BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
blad Verschijnt eiken dag, uitgez. Zon- en Feestd.
De Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling
Leiden 11 ct. p. week, f 1.45 p. kwartaal; by
w agenten 12 ct. p. week, f 1.60 p. kwartaal,Franco
'post fl>8G p. kwartaal. Heb Geïllustreerd Zondags-
jd is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 20 ct.
kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers
ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
9e Jaargang. MAANDAG 19 NOVEMBER 1917.
Bureau STEENSCMUUR 15 - LEIDEN. Interc. YeUXoon 935.
No. 2471
Postbus 6.
Be Advertentieprijs bedraagt van 15 regels fO.W
elke regel meer 15-ct. Ingezonden mededoelmgen rno
16 regels f 1.50, elke regel meer 80 ct., met grafts
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting,
Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen woadem
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en
verkoop 40 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer lot
Geld en de goede zaak.
De mensch kan nu eenmaal niet leven
m idealen. En, als iemand gloeit van
ifde voor de goede zaak, maar zijn
ars blijft plat, dan cal hij daarbij ook
rteren van honger.
Dat is de nuchtere werkelijkheid. Maar
artegenover staat toch ook, dat geld-
rdienen en liefde voor de goede zaak
altijd elkaar mogen'dokken zeker
o i t -alsdoel en middel!
Jammer, dat het soms "gelukkig:
- den schijn wekt, alsof de liefde
or de goede zaak hangt aan gouden
orden
Zouden er niet veel minder edele natu-
rijn, die zich in groote opofferingsge-
idheid voor de goede zaak een Kamer-
el willen laten welgevallen, tzoo daar-
niet een behoorlijk honorarium met
■uitzicht op pensioen verbonden was?
n begrijpe ons goed: dat honorarium
iten wij volstrekt niet te hoog voor
land, die het beste van zijn persoon en
grootste gedeelte van zijn beschikbaren
aan het veeleischende Kamerlidmaat-
lap geeft. alléén wijzen wij op het
allig gevolg daarvan, dat er nu zullen
die uitsluitend daarom
ar het Kamerlidmaatschap zullen din-
terwij]eij het doen voorkomen,
of zij, uit den drang van liefde voor de
•de zaak, ten slotte toch maar aan den
nsch der kiezers gevolg geven!
ioo is 't b.v. ons inziens een geluk voor
openbare leven, dat het lid-zijn van
gemeenteraad in de meeste gemeenten
chts een onbeduidende geldelijke beloo-
f met zich brengt. Ware dit anders,
openbare leven ;in de gemeenten tfou
ziekt worden door den tzooals dr.
yper liet geestig-typeerend uitdrukt in
Stónüaard" 'den „bacil van het
Srantisme". Niet alleen- meer om de
doch^ dan ook om het geld zouden
onder den schoonsten vorm van on
tuchtigheid overal tientallen aspiran-
naar voren dringen!
lammer is het ook, als men soms
bemerken, dat een werkelijk
oie toewijding aan de goede zaak maar
l'stonds weer moet worden gezet in den
acler iüooien schijn van het geld!
iogmaals: Wie al zijn krachten stelt in
ast, der goede zaak, heeft izelfs den plicht
lorgen, dat hij en de zijnen feen ibehoor-
een alleszins passend levensonder-
ïd hebben. Maar sterk veroordeeld en
erp gelaakt moet worden het streven,
maar steeds en in alles het ge-ld-
Üienen op den voorgrond te stellen,
ian hunne liefde moet men de katholie-
erkennenóók aan hunne o n-
Imzuciit ige toewijding aan de
angen van de goede taaak, de zaak van
godsdienst, de zaak van de kerkt
ppe strijd in Vlaanderen. - De
lichten bij Asiago. - Jaffa door de
gelschen bezet. -Zeegevecht bij Helgo-
J. Nog geen rust in Rusland.
Overzicht
'an de meeste der gevechtsterreinen is
nieuws niet veelbeteekenend. Zoo bleef
Vlaanderen de .actie beperkt tot
middelmatigen geschutstrijd. Naar de
itschers mededeelen, hebben eij bij St.
entin een, door de Franschen met krach-
vuur voorbereiden aanval, afgeslagen,
de Aisne en Maas trad de artillerie
beidé partijen zeer op den voorgrond;
uitaten worden evenwel 'nog niet ge
ld.
lij Asiago ondernamen de Italia-
zeer krachtige tegenaanvallen, die tot
woede, gevechten van man tegen man
iben geleid. Daarentegen hebben de Cen
ten aan de beneden-Plave nog eenige
gtestellingen bezet.
)e Italianen melden, dat zij den tegen-
ader in de streek vair Fagaro hebben
gevallen, en hem in de bocht van de
ve steeds meer in het nauw brengen,
^illustratie noemen zij de volgende cij-
Inlret geheel werden den 16en en 17en
den rechteroever van de Piave 51 offi
cieren en 1212 manschapipen gevangen geno
men en 27 machinegeweren buitgemaakt.
Daartegenover geven de Centralen als hun
buit aan, dat zij van half Juli tot half No
vember 45,550 vierkante K.M. terrein heb
ben gewonnen. In deze periode maakten
zij 390,500 gevangenen en veroverden 3233
kanonnen.
Zaterdag hebben wij reeds aangekon
digd, dat in Palestina de val van
Jaffa te wachten stond. Een ,,Reuter"-be-
richt meldt thans, dat de Engelschen-deee
plaats hebben bezet, in samenwerking met
dê Australische en Nieuw-Zeelandsche be
reden troepen. Er werd geen tegenstand
geboden. De vijand zet, naar gebleken is,
den terugtocht in Noordelijke richting
voort. Dit nieuwe Engelsehe succes in Pa
lestina is voor hen zeer beteekenend voor
hun verdere actie in dat gebied.
De Japansche minister van financiën
heeft verklaard, dat het geheel en al on
mogelijk is om troepen te zenden aan de
bondgenooten in Europa. Deze begrijpen de
moeilijkheden en hebben daarom ook nooit
verder aangedrongen, verklaarde de minis
ter voorts.
Misschien zal morgen het bericht we gr
opduiken, dat de Japanners toch zullen
helpen en In elk geval is het nog geenszins
duidelijk, welke maatregelen Japan denkt
te nemen met het oog op den toestand in
Rusland, waarover het 'Zich zoo ongerust
maakt.
De minister heeft er nog op gewezen, dat
Japan de Europeesche bondgenooten mid
dellijk en onmiddellijk zeer geholpen heeft,
ongeveer tot 'n bedrag van 12 milliard gul
dén. Dat deze hulp, zooals vaak gebleken
is, niet buitengewoon onbaatzuchtig was,
heeft de minister er niet bij gezegd.
0p Zee.
Gevecht bij Helgoland.
De Engelsehe admiraliteit deelt mede,
dat bij een zeegevecht bij Helgoland een
Duitsche lichte kruiser in brand is gescho
ten, een mijnveger in den grond is geboord
en een andere lichte kruiser zwaar be
schadigd is.
De Duitsche marinestaf meldt, dat aan
Engelsehe -zijde 6 groote kruisers of linie
schepen aan den strijd deelnamen.
België.
Een nieuw ministerie.
Wij kunnen ons nogmaals, schrijft „Vrij
België", verheugen in de oprichting van
een nieuw ministerie. Het wordt in het le
ven geroepen bij kon. besluit van 12 Octo
ber en heet het ministerie van Staathuis
houdkundige zaken. Daarmee is het do
tzijn vol.
De wegvoeringen.
Aan de Vlaamsche kust zijn de Duitsche
autoriteiten thans ook begonnen met het
wegvoeren van knapen naar het Yser-
front, waar zomoeten helpen bij het aan
leggen van versterkingen. Eveneens gaan
de Duitschers voort met vrouwen uit Heyst
en andere plaatsen te dwingen militairen
arbeid te verrichten.
Engeland,
Mooi vrouwenwerk!?
De board of trade deelt mede, dat op het
oogenblik 670,000 Engelsehe vrouwen in de
munitiefabrieken werken.
rt Zal wel een verheffenden en verede
lenden invloed hebben op den geest dier
vrouwen!
Oorlogsslachtoffers!
Italië.
D© geestelijken op hun pos!.
Naar de „Corrierre della Sera" meldt,
heeft de H. Vader aan de geestelijke over
heden bevel gegeven, ook in geval van
een vijandelijke invasie, op hun post te
blijven.
Rusland.
Verwarde en vage berichten.
Geheime verdragen.
Naar de Weensclie bladen uit Stockholm
vernemen, wordt door de nieuwe Russische
Regeering bekend gemaakt, dat in het
Winterpaleis drie geheime verdragen van
Kerenski gevonden werden.
Lenin gevangen genomen?
De ..Herald" verneemt uit Kopenhagen,
dat het Russische gezantschap bevestigt,
dat de Bolsjewiki bij Tsaa-kojo Selo zijn
verslagen en dat Kerenski meester van
den toestand is.
Lenin moet gevangengenomen zijn.
Uit Stockholm wordt aan de „Echo de
Paris" gemeld, dat Moscou het centrum
is van de voorloopige regeering voor ge
heel Rusland.
Eon compromis Susschen Lenin en
Kerenski?
Volgens t:. Weenen ontvangen berichten,
is een compromis tusschen Lenin en Ke
renski tot stand gekomen. Naar verluidt,
staat het vast, dat Lenin de overhand
heeft behouden en dat" Kerenski zich aan
verschillende wenschen der Bolsjewiki
heeft moeten onderwerpen.
Staatsgreep in Finland.
In Finland hebben c'e socialisten Donder
dag een staatsgreep gedaan waarbij ze
door de maximalistische soldaten werden
gesteund. Zij maakten-zich meester van de
telegraaflijnen en van alle officieele in
stellingen en trokken naar den Senaat,
dien ee ontbonden verklaarden. Ook de
Landdag is ontbonden en de oude Land
dag, met zijn soci'aliMische meerderheid,
zal weldra worden bijeengeroepen.
Handelsverdrag m«t Engeland opgezegd.
Het Staatsblad maakt bekend, dat den
24n October de Russische Regeering het
handelsverdrag van 12 Jan. 1859 heeft op
gezegd tegen 24 October 1918. De Russische
Regeering wijst er op, dat de economische
voorwaarden, door den oorlog ontstaan,
haar gedwongen hébben de bestaande ver
dragen te herzien. Zij voegt er aan toe, dat
zij geneigd is met de Engelsehe Regeering
tot een schikking te komen voor het over
gangstijdperk.
Zwitserland.
De „vredesconferentie".
De „Züricher Post" verneemt, dat de in
ternationale vredesconferentie in Zwitser
land zal plaats hebben op 19 November.
De onzijdige vertegenwoordigers sullen
eerst confereeren 'met ',de vertegenwoordi
gers der Centrale Rijken en dan met ver
tegenwoordigers der Entente. De vertegen
woordigers der Centrale Rijken zJouden
gisteren in Zwitserland aankomen.
Vereenigde Staten.
De opperoorlogsraad.
President Wilson heeft aan zijn verte
genwoordiger in Europa, kolonel House,
doen weten, dat de instelling van een
óppersten raad der geallieerden hem zeer
noodzakelijk voorkomt en dat hij kolonel
House verzoekt, te zamen met den chef van
den Amerikaansclien §far\ "de eerste zitting
van den oorlogsraad bij te wonen.
Levensmiddelen voor de neutralen.
Een Havas-telegram uit Washington be
vestigt nogmaals, dat de Vereenigde Sta
ten voor de Noordelijke neutralen in ruil
voor scheepsruimte, een voor hun behoefte
voldoende hoeveelheid levensmiddelen be
schikbaar zullen stellen.
Japan.
Hoe Japan de Entente steunt.
Shoda, de minister van financiën, ver
klaarde in een rede, dat het volstrekt on
mogelijk is, Japansche troepen naar Euro
pa te zenden. De geallieerden erkennen de
daaraan verbonden moeilijkheden en zij
hebben in deze aangelegenheid dan ook
nooit pressie uitgeoefend. Japan's bereid
willigheid tot het ondersteunen van de
zaak der geallieerden blijkt echter uit zijn
medewerking en hulp op maritiem, indus
trieel en financieel gebied. De aan de ge
allieerden verstrekte directe geldelijke bij
stand bedraagt thans 1,000,000,000 pd.st.
De scheepslevering.
Officieel wordt medegedeeld, dat Japan
genoodzaakt is de onderhandelingen voor
een overeenkomst met de Vereenigde Sta
ten, volgens welke eerstgenoemde staat
250,000 ton scheepsinhoud zou leveren in
ruil voor 175,000 ton staal, af te breken.
Japan is niet in staat den eisch van Ame
rika te accepteeren betreffende den ouder-
domsgrens en den prijs der schepen.
Buitenlandsche Berichten.
land" goeft dominé dr. Karl Auer een be
schouwing over ,,Protestantisme en Katho
licisme in het toekomstige Duitschland",
hetwelk wij aan de „Msbd." ontleenen.
Auer zegt o. m.:
Wij constateeren, dat in Duitschland tot
nu toe de Katholieke Kerk de grootste en
zekerste winst uit den wereldoorlog getrok
ken heeft. Dit is een objectieve, iedereen
bekende waarheid.
Vooreerst is het in het belang der volksr-
eenheid, dat de Jezuïetenwet, \yelke voor
de Katholieken een achterstelling was, ge
heel is opgeheven. Verder deelt men alge
meen de meening, dat den Roomschen aal
moezeniers een meer beduidend arbeids
veld ten deel viel, dan den Qvangelischen.
En ten derde hebben Paus en bisschoppen,
door hun energiek optreden ten gunste
van den vrede, een sympathie verworven,
die voor de toekomstige machtsontwikke
ling van het Katholicisme van groote betee-
kenis zal zijn.
Iloe zal nu deze vooruitgang op de toe
komst der evangelische kerk inwerken.
Men kan niet ontkennen, dat de Jezuïeten
orde voor den Katholieken godsdienst uit
stekend pionnierswerk verricht heeft en
ook in de toekomst verrichten zal. Alles te
zamen genomen, moeten wij nochtans het
Jezuïeten-gevaar niet te hoog aanslaan.
Meer bedenkelijk lijken ons de beide an
dere feiten, die aan de Katholieke Kerk
een overwicht gegeven hebben, n.l. het
openlijk aangenomen leerstuk, dat de Ka
tholieke aalmoezeniers onze meerdere blij
ken in de Katholieke vredes-propaganda.
Wij staan hier in ieder geval voor het
feit, dat de evangelische kérk, gedurende
den oorlog, bij de breede® volkskringen
geen vermeerdering van sympathie te boe
ken heeft.
Verzwakt komen onze evangelische ker
ken uit. den oorlog te voorschijn en deze
verzwakking beteekent een triomf voor den
Katholieken godsdienst.
Protestantisme en Katholicisme in
Duitschland.
In het tijdschrift „Das Neue Deutsch-
Nederland en de Oorlog.
De „Do.llard" in den grond
geschoten.
Hier te lande is bericht ontvangen, dat
het motor-stoomschip de „Dollard", toe-
behoorende aan de Mij. „Bestevaer" te
Amsterdam, door een Duitsche duikboot
in den grond is geschoten. Er zijn zes man
van de bemanning door een Spaansch
visschersvaart'uig te Vigo geland. Men
vreest, dat drie leden der bemanning zijn
-omgekomen.
De „Jacob a YM 205" in den
grond geboord.
Men meldL uit IJmuideri: Volgens het
rapport van een Scheveningséhen logger
is de „Jacoba YM 205" in de lucht gevlo
gen. Alle opvarenden zouden verdronken
zijn. Van bevoegde zijde wordt evenwel
bevestigd, dat de „Jacoba YM 205"-in den
grond is geboord.
De logger KW 85.
Bij de reederij N. Parlevliet te K a t-
w ij k is van het Duitsche consulaat be
richt ontvangen, dat hun logger KW 85
tot zinken is gebracht. Zes iman zijn te
WiLheLmshafen geland. Eén opvarende is
gedood, naar werd medegedeeld, bij het
ontladen van een revolver,
Postzegelö.
In het begin der volgende maand zullen
er wederom postzegels in omloop worden
gebracht van 17Vè. 25% en 50 cent.
Spoorwegvervoer.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel brengt ter kennis van belang
hebbenden:
I. dat in het algemeen ontheffingen van
de verschillende beperkende bepalingen op
het spoorwegvervoer door de afdeeling
crisiszaken van eijn departement niet mo
gen worden toegestaan dan in geval van
klaarblijkelijke noodzakelijkheid en in
geen geval zullen worden verleend, wan
neer dit vervoer op eenigerlei wijze te wa
ter of op andere wijze kan geschieden;
II. Idat ontheffingen ten aanzien van het
vervöèrverbod van brandhout sJechts dan
mogen worden toegestaan, wanneer dit
brandhout bestemd is voor industrieele
doeleinden en blijkens een verklaring van
den betrokken burgemeester dit hout voor
het gaande houden van het bedrijf* noodza-
Brandstoffencommissie
Lelden.
Met het oog op de tweede distributie van
Brandstoffen voor Groep A (huisbrand)
d.ie in het begin der maand December aai
plaats hebben, wordt bekend gemaakt,
dat de inlevering van brandstoffenkaa*.
ten niet de bestelbiljetten der vorige distri
butie niet per post moet geschieden, zooala
op de brandstoffenkaart vermeld staat,
doch dat deize kaarten door of namen»
houders moeten worden gebracht aan een
der hierna te noemen bureaux,
dat het zoowel in de Gemeente Leider»
als in de Buitengemeenten aan ieder vrij
staat de brandstoffenkaart in te leveren
aan het Bureau of bij de Sub-Commissi»
zijner keuze, doch dat .door deze inlevering
van de brandstoffenkaart, ieder ook voo?
de verdere distributie geacht wordt,-bij dat
Bureau of bij die Sub-commissie te zijn
ingedeeld,
dat aan ieder bij de inlevering der
brandstoffenkaart een legitimatiekaart zal
worden verstrekt, welke kaart zorgvuldig
moet worden bewaard, daar de brandstof
fenkaart met bons alleen wordt teruggege
ven op vertoon dezer legitimatiekaart,
dat in de Gemeente Leiden voor inleve
ring der brandstoffenkaarten wordt sitting
gehouden in:
1. Gebouw Hooigracht 1416;
2. Stadsreiniging, St. Jacobsgracht;
3. Gasfabriek, Langegracht;
4. Stadstimmerwerf, Galgewater, en
5. Zwemschool, Oude Heerengracht,
op Donderdag 22 November voor hen,
wier familienaam aanvangt met de let
ter AH,
op Vrijdag 23 November voor hen, wier
familienaam aanvangt met de letter IR,
op Zaterdag 24 November voor hen, wier
familienaam aanvangt met de letter SZ,
telkens van des voormiddags 812 uur en
des namiddags van 15 uur,
dat de zittingsdagen der-Sub-Commissie
nader bekend zullen worden gemaakt.
De Directeur van het Brand-
stoffenbureau,
KRAMER.
kelijk moet worden aangevoerd en niet van
elders kan worden betrokken;
III. dat. ontheffingen ten aanzien van het
vervoerverbod op velschillende bouwmate
rialen slechts dan mogen worden toege
staan, wanneer de«e bestemd zijn voor in
aanbouw .zijnde of zeer noodzakelijk aan te
vangen bouwwerken, blijkende uit een
verklaring van de Rijkscommissie voor
Bouwmaterialen;
IV. dat meergenoemde ontheffingen al
leen kunnen worden verleend, indien voor
elk station van vertrek, waarvoor goede
renwagens worden aangevraagd, een af
zonderlijke schriftelijke of telegrafisch»
aanvraag wordt ingediend;
V. dat telefonische aanvragen geen resul
taat kunnen hebben;
VI. dat in verband met een geregelde af
doening van de overige zaken, aanvragen,
welke niet aan bovenstaande voorwaarden
voldoen, door de afdeeling crisiszaken van
zijn departement, zoo «ij al niet onbeant
woord ter zijde moeten worden gelegd, niet
anders zullen kunnen worden afgedaan
dan door terugzending van het verzoek zelf,
voorzien van een stempel-afdruk, luidende:
Venzoek geweigerd, afdeeling Crisiszaken,
Bureau Vervoer."
Het brandstoffenrantsoen.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
dé Voedselvoorziening meldt:
Er blijkt eenig misverstand te bestaan
omtrent hét-voor 1 December a.s. te ver
strekken gedeelte van het rantsoen brand
stoffen van de gezinshoofden die behooren.
tot de Ille en hoogere klassen.
De toestand is aldus. Ten behoeve van
fhle gezinshoofden, onverschillig tot welke
klasse .zij behooren, zijn thans zes brand
stoffen-eenheden ter beschikking van de^
brandstoffencommissiën; gedeeltelijk «ijn
deze reeds aan de verbruikers afgeleverd,
gedeeltelijk zijn die nog in voorraad. Zoo
zijn om een voorbeeld te noemen ira
Den Haag vier eenheden reeds aan de ver
bruikers verstrekt, waarvoor dus '12 bona
van de brandstoffenkaart zijn in ontvangst
genomen. De andere twee eenheden zijn
voor de verbruikers in voorraad en zullen
weldra worden verkrijgbaar gesteld. Wan
neer dit geschieden zal, wordt nog nader
bekend gemaakt.
Het Is de wensch van de Rijkskolendis-
FEUILLETON.
hristen-helden in Japarh
op deze edele Prinses, die mij duizend-
at meer beminde dan ik had verdiend,
gruwelijke bepalingen van het vervol-
gsedict toepas. Raad mij daarom wat ik
«moet om haar leven te redden. Wees
n onmensch en help mij!"
(Zeker, een vrouw als Lucia zal niet
tven door beulshanden of als slachtoffer
de wraak eener vrouw, wanneer ik het
kinderen kan!" riep Safioye, op Lucia
blik werpend vol bewondering. „Gij
gelijk: zij moet het kasteel verlaten;
!alve Himfe staat liier ook nog Terasaba
>r naar het leven. En daar zijzelve niet
vluchten, en, wanneer zij met geweld
bet kasteel wordt verdreven, zonder
'gen twijfel in handen van Terasaba's
toten eou vallen, moeten wij haar er-
anders gevangen zetten, ten einde
f leven te redden. Ik heb de zaak reeds
[Qijzelven overdacht en wilde u voor-
ton, mij met haar redding te belasten.
wij haar naar het lustslot van Sima-
brengen! In het kleine kapelletje op,
het rif zal zij onder strenge bewaking vei
lig, zijn."
„Goed; weg met haar! Ik zie heel goed,
wat gij wilt. Gij zijt van plan haar op een
goeden dag van daar te ontvoeren! En zij
is het ten slotte met u eens en heeft mij
hier wat comedie voorgespeeld! Ja, dat ver
moed ik, dat geloof ikZoo kan ik ook
gemakkelijker aan de dochter van den
groot-admiraal denken, dan wanneer ik
niij haar zou moeten voorstellen als een
engel in menscliengedaante! Neen, niets
daarvan! Gij. kunt mij die gedachte niet uit
mijn hoofd praten. Weg, weg met haar! Ik
wil haar in eeuwigheid niet meer aien!"
En hij sloot de oogen en keerde haar den
rug tae. „Kom, edele' vrouw", zeide Sa
fioye. „Het is beneden onze waardigheid
en vooral beneden de uwe, op zulk een
verwijt ook maar iets te antwoorden!"
„In eeuwigheid niet meer zien!" her
haalde Lucia sidderend in haar hart, en
volgde Safioye met een laatsten, onbe
schrijflijk treurigen blik op haar wanftopi-
gen echtgenoot.
Lucia venzocht Safioye, van de beide
knaapjes en van de ten vuurdood veroor
deelde edellieden afscheid te mogen ne
men, en hijzelf vergezelde haar eerst naar
den Nöorder tore% Zij trachtte de diepe
smart, die haar hart vervulde, te verber
gen. Toen de beide knapen jubelend naar
„tante Luus" kwamen toesnellen, wist zij
zelfs haar gelaat te dwingen tot een glim
lachje en vleide zij hen tegen zich aan als
een moeder hare kinderen. Vervolgens luis
terde zij een, oogenblik naar het vroolijke
gesnap van den kleinen Matthias en het
meer ernstige gesprek van den een weinig
onderen Frans. Beiden vroegen naar hun
ouders en Lucia deed haar best hen te
troosten met de verzekering, dat hun vader
hen spoedig «ou komen bevrijden. Frans
zag haar zoo vorschend in de oogen, dat
zij er haastig bijvoegde: „Wanneer het
Gods wil isj" Vervolgens vroegen zij naar
Hede, en nu vernam Lucia voor het eerst.,
dat de oude voedster sinds den vorigen
avond verdwenen was.
„Zij was voortdurend zoo bedroefd, en
kon het niet meer uithouden", verklaarde
Frans. „Zij wilde ons overhalen met haar
te vluchten, evenals een paar dagen gele
den de goede mevrouw Joanna, die thans
zelve gevangen is. Maar gij weet toch, tan
te Luus, dat wij Safioye op ons eerewoord
beloofd hebben niet te zullen vluchten. Dat
hebben, wij ook aan Ilede gezegd, doch zij
antwoordde: „Ik heb niets beloofd, en ik
geef geen cent voor mijn eerewoord! Ik ga
naar Meako, naar vorst Ukon-Dono; die
moet. Lucia, zijn petekind, en u redden;
want dat is een goed en moedig heer!" En
Hede is daarna gevlucht. En nu wachten
wij totdat die groote held komt, om ons te
bevrijden. Zoudt gij denken, dat hij spoe
dig hier is?"
„Zeker, wanneer Onze Liei^ Heer het
wil", antwoordde tante Luus weer.
Doch i de kleine Matthias schudde het
hoofd en zeide zeer ernstig: „Ik geloof niet,
dat Onze Lieve Heer het wil, maar dat wij
bij Hem en bij onzen Vader in den Hemel
moeten komen. Daar is het ook veel mooier.
Tante Luus, ik heb laatst gedroomd, dat ik
in den Hemel was, ..en. toen ging ik met
Frans en papa in een mooi gouden scheep
je varen op een vijver van het paradijs. En
het scheepje ging vanzelf vooruit, want de
engelbewaarder stond aan het roer en deed
het eijden zeil opzwellen door den wind
van zijn vleugels. En rondom ons zwom
men de prachtigste watervogels en vis-
schen o, zoo mooi, dat ik 't niet zeggen
kan in alle mogelijke kleuren! En zij
lieten zich vangen en speelden met ons. En
een menigte engelen vlogen als duiven om
ons heen en zongen en wierpen ons de
heerlijkste vruchten toe. O, welk een geluk!
.Wat. heb ik geschreid, toen ik daarna jyak-
ker werd! En zij «eiden ons, dat aan den
overkant van den vijver de echte hemel
pas begon, waar Onze Lieve Heer en de
H. Maagd wonen en ik meende tusschen
de boomen van het paradijs door reeds d#
gouden muren van de hemelsche stad te
zien schitteren. „Vooruit! Vooruit!" riep
ik, „naar Onze Lieve Vrouw en Onzen Lie»
ven Heer!" Maar Frans zei: „Neen, wij
moeten moeder en tante Luus ook meene
men, en hij wees naar den oever, waar wil
van wal warerf gestoken. Daar stondt gil
met mama en gij hadt tranen in de oogen,
maar gij klaptet vroolijk in de handen*
toen gij ons in het gouden scheepje zaagt
„Vaar terug en haal haar!" z«i Ik tot den
engelbewaarder. Maar de«ze antwoordde:
„Later, heel spoedigl Ziet ge wel, zij hei>«
ben nog lichamen en kunnen daarmee niet
in het scheepje stappen. Maar later, ai»
Onze Lieve Heer haar roept, zullen wij
haar afhalen." Zoo sprak de engelbewaar»
der, en toen ben ik wakker geworden. I*
beproefde weer in te slapen en omdat dit
niet ging, heb ik geschreid. En nu wacht i)É
eiken nacht op dien mooien droom, maat!
hij komt niet terug. Wat moet ik doen,
tante Luus, om te maken, dat hij terug*
komt?,"
(Wordt vervolgd.),
