Je Lei
rant".
Tweede Blad.
Woensdag 17 April 1918
Ingezonden Stukken.
Het Boïiö8advie3 voor den Kamer-
kieskring Leiden.
Het is ten volle verklaarbaar, dat vele
Roomsche kiezers van onzen Kieskring in
de laatste weken het spoor bijster worden
en de vraag stellen, of men na alles
wat men thans in den Leid-
chen Kring ziet gebeuren,
nog spreken kan van een verplichting om
het Bondsadvies voor onzen Kring i n
z ij n g e b e e 1 op te volgen en dus bij
de aanstaande verkiezingen in de locale
kiesvei eenigingen als no. 1 te stemmen
mr. Kooien, als no. 2 mr. Brantjes van
Rijn en als no. 3 den heer Balvers.
Op den tweeden Paaschdag heb ik in de
jvergadering van onzen Kieskring betoogd,
lüat' de kiezers wel degelijk verplicht wa
ren zich aan het Bondsadvies té houden,
ook al gaf, wat ik ten zeerste blijf be
treuren ons Kringbestuur niet een ad
vies, dat volledig daarmee klopte. Is
liet Bondsadvies dan bindend?
Neen, indien men zou bedoelen, dat
het Bondsbestuur een bevel zou gegeven
hebben om de genoemde candidaten in de
gestelde volgorde te kiezen. Een dergelijk
hevel bestaat eenvoudig niet.
Maar even beslist antwoord ik ja, in-
idien men bedoelt, dat ieder redelijk rnensch
verplicht is zich te onthouden van het
ètellwi van onverantwoordelijke daden.
Het komt coo dikwijls voor in het leven,
dat er geen bevel van boven-af bestaat, en
dat men toch als redelijk wezen de ver
plichting heeft in den vollen zin van het
woord om bepaalde handelingen te stel
den en andere na te laten. Laat ik dit toe
dichten door een eenvoudig voorbeeld. Gij
•rijdt op uw fiets en ziet ergens een bord
staan roet de waarschuwing: „Afstappen!
Gevaarlijke helling." Dat advies van het
bestuur van den Wielrijdersbond is na
tuurlijk niet bindend in dien zin, dat er
ieen bevel zou gegeven zijn om af te stap
pen. Dat bevel bestaat eenvoudig niet, en
onder dat' opzicht is er dus geen verplich
ting om van de fiets te komen. Maar niet
tegenstaande dat eal toch ieder redelijk
mensch zich wel degelijk verplicht achten
om zich aan het daar geplaatste "advies te
houden, omdat ieder zelfs zonder bevel de
verplichting erkent om zich te onthouden
van onverantwoordelijke daden. Doorrij
den zou onverantwoordelijk zijn. Welnu,
ook het niet opvolgen van het Bondsadvies
Ss een onverantwoordelijke daad, omdat
daardoor de-% met zooveel moeite- opge
bouwde en toch zoo absoluut noodige or
ganisatie op het terrein van het politieke
(lever, zou worden stuk geslagen. Het po
litiek advies werd opgemaakt-, na rijp be
raad. door mannen uit het geheele land,
die dus het geheele terrein konden qver-
zien, en dan nog' wel met volkomen een
stemmigheid. Zou men zich dan niet
schuldig rnaken aan ondermijning van
.eigen organisatie, indien men'zich de vrij
heid veroorloofde van dat advies af te
wijken? Zou men daardoor niet schuldig
staan aan het' stellen van een onverant
woordelijke daad? Mijns inziens hebben
meerdere bladen door hun lezers voortdu
rend voor te houden, dat het politieke ad
vies maar een advies was, den
kiezers te veel den indruk gegeven, dat zij
vrij waren er van af te wijken. Een bevel
bestaat er niet; imen is dus niet gebonden
van b uite n-a f. Maar een ieder, die
beseffen kan wat de politieke eenheid voor
de Katholieken beteekent, zal toch i n»-
m e r 1 ij k in zich de verplichting gevoelen
om het advies op te volgen. Men is dus
eigenlijk volstrekt niet vrij.
Na afloop der vermelde Paasch-verga-
tiering is door enkelen, naar mij ter oore
ikyvam, gevraagd, of er dan in den Kies
kring Leiden zulke gevaarlijke hellingen
bestonden. Ik antwoord daarop: ongetwij
feld ja, en niet alleen in Leiden, maar ook
•in alle andere Kicslsringen. Immers, in
dien men, in welken Kring dan ook, er toe
zou overgaan om het advies niet te vol
den, zou men de kracht onzer Roomsche
politieke organisatie en daarmede onze po
litieke eenheid in «eer groot gevaar bren
gen, zou men dus een belangrijk deel van
ons openbare Roomsche leven op een ge
vaarlijke helling plaatsen. En zou zulks
zonder gevolgen blijven voor andere on
derdeden van ^atzeifde openbare leven?
Ik kan dus niet anders inzien, of er be
staai voor de Katholieke kiezers wel dege
lijk een plicht om -zich te houden aan het
politieke Bondsadvies. M. a. w., wij, kie
zers van den Leidschen Kieskring, moeten
zorgen, dat hier als no. 1 wordt gekozen
mr. Kooien, als no. 2 mr. Brantjes van
Rijn en als no. 3 de heer Balvers.
Nu heeft zich in onzen Kring in de
laatste weken een fpit voorgedaan, dat,
gelijk ik boven zeide. bij^ -velen de vraag
doet rijzen,^pf nu nog langer kan gespro'
ken worden van een verplichting om het
advies in e ij geheel op te volgen.
Ik doel hier niet op de circulaires, die
verspreid worden ten gunste van candi
daten. die wel op de groslijst voorkomen,
doch die niet door het Bondsadvies zijn
aanbevolen. Het is zeer goed denkbaar,
dat sommigen den candidaat hunner keu
ze liever aanbevolen hadden gezien. Ik
kan mij gemakkelijk indenken in sommi-
ger teleurstelling. Maar nu het Bonds
advies eenmaal anders luidt, gaat het
voor organisatiemannen niet aan. zich
langer te blijven verzetten. In betrekking
-tot dergelijke circulaires verwijs ik naar
d-e boven gegeven redeneering.
- Daar is 'echter eert fait, dat de speciale
aandacht vraagt. Men -is namelijk bezig
Ito iVer^reiLden een circulaire ten g-uns-be
van een candidaat, die ook door 't Bonds
advies is aanbevolen, n.l. den heer Balvers.
En door vieleri wordt, m. i. terecht, ge
vreesd, dat die afzonderlijke propa
ganda voor slechts één der drie aangeval
len candidaten tengevolge zal hebben, dat
hij- bij de a.s. verkiezing in de locale
kieavereeniging een 'hoogere plaats zal be
reiken dan hem door liet Bondsadvies
wordt toegewe nsciht.
Moeten wij nu nog, zoo vraagt men, don
Iheer Batvers als nr. 3 blijv-en stemmen-?
Gij hebt op do vergadering van 1 April
die verplichting ingescherpt; meeirt gij ook
thans nog bij die \erplichi::.g te moeten
blijven?
De reden, waarom -men mij die vraag
stelt, -lijkt mij «eer ernstig en volkomen
gegrond. Immers, z»o ®egt men, bet gevaar
is niet denkbeeldig, dat e>cn groote manen
der kiezers, die het politieke leven niet
van nabij em nieti met de noodige belang
stelling volgen, door die speciale propa
ganda in den waan zal worden gebracht,
dat dus de beer Balvers de candidaat is,
dien men vóór de anderen moet kiezen.
Het is dus wel zeker, dat velen hem als
nr. 1 of minstens als nr. 2 zullen kiezen.
Stemmen nu bovendien de kiezers, die
wél o-p' de boog tie zijn en die zich ook orde
lijk willen -gedragen, 'hem als nr. 3, dan
w-erken zij mede aan het bereiken van een
resultaat, dat juist ingaat tegen het Bonds
advies, hetwelk hem op de derde plaats
weusicht. Want het wordt dan waarschijn
lijk, dat hij nr. 2, misschien wel nr. 1 in
den Leidschen Kring worden zal. Blijven
dus de ordelijke kiezers het Bondsadvies
in betrekking tot nr. 3 volgen, dan weiken
zij eigenlijk dat advies tegen.
Welnu, ik vind deze redeneering volko
men steekhoudend. En het is dan ook zeer
juist gezien, dat men, na hetgeen
thans in den Leidschen Kies
kring is gebeurd. bij de aanstaan
de veikiieizingen in de locale kiesvereeni-
gingen zich zelven de vrijheid kan ver
oorloven, als nr. 3 te stemmen een of
anderen candidaat van de groslijst, wien
men maar wil.
Een dergelijke tactiek ligt zelfs geheel iu
de lijn van het boven gegeven betoog, dat
wij verplicht zijn het Bondsadvies op te
volgen. Immers op deze wijze alleen hebben
wij zekerheid, dat in den Leidschen. Kies
kring het door dat advies gewenschte
resultaat bereikt wordt, rn. a. w., dat wér
kelijk Mr. Kooien als 1, Mr. Branies van
Rijn als 2 en de heer Bahers al9 3 gekomen
"wordt. Ter bereiking van dat doel stonden
twee wegen ojien. Vooreerst de normale
weg, diien i'k op tweeden Paaschdag aan
gaf. Nu echter de verwarring-stichtende
circulaire van een deel der kiezers het
aan een ander deel onmgelijk maakt den
nol-malen weg te blijven bewandelen op
straffe van aan een verkeerd eindpunt
aan te komen, staat den ordelijken kiezers
nog een tweede weg open-, een abnormale
weliswaar, maar waarlangs men dan
toch het gewensch-te eindpunt nog zal kun
nen bereiken.
Langs dien weg alleen meen ik, dat het
nog mogelijk is voor de Katholieke kiezers
van den Leidschen Kieskring, om in over
eenstemming te komen met de waarschu
wing van Baron van Wijnbergen, die in
zijn ingezonden stuk van 1.1. Donderdag 11
April in dit blad, ons zoo 'krachtig moge
lijk aanraadde, om „het gegeven advies
trouw op te volgen in het -belang der zaak".
Ik rneen dan. ook, dat mijn betoog geheel
en al ligt- in de lijn van dat ingezonden
6tiuk.
Ten slotte zij vermeld, dat ik met dit
artikel volstrekt niet bedoel die candida-
luur van den heer Balvers tegen te wer
ken. Overeenkomstig het Bondsadvies ijver
ik er voor, hein de derde plaats op de
Leidisohe lijst te (bezorgen. Maar wel meen
ik te mogen protesteeren tegen degenen,
die door hun eenzijdige propaganda tegen
het Bondsadvies ingaan en die daardoor
óe ordelijke kiezers dwingen tot het in
slaan van een ebnormalen weg.
J. D. J. ABNGEXENT.
Warmond. Pr.
Bodegraven, April 1918.
Oe voedselvoorziening.
Al lang heeft de voedselvoorziening
van ons volk te wenschen overgelaten,
doch vooral hier buiten was de nood
nog niet zoo nijpend, waren nog aller
lei levensmiddelen af en toe te bekomen.
Hierin is nu nagenoeg plotseling ver
andering gekomen door de verkleining
van het toch al zeer karige, broodrant
soen op 2 ons per hoofd per week. Waar
bovendien melk ,en eieren door de prij
zen voor den arbeider haast niet le, ver
krijgen zijn, rijst en peulvruchten'niet
of nagenoeg niet gedistribueerd worden
is, het, voor de voeding zoo noodzake
lijke, eiwit tot een minimum rantsoen
terug ge-bracht, dat voor volksvoeding
niet meer voldoende mag heeten.
Vet wordt eveneens uiterst spaar
zaam verstrekt, margarine is haast niet
te krijgen, boter fS zeer kostbaar.
Voegt men daarbij, dat het aardappel-
rantsoen n.iet toei'eikend is pm het
brood te vervangen, de groentevoorraad
ook verminderd, dan ziet de toekomst
er donker genoeg uit.
Men kan hierover wel morren, doch
verbetering wordt hiermede niet ver
kregen,het voedsel is er nu eenmaal niet
(meer, en waar niet is, verliest de keizer
zijn recht-
We moeten dus zoeken naar middelen
om nog zooveel mogelijk profijt van het
beschikbare voedsel le trekken.
Een der middelen hiertoe is het halen
van voedsel in de centrale keuken. Hier
wordt nog getracht om per portie de
nooTtig geachte hoeveelheid vet ons)
en eiwit (40 gram) te verstrekken.
Ilie-rdoor moest de prijs langzamer
hand stijgen, doch de bekende maatre
gelen van het gemeentebestuur van Bo
degraven hebben het voor het keuken-
bestuur^mogelijk gemaakt om de por
ties nog voor do bereikbare prijzen van
10 of 12Yi cent beschikbaar te stellen.
Laat u dus. ook in liet belang vooral
van uw 'kinderen, die- het meest door
ondervoeding zullen" lijden, niet weer
houden om, hetzij geregeld, hetzij voor
aanvulling, voedsel van de Centrale
Keuken te betrekken, u handelt daar
mede in uw eigen belang.
Bezwaren kunlien er niet zijn. Bedee
ling is deze vorm van voedselvoorzie
ning absoluut niet, ook op brood, peul
vruchten, vet, eenheidsworst enz. wor
den door regeermg en gernee ite belang
rijke bedragen bijbetaald en niemand
schaamt zich daarvan te profiteeren.
De bereiding van het eten geschiedt
zoo zuiver mogelijk, ondar aanhoudend
toezicht. Getracht wordt om het eten
zbo smakelijk .mcgolijk le maken en
zooveel mogelijk. in overeenstemming
met dan smaak van het publiek.
Door do vier bekende dislributie-
plaatsen behoeft niemand, in den k^inf
van het dorp wonend, ver te loopen om
zijn eten te halen. Daar niets wordt
thuisbezorgd, is deze kleine moeite voor
ieder gelijk.
.Voor de buitenwijken, zullen, bij vol
doende aanvraag, middelen worden ge
vonden, om ook daar het eten te doen
distribueer-en.
De commissie van de keuken beseft
ten volle van welk nut de keuken juist
in deze tijden kan zijn. Ieder kan zich
dan ook met vol vertrouwen met zijn
wenschen tot haar wenden. Indien mo
gelijk, zal er mede ten zeerste rekening
worden gehouden.
Ten slotte zij er nog op gewezen, dat
door de groote belangstelling, die de
burgemeester van Bodegraven in het
werk van de Centrale Keuken toont, het
mogelijk is om alleen de allernoodzake
lijkste bons in ruil voor porties eten te
vragen. Men behoudt dus nog een be
langrijk deel van de levensmiddelen
bons voor zichzelven. V.B.
Wanneer zal daar een einde aan komen?
Een weerzinwekkend en een diep
treurig beeld van den nood der tijden
krijgs men dagelijks te aanschouwen
wanneer men langs Leddens straten
loopt. Overal ziet 'men groepjes of
groepen menschen, soms uren wach
tend voor de verschillende winkels,
wanneer er een of ander artikel gedistri
bueerd wordt, zich verdringen om dit
machtig te worden. Wel_ bedroevend
irnag het worden genoemd, dal bij de
vele ontberingen ,die men zich getroos
ten moet. ook nog zooveel moeite moet
gedaan worden, om zich v&njiet noodi
ge te voorzien. Men kan echter zulke
tooneelen, die men op den dag te zien
krijgt, niet als het ergste beschouwen.
Erger, veel erger, is het, wat men hoort
vertellen van hetgeen dagelijks voor de
gemeentelijke vischwinkel plaats heeft.
Diep in den nacht, klokke 3 uur, ko
men de menschen daar al post vatten,
eu liggen, zitten of staan in de koude of
regen te wachten tot halfzeven, wan
neer de volgnumers worden uitgereikt,
waarop men dan om 8 uur visch kan
bekomen. En onder die menschen be
vinden zich vrouwen en kinderen,
stumpertjes van 6, 7 jaar of ouder, op
welker gezichten men de ellende ziet
uitgedrukt, die er op worden uitge
stuurd of door de ouders worden mede
genomen, om zoodoende eenige meer
dere ponden visch machtig te worden,
daar aan ieder een bepaalde hoeveel
heid wordt verkocht, waarvan ook al
weer. helaas, misbruik gemaakt wordt
daar die meerdere hoeveelheid door en
kelen met winst weer van de hand ge
daan wordt.
Bij het vernemen van deze feiten stel
de ik mij dan ook onwillekeurig de
vraag, welke ik hierboven plaatste. Ze
ker, daar dient ten spoedigste een einde
aan gemaakt te worden. Wel schijnt er
een andere regeling in voorbereiding te
zijn, maar hoe lang kan dat nog duren?
Doch in afwachting daarvan kan en
moet hier een verandering in worden
gebracht. En dit kan, naar mijn mee
ding, gemakkelijk, door bijv. de visch
op de levensmiddelenkaart bschikbaar
te stellen, evenals dit geschiedt bij de
zeep-distribulie. (En tevens meerdere
Ievensmiddelen-bureaux op te richten,
wat zeker gewenscht en noodig is. Red.)
Wanneer een hoeveelheid visch tc
wachten is dan zou telkens in de cou
rant bekend gemaakt kunnen worden,
dat deze visch voor een zeker aantal
nummers van de levensmiddelenkaart
beschikbaar is. Mocht een dusdanige
regeling misschien niet geheel afdoen
de zijn, het zou in ieder geval dit ten
gevoge hebben; io. dat een ieder in de
gelegenheid gesteld wordt regeerings-
visch te bekomen; 2o. misbruiken, als
hiervoren genoemd, niet meer kunnen
plaats hebben, en 3o. dat stumperds van
kinderen niet meer hun nachtrust be
hoeven op te offeren. Dit laatste is wel
het voornaamste. Wanneef de ouders
niet verstandiger zijn, dan dient de
overheid, in dit opzicht althans, te be
schermen.
In het vertrouwen, dat deze regelen
onder de oogen komen van de bevoegde
autoriteiten, zeg ik u, mijnheer de redac
teur, dank voor de opneming in uw ge
acht blad. L. Z.
Geachte redactie
Naar aanleiding van een bericht in.
uw veelgelezen blad van Zaterdag, on-'
dqr motto „Onder het vergrootglas", zag
ik onderstaand stukje gaarne geplaatst.
Tot mijn verbazing las ik daarin dat
uwe redactie het goede voorbeeld waar
deerde van de R.-K. Jongelingenver-
_e>eniging orn een retraite te houden.
Uwe redactie gaat zelfs zoover met aan
alle R.-K. vereeni,gingen aan te raden
dit goede voorbeeld te volgen.
Weet uwe redactie dan niet dat sinds
jaren R.-K. Volksbond, St. Jozefgezeller-
vereeniging en tal van andere vereeiu-
gingen en congregaties voor dit goe'de j
doét werken? Dat. om dit met ecu voor
beeld toe te lichten, de Paasch- er.
.Kerstretraite uilsluitend voor do St.
jo zelf gezel len-verecniging uit den om
trek bschikbaar zijn, ja. dat dan nog
een retraite in November moet worden
gehouden om alle leden te kunnen be
vredigen!
liet licht geenszins in mijn bedoeling
de R.-K. Jongelingenverecniging aan te
vallen, integendeel, liet ga baar goed.
doch eere wien eere toekomt, maar dan
niet de R.-K. Jongelingenvereeniging.
Geachte redactie, u dankend voor de
verleende plaatsruimte ,Ycrblijf ik
sY. G. v. IIOORN,
Lid St. Jozefgezelleu-ver.
Naschrift van de redactie. Dat ook
Volksbond, St. Jozcfgezellenver en tal
varr andere congregaties voor de geslo
ten retraite ijveren, was ons natuurlijk
met onbekend Dezen vercenigingen
daarvoor eere.
Het gewraakte redactionecle stukje
in ons blad van Zaterdag wjis geschre
ven, heel spontaan, toen ons een formu
lier van de R-.K. Burgerjongelingenver.
onder de oogen kwam, hetwelk den le
den was rondgezonden, om hen tot deel
name aan de gesloten TéTraite te drin
gen. Hierin zagen wij een mooi en na
volgens waardig, voorbeeld van propa
gandistisch werk voor de retraite.
Wij waardeerden dit en waardeeren
het nog ten zeerstel
"t Kan niet anders dan verheugen, dat
door bovenstaand stuk ook anderen ver-
eenigingen de haar in die opzicht toe
komende eere is geschonken.
Geachte redactie
In uw nummep_yan Zaterdag lees ik
met groot genoegen, hoe hel bestuur
onzer R.-K. Kiesvereeniging zich welbe
wust is van zijn taak om het Roomsch
kiezerskorps mobiel te maken en daar
toe o. a. per circulaire tracht de R.-K.
kiezers, die nog niet georganiseerd zijn,
voor het lidmaatschap te winnen.
Dit is een katholiek gemeentebelang,
maar dit is ook in wijde strekking een
katholiek landsbelang. o
Waar echter hier en overal elders de
actio reeds lang Ln vollen gang is orn de
kieaïrs te organiseeren, hen voor te lich
ten en met het nieuwe kiesstelsel ver
trouwd te maken, doet het toch vreemd
aan, dat in de naburige parochie Noor
den met een belangrijk aantal R.-K. zelfs
niet eens nog een R.-K. kiesvereeniging
bestaat.
Aangezien men_voorheen aldaar gaar
ne de leiding van onze kiesvereeniging
bleek te volgen, kon men een organi
satie overbodig achten.
In de huidige omstandigheden komt
het mij echter voor, dat elke parochie
zijin R.-K. kiesvereeniging behoort te
hebben en dat zulks is een noodzake
lijke eisch van algemeen katholiek be
lang.
Hierop de aandacht te vestigen is de
strekking van deze regelen. Met dank
intusschen voor de verleende plaats
ruimte.
Een kiezer uit Nicuivhoop.
BINNENLAND.
Hat defensie-vraagstuk.
De R. K. Kiesvereeniging „Recht voor
Allen" te Arnhem, heeft in haar Din^lag
gehouden vergadering 'besloten, aan den
Aigemeenen Bond van R.-K. Kiesvereeni-
gingen in Nederland een motie voor te
leggen, waarin de Bond als zijn oordeel
uitspreekt, dat, naar aanleiding van de
vredesnota van Z. H. Paus Benedictus XV
en in verband met de ervaring in den hui-
digen wereldoorlog opgedaan, een nieuw
onderzoek naar het defensievraagstuk
dringend noodig is, terwijl het Bondsbe
stuur wordt uitgenoodigd zoo spoedig mo
gelijk eene veelzijdige samengestelde com
missie te ibenoemen, ten einde, mede in het
iidht der ontwap/eningsgedachte, 't vraag
stuk der verdediging van Nederland en
zijn koloniën, zoowel uit principieel, als
uit opportunistisch oogpunt in zijn vollen
omvang te onderzoeken en de resultaten
van dat onderzoek in een rapport neer te
leggen.
De Arnhernsche kiesvereeniging heeft
inderdaad met deze motie een goei werk
de gedachté er van spoedig tot
vruchtdragende verwezenlijking koenen.
De vraag of zelfs op ditoogenblik
de bewapening niet kan worden vermin
derd, althans wat het „menschen-rnate
riaal" betreft, is een opportunistische
vraag van bijzonder actueel en dringen
belang.
De Katholieke partij dient hierin een
klaar inzicht te hebben, moet weten, wat
zij wil, en dam doen, zoo spoedig
ra o g e 1 ij k!
De Kamerverkiezingen.
In een te Almelo gehouden vergadering
van den Prov. Bond van R. K. Kiesver-
eenigingen in Overijsel werd meegedeeld,
dat de uitslag der tweede stemming over
de groslijst was als volgt: Engels 26-46, dr.
Berger 1307. Pas 1017, baron N'ari Voorst
tot Voorst 1016. Lolnus 953, Mensink
Ter.-Steege 66, Brouwer 54, Beersma 48,
Franssen 47, Bruna 40, Kuiper 27, Suring
11, Bulten 5, Blokker 3 en Hulst 2 stem
men.
De voorzitter, baron Van Voorst tot
Voorst, merkte hierbij op. dat de heeren
Bulten, Hulst, Kuiper en Zuring te voren
bedankt hadden voor een candidatuur.
Ook hij «elf de voorzitter trok zich
terut;, omdat hij, naar «ven zegt. misbruik
zou hebben gemaakt van zijn positie als
voorzitter m zijn eigen candidatuur te
bevorderen. De vergadering verklaarde
ensteunmlg, nat ene brf»chu!aiging oiïg&-
rijmd was eft drong er op aan, dat d*
voorzitter zijn candidatuur zou handhar
ven De heer Van Voorst tot Voorst «el
overweging toe.
De vergadering verklaarde zich voofl
samenweGung met de drie noordelijke pro
vincies. Na langdurige discussie werd met
400 tegen 829 stemmen aangenomen, dal
Overijsel op de gemeenschappelijke lijst,
vier personen zal plaatsen. De vergadering
wenschte voor Overijsel de eerste, derde,
vierde en zesde plaats.
Inzake het politiek advies oordeelde ds
meerderheid der vergadering. 0at de kie
zers vrijgelaten moeten worden. De voor
zitter deelde meiiv dat op een bijeenkomst
an het bestuur met den voorzitter en se
cretaris van den Bond van R. K. Kiesver-
eenigingen was gebleken, dat er tegen een
derde stemming over al de candidaten der
groslijst geen bezwaar bestaat. De rang
schikking op de lijst eal afhangen van het
aantal stemmen dat ieder der candidaten
krijgt.
De S. D. A'. P. en Kamerontbinding.
Het Tweede Kamerlid, dé heer Schaper,
die de bedoelde vergadering van het partij
bestuur der S. D. A. P. Zaterdag j.l. heeft)
eleid, deelt mede, dat onjuist is het be
richt, dat in de pers de ronde heeft ge
daan, als zou het partijbestuur zich heb
ben uitgesproken voor Kamerontbinding.
Tegenover deze uitspraak laten wij hier
de laatste zinsnede volgen van het verslag,
dat ae secretaris van het partijbestuur
van deze vergadering van het partijbe
stuur in ,,IIet Volk" heeft geplaatst:,
,Het partijbestuur is overtuigd, dat het
reeds thans geboden is de bevolking on
verwijld in de gelegenheid te stellen door
de verkiezing van een nieuwe vertegen
woordiging, een regeering aan het roer te
brengen, van wie het in deze tijden ver-
eischte beleid kan worden verwacht."
1 Woorden zijn nog iets anders dan een
daad «e vormen een goedkoope en
gemakkelijke propaganda!
Gebannen.
Bij de behandeling van liet verkiezings-
prograin der „Liberale Unie" heefti da
algemeene vergadering het ontwerp met
eringe wijzigingen aangenomen.
Wat niet veranderd werd, dat was haar
dubbelzinnigheid in zake de houding barer
gekozenen tegenover de practische uit
voering van artikel 192 der Grondwet.
Het voorstel der afdeeling Heerde, om
den heer Roodhuyzen alsnog een eerste
plaats op een der candidatenlijsten te
geven, is in de huishoudelijke vergade
ring. blijkbaar gekist. De opengevallen
plaats werd gegeven aan den heer Lely.
als een feestgave voor zijn Zuiderzee-plan.
Men had Z.Excelientie reec'.s den avond te
voren in „Trianon" gehuldigd met bloe
men en eereliederen en toespraken van
vertegenwoordigers van den „Kieskring
der Zuiderzee" in Urker costuuin.
Tegen zulk een feeststemming kon da
afdeeling Heerde niet op en de heer
Roodhuyzen blijft dus gebannen.
De beteekenis daarvan ontga niemand
onzer, die met de propaganda der Recht-
sche candidaten te maken heeft. „Tijd'
Het processieverbod.
Staatsraad Mr. Struycken juicht in
„Van Onzen Tijd" de beslissing der recht
bank te Heitogertbasch toe en noemt ze
oen etap in de goede richting.
De door de Grondwet gewaarborgd»
vrijheid van godsdienstoefening moet door
den reohter wouden erkend, tenzij de wet
hem ondubbelzinnig dwingt beperkingen
daarop de aanvaarden. Wordt de be-dlo-
sing van de rechtbank in hoogste instantie
bevestigd, dan zullen in vele gemeenten
op dezelfde gronden als te Beugen de
processiën toegelaten moeten worden.
Tocli zal -de zaak daarmede niet uit zijn:
ben aanzien van verschillende gemeenten
zal de reohter de vraag naar de juiste
uitlegging van de Grondwet en de Wet op
de Kerkgenootschappen, daarbij ingeslo
ten die naar de al- of niet bindendheid
van de bedoelde „wetten en reglementen'
die thans (kon worden vorbijgegaan, heb
ben onder de oogen te zien, om tot een»
beslissing te 'kunnen geraken. Hopen wij.
dat hij zaoh dan ook. waar het bier gaafc
om de toepassing van wet'éiijke voor
schriften, die eene verschillende uitleg-
gang toelaten, zal laten leiden door de in
deze passende methode van uitlegging: de
vrijheid te erkennen, tenzij de wet duide
lijk tot het tegendeel dwingt.
De heeren pastoors i^ parochiën, waar
prooeosiën op hare plaat., zouden zijn.
moeten nu niet lijdelijk b'ijven, lot de
Hooge Raad in de thans aanhangige zaak
beeft beslist; die ibosliissir^g kan nog lang
op zien doen wachten en zal voor vele
andere (gemeenten niet den doorslag kun
nen geven. Zij moeten clenze'.fden moed
helbbon als de pastoor to Beugen, de pn>
cessie 'houden om te doen zien dat zij
daarop prijs stellen en dat het verlengen
der katholieken, om deze dwn-e beperking
hunner godsdienstvrijheid te zien berin*
diigd, ernstig is.
Gemengde Berichten.
Mgr. J. A. G. Suijs mishandeld.
Gisternacht omstreeks half één werd bij
den.hoogeerw. heer Mgr. J. A. G. SuijSi,
pastoor te Reek bij Grave, gehold en gezegd,
dat vrouw Melis, die reeds lang ziek wa»,
zeer slecht was. De persoon, die aan d®
deur stond, gaf voor da zoon van vrouw
M. te zijn. De meid waarschuwde den grij
zen zielenherder. Deze verzocht den man.
te laten wachten, dan zou hij medegaan..
De meid deed de kebtinig van de voordeur
en werd onverhoeds aangevallen door
twee personen, die haar eon pet in het ge
zicht duwden en op den grond wierpen.
Op baar hulpgeroep snelde Mgr. Suijs toe.
deze werd onderaan de trap gegrepen en
I tegen den grond ged igen. Op het
hulpgeroep van den .pastoor, die den kape
laan toeriep zij.n revolver mee te brengen,
namen da dieven, de Vlucht.
