S)& xmdèohti (Bou/tatil
BUITENLAND.
BINNENLAND.
(blad teïBcbynt eiken dag, uïtgez. Zon- en ÏTeêstd.
nc Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
Jr Leiden 17 ct. p. week, i'2.£5 p. kwartaal; by
,e agenten 18 ct. p. wevk, f2.40 p. kwartaal.Franco
post" f2.70 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags-
,j is voor de Abonné's vemrijgbaar tegen betaling
i 2óct. p.kwartaal,bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
miners et., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
10e Jaargang. WOENSDAG 7 MZl 1919.
Bureau STEEN5CHUUR 15 LEIDEN. Inlcrc. Telefoon 935.
No. 2906
Postbus 11.
Dc Advertentieprijs bedraagt 17tya cent per regel
voor liandelsadvertcntiëa; Zaterdags 25 cent per regel.
22l/2 cent per regel voor gewone advertentien; Zater
dags 30 cent per regel. Voor ingezonden mededeeliugen
wordt het dubbele van het tarief berekend.
Kleine Advertentien, waarin betrekkingen worde»
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop ©c
verkoop 50 cent; Zaterdags 75 cents, van 30 woorden
Geen utopieën!
Hel communisme predikt de voor oppcr-
kkige geesten verlokkende dwaasheid,
alle goederen verdeeld moeten wor-
i.Bij eenig dieper nadenken vertoont
e stelling zulk een veelzijdigheid van
pie.ën, van onmogelijkheden en onrede-
heden, dat er kolommen gevuld zouden
nnen worden, zoo we deze stuk voor
ik in het licht wilden stellen.
!en verdeeling aller goederen... Zou deze
;ens weer opnieuw moeten plaats heb-
teneinde de gelijkheid te behouden?
it zou er 't direct-practisch gevolg van
wat b.v. ons vaderland betreft? Er is
lies uitgerekend verleden jaar, dat het
ionaal vermogen in ons land juist
Kit genoeg is, om bij verdeeling ervan
»r inwoner een rijksdaalder rente
aars uit te keeren, En wat zouden van
een communisme de blijvende ggvol-
zijn voor heel het maatschappelijk
_n? Voor wie niet ziende blind is zou
fcs beteekenen een schrikwekkende de-
ralisatie, een verslapping van alle cner-
een vermoording van elk initiatief, een
atschappelijke ontredde-
i liet b.v. nu geen feit, dat verscheide-
die bij een Steuncomité voor niets een
ag aan geld kunnen verkrijgen, hët-
iets -geringer is, dan het loon, dat zij
arbeid zouden kunnen verdienen, lie-
werkeloos blijven, liever blijven rond-
teren in een zelf gekozen onnut be
lli, dan te gaan werken
arbeiden met de ons door God ge-
inken vermogens en gaven daérin
de prikkel voor vooruitgang, daarin
liet geheim van den levensblijheid voor
individueelen mensch, van de ware te-
lenheid voor de geheele samenleving,
lie arbeid moet den mensch schenken
daaraan geëvenredigd loon, aan
[en een alleszins behoorlijk bestaan,
allen een alleszins behoorlijk
'aanDat kan en dat m o e t! Dat
geen communistische utopie, docli dat
de te verwezenlijken katholieke leer
zoo krachtig-juist neergelegd in de
irum Novarum" van Paus Leo XIII,
kpn pauselijken zendbrief door de ka-
ilieken niet slechts bij naam gekend
worden!
aar de Katholieke leer gaat verder,
j, dier dank zij den gunstigen omstan-
heden van in- ofuitvvendigen aard,
wonder zij leven, een grooter privaat
it aan goederen hebben, dan anderen,
Aen bij liet gebruik daarvan voor oogen
Üen: het algemeen belang!
Thomas leert, dat de goederen, voor
rer het de zorg en het beheer betreft,
en kelingen toebchooren, maar
zij, wat het gebruik betreft, allen
en dienen.
bncreet beschouwd: Wie geld heeft, wie
is, en beweert, dat hij z'n dubbeltjes",
immers zijn eigendom zijn kan
en rollen, juist zooals hij 't zelf wil
ut in strijd met de leer omtrent de plicli-"
en grenzen van den privaten eigendom,
lij toch is niet de absolute heer
zijn bezittingen, maar slechts de paeh-
de rentmeester. De absolute meester is
I alleen!
üe dubbeltjes mag hij slechts zóó laten
en, dat het gebruik ervan niet in strijd
lit met de wetten van rechtvaardigheid
naastenliefde, waaraar positief te vol
der Katholieken strengste levens-
:li is!
beschouwd staat de Katholieke leer
rent den privaat-eigendom in liet heer-
I zonneJicht van de levens-werkelijk-
tegenover de utopieën van een c o ra-
mi s me, dat verdwijnen zal met z'n
óikers, die, aanhangers van een mate-
listische levensbeschouwing, meestal
ir de grofste zelfzuchtige beweegredenen
rden geleid.
lover die utopieën stelle ieder on-
(le practijk der Rodmsche leer: Recht-
ardigheid en naastenliefde in handel en
pi!
Een inaugurale rede,
Een bijzonder welkom mogen wij hier
loepen aan den nieuw benoemden hoog
waar in de ontleedkunde, prof. J. A. J.
die heden zijn ambt heeft aanvaard
Jonze Leidsche Universiteit, aan welke
igeschool hij zal toonen, dat er volko-
in harmonie bestaat tusschen geloof
wetenschap, zoowel objectief als
jectief, n.l. in den persoon van den. ge-
'igen man der wetenschap,
i de inaugurale rede, door prof. Barge
«nmiddag gehouden, diep-welenschap-
'Jk maar tevens helder en klaar, klonk
krachtig door de gelpovige overtui-
dat er is een oorzaak van alles,
''naast de stof heeft geschapen het 1 e-
K dat w e z e n 1 ij k van de stof is on-
kpiden. De functie van een levend
'no nioge zijn vorm bepalen, en omge-
er is in het wezen iets, wat er. af
leiden van alle stoffelijke inwerking,
'geschapen ligt.
ge prof. Barge in zijn wetenschappe-
werkkring te Leiden ruime voldoe-
"g smaken, veel nut stichten!
j0e Duitschers in de Vredesconferentie
opgenomen.
Nog steeds Fïume.
De toestand in Beieren.
Hevige ontploffing in België.
Petrograd bedreigd.
OVERZICHT.
't Is vandaag voor de Duitschers de ge
wichtige dag, waarop hun het vredesver
drag is medegedeeld. Eindelijkf Want de
lieeren waren reeds nijdig geworden over
het lange wachten te Versailles. Clemen-
ceau heeft laten antwoorden, dat hij nog
niets definitiefs kon zeggen.
Wij vermoeden dat de Duitschers ten
onrechte in dat gedwongen wachten te
Versailles een middel om hen te smaden
zouden zien. Met hen moesten ook de ge
associeerde groote mogendheden op den
terugkeer der Italianen wachten. De Itali-
aansche geloofsbrieven zijn nu ook aan de
Duitschers overhandigd.
Men weet, dat de heeren Orlando en Son-
nino vandaag te Parijs worden terugver
wacht. Inlusschen wordt ontkend, dat de
Raad van Drieën hen heeft uitgenoodigd
om terug te keeren. De uitnoodiging schijnt
slechts van Clemeneeau en Lloyd George
te zijn uitgegaan. Wilson heeft er zijn zegel
dus niet aan gehecht en in verband daar
mede wordt te verstaan gegeven, dat
Wilson zijn houding in liet Adriatische
vraagstuk niet heeft gewijzigd.
Er moet een regeling ter zake van Fiume
ontworpen zijn, die zeker de Italianen niet
geheel bevredigen zal, doch die zij vermoe
delijk wel zullen aanvaarden als het beste,
wat zij onder de gegeven omstandigheden
kunnen verkrijgen. Fiume zou namelijk
tien jaar lang door den Volkenbond be
heerd worden en eerst dan aan Italië ko
men.
België.
Alweer een ontploffing.
Een reusachtige hoeveelheid munitie, bij
eengebracht op cle renbaan van Groenen-
dael, is gisterenmorgen in de lucht gevlo
gen, seint Reuter. Op cle renbaan had men
alle Duitsche granaten verzameld, die in
de provincie Brabant waren achtergelaten.
Men gelooft, dat de ontploffing te wijten
is aan zelfontbranding tengevolge van de
zonnehitte.
De 36 op wacht staande soldaten slaag
den er in te vluchten. De zeshonderd Duit
sche krijgsgevangenen verbraken de draad
versperringen en vluchtten in het woud
van Sóignes. Men verzekert, at velen hun-
her gedood zijn. t)e jockey's, die zich op
cle renbaan bevonden, vluchtten en lieten
de paarden in den steek. Men weet niet wat
van de dieren terecht gekomen is.
Alle ruiten van de kassen van Hoeylaart
werden tot gruis geslagen. Onder de gra
naten bevonden er zich van 42 c.M. en met
stikgassen gevulde. De gas- en rookwolk
is in de richting van Waterloo getrokken;
In den omtrek van Brussel zijn vele ruiten
gesprongen.
Duitschland.
Duitschland en het Vaticaan.
In Duitschland is men voornemens het
gezantschap bij het Vaticaan opnieuw te
doen bezetten.
Als opvolger van den Pruisischen gezant
von Brülilberg, die zich genoodzaakt zag
bij het intreden van Italië in den oorlog.
Rome te verlaten, wordt genoemd minister
Dr. van Bergen, de tegenwoordige leider
van de politieke afdeeling aan het ministe
rie van buitenlandsehe zaken.
Echter zou er over de persoonskwestie
nog geen beslissing gevallen zijn.
Het verdient bijzondere aandacht, dat
het tot dusver Pruisische gezantschap bij
het Vaticaan, thans in een Duitsch zal
worden omgezet. Het Duitsche Rijk als
zoodanig was tot nu toe bij den H. Stoel
niet vertegenwoordigd.
Men moet de bcteckenis van het Paus
schap erkennen!
De val der Beiersche raden regee ring.
Te Miinchen bevinden zich nog zeer vele
niet gezuiverde Spartacistennesten, die
men nog dagelijks opruimt. Het plan is'
een groote actie op touw te zetten, ten ein
de aan dezen tegenstand voor goed een
einde te maken.
Van de leiders der Spartacisten is de be-
keijde opruier Sontheimer'bij zijn arresta
tie doodgeslagen. Dr. Lewien, die per
vliegtuig gevlucht was, moest bij Augsburg
een noodlanding maken en kon daarbij ge
vangen genomen worden.
Volgens het ,,Tageblalt" was Zondag
heel Miinchen in feeststemming. De. door
trekkende troepen werden met gejuich en
bloemen ontvangen en kregen allerlei ver
snaperingen. De militaire muziek speelde
en de menigte zong de nationale liederen.
Zelfs uit de Beiersche Alpendorpen zijn
bewapende boeren naar de hoofdstad ge
komen om tegen de terroristen te vechten.
Ook 800 Oostenrijkers hebben meegevoch
ten aan de zijde der rege eringst roep en
Toller schijnt bij de straatgevechten te zijn
gevallen.
Het is thans officieel bekend, dat cle com
munistenleiders Landauer en de comman
dant van het radenleger, Eglhofer, door de
soldaten omgebracht zijn. Laudauer, om
dat hij tijdens zijn vervoer naar de gevan
genis ophitsende redevoeringen tegen de
menigte hield.
De toestand in Beieren.
De uit Munclien ontvangen berichten
melden, dat in de Beiersche hoofdstad se
dert gisteren de rust is wedergekeerd. De
gevechten hebben opgehouden. De werk
zaamheid der troepen bepaalt zich tot het
zuiveren van eenige Spartacistennesten en
de ontwapening van de burgerlijke bevol
king. De arrestaties van Spartacistische
leiders duren voort. Telkens komen nieu
we berichten binnen over het aantal gijze
laars, dat door de SpaiTacisteif vermoord
is. In de eerstvolgende dagen zal te Bam
berg de eerste zitting van deri Beierschen
Landdag kunnen plaats hebben. Tusschei
de meerderheidssocialisten en de vertegen
woordigers der burgerlijke partijen wor
den op- 'het oogenblik onderhandelingen
gevoerd. Het centrum en de democratische
partij schijnen bereid te zijn af te zien van
de vorming van een coalitie-regeering en
de socialistische regeering te steunen. Zij
eischen echter, dat naast de politieke mi
nisters, die uitsluitend meerderheidssoci
alisten zijn, ook vakministers in het kabi-
niet zullen worden opgenomen.-
Frankrijk.
Een Nederlander uitgezet.
De.politie te Calais arresteerde kapitein
Jan Pieter Klugkist, van den Ned. drie
master ,,De Noordster", beschuldigd van
ongeoorloofden handel met den vijand.
Deze Nederlandsche kapitein zou verschil
lende malen op slinksche wijze naar
Duitschland levensmiddelen voor Frankrijk
bestemd, hebben uitgevoerd. Hij reisde
van New-Castle naar Calais. Klugkist zal
binnenkort 'van Duinkerken, door België
naar Nederland worden uitgezet.
Engeland.
De bestraffing van den ex-keizer.
In het Lagerhuis vroeg Claude Lowther
of er besloten was den ex-keizer van
Duitschland niet te straffen. Shortt, de
minister van Binnenlandsche Zaken, ver
klaarde, dat de vraag ontkennend moest
worden beantwoord.
Rusland.
Petrograd bedreigd.
De aan de geallieerde delegaties voor de
vredesconferentie toegevoegde deskundi
gen betreffende Rusland, verwachten in
de eerstvolgende-weken beslissende gebeur
tenissen in Rusland.
De militaire operaties van Finland, wel
ke zich naar Petrograd richten, doch eeni
ge weken geleden nog zeer onregelmatig
waren, verloopen nu volgens een vast plan.
Generaal Udenitch, met een leger van 4000
Russen, ondersteunt de Finsche troepen,
terwijl de boeren, de requisities der bolsje-
wiki moede, eveneens gerecruteerd zullen
worden.
De verbinding tusschen de regeering te
Moskou en de Moermankust is verbroken,
liet schijnt, dat verschillende plaatsen in
liet Korelia-district zich bij Finland zullen
aansluiten. Indien Udenitch Petrograd zou
bezetten, zou de voedselvoorziening door
de geallieerden gemakkelijker wórden. De
Entente verwacht, dat de bolsjewiki spoe
dig gedwongen zouden zijn, op Moskou te
rug te®trekken.
Poieu.
Annexaties geraagd.
De Poolsche Landdag heeft, een motie
aangenomen, waarin geëischt wordt dat
de Poolsche gebieden der gouvernementen
Urlna en Grodno bij de Poolsche republiek
zullen worden gevoegd.
Portugal.
Een mislukte opstand.
Maandag en Dinsdag der vorige week
zou er een nieuwe militaire en burgerlijke
opstand in Portugal uitbreken. De regee
ring had er evenwel kennis van gekregen
en de poging mislukte. Een aantal «perso
nen is gearresteerd of gedeporteerd.
De Vredesonderhandelingen
De eerste zitting met de Duitschers.
De zitting in den loop waarvan het voor-
loopig vredesverdrag aan de Duitsche af
vaardiging ter hand is gesteld, heeft he
den plaats, om 3 uur 's middags, seint
Havas. Slechts de gevolmachtigden van de
Ver. Staten, van het Britsclie rijk en zijn
ovorzeesche gewesten, van Frankrijk,
Italië, Japan, België, Brazilië, Servië en
Tsjecho-Slovakije, waren er bij aanwezig,
met één secretaris per mogendheid. Ook
waren de vertegenwoordigers der pers van
elk land aanwezig ten getale van dertig
in het geheel voor de Groote Mogendheden
en de overzeesch'e gewesten, en van tien
voor de Mogendheden, die een bijzonder
belang bij de zitting hebben. De Duitsche
afvaardiging was vertegenwoordigd door
zes gevolmachtigden, -vergezeld door een
secretaris cn vijf correspondenten van
dagbladen.
Bij de plechtigheid zaten de verschillen
de gevolmachtigden aan een langwerpige
tafel. Aan het boveneinde zaten Clemen-
ccau, ^Vilson en Lloyd George, tegenover
hen de Duitsche gevolmachtigden. Voorts
aan de derde zijde van de tafel de Fran-
sche vertegenwoordiger en Focli, benevens
de vertegenwoordigers van Engeland,
Italië, België, Brazilië, Griekenland, Por
tugal en Servië en aan de andere zijde de
vertegenwoordigers van de Vereenigde
Staten, Canada, Australië, Afrika, Nieuw-
Zeeland, Britsch-Indië, Japan, Polen, Roe
menië en Tsjecho-Slovakije.
Ingetrokken distributie-regelingen.
De minister van Landbouw enz. heeft in
getrokken de beschikkingen, houdende dis-
tributieregeling voor hondenbrood, verbod
tot aflevering en vervoer van formaline,
verbod van vervoer en aflevering van sui
kerbieten en suikerbietenpulp, zoomede de
distributieregeling voor suikerbietenpulp
der campagne 1919/1920; cn het verbod tot
het drogen van bladeren van suikerbieten
en voederbieten, alsmede de beschikking
van zijn ambtsvoorganger van 29 Augustus
1918 betreffende aflev.ering van ijzer en
staal uit vpjy'raadL
Net ondoorgrondelijke.
1 Mei en voor het laatst hebben onze
zaclit-verwonderde hersens zich nog eens
in de mysteriën van het vraagstuk verdiept
van het maximum, dat minimum is om
het nu evenmin te doorgronden.
De regeering maakt, omdat er overvloed
is gekomen, aan de rantsoeneering van bo
ter een eind. Dat wil zeggen: ieder mag
er nu zooveel van gebruiken, weer zijn bo
terham zoo dik smeren, als hij maar ver
kiest.
Maar zij handhaafde den maximumprijs
tot 1 Mei. Dat wil zeggen: zij wilde toch
niet, dat men er ons meer dan f 1.40 het
kilo voor afvragen zou. Daartoe had zij
zich tegenover de verbruikers neen te
genover de producenten verplicht!
Ook een raar soort „verplichting" zou
den we geneigd geweest zijn te denken, als
de praktijd ons niet zoo spoedig geholpen
had uit den droom.
Want die was dat de boter, waarvan
een teveel was, nergens bijna beneden de
f 2.20 het pond was te krijgen.
Enkele handelaren slechts hadden het,
blijkbaar, niet begrepen, verkochten voor
f 2.10, f 1.90, zelfs f 1.70 het pond. Maar het
gros, vast aaneengesloten, begreep' het
heel best en liet ons kalmpjes f2.20 beta
len.
Komt 1 Mei. Nu vervalt de maximunv
prijs. Nu,- alzoo, ontbreekt alle remmend,
binnen de perken houdend gezag. Nu mag
de noteering tot onbegrensde verhevenhe
den omhoog. Gedachte om je hart vast te
houden.
„Klokslag" 1 Mei. En de prijs duikelt.
Duikelt van f 4.40 op drie gulden tien
Wij zien het, en begrijpen het niet.
„Leeuw. Crt."
Vrouwenkiesrecht. v
Het Kamerlid Beurner heeft voorgesteld
aan het wetsvoorslel-Marchant tot wijzi
ging van de kieswet toe te voegen een ar
tikel, luidende:
„Deze wet treedt in werking met ingang
van den Isten Januari 1922."
Kindertoeslagen bij het loon.
De algemcene R. K. Ambtenaarsvereeni-
ging in algemeene vergadering bijeen in
„Hotel Schiller" te Amsterdam, zond aan
den heer mr. Bomans een telegram van
hulde en dank voor zijn actie inzake het
gezinsloon.
De Burgerwachten.
Naar wij vernemen zal de centrale lei
ding van cle burgerwachten worden opge
dragen aan een hoofdofficier, bijgestaan
door verschillende officieren in alle deelen
van ons land. De taak dezer officieit?n zal
in hoofdzaak bestaan in het verzamelen
van gegevens betreffende sterkte, aantal,
mate van geoefendheid, liet verschaffen
van voorlichting cn steun, het uitoefenen
van controle op de naleving dër voorwaar
den en het treffen van voorbereidingen
tot samenwerking.
Werkloozen.
Aan de besturen van de vereenigingen
gesubsidieerd volgens het werkloosheids
besluit 1917 is door den minister van ar
beid het volgende bericht: Op een door het
bestuur van den Algemeenen Nederland-
schen Bond van Textielarbeiders „De Een
dracht" bij mij ingesteld beroep legen cle
beschikking van den directeur van den
dienst der werkloosheidverzekering en ar
beidsbemiddeling, waarbij bezwaar ge
maakt werd tegen het verstrekken van uit-
keeringen uit de werkloozenkas van dien
bond aan zijne leden welke onder eene
wachtgeldregeling vallen is door rnij
krachtens artikel 11 van het werkloosheid-
besluit 1917 beslist dat zij, die wachtgeld
of garantieloon genieten, niet geacht kun
nen worden werkloos te zijn en mitsdien
geen uitkeering uit de werkloozenkas mo
gen ontvangen. In verband hiermede zal
aan die leden van de werkloozenkas van
bovengenoemden bond welke wachtgeld of
garantieloon genieten geen uitkeering uit
dc werkloozenkas mogen verstrekt worden.
Een onderwijzersstaking?
Door de afd. Amsterdam van den Bond
van Ned. Onderwijzers is tegen hedenavond
een huishoudelijke vergadering belegd,
waarin voorgesteld zal worden als protest
tegen cle nieuwe salarisregeling-De Visser
één dag te staken.
't Is schande!
De landarbeidersstaking.
In oostelijk Groningsen staken thans 2127
landarbeiders, verdeeld over 20' dorpen.
Drie ongeorganiseerde landbouwers te
Scliildwolde en vier te Wagenborgen heb
ben cle eischen ingewilligd.
Amsterdam—Parijs.
De verbinding AmsterdamParijs vice-
versa zal 15 Mei worden ingesteld, voorloo-
pig echter dagelijks slechts een trein heen
en een terug. In den trein bevindt zich
een restauratie-rijtuig.
HET VADERLANDSCH HISTORISCHE
VOLKSFEEST.
IV.
De Zaterdag bi-acht gelukkig goed weer.
't Was cle eerste lente-dag vol zon-geglun-
jier en zacliten wind. 't Was als bij voor
ziening geschied. Vrijdag wachtte don jour
nalisten binnenshuis den arbeid... en het
regende. Zaterdag strekte het werk zich
uit in de heerlijke, vrije natuur... cn het
was je mooiste weer.
Om 10 uur reden 19 auto's voor liet Ver-
keershuis. Een lange file, die veel bekijks
had. Ieder zocht een auto naar zijn smaak,
clc eene een gesloten, want je kon nooit
-weten! De ander oen open race-wagentje,
dat heerlijk over den weg snorde.
Een dankwoord past wel aan de parti
culieren, die hun wagens te onzer beschik-*
jking stelden, en daarbij hun chauffeurs,
mitsgaders de dure benzine!
In langen stoet, reden we door Arnhem's
straten, daarna langs de heerlijke dreven
vol ontluikend groen, naar het Ned. Open
luchtmuseum, waar onze Zaterdagochtend-
taak wachtte.
We werden er verwelkomd door den di
recteur, den heer A. A. G. van Erven Do
rens. die. ons voor het voorloopig gebouw
(feitelijk bestemd tot garage) verwelkomde
en toesprak.
We hebben uit die toespraak veel nieuws
opgedaan, dat we om de belangrijkheid
gaarne ter kennis brengen van onze lezers.
Immers, alle gewesten van ons vaderland
hebben belang bij het Ned. Openluchtmu
seum. Gisteren hebben we dit reeds be
toogd. Heden wijden we iets meer uit, aan
de hand van de mededeelingen van den
heer Van Erven Dorens over het Museum
park.
Dc plannen voor de indeeling van het
Musempark zijn gereed. Élke provincie
heeft er zijn aangewezen plaats, .waarbij
een opvolgende lijn in het oog werd ge
houden. Overijsel, Drente en Gelderland
krijgen een heuvelachtig terrein. Holland,
Friesland, Groningen enz. komen in het
meer vlakke gedeelte, Limburg met zijn
eigenaardige Romeinsehe villabouw, boe
renwoningen komt geheel apart.
Uit alle deelen des lands hoopt men do
oudste bouworden van liet platteland op
5en Waterberg te kunnen voreenigen. Men
gaat daarbij niét „op roof" uit, maar er
wordt gewerkt in samenwerking met
„Heemschut". Er is ook gerekend op het
vormen van oude boerderijcomplexen.
Overigens zullen alle gebouwen geheel
op zichzelf staan, de omgeving wordt on
gewijzigd gelaten. Het gaat natuurlijk niet
nan bij een boerderij nog b.v. een weide
veld aan te leggen, ook dl beschikt het
Openluchtmuseum over 30 H.A. grond van
den Waterberg.
Do verschillende provincies komen te lig
gen aan een ceintuurbaan door het park,
waarmede men nu een aanvang heeft ge
maakt. Arnhem laat dit werk als werkver
schaffing uitvoeren door ruim 100 arbei
ders, en ook doet zij het grondwerk voor*
hel openlucht-theater als zoodanig uitvoe
ren.
Er komt n.l. op den Waterberg een Open
luchttheater, waar o. a. voovstellingen zul
len worden gegeven van oude volksgebrui
ken, vertooningen in oude lrieederdrach-
ten, maar bovendien dramatische voorstel
lingen. Er is bij de plannen overleg ge
pleegd met dr. Willem Rovaards en met
Eduard Verkade. die luin ingenomenheid
betuigden. Het'theater krijgt een breedte
van 20 meter. De zitplaatsen worden am-
pliithcaters-gewijze aangebracht, waarbij
van de natuurlijke helling van het terrein
wordt gebruik gemaakt, zooals b.v. in
Valkenburg.
De architect van bet Openluchtmuseum,
de heer IT. v. d. Kloot Meyberg, ontwierp'
het plan voor het groote museumgebouw
op de plaats waar nu nog een gemeente-
kweekcrij aanwezig is. De uitvoering ligt
evenwel nog in de toekomst!
Voor het oogenblik beschikt men over
een hulpmuseumgehoiiw, waar o. a. een
plaats voor de verschillende merkwaardige
gebruiksvoorwerpen van het platteland,
sieraden, weefstoelen, prachtige boeren
wagens met mooi snij- en schilderwerk,
alsmede een deel van de rijksverzameling
vau oude kleederdrachten.
We zagen er o. a. een Zuitl-Hollandschen
boerenwagen uit liet begin der 19de eeuw,
modern beschilderd, en een fragment van
een Z.-H. boerderij, met haar bedstee
bergkastjes en deuren.
De directie van het Openluchtmuseum"
hoopt dat velen in don lande door schen
kingen van dikwijls eenvoudige, rnaaC
niettemin karakteristieke oude voorwer
pen, sieraden, gebruiksvoorwerpen van
het platteland enz. zullen medewerken om
de verzamelingen te completeercn. Even
zeer hoopt zij dat ook dikwijls door schen
king de verzameling gebouwen in het park
eal kunnen worden uitgebreid.
De prachtige groene weide deed kennis
maken met hetgeen thans reeds werd bij
eengebracht: de typische standdaardmolen
bij de groote weide bet terrein waar in
September de volksspelen en schietwed
strijden plaats vinden zal weldra niet
alleen meer staan. De van de Olicfabrie-
ken Calvè-Delft ten geschenke ontvangen
steenen molen kan door de vrijgevigheid
van de fabrieksdirectie thans worden af
gebouwd. Dan is er de houten hut, een
van de twee laatst overgebfeven van een
woonde, welke bij Amsterdam ten N. van
het IJ stonden die het type vormt van de
kleinste èèn-persoonswoning; een plagge-
hut uit Groningen en een pakhuis met
bijenstal, uitmakende een gedeelte van een
Neder-Saksische boerderij, welke men in
de toekomst in zijn geheel hoopte aanwe
zig te hebben.
Uit onze beschouwingen zal wel gebleken
zijn den enthousiasten, optimistischen op
zet. Coute que coute: liet feest zal slagen.
Dat hebben we onze gastheeren mede be
loofd. En het zal ook wel, wanneer er vol
doende medewerking is, moreele en finan-
cieele. Over de moreele medewerking had
den we het reeds eerder. Nu een enkel
woord over het financieele.
Een waarborgfonds zal noodig zijn. Eert
jgroot deel van het fonds is al door Arn
hem bijeengebracht. Ook uit andere plaat
sen mag financieele steun niet ontbreken.;
En ieder, die door zijn kennis, zijn beroep
of door zijn relaties de uitvoering van het
feest kan doen slagen, helpe daaraan rnee.
De penningmeester van het comité, dc heers
II. Lamsvelt deelde ons mede, hoe raejji
zi&h den fmaficieeleii opzet van de fcesterf
