreuren; met zijn bewonderenswaardige
werkkracht gesteund door zijn vclijvèrig
departement, zijn moo'e wet op den 8-uri-
gen werkdag in hel Staatsblad ziet opge
nomen.
Niet hét dilrectc doel. maar toch het in
directe en voornaamste doel van Vakbu
reau en vakorganisatie is dc bevordering
van de godsdienstige en rede'ij ke belangen
der arbeilders. Uw streven naar hoogcr
loon en kortoren arbeidsduur hield reke
ning met de goddelijke o'schen van recht
vaardigheid en liefde. Gij predikte geen
klassenstrijd, maar natuurlijke saamhoo-
nighe.id van kapitaal en arbehl, van werk
gever en werknemer, die met en voor el
kanders welzijn moeten arbeiden. Dat dio
groote christelijke beginselen in de wereld
van dén arbeid niet vergeten werden,
maar voor duizenden en duizenden klaar
der en dierbaarder zijn geworden, is voor
een-groot deel uw werk, waardoor de voor
mannen onder u in dc eerste plaats zich
verdienstelijk hebben gemaakt voor uw
medearbeiders voor de geheele samenle
ving tevens. De christelijke beginselen wor
den in veler hoofd verduisterd en dn veler
hart yerschonipckl. Aan den eenen kant
door armoede en ellende, aan den anderen
kant door overdadige wee'de.' Welnu, ik
sta hier voor een ciliite uit een deel van ons
volk, dat streeft naar verbetering Van zijn
lot, naar ruimer deel, zoo als "Paus Leo XIII
en Paus Pius X het noemden in dé cultuur
goederen on bij u was des te minder ge
vaar voor verdoezeling der christelijke be
ginselen en daardoor ook Kan de regeering
op u steunen. Zij heeft op u gesteund en
zal het blijven doen. De leden uwer vak
verenigingen laten zich niet begoochelen
door volksmisleiders, evenmin als hun
voormannen volksmisleiders zijn of zouden
willen zijn. Zij .maken gebruik van hun
recht op misstanden té wijzen, die in iede-
ren staat voorkomen en vooral in onzen
tijd. Maar drie toestanden van ellende wilt
gij wegnemen door het volk met woord en
voorbeeld aan te sporen tot arbeidzaam
heid en samenwerking met de regeering
die alleen iets tot verbetering der toestan
den zal vermogen als aTle ordelijke bur
gers met haar samenwerken. Dit hebt gij
gedaan en zult gij blijven doen.
De regeeuing rekent op u en zoo zult gij
door uw vakorganisaties onder leiding van
uw vakbureaux direct bevorderen de lots
verbetering van al uw medearbeiders, in
direct dc christelijke beginselen laten door
dringen in het leven onzer maatschappij,
een steun zijn voor de 'orde en den bloei
,oir.Uer samen'eving, yoor ons vaderland
en onze geëerbiedigde Koningin.
Op deze, meermalen door applaus onder
broken rede, volgde een daverende ovatie.
De aanwezigen zongen daarna staande het
„Wilhelmus".
Medegedeeld werd, dat o.m. een tele
gram van verhindering met géhikwènsch
was ingekomen van minister Aalberse.
Mede waren felicitaties ontvangen van het
Christelijk Vakbureau in België en een
'zusterorganisatie in Duitschland.
F e o s t r e d e A. H. J. Engels.
De heer A. H. J. Engels, lud der Tweede
Kamer, sprak daarna de .feestrede uit,
waarin hij erop weet, dat .dit niet een
feest is van dc arbeiders alleen, maar ook
vele met-arbeiders vieren liet feest mede.
De tijden zijn grootseb, maar ook zorgvol
en toch is er aanleiding voor. vreugde, om
dat er resultaten zijn te zien van een
moei'zamen arbeid.
Dank daarvoor aan God.
Diit feest is echter niets anders dan een
korte pauze, een onderbreking van den
arbeid.
Dc November-bewcging heeft bewezen,
welk een belangrijk factor voor de staats
orde de R. K. vakbeweging is. Kaast u
hebben echter ook de christelijke mannen
gestreden. Uw organisatievorm lieeft de
kans, dat zij door veie buitenlandsche vak
verenigingen zal worden gevolgd.. Schoon
zal uw toekomst zijn, omdat de weg, wel
ken gij bewandelt, goed is. Om dat. te be
wijzen gaat spr. een dertigtal jaren terug
en.bespreekt het verschil tusschen toen en.
nu. In die tijden leefden de arbeiders in
kommer en drankmisbruik. en toen begon
ook onder dc arbeiders ook het socialisme
te werken en het eenige- bolwerk van dc
arbeiders was de godsdienst, tengevolge
waarvan -do christelijke idee begon te le
ven, om de arbeiders te verdedigen .tegen
de aanvallen van het socialisme, en in
1888 werd de. eerste Roomsche vakorgani
satie Opgericht, en uit het isolement der
Roomsclic". organisaties is haar Kracht
voortgekomen. ïn 1909 is. het vakbureau
opgericht met ruim 9000 leden en thans,
10 jaar later telt 'het bijna 130,000.leden.
Spr. schetste in het kort, wat het vak
bureau voor zijn leden heeft gedaan en
welken invloed het ook op andere orga
nisaties heeft goocfend. Do geest van strijd
lust is vervangen door kalm beraad en
kalm overleg.
Spr. vertrouwt, dat op deze wijze ook
zal worden opgelost de vraag, wie don
voorrang moet hebben, de Algemeene R.K.
Werkiedenverecn:ging of dc vakbeweging.
Hét cónig" noodigé op dit oogenbiik is eer
lijk uit te voeren wat het doorluchtige
Episcopaat als beider taak heeft aange
geven.
Spr. wees op de •noodzakelijkheid van
(internationale verbindingen voor de R. K.
vakbeweging over geheel de wereld en van
eigen initiatief tegenover de socialistische
stroomingen van socialisatie der bedrij
ven enz.
Laten de R. K. arbeiders hun vrijen tijd
gebruiken tot meerdere ontwikkeling. Zij
moeten hun spaar- en verzekeringsgelden
samenbrengen tot steun hunner eigen vak
beweging, teneinde ml behulp van electri-
citeqf in het kleinbedrijf aan tal van han
den arbeid te geven. Langs, dien weg kun
nen weer terugkomen de mannen van
fijner arbeid en hooger ontwikkeling.
Spr. besloot zijn rede met èen krachtige
aansporing tot de aanwezigen, om.vast te.
houden aan hun heilig Geloof en de staats
instellingen, welke in den loop der eeuwen
zijn gebleken de beste te zijn. (Daverend
app'aus).
Na deze rede sprak de voorzitter een kort
woord, alvorens de ministers de vergade
ring verlieten. Hij deed in deze toespraak
de belofte, dat wat er ook moge gebeuren
het Vakbureau alch bereid zal verklaren
de hoogc regeering te steunen in haar
moeilijke taak.
De avond werd verder opgeluisterd door
een strijkje, onder leiding van den heer
Jac. ten Halter, een gemengd koortje, en
een dubbel mannenkwartct, beide onder
dü ree tie van den lieer Joh. Winnubst.
R. K. VROUWENBOND.
Onder presidium van mej. M. iBonnike,
wérd Woensdag in het Gildenbuis te Am
sterdam de algemeene vergadering gehou
den van den R. K. Vrouwenbond in het
bisdom Haarlem,
De presidente der afd. Amsterdam, me
vrouw Diepenbrock, heette de aanwezigen
welkom, waarna mej. Bonnike een kort
woord sprak.
Ofschoon, aldus spr., de politiek builen
onzen bond is gesloten, hebben wij toch een
taak voor dc politieke ontwikkeling van de
vrouwen. Spr. deelde mede, dat te dien
aanzien de medewerking is gevraagd van
den Bond. van R. K. Kiesvereenigingen.
Naar aanleiding van bét aan Z. D. II.
den Bisschop van Haarlem toegezonden
jaarverslag van den bond was namens
Mgr. Cahier een schrijven ontvangen,
waarin deze voor de toezending.dank zei
de. In dit schrijven wordt vreugde er.over
uitgesproken dat in alle afdeelingen éen
opgewekt vereenigingsleven heerscht. Maar
wat een goeds zal er niet worden tot stand
gebracht, aldus het schrijven, indien nu
ook op li e t platteland de
Vrouwenbond zal worden de ver-
eeniging .voor de vrouwen, indien een
vaardige hand eens een klein brochuurtjé
samenstelde met den titel „Wat wil de
Vrouwenbond". Ik voor mij geloof, dat
menig- pastoor het initiatief zal nemen tot
oprichting eener afdeeling, indien men als
dan niet verzuimt, aan te geven wat ook
buiten voor de Roomsche vrouwen kan
worden gedaan. 27 afdeelingen. Inderdaad
hel is een mooi*getal, maar... liet is slechts
een goed begin,' aldus mgr.
De presidente richtte dan naar aanlei
ding van een noodkreet der presidente van
den Oostenrijksclien R. K. Vrouwenbond
(Frau dr. B. Pilgérs) een aansporing tot
de afdeelingen, om mede te helpen den
nood der hongerende Oostenrijksche kinde
ren tc lenigen. Het bureau voor Weensche
kinderen te Breda, Annastraat 19, neemt
gaftrne giften in ontvangst.
Verschillende afdeelingen deelden, mede,
dat zij bereid waren voor enigen tijd Oos
tenrijksche kinderen op te nemen "eri te
verplegen.
Besloten wérd bij de federatie een voor
stel in te dienen om een prijsvraag uit - te
schrijven voor het. dichten van het bonds
lied. Reeds konden een tweetal proeven
van liet bondslied worden voorgelezen,
welke echter fe lang en te rhetoriseh wer
den gcoórdcéld.
De -presidente deelde hierna, mede, dat
als gevolg van de gehouden .samenspraken
tusschen. eenige R. K. huisvrouwen en R,
K.dienstboden in liet bisdom Haarlem
een reglement was tot stand gekomen ter
bevordering der goede verstandhouding
tusschen dienstboden en i huisvrouwen,
welk reglement door Z. D. H. den Bisschop
is goedgekeurd. Volgens dit reglement kan-
in iedere afdeeling van den Bond een com
missie in 't leven worden geroepen, welke
ten dool heeft de goede verhouding te be
vorderen "tusschen de dienstboden en de
huisvrouw, overeenkomstig de katholieke
opvatting van het huisgezin. Deze- commis
sie zal haar doel trachten te bereiken,
door bet - uit den weg ruimen van, onge-
iwensclitc toestanden en bet behartigen in
liet algemeen van de belangen van R. K.
meisjes.
Het tliars voorgestelde reglement zal de
basis vormen voor de oprichting van een
R. K. dienstboden-organisatie.
Na de pauze werd de begrooting voor
het jaar 1920 in ontvangsten en uitgaven
vastgesteld op f 2G50.
Hierna werden eenige mededeelingen ge
daan omtrent den tc Woerden gehouden
eersten socialen cursus, waaraan niet min
der dan 133 personen deelnamen en welke
zoo uitstekend geslaagd kan worden ge
noemd. Het vraagstuk der Sociale Week is
naar de Federatie verwezen. Die Sociale
Week zou alleen zijn voor leidsters.
Besloten werd in de groote vacantie van
1920 Wederom een socialen cursus te hou
den, gecombineerd mot den R. K. Vrou
wenbond in bet Aartsbisdom.
Medegedeeld werd, dat de plannen voor
de uitgave van een weekblad voor de Ned.
R. K. Vrouw goede vorderingen maken.
Namens de commissie tot bestudeering
van de jeugdorganisatie werd rapport uit
gebracht door mej. M. Rijke. Aan het slot
van dit rapport Werden concept-statuten
voorgelezen van als ondcrafdeelingcn der
plaatselijke afdeelingen van den Vrouwen
bond op te richten jeugd-organisaties,
waarin meisjes van 13 tot 18 jaar zullen
worden vereenigd, onder den naam van
Jonge Vrouwen-'Bond. Deze concept-statu
ten werden ongewijzigd goedgekeurd cn
der commissie voor haar arbeid onder
applaus dankgebracht. Deze vergadering
werd als dc sticlitingsvergadcring van den
Jonge Vrouwenbond beschouwd. De com
missie zal nog haar aandacht schenken
aan dc mogelijkheid van de uitgave van
een week- of maandblad voor deze jeugd
organisatie.
JNadat nog verschillende zaken betreffen
de de organisatie waren besproken, wercl
de vergadering door de presidente gesloten.
VOLKSBON D-PROPAGAN DA-UNIE.
Te Delft werd in het gebouw van den
R. K. Volksbond de elfde algemeene verga
dering gehouden van de Volksbond-Piopa-
ganda-Unic in bet bisdom Ilaarlein, onder
leiding van den voorzitter, den lieer A.
van Dongen.
Blijkens het jaarverslag van don "secreta
ris, den heer A. van der Aar, was het aan
tal propagandaclubs met 11 vermeerderd.
Het jaarverslag van deu penningmeester
wijst een batig isaldo aan van f 520.
Goedgekeurd werd liet verslag van dè
Centrale Commissie, Delft en Poeldijk, De
begrooting 1919—1920 werd in ontvangsten
en uitgaven vastgesteld op een bedrag van
f 2253.
Langdurig werd de quacstic van een
eigen orgaan besproken; na opheffing van
„De Roomsche Vlag". Met 25 tegen 3 stem
men en 1 blanco werd. besloten in te gaan
op het aanbod van de „Christelijke Actie"
te's-Gravenhage, dat nu het officieel or
gaan zal worden.
Het dagëlijksch bestuur werd tot redactie
aangewezen.
De aftredende bestuursleden, de lieeren
A. v. d. Aar, C. Verkley en F. W. Uëing,
werden met algemeene stemmen herkozen.
De vergoeding van secretaris, penning^
meester en administrateur werd in totaal
op f 75 gesteld.
Men besloot, dat alle propagandaclubs.
na goedkeuring van bet Unicbcstuur, vóór
October 1920 de Kerkelijke en Koninklijke
goedkeuring zullen aanvragen.
De vergadering keurde liet plan goed,
om ook vrouwelijke propagandaclubs op te
richten.
Het veréenigingsjaar zal voortaan op 1
Januari aanvangen.
Besproken wérd hét 10-jarig beslaan,
waaraan ecii propagandistendag wordt
verbonden.
De secretaris van hét comité voor liet 10.
jarig bestaan, de heer Keuning, bracht
verslag uit en overhandigde het propagan-
dafonds, zijnde een batig saldo van f 200,
welke besteed zal worden voor uitgaven
der Unie. De voorzitter bracht daarvoor
hartelijk dank.
Leiden, Dén Helder, Beverwijk én JDeJft
maakten korlclings melding van de werk
wijze iii hun' clubs, waaraan 'dc'andere
zoo noodig een voorbeeld kunnen nemen.
Men zal trachten,.' dal de. uit te geven
lectuur door de vereeniging „"Petrus Ca-
nisius" aan de cLub zal worden beschikbaar
gesteld.
Het Uniebestuur werd gemachtigd de hij
haar aangesloten clubs te interpelleeren,
om een* overzicht te krijgen van den in-
werdipen toestand.
Bij opgave van verhuizingen van ierton,
zullen de clubs zooveel mogelijk met den
Vakbond in overleg treden.
Gemenqde Berichten.
De electriciensstaking. Woensdag is ta
Haarlem een a'gemecme ledenvergadering
van de Xed. Vereer*;gi'ng van Elect rolechm-
sclic Werkgevers gehouden in verband met
de electrieiensstaking, welke te Amster
dam cn Den Haag is geproclameerd. Do
opkomst was zeer groot. Met algemeen©
stemmen werd besloten met groote kracht
de actie te blijven voeren dit desnoods in
dien noodig tot uitsluiting over te gaan.
Ten overvloede werd eeiristeunfonds ge
vormd waarvoor de vergadering circa
f 25,000 voteerde.
Op de kleintjes passen. De begroot
ting voor 1920 van de Fricschc gemeente
Baardcradeel sluit met een geraamd batig
saldo van... één, Ihalven cent.
Een recordhouder. Ter secretarie te
Winterswijk is door een vader aangifte
gedaan van een zoon, die niet minder dan
tien voornamen draagt.
V.iegtuig verbrand. Te Velp bij Arn-
FEUILLETON.
VERWISSELD.
Haar man dacht er juist zoo over als
'ij. maai* hij bad toch gewild dat hun kind
ift den godsdienst onderwezen zou worden.
Maar toen de dood hem naderde, was
e gedachte aan zijn vrome moeder weer
i'vemlig in hem geworden en hij had om
ton priester gevraagd, die Isabella niet
tonder een zekeren weerzin had laten roe-
N. Zelfs deed het haar pijn, dat de schei-
''ing haar man minder moeilijk scheen te
tollen, toen hij de H. Teerspijze ontvan-
.n had.
i.Veihef uw hart tot God", had de pries-
gezegd.
Hoe kwam het toch, dat die woorden* nu
daar zoo ellendig ter neer lag, haar
Wkens weer voor den geest kwamen! Be
tond er dan wezenlijk- een eeuwigheid en
ton er sprake zijn van een hereëniging na
'ai dood? En indien er een eeuwigheid
Xvat 7,ou dan haar lot zijn! Zij, die de
'""g voor liaar kind verwaarloosd en eerst
1 zijn ziekte zich om den echtgenoot be-
topmerd ha dl
morgen -brak aan en wierp zijn licht
J[e''n doude en op een stervende. Het.
dc- gedachte aan haar kind, maar ook
dc gedachte aan de eeuwigheid, die liaar
nog deed worstelen tegen den dood.
En terwijl haar krachten langzaam af
namen kwamen eindelijk de woorden haar
op de lippen: „Mijn God, ontferm u over
mijn arme ziel, heb medelijden met ons en
met ons arm kindl"
Dc blceke lippen konden bijna geen ge
bed meer stamelen, maar de boetvaardig©
ziel zond haar smeekingen omhoog tot den
Vader, Wiens eindelooze barmhartigheid
een onuitputtelijke bron is zelfs voor lien,
die eerst op liet laatste oogenbiik tot inkeer
komen en om vergeving smeeken.
HOOFDSTUK II.
Twee verdiepingen lager, waar de be
roemde geneesheer op zijn ziekbed uitge
strekt lag, was bet een lieel andere omge
ving. Zoo armoedig het er bij de weduwe
Ranieri uitzag, even rijk en voornaam was
alles in de weelderig gemeubileerde ver
trekken van dr. Emmerich von Reiliern.
Iedere minuut kon hier bij den zieke de
crisis intreden, die boven reeds den dood
aan het ziekbed geroepen had. De genees
heer, die zooeven met de jopge vrouw liet
ziekbed verlaten had, beloofde in dch
nacht nog eens te komen. Hij vreesde bet
ergste, wanneer het niet mocht gelukken,
Reihèrn uit zijn diepe bewusteloosheid op
te wekken.
Maar lu'j vergiste zich deerlijk. Want al
was het lichaam van den zieke beweging
loos, de geest bleef in volle werking. Met
vreeselijke helderheid had de zieke den
voortgang der kwaal in eigen lichaam
waargenomen, met niachtcloozen schrik
de geheel verkeerde behandeling onder
gaan, die zijn collega op hem toepaste. Hij
was niet bewusteloos, maar evenmin in
slaat dit te doen blijken. Terwijl hij het
minste gcruiscli en liet zachtst gesproken
woord hoort, stond daar dr. Strauch te be
weren, dat het zand strooien op de straat
volkomen overbodig was, wijl de toestand
van volkomen bewusteloosheid aanhield
cn de zieke absoluut niets Boorde.
Het lichte ruischen eener japon zeide
den zieke, dat zijn vrouw weer in de ka
mer was. Hij meende baar te liooren snik
ken, en verstond duidelijk de woorden, dié
zij tot de verpleegster richtte: „Haast u,
misschien kan dit middel liem nog redden!"
Nu wist hij, dat hij met zijn Valentine
alleen was.
Maar zijn verlangen met liaar te spre
ken, haar tc troosten, haar ten minste
door een blik een teeken zijner liefde te
geven, de machteloosheid van zijn
lichaam belette hem.; daaraan te voldoen,
Hij had de tranen willen wegkussen, die
zijn handen bevochtigden, en hij was niet
in slaat, zijn oogen te'openen, opdat zij
daarin zou kunnen lozen-, hoe 'ontzettend
moeilijk hem de scheiding van liaar viel.
Daar klonk opeens de stem van Valen
tine's zuster hem in de oóren. Hij hoorde,
dat zijn vrouw opstond en zich van het
bed verwijderde.
De twee. vrouwen stonden in een hoek
van de kamer. Ze spraken fluisterend,
maar toch ging geen woord van het ge
sprek voor den zieke verloren.
„Ik begrijp je tranen niet", hoorde hij
Valentine's zuster zeggen. „Ik vind je hier
voor zijn bed op de knieën, als een beeld
van de diepste smart verklaar me dit
raadsel toch eens!"
„Maar Jenny, wat een folterend verwijt
ligt er in die vraag! Houdt ge mij dan voor
zoo diep bedorven, dat ik geen wroeging
zou gevoelen bij de gedachte aan de liefde,
die deze edele man mij steeds heeft toege
dragen!"
„Maar ge hebt immers stipt uw plicht
gedaan en zoo streng mogelijk alles ver
meden, wat je aan dien zaligen tijd van
vroeger kon doen denken!"
„Ja, maar ik liet liem toch in den waan,
waarin onze moeder-hem gebracht had,
dat ik lieni uit vrije keuze de hand gereikt
had, terwijl ik toch inderdaad een ander
liefhad!"
„Maar onder dit bedrog als je het
dan zoo beschouwen wilt, heeft liij topii
immers niet geleden! Hij voelde zich ge
lukkig, cn ge'hebt hem dé laatste .dagen
zijns levens nog zoo veraangenaamd!"
Het binnentreden der verpleegster maak
te aan het gesprek der zusters een einde.
Valentino nam de levenwekkende druppels
van haar aan en bevochtigde de slapen
van den zieke ermee.
Do ongelukkige! Hij voelde dat het lo
ven in zijn aderen terugkeerde, dat de
machteloosheid week die hem gevangen
had gehouden, dat hij opnieuw tot liet le
ven nu een kwelling geworden te-;
rugkeerde.
Eenige minuten geleden nog had hij
voor den dood gesidderd, was hij in den
zoeten waan geweest, dat zijn Valentino
liem teeder liefhad. Ach, waarom kwam
nu de dood niet om liem van zijn kwellin
gen tc bevrijden!
De kreet, die aan de lippen der jonge
vrouw ontsnapte, toen ze weer beweging
zag konden in de verstijfde leden, drong
hem als een dolksteek in liet liart. Heli
was geen vreugdekreet, maar klonk als
een bittere teleurstelling, zoo meende
hij. Wat een donker, droevig levenspad
zou hij in hot vervolg moeten bewandelen!
Maar reeds begon de werking der op
wekkende druppels te verzwakken. Hij
voelde zich alweer doodehjk vermoeid en
de hoop werd in hem levendig, dat hij
