BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
In hei Zwarte Veen.
|jjt Ha'l ver'Séhifnl eTfcen dag, tiïtgez. Zron- en Fecstd.
Pe Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
Leiden 13 ct. p. week, fl.7U p. kwartaal; by
V0,p agenten 14 ct. p. week, f 1.85 p. kwartaal. Franco
p0St f 2.15 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags-
fhd is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling
20 ct. p. kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
9e Jarrgang. WOENSDAG 13 MAART 1913.
BureauSTEENSCHUUR !5 - LEIDEN. Inferc. Telefoon 935.
No. 2565
Postbus 6.
ï>e Advertentiepriji bedraagt van i-~5 regelé f (3.75
elke ïegel meer 15 ct. Ingezonden mededeelingeu van
15 regels f 1.50, elke regel meer 30 ct., met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting.
Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen wordeö
aangeboden of gevraagd, liuur en verhuur, koop en
verkoop 40 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer let.
De hoogere standen.
fIIet eigendomsrecht is vorens Katholidk
Ib'^rip van betrekkelijken aard w. z.,
Hat bij de uitoefening er van men gebonden
fis aan Goddelijke en menschelijke wetten.
$e hoogste dezer wetten is die der n a a s-
lenliefde!
pat dit zoo is in betrekking tot de s t o f-
if e i ij k e goederen zal niemand onzer dur-
iVen loochenen ook al heeft de liberale
levenspraktijk dat schoone Roomsche ge-
jneenschaps-begrip bij velen zeer verslapt
to verduisterd.
Doch dat bet eigendomsrecht van gees-
Ite l ij k e goederen óók heel betrekkelijk
|j, dat men «n. a. w. ook bij het gebruik
flier goederen de gemeenschap tzooveel mo
gelijk ter wille moet zijn daaraan schij
nen verscheidenen -onzer haast nooit te
Idenken!
Vanwaar anders die te geringe deelne
ming der hoogere standen aan het. openba
re Katholieke leven?
Sociale en politieke vereenigingen zij
fctaan wijd ópen voor personen uit de Ka-
Jtholieke Óioagere standen, die er de vruch
ten van hun beschaving, hun ontwikke-
jincr en hun kennis kunnen doen rijpen,
Iten voordeele der Roomsche gemeenschap!
En hoe betrekkelijk weinigen hunner
Biet men b.v. hun toewijding, of .zelfs maar
diun loutere belangstelling, schenken aan
Ihet, vooral in dezen tijd, zoo belangrijke
politieke leven, gelijk dat zich weerspiegelt
jn orvze plaatselijke- en Kringkiesvereeni-
gingen?
Ongetwijfeld zouden personen uiit de
hoogere, «iet name de z.g. i n t e 11 e c-
tueele klassen, hier zulk een schoon
arbeidsterrein kunnen vinden.
Doch, afgezien nog van allen positieven
arbeid, luin belangstelling alléén reeds zou
aan het Katholieke saamhoorigheids-idee
leen grootere realiteit, een grootere w e r-
e l ij k h e i d verleenen.
Vooral zoo 't klaarblijkelijk is, dat aan
jher. alle streberei" naar ambten of waar
digheden
r .aiLI.e zucht n aar persoonlijk voor-
deel, in eer of geld, vreemd is, zou hun
ïuvioed 'ten goiede inderdaad zéér groot
kunnen zijn!
tender ons, Katholieken, wil het volk izéér
terecht zien ook een hooge geestelijke en
éedelijke voornaamheid, zich uitend onder
tneer in een Roomschen gemeenschapszin,
fin een meeleven met en meevoelen voor het
ftoomsche openbare leven!
De gevolgen der luchtaanvallen. -- Om de
Hertogskroon van Koerland. Z.H. de
Paus als scheidsrechter in de Cholmsche
kwestie. - Een ultimatum der geal
lieerden.
Overzicht,
Naar uit Rome wordt geseind, was de
Italiaansche artillerie gisteren bedrijviger
en beschoot het terrein achter de Centrale
iiuies op de boogvCaikten van Teifezza en
lAsiago en trof met waargenomen uitwer-
Iking Centrale batterijstellingen op den
Imkeroever van de Piave.
Het Centrale vuur werd vrij levendig in
het Astico-dal en ten O. van de Brenta. De
gewone werkzaamheid van verkennings-
afdeelingen ontlokte een korte vuurwisse-
ürig op eenige deelen van het front.
De toestand aan de overige gevechtster
reinen geeft geen aanleiding tot. bespre
king. Slechts dit belangrijke melden de En-
fcelseh'on uit Palestina, dat. de
rCuAen 'bij Jeruzalem ern&tage verliezen
iiverden toegebracht. Verder verwijzen wij
tolders in dit. nummer ,naar de ernstige ver
woestingen en moorden, welke opnieuw
ten gevolge van de luchtaanval
len zijn aangericht. Zal er aan deze ver
nietigende actie dan nooit een einde ko
men? Men moest toch bedenken hoevele
(Onschuldige .sfachtoffera door dergelijke
tblaslrophen vallen!
Het gerucht., dat de rupliek Finland
feen koninkrijk zou worden, welks kroon
'fi Keizers vijfde zoon, prins Oscar zou dra
gen, wordt tegengesproken. Het bericht
echteF, dat de'landraad van Koerland
eenstemmig besloten zou hebben de her
togskroon van dit land aan den keizer van
het Duitsche rijk aan te bieden, wordt niet
ontkend.
De „Berl. Zeitung arn Mittag" wijdt er
een beschouwing aan en acht het een ver
blijdend teeken, dat Koerland, als eerste
van de bevrijde oostelijke volken, onom
wonden den wensch te kennen geeft om
eich nauw aan Duitschland aan te sluiten.
Het blad meent echter, dat het noodzake
lijk is eerst den rijksdag en den bondsraad
in deze aangelegenheid te hooren en ook
Wet dynastieke vraagstuk eerst met de vor
sten van den bondstaat te overleggen, al
vorens den rijkkanselier zijn besluit te la
ten mededeelen aan de Koerlandsche af
vaardiging, die blijkbaar met het aanbod
van de hertogskroon gekomen is.
Ook wenscht het blad, dat een dergelijke,
over de toekomst van het land beschikken
de vraag, eerst aan de breede massa van
het Koerlandsche volk wordt voorgelegd.
Toch twijfelt de ,,B. Z." er niet aan, dat
de Landraad het recht, heeft om namens
het geheele volk te spreken.'
In de Lucht.
De aanval op Parijs.
Bij den aanval van vija-ndelijke vliegtui
gen zijn te Parijs 29 personen gedood en
50 gewond, in de voorsteden 5 gedood en
20 gewond.
Zeventig personen zijn doodgedrukt door
de menigte bij een paniek, welke ontstond
toen dehnenigte in de ondergrondbaamde
wijk wilde nemen. Het hospitaal is voor
namelijk getroffen: er zijn daar 6 personen
gedood en 7 gewond. Het aantal bommen
is zoowel te Parijs als op de plaatsen in
de onmiddellijke nabijheid talrijk geweest.
Talrijke vijandelijke vliegtuigen weken
voor het spervuur en het geschut en wier
pen hun bommen over de omstreken tot op
een grooten afstand van Parijs. Een van
de drie neergeschoten Gothas werd door
vuur verwoest. De drie imzittenden zijn le
vend verbrand. Het meerendeel van de
overige bemanning is gewond.
De aanval op Londen.
Bij den jongsten luchtaanval op Londen
.zijn in het geheel 20 personen gedood en
40 gewond. Men vreest, dat nog één lijk
onder het puin bedolven ligt.
Duitschland.
Dr. Michaelis.
Verscheidene bladen berichten, dat de
oud-rijkskanselier Micbaelis ernstig in
aanmerking komt voor den post van eerste-
president te Pommeren.
De belofte van Oekrajina.
Volgens de „Vossische Zeitung" heeft
Oekrajina zich verplicht voor einde April
de Centrale mogendheden een kwantum
van 1 imill. centenaar brood en voedings-
graan, 400.000 centenaar bevroren vleesch.
en 200.000 centenaar gedroogd fruit te leve
ren. Als compensatie verkrijgt zij land
bouwwerktuigen, medische en chemische
artikelen en ijzer.
Engeland.
Een ultimatum der geallieerden?
De Daily Maill" verneemt uit Petragrad!:
Alhier is bericht ontvangen, dat de con
suls der geallieerden te Wladiwostok een
ultimatum aan de plaatselijke autoriteiten
hebben gezonden, waarin het herstel van
het bestuurssysteem, hetwelk, vóór de bol-
schewiki aan het bewind kwamen, gevolgd
werd en een bescherming hunner landge-
nooten tegen bef ingrijpen der plaatselijke
autoriteiten geëischt worden.
Italië.
Z. H. do Paus en de Cholmsche kwestie.
De „Zuricher Nachr." verneemt uit
Rome, dat Polen en Oekrajina de bemidde
ling van den Paus hebben ingeroepen i. z.
de Cholmsche kwestie.
Rusland.
De partij der Bolsjewiki.
Het partijcongres der bolsjewiki heeft
besloten izijn naam te veranderen in Rus
sisch communistische partij". Het pro
gramma zal worden gewijzigd en de partij
zal een internationale worden, die in alle
landen streeft naar het stichten van sovjet
republieken volgens het voorbeeld der Rus
sische.
Intusschen heeft de communistische par
tij met groote meerdea-heid vain stremmen
besloten het vredesverdrag van Brest-
Litofsk te bekrachtigen.
Finland.
Landing eener Duifeche afcfeeling.
..Politiken" verneemt- uit Wasa, dat een
Duitsche afdeeling van 300 wielrijders en
2000 man infanterie met artillerie en trein
hij Abo op de FInsche westkust is geland.
Waarschijnlijk hebben 'de Duitschers zich
bij verrassing meester gemaakt van het
transportschip „Baltic", dia.t Russische
soildaten en matrozen naar Finland moest
vervoeren.
Nederland en de Oorlog.
De minister van Binnenlandsche Za
ken deelde in de Tweede Kamer mede.
dat ,hij een wetsontwerp in gereedheid
heeft gebroxlit, waardoor in ruime mate
in den woningnood zal worden voorzien.
De nieuwe Brandstoffenregeling.
Het Bureau voor mededeelingen inzake
de voedselvoorziening meldt:
De Rijkskolendistributie heeft voor het
tijdvak van 1 April 1918 tot 1 April 1919
de distributie- en rantsoeneering-regelen
vastgesteld. In het algemeen is daarbij het
zelfde systeem gevolgd als in de vooraf
gaande periode, zoodot wij duidelijkheids-
•halvie zullen volstaan miet &en overzicht der
aangebrachte wijzigingen.
In de eerste plaats dient er dan op ge
wezen te worden, dat de regeling nu een
geheel jaar betreft; het vorig jaar liep zij
slechts van November tot April. In vel
band daarmede zijn ook de rantsoenen
eenigermate verhoogd, .zoodat nu, wat
groep A betreft, voor woningen met- gas
aansluiting het minimum-rantsoen is be
paald op 11 (vorig jaar 10) eenheden.
De onderlinge verhouding der verschil
lende brandstoffen is over het geheel de
zelfde gebleven.
Gelijk reeds vroeger werd medegedeeld,
zullen de hoeveel hed on brandstof fern, die
de verbruikers op 1 April nog in voor
raad hebben van hun rantsoen 1917-1918
niét in mindering worden gebracht op de
rantsoenen over 1918-1919.
Alle klassen van groep A ontvangen dus
het minimum van 11 eebheden en wel 1
eenheid voor het zomerseizoen loopende
tot 1 Oct., en 10 eenheden voor het stook-
seizoen 1 October 19181 April 1919. De
klassen II—'VIII ontvangen tfenzdj een
ongunstige wending in de brandstoffen-
voorziening die igiefh-eel of gedeeltelijk belet
boven het minimum nog een aanvul-
Tingsrantsoen, overeenkomstig het aantal
haardsteden. Zoodoende worden de rant
soenen aldus:
Klasse I (woningen met 1 haardstede) 11
eenheden; klasse II (woningen met 2
haardsteden) 14 eenheden; klasse III (wo
ningen met 3 haardsteden) 18 eenheden;
klasse IV (woningen met 4 haardsteden) 22
eenheden; klasse V (woningen met 5 haard
steden) 2G eenheden; klasse VI (woningen
met 6 haardsteden) 30 eenheden; klasse VII
(woningen rnet 7 haardsteden en meer) 34
eenheden; klasse VIII (woningen met cen
trale verwarming) 50 pet. van de zoo .zuinig
mogelijk vastgestelde normale behoefte.
Woningen die geen gasaansluiting
hebben kunnen voor koken bovendien ten
hoogste 5 eenheden ontvangen voor het zo
merseizoen.
Wanneer er gasaansluiting is, maar het
eten niet op gas wordt bereid, aal dit ten
genoege der Brandstoffencommissie moe
ten worden feangetoovid, in wellk geval het
zelfde rantsoen wordt verstrekt alsof er
geen gasaansluiting bestond.
Gebruik van gas voor verwarming gedu
rende het stookseizoen zal worden behan
deld als onderdeel der brand&toffendistri-
butie. Men zal eenheden van het aanvul-
lingsrantsoen kunnen inruilen tegen gas,
waarbij dan 1 brandstofferieenheid de
waarde .zal hebben van 45 M3. gas (vorig
jaar 30 M3.). Hetzelfde geldt voor electrici-
teit; daarvoor staat 1 brandstoffeneenheid
gelijk met 120 K.W.U.
Geheel nieuw is de bepaling, dat buiten
het stookseizoen voor lcookdoeleinden als
minimum 20 M3. gas per maand zal wor
den beschikbaar gesteld, vermeerderd met
2 M3. voor eiken bewoner der aangesloten
woning?. Men zal dan weder 1 M3. gas kun
nen inruilen voor 4 K.W.U. electriciteit;
men zal echter niet meer dan 30 M3. gas
mogen afstaan (tegen 120 K.W.U. dus).
In woningen -met electriciteit, doch zon
der gasaansluiting, zullen gedurende den
zomer hij afstand van elke brandstoffen-
eenheid 120 K.W.U. aan electriciteit be
schikbaar kunnen worden gesteld.
Voor klasse I wordt het dus in het alge
meen zoo:
Woning met gasaansluiting: zomermaan
den 1 eenheid per maand 25 M3u gas
9 M3. gas Voor lederen bewonier; winter
maanden 10 eenheden;
woning zonder gasaansluiting: zomer
maanden 1 eenheid ten hoogste 5 eenhe
den voor koken; wintermaanden 10 een-
he len.
Voor de 'hoogtere Ma/Ssen (komen daarbij
dan ide -aanvullin-gsrantrsoenen, indien die
gegeven kunnen worden.
Nu de kamerbewoners. V-oor vertrekken
van kamerbewoners zal per kamerbewoner
een ranlso.-n van G eenheden worden ver
strekt, indien in het, -betreffend vtertmak
een vaste stookplaats aanwezig is. Onder
kamerbewoners worden verstaan personen,
die in d-: betreffende woniiig een afzonder
lijke .zitkamer of wel een afzonderlijke zit-
slaapkamer in huur hebben en geen deel
uitmakn van het gezin van den kamerver
huurder, noch daarin zijn opgenomen. Van
dezelfde kamer zal slechts één persoon als
huurder kunnen worden aangemerkt.
Het aanvullingsrantsoen van den ver
huurder zal met 4 eenheden worden ver
minderd voor elk verhuurd vertrek, waar
voor op deze extra verstrekking kan wor
den -aanspraak gemaakt.
Naar omstandigheden zal worden beslist
of voor een zelfstandig gezin, dat een ge
deelte van een woning bewoont, de rant-
soeneeringsregelen geldend voor kamerbe
woners dan wel die, -geldende voor een der
klassen, behooren te worden toegepast.
Voor verwarming van vertrekken van in-
gekwartierden zal aan de kwartiergevers
gedurende diet stookseizoen extra-rantsoen
worden verstrekt op den -grondslag van een
brandstoffeneenheid per maand en per be
schikbaar te stellen vertrek.
Wanneer het noodig blijkt, kunnen aan
kwartiergevers hij wie militairen, wélke
niet tot het -gezin behooren, met voeding
zijn ingekwartierd, huiten het stookseizoen
geringe hoeveelheden brandstoffen voor de
bereiding van spijzen worden verstrekt.
Een nieuwe bepaling, die veel voldoe
ning zal schenken, is ook die betreffende
studeer- en leskamers. Voor verwarming
daarvan zullen personen, die de werk
zaamheden aan hun ambt of beroep ver
bonden, geheel of voor een gedeelte in hun
woonhuizen verrichten, een extra rantsoen
van 4 eenheden kunnen ontvangen.
Ten slotte zijn nog regelingen^ vastge
steld, die weinig of niet afwijken van "de
bestaande, voor spoorwegpersoneel, schip
pers en bewoners van woonwagens, zieken,
kraamvro-uwen en pasgeborenen, genees-
heeren en tandartsen, alsmede voor plan
tenkassen en serres.
Wat. de groepen B (magazijnen, winkels,
■enz.), C. (op-enbaa'e gelbouwen), en D. (pu
blieke vermakelijkheden) aangaat, blijft
het rantsoen vrijwel bij het oude, n.l. 75
pet. der zoo zuinig mogelijk bepaalde nor
male behoefte. Nieuw is de bepaling, dat
ter controle van het rantsoen kan worden
aangenomen, dat voor verwarming gedu
rende tien uur -per dag van een ruimte
van 10 M3. één eenheid van het stooksei
zoen noodig is. Ook voor deze verbruikers
zal niet in mindering] worden gebracht
wat zij nog in voorraad hebben van het
afgeloopen seizoen.
Een algemeene gas- en electriciteitsrant-
soeneeririg is nog in bewerking, maar zal
w-el spoedig verschijnen.
Oplossing der rundvee
moe i 1 ij k h e d e n?
Te Amsterdam is binnenkort een rege
ling te verwachten, waardoor in het rund-
vleesch-tekort voor de hoofdstad wordt
voorzien. Het Gemeentebestuur -van Am
sterdam zal traebtem zich met de landbouw
organisaties in verbinding t-e stellen, ten
einde voldoende vee op het abattoir te ver
krijgen en vervolgens dit vleesch door de
Amsterdamsche slagers tegen .maximum
prijs te laten verkoopen. De hoofdbesturen
der verschillende slagers-organisaties heb-
Brandstoffencommissie
Leiden.
Aan belanghebbenden wordt bekend ge
maakt, dat het niet noodig is, dat bijbeta^
ling persoonlijk geschiedt. Deze bijbetaling
kan ook geschieden per postwissel. Op de
postwissel moet worden vermeld het Ne.
der brandstoffenkaart. De bons worden
hierop toegezonden. 1999
De Directeur van het Brand-
stoffenbureau,
KRAMER.
Leiden, 13 Maart 1918.
Naar aanleiding van een advertentie
van den handelaar P. C. Brandse, voorko
mend in de bladen van 11 Maart, wordt
de aandacht er op gevestigd, dat in de vra-
genlijst wordt gevraagd: „Wie was uw;.
handelaar in 1917?", en dat verandering
van handelaar alleen kan worden toege-i
staan, wanneer daarvoor gegronde rede-'
nen aanwezig blijken te zijn. 2000
De Directeur van het Brani-
stoffenbureau,
KRAMER.
Leiden, 13 Maart 1918.
ben zich reeds in beginsel bereid verklaard
op het voorstel van B. en W. in te giatun,
terwijl gisterenmiddag met de leden dier
organisatie overleg gepleegd is, ten aan
zien van de uitvoering van dit hesluit.
Indien alle slagers hiermede accoord
gaan, zullen voor Amsterdam de rund-
vleesch-moeilijkheden voorloopig tot het
verleden behooren.
Reg eeringsk al keieren.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel maakt bekend, dat met de dis
tributie van regeeringslcalkeieren nog
slechts gedurende eenige weken kan wor
den voortgegaan.
Aan alle vóór 24- "dezer inkomende aan
vragen zal ten volle worden voldaan.
Gemeentebesturen, bakkerijen en daar
voor in aanmerking komende industrieën
wordt mitsdien de raad gegeven vóór dien-
datum en liefst reeds dadelijk de nog be-
noodigde kalkeieren aan te vragen. De af
levering zal vermoedelijk tot ongeveer half
April kunnen geschieden.
Rijksbureau voor tabak.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft W. C. Schreyner, te
's-Gravenhage, en LI. G. Hardon, te Zwolle.-
benoemd tot inspecteurs van het Rijks-
burcaurvoor Tabak te Amsterdam, en hen
in die boedanigheid aangewezen als amb
tenaren belast met het opsporen van feiten,
bij de Distributiewet 1916 strafbaar ge
steld.
De minister van Landbouw, Nijverhei<#
en Handel, verwijzende naar zijn bekende
making van 14 Februari j.l., waarbij wer
den ingesteld een Rijksbureau voor Tabak
en een commissie van toezicht op dat
Rijksbureau, maakt hekend:
dat hij aan bedoelde commissie van toe
zicht heeft toegevoegd een sub-commissie,
waarin, behalve de heeren W. B. Dressel-
huys, te Culemborg, en A. Zwenk, te Rot
terdam, beiden lid der commissie van toe
zicht voornoemd, zullen .zitting hebben de
heeren: A. Hamers, directeur der Neder-
landsche Sigarenfabriek ,,De Huifkar",
firma I-Iamers Co., te Oisterwijk; R.
Mignot, lid der firma Mignot de Block,-
te Eindhoven; F. J-. C. M. van Gardinge,
lid der firma F. van Gardinge Co., te
Eindhoven; J. L. van Maurik, lid der firma
Justus van Maurik, te Amsterdam, allen
fabrikanten van sigaren, sigaretten en/of
kerftabakken; J. Kleene, lid der firma Paul
Kleene, te Amsterdam; L. Weinthal, lid
der firma Weinthal Co., te Rotterdam;
J. J. Verbrugge, te Rijswijk, allen explol
tanten van tabak- en sigarenmagazijnen^'
J. Kok, te Eindhoven; LI. J. J. Eichelsh'eim,
te Amsterdam-; B. Kruithof, te Kampen;
C. Wolf, te Amsterdam, vertegenwoordiger*,
in de sigarenindustrie.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en II an del;
gezien zijne beschikking van 22 Februari
j.l., houdende vaststelling van bepalingen
op de aflevering en het vervoer van ruw«
tabak;
heeft bepaald:
FEUILLETON.
He herfst had een van zijn slechtste da-
Keu over het zwarte veen gevoerd, ioen
pastoor Brunshau-sen uit een der hutten
«ad. Groote troosteloosheid en somberheid
ïagen over het veen. Liet zwarte veen toon
de zich thans in al zijn afstootend karak-
ef. toen pastoor Brunshausen zijn ureii-
ngen weg van de hut van den zieke, dien
h getroost had, naar zijn pastorie op
en Ravensburch aanving. Met vriende-
'J e Worden afscheid nemend van d.e
InT'-^6 aan ^en dremP&l "v311
huisje had vergezeld, sloeg hij den
waren mantel dicht om en begon getroost
.'JU moeizame wandeling,
fefe'i ongeveer de helft van zijn weg
■gelegd, toen de zon geheel achter den
yeJZoa verdwenen was. Hij hoorde in de
-knar duiven van een paard en het
jj,aaS8a van een wagen. De -pastoor bleef
at d.e wagen voorhij was.
terwii/ h-^10 kind!" mompelde de priester,-
(K-toc. J 200 wachtend ter zijde van den
i, lond' «het ontvangt op dezen storm-
achtigen avond een voorsmaak van de
ruwe levenswijze, die het voortaan deelpn
moet. Ik wil alles doen, wat in mijn er-
mogen is, om zijn leven te verlichten."
Nauwelijks had hij dit gezegd, toen cie
wagen hem voorbij reed.
Na verloop van een half uur kwam de
pastoor in de nabijheid van het klooster
en zag tot zijn verbazing, dat de wagen
niet stilhield voor de woning van aen
kloost-erpachter maar voor zijn eigen huis.
In de deur stond de oude dienstbode, een
flikkerende lamp in de hand houdende.
„Hij is niet thuis, neen, hij is niet
thuis!" riep de dienstbode.
Buiten op de stoep stond in den stroo
menden regen een vrouwelijke gestalte, die
snikte: „La-at mij hininen, Katharine; ik
wil óp hem wachten-; gij kunt ger-ust zijn,
dat -hij niets daartegen heeft."
„Dat heeft hij .zeker niet", riep de pas
toor met blijde stem uit, terwijl hij haastig
nader trad. „Elise, lief kind, hoe komt gij
zoo laat hier?"
„Ah! daa^-is hij!" riep de vreemdelinge
verheugd. „Goeden avond, Gottfried!
Ik kom van Ranstetten."
„Natuurlijk, Lise", antwoordde de pas
toor schertsènd, „anders moest gij uit de
ducht gevallen zijn. Ik zag je voorbij rjj-
ddh, doch vermoedde niet, dat gij het
waart. Maar maak nu, dat ge onder dak
koimit, Katherine zal je ba-gage wel binnen
dragen, en Grades", wendde de pastoor
zich tot den voerman, „breng paard en
wagen bij Klostermann, want gij kunt er
niet aan denken, vannacht nog naar Ran
stetten terug te rijden."
De pastoor leidde zijn gast in huis. Hij
stak de kleine schemerlamp aan en beiden
legden hun natte bovenkleeren af. Nu zag
de pastoor, dat zijn zuster zware rouw-
kleeren droeg.
„Elise wat is er gebeurd?" zei hij
verschrikt.
„Vader!" stamelde zij, in tranen uitbre
kend.
„Mijn God, reeds dood?"
„Wij hebben hem eergisteren begraven."
„Maar Elise", zei hij op verwijtenden
toon, „waarom hebt gij mij niet aan zijn
ziekbed geroepen?"
„Het was onmogelijk; het verloop cler
ziekte was zoo snelEr was geen tijd
om je te waarschuwen. Gij kunt echter ge
rust zijn, lieve Gottfried, ik kan je de hei
lige verzekering geven, dat niets verzuimd
is. Onze dokter en onze pastoor hebben
hem als trouwe vrienden bijgestaan, en
moeder en ik hebben hem naar krachten
verpleegd."
Hij zuchtte diep en zette .zich daarna
moede aan de tafel, het bleeke hoofd in de
handen verborgen. Elise stoorde hem niet.
Zij hinig zijn natten jas te -drogen en verliet
daarna zachtjes de kamer. Toen zij weer
binnentrad, keek hij op en nu dwong zij
hem- zijn zware laarzen tegen warme pan
toffels te verruilen en een -glas van den
wijn te drinken, dien zij had binnenge
bracht.
LIaar stil, kalm optreden deed hem wel
dadig aan en was hem een zoete troost. Hij
keek haar met een flauwen glimlach aan
en zei liefdevol: „Gij schijnt een kleine
Martha te zijn geworden, kind. Maar zorg
nu ook voor je zelf. Llebt gij maar één glas
meegebracht? Gij moet ook wijn drinken."
„Ik dank je, Gottfried; ik ben daaraan
niet gewoon. Katherine heeft m-ij gezegd,
dat zij dadelijk koffie met boekweitekoeken
zal brengen."
„Zooals ge Wilt, kind. Zet je daar naast
mij neer en verhaal me, wat je bewogen
heeft, zoo spoedig na den dood van onzen
goeden vader het ouderlijke huis te verla
ten."
„Dit heeft een tweevoudige reden, Gott
fried. Ik wilde je die droeve tijding niet
schriftelijk melden, doch personlijk over
brengenen dan ik zou toch niet
laing meer in het ouderlijke huis zijn geble
ven. Zoo hield ik het voor het beste, maaf
aanstonds uw raad te kome-n inwinnerO
„Mijn raad, Elise?"
„Ja, gij moet mij helpen, im-ij raden, wat
ik in de toekomst moet beginnen."
„Wat gij in de toekomst moet beginnen?"
vroeg hij verwonderd. „Is er dan in het
huis van je moeder niet meer dan werM
genoeg voor je, 'daar d« huishouding, dfl
zaak en de -opvoeding der kinderen 1ocH
zoovele krachten vorderem?"
„Voor mij niet", antwoordde zij, bedroefd
het hoofd schuddend. Moeder zoo lang
vader leefde heb ik daaraan nooit gedacht,
dat zij uwe en im-ijne stiefmoeder ts wil
met haar ongetrouwde zuster gaan woneax
Zij willen een dochter van haar broeder b|]
zich nemen zoodat ik overbodig gewor»
den ben."
„En dat alles is besloten, terwijl nauwé»
-lijks het graf boven onzen goeden vadflï
gesloten is?"
„Tante Friederica heeft alles zoo g*!n
schikt. Moeder was er mee eens, wijl sQ
gelooft, dat het zoo voor haar en 'de kü£
deren het beste zal zijn."
(Wordt vervolgd.!