^£eidóc4be(Eou/t<mt BUITENLAND. BINNENLAND. Moraliteit. De moraliteit van het volk daalt in de- ien tijd. Men hoort dit droevig'feit vaak constateeren. En 't is waar. Zeker, hij verscheidenen menschen, die nadenken, i9 het godsdienstig bewustzijn verlevendigd, is het geloof versterkt en liet waarachtig gebeds-leven verinnigd. Maar over het algemeen is de moraliteit van bet volk in dezen oorlogstijd gedaald. dan bedoelen wij het Nëderlandsche volk ..volk" in den beperkten zin, niet do lagere klassen, maar heel het volk in al zijn geledingen. pie verlaging van moraliteit openbaart jicli niet slechts, en -zelfs niet vooral, in b.v. itallen van telephoondraad. Zij uit zich in de ontstellende werkelijkheid, dat er in alle standen dieven, en talrijke en groote dieven, worden aangetroffen dieven van allerhand slag. 'Er zijn dieven onder de winkeliers, on der de handelaars, onder de fabrikanten - veel meer dan vroegerl Menigi fabrikant, die voorheen zich j wel eens rou hebben afgevraagd: Is winst niet tè hoog, bedrieg ik zóó doen- niet mijn clientèle, vraagt nu zooveel er maar is binnen te halen en bijeen te schrappen, met graagte en met toeleg spe culerend óf op onwetendhieaid óf op be hoefte,... t Is onbetwistbaar, dat er ontzettend veel meer buiten dan in de gevan genis zijn, die hebben misdreven tegen het ,Gij zult niet stelen" Alleen, wie een 'kleinigheid wegneemt van een ander, komt voor den wereldlijken rechter en heeft kan9 opgesloten te worden in een cel wie zich rijk steelt aan o n- echtmatige winsten, wordt nog door vele oppervlakkig-zienden geëerd, wanneer hij- woont in oen villa Doch daar is ook een Eeuwige Rechter... En daar is ook de rechtbank van het ge weten Er is een daling van moraliteit, alom in de maatschappij, iruzake de handhaving en beleving van het zevende gebod, d e echtvaardigheid Onder de Katholieken zoeke niemand Allereerst een splinter of zelfs een balk in fceng andera oog.... maar ondep-zoeke op de-eerste plaats zijn eigen gedragingen! pit blad verschijnt eiken dag, uitgez. Zon- en Feeatd. T)e Abonnementsprijs bedraagt, by vooruitbetaling, nor Leiden 13 ct. p. week, fl.70 p. kwartaal; bij T fleenten 14 ct. p. week, f 1.85 p. kwartaal. Franco °UU{2.15 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags- fl'ad is voor de Abonné's veiKrijgbaar tegen betaling oQct. p.kwartaal,bij vooruitbetaling. Afzonderlijke T mersö ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent. 9e Jaargang. WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1918. Bureau; STEENSCHUUR f5 - LEIDEN. Interc. Telefoon 935. No. 2725 Postbus 6. De Advertentieprijs nedrangt van 15 regele f6:7 elke regel moer 15 ct. Ir.gezonden mededcelingeD van 1rogels fl.50, elke regel meer 30 ct., met gratia bewijsnummer. By contract aanzienlijke korting, Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertenticn, waarin, betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop 40 ct. p. 30 woorden, leder woord meer let STILSTAND IN HET WESTEN. BUL- CAAR6CHE TERUGTOCHT: THANS 12,000 GEVANGENEN. NIEUWE VOR- 0ERINCEN DER ENGELSCHEN IN PA LESTINA. VERKLARINGEN IN DE HOOFDCOMMISSIE VAN DEN DUIT- SCHEN RIJKSDAG: DE MILITAIRE TOE STAND; GEEN GESCHIKT OOGENBLIK VOOR VREDESONDERHANDELINGEN. SPOORWEGSTAKING IN ENGELAND. -CONFERENTIE TE LUZERN? OVERZICHT. h het Westen is ook do dag van gis- cen, voorbijgegaan zonder belangrijk, gebeurlendssen. Do Engelschen brach ten huil stellingen ten Noorden van de .Scarpa, wederom vooruit en behaalden fcnige voordooien bij Epéhy, waar het fcn Duitschers eveneens gelukte op één punt een kleino vordering te maken. De Franschen bereikten de Oise ten Noor ds van la Fère. Overügens bleef de Binjd beperkt lo-t wederzij dsche over vallen. In Venetië zetten do Italianen hun aanvallen voort, terwijl aan de Piave dögeschutstrijd zeer in kracht is toege- nonion. Aan Oostenrijksche zijde is men .van oordeel, dat zij alle voorbereidingen vooreen groot offensief voltooidheb- jj-n- De Italiaansche legeraanvoering hfcfl alle pogingen in het werk gesteld om het legen zoo goed mogelijk voor <Hi besikssemden aanval uit te rusten. den Dalkan houdit de opmarsch clor salliec-rden. aan. De Serviërs, die de AVardar overgestoken zijn, hebben de hoogvlakte van Pianina bereikt. Het aantal doar hun gemaakte gevangenen Jta# lot 12,000 en het aantal vermees- kanonnen tot 140. De Franschen Jarnen Prilep, terwijl de Engelschen en Grieken Doiran genomen hebben. In Palestina trekken de Turken oost waarts op Amman aan den Hedsjas te rug. Hun vervolgers bereikten Es Salt. De Engelschen bezetten Haifa en do troepen' van den koning van Hedsjas namen de plaats Maan. Het Tufksche leger blijkt hier snel terug te trekken. Op dit Iront mag men dan ook stellig een verdere ontwikkeling der krijgs verrichtingen verwachten. Engelsche bladien spreken zelfs van een opmarsch naar Damascus. Elders onder deze rutfriek, resumee- ren we de besprekingen, welke gisteren in de kookcommissie van den Duit- schen Rijksdag zijtn gehouden. Veel stof ter bespreking geven de verklariir gen niet, maar toch willen we aan en kele meerdere aandacht schenken. HertJiing meende, dat de vijand reeds te vroeg victorie heeft gkraaid. Hinden burg en Ludemdorl'f zijn wel tegen het gevaar opgewassen. Be toekent dit wel licht een vage aanduiding op de paraat- mak'ing van de veelbesproken Hinden burg-linie? Zoo ja, dan wacht ons dezer dagen een herhaald offensief waarbij on getwijfeld1 ook die geallieerden hun best zullen doen, na de betrekkelijke rust periode welke zij thans nog doormaken. Intusschen blÜjft het de vraag, of het gematigd optimisme van den kanselier gerechtvaardigd zal zijn. Ook zouden we deze vraag willen rich ten aan kapjitein Vo-n Brüninghaus, die verzekerde, dat de duikbootoorlog den vrede zal brengen. Dan mag de vrede wel niet zjoo lang uitblijven dan tot he den heb geval is, want d'e bereikte re- - sultaten van den duikbootoorlog recht vaardigen ook hiier geenszins het opti misme. Uit hetgeen Von Hintze aöid'e, spreekt geen er groote gee'sfcd-rift voor Burians vredesnota. Duiitschland aldus de minister heeft hot voorstel gesteund, omdat hot ,er eertheaal was, maar veel succes verwachte men er niiet van. Deze vooruitziendheid is bewaarheid gewor den, door de vrijwel afwijzende beschik kingen djer geassocieerde mogendhe" den. En we zijn wel benieuwd* of Z. H. de Paus zich verder voor deze nota zaï initeresseeren', nu D ui tsch'lan d zelf ver klaart, er geen heil van te verwachten. Intusschen zal de oorlog wel weer worden geprolongeerd, gesterkt door Hertlings' herhaling, van wat Beth- mann HoLlweg zoo waak heeft betoogd, dat do inval in Bey verontschuldigd wordt .door de leus „nood breekt "wet". 0p Zee. Do Oostaeehavens worden' mijnen vrij gl&maakt.. Naar uit Ilelsingfors~aan.,,Svenska Dag blad et" van 19 dezer geseind wordt, heeft eene Duitsch-Russische marine-commissie in Reval haren arbeid begonnen voor de bevrijding der Oostaeehavens van de mij nen en het aangeven van vaarroutes voor de schepen. Belyië. De geestelijke roepingen. Er is veel gesproken en geschreven over den invloed van den oorlog op het open haar leven uit godsdienstig oogpunt. Merkwaardig is wat in de meeste Belgi sche seminaries, waar de lessen onlangs begonnen zijn, kon worden geconstateerd. Het aantal leerlingen is_ nooit zoo groot geweest al9 thans. Door den oorlog is het aantal roepingen tot den geestelijken staat niet verminderd. Integendeel. Dit feit mag wel ©van worden aangestipt. Duitschlarid. De indijking) van don Dollard. Volgens d-e „Nordd. Allg. Ztg." is er tusschen Emden en Borkum weder een stuk van 300 H.A. van den Dollard inge dijkt. Voorts heeft men bezuiden Emden aan den Larralter bocht een oppervlakte van 1600 H.A. door indijking drooggelegd. Vier eeuwen geleden'was de oppervlakte van den Dollard nog ongeveer 450 vlerk. K.M.; thans is zij tot op de helft terugge bracht. Do levenSjnidtSstenvoorZiohing in don wintes-. Naar de ,,Köln. Volksztg." bericht, heeft de katholieke arbeidersleider Stegerwald, lid van het bestuur van het Duitsche bu reau van oorlogsvoeding bij de verschil lende districtsbureaus, materiaal verza meld met het oog op de vaststelling een distributieplan voor den oogst van dit jaa-r. Volgens dit materiaal is de graan opbrengst dit jaar 15 tot 17 pet. grooter dan in het vorige jaar. In verband daar mede zal vanaf 1 October het meelrantsoen kunnen worden verhoogd en bijna' 4 pond in do week worden-gegeven. De aardappel oogst is wel nog niet geheel te overzien, maar het .zal toch vermoedelijk wel moge lijk Rijn, ook het weekrantso-en van aard appelen te vedhoogen. De Ad^eschvoorzie ning blijft onderhevig aan verdere beper kingen, terwijl het velrantsoen niet zal be hoeven te worden verminderd. De groen- tenoogst is zeer overvloedig geweest. Ten slotte deelt het blad mede, dat bij deze opgaven geen rekening is gehouden met de toevoeren uit Oekrajina. Solidariteit. Do ,.Berl. Lok. Anz." verneemt van wel ingelichte zijde, dat de he eren v. Payer en Friedberg, die tegelijkertijd met v. Hert ling hunne functies hebben aanvaard, voor het geval de rijkskanselier bot heenga-an mocht worden gedwongen, daaruit voor zich de consetfuenties zouden trekken. VERKLARINGEN IN DEN RIJKSDAG. In de hoofdcommissie hebben de rijks kanselier, vertegenwoordigers a-an de mi nisteries van oorlog en marine, de staats- soe.retai-is van buitdnlandsche zaken en ten slotte de onder-kanselier het woord ge voerd. De kanselier sprak in de ©erste plaats over den militairen toestand. De.ze is ern stig, doch geeft geen reden om mismoedig te zijn, De vijanden «uilen merken dat zij te vfoeg victorie hebben geroepen en dat Hindenburg en Ludendorff tegen het ge vaar opgewassen zijn. Daarna sprak hij over de Belgische kwestie: de inval wordt verontschuldigd door de leus ,,nood breekt wet" 'en wordt werwezen naar de documenten in de Brus- selsche archieven, die bewijzen, dat indien Duitschland België niet ware binnengeval len, de Geallieerden het zouden hebben ge daan. Ten'slotte verwijt de kanselier den Belg-en, dat zij zich bij den A'olkerenbond tegen -Duitschland hebben aangesloten. Voorts herhaalde von Hertling de a'er- zekering, dat in Pruisen het algemeen© en gelijke kiesrecht cal worden ingevoerd, ook indien daartoe do. uiterste middelen te baat genomen moesten worden. Aan het eind gaf von Hertling een be schouwing over den volkerenbond. Hij herinnerde er aan, dat, hij reeds 24 Jan. verklaard heeft een voorstander van 'dit denkbeeld te zijn, mits gelijke rechten gel dén voor alle volken. Hij meent, dat de vrijheid der zee de grootste moeilijkheid voor de A^rwezenlijking van het-denkbeeld zal blijken. In de volgende redevoeringen gaf de vertegenwoordiger a'an het ministerie van mari-ne blijk van nog een -zeker vertrouwen in de uitwerking van den duikbootoorlog. Von Hertling ha.d dit vertrouw-en ook reeds uitgesproken en meende, dat de dui-kbooten vooral den verderen toevloed a'an troepen en materiaal zullen kunnen beperken door de vermindering van scheepsruimte. - Ook kapitein von Brüninghaus verzekerde, dat de duikbootoorlog den arrcde zal kunnen brengen. Von Hintce sprak a'oor de eerste maal als minister van buitenla.ndsche zaken. Uit zijn rede blijkt, dat de Duitsche règee- ring het doen a'an verdere vredesvoorstel len, vooral in het huidige oogenblik, vol slagen nutteloos achtte en dus den stap der Oostenrijksche regeering ook. Nu het voor stel er eenmaal is, aldus von Hintze, heeft de Duitsche regeering er haar sympathie voor betuigd. Rusland. Het schrikbewind. Volgens een' bericht uit Stockholm aan de Köln. Zeitung" A-ertellen uit St. Peters burg aangekomen ooggetuigen, dat de openbare onveiligheid daar op het oogen blik grooter is dan ooit, terwijl de geheele revolutie onderbroken is. Om de regee- ringsvoorschriften bekommert zich nie mand. Almachtig is slechts de commissie Ier Ibesta-ijdiing; van de contra-revolutie, welke dagelijks doodvonnissen laat vol trekken. Volgens de ,,Krasnaja Gazeta" ontvangt die commissie dagelijks stapels dreigbrie ven, waarin verklaard wordt, dat geen schiikbeAvind - den val der bolsjewiki kan verhinderen en dat liet over Lenin gevelde doodvonnis zal voltrokken Avorden zoodra hij hersteld is. De commissie verklaart zich genoodcaaJit te zien een lange lijst van per sonen der bourgeoisie aan te plakken, die als gijzelaars gearresteerd en op staanden vèét doodgeschoten zullen worden, wan neer onverschillig weiken boIsjeAviki ook maar een haar mocht,worden gekrenkt. Engeland. Spoorwegstaking; in Londen. Ondor Het spoorwegpersoneel in South Wales is een staking uitgebroken, welke Rich ook tot Londen uitbreidde, waar de passagiersdiensten van verschillende maat schappijen geheel gedesorganiseerd zijn. Het personeel weigerde de door het oor logsministerie toegezegde loonsverhooging van 5 shillings per we® te accepteêren en besloot daarom met algemeene stemmen in staking te gaan. De eisch is een loonsver hooging van 10 shillings per week. Duizen den mijnwerkers en munitie-Averkers zijq door do staking tot werkloosheid gedwon gen. Roemenië. De kroonprins gestraft. Uit Jassy wordt volgens Wolff officieel gomold, dat de koning als opperbevelheb ber-van het leger kroonprins Carol wegens een vergrijp tegen do militaire voorschrif ten met 75 dagen streng arrest gestraft heeft, Avelke straf reeds gisteren is inge gaan. De met dit vergrijp in verband staande handelingen zullen eerst op hun geldigheid onder/foei it worden, om de geA'olgen te kunnen beoordcelen; daarna zullen maat regelen worden getroffen, welke de belan gen van land en dynastie vereischen. Zwitserland. Luzern de stad voor een Conferentie? De bijzondere correspondent van het ,,Vad." schrijft: Men had te Bern wel niet veel moed, toen de nota van Burian bekend werd, dp 'n dadelijke aanneming van zijn a'oorstel, maar men had. het toch niet onmogelijk geacht, dat het er van zou komen. Men ging zelfs «oover er over te spreken waar dit moest geschieden en men was Avel zoo verstandig om Nederland1 uit te schakelen en Zwitserland voor het aangewezen land der voorloopige besprekingen aan te wij zen. Men was het te Bern er dra over eens, dat het te Luzern moest zijn en nergens anders. Luzern heeft ook alle eigenschap pen voor een conferentie. De stad is 'schit terend gelegen, niet al t© Duitsch-Zwit- sei'sch, (heeSt a'erder a'el© en .voortreffeJijke hotels, bovendien een kurzaal, die A'oor ver- •gaden/.aal prachtig geschikt is. Bem is te anol vreemdelingen en ten slotte is de af stand tusschen Bern en Luzern niet groot ongeveer drie uur per bommeltrein zoodat de afgevaardigden in nauwe voe ling konden blijven met de gezantschappen te Bern. Er was nog iets anders, dat Zwitserland aantrekkelijk maakte. Een conferentie heeft nu eenmaal behoefte aan een onpartijdig voorzitter en geen mensch is daar beter voor geschikt dan de tegenwoordige Bonds president Cal onder. Man a'an groote ken nis van talen, man ook van schier en- Zwitsersche hoofschheid, man ten slotte van wien niet te zeggen is, dat hij zich voor een der beide partijen al te veel heeft geïnteresseerd, was hij een aangewezen •leider A'an een conferentie te Luzern. Juist wijl president Cal'onder slechts tot den 31en December van dit jaar aan het bewind blijft en na hem een man komt, die min der dan hij de geschiktheid heeft derge lijk. moeilijk internationaal weak' op be- hoedeame wijze tot stand te brengen is het voor de Zwitsersche autriteiten te betreu ren, dat de bijeenkomst niet doorgaat. V redesbetoogi ng. De ,,Germania" doet mededeeling Aran een ZAvitsersche vredespoging. In naam a'an 40,000 Zwitsers is door het Comité van het Katholieke Instituut voor den vrede, door verzoening to Freiburg, het vredes- comité te Genóve en de vrouwenloge voor den vrede te Freiburg een verzoekschrift tot de oorlogvoerende regeeringen en vol ken gericht, In het verzoekschrift wordt g&> vraagd, in het belang der menschheid vre desonderhandelingen te beginnen. Wie da$ weigert, laadt uldus de petitie a"ooü God en do menschen de verschrikkelijkst# verantwoordelijkheid, op zich. Van het Vaticaan. Z. H. do Paus on de vrede. Naar een telegram uit Lugano aan d4 Weensohe „Reichspost" meldt, heerscht izt Vaticaansche kringen de overtuiging, dat de Paus van de nota van Qostenrijk-IIon- garije kennis zal nemen en ze niet eea* schrijven zal beantwoorden. Verdere openbare verklaringen van de* Apostolischen Stoel zullen er in onmiddel lijke aansluiting aan de uitnoodiging van graaf Burian niet to verwachten zijn. KORTE BERICHTEN. De Oekrajienscho minister van finan ciën heeft telegrafisch gelast, douane-oni- derzoek van alle goederen aan de grend in te stellen. Het .Hamburger Fremdenblatt" veiv. neemt uit Kief, dat het. geheele gemeente bestuur van Kief afgetreden is. Het linksch» radicale gemeentebestuur ia a'olkoraen ta kort gescholen waar het ging om het waar borgen van de levensmiddelenvoorziening. Zondagavond is bij het station aan den Riesner Plalz de Drtrein uit Leipzig in botsing gekomen met den D-trein uit Berlijn. Er zijn 17 dooden en 24 gewonden. Naar de ..Vorwarts" mededeelt, heeft het sociaal-democratisch partijbestuur bij aron Payer geprotesteerd tegen het verbod a*oor Hanisdh en Ha&se, om |.e Berlijn ovc» de kiesrechthervorraing te spreken. Van Duitsche zijde Wordt bericht, dat men als belangrijkste A'erandortng in het ministerie verwacht, dat Kühlmann AveeF alaatisöecrelarls A'an buiitenlandecho zaken wordt. Volgens de ,,Zur. Morgenztg." meldeni New-Yorkscho bladen, dat Lansing \rooP het in ontvangst nemen en het beantwoor den der Oostpnrijksohe nota precies 30 mi nuten heeft noodig gehad. De bladen spro- ken dan ook van een diplomatiek record. Nederland en de Oorlog. Lands fo r m p 1' ,i c h I i g e n m e b onbepaald verlof? Naar verluidt, zou de mi nieter van Oor log de mogelijkheid overwegen, vóór he(j ©Inde van dit, ja,ar .die oud-ster drie lund- iSftorMilchitBinigeii mof onbepaald (klein) vetrlo-f te zenden-. Aardappelen, o v er g o n o m o n door do r o g o e r i n g. D'e mini-stier van Lanrilbouiw brengt tor (kennis A'an hen AVien Qiet aangaat: lo. dat -d© geheele aardappeloogst 1918 door -de regconing wordt overgenomen oi» dus terstond 0>ij het oogistien eigendom, a au de -regeering Avordt, zoodat verbruik "ca «aflevering uitsluitend geoorloofd is voor zocwir en overeenkomstig hetgeen doop den minister ter zake zal worden bepaald 2o. dat -reedsrin uitzicht Averd gesteld), «dat aan A'crbouwcrs aardappelen Aroor eigen gebruik zullen worde-n gelat-en oa diat het normaal ran.lgoc-n is vastgesteld op, 4 II.L. 70 K.G.; 3o. dat, ingevolge de -ministerie el e be schikkingen A'an 14 Aug., no. 3910G,4£, de naiv-algen-de prijs zal worden uiUbobaald: a. a-oor aille consumptie-aardappel en, zoowel van klei-, zand- als veengrond (geen fabrieksaardappelen)beaten id voor leve ring in het najaar, f6.50 per 100 K.G.; b. dat deze prijs geldt voor goede quaili- teit, voor tafelgebruik g-eschikti, a-rijwil-liigi te leveren daar Avaar zulks gebruikelijk ia of de regeertngscommissaris voor de rijks- graanverzameling zulks wenedlvt; c. dat bij afwijkingen van de onder a en b genoemde leveringsvoorwaarden kortin gen overeenkomstig de bestaande plaatse lijke gébruiken dienen, te worden "berekend1; d. dat d© navolgende bewaar loon en aan. landbouwers zullen worden uitgekeerd voor aardappelen, a'oor zooA'erre zij vrijr willig aan de regeering worden gel werd; van 15 October 101-8 \Jm. 1 Februari 1919 f 0.70; Aran 2 Februari 1919 t/m. 12 April 1919 f 0.07tA per week; FEUILLETON. EEN EDEL HART. )^at beteekent die uitdaging?" ,,Dat s u zou aanklagen." ,,Bij Avi'e? mis ken bij de politie." "En de ombekende -lachte leelijlc, o zoo „Maar moeder Clémence antwoordde °«iler schrik te toonen: -Misschien aan de politie, maar ook anderen. i »Ik hebtte dan het rood gordijntje op, - aan de glazen deur hing, en zag dan ■f" dame, moeder, grooter dan gij, bruin, met haar dat op haar ooren hing, zoo zwart al§ kolen, Avaar, geloof ^UUr uit sprong. ■Op de tafel, aan waar moeder Clé- L°,e en dame geceten waren, ston- p 'tdige flesschen. ^orst' ze^ de vreemde dame. o&der Gémence nam eene flesch. rt- ,en' geen wijn, zei de dame, ik moet ft'ets van hebben. hH 1 *s Mitte Wijn A-an thuis, -en daar- v°nd(, gij hem lekker. Hij lescht den dorst niet. Wat wilt gij dan? Een grog. Moeder Clémence stond op en nam een flesch brandewijn uit,,-de kast naast de SCllOUAV. Dan zette zij den suikerpot, een karaf en een citroen op tafel. De dame maakte zelf haren drank 'ge reed. Drinkt ge niet eens mede, Clémence? vroeg zij. Neen, antwoordde moeder, als ik wat Avitten wijn gedronken héb, dan lust ik geen grog meer; ik zou er ziek A'an wor den. 't Kan geen kwaad als er Avat citroen in is. Neen, ik vertrouw het niet! Ik eeg dat het u goed bekomen zal. Denkt ge dat? En moeder Clémence liet zich overhalen. De kleine Marie bloosde geweldig als ze dit zei. Gij weet, sprak ze tot Laure, haar hoofdje buigende, 't Avas haar eenig ge brek. Helaas! de ongelukkige heeft het duur genoeg betaald. O, ja! Want de andere heeft haar dronken -gemaakt, niet waar? Ja, zij heeft haar grog bereid, en er veel brandewijn in gedaan; dan nog een tweoden grogv een derde, nog eenol hoel lang heeft dat niet geduurdmis schien een kwartier, en toen was de flesch ledig, cm viel moeder Clémence al snor kende met haar. hoofd op tafel. ,,Op dit oogenblik werd ik bang, ver schrikkelijk bang, en ik «heb geschreeuwd. Dan begon ik te beven, wilde naar de deur der achterplaats loopen Maar ik kon niet van mijne plaats Aveg,. juist alsof ik een leelijken droom had. Arme kleine! mompelde Laure. En Wat is er dan gebeurd? De dame had mij hooren schreeuwen; zij zag rond naar alle kanten; dan nam ze eensklaps de petroleumlamp A'an de tafel en kAvam er mee naar de kamer. Als Re ine dan zag staan op mijne bloote voeten, in mijn hemdje, met mijn oogen tegcin d)9 ruit Ier A'esnéleis gedtukt, trok zij een gezicht om van tie gaa-n 'loopen. Ha! kleine slang! heeft ze toen geroe pen, gij stond.ons af te luisteren!Hoe lang staat ge daar al? Haar ocgen keken zoo Lodsaardig, liare neusgaten trilden zoo geAveldig, dat ik dacht te sterven van schrik. Ik ben op mijn knieën ge\rallen, mee- inende dat ze mij ging dood-en. O! me\'rouw!... mevrouw!... -heb ik ge roepen, vennoord mij niet!Laat mij leven! Omdat ge zoudt kunnen voortvertel len wat gij gecien en afgeluisterd hebt?... Ik zal niets zeggen, mevrouw! Genade! Ja, dat weten wijt! Ze greep me dan vast, bond mijne han den en voeten aan elkander en mompelde: 't Zal goed branden! Men Zal denken dat die drinkster haar eigen huis in brand gestoken heeft, en zoo ben ik a'an beiden verlost. Zij legde mij dan gebonden op het bed, rukte het glas van de lamp,.eri stak de gordijnen der glazen deur in brand. Wat er verder gebeurd is, weet ik niet. Ik ben daarop in bezwijming gevallen. Mijn God! mijn God!... Wat e'llende- linge!... Zoudt gij die vrouw nog herken nen? Hét kind begon te Beven gelijk een riet in vollen Avind. Ik denk het welt zeide het. 9 Heeft moeder Clémence haren naam uitgesproken? Geen enkele maal. Laure dacht na. Gij moet aan den rechter die u on dervragen zal, van dat alles niets eeggen. Het dient nergens voor, en 't zou hem niets nieuws leeren; maar we zouden dan langer in dit gevloekte huis moeten blij ven wonen. Wat zal ik hem dan antwoorden? Dat gij sliept, en niets gehoord of gezien hebt. r Ik zal gehoorzamen, moeder. En als hij u vraagt, hoe gij gebon den werd, zegi dan, dat gij er niets van gevoeld hebt. Ik aal 't zoo zeggen. Gizult u niet A-ergissen? tcs inaar niet bang. Laure vond nog een laatste bezwaar. Zijt gij wel zeker, vroeg zij. dat Glé- mcnce den naam dier dame niet uitge sproken heeft? Marie schuddo haar verstandig hoofdje. Ik ben er zeker van, sprak zij. Hebben zij niet gesproken A'an djfl streek,waar zij vandaan waren? Neen. (Wordt vervolgd.*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1918 | | pagina 1