Uit de Omgeving
Verdronken. Aan het strand te Kijk
duin, onder Loosduinen, is Dinsdagavond
de 10-jarige M. Looije verdronken. Hij was
©cn paar hoofden van het badhotel af in
zee gedaan en waagde zich, ondanks veler
.waarschuwingen te ver. De zee trok sterk,
wat men al merkte als men een eindje het
water inging. Het lijk is nog niet aange
spoeld.
Gistermiddag is op het stille strand, een
kwartier verder een 12-jarige knaap ver
dronken.
De groentenkoopman A. de B. te Rot-,
terdam is gisteravond in den Kralingschen
Plas gaan zwemmen. Hij verdween plotse
ling in de diepte en is jammerlijk verdron-
ken. Naar zijn lijk is tevergeefs gedregd.
Moordaanslag. Dinsdagmorgen circa
8 uur werd de landbouwer G. Bus, wonen
de aan de Hoofdvaart te Hoofddorp, toen
lwj op zijn fiets reed, aangehouden door
een arbeider, die Zaterdag zijn ontslag
had genomen. De man vroeg hem te spre
ken. Bus stapte van zijn fiets, waarop de
arbeider, Heijstek f 10 vroeg om naar het
buitenland te kunnen gaan. Toen de heer
Bus een weigerend antwoord gaf, ontstak
de arbeider in zulk een woede, dat hij den
boer Bus aanviel en hem een levensgevaar
lijken messteek in den hals, en een onder
het. schouderblad toebracht.
De dader is in zijn woning gearresteerd
en overgebracht naar het arrestantenlokaal
te Hoofddorp.
Auto-ongeluk. De chauffeur P. G. C. J.
reed Dinsdagavond omstreeks 11 uur met
zijn auto op den Noordsingel te Rotterdam
nabij de Zomerhofbrug in de richting van
den Hofdijk. Op hetzelfde oogenbilk kwam
de chauffeur P. K., wonende in de Wandel-
oord straat, met een auto de Zomerhof straat
uitrijden, met de bedoeling, oveir de Zomer
hofbrug te rijden. Dit ziende, wendde eerst
genoemde chauffeur plotseling zijn auto
naar links om een aanrijding te voorko
men en reed de voetstraat van die brug op.
Op die voetstraat wandelde de kantoor
bediende H. G. S., met zijn meisje, Beiden
raakten beklemd tusschen de auto en de
leuning van de brug. De heer S. brak een
dijbeen, zijn meisje brak beide beenen,
werd zwaar inwendig gekwetst, verloor
veel bloed, en verkeerde weldra in levens
gevaar. Beiden werden naar het zieken
hui» vervoerd waar de winkeljuffrouw aan
de bekomen kwetsuren is overleden.
Erger dan laf. Men meldt aan de
Maasbode":
Nadat te Grevenbicht tusschen verschil
lende vereenigingen en een Belgisch elftal
voetbalwedstrijden hadden plaats gehad,
werd het Begische elftal overwinnaar. On
der geleide van de muziek met de vlag
voorop werden de Belgen naar de garens
begeleid. Aan de grens verzochten de Bel
gen de Hollandsche vlag te mogen meene
men en wat gebeurde... onder de oogen
der Limburgers werd de Hollandsche
vlag... verbrand. Schandelijkl
Ontslagen van rechtsvervolging. Tn
ATan>'t i 1 rif» nnlitio io Vliceincren \an
een huis aldaar verwijderd; en Lnöeslag ge
nomen een draadlooze telegrafische inrich
ting, welke in het geheim en in strijd met
de bepalingen zou zijn aangebracht ten
bate van een der oorlogvoerende partijen.
De daarbij betrokken persoon werd {.ls
teekenaar bij de Kon. Maatschappij De
Schelde geschorst. Thans heeft hij echter
een brief ontvangen van den officier van
justitie te Middelburg, waarin deze mede
deelt, dat de tegen hem ingestelde vervol
ging niet wordt voortgezet, omdat daartoe
geen termen aanwezig waren.
LISSE.
Gemeenteraad.
Dinsdagmorgen te halfelf -hield de Raad
een openbare vergadering.
Voorzitter was Burgemeester Eenliuis.
Afwezig was alleen Dr. de Graaf.
Allereerst was aan de orde het benoemen
van een commissie belast met het onder
zoek der geloofsbrieven van de nieuw ge
kozen raadsleden.
Hiervoor werden benoemd de heeren
Verduijn, Langeveld en Schrama.
Bij monde van den heer Verduijn advi
seerde de commissie tot toelating, waar
mee de raad accoord ging.
Als punt 2 is aan de orde een Voorstel
van het Burgerlijk Armbestuur.
Naar aanleiding van het Raadsbesluit
van 2*5 Juni j.t tot het verleenen van een
voorschot van f 3o0 aan het B.A. dezer ge
meente, is door dat bestuur een financieel
straat was verlicht door het flikkerende
schijnsel der fakkels.
Het vaatje takelde voort "op het touw.
Gp den zolder van den dokter werd een
korte beraadslaging gehouden. Meester
Codex besloot- de late bezoekers te woord
te staan en zich zoo spoedig mogelijk van
ben te bevrijden.
Maar hoe snel dit besluit ook genomen
was en hoe vlug de geneesheer ook de
trap afhep, Guyot Asselin vond, dat men
hem te lang liet wachten. Hij begon weer
op de deur te beuken en keek naar boven
<%rn te zien, of er geen licht verscheen voor
de vensters op de eerste verdieping.
De goede dokter slaapt nog al vast-,
mompelde -hij ongeduldig.
Éonsklaps scheen het hem, evenals
eenigen der omstanders, toe, dat zich
daarboven in de duisternis een .voorwerp
van vreemden vorm bewoog.
Op hun beurt keken nu de soldaten om-
höog.
Voelend, dat er gevaar 'dreigde, begon
Simon Brisefer lfarder aan het touw te
trekken, maar de soldaten verloren geen
tijd en drie of vier schoten werden tegelijk
gelost. Zij hadden goed gemikt, want het
vaatje vatte vuur.
Een verschrikkelijke knal weerklonk on-
dér het dak van Joachim Perricart's huis;
Loup-le-Flamant en Simgn Brisefer wer-
vevslstg uitgebracht, "waaruit blijkt, dat dit
voorschot bij lange na niet voldoende is
om hare reeds gedane en nog komendé
uitgaven voor dit cïiensfjaar te dekken.
Door de Armmoesters is tot 1 Augustus
voorgeschoten een be'drag van f 540. Ge
raamd wordt voorts, dat wekelijks f 53 aan
steun zal moeten worden uitgekeerd O'ver
vijf maanden vormt dit oen bedrag van
f 1210; in totaal dus f 1750. Geduvande het
tweede halfjaar 1919 zal nog worden önt-
vange-n f500, zoodat nog bliift. te betalen
f 1250. De oorzaak van deze abnormale
stijging der uitgaven is volgens B. en W.
gelegen in de stijging der uitgaven voor
de noodzakelijkste levensbehoeften, waar
door de armen der verschillende gemeen
ten zich hebben gewend tot hunne be
sturen om ruimeren steun te "ontvangen.
Daarop hebben deze armen zich gewend
tot het Burgerlijk Armbestuur. Om groote-
re armoede te voorkomen, was dit bestuur
genoodzaakt steun te verleenen. Met deze
gang van zaken, aldus B. en W., kunnen
wij ons voor de toekomst niet vereenigen,,
fcmdab gevaaa.' van iafsclnuivlng door de
kerkelijke gemeenten kan ontstaan en ieder
kerkgenootschap in de eerste plaats voor
zijn eigen armen heeft te zorgen. Om nu
de kerkelijke gemeenten in staat te stellen
zelf* in de armenzorg te voorzien, zullen
wij eerst bij de behandeling der Gemeente-
begrooting voor "den dienst 192É) voorstellen
subsidie te verleenen. De thans aan het
B.A. te verleenen Voorschotten meenen B.
en W. als overgang daartoe te moeten be
schouwen. In verband daarmede stellen
B. en W. thans voor aan het B.A. over
het dienstjaar 1919 alsnog een voorschot
te verleenen van f 959.
Na eenige besprekingen werd dit voor
stel met algemeene rtommen aangenomen.
Op een desbetreffend verzoek wercl be
sloten aan den gewapenden Burgerwacht
een subsidie van f 7(>0 te verleenen.
Vervolgens komt a in de ordei een voor
stel tot wijziging van cte gasprijzen en wel
ten le. de prijzen van het gasverbruik te
wijzigen en dien van 1.5, 20 en 25 cent. per
M3. te laten vervallen en daarvoor een
uniformen prijs van 20 centtper M3. vast te
stellen en ten 2e. 'deze prijsverandering te
doen ingaan op 1 Augustus 1919. Deze wij
ziging was noodig geworden omdat gedu
rende de laatste maanden het. gasverbruik
afneeriït en hoofdzakelijk gas van 15 cent
per M3. wordt betrokken. Hierdoor is een
groot geldelijk verlies geleden. Mede is dit
verlies ontstaan doordat de aflevering van
de waterstofga-sinstallalie, welke 1 April
j.l. in werking had moeten worden gesteld,
nog niet bedrijfsvaardig is afgeleverd, ter
wijl rnet de laatste prijswijziging daarmede
rekening is gehouden. Dit verlies zal ge
durende de laatste 5 maanden van dit,
jaar moeten worden ingehaald, waarom
de nu voorgestelde prijswijziging noodig
is. B en W. geven den Raad in overwe
ging overeenkomstig het voorstel te be
sluiten. omdat de hooge kolenprijzen nog
geen verlaging van de productiekosten in
uitzicht stellen.
heer Warmendam bestrijding. Dit vond
zijn oorzaak in het feit, dat alvorens dit
voorstel in den raad was behandeld, en al-
zoo niet was aangenomen, de muntmeters
bij de muntgasverbruikers reeds waren
veranderd en op 20 cent per M3. gesteld.
De verbruikers waren in de meening, gas
te verbruiken van 15 cent per M3. en hiel
den alzoo geen rekening met het feit, dat
het 5 cent meer kostte. Wel gevoelde hij
de noodzakelijkheid van de verfiooging',
maar maakte o;p bovengenoemde gronden
bezwaar tegen terugwerkenden kracht tot
1 Augustus en stellen voor deze- te doen
ingaan op 1 September e.k.
Zijn vcorstel vond geen steun, zoodat
het voorstel van 13. en W. werd aange
nomen met algemeene stemmen Alleen
de heeren Warmerdam en Schrama stem
den tegen.
Na dit punt werd aan de orde gesteld
een voorstel tot verbouw v3n het interieur
van het Raadhuis en wel naar aanleiding
van de gebleken noodzakelijkheid dat de
secretaris der gemeente "wegens zijn vele
werkzaamheden over een vrije kamer in
het gemeertehuis moet beschikken om hem
een rustigen werkkring mogelijk te maken.
Te dezer zake was door 13. en W. den
gemeenteopzichter opdrai ht gegeven, een
plan te ontwerpen tot het maken van een
kamer en tegelijk een verbinding binnen
door te ontwerpen met .de localiteiten be
neden in het gemeentehuis gelegen. Zoo
danige plannen waren ontworpen en wor
den thans den raad voorgelegd. Zi j komen
hierop neer, dat door de bodekamer, de
W. C. en een gedeelte van' de vestibule
den half bewusteloos achter in den zolder
neergesmakt.
In een oogenblik stond het huis van
den lakenwever in lichtelaaie.
Alle klokken in de stad begonnen l.et
sombere brandsignaal te luiden.
De burgers kwamen van alle kanten
toegesneld, de bedelmonniken kwamen
aandragen met blusch-materiaal. Achter
ieder venster verscheen licht, de lieele stad
was in opschudding.
Joachim Perricart trok partij van den
brand, die zijn huis verslond.
Zijne hoogheid de hertog zal mij do.
schade wel betalen, dacht hij bij zichzelf.
Laten we ondertusschen van de gelegen
heid gebruik maken. Aan het werk!
Inderhaast wérden de wapens onder de
saamgezworenen verdeeld. Sommigen
spraken ervan, maar inceijfc^ stad in het
bezit te nemen voor dfcft hertog van Bour-
gondië. Dit was dwaasheid. Joachim Per
ricart en Pierre Darrentière verzetten zLh
er tegen. Men besloot alleen hulp j?e bren
gen aan meester Codex en des Ro
ches, die hun waning niet hadden kunnen
verlaten.
Toen dezen de vlucht hadden willen ne
men, hadden zïj het beele huis 'omsingeld
gevonSen door soldaten. Er bleef hun geen
ander toevluchtsoord over dan de verbor
gen kamer, waarin meester Codex de wa
te laten Vervallen-, voor «3en1 'seifrelarjs €eh
gerieflijke kamer kan worden ingericht.
Vóójl deze kamer en naast de burgemees
terskamer kan in de Vestibule gewoonlijk
een trap naar beneden worden gemaakt
welke uitkomt in een gang tusschen het
Ontvangers- en Distributiekantoor. Het
lokaal dat thans nog voor de distributie in
éb'ruik is, kan voor politie- en bodekamer
worden ingericht, terwijl het daaraan ver
bonden bij lokaal een voormalige keuken
met loketten, geschikt vcor de Arbeidsbe
middeling i9 in te richten. De W.C., welke
zich beneden bevindt is langs den ontwór
pen trap gemakkelijk te bereiken. De
kosten van een en ander zullen" ongeveer
f 1000.— bedragen. B. en W. stellen den
Raad voor overeenkomstig het ontworpen
plan te besluiten en ben te machtigen deze
werken onderhands te doen uitvoeren.
Aangenomen met algemeene stemmen.
Aan de afdeeling Lisse van het „Groene
Kruis" werd -op een verzoek oin eene sub
sidie ter bestrijding van de tnberculpzen
f 100.als subsidie verleend. Van de hee
ren IT. S. A. van Beek en F. M. Verduijn
was een verzoek ingekomen om verplaat
sing van den loods van aldus staanbaar
nabij de losplaats aan de Ringvaart. Dit
verzoek werd met algemeene stemmen toe
gestaan'.
Aan de -rde *.vas voorts oen voorstel tot
vaststelling van een veroid'ning tegen
nachtarbeid en wel inzake een verzoek van
het bestuur der vereeniging van bakkers
gezellen Ilillegom, Lisse en omstreken, tot
afschaffing van Zondag- en nachtarbeid.
De heer Langeveld bestreed dit verzoek,
hierbij gesteund door den he-w ïhjnacker,
welke lieeren allereerst de wet-Aalbèrse
wilden afwachten. De heeren Warmerdam
en Schrama hielden een warm p.'eidooi om
het verzoek in te willigen, waarop de voor
gestelde verordening met algemeene stem
men werd aangenomen.
In hoofdzaak komt deze hierop reer dat
het verrichten van arbeid in brood-, koek-,
banket- en suikerbakkerijen is verboden
tussclien 9 uur 's avonds en G uur 's mor
geus van den daar opvolgen den dog, terwijl
het eveneens verboden is langs de openbare
straat brood, koek, banket >f suikerwer
ken te vervoeren voor des vpormiddags 10
Hierna volgden eenige comptabiliieitsbe-
sluiten on de aanbieding van de rekening,
dienst 1918. In de rondvraag werd op een
verzoek van den heer Warmerdam beslo
ten aan het groene laantje aon de Aker-
voortlaan een vuilnisbelt te plaatsen. Op
een vraag van den heer Warmerdam hoe
ver het stond met de plannen voor den
bouw van 34 arbeiderswoningen "ten behoe
ve van .Volksbelang", werd toegezegd d-jt
de plannen in de e. v. vilting aan den raad
zullen worden voorgelegd.
De voorzitter decide mede dat ds cuJo
raad nog eene zitting zat houden.
Hierna werd de oi t-nbare zitting geslo
ten.
Iets over Tatouëeren.
't Woord en 't gebruik zelf vinden beide
hun oorsprong bij de natuurvolkeren.
Tatouëeren is 't aanbrengen van teeke-
ningen door middel van prikken en insnij
dingen, die daarna met een of andere
kleurstof worden ingewreven.
Volgens "berichten van Herodotos, Stra-
bo en Plinins was deze gewoonte reeds in
zwang in Thracië, Dacië en Argathyrsië
(Zevenburgen) en ook bij de oude Assy-
riërs vinden wij liet tatouëeren meerma
len vermeld.
Bij de Joden was hef. maken van insnij
dingen verboden door de Wet 1), doch la
de eerste christenen zien we, langen tijd
de gewoonte voortbestaan, godsdienstige
symbolen, vooral echter liet kruis en 't
monogram van Christus in bvandteekenen
op borst en armen aan te brengen. 2)
Over geheel de wereld verspreid is dit
gebruik in Europa zoo goed als verdwe
nen; men treft 't nog wel aan bij de lagere
volksklassen, vooral bij matrozen, solda
ten en handwerkslieden, die een of ander
teeken, bijv. 'n anker of 'n pijl op hun arm
of borst aanbrengen, een gebruik, dat
waarschijnlijk door vroegere zeerobben
van hun overzeesche zwerftochten is ge
ïmporteerd, en thans, meer door naaperij,
een gewoonte is geworden hij zekere klas
sen.
Bij de „jeunesse dorée" in Engeland,
Frankrijk en in de Vereenigde .Staten was
't na 1890 'n soort sport geworden, die
echter niet lang heeft stand gehouden en
waarvan we hier in Nederland misschien
nog 'n late nawerking ondervinden, nu
sommige „dames en heeren" in 'n dwaze
pens had verborgen. Tn der haast brach
ten zij daar eenige levensmiddelen heen,
daar zij er zeker van waren, dat de aan
hangers van den koning weldra liet huis
zouden binnendringen.
Ondertusschen hielden de nolabelen en
de bisschop, die ook er bij was gekomen,
een beraadslaging op liet plein.
Op aanraden van den baljuw besloot
men zich, wat het ook mocht kosten, mees
ter te maken van meester Hippocrate.
De brand nam langzamerhand in hevig
heid af. De brandende huizen waren inge
stort en men was bezig de puinlioopen te
bhisschen. Doordat de gloed van liet vuur
nu minder hevig was kon men zich weer
voor de woning van meester Hippocrate
wagen.
Onder aanvoering van den baljuw klop
ten dertig soldaten aan bij dokter Codex,
maar daar niets zich in de duistere wo
ning bewoog, oordeelden zij het nutteloos
nog langer te wachten, of men hun zou
opendoen. Zij zochten een balk op uit de
puinhoopen en, zich hiervan als een storm
ram bedienend, beukten zij de deur open.
Daarna begonnen zij bij het schijnsel der
fakkels hun onderzoekingstocht.
Met een siddering van vrees traden zij
binnen in die satans-woning, die- tot nu
toe steeds zoo geheimzinnig gesloten was
gebleven en waarover reeds vóór de gc
hïödqgri] 't ïaöjiliewppen 'om namen van
„4terbarcn" op hun lichaam laten
tatouëeren 1. 1
Wat wij hier echter beschouwen als
naaperij of 'dwaze modegril, geldt hij vele
natuurvolkeren als 'n zaak yan 't grootste
gewicht, ja, bij eommigen is 't een ware
behoefte geworden.
Ongetwijfeld speelt de ijdelheid 'n groo-
te rol in dit bedrijf, dat tal van andere
beweegredenen in 't spel zijn, die ons aan
stonds 'n heel ander daglicht geven op dit
oogenschijnlijk belachelijk gebruik.
Buffon verhaalt, dat Mongoolsche vrou
wen bloemen snijden op haar lichaam, dte
ze trekken uit plantenwortels, zoodat 't
allen schijn krijgt van 'n veelkleurig ge
bloemd stofje.
Laat hier cdquelterie in 't spel zijn. 't
is mogelijk, maar sterker dan dat schijnt
mij een natuurlijk schaamtegevoel op den
voorgrond te treden, dat een „Ersatz-mid-
del" zoekt voor kleederen die ontbreken.
Bij vele -volksstammen dient de latouage
als onderscheidingsteeken van andere
stammen. Het best is deze stam-tatouage
te herkennen bij de vrouwen, omdat de
mannen zich op hunne tochten dikwijls
laten opsieren met modellen, die aan hun
tijdelijke gastheeren eigen zijn.
'n Bereisde Roel in die landen, draagt
dus voor 'n kundig lezer, een beknopt, dag
boek van z'n tochten' op eigen vel. „Voor
'n kundig lezer", want groot zijn die ver
schillen meestal niet. daar hunne reizen
zich zelden uitstrekken, buiten aanver
wante stammen.
In den stam zelf geldt de latouage vaak
als onderscheidingsteeken van vrijen en
lijfeigenen, van hoogere en lagere kasten.
Zoo zien we bijv. voor de Mendalan-
Kajan vrouwen' op Midden-Borneo regels
bestaan voor de samenstelling der latoua
ge, vooral wat betreft het aantal lijnen,
die de vrouwen van verschillende standen
naast elkaar mogen gebruiken: drie is het
minste en dient voor de lijfeigene, terwijl
zes lijnen slechts voorkomc-n bij dochters
van stamhoofden.
Niet zelden ook wordt de intouage toe
gepast als 'n eervolle onderscheiding van
dapperheid. Deze eereteekenen worden
aangebracht, nu eens op het voorhoofd,
dan weer op de botst, doch meestal, zoo
als in Indië. op de dij, linkerhand en
duim, zoodat het onder de mannen alleen
aon zeer dappere krijgers geoorloofd is,
zich op die plaatsen te laten tatouëeren.
In plaats van 'n ijzeren kruis op de
borst te hechten, worden de eereteekens
daar eenvoudig op het lichaam gesneden.
De stamhoofden vooral zijn vaak leven
de blazoenen, verkondigers van eigen
krijgsroem, wiens aanblik zijn vijand met
ontzag en afschrik zal vervullen, wanneer,
deze het waagt zijn kampong te "belagen.
De gehuwde vrouw draagt 'n andere
latouage dan dc huwbare; vooral pries
teressen en toovenaressen zijn duidelijk
herkenbaar aan deze lijnen en figuren.
Talloos zijn nog de persoonlijke en
plaatselijke beweegredenen voor liet ta
touëeren.
Nu eens geldt, 'het als geneesmiddel bij
ziekte, vooral bij hoofdpijn en koortsen, 'n
natuurlijk gevolg van blocdaftapping,
dan weer als 'n teeken van rouw, hier
als 'n godsdienstig symbool, ginds als 'n
brandmerk voor schande en ongenade.
Bij de bewoners van de Endeavour-ri-
vier in Australië heeft men een speciale
taten voor contracten, waarbij de inge
sneden teekens, evenals bij ons het zegel,
beide partijen verplicht tot 'n onkreuk
bare trouw.
Voor 'mannen en vrouwen is de latou
age een van de gewichtigste oogenblikken
des levens, die meestal plaats heeft bij
gelegenheid der puberteitsfeesten en dan
gepaard gaan rnet allerlei godsdienstige
plechtigheden.
Van de Mobali's aan den Kongo ver
haald de Revue Congolaise 3) over zulk
een plechtigheid o.a. het volgende staaltje:
„Wanneer een 'jongeling tot den man-
nelijken leeftijd gekomen is, wordt hij
door de ouderen met olie ingewreven en
daarna in processie zoolang met roeden
geslagen, tot hij bewusteloos neervalt.
Dan komt hun „heilige vogel" de mobali,
die met z'n snavel de tatouage-figuren
in het lichaam pikt. Zoo gclooven de niet-
getatouëerden, want vrouwen cn kinderen
mogen bij de plechtigheid niet tegenwoor
dig zijn, en op verraad van deze bedrie
gerij staat voor 'n getatouëcrde de dood
door vergif."
Weer een bewijs voor de gewilde be
driegerij der afgodendienaars!
Als instrument voor 't tatouëeren ge
bruikt men meestal dorens, knm-achtig
gesneden stukjes hout, metalen naalden,
fijne beentjes, vischgraten enz. en voor
de kleurstof roet van damar-bars voor de
beurtenissen van dezen nacht, de vreemd
ste geruchten liepen.
Om zijn mannen wat moed in te boeze
men was de baljuw genoodzaakt voorop ie
gaan, en nog volgden zij hem aarzelend,
bang, dat er onverwachts iets zou gebeu
ren.
Maar hun vrees werd niet bewaarheid
en de soldaten.werden weer wat moediger.
Plotseling, toen zij een reusachtige deur.-
die geheel met ijzer was beslagen, wildon,
openen, viel deze zware massa vanzelf
voorover, in haar val een ongelukkigen sol
daat nceivellend. De anderen gaven een
gil van schrik, daarna gingen zij als hc
zeienen op de vlucht, Tevergeefs trachtte
de baljuw hen tegen te houden. Zij.wildon
nergens naar luisteren en weldra stond hij
heelemaal alleen, zonder licht in het ver
vloekte huis.
De soldaten verspreidden zich naar alle
kanten. Vijf of zes hunner kwamen terecht
in de gang, die uitkwam op het laborato
rium van den dokter.
Eensklaps zette degene, die vooraan liep.
den voet op het noodlottige luik. Hij stiet
een rauwen kreet uit en verdween in den
afgrond. Zijn makkers hadden nog juist
den tijd terug te springen en eindelijk l.c-
reikten zij, half gek van vrees, den uitgang
op de straat,
In deze razende vlucht hadden zij niets
zwarte en 'cinnaber vöóï 'de "röode poi1.
tijen; de overige kleuren worden verkre-
gén door plantensappen.
Veler, met een donkere huidskleur, zooals
Negers, Melanesiërs en Australiërs geven
de voorkeur aan versiering door lidtec-
kens, die, kunstmatig vergroot, op de don-
kere huid beter uitkomen dan de gekleurde
tatou; anderen vervangen het door braad-
wonden, die armen en borst moeten ver
sieren.
Bij het tatoueeren sluit zich aan het be
schilderen van het lichaam.
Zoo versieren de negers van Sierra Leo
ne op Guinea hun liehaam met zware pa
ral el-lijn en, die beurtelings geel en rood
gekleurd worden, zoodat zij ons op eon
afstand onwillekeurig doen denken aan Jici
vel van een zebra.
Bij sommige stammen trekken 'de vrötf.
wen een zwarte lijn bij de- wimpers om dc
oogen schorper te doen uitkomen, én ge
bruik dat ook in zwang is bij de Turkscho
vrouwen, ja zelfs bij onze artistcn in do
opera!
Het tatouëeren is een kunst,
't Is werkelijk bewonderenswaardig, dat
mensehen, onbeschaafd en onontwikkeld,
kunnen komen tot zulke, vaak zeer fraaie
figuren.
De Zuidzee-eilanders, de bewoners van
Nieuw-Zeeland, de Indianen en de Negers
kiezen meestal wiskundige figuren en ora<
besken, de Maleiers daarentegen en de
Japanners geven, de voorkeur aan afbeel
dingen van voorwerpen, planten cn dieren.
De meer ingewikkelde figuren worden
meestal met klingë's d.i. houten modellen
op het lichaam voorgoprent en daarna met
de naald nagewerkt, terwijl de meer een
voudige viij uit de hand getcekend wor
den.
Hie.r zijn het de mannen, die dit vak uit
oefenen, ginds weer de vrouwen, op som
mige plaatsen is het een monopolie van
priesters en priesteressen en niet zelden is
dit bedrijf erfelijk in -:1e familie.
Evenals andere kunsten staat het ondei
bescherming van een bizonderen geest,
n men meermalen offers brengen moet
en waarvoor de beoefenaars dezer kunst
verplicht zijn zich te onthouden van 't eten
an verschillende soorten visch en plan
ten. Zondigen, zij hiertegen, dan worden
de" lijnen niet zwart.
Ook de "patiënt is aan verschillende be
palingen onderworpen.
Zoo is 't bijv. op Borneo verboden, zich
te laten tatouëeren in den zaaitijd of
wanneer er een doode in huis boven aarde
itaat; gedurende dezen tijd breekt men de
handeling af.
Behalve deze, beslaan er nog beletselen
van meer natuurlijken aard; slechte droo-
men, te groote armoede om voor 'n uitge
breide tatou het geld bijeen te brengen en
vooral vrees voor de pijn, want bij dc
bewerking der gevoelige plaatsen lij
de meisjes vaak te kermen van de pijn,
terwijl ook de ontsteking, .«en niet te ver*
•wonderen gevolg van deze verwondingen,
later vaak nog veel hinder veroorzaakt.
De meesten echter verdragen" deze pijn
met groote gelatenheid in 't vooruitzicht
van de vergelding, die haar later hier.
voor geworden zal.
Zoo bestaat bij de Bahau Dajaks in
Indië de overtuiging, dat alleen de vrouw,
die- zich aan liei uiterst pijnlijke en kost
bare van een volledige tatoueering naa.
stamgewoonte heeft onderworpen, in dc
hemelrivicr. Telang Djoelan, mag baden,
waarin kostbare koralen de kiezels uitma
ken, terwijl de minder getaioueerden op
den oever moeten blijven.
Tot slot een tatouage-fabel, die dr. Nieu-
wenhuis vertelt van de Kajans op Bor
neo, en die ons duidelijk aantoont, dat
deze menschen detatou ook beschouwen
als een lichaams-versiering.
De verstandige kraai kon volgens de Ka-
jan-legende vroeger tatoueeren en sprak
met den argus fazant af, dat zij elkaar hun
eenvoudige gevederte wat zouden versie-"
rein. Zij kweet zich met veel ijver van
hare- taak en slaagtle erin het geverdertó
van den fazant prachtig te verfraaien.
Nu was de beurt aan den fazant, om de
kraai denzelfden dienst te beuijzen en bij
toog ook imiet. Just aan den arbeid. De
fazant is echter een domme vogel: daarom
merkte hij al spoedig, dat zulk 'n werk
moeilijk uit te voere.n was en zag weldra
in. dat het in 't geheel niet gaan zou.
Daarom nam hij maar alle zwarte veil
en smeerde die gelijkelijk over de veeren
van z'n vriendin en sedert dien hebben
beide dat verschillend gewaad behouden.
P. D. COX. Wereldapostolaat.
1) Lev. 19, 28.
2a Procopius in Jezai, 44.
3a Revue Congolaise 1910, 237.
gehoord van hulpgeroep of van het geluid
van een worsteling. Toen zij in de straat
kwamen renden zij nog een heel eind door,
alsof het gevaar hen nog op de hielen zat.
Toen zij een beetje tot zich zelf waren
gekomen en vertelden, xvat er gebeurd wa*
heerschte er groote ontsteltenis onder tin
menigte, daarna werd zij woedend. Een
dof gemompel steeg op, groeide aan, dc
menschen brulden ten laatste:
Doodt dien alchimist. Aan de ga'S
met hem.
De soldaten, die de uiteinden van de
Pauwenstraat bezet hielden, moesten wi,"
ken voor- het opdringende volk. Men k"p
zien, dat er iets vreeselijks zou gebeuren.
De bevolking zou zich meester maken va-
den dokter en hem al zijn misdaden bebni^
zetten. Maar was er geen nieuw onheil
vreezen? Had meester Hippocrate zijl-
laatste woord gesproken? En zou hij zich
maar zoo aan het volk overgeven om zkfl
te laten oordeelen en straffen?
De bisschop kwam tusschenbeide.
Houdt op, houdt op, schreeuwde h'j,<
Wie verzekert jullie, dat je ook niet dé"
dood tegemoet gaat?
\Wordt vervolgd^
