raat".
Tweede Blad.
Ingezonden stukken.
Uit de Omgeving.
In het Zwarte Veen.
Zaterdag 23 Maart 1918
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Regeling van werkzaamhedpiH
De Voorzitter is van plan het reces
4e doen duren tot 9 April. Het i3 zijn doel
aan de orde te stellen: de begrooting van
.VVest-Indië, Opcenten op dividendbelas
ting, Wijziging Vermogensbelasting, Rege
ling reiskosten en het Wetboek van Straf
vordering (units dit tijdig kan afloopen),
Instelling van Enquête. Instelling van
Handelsregister, Voorstei-Lohman, Voor-
stel-Duys en voorts nog eenige te w ach ten
wetsontwerpen tot wijstging der distributie
en tot woningvoorziening.
De heer Troelstra (S.D.) acht het
met het oog op de verkiezingen noodig dat
da Kamer niet te lang meer zit, omdat het
«oodig is de kiezers te gaan voorlichten,
vooral nu zij gedwongen zullen worden te
-gaan stemmen. Spr. hoopt dat daarmede
rekening wordt gehouden en dat er vol
doende tijd overblijft om de verkiezingen
voor te bereiden.
De Voorzitter begrijpt dat stand
punt. Hij hoopt dat de Kamer niet later
dan half Mei, uiterlijk 29 Mei, naar huis
zal gaan.
De heer Nolens (R K.) prijst het stre
ven om nog veel af te doen. Hij wenscht
echter ook niet te lang meer te vergaderen.
De heer O tto (U.L.) heeft bezwaar te
gen het reeds weder bijeenkomen op 9
April. Hij acht de vacantia te kort voor
voorbereiding van al die werkzaamheden,
Hij vraagt 16 April weer terug te komen.
De Voorzitter kan daaraan niet
voldoen.
De heer Ketelaar (V.D.) vraagt mor
gen niet te vergaderen, doch desnoods van
avond. door te gaan.
Da heer Nolens (R.K.) acht het-beter.
opdat de Minister nog eens overleg* kunne
plegen, dat afgewacht moet worden hoe
het vandaag loopt.
De heer Visser v. IJ zendoorn
(V.L.) wil trachten vandaag gereed te ko
men. -S(
Verklaring van den Heer Van Best. -
De heer Van Best (R.K.) uit zijn ver
bazing over den smaad, waarmede hij da
laatste weken is overladen. Hij wenscht
een kort woord van verweer te spreken.
Spr. vraagt zich af hoe het mogelijk is, dat
hij in 1915 openlijk twee functiën waar
nam, zonder dat er eenige bemerking is
gemaakt dan over het verzenden van een
regeeringstelegram. Thans wordt het poli
tieke doodvonnis over hem uitgesproken,
terwijl er nog geen feiten aanwezig -zijn,
die er in 1915 niet waren. Eerst op 6 Aug.
1916 kreeg hij een opmerking van den Mi
nister van Buitenlandsche Zaken over de
quaestie van de betaling door handelsfir
ma's. Spr. verklaarde dadelijk alLen te
zullen aanschrijven om de bedragen te an-
nuleeren. In September 1916 werd door
den Minister van Buitenlandsche Zaken
meegedeeld, dat geklaagd werd over te
hooge rekening. Spr. legde de rekening
over, waaruit bleek, dat hij 4000 gW. had
verdiend in 200 dagen. Uit enkele verhalen
zijn kwade geruchten ontstaan. Men geeft
nu wel toe dat geruchten over te hooge
declaratie ongegrond zijn. -Door den Minis
ter van Buitenlandsche. Zaken is spr. daar
naar gedetacheerd. Op 12 April 1916 ver
klaarde spr. den Minister van Landbouw,
dat er een fout was begaan door zijn kan
toor en dat een telegram als regeeringste
legram was gezonden, dat geen regeerings
telegram was. In September 1916 werd
geen prijs «meer gesteld op zijn aanblijven
als regeeringscommissaris, omclat hij zijn
functies had vermengd. ..Gemis van voor
zichtigheid" is ten slotte het eenige dat
Spr. ten laste is gelegd. Met verbazing heeft
spr. thans de beslissing van zijn politieke
vrienden gezien. Spr..zal nu gaan, zoodra
de Minister beeft gesproken. Hij gevoelt het
als een onrecht. Hij heeft zich verplicht ge
acht te»verdedigen. In de vermenging van
de functies lag voor spr. geen enkel voor
deel.
Het gebruik van een anderen titel op het
briefhoofd kon geen enkel voordeel mede
brengen; het was onverschillig of hij den
titel voerde of niet voerde. Spr. heeft zelfs
één der belanghebbenden zelf laten bepa
len wat hij zou betalen. Als lid der Com-
imissie-Fleskens heeft hij niet3 verdiend en
over zijn verdtenisfen ate adtvtooaat ztjtn do
fantastische verbaken 'hoe langeo* (hoe fan
tastischer geworden. Spr. gaat thans heen,
maar niet vrijwillig, om allen schijn te ver
mijden dat hij schuld tyeeft.
Morgen stelt hij zijn mandaat ter be
schikking van de kiez>ers.
Beschikbaarstelling van Levensmiddelen
De heer C o l ij n (A.-R.) zegt de motie-
Marchant te kunnen steunen wanneer
daarin wordt opgenomen een alinea over
de productie.
Deiheer S a n n e s (S.D.) behandelt den
achteruitgang van de productie, waarover
de Minister z. i. te lichtvaardig sprak. In
zake de teeltregeling erkent de Minister
dat er achteruitgang heeft plaats gehad.
Daarom betoogt spr,, dat er rneer leiding
moet zijn bij bet scheuren van groen land.
Spr. vraagt wat de Minister denkt te
doen c»m de totale verdwijning van den
veestapel tegen le gaan en wat hij
dc-nlkt te-do en om 't gebruik van de onder-
melk tegen te gaan. Voor den opfok van
heUvee is deze absoluut noodig.
In het organisatie-plan van Minister
Treub zit meer eenheid en centralisatie
Daarom acht hij dat beter dan dat van
Minister Posthuirna.
Het stelsel van weistandsgrenzen ver
werpt hij absoluut. Het moet tot knoeierij
leiden.
Resumeerende somt hij nog eens alles op
wat er zoo al niet deugt.
Hij dient een motie in, waarin het be
leid, als niet aan redelijke eischen beant
woordend. wordt verklaard en waarin een
geheel stelsel wordt gegeven.
Pauze. 'V
Nederland en de Geassocieerden.
Hierna doet de Voorzitter een me-
dedeeling* over het afwijzen van onze voor
waarden door d© Ei(gdli.sqhe Regeering,
waarna de Premier, mr. Cort van der
Linde n, een verklaring "aflegt
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
de heer Cort van der Linden,
zegt dat zjjn ambtgenoot van Buitenland
sche Zaken verhinderd is hier te zijn. In
zijn plaats verklaart hij, dat de N'ederland-
sche Regeering te rade is gegaan met de
vitale belangen van ons land. Wij stonden
niet voor een ultimatum, wij hebben niet
gehandeld onder eenigerlei pressie van
Duitschland; wij hebben niet 3fgeweken
van( onze neutraliteit, doch wij hebben
gehandeld onder den ban van den nood.
in 't vertrouwen, dat de macht dér Geasso
cieerden anders zou bandelen. Dat ts voor
bij; er -njn oogenblikken in het leven van
een staatsman, waarin hij uiting wfl ge
ven aan zijn gemoed. Volk en Regeering
zijn één; nog nooit zijn wi] zoo eendrach
tig geweest zonder onderscheid van stand
of partij en godsdienst. Spr. hoopt, dat zijn
wooTden ver over de grenzen zullen wor
den gehoord wanneer hij een vlammend
protest laat hooren over het onrecht
en den smaad die ons \|orden aange
daan. Meer dan ons brood is onze zelfstan
digheid en recht on.s lief. En wij millen
daaraan getrouw zijn tot aan den bedel
staf. (Brav o's.)
De Voorzitter zegt. dat de Kamer
zich bij het krachtige protest ten volle aan
sluit en dat de Regéering zich verzekerd
kan houden van deq steun van de Kamer
en van het geheele Nederlandsche volk.
Subsidies,
Gestemd wordt thans over een amende-
ment-v. d. Molen met het wetsontwerp op
he«t M. O. Donderdagavond behandeld Heit
wordt verworpen «met 39 tegen 22 stemmen.
Het wetsontwerp wordt z. h. s. goedge
keurd.
Beschikbaarsteft'mg van Lévensmiddeleii
De heer VanHamel (U.L.) deelt geen
der tot dusver aangevoerde bedenkingen
tegen een ministercrisis.
Een aftreden van Minister Posthuma
durft hij* graag voor zijn verantwoording
te nemen.
De heer Troelstra (S.D.) repliceert.
Spr.'3 eindindruk over de debatten i3
hoogst ernstig en bedenkelijk. Hij meent
dat het een debiele is aan de rsgeerings-
tafel. Niet alleen voor den Minister van
Landbouw, doch yoor de geheele regeering.
De Ministers van Landbouw en Financien
hebben op eikaars terrein geliefhebberd.
In normale tijden was een debat, als dit op
een minister-crisis uitgeloopen. De positie
van den leider van dit Kabinet oritiseert
spr. Hij moet de drijvende kracht zijn in
die regeering. Spreker bedoelt daarmede
njiot dat hij een dictator wil.
In de toekomst zal de nadruk niet zoo
zeer meer moeten liggen op de belastingen
dan wel op het bedrijfsleven. De Staat zal
veel economische hulpbronnen moeten ver
schaffen, in den vorm van staatsbedrijven.
Vervolgens leest spr. een schrijven voor
van Minister Posthuma, dat deze aan het
raigearingsbufeaa voor de distributie va«v
graan en meel richtte en waarin aan alle
ambtenaren strikt verboden wordt inlich
tingen te geven aan Kamerleden zonder
voorafgaande goedkeuring van don Minis
ter. Spr. keurt dit verbod af.
De heer Koster (V.-D.) wijst er o«p,
dat er in de Drentsche venen ©en sta
king ia uitgebroken. Spr. vraagt of
de Minister bereid is tussohenbeide te
treden en of bekend is of d>e aanvoer van
brandstoffen daaronder niet zal lijden.
De Minister van Landbouw, de heer
Posthuma, zegt dat men krachtig aan
het werk. is op de plaatsen waar verleden
jaar gestaakt werd Wederom ie gevraagd
aan den Minister een scheidsgerecht te
willen instellen, voornamelijk door de
werknemers. Indien de werkgevers verkla
ren zich bij de uitspraak neer te leggen,
zal de Minister alles doen om spoedig tot
een oplossing te komen. De directeur van
den arbeid zal zich bereid verklaren de ar
bitrage te vervullen. Voor «een goede voe
ding zal zorg gedragen worden. Hij hoopt
dat de stagnatie zoo klein mogelijk zal zijn.
De heer Van Raalte (U.L.) repli
ceert. Hij steunt de 'motie-Marchant, die
een vreedzame oplossing van het geschil
zal geven.
De lieer V^n Doorn (U.L.) wenscht
dat de Minister van Landbouw zijn oor
deel zal zeggen over het plan van den Mi
nister van Financiën. Hij sluit zich aan
bij den heer Snoeck Henkemans wat'deze
zeid© over de bevordering van de produc
tie in het systeem-Treub. Indien de Minis
ter de motie-Marchant als richtsnoer wil
nemen zal er reeds veel gewonnen zijn.
Toch zou spr. nog aarzelen om den Minis
ter te steunen omuat verschillende verkla
ringen van den 'Minister verbijsterend
hebben gewerkt op spr. Als spr. vóór deze
ontwerpen stemt, beteekent dat allerminst
dat hij den Minister steunt.
Ten slotte vraagt hij hoe het staat met
den aanvoer van levensmiddelen voor de
hier gelogeerde krijgsgevangenen.
Spr. hoopt dat het uit zal zijn met den
aanvoer van vreemdelingen die hier ons
schrale voedsel komen opeten.
De heer v. d. V o o r t van Z ij p (A.R.)
repliceert. Spr. dient een motte in
waarin wordt uitgesproken de wensche-
lijkheid van bevordering der productie van
voedingsmiddelen door verbetering van de
^productie en van d© organisatie op den
"grondslag van overleg met de bestaande
organisaties; van onteigening om opdrijving
van prijzen tegen te gaan; van da gelegen
heid tot beroep in alle crisiszaken; van een
verantwoordelijkheid voor de uitvoering,
onder aansprakelijkheid van den minister,
in handen van ambtenaren met de leiding
belast; van een algemeene rantsoeneering
en van een distributie welke naar omstan
digheden zal zijn uit te breiden.
De heer Nolens (R.K.) meent dat het
bestaande stelsel in de kern most blijven
bestaan en dat uitbreiding noodig is. De
commissies van bijstand moeten maar af
geschaft worden. WeHk stelsel nu echter het
beste is. weet hij niet; hij doet dus geen
keuze uit de moties. 'Spr. werjscht den duur
van dit ontwerp te verlengen tot 1 jaar.
De heer Nierstrasz (V.L.) betoogt
nog eens dat de Commissie van Bijstand
sociaal de heer Kroller te veel macht
heeft.
De heer O 11 o (U.L.) stelt een motie
voor, waarin wordt uitgesproken dat de
Minister van Landbouw niet langer aan 't
bewind rnoe^blijvcn. Deze motie is duide
lijk. Hij acht de toekomst met dezen Minis
ter niet veilig al brengt hij hem alle hülde
voor het vele dat hij reeds heeft gedaan.
De motie wordt echter niet voldoende on
dersteund.
De heer De Savornin Lohman
(C.H.) meent dat niet is aangetoond dat
een ander stelsel beter is en dat. een ander
stelsel dient gevolgd te worden. Spr. mo
tiveert zijn stern over de moties.
De vergadering wordt verdaagd tot he
den elf uur.
(Buiten verantiLoordeliikheid der Red.)
De stemming over de groslijst.
Maandag j.l. toonde ik in dit blad de
onhoudbaarheid aan van hot stelsel, dat
men in den Leidschen Kieskring wil voi-
gen voor het aanwijzen van de katho
lieke candidaten.
x Er moet een wijziging komen, zoo
toonde ik aan, waardoor men wezenlijk
op zijn stembiljet zijn voorkeur kan uit
drukken voor den eenen kandidaat bo
ven den anderen.
En ik stelde voor om dq regeling zóó
te maken, dat de kiezers op het stembil
jet achter de namen van de gewenschto
personen de cijfers 1, 2, 3, 4 en 5 zetten.
Xchler den naam van den candidaal.
dien de kiezer de eerste plaats waardig
keurt, zet hij het cijfer i, enz. De cijfers
4 en 5 geven dan achtereenvolgens aan
den eersten en tweeden plaatsvervanger)
Men vraagt mij nu, hoe ik me de uit
werking van dit' systeem verder indenk
en ik geloof dat het goed is, met het oog
op de Kringvergadering, die we, naar ik
verneem, binnenkort krijgen, daarom
trent een korte uiteenzetting te geven.
Men kan, na afloop der stemming, die
op boven omschreven wijze gehouden is
den uitslag dis volgt berekenen.
Voor elk® maal, dat een candidaat het
rangcijfer 1 heeft gekregen, worden hem
5 punten toegekend. Voor elk cijfer 2
krijgt hij 4 punten, voor elk cijfer 3
krijgt hij er 3, voor elk cijfer 4 er'2 en,
voor elk cijfer 5 1.
Ter verddidiolijking het volgende voor'
beeld;
Stellen we dat de uitslag der stemming
het volgende beeld geeft (we nemen voor
de overzichtelijkheid ronde cijfers er
veronderstellen 1000 geldige biljetten)*
1 2 3 4 u
Mr. Kooien 950 30 20 -
Mr. Brantjes 30 800 50 20
Balvers 75 780 120
Mijnheer A 10 5 85 300 400
Mijnheer B 30 -r- 170 300
Mijnheer G 10 65 170 100
Mijnheer D 00 340 80
We krijgen dus:
950 kiezers gaven mr. Kooien de eer
ste plaats, dus 950 x 5 4750; 30 kiezers
gaven hem het cijfer 2, dus 30 4 120:
20 het cijfer 3. du3 20 3 60. Totaal
4750 120 60 4930.
Op dezelfde wijze kan het totaal-cijfer
berekend worden der andere candidaten.
met het volgende resultaat:
Mr. Brantjes: 3540; Balvers: 2760; A:
1325; B: 760; G: 695; D: 1000.
De uitslag is dus: Mr. Kooien no. 1;
mr. Brantjes no. 2; Balvers no. 3; A. eer
ste plaatsvervanger; D tweede plaats
vervanger.
Nu weet ik wel dat ook aan dit stelsel
bezwaren kleven en daarom zal nu niets
liever zijn, dan dat ik door deze uiteen
zetting de pennen in beweging heb ge
bracht, zoodat er misschien, vóór de a.s.
Kringvergadering, nog een beter systeem
dan het bovenstaande te voorschijn
komt.
Ik vertrouw dat de redactie van dit
blad voor deze belangrijke zaak gaarne
haar kolommen zal openstellen.
Maar men honde bij de bestrijding
van dit systeem rekening met de werke
lijkheid en bij de aanbeveling van nieu
we met de practische uitvoerbaarheid.
Dit stelsel kan misbruikt worden door
de slechte elementen onder het kiezers
volk, die zich niet zouden ontzien, uit
persoonlijke antipathieën, bepaalde can
didaten naar beneden te drukken door
toekenning van èen hoog rangcijfer.
Maar nu heb ik vertrouwen in den ka
tholieken kiezer, zeker in den katholie
ken kiezer, die lid is van zijn politieke
organisatie. Ik heb goeden moed. dat
verreweg het overgroote deel onzer ka
tholieke kiezers, uit welbegrepen partij
discipline, zich houden zullen aan het
politiek advies hunner leiders.
Ik stel mij voor, dat de katholieke kie
zer, als hij in het sternhokje zijn biljet
invult, wezenlijk handelt met diep ver
antwoordelijkheidsbesef en ik kan mil
niet indenken, dat velen in staat zullen
zijn tot de laagheid, om met opzet, uit
persoonlijke antipathieën, tegen het ge
geven advies in, onze eerste mannen
door toekenning van een hcog rang
cijfer. omlaag te drukken.
Zóó is, dunkt mij, de werkelijkheid, en
aan die werkelijkheid past zich dit
systeem goed aan, zoodat het reeds in
verschillende kieskring-en is toegepast.
JAN ZWETSLOOT.
BODEGRAVEN.
Bons. In het tijdstip van 24 Maart
tot en met 0 Aipdtl (dus voor 14 datgen.)
zal verkrijgbaar zijn: bon 44 150 gr. bruine
boonen; bon 45 200 gram groene erwten;
bon 46 300 giram vet; -bon 47 100 graan
gort; bon 48 2 K.G. klei- cn 2 K.G. zond
aar d'appelen; bon 49 2 K.G. klei- en 2 K.G.
z a n d a anJapp e! en
Opi bon 22 van de Thee- en Kotffieikaart
tot 31 Maart 1% ons koffie.
Stierenkeuring. Op de gehouden pro
vinciale «tierenikeujring te Alpfhlen. a/RiJïi
werden aan -de Zwart blaar", fok- en
eomtroilie-vereeniging ,,De Toefkomat" al
hier, de drie .vólgende premiën toegekend;
3-jarig* stferètt, 24 ptflj# I
©tgteroaneewe da W. 9. Vtalk; 8-ja
idbm 2e prij» „dóen", 411 Sk, etgseroaair i
die Graaf; 1-jarig* Idem. le prijs ,,Adoö*V
2169 R. v. J., eigenaar defleldW
Tentoonstelling. Op Donderdag
Maart, 'e cumnds van 7 tot 9 mir. aai Ia
school A («npenlbiare ecfooo# KeaDtstradty
een tentnonstdllinig woorden gehouden
teekenéngien, viertvtaarddgid door de Ie»
gen der avondscholen.
ZWAMMERDAM.
Bona, Bons, geldig van 25 Maart tot
7 Aprtl (dus voor 14 dagen): bon 58 lw
gram gort; bon 54 100 gr. zeep, bop 50
250 gr. bruine boonen; bon 00 250 grom
groene erwten; bon 61 200 gjr. vet;
8 Kg veen aardappelen. Op bon 3
één pak kaarsen; op bon 3 geel at lb law
twee paik kaarsen.
Voor hen, die hiervoor in aaranertlitej
komen, bons verttrljgbaar voor schoen^ffi
klompen en scboon-enreparatis op Woon»
dag 27 Maart tussdhen 2 en 4 uur tóf
secretarie.
Centrale Keuken. Maandag aardap
pelen met snij'boonen on vleeebh. Dingdag
aardappelen met ikool en vi-eesoh. Woon*
dag groente nsóep. Donderdag aai dojppal^a
met zuurkool en vCeesch. Vrijdag (we$tto#
den goeden Vrijdag) geen verstrekking va*
spijzen. Zaterdag erwtenoep.
ROELOFARENOSYEEN.
Boerenleenbank. Gisteravond wart!
in de St. Pancratiuszaal de jaarvergade*
ring gehóuden van de Coöp. Boerenleen*
bank Roelofarendsveen c.a. Door den
voorzitter van den raad van toezicht, dei*
heer J. van der Meer Mz., werd de ver*
gadering geopend met den Christelijken
grq^t, waarna een woord van welkom
aan de leden. De secretaris, het 3tembu*
reau en de conjrole-commissic werden
benoemd. Nadat de notulen waren gele
zen en goedgekeurd, deed de kassier, dn
heer Jac. Bakker, overlegging van rek#*
ning en balans over 1917. Hieruit kan
worden meegedeeld, dat in dat jaar went
ingebracht aan spaargelden f 201.277.7%
terugbetaald f 195.780.75. De bank bleef
aan inleggers schuldig f322,649.77. Aaa
rente werd bijgeschreven f 9927.52. Hef
nummer van het laatst uitgegevem
boekje was 417. Op 31 Dec. stond uit aan
61 voorschotten f 104,127. Aan rente en
voorschotten werd ontvangen f 3912.8&
De loopende rekening met de Central#
Bank te Utrecht, atemede met 22 mede*
leden, bedroeg aan uitgaven, medege-
rekend het saldo op 1 Januari, de som
van f 511,042.77 en aan ontvangsten
f 270.015.16. De Bank heeft alzoo meer
uitgegeven dan ontvangen f 214.140.06.
Bij de leden had de Bank een schuld van
f 27.672.28%. De gekweekte rente in relit
courant met de Centrale Bank was
f 6000.82, met de leden f 80.712. te zamen
f 0807.94.
Aan provisie en kosten van voorschot*
ten en in loopende rekening werd g*
boekt aan ontvangsten f 182.48, aan uil»
gaven f 86.31.
De totale omzet gedurende 1917, met
inbegrip van de saldo's bij het begin van
het iaar over 1091 boeknummers, be
droeg aan ontvangsteif f 843.963.92, aa#
uitg. f 839.473.65, te zamen f 1,683,437.5"ft
De heer J. Bakker Hz. bracht namen#
de controle-commissie rapport uit eft
deelde de in ord-e bevinding der boekeö
mede. Hierop volgde het verslag over
den toestand der Bank en een rapporf
van derj raad van toezicht, wat werd ufU
gebracht door den heer G. Huigsloot Df
periodiek aftredende bestuursleden, d#
heeren J. Hoogenboom en C. Huigsloot
Gz. werden met bijna algemeene stem*
men herkozen. Tijdens de stemming
werd door den kassier de statistiek, cfti
jaarlijks moet worden ingeleverd, voor*
gelezen. De rentevoet werd voor dit jaar
jaar op voorstel van het bestuur weer
vastgesteld op 3% pCt. Op voorstel vafl
het bestuur werden eenige wijzigingen
in het huisli. reglement aangenomen*
Het geopperde denkbeeld door een de#
loden om, zooals ook bij een dergelijk#
instelling is aangenomen, kleine voor»
schotten te kunnen bekomen met ééo
borg. in plaats van twee. zal door hei
bestuur in overweging worden geno
men.
De agenda afgehandeld zijnde sluit da
voorzitter de vergadering op de gebrul
kelijke wijze.
Diefstal. Bij den heer H. v. R. kwam
men lot de onaangename ontdekking
dat leege vaten waren verdwenen. Wi#
de waarde ervan kent, weet, dat than#
ook vaten die leeg zijn. spoedig een heel#
waarde vertegenwoorigen. Intusschen'
vernamen we, dat van een ander terreial
nog 4 volle waren verdwenen.
FEUILLETONS
11)
„Juist", viel de pastoor bij, „dat is de
eerste vraag, waarmee we te doen hebben."
„Indien mij vrije keuze wordt gelaten",
zei Bruno zonder aarzelen, „dan word ik,
wat mijn vader was: dokter."
„Kind, dat is een «waar en moeilijk be
roep!"
„Ik weet het... maar juist daarom."
„Juist daarom, Bruno?"
„Ja, oom^wat gemakkelijk is, verheugt
mij niet; wat geen moeite kost, maakt mij
nooit vroolijk. Indien gij mij echter een
sware taak oplegt en ik volbreng die goed,
dan ben ik gelukkig niet alleen wijl gij
met mij tevreden zïjt, maar wijl ik een
moeilijkheid heb overwonnen."
„Dat alles toegegeven, Bruno; maar dan
is er nog een bedenking, die gij niet gering
«ooogt sdhiatterk Het beroep van lokter
overlaadt hem niet slechts met tallooze
moeiten, maar ook im-et zware verantwoor
delijkheid."
Bruno dacht ernstig na. Na ©enig® oogea-
bllkkea aioeg bb oogea op en zei;
„Toch wil ik dit zwaar beroep kiezen.
Gelooft gij niet, oom. dat God mij zal hel
pen, als ik trouw mijn plicht vervul?- Uw
ambt is ook zeer zwaar, en toch zijt gij ge
lukkig... Gij moogt mij gelooven, dat ik
meer van u geleerd heb dan van de bello
gallic-o van Cesar of het leeen van Cicero's
reden."
„Ja, lieve Bruno, indien gij je taak aldus
opvat, kan ik mijn toestemming niet wei
geren... Ware het ook in mijn hand gege
ven", voegde de pastoor er ernstig bij, „je
de middelen te verschaffen, die gij noodig
hebt om je doel te bereiken. Want de stu
dies voor dokter kosten veel geld en ik weet
niet, of je familie dit zal kunnen bekosti
gen."
Bruno antwoordde niet, maar keek zijn
'vaderlijken vriend angstig aan
De priester legde zijn hand op den
schouder van den knaap en zei liefdevol:
„Maak je daarover echter niet bezorgd,
mijn lieve zoon. La/ten we op God vertrou
wen!"
VIJDE HOOFDSTUK
0
Berend Uphoff, in de wandeling Kloeter-
mann, had behalvp zijn pachthoeve nog tal
van bijzaken, die hem en de ejjnen tot peo
voor het zwarte vedh, onigiewOnen welstand
hadden gebracht. Hij 'hield bij aijn boer
derij nog een winkdl, waar de onmogelijk
ste dingen te koop waren. Koffie en thee,
suiker en rijst lagen vreedzaa.rm naast stok-
viisschen en haringen. Voorts tai>ak, koek,,
papier, pennen, spijkers, gebedenboeken,
pijpen, dorschvlegelss, kortom, het onmoge-
lijtkste artikel kon men niet feed enken, of
men vond het in den winkel van Kloister-
mann. Behalve den winkel hield hij er
nojg een herberg op na, en menigmaal
overnachtte een gasit in den Kioosterhof.
Het was op een Zaterdag, eenige dagen
nadat de pastoor met Bruno het gesprek
over de keuze van zijn beroep had gevoerd.
Uphoff zat alleen aan den keukenhaard en
keek voorovergebogen in den gloed van
het machtige turfvuur. Het liep tegen half-
acht en de schemering begon in te vallen.
De hoer roolot» uit zijn „neuswarmertje" em
bleef onbeweeglijk voor den haard eitten,
totdat de deur geopend wer den een kinderr-
stem schuchter „goeden avond" zei.
Klostermann draaide het hoofd lang
zaam ioo ver om, dat hij dan binnenko
mende kon zien. Het was een klein boeren
meisje, dat een korfje in d? «ene hand
droeg en een kan in de andere. Het kind
bleef op den drempel «taan.
„Kom binnen en doe de deur tee", zei
Uphoff.
Het kind gehoorzaamde. De boer wendde
zijn gezicht \veer naar h©t vuur en begon
weer .zwijgend te rooken.
„Boer", zei de kleine, „ik wilde graag..."
„Wees stil, Oleid komt dadelijk", onder
brak hij haar, ponder om te zien.
Het kind zweeg. Na korten tijd werd de
deur opnieuw geopend en met een „goeden
avond, buurman",Nrad een armoedig ge
kleed© vrouw in de keuken.
Uphoff keek een oogenbllk naar haar,
mompelde: „Goeden avond, buurvrouw",
en verdiepte zich weer in het aanschouwen
van het vuur.
„Waar is de vrouw?" vroeg de buur
vrouw.
„Ze geeft de koei-en stroo."
„Ik heb niet veel tijd, Klostermann."
„Doet me leed."
„Maar help mij dan even."
„Neen, dat is mijn zaak niet."
De boerin mompelde iets, maar ze kende
den pachter genoeg, om te weten, dat elk
aandringen o.m haar te helpen, nuttelooó
zou eij. Terwijl zij brommend op een stoel
naast d# toonbank ying zitten, werd bul
ten een sware riap geboord, de fleur werd
heftig opengeworpen, en een groote, sterke
man met zwarten baard en gekleed in da
uniform van een Pruisisch grensbeambte,
trad met luiden groet binnen.
De boer keerde nu zijn geheele gezicht
om, en ofschoon hij niet opstond om hens
te begroeten, gaf hij toch duidelijk te ken
nen, dat de verschijning van den nieuv#
aangekomene hem aangenaam was.
„O, goeden avond, mijnheer de contro
leur!" zei hij. „Neem plaats, de vrouwt
komt onmiddellijk."
Een stoel schoof hij den. gast niet toa^
maar hij ging toch zoo ver, met eijn pijp*
stompje op een stoal aan de andere zijd#
van het vuur te wijzen. De tolbeambte gitm
echter niet zitten, maar keek door het ve*
trek en vroeg:
„Waar Is al je volk, Kloeterman?"
„Mijn zoon haalt 'n paar nieuwe Ime*
zen uit Ranatetten."
„Maar de overigen?"
„De vrouw is nog bij de koeien."
„Maar
„Ga zitten, mijnheer de controleur. Ztê
hebben vandaag laat geploegd en zijn wat
laati naar hui» gekomen."
Dó wachtende boerin stiet een ongeAA
'digen zucht uit en het fclelnt cieleje X1&4I
dó bohuchter: uMoóder wacht op mij.'*
(Word! vervolgd^
