mul
lie
De Oorlog.
STADSNIEUWS.
[tod verschot eiken dag, uiige*. Zon- en I'eestd.
f abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
iLeidea H ct- week, fl.45 p. kwartaal; bij
l3„fDtcn 1- ct. p. week, fl.GO p. kwartaal. Franco
Lffl.Sb p- kwartaal. Het Geïllustreerd Zomlags-
Tj. nilccu Verkrijgbaar togen betaling van 15 ct.
Laai, bij voortuilbetaling. Afzonderlijke nummers
3gt Geïllustreerd Zondagsblad 8 ct.
8e Jaargang. ZATERDAG 29 30PTE&SER 1917.
Bureau STEEN SCHUUR 15 - LEIDEN. inierc. Telefoon 035.
"^*>-y&v5C5s?,ggasgg3attgHE^BfljMBaatieB^^
nummer bestaat uit drie
jden waaronder het geïl-
feerd Zondagsblad.
brengen: meer s a 'ajcn h o or i g h e r d
onder de verschillende standen, in het bij
zonder meer saamhoorigheid onder de Ka
tholieken zélf!
No. 2429
Po si bus 6.
De Advertentieprijs bedraagt van 1—5 regela f0.76
elke regel meer 15 ct. Ingezonden meUedeelingeu van
15 regels 11.50, elke regel meer SO ct., met gratis
bewijsnummer. By contract aanak-nlïjke kortiug.
Groote lettere naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur en v&htwir, koop en
verkoop -10 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer let.
i
7t
IU
sin
rei.l
rel.'
rel.»
Jen
el.»
ing(
el. I»
H
Roontsch saamhoorigheid.
Ilandsverschil ligt in de natuur der
I. Ultjf'schen, is er_en zal er'ook altijd blijven,
de samenleving zal dit verschil bij het
lerlinge verkeer, bij de wederkeerige
Hies der burgers niet kunnen worden
'wischt, doch steeds naar voren treden:
laar daartegenover staat, dat het der
1 itholieken plicht is, dit standsverschil te-
ie brengen tot zijn e i g e n 1 ij k e
arde, dit standsonderscheid juist te
ardeeren.... Dit is der Katholieken
ei ifi/1, omdat «zij lclaar moeten inzien, diep
'den doordrongen zi jn van de waarheid,
ten slotte de waarde van den mensch
'komen onafhankelijk is van zijn
iüe in de maatschappij. Wanneer een
atscbappelijk-laagst staande arbeider
Yu". naar behooren, de plichten van
Maat. dan is zijn waarde als mensch
1 groot als die van den maatschappelijk
Is* staanden. patroon, die oveneens zijn
'ten goed naleeft. Beiden maken aan-
op een even grooten eerbied voor
PM'soon.
wij deze waarheid, rechtstreeks
bevloeiend uit onze Katholieke beginse-
beschouwen en overdenken, dan zal
1 Katholieke levenspiactijk vanzelf
tijdelijke inkrimping.
de volgende week te beginnen zal
jjS liet Geïllustreerd Zondagsblad
meer aan onze courant worden toe-
igd.
deüjk. Onzen lezers willen wij ver
in deze maatregel te beschouwen in
icht der tijdsomstandigheden, welke
hl «daartoe hebben genoodzaakt.
12 are ons veel aangenamer geweest, -zoo
iadden kunnen medede.elen, dat de
ijke toeslag vervallen is, en wij het
josblad weer, zooals voorheen, geheel
:°bij onze courant konden voegen,
h in dezen tijd is ons dit a b s o-
onmogelijk gemaakt en moeten wij
de uitgave van het Zondagsblad
looplg schorsen.
j tijdsomstandigheden nopen ons, in
sterkere mate, óók tot nog andere
kingen beperkingen wat betreft de
ve van onze couran^ -7-e^- Kien weet
dat de papier schaarschte-
cg veel erger k\sraad dan de papier-
00| (e°| de bladen op rantsoeneering
gesteld, heefl verplicht tot inkrim-
[Is géén aangenaam nieuws, dat wij
Rn lezers mededeelen niet aange-
m voor hen, maar zeer onaangenaam
voor ons. Doch wij laten bij al het
IVlC ledigende, waarmede de.ze donkere tij-
840 toovele bedrijven "en niet het minst
jurantenbedrijf! neerdrukken, den
en het vertrouwen niet. zakken,
'moed zien wij Ho periode van
:e opleving en nieuw omhoog-streven
i, na den oorlog, waarin onze courant
jortzetten haar uitbreiding en vervol-
ng, gestuwd, steeds meer naar om-
door de toewijding en de energie van
die zich hebben geste'ld-n'n den dienst
■^fons Katholieke dagblad voor Leiden
2 mgeving. Zonder overdrijving'mogen
srklaren, dat de gi'oei van ons blad,
leming van het aantal abonné's, de
(e jaren een bijna d a g e 1 ij k s e h e
vertoont!
hebben ook ten volle vertrouwen,
ie band tusschen onze lezers en ons,
zich door het. dagelijksch verkeer
vastgelegd, zoo hecht is, dat zij met
deze drukkende tijden willen
jen begrijpend, dal 't niet oruze
is, als wij minder lectuur aanbie-
[dan dat wij in andere tijden gaven
it wij ook zoo gaarne nü nog zouden
schenken.
[nden anderen kant staat, dat. wij zoo-'
imogelijk onze zorg er op zullen rich--
onze lezers, ondanks de beperkte
tsmimte, even volledig voor te lichten
211 lot nu toe, door vermijding van het
lïödige en eakelijke weergave van het
iswaardige.
migen tijd geleden schreef, een der
te liberale bladen, dat de inkrimpirtg
couranten wellicht een vooruitgang,
verbetering van de journalistiek zou
tkenen. Wat daarvan waar .zij wij
rouwen, dat vele veranderingen, die
met het oog op de waarschijnlijk ver-
hle beperking in onze courant «ullert
ten aanbrengen, door onze lezers als -
zoovele verbeteringen zullen worden
^MVaardeerd!
J en slotte houden wij ons aanbevolen
irwenschen en klachten onzer abonné's
rhenkt ons steeds een voldoening, zoo
deze kunnen inwilligen of er aan kun-
voldoen. Een gezonde critiek uit-
acht ter plaatse, waar zij doel kan tref-
- kan inderdaad medehelpen hooger
e bouwen het grootste Katholiek-ma al
gelijk werk in deze streken: het
giCJ nestelijk Katholieke dagblad!
et deze uiteenzetting zouden wij bijna
in misdreven tegen de beknoptheid,
Ie wc, zooals we boven zeiden, vooral
en vervolge moeten 'beoogen. Maar wij
en het niet ongewenscht, ons zoo nu en
onmiddellijk te richten tot de le-
tot de Katholieken in Leiden en bree-
omgeving, opdat de band tusschen
en hun Katholiek dagblad er des te
'ker door worde. Daartoe nu hebben
fel,* b aankondiging van deze tijdelijke be-
Bl ui Aing onzer uitgave mede willen benut-
BUITENLAND.
De slag in Vlaanderen duurt steede
voort. - Redevoeringen van den Kanselier
en den Staatssecreteris in den Duitschen
Rijkedag. - Daling der vredeskaneen -
De Entente-voorwaarden onaannemelijk.
Beloften aan Holland en de Neutralen.
Overzicht
Evenais gisteren, ook thans slechts
nieuws en dan nóg weinig nieuws
van het Westelijk oorlog, v
terrein. De slag bij Yperen staat op
nieuw op dezelfde boogie als den 25cn Sep
tember, dit is: een nieuwe mijlpaal is be
reikt. Een mijlpaal, welke de Engelschen
zullen beschouwen als een nieuw monu
ment van behaalde vorderingen.
Bij eiken nieuwen stap voorwaarts ech
ter zal de Duitsche tegenstand groeien en
de hevige tegenaanvallen, welke thans
reeds moeten worden gekeerd, zullen toe
nemen in aantal en kracht.
De strijd is bier nog lang niet beslecht
en het eindresultaat is nog verre. Londen
meldt slechts dat de stellingen ten Z. van
de Torengehuchten en ten Z. van het Po-
lygone-bosch een weinig verbeterd zijn en
gezuiverd van Duitsche eilandjes.
Van bijzondere beteekenis in den slag
bij Yperen is ook het, werkzaam aandeel
der vliegers. Sn samenwerking met de .ar
tillerie en de infanterie droegen de lucht-
helden veel bij tot het behaalde succes, al
moesten velen er het leven bij inboeten.
Reikhalzend is uitgezien naar een toe
lichting van den Duitschen Rijkskanselier
op de antwoord-nota aan Z. H. den Paus.
Men stelde zï'ch veel van een verklaring
voor, doch wie achterstaande rede van den
Kanselier, alsmede het gesprokene van den
staatssecretaris Von Kühlrnann leest, zal
eenig gevoel van teleurstelling niet kunnen
onderdrukken, omdat een concrete toelich
ting ten eenen male ontbroken heeft.
Vooreerst een enkel woord over wat de
kanselier apralc naar aanleiding van de
verwachte .verklaring inzake de vredes
onderhandelingen. Miclijt-elis zeide hier
omtrent aldus: ,,Elke degelijke verkla
ring zou opf het oogcnblik 'verwarrend
kunnen werken en de Duitsche belangen
benadeelen, en wij zouden den A-rede geen
stap nader gekomen zijn, doch beslist in
de richting van oorlogsverlenging hebben
gewerkt. Wij moeten het op bet oogen-
blih' afwijzen, om onze oorlogsdoeleinden-
nauwkeurig te omschrijven en onvo onder
handelaars aan banden te leggen."
Dit nu is voor ons een vage verklaring
voor wat de vredes-toekemst brengen zal.'
Hopen' wé, dat een volledige lezing van
de, kanseliersrede wijziging brengt in deze
idéé.
Toch reeds vermochten wij een glimpje
van hoop waar te nemen in de nadere
verklaring, welke Michaëlis Dij óe debat
ten aflegde, wdar hij getuigde:' ast-
staat, dat de regeering voor mogelijke
vredesonderhandelingen de handen vrij
heeft. Dit geldt ook. ten-aanzien van
België.
Met vertrouwen willen wij ons vast
klemmen aan deze korte regels, wei?:?
ondanks hun kortheid de verklaring
.uit de rede mogen overvleugelen en be-
heerschen.
Ten slotte wijzen wij op het sympathieke
Avoord van den kanselier, waarin hij dank
brengt aan o;|s land en andere ncut^len
voor het moeilijk lot, dat ons ondanks
de neutraliteit is beschoren. Erkentelijk
mogen wij pok zijn voor 's kanseliers hulp-
toezegging, welke niet bij woorden moge
•blijven!* Echter
Al3 nu Amerika nog rnaar beter de wa.re
neutraliteit door woord en daad waar
deert, hebben wij tenminste eenige vol-
mogen wij ook zijn voor 's kanseliers bu'p-
verschaffing aan vluchtelingen en geïn
terneerden.
Duitsctiland.
De Rijksdagzitting.
Gisteren heeft de Rijkskanselier, dr.
Michaëlis in de Hoofdcommissie van den
Rijksdag gesproken. De Kanselier begon
met een Avarm woord van dank aan leger
en land en met een herinnering aan de
schitterende militaire successen van de
laatste weken. Aan Zwitserland, H o 1-
land en Spanje werd bijzonderen dank
betuigd voor hun onbaatzuchtig*; werk-
zaamheid op het gebied van menschlieven-
de oorlogsvoorzorgen.
De groote rede van den
Kanselier.
In korte trekken heeft de kanselier ver
volgens den stand van zaken' in de vijan
delijke landen geteekend. De economische
en financieele moeilijkheden van Frankrijk
namen snel toe. Nog scherper deed .zich de
economische nood met zijn er altijd mee
samengaande politieke verschijnselen, in
Italië gevoelen.
In Engeland had de duikbootoorlog eoq
zekere, onverbiddelijke uitwerking. Slechts
de bedriegeüjke hoop op tweespalt bij de
Duitschcrs deed de leidende Britsche
staatslieden thans nog aan oorlogsdoelein
den vasthouden of zoodanige verkondigen,
'welke met de politieke en economische Le
vensbehoeften van Jjuiisciiiandvgeheel en
al onvereenigbaar warepÉte
In de Vereenigde Maler«beproefde de re
geering met alle mi* ook door een
ongehoord schrikb~e\vi n dijdejtot nu toe,in
breedc kringen onH'rëkéjjfflïï oorlogslust
aan te wakkeren. De aangekondigde mili
taire krachtsoefening der Vereen. Staten
zag Duitschland kalm eh rnct vertrouwen
tegemoet.
In Rusland heersen'? f-en hevige, econo
mische crisis. In het bijzonder was men
niet opgewassen tegen de moeilijkheden
met "transportmiddelen. Betreffende do nota
van den Paus verklaarde de Rijkskanselier
dat deze in Duitschland met ingenomen
heid en door het meerendeel dei" tegenstan
ders blijkbaar met verlegenheid was opge
nomen.
De kanselier kwam vervolgens op het
Antwoord aan den Paus en op
de quaestie der oorlogsdoelen. De Duitsche
nota is, zeide hij, vooy. zoover zich nog
overzien laat, bij onze vrienden en bondge-
nooten gunstig, bij de meerderheid van
onze tegenstanders met klaarblijkelijke
verlegenheid ontvangen. De kritiek, Avelke
ook van bevriende en wqi willende zijde uit
gebracht is, richt zich "O/P eerste plaats
daartegen, dat positieve'verklaringen over
bijzondere quaesties in de nota niet gedaan
werdenC
Moeilijk te begrijpen \va* net hoe co:»
kenner van den internationalen toestand
en der internationale gebruiken ooit kon
gelooven, dat Duitsctiland: in een eeishidig
gegeven openlijke verklaring ip zii?( nadeel
de oplossing kan vastleggen van belang
rijke quaesties, die in onverbreekbaar ver
band staan met het .-gffïeei van de bij even-
tueele vredesonderhandelingen te bespre
ken verzameling, van quaestiés
Elke dusdanige openlijke verklaring kon
op het oogenblik slechts verwarring stich
ten en de Duitsche belangen benadeelen.
Wij zouden zeide Michaëlis den vrede
geen stap nader zijn gekomen en- bepaald
hebben bijgedragen tot verlenging van den
oorlog.
Ik moet op net o o g n b 1 i k
weigeren onze oorogsdoel-
einden nauwkeurig aan te
geven en onze dn derhand e-
laars te binde n.
Ten slotte richtt-- de Rijl.sjmnselier zich
tegen het antwoord van \Yil®n op de nota
van den Paus. De poging var, Wilson om
tas so hen volk en regeering van Duitsch
land tweedracht te «ooien was zonder uit
zicht en bereikte het tegendeel van hetgeen
bedoeld was.
Zii heeft ons, zei-Je Michaëlis, steviger
verb.-.r-c'eh mét den vasten wil om elke
vreemde inmenging am.sibesloten en krach
tig het hoo rie
De rede van Von Köhiraann,
Na den Rijkskanselier sprak Von Kühl
rnann. Hij zeide. naar het „Holl. Nb.'
rneldt, o»a. het volgende:
Met eenige %voorden wil ik ingaan op
het in de bladen verschenen bericht, dat er
een Duitsche nota over België bestaat. Dat
is een van de rneest brutale verzinsels, die
mij ooit in mijn politieke praktijk overko
men zijn. Het is waarschijnlijk van Fran-
rschoji oorsprong. Van de heele zaak is geen
Avoord waar.
De telegraaf heeft ons Reuler-uitlreksels
uit een rede van Asq'uith, den leider der
oppositie in het Lagerhuis, gebracht. Wan
neer de .Reuter-uittreksels een getrouw
beeld geven van Avat Asquith zeide, dan
geloof ik in ieder geval te kunnen zeggen,
dat hij ons op den weg, die voor Europa
nooJig is, geen stap verder heeft gebracht.
Ik kom nu te sproken over de nota
van Z. H. den Paus. Hoe ook de
onmiddellijke uitkomst van de Pauselijke
vredesstap moge zijn, dit cene aarzel ik
niet nu reeds te zeggen, dat dit moedige
initiatief van den Pairs, dat steunt op rie
eenvoudigste tradities van een meer dan
duizendjarig priesterschap, een grenssteen
in Je geschiedenis van dezen monsterach-
tigen volkerenstrijd Ibe tee kent, dat het als
een onverwelkbaar lauwerblad in de an-
.nalen Van de pauselijke diplomatie zal
verschijnen!
Wij hebben alle reden het initiatief'van
het Pauselijk hof dankbaard? begroeten,
daar dit toch het hun mogelijk maakt de
nationale Duitsche pótitiek opnieuw op
duidelijke, ondubbelzinnige .wijze aan te
geven.
Ik zeg met opzet „nationale politiek",
want ik hoop én geloof, dat de nota van
antwoord van de Duitsche regeering, zoo
wel wat inhoud als ontstaan aangaat, den
wil van de overwegende meerderheid der
Duitschers -be lichaamt
Niet alleen in internationalen Kin is het
antwoord op de nota van den Paus een
belangrijk document, ook voor onze' zuiver
Duihehe ontwikkeling heeft zij de betee
kenis van een mijlpaal
In het buitenland wordt vaak de legende
verkondigd, al® zou er in Duitschland eon
politiek der regeering en een politiek van
het volk bestaan.
Dit is heden stellig een legende., niets
kan deze legende vollediger te riiei doen.
dan wanneer zij volkomen aansluit bij
de in ons antwoord oan Zijne Heiligheid
vervatte politiek.
Ik stel vast aldus de staatssecretaris
dat do grondslagen A*an de Duitsche
nota van a.ntAvoord allen partijen aanne
melijk toeschenen. Ik kan dan ook, naar
ik geloof, mot het volste recht zeggen, dat
alle pogingen A-an don tegenstander, in de
grondvesten van onze huidige binnenland-
sche politiek, tusschen de Duitsche rogee-
ring en het Duitsche volk, een Avig, to drij
ven, als verzinsel af te wijzen.
Ik zou er bedenking' togen hebben op
bijzonderheden van de nota tte zeer in te
garan. Ze staat daar als een degelijk ge
voegd bouwwerk ei. iedere poging, een
gedeelte er uit te nemen of een gedeelte
nader toe te lichten, de werking slechts
zou verzwakken. Ik avü echter in het kart
pogen, de nota en hare voorwaarden te
belichten.
In het vierde jaar van den geweldigöp
oorlog wierp Zijne Heiligheid den Paius
met nog grooter ernst en nog grooter na
druk als voorheen, het woord „vrede op
aarde" onder de volken van Europa.
Het woord klinkt ons nu als een sprookje
uit lang vervlogen tijden in de ooren bn
toch is het geen sprookje, maar ook heden,
nog nicer als een geographisch begrip, de
som van een eeuwen geleden geboren en
sindsdien steede gegroeiden toestand.
Verklaring van den kanselier.
Nadat Von Kühlrnann .zijn rede beëin
digd had verklaarde de kanselier:
Het in de laatste weken druk besproken
berioht, dat de rijksregeering reedg met
deze of geno vijandelijke regeering in over
leg getreden is en dat zij hierbij, a'Olgens
een naar ik verneem tamelijk "verbreide
rneening, reeds bij Aoorbaat bezette gebie
den en dus de kostbaarste panden a-oor de
aanstaande vredesonderhandelingen prijs
gegeven zou hebben, i> onjuist. Ik con
stateer, dat de r ij k ar e ge e-
r i n g voor eventueele v r e d e s-
o n d e r h a n d e i i n g e n de v r' ij e
•hand heeft. Dit geldt ook
voor België.
Discussies.
Hierop volgden de discussies lut-schen
de afgevaardigden der verschillende frac
ties.
De afgevaardigde van het Centrum, ken
schetste het antwoord op de Pauselijke
nota als het gewichtigste document, dat
sedert geruimen tijd is ontstaan. De Letee-
kenis ligt. naast den inhoud, hoofdzakelijk
daarin, dat regeering, legerbestuur en
rijksdag eenvolkomen eenstemmig ant
woord gègeven hebben. Ook de inhoud der
nota Avas bevredigend, daar hij "gereser
veerd was, maar toch veel concrete ver
klaringen l£valte. Men moest vich een
drachtig daarbij aansluiten. Een eensge
zind Duitschland' kan nooit verslagen
worden
V e v k 1 a r i n ,g van flen Beierse hen
in i n i s t e r-p resident.
In de zitting van den Rijksraad heeft
de minister-president Hertling een a-er-
klaring afgelegd, waarin hij, na een over
zicht over den militairein en ^>olitieken
toestand, vooral inging op de l'auselijke
nota, op het antwoord dier Ccntralen en
op de afwijzende houding der Entente.
Hij protesteerde tegen de overmacht cn
böleediging van Wilson en legde den ra-
druk op diens onweten iiieid. In Duitsch
land is geen autocratische regeeriug; de
gebeurtenissen der drie laatste jaren laten
niet toe aan een democratische grondwet
de voorkeur te geven.
Amerika.
Uruguay en Duitschland.
Het Üruguaysch congres is bijeengeroe
pen in buitengewone .zitting ter bespreking
van de quaestie van verbreking der be
trekkingen met Duitschland. y
Zullen da Kerstklokken den vrede
inluiden
„Politiken" bevat een interview, hetwelk
een redacteur van het blad gehad heeft
met den Duitschen rijksdagafgevaardigde
Herman Leube, die reeds vroeger zijn, mee-
nitig in dit blad weergai). Bij dit interview
vroeg de redacteur den rijksdagafgevaar
digde ook, of hij van meening Avas, dat
Duitschland's antwoord den vrede nader
y.cu brengen. Hierop antwoorde Leube:
„liet is m ij n vaste over
tuiging, dat de Kerstklok
ken vrcdesklokken -zullen
z ij n. Een voortzetting van den oorlog
hoeft in het geheel geen zin meer. Wat
Duitschland betreft, zoo is er toch zeker
wel niemand meer, die nog thans gelooft,
dat het militair kan worden overwonnen.
Dat is uitgesloten. Maar Avij kunnen ook
niet worden uitgehongerd. In dat opzicht
heeft Roemenië groote beteekenis voor ons
gehad. Van den len tot den 15en Juli ont
vingen wij eiken dag 7000 ton graan uit
dal land: sedert dien hebben wij dagelijks
12,000 ton ontvangen. Wij hebben boven
dien een groot aantal varkens uit Servië
gekregen en uit Roemenië krijgen wij be
halve graan 2000 ton petroleum en ben
zine per week. Onze levensmiddelenverhou-
dirigen zijn zoodoende uiterst bevredigend.
Doarduor konden wij Riga ook veroveren.
Voor een jaar ongeveer waren wij in mili
tair opzicht sterk genoeg om Tiet te nemen,
maar hadden wij niet genoeg levensmidde
len voor de 250,000 overblijvende inwoners
der stad. Thans, nu wij die hebben, hebben
wij ook de stad genomen. Geen van de par
tijen kan er eenig "voordeel bij hebben, om
den oorlog voort te zetten en daaropa i6 de
vrede ook absoluut zeker nabij. Ik herhaal:
het" is rnijn rotsvaste overtuiging, dat de
oorlog, voordat 1018 in hel land is, voorbij
zal zijn.
Plaatselijk Comité der K. S. A.
Gisteravond vergaderde onder presi
dium van mr. A. F. L. M. Tepe het
plaalselijk comité der K. 3. A. Er was
-een zeldzaam groote opkomst van da
mes- cn hecren-afgevaardigdcit der ver
schillende aangesloten vereenigingen,
o. w. ook een drie lal eerw. Paters.
Dc voorzitter deed o. m'. mededeeling
van de oprichting van het Bureau voor
rechtskundige cn sociale adviezen. Drt
Bureau, opgericht door de GÏirblelijke 11
Brandstoffencommissie
Leiden.
De Brandstoffencommiiseie geeft kennU,
dat de maximumprijs voor houtskool im
vastgesteld op f3.— per 10 K.G.
Namens do Commücsia:
De Secretaris,
(2792) KRAMER.
Besturenbond en het Plaalselijk Comité
voor dé Kath. Sociale Actie, zal gratia
rechtskundige en sociale adviezen ver
strekken, cn, zoo noodig, rechtskundi
gen bijstand verleenen auri on- en min
vermogenden. Op iederen Woensdag
avond van half negen tot tien uur zai
het zitting houden imhet Centraal Bu
reau der K. 3. A., Oude Singel 58.
Ais eerste punt op de agenda stond
vermeld bespreking van de mogelijk
heid der oprichting eerier R.-K. Open
bare Leeszaal. Door den tweeden-secre
taris van hel plaatselijk comité' den heer
A. II. Boekraad, was, zooals bekend, een
rapport over deze quaestie uilgenracth.
JNa ampele bespreking werd besloten
dat door het bestuur van het Pi. Comité
der K. S .A. een vergadering zai worden
uitgeschreven, waarop, worden uitge-
noodigd alie II.II. Geestelijken te dezer
stede en de dagelijksche besturen van
alle katholieke vereenigingen. liet be
stuur van het PI. Comité der K. 3. Ai
moet in deze vergadering de leiding be
houden cri van de opgekomen E. tL
Geestelijken en bestuursleden der or
ganisaties een vourloo i e ve rei
niging vormen lol oprichting en in
standhouding eener R.-K. Leeszaal.
sVij spatieeren liet woordje; voor-
1 o o i ge. Ook al.» wordt,op de hier be
doelde vergadering besloten lol de op
richting eener voorloopige vereeniging
daardoor zal de R.-K. Leeszaal er nog
niet zijn. Deze voorloopige veieeni-
ging toch zal dan hebben te overwegen,
of zij zich in een d e f i n i t i ev e wil
omzetten. Het bericht, dez.ee dagen in
een der bladen geplaatst, dal ie Leidon
pen R.-K. Leeszaal fzal worden opge
richt, is dus zeer voorbarig orit niet
te spreken van onjuist. Inlusschen wil
len wij wel het vertrouwen uitspreken,
dat de oprichting eener Katholieke Lees
zaal te Lelden een feit zal worclem
Vervolgens kwam aan ide orde. een
voorstel gedaan op initiatief van den
N. R.-K. Volksbond om een groote
propaganda-vergadering le houden. iNa
geanimeerde discussies dijde dit denk-
j>eeld,yii tot iïet plan om een Kal no
1 i e k e n 'd a g te houden voor Leiden
en o m g e v i n g. De hêer Engels, die dit
plan in de vergadering bracht, zou op
zulk een dag sectio-vergaderingen we.n-
schcn voor arbeiders, middenstanders,
landbouwers en vrouwen en ten slotto
een algemccne vergadering, liet bestuur
van liet plaatselijk comité beloolde to
zullen trachten dit plan le verwezen
lijken.
Hierna werd behandeld een voorstel
tot oprichting van een „Katholieken
Kring", ln de vorige vergadering was
een schrijven, ondei teekeud door een
vijftal personen, die dit voorstel deden,
aangehouden, om dit in deze. vergade
ring door een der onderteekeuaars, den
heer Wilmer, te doen toelichten. Een
breede bespreking volgde op de ge
geven toelichting. Ten slotte was
men het er algemeen over eens, dal het
doel, hetwelk de voorstellers met de op
richting van een Katholieken Kring be
oogen,'verdient te worden nagestreefd,
liet doel is n.l. meer saamhoorigheid
Le brengen onder de Katholieken van
midden.-tand en hoogere standen, door
dat deze gezamenlijk hun ontwikkeling
.•li ontspanning aocken.
Als middel om dit doei le be reiken
werden genoemd: io. het doen houden
van lezingen en voordrachten; 2o. hei
o'rganiseeren van muziek-, zang- en
tooneel-avonden en feesten, 3o. het sa
menbrengen in clubs van leden, die
zich ten doel stelten, een bepaald onder
deel van den Kling in het bijzonder na
te streven, tooneelclub, voetbalclub,
enz., 4o. zoo mogelijk het hebben van
een sociëteit met lecstatel. 0\er, denud-
delen was men het niet algemeen eens.
sommigen meenden, dat door be^taanae
vereenigingen genoemd \Nerd Lcloof
en Weten schap het vooropgesteld®
doel kon worden bereikt. Vanwege het
vergevorderde uur het was balllwaalf
sew orden werd de bespreking \an
deze kwestie tot een volgende vergade-
ri?nR «e! werd beslotenVn - .eer
L'erielelTjke - zaal in Het gebouw der
fi s A beschikbaar te stellen voor bo-
sluursvcrgaderingen van aangesloten
VeNa°n'nogSeeénige korte besprekingen
werd deze zeer vruchtbare, uitnemend
gepresideerde vergadering gesloten.
Door Wijlen mej. A. C. Browne, over
leden te Londen, zijn ten behoeve van
het' Rijks Ethnografisch Museum al
hier aan den Slaat der Nederlanden g».
l—nleerd haar C'.hineesche vazen on dn
verder zirh in haai boedel bevindend*
Chineesche curiositeiten.
Do regering heelt dit legaat dankbaar
aanvaard.
Voor het voorloopig diploma Maóhinta»
len-exumen is geslaagd de heer H. vart den
Ou wee! en, alhier.