Utah Courant".
i/eed© BSad.
VRAGENBUS.
dag 17 November 1917
uivelfabrieken.
I.
een kort bericht maakte er rnel-
n, dat te Noorden dé heer II. Kla-
Alkmaar, in een vergadering ge-
heeft over de Zuivelfabrieken, van
[ede een uitvoerig verslag in ons
worden geplaatst. Om het belang
en het onderwerp ruimen wij er
plaats voor in:
iegon met de tegenstelling te schet-
ichen N.-Holland en Z.-Holland,
fabriekmatige «zuivelbereiding be-
NAHolland zijn thans pl.rn. 145
lieve kaasfabrieken, terwijl er in
id geen te vinden is. Hierdoor is
moeilijk in Z.-Holland een begin
n, door de oprichting eener fa-
mdat men van ouds gewoon is de
f te -^rkaren, omdat men met de
ur geheel moet breken,
svone vorm van kaasfabriek is de
lieve fabriek,' waar de boeren zelf
een het bestuur vormen, doch ook
regel een boer als directeur benoe-
e dan de dagelijksfche leiding op
:mt. Men nam met 15 a 20 boeren
atief, verplichtte zich tot levering
melk, en bouwde een fabriek'. Men
us een kostenberekening te maken
te bouwen fabriek, naar de hoeveel-
!k, welke geleverd kon worden, ter-
door de verplichte levering steeds
was een voldoende quantum
hebben om de fabriek te laten wer-
el fabrieken zijn met dit aantal le-
onnen en zijn tot groote bloei ge-
omdat zich zeer spoedig' meerdere
insloten.
[en vorm betreft: men kan coüpera-
n werken en als Naamlooze Ven-
ap. Als coöperatie slaagt men vol-
[Ieeft men coöperatie, dan is ieder
ikelijk, terwijl men bij een N. V.
N. V. moet hebben op coöperatie-
ndslag. DeZe coöperatieve grond-
verplichte melklevering zijn nood-
omdat anders leden bij minder
ang van zaken, hun product, de
i andere wijze, b.v. door kalveren-
productief kunnen maken, waar-
leden schade zouden lijden,
de tijd wel slecht om tot het bou-
een fabriek over te gaan, door de
osten der bouwmaterialen en ma-
doch men kan de organisatie klaar
zoodat bij betere tijden direct
kan worden overgegaan,
sen van fabriekmatige «zuivelfabrie-
boterfabriek, kleine kaas-, groote
riek en.de meest moderne: de zoet-
insfabriek.
de b o t e r f a b riek, .wat
htïng en de exploitatie betreft, ver-
e goedkoopste. De onkosten bedra-
!hts Vz cent per liter. De melkop-
is geregeld in de boterfabrieken
1 de boterprijs. Thans betaalt men
y| cent-li1^ cent voor de melk.
ondermelk wordt' 4 cent per L. ge-
waardoor men komt tot een melk-
in 14 cent, het bedrag van dezen
rijs., De ondermelk kan thans niet
mesten van varkens productief
gemaakt, omdat er onvoldoende of
achtvoer is. In Friesland fabriceer-
na de boterbereiding uit de onder-
ïgere kaas. Toen de zuivelbereiding
eds vooruit werkte zijn in Friesland
)1 groote. fabrieken gebouwd, welke
ericht zijn voor magere kaas. De«ze
ju hebben echter niet steeds vol-
resultaten afgeworpen, en wel voor-
at op de magere kaas veel door uit
wend verloren. Wanneer de afna-
de markt niet-geregeld ging, kreeg
de fabrieken een opeenhooping van
waarvan de waarde zeer goed tot
kon terugloopen; doordat, de prijs
kaas geruimen tijd laag kan
men dan een massa-aanbod die
rraag overtrof, en men ging verlie-
w fabrieken ontvangen de leden de
karnemelk terug voor de fokkerij,
aofdzaak staat vast, dat men in een
riek moet hebben goed water en
?oed waschwater. Daar de groote
ibrieken veel water noodig hebben,
het regenwater bij bacteriologisch
iek dikwijls door bacteriën is ver-
igd gebleken, gevoelen wij hierdoor
at van goed water veel afhangt. Nu
voordeel van de boterfabriek, dat
bijna geen last van heeft, en wel
om "de werkwijze der boterbereiding In de
pasteurs. In de pasteurs wordt de melk
gekookt tot 12 graden Celsius, verhit tot 90
96 graden Celsius en daarna weer ver
koeld tot 8 graden C. Deze verwarming en
afkoeling gebeurt in 2 A 3 minuten. De
pasteurs werken geheel afdoende, doordat
«zij van buiten stoom hebben en van binnen
ijswater of amoniak. Door deze snelle ver
hitting wordt de melk bacterievrij ge
maakt.; echter wordt ook de melkzuur
bacterie gedood, welke onmisbaar is voor
de kaasbereiding. Ingeval men deze ge
pasteuriseerde melk toch zou gaan ver
werken, zou men een smakeloos product
krijgen. Hierin wordt voorzien door dé toe
voeging van reinkultuur, of zure melk.
Men ent dan de bacterievrije melk in met
de melkzuurbacterie, welke «zich in een
minimum van tijd in de bacterievrije melk
ontwikkelt.
In Noord-Holland Avordt de melk meer
en meer door centrifuges ontroomd, en wel
op ieder percentage. In de centrifuge wordt
de ondermelk, doch ook al het vuil wat in
de melk^is, tegen den wand der centrifuge
geslagen, terwijl het vet, de room, in het
midden blijft. Beide worden door twee
pijpen, een in het midden en een aan de
zijde der centrifuge, afgevoerd. Hierdoor
begrijpt men dat men de boterbereiding in
een fabriek voor een groot deel in eigen
hand heeft; men- heeft, niet als eisch te
stellen bacterievrij water en, wat het voor
naamste is, men heeft niet zooveel gebre
ken. Is de fabricatie y2 cent per liter, bij de
kleine kaasfabrieken bedraagt deze 1 cent,
zelfs bij de groote fabrieken 2 cent per L.
D e z.g. kleine kaasfabriek is
wel voor instandhouding van het bedrijfs
leven op de boerderij het beste type, omdat
zij is dagfabriek. De boeren brengen één
keer per dag, 's morgens, de volle melk
van den morgen en de afgeroomde melk
van 's avonds naar de fabriek en ontvan
gen hun wei, b.v, 80 pet. van de geleverde
melk, terug voor het fokken van kalveren
en het mesten van varkens. Men laat dan
het bedrijfsleven ongestoord en verwerkt
slechts gezamenlijk de melk tot kaas, waar
door men natuurlijk groote arbeidsbespa
ring krijgt. Nu maakt men in N.-Holland
geen volvette kaas. De reden hiervan is
de.ze, dat al het vet in de kaas, vooral het
botervet, niet betaald wordt in kaasvorm.
In N.-Holland maakt men kaas met 40 pet.
vet in de droge stof; in Friesland veelal
met 30 pet. vet in de droge stof. Men doet
dit soms ook op de boerderij in Z.-Holland,
als in den winter de melk te dik en te vet
is, omdat anders de kaas een te slap pro
duct wordt. Het botervet gaat bij de berei
ding dan dikwijls over in boterzuur, waar
door de smaak van de lcaas bedorven
wordt. In N.-Holland kaasde men vroeger
ook twee keer daags. Toen begon men ech
ter één keer te kazen en onder leiding van
de zuivelconsulenten vooral Dr. Sehey,
van Horn, heeft zich hierin steeds als stoe
re werker leeren kennen beviel dit veel
beter, vooral omdat ook het slappe product
uitgesloten was. De dagfabrieken moeten
hebben 40 pet. vet in de droge stof, echter
staan de meeste 43 k 45 pcL af. Als men
thans nagaat dat de boterprijs f 3.50 per
K.G. is en de kaasprijs f 1.14, dar; begrijpt
men direct, dat het botervet als boter ruim
f2 per K.G. meer opbrengt dan als het in
de kaas blijft en als kaas ter markt wordt
gebracht.
De uitbetaling naar vetgehalte maakt
dat iédere leverancier de werkelijke waar
de voor de melk krijgt uitbetaald, terwijl
men door het monsternemen steeds ieder
kan waarschuwen als hij tekort of teveel
afroomt. Dit is vooral goed, omdat men
dan steeds een gelijk product houdt.
Deze fabrieken, welke werden opgericht
voor 3 400 koeien, kostten voor den oor
log pl.m. f 15,000.
In Hoorn heeft men een vakschool voor
kaasmakers en een cursus voor melkcon-
troleurs; men had dus slechts noodig een
goeden vakkundigen kaasmaker, die in den
zomer een noodhulp nam, en men ging be
ginnen. Deze twee menschen, in den winter
alleen de kaasmaker, kunnen het werk
zeer goed af, .zoodat de arbeidsbesparing
direct sterk in het oog springt, daar vroe
ger toch zeker 20 boeren zelf al het werk
aan de kaas moesten verrichten. De boter
welke men karnde van de melk die
's avonds werd afgeroomd, werd door de
boeren steeds zelf aan de markt gebracht.
In een vervolg zullen we de twee meer
moderne fabrieken, de groote kaasfabriek
en de condensfabriek, behandelen.
II. R.
KERKNIEUWS.
Een eeuwfeest.
De Congregatie der H.H. Harten van
Jesus en. Maria en der-Eeuwigdurende
Aanbidding herdenkt heden den dag,
waarop zij 100 jaar geleden plechtig werd
goedgekeurd door de afkondiging der bulle
,,Sub piumbo van Z. fL Paus Pius VII.
Alhoewel deze Congregatie door de pre
diking van Pater Mateo en de verspreiding
der Intronisatie reeds meer bekend werd,
acl^en wij het nie( overbodig hier even
aan te stippen, dat zij in Nederland op dit
oogenblilc acht huizen telt: de Damianua-
stichting van Grave (Klein-Seminarie voor
Nederland), Ginneken (Groot-Seminarie en
Hoofdsecretariaat der Intronisatie), Vier
lingsbeek (Noviciaat), het Damianeum te
Sirnpelveld (Klein-Seminarie voor Duit-
schers), Kaatsheuvel (Damianus-Stichting
en Bèlgisch Klein-Seminarie) en twee Zus
terkloosters; Meerssen (L.) en Zevenbergen
(Pensionaat). „Tijd."
Sociale berichten.
Het conflict te Tilburg.
Naar de ,,N. Tilb. Ct.' verneemt, heeft
burgemeester mr. dr. Vonk de Both aan
den fabrikantenhond een definitief voorstel
inzake de uitsluiting gedaan. De fabrikan
ten moeten niet ongeneigd zijn, de zaak
welwillend in ernstige overweging te ne
men.
öebatvergadering.
Men meldt aan het ,,Ctr.".- Naar aanlei
ding van een strooibiljet, uitgegeven door
de Spoorweg-organisaties St. Raphael,
Prot. Chr. Bond en het Neutraal Verhond,
ontvingen dece drie organisaties eene uit-
noodiging van de Ned. Vereeniging van
Spoor- en Tramwegpersoneel om een de
batvergadering te beleggen.
Dinsdag j.l. vergaderden de Besturen
der drie eerstgenoemde organisaties en be
sloten mee te doen aan het beleggen van
een debatvergadering (vermoedelijk te
Utrecht).
(Wij zien heel weinig vrucht uit zulk
een samenkomst groeien. Red. ,,L. Crt.
SPORT.
SCHAKEN
Op een te Leiden gehouden gecombi
neerde bestuursvergadering der verschil
lende 9tudenten-9cha,akvereenigingen zijn
de volgende data en ontmoeFmgien vast
gesteld: '15 Nov. AmsterdamUtrecht; 20
Nov. DelftLeiden; 22 Nov. UtrechtLei
den; 27 Nov. UtrechtDelft; 29 Nov. Lei
denAmsterdam; 11 Dec. DelftAmster
dam; 29 Jan, AmsterdamLeiden; 12 Febr.
LeidenDelft; 14 Febr. Utrecht-Amster
dam; 26 Febr.. AmstezdamDelft; 28 Febr.
LeidenUtrecht; 12 Maart Delft—Utrecht.
Het gaat weder om den zilveren koning
als wisSelp rijs, waarvan Delft op het
oogenblik de houder is.
KORFBAL.
WecJstrïjdprogramma voor Zondag:
Westelijke Afdeelingen.
1? klasse B.
Dordrecht: O. K. K.—O. S. C. R.; Lei
den: Vitesse (L.)A. L, O.; Den Iloag:
Vitesse (Haag)-—Flvlos.- -'*:-
3e klasse D.
Den Haag: Rood-Wit—Fluks II.
RECHTSZAKEN.
De zaak-Begeer.
De 5e kamer der rechtbank te Amster
dam deed uitspraak in de geruchtmakende
zaak betreffende den diefstal bij de firma
Begeer. Zooals rnen weet, waren de 30-
jarige koopman J. A. 'Bolkestein, de 43-
.farige monteur W. C. Veltman en de 30-
jarige koopman II. J. F. Klopper, beschul
digd den diefstal te hebben gepleegd en
waren de 36-jarige koetsier C. Lust en zijn
echtgenoote, de 56-jarige Hendrika Kors,,
beklaagd van heling der gestolen voor
werpen.
De officier van justitie, mr. baron van
Lamsweer.de, eischte tegen de drie eerste
.beklaagden ieder 8'jaren en tegen de beide
laatst beklaagden elk 3 jaren gev.straf.
Op verzoek van den verdediger, mr. Zel-
denrust, werden toen de beide laatste be
klaagden onmiddellijk in vrijheid gesteld.
De rechtbank, vonnis wijzende, achtte
het wettig en overtuigend bewijs van Be
schuld; der beide beklaagden C. L. en H.
K. niet geleverd en sprak h.en mitsdien
vrij. Zij achtte dé beklaagden Bolkenstein,
Veltman en Klopper, schuldig en veroor
deelde hen ieder tot zes jaren g^ev.straf.
Bekl. V. zal tegen dit vonnis appèl aan-
teekenen, de beide anderen waarschijn
lijk ook.
Gemengde Berichten.
Gouden steeltjes. Een partijtje peren
(Doyenne de cornice) is op de veiling Tiel
en Omstreken van 'de hand gegaan voor
90 cent per K.G.
Tegen vliegeraanvallen, Te VUsaingen
worden plannen beraamd om 's nachts da
ijlzeren vlag, die op den St. Jacobsfcoren
staat .electrisch te verlichten.
Suceee van 't adverteer en. In het
',,Rott. Nwsbl." van j.l. Zaterdag verscheen
een advertentie, een z.g. „Kleintje", van
dezen inhioud:
„Is uw fiets gestolen? Zoekt u een an
der rijwiel? Kom dan eens bij ons kijken,
wie .weet of wij .niet juist een geschikt
tweedehands karretje voor u hebben. Ook
rijwielbanden in voorraad. Rotterdamsche
Automobielen-Mij., No ze mans tra-at 54."
Het succes van dit „Kleintje" heeft ze
ker de verwachting van den steller verre
overtroffen, want reeds Zondagochtend
waren alle fietsen en banden uit zijn ma
gazijn verdwenen. Alleen hadden de klan
ten vergoten het adres achter te laten,
waar de kwitantie kon worden gepresen
teerd! Auto'® en autobanden hadden de
nachtelijke bezoekers niet gestolen. Die
waren trouwens ook niet geadverteerd!
Ongeluk mei eon vliegtoestel. Dondeï-
dag is de luitenant-te-zee-vlieger Thous-
-son met. zijn toestel nabij Soe^erberg ge
vallen, met het gevolg, dat zijn toestand
gisteren levensgevaarlijk werd: geacht. Hij
bleef geruimen tijd bewusteloos. Na zijn
overbrenging naar de Enuna-kliniek te
Utrecht schijnt in den toestand echter
eenig'e verbetering te zijn ingetreden. De
nacht werd tamelijk rustig doorgebracht.
De korporaal-konstabel Theunissen, die
mede ïn het vliegtuig zat, -bekwam ook
•letsel, doch zijn toestand is bevredigend.
Geen windeieren. In de bladen zagen
we onlangs de volgende advertentie:
„Aandeelen Oostzee. Kapitaal f 1.000.000.
Vloot: 9 booten, samen 24.800 ton draag
vermogen. Twee booten 'hiervan „Heei-
sum" en „Ross/um" zijn voortdurend in
gebruik voor de z.g. wilde vaart tusschen
Frankrijk en Engeland.
In 1917 ontving de Mij. als geld vergoe
ding voor twee geassureerde getorpedeer
de sche.pen, „Hilversum" en „Ootmarsum"
f 1.500.000, t.w. 150 pCt. van het aandeeleai-
-kapitaal, terwijl deze -booten samen
slechts 1/7 g-edeelte van den totaal tonnen
inhoud der Maatschappij (5300 ton tegen
34.800 ton vertegenwoordigen.)
Twee schepen van 5300 ton vertegen
woordigen een waarde van 1 y2 maal het
kapitaal; dus 9 schepen yan 34.800 fon
hebben* thans een waarde van ongeveer
f9.800.000."
Men zal wel toegeven, dat de oorlog
deze reederij geen windeieren heeft ge
legd; bij de waarde dezer schepen Is dan
nog niet gerekend de gemaakte reserve
eruz., en dat zal als bij de meeste reede-
rijen ook -gezamenlijk het geheele kapitaal
wel overtreffen. „Rott."
v r a a g: ik 'nen weex om weeK zaïten-
ver.lof en nu kan ik voor een weetk niet
anders van het distributiekantoor krijgen
dan 20 ons brood en 4 K.G. aardappelen.
Heb ik nu ook recht op de andere levens
middelen of niet.
Antwoord: Er is bepaald, dat aan
ieder militair., die voor ten hoogste 7 ach
tereenvolgende dagen met verlof is, onge
acht voor welk doel, dag-rantsoenbons
-kunnen worden verstrekt. Ge hebt dus
recht op meer dan hetgeen ge daar op
noemt.
Vraag: Ik ben van de lichting 1918
en ingedeeld bij het Ille -Dat., Ie Reg.
Vesting-Artillerie te Naarden. Wanneer
zal ik in dienst moeten treden?
A-ntwoo r. d: - Vermoedelijk in het tijd
vak 4—8 Maart, dooh kan ook later plaats
hebben, omdat de Ündeeling bij gedeelten
gaat en we niet kunnen weten tot welk
gedeelte ge zult behoor-em
Vraag: (We ontvingen een uitgebreide
vraag inzake militaire vergoeding uit
Nieuwkoop te lang om op te nemen.
Hier volge het antwoord):
Antwoord: Wij kunnen geen posi
tief antwoord op uw vraag geven, omdat
wij niet precies bekend zijn met den toe
stand, waarin uw gezin verkeert. Ver
meent gij ttehter, dat de vergoeding niet
mocht worden ingehouden, dan raden wij
u aan, u te wenden tot de Commissie van
Voorlichting in zake vergoeding wegens
Kostwinnerschap voor de provincie Zuid-
Holland te 's-Grgvenhage.
Vraa g: Ik ben in dienst bij de Infan
terie, van de lichting 1916. Nu hen ik al
geruimen' tijd ziek, bij mijn ouders thuis.
Heb ik nu recht op het dubbeltje mobili
satie-toelage?
Antwoord: Ja, doch" aflleeti voor 8a
eerste vier dagen.
Vraag: Ik ben van de lichting 191S,
irjgedeeld bij d-e 3e jarfd. 2de regiment
veldartillerie, garnizoen Leiden; kunt u
mij zeggen wanneer ik onder de wapenen
moet komen?
Antwoord: Nog niet bekend.
Vraa g: Hoe en op welke manier kan
men het beste roode kool tot het voorjaar
bewaren?
Antwoord: Roode kool moet men
vorstvrïj bewaren, van tijd tot tijd nazien,
en rottige bladen er af nemen. Kooien, die
dreigen in le .zullen rotten, moet men uit
de partij verwijderen. Voor eigen consump
tie worden roode kooien met wortel en
bladen uit den grond gehaald, wat ge
droogd en aan touwtjes opgehangen.
Vraag: Het is nu de beste tijd voor de
aardappelen, en er worden hier in het land
zooveel goede soorten geteeld. Die wij na
krijgen, zijn zoo slecht, dat ze niet te eten
zijn. Waar komen die aardappelen toch
vandaan, cn waar de goede soorten?
Antwoord: Het zal ontegenzeggelijk
liggen aan den abnormalen tijd, dat er
•zooveel slechte aardappelen voor con
sumptie dienen moeten, die in gewone tij
den voor veevoeder of voor fabrieken ge
bruikt worden. De betere soorten worden
tot het voorjaar bewaard.
Vraag: Ik heb grasland gehuurd voof
tuinland, dat in 1917 moet gescheurd wor
den, om in 1918 te betelen. Kunt u mi)
ook zeggen, of ik daarop Steensche boonen,
snijboonen en kool mag telen?
Antwoord: Zonder speciale vergun
ning mag dat niet. Richt u zich tot het vel-
lingbestuur waaronder u ressorteert.
Vraa g: Ik heb nu land gehuurd van
een landbouwer, voorjaar 1917 gescheurd
en met kool verbouwd. Mag ik nu 1918 op
dat land aardappelen, peulvruchten en an
dere eetwaren verbouwen of moet ik bet
eerst aanvragen? Zoo ja, kan u mij inlich
tingen geven waar ik mij vervoegen kant
Antwoord: Hetzelfde antwoord als
op de vorige vraag. Mogelijk komen e*
nog eenige uitzonderingsbepalingen. Ook'
kan men zich wenden tot den Ned. Tuin-
bouwraad. Er is echter bekend gemaakt,
dat de veilingbesturen er verantwoordelijk
voor zijn, dat de aangegeven teeltregeling
wordt nagekomen.
Vraag: In 1916 gaf ik hypotheek op
een huis, waarvan in 1917 f 100 is afgelost
Zoowel in '16 als in '17 vergat ik dit op
mijn belastingbiljet te vermelden, zJoodat
ik in beide jaren mijne bezittingen tc Laag
•opgaf. Wanneer dit nu uitkomt vóór Ik
mijn belastingbiljet in '18 ontvang, word
ik dan gestraft?
Antwoord: U doet het best, uw ver
zuim nu reeds vrijwillig aan den Ontvan
ger der Vermogensbelasting (d. i. den Ont
vanger der Registratie en Domeinen), o.n-
deolen. Alsdan zult u, hoewel men u naaa;
streng recht wel zou kunnen straffen,
zeker wel buiten vervol'gtftg blijven em
moet u alleen de te weinig betaalde belas
ting aanzuiveren.
Vraag: Hoe kan ik op de eenvoudig
ste en goedkoopste manier leege potten
van een electrische schel vullen?
Antwoord: Vooï een nat element,
welk voor een schel meestal gebruikt
wordt, moet u salmiak gebruiken. WIJ
betwijfelen pc/hter, of u de grondstoffen
kunt bekomen.
Vraag: Welk is het beste isolatie-
middel, zaagsel, turfmolm, dan wej tet£
anders?
Antwoord: 't Is de vraag, waarvoot!
het isolatiemiddel dienen moet. De dooH
u opgegeven producten zijn wel goed*
Doch is het, om geluid te dempen, dan
wel tot isolatie van electrischen stroom?
In 't laatste geval i9 vooral caoutchouc
aan te raden.
Vraag: Mogen, nu de maximum han-
delprijs der eieren is vastgesteld op 15 A 16
cent, deze eieren nog geveild worden voor
hooger bedrag?
1 Antwoord: Geenszins. De maximum
prijs mag in geen geval overschreden
worden.
Vraag: Op welk salaris word ik aan
geslagen in de verdedigingsbelasting?
Antwoord: De heffing begint bij een
inkomen van f 1200.
Vraag: Mijn zoontje is 27 Oct. 16 jaa*J
geworden. Nu heb ik voor hem een ko ff ie
le a art aangevraagd, doch ik moet wachten
tot 1 Januari 1918. Is dat billijk?
FEUILLETON.
isten-helden in Japan.
Bcli vóór de voeten van den ramp-
ïn trachtte hem Het verschrikkelijke
afhandig te maken. „Dat ten min-
Dat nooit! Anders zoudt gij voor
verloren en niet meer te redden
ben ik toch al!" antwoordde hij
,,En wanneer ik niet zulk een
was, had ik er vannacht reeds een
'an gemaakt!"
hael, Michael! Bid een enlcel „Wees
met mij, opdat die verschrikke-
est der wanhoop van u wijke! Roep
'lucht der zondaren aan vroeger
uzelven immers-een kind van Ma-
'oemdRoep den machtigen aarts-
'an, wiens naam gij draagt! Hij heeft
aivel overwonnen, den duivel, die
"v arme ziel zijn klauw'en uitslaat en
"oetrekken naar d'en afgrond! Denk
is barmhartigheid, aan den goeden
den verloren zoon, den goeden
'naar en aan de waarheid, dat Gods
artigheid, hoven al Zijn werken
A heilige Maagd, laat mij toch zijn
hart treffen en zijn ziel redden!"
Met tranen in de oogen en vol geestdrift
had Lucia, -op haar knieën liggend, aldus
gesproken en prins Michael bezworen me
delijden te hebben met zichzelven. Vol ver
bazing had Safioye geluisterd. „Hoe is het
mogelijk, dat zij voor dezen ellendeling,
die haar zoo zwaar beleedigd-en zoo trou
weloos verstoot en heeft, in haar ha/rt een
zoo reine en ongeveinsde liefde heeft kun
nen bewaren?" vroeg hij zichzelven af, en
hij achtte de edele vrouw nog hooger dan
tot dusverre.
Ook op Suschen-Dono maakten de woor
den en meer nog dejieete tranen, waar
mede .zij zijn hand bevochtigde, eenigen in-'
druk. „Ge zijt een engel", zeide hij, „en
het begin van mijn ongeluk i's geweest, dat
ik mij door een vijand in vrouwengedaante
liet verleiden om u te verraden. Maar het
is te la,at! Ga heen en laat mij over aan het
lot, dat ik heb verdiend!" En hij trok zijn
hand uit de hare en wilde .zich van haar
afwenden.
Doch zij liet hem niet los en riep: „Neen,
neen, neen, het is nooit te laat! Zoo lang
de mensoh hier op aarde leeft, kan hij ge
red worden! Kom mede! Hier is het onmo
gelijk Hime, Terasaba en de anderen
dulden niet, dat gij tot hetere gevoelens te
rugkeert! Geef in Gods naam dit aardsche
Vorstendom prijs! Gij hebt het verworven
door misdaad en het kan u dus hier bene
den onmogelijk gelukkig maken! Wij zul
len te zamen vluchten, in het een of andere
bosch, op een eenzaam eiland, en ik aal u
boete helpen doen. En God zal u vergiffe
nis schenken,- en Zijn heilige vrede zal
weer in uw hart terugkeeren, en in plaats
van de aardsche, vergankelijke kroon zul
len eeuwige heerschappij en heerlijkheid
uw deel zijn! Kom mee! Op dit eigen oogen
blik! Verlaat al het andere en red uw
ziel!"
Een oogenblik scheen het, alsof zij hem
overreed had. Maar het offer was hem te
zwaar. Hoe zou hij het van cich verkrijgen
afstand te doen van een Vorstendom, voor
welks bezit hij zijn vader had verraden?
En dan een leven van boete in een woeste
nij, of, wat hem bijna nog meer schrik in
boezemde, van vernedering aan het een of
ander bevriende hof kon hij niet verdragen
en niet eens tot een poging kon d? onge
lukkige zijn .zwakken wil bewegen!
„Voor boeteling ben ik niet in de wieg
gelegd", antwoordde hij. „Maar luister
eens, wanneer ik hier als vorst van Arima
van dezen gevangen Franciscaan, bij wien
ik reejle eenmaal gebiecht heb, vergiffenis
van mijn «zonden kon verkrijgen, zou ik
wel bereid zijn, hem alles ta zeggen. Zou
hij mij door zijn priesterlijke macht kun
nen verlossen van mijn gewetenswroe
ging?"
„Zonder twijfel! Ik ga den goeden pater
Sotelo aanstonds halen 1" riep Lucia, ver
heugd opspringend. „Maar met de belij
denis moeten, natuurlijk, berouw gepaard
gaan en het voornemen en de vaste'wil om
naar best vermogen voldoening te geven."
„Houd op! Houd op! Wat is dat nu weer?
Voornemen en voldoening? Niet waar, hij
zal van mij verlangen, dat ik mij van Hime
scheid en u weer tot vrouw nemen? En
dat zal dan ook wel de fëden wezen, waar
om gij met zooveel mooie woorden en met
tranen tusschenbeide komt!"
„Zoo waar God leeft, heb ik niet aan mij-
zelve gedacht, maar enkel aan het heil van
uwe onsterfelijke tziel!" riep Lucia vuur
rood wordend. „Doch Hime zult gij moeten
verlaten én de uitgesproken doodvonnissen
herroepen en het treurige vervolgings
edict intrekken alvorens de priester u in
den naam Gods van uwe zonden kan vrij
spreken."
„Genoeg", zeide Suschen-.Dono, somber
zijn wenkbrauwen samentrekkend. „Dat
kan ik niet, dat mag-ik nieC doen en dat
doe ik ook niet! Hoe zou ik de dochter van
den alvermogenden Kubo-Sama kunnet*
verstooten, zoo lang ik mij in de macht b&.
vind van zijn troepen? Hoe «zou ik het ver»
volgingsedict, dat ik op zijn bevel heb nwa«
ten uitvaardigen, kunnen intrekken, of di
uitvoering ervan achterwege laten? Gil
ziet, dat ik niet kan en dat het te laat isl
Wilt gij mij dus beloven, mij met deze nut»
telooze redeneeringen nimmer meer lastig
te vallen?"
„Dan moet gij mij in de gevangenis la
ten werpen of beter nog, aan den beul over
leveren",. antwoordde Lucia treurigi
„Want mijn aanblik moet voor u een folte
ring zijn, ook al zou mijn mond u niel
meer kunnen bezweren uw arme «iel te red»
den
„Ha ha! Wanneer ik u liet dooden, zem
uw bloedig beeld met die zachte oogen m|
dag en nacht vervolgen! Neen, dat doe Ui
niet! Liever beneem ik mijzelven het leven*
En wanneer ik u hier gevangen zot, zljt
voor Hime's wraak niet veilig. Vlucht^
vlucht uit dit kasteel. Nog heden, nog tg
dit uurt Wilt gij niet? Dan zullen xlj nI*
nog dwingen ook u te veroordeelenl
fioye, gij eult niet van mij verlangen, dil
(Wordt vervolgd.)
