Maison „LUXE" KM
zicht omtrent de wijze van betaling der
kaas, aan ambtenaren der douane op
dracht te geven deze kaas niet over de
grens te laten gaan.
De minister van Landbouw moet nu den
eisch gesteld hebben aan zijn ambtgenoot
van Financiën, dat desze de opdracht, door
hem gegeven, zonder eenige voorwaarde
»al in trékken.
Naar verzekerd werd, moet de minister
van Landbouw zélfs het voornemen hebben
te kennen gegeven, zijn ambt te
zullen neerleggen, indien deze
aaak niet opj een voor hem bevredigende
wijze wordt opgelost.
■Naar verluidt, zou het kabinet, wat de
hevoegdliisidsquaestie betreft, het stand
punt van minister Posthuma deelen.
De verkiezingen te Rotterdam.
Men schrijft aan de „Stand.":
Na zeer degelijke informatie, waaruit ge
bleken is, dat het indertijd door partijen
gesloten compromis voor de Tweede Ka
mer, om te laten zitten wat zit, niet geldt
voor de naverkiezingen, vóóral ook, om
dat de Grondwetsherziening in tweede le
zing reeds achter den rug is, hebben de
partijen van rechts, evenals de liberalen,
besloten met eigen candidaten uit te ko
men voor de a.s. verkiezing voor een lid
der Tweede Kamer in district II Rotter
dam, vacature-Spiekman. Door de partijen
van rechts is overeengekomen, dat de zetel
der Tweede Kamer aan de A.-R. zal wor
den afgestaan, die in de Provinciale Sta
ten aan de C.-H. en die in den Gemeente
raad aan de R. K. Namen van de candi
daten noemen we nog niet, daar zuiks nog
niet definitief besloten is.
Gezantschap te Washington.
Het Haagsch Correspondentiebureau
meldt:
Naar wij vernemen, is eerlang de beslis
sing te verwachten, waarbij onze gezant
te Washington, overeenkomstig zijn ver
langen, wordt teruggeroepen.
Zijn wij wel ingelicht, dan ligt het in
het voornemen de keuze van den nieuwen
gezant huiten het ^diplomatieke corps te
doen.
Suocesvoiie actie.
Door bemoeienis van de Delftsche af due
ling van de R.-K. Handelsreizigers-verree-
niging „St. Chriistoffel" zal met ingang
van 3 December trein 15, die om 8_uur
n.m. uit Amsterdam vertrekt, om 9.15 te
Delft stoppen tot het in- en uitlaten vam
reizigers. -
Gemengde Berichten.
Storm en hoog water.
Uit Med emblik:
Wederom (foe-eft het buitengewoon hooge
water groote bezorgdheid gewekt voor de
pas herstelde dijken van den Drechter-
•land'schen polder. De sluitstukken moesten
weder in de havenwalmuren worden ge
plaatst. De huizen ton zuiden van de
haven zijn ontruimd; rij maakten een voet
water.
Van Ame'lan d1:
Nog steeds is Ameland geïsoleerd; door
den ihoogen vloed kan de postboot ook nu
nog niet varen. Aan het Noorderstrarid
dreven mijnen, alsmede eenige doode
koeien en wrakhout aan; het badpaviljoen
is geheel door de zee verzwolgen.
Van Urk:
De (ïooge waterstand is 2 M. 40. De be
tonnen zeewering heeft zware stormschade
■aan den noord westhoek; er is een gr*oot
gat in de hazaitglooimg.
Uit Hoogland:
Een groot deel van Hoogland, naar
schatting ten minste 50 boerderijen, staat
onder water, naar men vermoedt tenge
volge van een doorbraak in den Slaag-
schen dijk. De dijk' tussohen Nijkerk en
Bunschoten houdt zich goed. De boeren
waren, toen de storm opstak, voorbereid
en op hun hoede, zoodat waarschijnlijk
geen persoonlijke ongelukken zijn voorge
komen. Het water staat in vele huizen
meer dan ean mester hoog en de bewoners
zijn naar boven gevlucht. De verbinding
tussohen Hoogland en Spakenburg is ver
broken en ook de groote weg naar Bun
schoten ctaat ondier water.
Uit Zwolle:
Het water is buitengewoon hoog opge
stuwd; een groot deel der stad is verdron
ken land. Er isi uit alle macht «gedamd,
maar tegen zoo'n vloed is niets bestand.
De Markt, hot Gasthuisplein, de Blijmarkt,
plaatsen waar zelden water komt, staan
nu diep onder. Vijf bruggen zijn onbe
gaanbaar. De echode is aanzienlijk.
Tusschen Zwolle em Heino moet een dijk
bezweken zijn, waardoor het water iets
valt; bijzonderheden ontbreken.
Nader meldt men: Een breuk in een
kleine dijk van een der weteringen heeft
het land tusschen Zwolle en Heino en
rondom Windeeheim onder water gezet.
Aan den Kater dijk, Zwartewater, wordt
hard gewerkt, omdat die gevaarlijk wordt
geacht.
Uit Hattem:
Het station Ilattemeibroek is niet meer
bereikbaar, op de lijn HattemKampen
wordt niet gereden, ook niet op de lijn
Zwolle. Het water wast snel, in de onmid
dellijke nabijheid van de stad staan de
huizen onder water.
Nader, meldt men, dat het water staat
tot de eerste huizen van de stad en nog
wast. De bewoners ontruimen hun huizen.
De hoenwaard en de Uiterwaarden staan
blank, de Geldersche dijk (naar de spoor
brug is veilig, maar aan beide zijden
daarvan staat water. De dienst op het
kleine en het groote veer zijn gestaakt.
Uit Vlissingen:
Een deel van het trottoir van het Grand
Hotel i9 weggeslagen, terwijl de steen en
trap, die van den Boulevard naar het
strand voert, is beschadigd.
Vam Stavoren:
De veerboot EnkhuizenStavoren is gis
teren een mij-n gepasseerd. De avonddienst
id gestaakt. De mijn is over de palen op
het Roode Klif geworpen.
Uit De Bildt:
De volgende mededeeling is ontvangen
van het Kon. Ned. Met. Inst. te De Bildt:
De storm van Zaterdag tot Maandag is
fn vele opzichten een herhaling geweest
van die van de vorige week, maar iets
minder krachtig. Bij zuidwestelijke rich
ting werd alleen Zaterdagavond van 8 tot
12 stortmkfacht bereikt; de grootste kracht
8 tot 9 Beaufort, kwam Zondag van 6 uur
's ochtends tot 2 uur 's middags bij weste
lijken en noordwestelijken wind voor,
maar gedurende dep geheelen nacht van
Zondag op Maandag werd bij zware
noordwestelijke sneeuw- en hagelbuien
nog telkens stormkracht bereikt. Te De
Bildt werd dg grootste gemiddelde wind
kracht ongeveer 15 meter per seconde
Zondagochtend van 10 tot 12 nur opge-
teekend. De grootste stooten, 24 meter per
seconde, kwamen voor Zaterdagavond 11
uur en Zondagavond halftien; stooten van
20 meter per vseconde af meer zijn in 10
uur opgeteekend.
Diefstallen. Een paar brutale dief
stallen zijn te Keulen gepleegd. Op een
ochtend om vijf uur hield voor eeni tabaks
fabriek een rijtuig stil, een paar hceren
stapten uit, braken de deur open, laadden
drie balen van de fijnste tabak, ter waarde
van 45.000 inark, die ze met vakkennis
uitzochten, in en verdwenen miet hun buit.
In een bank beroofde een vtouw, onder
■bedreiging met een revolver, een vrouwe
lijke klerk van 5200 maifk..
Ontspoord. In Recklinghausen is de
stoomtram ontspoord. Er zijn drie do oden
en 13 zwaar gekwetsten; 25 menschen wer
den Jicht gewond. Allen zijn munitie-
arbeidstere.
Zondagsrust voor ezels. Tn een thea
ter te Amsterdam zou een St. Nicolaas-
scène. in de revue gelascht worden en,
ten einde nu die entree van dezen zeer
hoogwaardigen man aan Éndrukiwekkend-
heid te doen toenemen, had de directie
besloten een ezel te engagoeren, gezeten
op welk rijdier de Heilige uit Spanje het
tooneelzou oprijden.
Te dien eind^ zocht en vond de directie
een eigenaar van ezels de man had een
stoeterij van negen stuks en verzocht
een dusdanig dier te mogen huren o. a.
voor de vooretelling van j.l. Zondag, waar
op de eigenaar der ezels te kennen gaf,
dat de ezels alleen in de week te huur
waren, aangezien bij den Zondag be
schouwde als rustdagook voor ezels.
Waaruit moge blijken, dat het van die
ezels nog niet zoo ezelachtig was, bij zoo'n
patroon in dienst te treden. Thans wordt
de rol vervuld door een paard, welks soci
ale positie nog niet zoo geregeld is.
De telegraafdienst. Tengevolge van
het stormweder is, zooals we reeds meld
den, er zeer belangrijke vertraging ver
oorzaakt in het telegrafisch- en intercom
munaal telefoonverkeer. Met tal van plaat
sen in ons land was het voeren van tele
foongesprekken geheel of zoo goed als ge
heel, onmogelijk. De dringende telegram
men hoopten zich Zondag reeds in den
loop' van den ochtend -eenige uren op cn
werden meer end eels, evenals alle gewone
telegrammen, per spoor of post verzonden.
Slechts met enkele plaatsen ondervond het
telefoonverkeer geen vertraging.
Een gevaarlijk nrensctr. Op de Staten-
laan te \s-Gravenhage da dtoor een man
met een revolver geschoten op een 25-jarige
dienstbode, wonende aan de Van Aerssen-
straat. Een agent van politie werd door
den dader met een revolver bedreigd,
waarna de dader vluchtte en ontkwam.
Het meisrje werd niet gewond. De dader,
die trachtte zich met een revolverschot
van het leven te berooven, is aan de Wal
deck Pyraiontka.de te water gesprongen,
maar door burgers gered. Hij is in bewu-s-
teloozen toestand naar het ziekenhuis ver
voerd. Zijn toestand is ernstig, zoodat hij
nog niet door de politie in verhoor is kun
nen genomen worden. Aanleiding tot het
gieval was een „liefdes"-geschiedenis.
Mijnen. Geen 10 meter vanaf den
Noórclzeetdijk bij den molen van den heer
Friso te Harlingen drijft een mijn in zee,
hetgeen een groote sensatie teweeg brengt,
te meer daar men vreest dat door den
noordwester storm de mijn tegen den stee
neer dijk zal worden geworpen. Indien zij
ontploft, kan dit veel schade aan tie in
den omtrek staande huizen aanrichten.
Eenige bewoners hebben dan ook hunne
huizen verlaten. Een groot terrein is dooT
militairen ailjgezet, opdat de honderden
toeschouwers niet te dicht in de nabijheid
kunnen komen.
Een oplichter. De politie te Gorin-
ohem heeft -aangehouden M. O. v. d. IT.
zich noemende Egeraiond (bijgenaamd
Jumbo), die -aldaar een rijwiel had ver
duisterd. Hij wordt verder verdacht in
Den Haag twee Remmington-sohrijitaa^
chines te hebben verduisterd. Te Vlissin
gen heeft hij in een hotel gelegeerd zonder
te betalen. Hij wordt ook verdacht opliolv
ting te hebben gepleegd ten nadeele van
logé's te Vlissingen, Zierikzee, Amersfoort,
Utrecht, Den Haag en Middelburg. Ver-
dier heeft hij nog meer rijwiel-verduiste
ringen op zijn kerfstok. „Jumbo" heeft
reedg 9 maanden gevangenisstraf onder
gaan wegens dienstweigering en desertie
en voorts verkeert hij in staat van faillis
sement. Hij is ongeveer 26 jaar oud.
Pater Raymond. Men deelt mede, dat
pater Raymond verlof heeft gekregen tot
na 12 December in Nederland te blijven,
zoodat de op dien datum vastgestelde voor
dracht in Delft nog zal plaats hebben.
Het tramongeluk te Sloterdijk. Het
scheidsgerecht, benoemd in de zaak van
■den wagenvoerder der E. S. M., die naar
aanleiding van het tramongeluk bij Slo
terdijk ontslagen is, hieeft Zaterdag ver
gaderd en beslist, dat bedoqld ontslag
rechtvaardig en billijk is.
Koperdiefstallen. Men meldt uit de
Groninger veenkoloniën, dat -aldaar in
verschillende gemeenten in den laatsten
tijd herhaaldelijk diefstallen voorkomen
bij bakkers, slageijs en kruideniers en der
gelijke van kleine kop eren gewichten. Het
moet vooral d'e volwassen jeugd zijn, dié
deze euveldaden bedrijft. Enkele gemeente
besturen hebben zich verplicht gezien in
officieele publication de ingezetenen te
waarschuwen op: hun hoede te zijn.
Globetrotter. E-en 15-jarige bengel te
Delft bestal zijn baa9 voor f 25 en ging
met zijn vriendje op stap. De politie te
Arnhem trof Bïêl tweetal zwervende aan;
van het gestolen geld was niet veel meer
ovqr.
Laitdloopers. Zaterdagavond maak
ten drie 1-andloopers het dorp Deurningen
onveilig. Bij den landbouwer Seiger sloe
gen ze al de ruiten in, de roeden in de
ramen stuk en vernielden een paneel in
de voordeur. De landbouwer Lakerink
kreeg een hoofdwond met een snoeimes,
terwijl een der. landloop ere door een hooi
vork aan het -hoofd werd verwond.
De maréctoausiséea hebben het drietal
ingerekend.
Aanranding. Zondagavond had in de
Diezerstraat te Zwolle bij het eindigen van
de voorstelling van de bioscoop een ernstig
voorval plaats. Een jongmerusch, een ze
kere Z. uit de Waterstraat, werd onver
hoeds aangevallen door een zekeren K. B.,
die hem met een zakmes een ernstige
wonde in een der zijden toebracht. Het
geval wekte groote ontsteltenis onder de
menigte. De getroffene werd pier brancard
naar bet politiebureau gebracht, waar
door een dokter een voorloopig verband
werd gelegd. Vervolgens werd hij in het
ziekenhuis opgenomen. Men vreest voor
het behoud van zijn leven. De dader werd
gegrepen en gearresteerd.
Sociale berichten.
Officieele erkenning van den Midden
standsbond.
In verband met het bekerwie schrijven
van den Minister van Landbouw aan het
bestuur van den Ned. R.-K. Middenstands
bond, om te onderzoeken, 0f de winstmarge
op verschillende artikelen al of niet te
gering is, heeft genoemd bestuur met dat
van den Ned. Middenstandsbond een be
spreking met den minister gehad; met het
gevolg, dat de besturen van verschillende
vakgroepen waren uitgenoodigd hun ver
tegenwoordigers te zenden naar de verga
dering, welke op Woensdag 12 December
om 1 uur gehouden zal worden in „Hotel
1'Europe" te Utrecht.
Het doel dezer vergadering is, het stich
ten van R.-K. vakorganisaties voor ban
ketbakkers, brandstoffenhandeiaars, brood
bakkers, kruideniers, verkenaslagers, han
delaren in aardappelen en groenten, viech-
handelaren, handelaren in boter., kaas en
eieren en handelaren in grutterswaren.
De betreken mkldlenstamdexs worden uit
genoodigd zo6 spoedg mogelijk te melden,
of zij in beginsel genegen zijn zich aan te
©luiten bij de op te richten nationale bon
den van bedoelde vakken; in het aarts
bisdom Utrecht bij-den heer C. J. Alders
Czn., te Hilversum; in het bisdom Haarlem
Mr. SchaapveLd, N. Z. Voorburgwal 318,
Amsterdam; in 'het bisdom Den Bosch bij
den heer Joseph Sri. oen makers, Geertrui-
den,berg; in het bisdom Breda Jacq. Jonge-
neolen, hoofdambtenaar van „De Hanze"
te Breda; in het bis-dom Roermond Louis
Peeters, Willem li-singel, Roermond'.
KERKNIEUWS
Pater Th. Bensdorp C.s.s.R. t
Een gevoelig verlies heeft het Katholieke
Nederland geleden dooir het afsterven van
den Z.Eerw: Pater Th. F: 'Bensdorp
C.s.s.R., die gisterennacht in het klooster
der E.E. P.Iri Redemptoristen te Amster
dam vrij plotseling is overleden.
Hieronder volge een levensoverzicht van
den betreurden doode:
Den lOen Sept. 1860 te Amsterdam gebo
ren, voltooide de Z.Eerw. Pater Th. F.
Bensdorp in het klein-seminarie Hageveld
zijn lagere ^u-diën en na een tweejarig ver
blijf te Warmond trad hij te 's Bosch in
het noviciaat der Redemptoristen. Den 8en
December 1882 legde hij de II. Geloften af,
zette daarna zijn hoogere -studiën voort in
het studiehuis te Wittem em ontving den
14en October 1884 de H. Priesterwijding.
Zijn zwakke gezondheid; én een ernstig
longlijden, hetwelk hean reeds in zijn stu
diejaren den dood nabij gebracht had, ver
oorloofden hem spoedig niet meer zich
te geven aan het predikambt en de zielzorg,
ofschoon hij toch voor velen in den biecht
stoel een zielkundig leidsman bleef.
-Des te ijveriger legde ihij zicih foe cp hef
schriftelijk apostolaat. Vele apologetische
werkje© van zijn hand zagen het licht en
werden gretig gelezen, zooals „Geen God?"
„Godioochenaarswijabei-d", „Heeft God
werkelijk tot den mensch gesproken?",
„Legende of Historie?", „Maria en de
Bijbel", „Over waarheid, zekertieid, weten,
gelooven enz.", „Pluriformiteit"; „Het
wonder", enz.
ALs trouw zoon van d'en H. Al-fonsus be
vorderde hij het godvruchtig leven -Door
de vertaling van enkele zijner werken:
„De eeuwige waarheden, weg ter zalig
heid"; „De weg d'er goddelijke liefde"; „De
beoefening der liefde tot Jezus-Christus";
„Het gebed"; „De heerlijkheden van Ma
ria". Ook in verschillende tijdschriften en
dagbladen plaatste hij (artikelen, stoms on
der de schuilnamen van Famulus, Maaier,
Dircke e. a.
Zelfs bij andersdenkendeji was hij een
geacht apologeet en nog onlangs uitte een
Profest,antsch blad den wensch, dat er on
der zijn geloof-sgenooten ook apologeten
mochten gevonden worden, zooals Famu
lus het was voor de Roomscfoen.
Niet gering is het aantal Protestanten,
d-at hij door zijn tgeschrifen en zijn mon
deling onderricht de Katholieke kerk heeft
binnengeleid'.
Kalm en rustig, overgegeven aan Gods
H. Wil en voortdurend biddend tot Jezus
en Maria, ging hij den dood tegemoet, die
Zondagavond' circa 11 uur een einde maak
te aan zijn ziekelijk, maar tioch zeer werk-
Ingezonden Mededeelingen
a 30 cent per regel.
BYOUTERIEËN - LEDERWAREN
ENORME KEUZE 4760
PorlemonnaSes - Forlefeuilles -
Sigaren- en Sigarettenkokers
Damestasschen.
ZICHTZEN DINGEN. -W
zaam leven en hem overvoerde naar zijn
God-, Wiens eer hij geheel zijn leven ge
zocht heeft.
Moge hij spoedig hiet loon ontvangen,
dat -God aan Zijn trouwen dienaar beloofd
heeft.
Begrafenis Pastoor Motor.
Gistermorgen had te Rijswijk de plech
tige uitvaart en begrafenis plaats van den
zeereerw. heer B. P. F. Mottir, in leven
pastoor van de parochie van den H. Bomi-
facius, te Rijswijk.
Nadat des morgens om half 10 de Met
ten waren gezongen, werd de plechtige
H. Mis van Requiem deken van Poeldijk,
geassisteerd door de welqerw. hoeren J.
W. B. Nagel en H. C. Kop-pert, beiden"
opgedragen door den htoogeerw. heer G.
Bui jam an, kapelaan der parochie, fcesp.
als diaken en sub-diaken. De weleerw.
zeergel. heer C. J. Boekhorst, leeraar aan
het Seminarie Hageveld, fungeerde als
ceremoniaxius, en den weleerw. heer rector
Th. M. Beukers en kapelaan H. W. J.
Hooseman-s, als cantores.
Na de plechtige H. Mis hesteeg de zeer
eerw. heer P. A. F. Thier, deken van Rot
terdam, den kansel en sprak naar aanlei
ding van de wooTd'en „Zelus domus tuaë"
comedit me". De ijver voor Uw Huis heeft
mij verteerd (Joan. II, 17), de lijkrede ui-t.
Na deze lijkrede werd de absoute en
begrafenis verricht door den zeereerw.
heer J. Th. Boonekamp, pastoor te Heems
kerk.
ONDERWIJS.
Een goed voorbeeld.
neest men in „Het K. S."' vaak K-iachren
over al te geringe bezoldiging der onder
wijzers, het doet goed ook eens de aan
dacht te kunnen vestigen op welgeslaagde
pogingen om hierin verbetering te bren
gen. Een- goed voorbeeld gaf in dezen de
Vereeniging tot bevordering van Katholiek
bijzonder onderwijs in het Bisdom Haar
lem. Deze vereeniging, die haar sporen
op het gebied' van Katroliek onderwijs al
lang heeft verdiend, besloot in haar laat
ste vergadering de salarissen van de on
derwijzers der leerschool aanzienlijk te
verhoogen. W-as vroeger het minimum
f 550 cn het maximum f 1275 voor een on
derwijzer van bijstand, thans bracht zij
het minimum op f 700 en het maxi
mum op f 1550. Daarenboven worden ge
vraagde bijacten met f 100 gehonoreerd en
nief-gevraagde met f50 elk, tot een maxi
mum van f 100. Ook het salaris van het
hoofd der school onderging een flinke ver
betering. Hulde aan „de Vereeniging", die
metterdaad toont hart voor haar personeel
te hebben. Moge haar voorgaan andere
schoolbesturen doen volgen.
Gemeentelijke Aankondigingen.
Maximum-prijzen kaas.
De Burgemeester der gemeente Leiden
brengt tea- algcm-eene kennis, dat de Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Han
del h'eeft goedgevonden:
I. Ingevolge art. 3 der Distributiewet
1916 vast te stellen de navolgende maxi
mum-inkoopprijzen, door de gemeenten te
besteden:
a. volvette' jonge Gouda, Edammer met
Rijksmerk, f75. .50; b. idem zonder Rijks
merk, f73.50; c. jonge Gouda en Bd emmer
40+ f69; d. idem 30+ f59; e. idem 20
f 48.50; f. nagelkaas f 42.50; g. witte kaas
f 42.50, alles per 50 K.G.
II. Aan de gemeentebesturen in over
weging te geven, kaas ter distributie te
verstrekken aan grossiers en aan detail
listen tegen de navolgende prijzen:
a. Volvette jonge Gouda, Edammer met
Rijksmerk, aan grossier© f 66, -aan detail
list f 70; b. idem zonder Rijksmerk f 64 en
f68; c. jonge Gouda Edammer 40+ f63
en f67; d. idem 30+ f 53 em f 58; e. "idem
20 f 44 en 48; fnagelkaas f 38 en f 42;
g. witte kaas f 38 en f 42, alles per 50 K.G.
III. Ingevolge axtt. 2 en 8 der Distributie-
wet 1916 vast te stellen de navolgende
m aximum-kilei nband elpr i j-zem voor kaas:
a. Volvette Jongia Gouda met Rijksmerk
84 ct. per pond of 17 ct. per ons; b. idem
zonder Rijksmerk 81 ct. per pond of 16^6
ct. per om©; c. jonge Gouda, Edammer. 40+
80 ot. per pond of 16^ ct. per ons; d. idem
30 70 ct. per -pond of 14^ ct. per. ons;
e. idem 20 53 ct. per pond of 12 ct. per
ons; f. nagelkaa9 51 ct. pier pond of 11 ct.
pen- ons; e. witte k-aas 51 ct. per pond of
11 ct. pex ons.
IV. Ingevolge art. 8 van genoemde wet
vast ta ©tellen de navolgende maximum
prijzen voor kaas, respectievelijk in den
groot- en den tuissdhenhamdel:
a. Volvette Jonge Gouda en Edammer
met Rijksmerk, f 66 groothandel- en f 70
tuisschenlliandelsprij'S; b. idem zonder
Rijksmerk f 04 en f 68; c. Jonge Gouda en
Edammer 40+ f è3 en f67; d. idem 30
f54 en f58; e. idem 20+ 144 en f48; f.
nagelkaas f 38 en f 42; g. witte kaas f 38
en f42, alles per 50 K.G.
V. Te bepalen, dat de sub IV vastgestelde
maximumprijzen zijn te verstaan franco
station van afzending.
STADSNIEUWS.
Het leven van Mohammed.
Over bovengenoemd onderwerp sprak
gisterenavond de heer G. van Dam, Ab-
actis II van cle Leidsche R. K. Studenver.
eeniging „Sanctus Augustinus" in de al,
gemeene ledenvergadering van deze ver,'
eeniging.
Bij de komst van Mohammed onder de
Arabieren heerschte er groot verval in den
godsdienst. De groote attractie was de z.g.
„zwarte Meteoorsteen", waarnaar velen
een pelgrimstocht maakten, tengevolge
waarvan de stad Mekka ontstond. Een:
groot gemis bij de Arabieren was het
hoogst zelden vermelden van data, waar
door veel uit Mohammed's leven moest
worden nagevorscht uit den Koran, cn
meerdere bijzonderheden geraadpleegd uit
eenige hij-bronnen.
Uit een en ander is afgeleid, dat Moham-
med is geboren omstreeks 571 van onc^
Christelijke jaartelling, in het z.g. Olifan
tenjaar. Dc Mohammedaanschc tijdreke
ning gold evenwel vanaf liet jaar 622, toen
Mohammed van Mekka naar M-edina ging.
Hier heeft hij 10 jaar gewerkt, en voordien
13 jaar tc Mekka. Aldus heeft men Mo
hammed's leven kunnen vaststellen op on
geveer 60 jaar.
Aanvankelijk dichtte men hem een aris
tocratische afkomst toe, doch Mohammed
sprak over andere godsdienstpredikers, die
ook arm waren, zoodat men al spoedig
zijn nederige geboorte begreep. Dat bleek
temeer, als Mohammed vooral tegen de
aanzienlijken pr*edikte.
Op 25-jarigen leeftijd kwam hij als ka
meeldrijver in dienst bij een rijke weduwe,
met wie hij spoedig huwd-e. Van zijn 6
kinderen bleven slechts twee meisjes
over, zoodat hij vreesde geen opvolger ta
zullen hebben. Daarom adopteerde hij een
jongeling tot zijn zoon.
Mohammed achtte de Christelijke',
maatschappelijke inrichting onmisbaar
voor die der Arabieren, en langzamerhand
meende hij de geroepene te zijn, openbaring
te brengen. Daarbij had hij van de Joden
geleerd over het leven hiernamaals, dat er
slechts één God is, Die geen- deelgenoot
heeft. Dit maakte diepen indruk op hem,
en hij predikte deze waarheid verder.
Allengs -ontstond de Islam, wat betee-
kent: overgave, onderwerping. Als voor
schrift, hoe Allah gediend moest worden,
gold bij Mohammed bijzonder het gebed,
dat hij als een audiëntie beschouwde, door
Allah verleend. De lichaamsbewegingen
hierbij vormden het ceremonieel. De open
baringen weiden vervolgens vervat in den
Koran.
Niettegenstaande zijn forschen bouw,
had Mohammed een zwak zenuwgestel,
waardoor hij niet bepaald dapper was, om
zijn leer te vuur en te .zwaard te verbrei
den. De vele nachtwaken overspanden zijn
zenuwen nog meer.
In zekeren nacht verscheen hem de en
gel Gabriel, die hem de onderwerping van
het volk aan Allah gebood. De woorden
van den engel in een verschijning drie
jaren later beschouwde hij als de open
baring, waardoor hij tot profeet was ge
wijd.
Eerst toen trad Mohammed in 't open
baar op. Door list, geweld en bedrog zocht
hij eijn godsdienst te verbreiden. Aanvan
kelijk had hij weinig succes, doch langza
merhand kreeg hij grooter aanhang. Did
hem tegenwerkten joeg hij angst aan, on
der bedreiging van aardsche en eeuwige
straffen.
Als zijn aanhang aanzienlijk versterking
had gekregen door Omar, ging Moham
med openlijk godsdienstoefeningen hou
den. Zijn stadgenooten verdreven hem
toen twee jaar lang, in welken tijd hij
door het vele lij.den wankelmoedig werd,
Inmiddels was zijn1 vrouw gestorven.
Na een visioen vond Mohammed zich'
wederom gesterkt, en huwde opnieuw met
vele vrouwen, 't Waren hoofdzakelijk poli
tieke huwelijken, uit het oogpunt, vele fa
milies aan zich te tin-den.
Eindelijk brok het groote lichtpunt door,
toen eenige bewoners van het latere Me
dina Mohammed's .leer aannamen. Dit was
in 622, den eigenlijken aanvang van den
Mohammedaanschen godsdienst. De tot nu
toe bespotte profeet werd de emir (hoofd
man) van Medina. Doch hij leefde er als
een gewonen inwoner, die niettemin naar
buiten optrad door den bouw van een Mos
kee, en de beslechting van twisten. Dwang
en pressie kon hij nog niet aanwenden; hij
behield ze voor aan Allah.
Mohammed's gewichtige bezigheid was
het winnen van loden, maar dezen dreven
d-en spot met hem, zoodat hij al spoedig
den vern-ietigingsstrijd tegen hen onder
nam. Om de M-ekkaansche heiligdommen
in zijn macht to krijgen, 'begon hij dien hei
ligen ooTlog, waarin eerst tegen liet eir.de
van zijn leven (ongeveer 630) het laatste
woord werd gesproken.
Als Mohammed's macht hooger dan ooit
te voren was gestegen, wilde hij van zijn
leer een wereldgodsdienst maken., doch de
vertegenwoordigers van vele stammen
spotten met hem.
Zijn Laatste bedevaart hield hij in 632:
Bewust, dat zijn aardsche Taak ten eirdJ
liep, sprak hij vermanende woorden tol
ruim 40,000 pelgrims. Tijdens de voorbe
reiding van een veldtocht naar Byzantium
werd Mohammed ziek sommigen zeggej
tengevolge van een vergiftiging en stier!
weldra.
Zijn inderdaad boeiende rede, besloot di
heer Van Dam met een treffende karakter
beschrijving van Mohammed's persoon.
Dr. E. de Vries, alhier is als privaat
docent in de faculteit der geneeskund*
aan de Rijksuniversiteit toegelaten, behal
ve tot het onderwijs in de organische neu
rologie, ook tot het geven van onderwijl
in 'te leer van de aangeboren geestelijk
defecttoestanden. (Stet.)
Met de "St.-ct." van heden zijn verw
den de koninklijk goedgekeurde statut
van de N. V. Nikkelinrichting en Met#
warenfabriek „Nitor", alhier.
