I
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
Jail verschijnt eiken dag, uitgez. Zou- en i'cestd.
«0 abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
Leiden 11 et. p. week, fl.45 p. kwartaal; bij
agenten 12 et. p. weel;, f- 1.60 p. kwartaal. Franco
Jost f l.SO p. kwartaal. Het Geïlli^treerd Zondags-
ii is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 15 ct.
jwjirtaal, bij voort uit betaling. Afzonderlijke nummers
;l, met Geïllustreerd Zondagsblad 8 ct.
Se Jaargang.
Bureau: STEEMSGHUUR
MAANDAG 13 OCTOBER 1917.
15 - LE1SSEN. fnlerc. Telefoon S35.
NO. 2430
Postbus 6.
Do Advertentieprijs bedraagt van 1—5 regels f0.75
elke regel meer 15 ct. Ingezonden mededeelingen rau
1 d regels f 1.50, elke regel meer 30 ct., met gratis
bewijsnummer. Bij contract «anzienlijk* korting.
Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en
verkoop 40 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer 1 ct.
Handel is handel.
n Zwitserland schijnt men niet heel
iscientieus te wezen bij het maken van
J0gswinst. (Dit is ook wel elders het ge-
j) Wij lezen althans, dat tie Zwitser-
bisschoppen aan het Katholieke volk
Zwitserland een herderlijk schrijven
iberv gericht, waarin zij hun stem ver-
f(>ri tegen den woeker, de speculatie en
Sbpdrijving; vooral bij de levensmidde-
,ii artikelen voor dagelijksch gebruik,
in Zwitserland zal ueker de zinspreuk
indel is handel" de beurs te veel ge-
onhet geweten maar al te zeer
tvend hebben!
[andel is handel"... en men maakt mis-
k van een plotselinge verdwazing van
tolk, om overdreven hooge win-
te maken; en men weigert zijn afne-
s de ben oodigde goederen in de
yachting, met de speculatieve bedoe-
er later een ongeëyenredigd
gen prijs van te trekken,
landel is handel", en men maakt zich
dat macht gelijk is aan recht;
men in alle omstandigheden halen mag
eei men maar schrapen kan; dat winst
en dan alleen ongeoorloofd v.urdt, als
de kans gaat beloopen roet den rechter
mraking te komen. Alsof er geen recht-
digheid bestaat en alsof er geen socia-
•rplichtingen zijn en alsof de plicht
naastenliefde uit. de wereld is!
Godsdienst die de liefde voor den
e als een even hoog gebod stelt als de
tot God de Godsdienst is nu een-
niet een Zondagsch artikel, maar
t staan midden in de levenspraktijk
iederen dag, in de geb eele levens-
ijk
willen volstrekt niet alle oorlogs
ka akers verdacht maken 't ware
oorloofd, daar ook oorlogswinst, en
zeer groote oorlogswinst,op heel
Imatigc wijze verdiend kan zijn. Maar
|r verscheidene O.W.'ers bij hun prac-
er een heel ander geweten op hebben
liouden, dan inen zou veronderstellen,
nen hen Zondags statiglijk ter kerke
ijgen dat valt, helaas, ook niet te
j iel en.
jral in dezen tijd inoefc-toch iedereen
n doordrongen zijn, dat valsch is
«e handel is handel", waarmee men
het grofste egoïsme, de meest bar
die hebzucht nog tracht recht te
ansche aanval In het Zuiden. -
risis in Rusland. Kerenski houdt
edevoering. waarin hif de democra-
t staatsinrichting bespreekt. - De
over de rede van den Duitschen
kanselier.
93 tl
ie voo
Overzicht
negar leeft weet weinig nieuws uit het
ten. De artillerie-strijd in Vlaande-
ordt met dezelfde hevigheid voortge-
Eloch verder is geen nieuwe verande-
ingetreden. Het overige front gaf
ts patrouillegevechten,
isti uit. het Oosten komt weinig
rs. Verkenningsondernemingen vor-
lier het voornaamste bestanddeel der
bedrijven. Wellicht zijn het pogingen
luitsche zijde om het meest geschikte
te vinder waarop den Russen een
ren stoot kan worden toegebracht,
c-j ins maakt het Italiaansche legerbe-
melding van een plotselingen aapval
itZuiden, die sprongsgewijze ten
fr werd gebracht- tusschen de N. hei
van den Monte San Gabrïele en de
di Dol. een .zadelvormige inzinking
!t plaatsje Dol, dat. ten Z.O. van den
bliïto is gplegen. De aanval wordt
iilkomen geslaagd voorgesteld. De
namen er 8 officieren en 216
eliappen gevangen, terwijl eenige
inegeweren werden buit gemaakt,
irigens schijnt de gevechtsactie aan
uideliik front weer meer verplaatst te
aar de Tiroolsche grens, waar, gelijk
van Italiaansche als van Ooslenrijk-
ijde wordt vermeld, de artillerie een
der hevige actie heeft ingezet. Spe-
is dit het geval bij Tonale, waar de
Val Camonica juist op de grens door den
pas van Tonale verbonden is met de Val
Vermiglio.
Ook elders, in Judicarië, 'de streek ten
N.W. van het Garda-meer, is de lange rust
onderbroken door nieuwe krijgsbedrijven,
welke voornamelijk bestonden in plaatse
lijke maar levendige gevechten.
De strevingen en woelingen in Rusland
vormen een chaos, die verbijsterend is voor
ieder, die er zich een voorstelling van wil
vormen. Waarmede de toekomst ons in dit
land verrassen zal is te voorspellen rioch te
gissen. Zeker lijkt 't ons echter wel, dat op
militair gebied van Rusland geen kracht
van beteekenis meer kan uitgaan.
Zouden de tafereelen, die zich in Rusland
afspelen, in andere lijken een afschadu
wing vinden? 't Lijkt ons verre van on
waarschijnlijk! En zoo zal de uitputting
van de naties nog dieper .zinken en t£n
slotte, nadat er nog veel winter-ellende is
geleden, zullen de volkeren hijgend den
vrede afsmecken, waarvan een door de
heerscihers opgezweepte nationale hoog
moed' hen zoo lang Blijft afwenden
Op Zee.
Kranige redding.
Door de bemanning van .Tapansche tor
pedojagers werden duidend man gered van
het in de Middellandsche Zee getorpedeer
de transportschip „Pennsylvania".
Duitschland.
Von Kühlmann over Holland.
De Minister Von Kühlmann sprak in
den Rijksdag in .zeer hartelijke bewoordin
gen over de liefderijke werkzaamheden van
de Hollanders, over het werk van de am
bulance te Gleiwitz, de huisvesting van
Duitsche kinderen en het herbergen van
krijgsgevangenen. Dit alles, zei hij, is te
hooger aan te slaan, daar Holland onder
de l^akkade der Entente zeer te lijden
heeft.
Over de handelsovereenkomst, die vooral
aan Holland kolen en aan ons voordee-
len op Tiet gebied van het credietwezen ge
ven moet, wordt nog onderhandeld, aldus
Von Kühlmann. Volledige overeenstem
ming is nog niet verkregen, doch de aan
weerskanten voorhanden zijnde goede wil
doet hopen, dat men tot een resultaat komt.
Engeland.
Vriendelijkheden voor neutralen.
De Koning heeft in de Privy Council een
proclamatie geteekend, waarbij de uitvoer
van zekere artikelen naar Scandinavië en
Holland verboden wordt.
Rusland.
Verhalen van vluchtelingen.
De ..Vossische' verneemt uit Stockholm,
dat aldaar uit Petrograd aangekomen
vluchtelingen meest Engelsche ver
tellen, dat zij op aanraden van den Engel-
schen gezant in allerijl Rusland hebben
verlaten. Heel Petrograd leeft in de ver-,
wachting van de ernstigste onlusten, welke
de Bolsjewiki, om Kerenski ten val te bren
gen, hebben voorbereid.
De „Weser Zeitung" verneemt uit Stock
holm, dat „Aftonbladet" het volgende
schrijft: Met een veroverd Petersburg en
het daarmee tegelijk bevrijd Finland is
Rusland als tegenstander buiten spel gezet,
in elkaar gestort en gedwongen om vrede
te smeeken. Dan 'is ook de Entente verbro
ken.
Een redevoering van Kerenski.
Omtrent de democratische conferentie,
welke op Donderdagmiddag in tegenwoor
digheid van 12,000 personen in de zaal van
den grooten Stadsschouwburg te Petrograd
werd gehouden, vermeldt het Wolffbureau
no£ o. m. de volgende bijzonderheden:
Na de verkiezing van het uit 33 leden be-
stuandé bestuur nam Kerenski het woord.
Daar de regeering, zoo verklaarde hij,
reeds te Moskou haar program had toege
licht, wenschte hij slechts eenige woorden
tot .zijn eigen verdediging in .zake het geval
Kornilof te zeggen. Hij had reeds sedert ge-
ruimen tijd berichten ontvangen over "een
staatsgreep, welke werd voorbereid, en van
dag tot dag maatregelen genomen, om deze
onverkwikkelijke gebeurtenis te voorko
men. Sedert de benoeming van Kornilof tot
opperbevelhebber was het hoofdkwartier
begonnen, het eene ultimatum na het an
dere aan de voorloopige regeering te rich-
tn. De regeering was zich bewust geweest,
dat de gebeurtenissen in Galicië nieuwe
krachtsinspanning eiscliten om de ont
wrichting van 'hetleger te bestrijden, maar
zij had tot dit doel haar eigen weg gevolgd,
terwijl het hoofdkwartier haar op een ge
heel anderen trachtte te dringen. Vrij lan
gen tijd is er strijd geyoerd tusschen de
beide richtingen. Het hoofdkwartier heeft
ieder noodlottig voorval aan. het frnt be
nut m aanstnds een ultimatum naar Petro
grad te zenden.
Nog kort voor de conferentie te Moskou
ontving de regeering een nieuw, nog kras
ser ^ultimatum, waarin het hoofdkwartier
dreigde, bij niet-imvilliging, de conferentie
te doen mislukken, maar de regeering heeft
ook op dit ultimatum geen acht geslagen.
Toen na den val van Riga de militaire
zone Petrograd dichter naderde, eischte
IvornilQf, dat alle troepen van het district
der hoofdstad onder zijn bevelen «zouden
worden geplaatst. De regeering weigerde
zulks beslist, daar zij voorzag, dat dit ge
vaarlijke gevolgen zou hebben.
Overgaanle tot het programma der con
ferentie, verklaarde Kerenski, dat de regee
ring hem had opgedragen, mede te deelen,
dat op dit oogenblik meer dan ooit het land
zich een zeer groote krachtsinspanning
moet getroosten,ldaar de anarchie onweer
staanbaar to'eneant en zich in ontzaglijke
golven over het geh'eele land verspreidt.
Kerenski haalde een telegram uit Helsing-
fors aan, waarin aan de regeering wordt
medegedeeld, 4a^ hét plaatselijke revolu
tionaire gezag niet zou toestaan, de her
opening van den Landdag, die ontbonden
was, te verhinderen.
Hier klapten de Maximalisten in de han
den en schreeuwden: „Bravo! Uitstekend!"
Kerenski wendde zich,naar hun banken eri
zeide: „Medeburgers! Iedereen, die nog niet
stapelgek is, zal deze toejuichingen naar
waard weten te schatten, vooral op een
oogenbik, dat ons de nadering van de Duit
sche vloot in de buurt van de Finsche Golf
gemeld wordt.
Als regeering en land de conferentie niet
op vasten, na.drukkelijken toon hooren
spreken, dan zal de .zaak der revolutie on
herroepelijk verloren zijn. Dat is te nood
zakelijker, nu wij aan het front groote ge
beurtenissen verwachten en niet weten,
met welke middelen wij die het hoofd zul
len bieden."
Zwitserland.
Het Episcopaat en de woeker.
De Zwitsersche bisschoppen hebben aan
het Katholieke volk van Zwitserland een
herderlijk schrijven gericht, waarin zij hun
stem verheffen tegen Jen woeker, de spe
culatie en prijsopdrijvA.g, vooral bij "de
levensmiddelen en artikelen voor dage
lijksch gebruik,
v
Vredespogingen.
Het vredes-voorstel van den Paus.
Een nadere verklaring.
Volgens bericht uit betrouwbare Vati-
caansche bron, aldus een Reuter-telegram
uit Londen, heeft de II. Stoel aan Duitsch
land gevraagd te verklaren, waarom het
antwoord op de Pauselijke nota geen zin
speling op België en de Fransche departe
menten, welke door Duitschland bezet .zijn,
bevatte.
Duitschland antwoordde daarop, dat de
aanvaarding der Pauselijke voorstellen be
treffende de ontruiming der bezette gebie
den vervat was in de beslissing van den
Rijksdag betreffende de annexaties, welke
beslissing nog steeds de meening van den
Rijksdag weergeeft.
Protest van Engelsfehe
Katholieken.
De „Westminster Catholic Federation"
heeft volgens de „Germania" op een harer
jongste bijeenkomsten de volgende motie
aangenomen:
„Wij protesteeren tegen de misleidende
uitlegging, die door een deel der Engelsche
pers oyer de voorstellen van den Paus ge
geven is en tegen de handelwijze van die
redacteuren, die de officieele verklaring
van Rome. welke de onjuistheid van deze
uitlegging heeft aangetoond, hebben gewei
gerd te publiceeren."
De rede van den Rijkskanselier.
Engelsche persstemmen.
De Engelsche bladen vatten Michaëlis'
redevoering zoo op, dat zij voor het oogen
blik het einde van het spreken over vrede
beteekent.
De „Daily Chronicle" zegt: Michaëlis
heeft met één zin de deur voor den vrede
gesloten. Duitschland blijft bij de positie,
die bet verleden jaar heeft ingenomen, vol
harden. Het noodigt zijn vijanden uit om
geblindoekt onderhandelingen te beginnen.
De geallieerden zouden dwaas eijn indien
zij daarin toestemden.
De „Daily News" stelt vast, dat Michaë
lis' redevoering en de officieele zijdeling-
sche wenk van Von Kühlmann geen mon
delinge mededeelingen aan den Paus uit
maken. Mogelijk is het een aanwijzing, dat
Duitschland zich tijdelijk weer schrap zet
tegen buiten- en binnenlandsche vijanden.
Dat is vroeger reeds geschied en zal onge
twijfeld ook in de toekomst weer geschie
den. Dit is van geen belang. De worsteling
zal niet eindigen of beslecht worden door
tactische ^manoeuvres. De redevoering van
den Rijkskanselier is al te duidelijk gericht
op het eene doel, het Duitsche volk te be
moedigen.
De „Times" schrijft: Duitschland weigert
eijn oorlogsdoeleinden bekend te maken,
dus zal de oorlog voortgezet worden, zie
daar de ware beteekenis van de rede van
den Rijkskanselier of van dat gedeelte, dat
gepubliceerd mocht worden.
Wilson, de Paus en Asquith hebben
Duitschland gevraagd ze bekend te maken.
Uit vrees, uit schaamte, uit ontgoocheling
of om deze dr.ie reclenen te zamen weigert
het ze zelfs te omschrijven. De weigering
kan nauwelijks positievers en bevattelijker
eijn.
Zoo wordt de deur voor vredesonderhan
delingen gesloten, tot Duitschland in een
andere stemming komt.
Deze rede verdrijft de atmosfeer, welke
Erzbergcr en anderen wilden scheppen,
doch die door Von Tirplitz en zijn aanhang
gevreesd werd.
De geallieerden behoeven hierover geen
spijt te hebben. Het Pruisische militairis-
me gevoelt zich vast in het zadel en de
partijen van de vredesresolutie in den
Rijksdag zijn weer overwonnen.
Zoolang Duitschland niet afziet van de
geloofsbelijdenis, op grond waarvan liet de
rechten der ewakken ontkent en schendt,
bestaat er voor dit land geen kans op vrede
of op de mogelijkheid om weder een plaats
te krijgen tusschen de naties, tegen welke
het misdaan heeft. Als het Duitsche volk
begrijpt, dat dit het verschrikkelijkste is,
wat men kan uitdenken, zal de Rijkskanse
lier niet langer kunnen weigeren Duitsch-
lands oorlogsdoeleinden bekend te maken.
Nederland en de Oorlog.
Broodvoorziening leger en
geïnterneerden.
Daar de inrichting der bruin- en rogge-
broodkaarten niet zoodanig is, dat aan mi
litairen met verlof een broodrantsoen kan
worden verstrekt overeenkomende met dat
der burgerbevolking, heeft de minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel aan de
gemeentebesturen verzocht aan die militai
ren broodkaarten te verstrekken, waaraan
bons zijn gehecht vertegenwoordigende het
volgend broodgewicht: aan militairen met
1 dag verlof 400 gram, met 2 dagen verlof
800 gram, met 3 dagen verlof 800 gram, met
4 dagen verlof 1200 gram, met 5 dagen ver
lof 1600 gram, met 7 dagen verlof 2000
gram, met 8-dagen verlof 2400 grarn, met
9 dagen verlof 2400 gram, met 10 dagen
verlof 2800 gram.
Aan militairen met verlof, die witte
brood wensclien te gebruiken, kunnen dag-
broodkaarten worden uitgereikt,>velke moe
ten worden ontdaan van een bon van 100
en een bon van 50 gram.
Suikerdistribu t i e.
In verband met de nieuwe bepalingen
voor de suikerdistributie zullen sommige
winkelzaken tijdelijk geen suiker aan 't pu
bliek kunnen verkoopén. De Rijkscommis
sie van Toezicht op de Suikerdistributie ves
tigt er echter de aandacht op, dat dit
geenszins verband houdt met schaarschte
aan suiker, want er isruim voldoen
de suiker voor-de behoef
ten van de bevolking aan
wezig, maar alleen noodzakelijk is ten
gevolge van administratieve maatregelen.
In alle plaatsen is er echter een vol
doend aantal winkels waar suiker te ver
krijgen is.
Winkelzaken, die tevens suiker in een
of ander bedrijf verwerken, en dientenge
volge uitsluitend zijn ingeschreven als ia-
dustrieel, kunnen op hun verzoek van het
Suiker Distributie Kantoor te Amsterdam,
een voorloopige dispensatie verkrijgen om
tevens suiker voor hun winkel te ontvao-
gen.
S u i k e r p r ij s.
Volgens het „Hbld."-bestaat bij de re
geering het voornemen een regeling te
treffen in zake de suikerprijzen, waardoor
een bijslag op den prijs onnoodig wordt.
Voor de gewone consumptiesuiker(huishou-
delijk gebiuik) zal de bestaande prijs ge
handhaafd blijven, maar op de prijzen voor
industriesuiker (bakkers, likeurstokerijen,
jamfgabrieken, enz.) zal een zoodanige ver
hooging worden gelegd, dat het tekort op
den prijs voor de huishoudelijke suiker er
door wordt gecompenseerd.
Maximumprijs voor
lucifers.
De minister van Landbouw, enz, heeft
voor Zvveedsche lucifers een maximura-
groothandelprijs vastgesteld van f 174.50
per kist, inhoudende minstens 10,000 dooa-
jes, een maximum-tusschenhandelprijs van
19 cent per pak, inhoudende minstens 10
doosjes, een maximum-kleinhandelprijs
van 22 ct. por pak. inhoudende minsten»
10 doosjes en van 2V2 ct. per doosje, inhou
dende minstens 55 stuks.
Voor Ilollandsche lucifers is vastgesteld
een maximum-groothandelprijs van f 162
per kist, inhoudende minstens 10,000 dooa-
jes, een maxirnum-tussclienhandelprijs van
17Vs ct. per pak, inhoudende minstens 10
doosjes, een maximum-kleinhandelprijs
van 20 ct. per pak, inhoudende minstens
10 doosjes en van 2ȣ ct. per doosje, inhou
dende minstens 55 st;
Vorenbedoelde maximum-groothandel-
prijzen zijn te verstaan loco Amsterdam.
Rotterdam of i^briek en de maximum-tua-
schenhandelp'rijzen af pakhuis grossier.
Distfibutieregeling wa.n
petroleum,
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft een distributieregieling)
voor petroleum vastgesteld, uitsluitend ten
behoeve van huishoudelijk gebruik.
Daarbij is bepaald, dat van rijkswege
petroleurn-distributiekaarten ter beschik
king van de gemeentebesturen worden
"gesteld.
Iedere kaart is voorzien van een nan tal
genummerde bons.
Van iedere bon wordt door den sninister
de geldigheidsduur bepaald; op iederen
bon kan tijdens zijn geldigheidsduur^ de
aflevering worden verzocht van een door
den minister te bepalen hoeveelheid pe
troleum.
Voor de ontvangst van eerf petroletim-
distributiekaart komen alleen in aanmer
king:
a. hoefden van gezinnen, die in liet door
dat gezin bewoonde perceel of perceels
gedeelte noch eenig gas noch efectritfiteit
voor verlichting»- of kookdoeleinden kun
nen bezigen, en niet zelve- oorzaak zijn
géweest dat zij van overheidswege van
bedoeld gebruik zijn uitgesloten;
b. schippers, die op schepen wonen en
voor kunstlicht noch eenig gas noch elec-
triciteit kunnen bezigen.
Het verzak om voor uitbreiding van een
petroleum-distrlbutiekaart in aanmerking
te komen, wordt door belanghebbenden
gericht, tot het gemeentebestuur, onder
opgavt? van zijn gewonen leverancier.
Laatstbedoelde opgave wordt niet gedaan
door schippers.
De regeling zal op 15 October in wer
king treden.
Limburgsche kolen.
In verband met het nog steeds uitblij
ven van Duitsche steenkolen, zal de afvoer
per spoor van kolen uit de Limburgsche
mijnen in de eerstvolgende dagen zooveel
mogelijk bevorderd en zullen alle beschik
bare ledige kolenwagens naar de mijnsta-
tions ter belading worden gezonden.
Kunstmest.
De Kunstmestcoinmissie maakt bekend:
dat, in verband met de moeilijkheden bij
den aanvoer van overzee, er slechts zeker
heid bestaat, dat van elke door haar goed
gekeurde bestelling ten behoeve van de be
mesting voor den oogst 1917-1918 zal wor
den geleverd:
65 pet. superfosfaat;- 12 pet. Chilisalpe-
tgr; 12 pet. zwavelzure ammoniak; 50 pet.
ammoniak super; 50 pet. groenteinest; wel
ke meststoffen of grondstoffen daarvoor
hier te lande aanwezig eijn;
FEUILLETON.
30
iel.
risten-helden in Japan.
Onderweg zal ik u bekend maken
het verzoek, hetwelk gij, naar ik
en verwacht, zult willen richten tot
lisschop van Nagasaki."
v.'il Uwe Hoogheid-gaarne van
lzijn in alles wal u nuttig.kan zijn
uw eeuwig en voor uw tijdelijk wei-
antwoordde de monnik ernstig,
anders zult gij van een priester
[erlangen."
'ie heelt het bevel over het kasteel,
jl Owe Hoogheid zich le velde be
vroeg Morin-Dono, de ceremo-
ester, nadat hij den Vorst in den
eugel had-geholpen.
'in zoon. prins Michael," was het
jord. „Zend aanstonds een renbode
hem te Simabara! Zoo lang hij nog
hier is, zijl gij bevelhebber!"
deze in. haast gegeven bevelen reed
jjfsl aan het hoofd zijner mannen
Nagasaki. Wel kwam onderweg
'ogenblik twijfel bij hem op, of het
andig was geweest, den Prins te be-
1 met liet bevel óver het kasteel.
Doch hij zeide bij zichzelf: „vVien zou ik
meer kunnen vertrouwen, dan mijn
eigen vleesch en bloed? Bovendien is
immers van geep enkele zijde een aan
val te vreezen!""
ZES-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
Een vergeefsche poging.
Terwijl vorst Protasius zich gereed
maakte om naar Nagasika te. vertrekken,
zat zijn zoon Michaël mismoedig op een
tuinbank in het park van Simabara. T*e
midden van het genot folterde" zijn ge
weten hem. Het geloof Imd in zijn ziel
te sterke wprtelen geschoten dan dat hij
het gemakkelijk had kunnen afschud
den. En dit geloof zeide hem in elk
oogenblik van rust: ,Jlampzalige, gij
gaat uw eeuwige verderf te gemoet!
Wanneer gij op dit oogenblik voor Gods
rechterstoel zoudt moeten verschijnen,
hoe zou dan het vonnis luiden, dat uw
lot voor altijd bezegelde? Keer terug;
eer het te laat is!"
Doch dan kwam zijn hartstocht in op
stand tegen de stem van zijn geweten en
de duidelijke leer des geloofs, en zeide:
„Kom, Susehen-Dono, wees niet zwak!
Is dan al hetgeen uw priesters leeren,
zoo zeker? Zie eens naar de vorsten in
Italië? ZÜ leven evenmin allen streng
volgens het christelijk geloof, en willen
toch ook niet naar de hel indien er
ten minste een hel bestaat. Dit laatste
is nu wel waarschijnlijk, want ook onze
Boeddhisten leeren het. En iets onmo
gelijks zijn de eeuwige straffen niet!
.Een verschrikkelijk denkbeeld! Nu, wan
neer ik eenmaal oud en ziekelijk ben,
kan ik mij nog bekeeren. Vooruit nu!
Gij kunt thans de goddelijke llime toch
niet meer verlaten en naar die vervelen
de Lucia terugkeeren. Zij zou u uwe lief
de voor Hime toch'nooit vergeven! Wees
geen zwakkeling, Suschen-Dono, thans
nu het toeval het zoo gelukkig beschikt
heeft, dat zelfs uw vader met de schei
ding instemt. En ten slotte is het inder
daad een politieke noodzakelijkheid."
Zoo had de Prins den vorigen avond
bij zichzelf geredeneerd, en hei was hem
gelukt, de stem van zijn geweten te
smoren, zoo lang hij verkeerde onder de
betoovering van Hiine's schoone oogen.
„Niels zal mij van u scheiden," had hij
haar. gezworen, „en al zoudt gij mij naar
de hel willen mecslccpen, ik zal u vol
gen, u, mijn geluk en mijn zaligheid!"
„Suschen-Dono, ik sleep u niet mede
naar de hel, maar ik voer u den hemel
binnen!" had zij geantwoord. „Wacht
slechts, totdat gij mij als uw echtgenoot
medeneeint naar het hof van Arima;
daar zal ons geluk eerst beginnen."
En de schoone vrouw had*daarbij zoo
verleidelijk geglimlacht, dat de Prins
zijn bezinning schier geheel verloor en
in den zwijmel van zijn hartstocht be
reid was God en het geloof af te zweren.
En toch. na verloop van korten tijd ont
waakte zijn geweien weer, en martelde
hem, totdat de saki deze lastige stem
deed zwijgen*
Thans was de roes uitgeslapen; ellen
dig en terneergeslagen zat de Prins on
der den sugi-den in het park, en zeide
tot zichzelf: „Suschen-Dono, gij gaat'uw
verderf te gemoet!"
Het geluid van voetstappen stoorde
hem in zijn-momber gepeins. Hij zag een
ouden tuinman aankomen, die een als
p'elgfim gekleed vreemdeling vergezelde,
met de hand op den Prins.wees en zich
daarna terugtrok. De vreemdeling trad
langzaam naderbij, en'wierp zich vóór
Suschen-Dono neer, met zijn voorhoofd
den grond aanrakend. Bijna verheugd
op die wijze in zijn droevige gedachten
gestoord te worden, zei de Prins: „Sta
op, oude! Wat verlangt gij?"
„Het tijdelijke en het eeuwige heil van
mijn ongelukkigen Michaël," antwoord
de de vreemdeling, steeds geknield en
zijn oogen tot den Prins opheffend.
„Pater Valegnani!" riep deze, van zijn
zitplaats opspringend. „Wat voert u naar
Simabara?"
„Zooals ik u gezegd heb: de bezorgd
heid voor het heil van mijn armen Mi
chaël, die op het punt staat dit voor tijd
en voor eeuwigheid van zich af ta
stooten."
„Sta op! hoe durf gij het wagen hiec
te komen? Heeft mijn vader u, Por Lu-
geezen, dan niet uit zijn Vorstendom'
verbannen?"
„Ik ben geen Portugees, ik ben een
Itaiaan, zooals mijn Michaël wel weel»
Maar ook, als zou ik door hier te kxv
men, mijn leven in gevaar hebben g»j
bracht, dan zou ik dat toch gcwaagC
hebben, om mijn armen Michaël te re(K
den."
(Wordt vervolgd.)
