i W
Fit".
Tweede Blad.
VRAGENBUS.
aterdag 15 December 1917
Hef dwbbeSfjj©,.
Het wrokt m<j, dat het dubbeltje voor
t Centrale Propaganda-bureau nog niet
•ral op tafel ligt.
Weet men dan niet, dat wij al December
drijven?
December 1917?
Dat in Mei de candidatenlijsten moeten
Dra en ingeleverd?
Dat dus al het venkiezingswerk in die
ikele maanden gedaan moet zijn?
En goed gedaan, tienmaal beter da»
jiöger!
In -dien zin tenminste, dat er tienmaal
>r moet worden afgewerkt.
',n nog is er het Centrale Propaganda-
jreau niet!
ipreek? nu niet tegen, door te zeggen,
it het bureau tenminste voorloopig be
aat, omdat de lieer De Wolf van Ainster-
door den Algemeenen Bond van Kies-
•eenigingen is aangewezen om te traoh-'
n, ongeveer zonder geld en zonder hulp-
ddelen, de propaganda voor de groote
atholieke Staatspartij te organiseeren.
Daarmee is het R.-K. Propaganda-
ïreau niet gesticht.
Aan de stichting er van moet nog
onnen worden.
En dat in bijna. Januari, terwijl over
a maanden een verkiezingsstrijd aal
eten uitgevochten worden, die als een
lerpunt in de geschiedenis der politieke
irlijen kan worden beschouwd.
Katholieke geestdrift en Katholiek
ichtsbewmstzijn, ik zou neiging hebben
te beschimpen, ware het niet., dat er
wr je tragen zin verontschuldigingen
jn aan te voeren.
Het is oorlogstijd, nietwaar?
Doch o? de Duitschers deze worsteling
innen of de EngeLsehen, zoo wij buiten
en wereldbrand hl ij ven, zal in Juni over
toekomst van de Katholieke Staatspartij
orden beslist.
Er zal gekozen worden volgens een
iemv stelsel: üedere Nederlander van "25
nar, ook de armste, aks hij maar-niet een
ipaald rechterlijk vonnis achter den rug
Beft, zal kiezer worden en iedere kiezer
erplicht zijn naar de stembus te gaan.
In 191G waren er ruim één millioen Kie-
doch bijna 1 millioen mannen
'en de 25 jaar. Die Vfó millioen zullen
iina allen kiezer worden, wat een ver-
lerdering geeft van ruim 400.000 kiezers.
In 1913 hebben er 768.000 kiezers ge-
md. in 1918 zullen olie .kiezers verplicht,
ja om te stemmen, zoodat er dan, gere
md met de wettelijke verontechuldigin-
en', minstens VA miiiioeri stemmen zullen
mden uitgebracht.
Da,t is niet. 'precies het dubbele van het
;tal van 1913, maar het scheelt toch niet
•el.
In ieder geval bewijzen deze cijfers!, ctaC
politieke piartijen voor een reuzentaak
staan: liet hervormen barer organen (d'e
Katholieke kiesvereenigingen) naar de
eisciién van 'het nieuwere kiesstelsel, de
Evenredige Vertegenwoordiging, en het
bewerken van die honderd duizenden
ieuwe kiezers.
Van de nieuw -aangekomen, verseh?, pas
ebaklcen kiezers. En van de trage en
laaie massa der onverschilligen, die door
len stemplicht voor het eerst naar de bus
mrden gejaagd.
1 En toegrijpt nu bijvoorbeeld dit: als de
katholieke partij dertien-, veertien-, of
lijftienduizend .stemmien minder uitbrengt,
km scheelt haar dat een zetel.
Alle stemmen van het geh'eele land wor-
!en bij elkaar geteld, eh a;ls er dus in dit
lorp 10, in het andere 50,in deze stad
Uf! Katholieke stemmen verloren gaan,
lan is 'men gauw over het cijfer, dat een
Catfrolieken zetel verliezen doet.
Er mag geen enkele Katholieke stem
'erlorcn worden over het geheele land.
Iet. hoogste moet bereikt worden.
Want het cijfer, dat wij in 1913 zullen
preiken, zal voor een verre toekomst
?s'issen over de kracht onzer Katholieke
taatspartij.
Wat wij in 1918 verliezen, of niet mee-
nemen, krijgen wij in 1922 niet. meer mee.
En wat nu meegenomen wordt, blijft bij
En besef nu een hndo-de moeilijkheid,
dat heele streken van ons land, waar de
Katholieke partij .tot nu toe gemakkelijke
overwinningen behaalde, zullen moeten
meevechten in den (beginselstrijd tussch'en
de politieke partijen van Nederland. Dat
deze grt>gf,e vleugels onzer partij, vroeger
in plaatselijke gevechten den vijand be
dwingend. nu in het vuur van den alge-
meone-n slag moeten gebracht w-orden,
terwijl velen van hen nog niet weten,
welke ernstige taak hun wacht.
Bedenkt dan, dat er zoovele duizenden
kiezers moete<n geworven worden voor de
Katholieke partij, naar de partij toege
haald en afgetrokken van de lokkende
stem d'es vijands; dat al deze kiezers, de
nieuwe en oude en de onverschillige, in
de kiezersorganisatie moeten worden on
dergebracht, dat heel de partij dan met
de tucht en den strijdlust van een goed
georganiseerd leger zal optrekken ter ver
dediging van het Katholieke beginsel in
de staatkunde niet voor dezen of genen
persoon, maar voor het Katholieke begin
sel wat weer noodig maakt, dat al die
honderdduizenden Katholieken geleerd en
begrepen moeten hebben, waarover het in
Juni gaan 'zalEn zeg dan nog, dat al
dab werk. heit leiden en overzien er van,
'het vooruit stuwen en opjagen, maar moet
worden overgelaten aan amateurs, her en
der verspreid over Nederland, zonder on
derling contact, hier 'n groep bij elkaar,
daar geen enkele, gind3 een etem in de
woestijnterwijl onze tegenstanders
gesalarieerde propagandisten heb
ben, er meerdere aanstellen, desnoods één
voor i-ederen kieskring!
Katholieke geestdrift en Katholiek
plichtsbewustzijn, ik zou op je geschimpt
hebben, zoo de buitengewone tijdsomstan
digheden je traagheid niet hadden ver
ontschuldigd.
Maar ik neem geen verontschuldigingen
meer aan. nu ik je gezegd heb, waar het
op staat.
Nu je weet, wat er binnen enkele maan
den nog gebeuren moet. en welke groote
belangen er op het «spel staan.
Wil je nu alles aan het toeval over
laten, aan den toevallige^" ijver van een
plaatseliiken propagandist, die hier is en
daar ontbreekt?
Of besef je. dat er een Centraal Bureau
van propaganda noodig is, een goed ge
organiseerd, stevig gegrondvest Bureau,
met een directeur aan het hoofd, die zich
aan het werk der politieke propaganda
geheel geven kan, er zijn levenstaak van
zal maken?
Besef je dat, zorg er dan voor.
Zorgt, dat alle kiesvereenlgingen haar
contributie met een dubbeltje per lid ver
hoogden zooals het bestuur van den Al
gemeenen Bond van R.-K. Kiesvereenigin-
gen dat heeft voorgesteld en dat alle
kiesvereenigin£en zidh verbinden dit dub
beltje eens per jaar te storten voor het
Centraal Propaganda Bureau. Zorgt er
voor, Katholieke geestdrift en Katholiek
plichtsibevvuotzijn, opdat ik je herk'enne in
je oude kracht en love naar je goede
daden.
Het dubbeltje moet op tafell
En spoedig:
ALB. VAN DER KALLEN.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting (Oorlog).
VlIIste Hoofdstuk.
Aan de Memorie van Antwoord i3 het
volgende ontleend:
Bewapening en ontwape
ning.
De buitengewone omstandigheden, zoo
wel het feit van de a.s. verkiezingen leenen
zich uiteraard niet voor de ontwikkeling
van een program. Wel kan reeds uit de
opgedane ervaring leering getrokken wor
den en verdienen de daaruit voortvloeien
de conclusies de vólle aandacht maar of
en in hoever onze leger-inrichting herzie
ning «zal behoeven, hangt van nog onzekere
factoren af. In verband hiertegen komt de
minister op tegen de critiek, welke is uit
geoefend op zijn te Leeuwarden gehouden
rede. De minister hoopt .oolc, dat deze oor
log moge leiden tot algeheele ontwape
ning, maar deze hoop mag niet overslaan
in geloof en aldus een richtsnoer worden
van practische politiek. In die omstandig
heden mag men het de regeering niet euvel
duiden, dat zij, tegenover de met zooveel
overtuiging voorspelde ontwapening wijst
op de mogelijkheid, dat ook nog in de toe
komst een leger noodig zal zijn en dat zij
als haar meening uitspreekt, dat in dat
geval de kosten van dit leger aanzienlijk
hooger zullen zijn dan tot nu toe mogelijk
werd geacht. De minister zal dan ook"
niet tot uitbreiding of reorganisatie onzer
weermiddelen overgaan, maar evenmin is
hij van plan de toekomst op te vatten als
of instandhouding onzer weermacht niet
meer noodig zou zijn. Zoolang niet tot ont
wapening is overgegaan zal verbetering
en aanvulling van het bestaande leger
plicht blijven.
De voorstellen omtrent luchtvaart-orga
nisatie en motor-afdeeling liggen dan ook
geheel in daze lijn. Het voortbestaan van
de tegenwoordige organisatie zonder vlieg
en motordienst, is moeilijk te verdedigen en
dparom kan de minister deze posten niet
terugnemen. Na den oorlog kan uiteraard
daarover alsnog overweging plaats hebben.
Na den oorlog zal er alle reden zijn voor
een algeheele herziening van ons verdedi
gingsstelsel en zullen wij tevens de vraag
onder oogen kunnen zien aan welke
eischen onze levende strijdmachten hebben
te voldoen.
Naar het oordeel van den minister .zal
de algemeene dienstplicht de grondslag
van de toekomstige legerorganisatie moe
ten zijn, omdat dan eerst de mogelijkheid
zal bestaan om de geheele volkskracht voor
de verdediging des lands voor te bereiden.
De maatregelen ten aanzien van de lich
ting 1918 genomen, praejudiceeren ten
deze niet, aangezien zij, zooals te recht
werd opgemerkt, een incidenteel karakter
dragen. De minister is overtuigd, dat het
defensie-vraagstuk in vollen omvang onder
oogen moet worden gezien en hij had reeds
het plan gevormd de bestudeering van dit
vraagstuk aan een of meer speciale com
missies op te dragen.
Nog 089!T demobilisatie.
Nog altijd staat de regeering op het
standpunt, dat het leger in «oodanigen
toestand van gereedheid moet worden ge
houden, dat het in staat is terstond tegen
een schending onzer onzijdigheid of plot
seling intredend gevaar met voldoende
macht op te treden. De politieke omstan
digheden en de militaire toestand om ons
heen kunnen allerminst aanleiding geven
om thans van dit standpunt ook maar in
het geringst af te wijken.
De regeering is in de beperking van de
sterkte der strijdmacht zoover gegaan als
zij eenigszins kon. Dat de militaire waarde
van de troepen onder de. wapenen zou lij
den o-rvder de malaise, ka!n niet worden
toegegeven.
De geest der troepen is goed en de last
der mobilisatie wordt met geduld en be
reidwilligheid gedragen en in vertrouwen,
dat de Regeering dezen moeilijken toestand
ge on dag langer zal bestendigen dan door
's Lands veiligheid wordt vereischt. Om
demoralisatie te voorkomen worden de
troepen geregeld geoefend en worden werk
zaamheden verricht die noodig zijn in ver
band met het doel, waarvoor zij onder de
wapenen staan. Bovendien wordt door li
chaamsoefeningen, onderwijs en andere
nuttige bezigheden voor de noodige afwis
seling gezorgd. De bezettingen der stellin
gen zijn voor geen verdere inkrimping
vatbaar. Een graphische voorstelling is bij
deze Memorie gevoegd, waaruit blijkt tot
hoever de aflossing en de opkomst aan het
einde van dit jaar zijn gevorderd.
Het streven van den Minister blijft eT
op ingericht het verblijf van de dienstplich
tigen in het leger zooveel mogelijk te be
perken, aangezien de Minister allerminst
blind is voor de bezwaren, welke de dienst
voor velen oplevert. Zoolang, echter van
vermindering der sterkte geen sprake kan
zijn, moet vermindering van den duur on
der de wapenen gezocht worden in de op
komst van nieuwe groepen dienstplichti
gen.
Van Augustus 1915 tot Juli 1917 is een
groot aantal dienstplichtigen opgeroepen,
doordat men de beschikking had over een
groote reeks van volle landstormjaarklas
sen. Hiervan heeft de re
geering alleen nog de jaar-
klassen 1907 en 1906 ter
beschikking, maarzij meent
deze niet voor aflossing te
moeten doen opkomen. De
regeering heeft daarom een wetsontwerp
ingediend tot herkeuring van afgelceurden.
Met betrekking tot het belang van den
dienst zij opgemerkt, dat het toevoegen van
onvolledig geoefende aan de te velde
staande troepen in een zóó snel tempo als
gedurende een tweetal jaren heeft." plaats
gehad, de strijdvaardigheid ernstig dreig
de te benadeelen. Hierom was vertraging
hoodzakelijk en zoo is de tusschenruimte
van 40 dagen gesteld op 3 maanden. Hier
tegenover staat evenwel een verhooging der
sterkte4 van iedere ploeg.
Toen het eerste gedeelte dier landstorm
1908 opkwam, gold nog het vorige stelsel
en aangezien de lichting '1918 nog niet voor
inlijving gereed was, zou het buiten op
roeping laten van die jaarklasse dus een
gaping hebben verooi'zaakt, die zich bij de
aflossing zou hebben gewroken. De inlij
ving van de militielichting 1918 is inder
daad in Juli 1917 aangevangen. Het twee
de gedeelte is opgekomei) in October 1917.
Wordt bovengenoemd wetsontwerp spoe
dig tot v.'et verheven, dan zal het 3e gedeel
te in of althans dichter bij den gewonen
tijd van inlijving kunnen worden opgeroe
pen. Hoe de ploeg Juli 1918 zal «zijn sa
mengesteld zal mede afhangen van het lot
van meergenoemd ontwerp.
Moeten voor de lichting 1919 maatrege
len getroffen worden als voor de lichting
1918, een daartoe strekkend wetsvoorstel
zal spoedig de Kamer bereiken, dan zou
desnoods in Juli een aanvang kunnen wor
den gemaakt met de inlijving der lichting
van het volgend jaar.
Bij het vraagstuk der aflossing heeft de
Minister bijzonder aandacht gewijd aan
de oudere landstormplicht i-
g e n en meent dat het wenschelijk is hen
eenigen voorrang van vertrek te geven.
Groot mag dit echter niet zijn, daar an
ders de jongeren te veel in het nadeel zou
den komen. De Regeering meent een maat
regel te hebben gevonden, die de belangen
der verschillende groepen naar behooren
dient.
Achtereenvolgens zullen vertrekken de
militielichting 1915 (bij gedeelten) en de
landstormjaarkassen 1915, 1914 en 1913.
Eerst als deze groepen zijn vertrokken, zal
bevoordeeling der oudere landstorm jaar
klassen, te beginnen rnet 1912, kunnen
plaats hebben. Voor de bereden korpsen
geldt dit in hoofdzaak hetzelfde..
De Minister heeft herhaaldelijk getracht
de aflossing bij deze korpsen te vergroo-
ten, tot zijn spijt echter zal de lichting
1912 ten minste nog tot April 1918 onder
de wapenen moeten blijven.
Dat het bij de dubbelbatterij aanwezige
aantal van 185 paarden, vermeerdering van
het aantal af te richten recruten zou toe
laten, is niet juist.
Ook de najaarsploeg 1914 der vestingar
tillerie kan thans nog niet worden gemist.
Dit zal eerst plaats kunnen hebben coodra
de najaarsploeg 1917 de depots zal hebben
verlaten, d. i. 20 Februari 1918.
Vraag: Kan ik een gegoten fornuispot
van 80 Liter inhoud, waarin een scheur is
gekomen, met specie, of anders met een
plaatje dichtmaken, zoodat het fornuis in
't gebruik goed blijft?
Antwoord": Wanneer u een plaatje
aan de binnenzijde van de fornuispot
plaatst, is 'liet fornuis best te gebruikon.
V raag: Nu de 16de va/n deze maand
op Zondag valt, is het den winkelier geoor
loofd reeds Zaterdag op Bon 9 en 10 tihee
en koffie te verkoopén?
Antwoord: Hot mag feitelijk niet.
Maar, ons dunkt, dat er geen bezwaar
tegen geopperd zal worden. Bij de brood
kaarten is hierin ook voorzien.
Vraag: Hoeveel mag een grossier voor
verpakte koffie meer berekenen dan voor
losse?
Antwoord: Hij moet zich &teed9 hou
den aan de maximum-prijzen, welke hij
op de lijst in zijn winkel hoeft staan.
Vraag: Worden er nog brooakaarten
uitgereikt voor Duitsdhe kinderen, die een
week of zes in Holland komen?
Antwoord: Daarvoor zal worden ge
zorgd.
Vraag: Is het geoorloofd in iemand's
vischwater, dat langs den openbaren weg
ligt, zonder vergunning viseh te hengelen.
Antwoord: U moet in 't bezit zijn
van een bewijs hiertoe.
Vraag: Hoeveel kost een rei9 derde
klasse van Leiden naar Maastricht en ver
der naar Aken? Mag ik als passagier op
mijn 14-daagsohe reis tabak, sigaren,
eenige versnaperingen, kwatta of koekjes,
een fiets meenemen? Bestaat er gelegen
heid mijn 'broers of zusters, die in Duitsch-
land wonen, iets toe te zenden? Wat mag
alzoo verzonden worden?
An woord: Voor den afstand Leiden-
Simpelveld (grens) kunt u een kilometer-
kaart koopen; die kost u voor de reis heen
en terug f 8. Voor den afstand Simpelveld-
Aken behoeft u slechts een paar kwartjes
heen en terug te betalen. Voor de beant
woording van de overige vragen raden
wij u aan een klein briefje om inlichtingen
te richten tot het Duitsche consulaat te
's-GravenSbage.
Vraag: Weet u een vereeniging, welke
gelden in ontvangst neemt en daarvoor
levensmiddelen koopt, om deze naar
Brussel te zenden? Bestaat die vereeniging
hier in Nederland of in België?
Antwoord. 13 het uw® bedoeling
dat deze levensmiddelen spec ia af iui*<
Brussel gaan? Zoo niet, dan kunt u zieU
wenden tot de S. K. H. V., adre» de heef
J. Scheepens, ^Rijn- en Schiekade, Leiden.
Hier zal me nu zeker kunnen terecht hel-
pen.
V raag: Waarmede kan men roodi ko
per mooi poetsen?
Antwoord: Gebruik wat gestamp!
krijt; met pommade hebt u er te veel on
derhoud aan.
Vraag: Hoe kan ik het best van Leid-
scfoendam naar Deventer reizen? Welka
zijn de kosten 3e klasse?
Antwoord: Als u niet togen vroeg
opstaan opziet, en u loopt of fietst naaf
Den Haag, dan kunt u daar aan hefi
Staatsspoor-station roods 's morgens om
6.05 vertrekken en bent da-n reeds om 9.0t
in Deventer. Gaat u evenwel met den treifl<
van 7 uur uit LeicLachendam, dan moet d
in Gouda wachten tot 10.11 en bent dad
4.05 in Deventer. De reis is over Utrecht—
AmersfoortApeldoorn. De kosten onkclal
reis derde klasse zijn f 2.75.
V r a ag: Ik ben 1G jaar en woon in eed
buitengemeente. Nu zou ik willen leered
dansen, maar mijn vader zegt, dat ik veel
te jong hen. Is dit zoo? Kunt u mij tevcnf
mededee'.en waar ze van 14 tot 16 jaar lesv
geven in het dansen?
Antwoord: Weet ge wat u noodza
kelijk doen moet? O. L. Heer in ken har
telijk gebed danken, dat Hij u zulk een,
verstandigen vader heeft gegeven, 't 13
beslist zeker zoo zeker als 2 x2 4, ia
uw later leven zult ge ondervinden, hof
groote weldaad dat is. Gehoorzaam uw,
vader, doet uw best en zonder de dans
kunst zult go tot een flinken jonngètnad
opgroeien.
Vraag: Ik ben van de le Coinp. Wiel
rijders te Nieuwersluis. Nu heb ik gelezen*
dat de helft van 'het aantal wielrijdera
van 25 Januari onder de wapens moet
kornen. Kunt u mij ook zeggen, of ik Ban
in Januari weg moet of in Juni?
Antwoord: Of gij bij het gedeeitfll
dat tusschen 2 en 5 Januari wordt inge
lijfd, zult behooren, kunnen wij u niet
zeggen, daartoe raden wij u aan, kunt ge
inlichtingen verkrijgen op het raadhui!
uwer gemeente.
Vraa'g: Zoudt u mij ook kurme-n in-
Iichtem omtrent het vertrek naar DuiLsch-
land en waar ik mij moet vervoegen, daar
ik ben afgekeurd voor de lichting 1918,
maax nog geen afkeuringstbiljet ontvangen
'heb. Is u soms iets bekend omtrent het
maken van het contract?
Antwoord: Indien ge zijt afgekeurd,
hetgeen men u toch zeker wel zal hebben
medegedeeld in den Keuringsraad, llan
hebt ge met den miütaren dienst geen be
moeienis meer. Ge zijt dan gelijk uan
ieder andere burger, die zonder verders
toestemming naar liet buitenland zich kan
beg-even, als hij maar voorzien is van dd
betrekkelijke pas.
V r a a g: Ik behoor tot de militielichtingj
'15, doch 'ben eerst den 3an Januari '17
in werkelijken dienst opgeroepen, wegens
tot tweemaal verleende vrijstelling van
één jaar als kostwinner. Nu de aflossing
van de lichting '15 aanstaande is, meen
ook ik aanspraak te kunnen maken om
met deze lichting met onbepaald veriof tf
vertrekken. Ook in mijn zakboekje staal
vermeld, dat ik voor overgang naar den
Landweer geacht word! te zijn ingelijfd
in 1915. Gaarne vernam ik van u, of dit}
per request aan den M. v. O. moet aange
vraagd worden; zoo ja, of ik dit zelfstan
dig dan wel langs den hierarchieken wegj
moet doen?
Antwoord: Ge kunt u per request
liefst langs den militair-hierarchïeken
weg tot den Minister van Oorlog wen
den. We kunnen u echter al reeds med©-
deelen, dat, tenzij ge 8y2 maand onder de
wapenen zijt geweest, uw verzoek niet zal
worden toegestaan.
Vraag: Ik moet 2den Kerstdag van
Leiden naar Nijmegen en terug. Welkt
trein heeft 's morgens tie beste aansluiting
en welke trein 's avonds Ya.n Nijmegen?
Antwoord: Vertrek Leiden (iloTU
spoor) 's morgens G.24; vertrek Dordrcchl
8.0G; aankomst Nijmegen 10.11.
Vertrek Nijtaiegen 's nam. 5.53; vertrell
Dordrecht 9.11; aankomst Leiden 11.41
's avonds (deze trein gaat alleen op Zon
en feestdagen).
Vraag: Mijn zuster is voor de tweed!
keer weduwe. Hebben nu de broers o-f zusfc
ters van haar eersten man ook recht of-
het overblijvende bij haar overlijden?
A n t w o o r d: T)e broers en zusterg vaat
FEUILLETON.
Ciiristen-helden in Japan.
Het geroep en 't gezang des volks had-
len slechts ten halve den wanhoopskreet
overstemd, die van Suschen-Dono's ver
drongen lippen klonk, toen het. instortend
lok zijn offers bedekte. Hime sprong haas-
'S toe, wierp; een doek over het akelig
'ntstelde gelaat van den Vorst en gaf den
^dienden een wenk om hem met geweld
'oar zijn slaapvertrek te brengen.
„Wat nu?" vroeg Safioye, tot in hart en
oieren aangegrepen door "het schouwspel,
"'aarvan hij getuige was geweest, aan
prasaba.
.Gelooft gij nu nog, dat wij de Christe-
l0n door vuur en zwaard tot ome oude
'oden zullen doen terugkeêren?"
•■Bij D schim moe en Haschiman! Als ik
'an iemand anders hoorde, wat ik hier
toot eigen oogen gezien heb, zou ik hem
leugenaar noemen!" riep de generaal.
K?en. hekeeren zullen wij het niet, maar
VjJ kunnen hen met vuur en zwaard uit-
roeien!"
uDeze duizenden, die lik beschouw al3
moedigste en edeMe burgers van ons
vaderland?" zei Safoye. 't Geloof aan onze
goden kan hen noch dapperder maken,
noch meer bereid tot zelfopoffering,I Ik
betreur 't edict helaas, ik heb er zelf
'Schuld aan!Doch zie, zij breken van
alle zij dien door de gelederen der onzen
heen en bestormen den gloeienden puin
hoop! Dwazen! aomlen zij zieh er in
willen werpen?"
Neen, dat wilden zij niet. Zij wilden
enkel d-e ïichaimen der martelaren redden.
De hitte, ja zelfs de brandwonden niet tel
lend, trokken zij inderdaad de doode hel
den onder de balken en tusschen de gloei
ende stapels hout te voorschijn. De solda
ten verhinderden hun dit niet; de held
haftige dood der offers had hen als 't ware
veohijstard en zij lieten Goseimon razen.
Ten laatste trok de niet minder veihlufte
officier, een wenk van Terasaba volgend,
zijn gewapende mannen ter versterking
van de wacht bij do poort terug, want de
generaal vreesde tfhan9 een aanval der
opgewonden volksmenigte op het kasteel.
Doch de Christenen dachten daar niet
aan. Zij verdrongen zich om hun zegevie
rende broeders, knielden neer en kusten
hun ledematen. Eerst nu barstte oen on
beschrijflijk gejubel los; men zag namelijk,
dat de lij/ken in het vuur volkomen onge
deerd waren gebleven, zoodat niet eens de
haren verschroeid waren of de kleederen
brandlucht verspreidden.
,,0, wonder!"
,,0, genade en almacht van onzen God!"
,,Komt en ziot hoe Hij Zijn dienaren
verheerlijkt!" Zoo riep men elkander toe
en tranen van vreugde bevochtigden de
op wonderbare wijze ongeschonden en gaaf
gebleven ledematen.
,,IIet wonder van de drie jongelingen In
den .gloeiendon oven!" zeid'e Ukon-Dono.
Alleen met dit onderscheid, dat God hun
zielen tot Zidh heoft genomen, terwijl Zijn
engel over de heilige offers waakte, zoo
dat aan hun kleeren zelfs geen brandlucht
viel te bespeuren."
In een oogwenk waren draagbaren aan
gebracht, waarop men de doode helden vol
eeihied neerlegde. Het was de tijd, dat in
alle tuinen de chrysanthemums in vollen
bloei stonden. Duizenden vlijtige handen
plukten deze bloemen en vlochten kransen
voor de overwinnaars. De lijken werden
onder bloemen bedolven; de heerlijkste
kransen vlocht men om hun' Aroorhoofden.
Joanna, die met een glimlach Gen dood
wo9 ingegaan, legde men baar zoontje in
de armen. Hajusehida en zijn jonge vrouw
in den bloei barer jaren rustten aan el
kanders zijde, evenals in zoete sluimering;
Tafaikati.'de grijze Kanjemon en diens zoon
Paul, de bloeiende jongeling, 'hadden allen
op hum gelaat een zoo ernstige en plech
tige uitdrukking, alsof zij reden aan het
hoofd van een overwinnend leger. Doch het
schoonst van allen straalde het gelaat van
Margalena; zoet glimlachje zweefde
om haar lippen, alsof zij in den dood den
eeuwigen bruidskus van haren Heiland
had ontvangen, aan wien zij haar maag
delijke 'liefde en jong leven had toegewijd.
De priesters, die verkleed onder de me
nigte de marteling hadden bijgewoond,
vedrongen zich eveneens mnd de baren en
verkondigden in geestdriftige woorden den
lof der gelukzaligen. ,,Zij zijn de eerste
bloedgetuigen waardig; hunne zielen «zege
vieren in den hemel, en hunne lichamen
zal de Kerk tot openlijke vereering op de
altaren plaatsen. Laten we hen, totdat
Christus' plaatsbekleeder hun namen op
de glorievolle lijst der martelaren plaatst,
op eën heilige plaats eerbiedig begraven!"
Zoo eindigde de missionaris van Arima.
Weldra had 't volk een plechtige processie
gevormd. Voor de baren met de lichamen
der zaligen woei triomfeerend de kruis
vaan, welker aanblik hen in den harden
strijd had versterkt. De priesters plaatsten
zich eromheen en hieven het plechtig ke^
kelijk gezang aan: ,,Vexilla regis pro*
deunt". En duizend stemmen vielen In
zongen:
,,Des Konings strijdbanier trekt voort;
Hoe schittert hier 't geheim van 't Krui^
Waar 't Leven eens den dood aan stief
En door Zijn dood het leven wierfl"
Achter de baar liepen vorst Ukon-Donü
en vorstin Justa, en bij hen sloot eich, blofp
men en brandende kaarsen dragend, tik
onafzienbaren getale de volksmenigte aaa|
zingend en biddend. Zoo geleidde men d|
eerbiedwaardige lichamen naar da plaai%'
waa-r nog pas eenige weken geleden d|
Christenkerk had gestaan; daar werdedi
zij voor de puinen van 't altaar voorloop!*
bijgezet. In plaats van treurliederen klonS
boven hun gemeenschappelijk graf ea4
plechtig ,,Te Deum".
Eerst toen de heuvel bedekt waa m«|
chrysanthemum», en een groot krutt^
eveneens met deze heerlijke bloemen ojaa*
slrengeld. in het midden ervan prijkte, b»>
gaven de Vorst en de Vorstin zich nasa*
het kasteeL
(Wordt vervolg<V|