i S)eCcicbclie.Sou/tomt De Oorlog. oot 162 Pd Mij lel "9 ES cl;: ders' pit bfad verschijnt eiken dag, ultgez. Zon- cn Fce&tcL Do Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling, L«r Leiden 11 et. p. week', f 1.45 p. kwartaalbij e genten 12 et. p. week, f 1.60 p. kwartaal. Franco 001 ost f 1.80 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags- hisd is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 15 ct. k't war taal, bij voortuitbctalingTAfzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 ct. 8e Jaargang. WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1917. Bureau STEENSCHUUR 15 - LEIDEN. Inferc. Telefoon 935. NO. 2426 Postbus 6. De Advertentieprijs bedraagt van 1—5 regels f0.78 elke regel meer 15 ct. Iugczonden mededeelingen va* 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 ct., met gratij bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke kortins Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worde* aangeboden of gevraagd, huur en verhuor, koop en verkoop 40 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer 1 ct» buitenland. 'anO bes aarle ende Verbitterde strijd in hst Westen. - Luchtaanvallen op Londen. - Oe Rijks kanselier zal Donderdag in de hoofd commissie van den Rijksdag het woord voeren. Overzicht De laatste dagen blijft nu weer het W e s- teiijk oorlogsterrein de meeste aandacht Kragen. Uit hetgeen ons van Fransche en Duitsche zijde hierover wordt gemeld, kun nen wij ons een vrij duidelijk beeld vormen van het verloop van den strijd, alleen .zijn de berichten omtrent het resultaat op een ikel puni met elkaar in tegenspraak. Do Duitsche infanterie heeft haar aanval ïnsi^ ondernomen over eetn front van ID K.M. breed, dat zich aan weerszijden van het Bois de Chaume uitstrekt. Door het Bois de Chaume voert de weg naar Omes. Hun risü eerste krachtsinspanning bij dezen aanval, 'les yfgijfe in drie ondernemingen te verdeelen fc, was gericht op de Fransche stellingen m het Bois de Chaume. De Duitschers kre gen voet in de voorste Fransche loopgra- 9e"iven, waar een bloedig handgemeen ont stond. De Franschen hebben hierin de z?ge weggedragen en bleven meester van de stellingen. Van Duitsche zijde wordt toegegeven, dat er op dit punt geen veran- Zate derüig kwam in den toetand. Ook een her- haaide poging der Duitschers, waarbij zij •ert een krac tig gebruik maakten van de zoo ^schrikkelijke vlammenwerpers, bleef vruchteloos. Behalve in het centrum hebben de Duit- '«f Khers ook p de beide eindpunten van hun lö K.M. breede aanvalsfront krachtige po gingen gedaan om het Fransche front te- rag te dringen. Die ten N. van Bezon- waar eveneens een weg naar Ornes oopt, heeft .geen blijvende resultaten op geleverd. Het Duitsche legerbericht spreekt iechts van een geslaagden inval en ge- loaakte gevangenen, maar niet van een r m*jrrejnwjns^ gelijk wel het geval is waar de andere onderneming betreft, ten van Beaumont. Hier ontrukten de ELOlDuiische troepen volgens Berlijn den ^rarischen loopgraven over 400 M. breedte a behielden deze ondanks verscheidene anvallen. Parijs echter meldt, dat zoowel aanval bij Bezonvaux als bij Beaumont jbcdig is afgeslagen. Doch, hoeveel menschenlevens deze bot- hgen wederom hebben gekost, eenige ver siering is er daarmede -op de met bloed jNh'éhkte 'w'Maa.=>heu veis niet gebracht.' Olie gevechten, welke er wederom zijn [evoerd, geven den indruk, dat beide par- ijert vrijwel tegen elkander opwegen. Duitsche vliegtuigen hebben wederom in iet duister van den nacht (boven Enge- sche arids dicht bewoonde landouwen en volk- prijs rijke streken hun hclsehe projectielen holex ZO! en,! >6111 tl oiai koop In de Lucht. Bommen op Kent en Essex. Duitsche vliegers hebben boven. Kent en Eoiex gekruist. Zij wierpen op verschillen- punten enkele bommen. Eén aanvaller begaf zich ver boven dc zuidoostelijke bui tenwijken van Londen en liet twee bom men vallen. Er zijn 20 dooden Duitschland. |l De aardappeloogst in beslag genomen. Wegens de Qiooge prijzen, die voor de irdapoelen worden gevraagd en de on- egeleiatige distributie onder de bevolking, leeft de Duitsche reigeering op den ge- Bbevler. opeloogst beslag gelegd. Aan TeU d'vn burger zal nu per dag 100 gram worden verstrekt. De prijs is vastgesteld up 20 fr. per 100 K.G. >nici Tel De Rijkskanselier zal spreken. jDe „Noiddeufcsche" schrijft: Naar wij vernomen, zal de rijkskanselier Donderdag 27 dezer in. den Rijksdag, in de vergade- T»! "n5 van het Iloofdconiitê het woord voe- sche Tel. finga Tel. Tel Esn verklaring van Hindenburg. Officieel. Gi;oole Hoofdkwartier 25 Sept.: Mij wordt door den minister van oorl-og Megedeeld, dat van onbevoegde zijde her. hao;jelijk is bewoerd, dat, volgens uitla dingen van mij en Ludendorff, de dreigen- ^economische instorting en het opdro- van de militaire krachtbronnen ons tot. 'ede tol eiken prijs dwingen. Ik wil met onze mannen met dergelijke totaal on line beweiingen verbonden worden. Ik rel. ifj verklaar, in volle overeenstemming met rijksbestuur, dat wij oeconomisch en ^'."'.tairvoor verdere strfid en overwinning Parust zijn. HINDENBURG Amerika. Argentinië mobiliseert. Pc ..Associated Press" verneemt uit T i W"°S.Ayros' ('a^ mobilisatie voor de Te^^^emijnsche vloot is afgekondigd. Er is Jfin buitengewone militaire bedrijvigheid, ^arschijnlijtk in verband met de spoor- ""'«II doch een hooggeplaatst amb- T&t, OTy-naur verklaarde, dat de generale staf bad op andere noodza- Vredespogingen. t Pauselijk vredeswerk. «Hn schrijft uit Zurich aan bet ,,Hbld.": bi!e'^ènS h,et. Madrileensche blad ,,De- nog in den loop van deze maand speciaal gezantschap naar Londen reizen, om er bij de Engelsc'he regeering voo-r den vrede te werken. (Dit bericht vermelden we, natuurlijk onder aeer sterik voorbehoud.) R i b o t over de Pauselijke nota. In het uitvoerige, Kamerverslag van de rede van den Franschen minister van bui- tenlandsche zaken over dc .pauselijke nota lezen we nog: Voor het nieribearitwonrden van dc pau selijke nota hadden wij onze redenen. En we staan niet alleen: Engeland en Italië zijn bet met ons eens geweest, en ook Petrograd. I'k wil niet den oorsprong van die üit- noodigingen tot pi-alen zoeken; maar waar zijn ze hel best ontvangen? Waar wenscht men, dat wij zouden antwoorden en zouden preciseeren? Te zelfder plaatse, w-aar men ons tot dusverre niet heeft wil len antwoorden. In December 1.1. zijn wij niet te kort geschoten in moed1 en open hartigheid om aan Wilson onze oorlogs doelen bloot te leggen. Alle geallieerden hebben toen gesproken, maar aan de an dere zijde van den (Rijn heeft men niets willen zeggen. Men ikonddgt het antwoord der Centra- len aan. Wij zullen afwachten en zien. Wij hebben Rome, door bemiddeling van Engeland, instemmende mot. de Engclse/he verklaringen zelf, dat, zoolang de centrale mogendheden niet hun innerlijke gedach ten uiten en niet zeggen wat zij willen en waarin zij willen toestemmen, wij niets te praten (hebben; te meer, daar in de pauselijke nota zelf, wat België betreft, de verklaringen allerminst het geweten van de wereld konden geruststellen. Welk verlangen wij ook koesteren om te ant woorden en hoe groot ook onze eerbied zij voor een beroep a an zulk een zi jde tot on® gekomen, wij móeten ten slotte vóór alles aan Frankrijk en aan Frankrijk's belangd denken. Laat men tot ons spreken! Laa.t men ons zeggen wat men wil en waarin men wil toestemmen. Wil men Ek'.as-Lotha ringen terug geven? Wil rnen, naar moge lijkheid, de aangerichte schade vergoeden? Aanvaardt rnen den Volkerenbond? D"an zullen wij bereid zijn te pralen, weest daarvan verzekerd, maar alleen, wanneer, wij de nooclige waarborgen heb ben en de zekerheid, dat men ons niet in een valstrik lokt. Vredcsbij e'e n k o m s t. Zondag j.l. had te 'Boedapest een groote vredesbijeenkomst plaats van Ilongaar- sc-he Katholieken. De vergadering richtte een adres tot den Paus, waarin hern dank werd; gebracht voor zijn bemoeiingen voor den vrede en waarin nogmaals uitdruk kelijk werd veiklaard, dat Hongarije een rechtvaardigen en eervollen vrede wenscht te sluiten, die de waarborg is van een rustige ontwikkeling, Ook werd oen tele gram van hulde aan koning Karei gezon den, waarin rnct vreugde werd geconsta teerd, dat de koning oen antwoord had gezonden aan den Paus, waarin aan deze gezindheid uiting werd gegeven. "De houding van Spanje. Het Spaansche gezantschap alhier pu bliceert een verklaring omtrent dê hou ding van Spanje tegenover de voorstellen -\an° den Paus. Hoewel Spanje de hooge beweegredenen van den Paus op prijs stelf, is het niet in de gelegenheid te beoordeelen of de oorlogvoerenden in de voorstellen een geschtkten grondslag vin den voor een rechtvaardige en een vrede lievende oplossing van liet conflict. Der halve acht Spanje het niet mogelijk, zich bij deze voorstellen aan .te sluiten. BINNENLAND. r heeft de L z. gron d- a a n g c n o- De Tweede Kam wetsontwerpen wetsherziening m e n. Minister Lort van der Lin den deelde in de Tweede Kamer mede, dat omtrent de onderhandelingen die met Engeland e n m e t D u i t s c h- jjand gevoerd worden over de levering van kol.e-n, thans nog geen mededeelingen gedaan kunnen worden. d e Uitvoerende Commissie van de N. O. T. bevestigt in- tusschen, dat de Eng else he Regeering zich bereid heeft verklaard, alvast 10 0,0 0 0 ton steenkool aan Nederland, te leveren. Nederland en de Oorlog. Nederlandsche Torpedoboot tegen Duitsche vliegtuigen. Een Nederlandsch marine-vaartuig heeft naar Vlissingen vervoerd vier Duitsche aviateurs, van wie één zwaar gewond. Ze behoorden tot twee neergeschoten vlieg tuigen. Dc 2 Duitsche vliegtuigen .zijn door een Nederlandsche torpedoboot in de V ielin- gen neergeschoten. De vliegtuigen .zijn naar Vlissingen gesleept. De gewonde avia- teur, die in de borst was geschoten, is na behandeld te zijn, te Vlissingen naar het ziekenhuis overgebracht; de drie andere vliegeniers bevindén zich in het hotel .Zeeland" en zullen geïnterneerd worden. (De Wielingen heet de geul langs de kust van Z e eu wsch-V 1 a an d er en De aardappelendistributie. De minister van Landbouw heeft aan de gemeentebesturen bij circulaire medege- deeldA dat liet in hei voornemen ligt cb> distributie van aardappelen van den oogst 1917 op 9 October a.s. te doen aanvangen en wel met een gelijktijdige Uistribuüe van geelvleezige zajnd- en veen aard appelen en een beperkte hoeveelheid kleiaardap- pelen. De minister van Landbouw heeft be paald dat het verboden is om aan ver bruikers aardappelen af te leveren bij grootere lioeweelheid dan voor dürect ver bruik vcreischt is. De minister van Landbouw, Nijverheid cn Handel maakt bekend, dat door hem zijn aangewezen als vertegenwoordigers der Aardappelvereeniging, belast met het verstrekken van opdrachten tot aflevering van aardappelen, o. a.: Nederlandsche Bond van Handelaren in Aardappelen. Expeditie regeerings-aardap- pelem provincie Noord-Holland, kantoor G. Bos Co., Prinsengracht 417/19, Amster dam; Rotterdamsche Vereeniging van Fruit- en Groentenexporteurs. Expeditie regeerings- aardappelen voor de provincie Zuid-Hol land. Kantoor Haringvliet N.Z. 91, Rotter dam. Regeeringsbloem. De minister van Landbouw heeft be paald dat met ingang van B5 dezer ondier Regeeringsbloem zal worden verstaan 60 pCt. inlandsdhe tarwebloem, 20 pet. gerste- en/of roggebloem; 10 pCt. aardap pelmeel, 10 pCt.. Amerikaan-ch meel. Broodbesparing. Het Bureau voor mededeelingen inzake de voedselvoorziening vraagt aandacht voor het volgende: Tengevolge van een betreurenswaardig misverstand (bij »leri samensteller dezer mededeelingen, is cenige dagen geleden aan de (bezoekers van restaurants de raad gegeven zelf wat brood of beschuit mede te 'brengep, indien zij op het gebruik daarvan bij den maaltijd prijs stellen. In werkelijkheid is ihet tegendeel voorge schreven. Elk gebruik van 'brood bij de maaltijden is in restaurants strikt ver- (boden? en aan da .ge(m de rvteb es t u r e n wordt 'dan ook verzocht daaraan streng de band te houden, Wie een schotel of een meer uitgobrei- den maaltijd wenscht te gebruiken, moet zich van brood onthouden. De restaura teur mag in dat geval geen brood ver strekken en evenmin toelaten, dat de be zoeker zelf brood medebrengt. Het is ook duidelijk, dat. anders 'bot voorschrift niet zou werken in de .rich! ing van broodbe- sparing, wat uit den srd der .zayk de bedoeling' i£7 Het is nuttig ook nog op het volgende te wijzen. De herhaalde aanmaning om zoo zuinig mogelijk op 'brood te zijn en dit, indien het kan, door andere voedings middelen te vervangen, heeft aanleiding gegeven lot de opmerking, dat het wegens de gedwongen gas- en koleiVbcqparing uiterst moeilijk is in dit opzicht mede te werken. Het spreekt van zelf dat ieder voor zich zelf moet uitmaken, in hoeverre hij in eigen huis aan de aanbeveling tot zuinig heid met brood g,evolg kan geven. Het gebruiken van een warmen maal tijd zal ongetwijfeld vaak moeilijk zijn, maar zeer dikwijls zal ÖLet mogelijk zijn, het brood te" vervangen door een kouden schotel. In ieder gcva.1 blijft hict wensche- lijk, (dat ieder, die daartoe maar eenigs- zins in staat is, strove naar beperking van broodgebruik. P r ij z en voor (ie o o g is t 191 8. Aangezien met het oog op. het maken jvan een bouwplan voor 'hot Oogstjaar) 1918 het gewenscht is, dat de landbou wers reeds nu rekening kunnen houden met de prijzen, die zij liet volgende jaar voor bun producten ""zullen ontvangen, brengt de (minister van Landbouw tor kennis, dat voor de hieronder vermelde producten, de daarbij genoemde garantie prijzen zijn vastgesteld, alles per 100 Kg.: Haver f 18; viorniige zomorgenst f "19.50; tweerijige f 18.50; veldboonen (wier-, paarden-, duiven-, schapen- en Waalse lie bonnen) f 25; erwten (alle soorten groene, gele cn graorvve) f 30; boo- nen (alle soorten bruine, gele en witte) f 32; aardappelen (voor tafelgebru.ik ge schikt, van klei-, zand- en veengronden, geleverd' in het najaar v.an 1918) f 6.50; karwijzaad f 45; (kanariczaad f 28; bla-uw- maanzaad f 60; geel mosterdzaad f 35; bruin mosterdzaad f 50. De prijzen voor karwijzaad, kanarie- izaad, biauwmaarizaad, geel- en bruin mosterdzaad, aijn als maximum-prijzen te beschouwen. Ook ten aanzien van andere gewassen, met name „suikerbieten, vlas, voederbic- ten, uien en andere grove tuinbouwge- wus'sen, zijn maatregelen in voorberei ding, waardoor de geldelijke uitkomsten dezer teelten beneden «die van den ver bouw van voedingsgewassen voor het binnenland zullen blijven. Uitvoer van gelatine liet St.bld. no. 592 bevat c»rn kon. be sluit van 3|en 22sten dezer, houdende verbod van -uit)voer van gelatine van den dag der afkondiging, van dit besluit. De Kroon behoudt zich voor, dit verbod' (tijdelijk op te (heffen of in bijzondere gevallen daarvan ontheffing te doen ver- leenen. 4 Verkiezing Prov. Staten Bij enkele candidaalstelling is gisteren tot lid van dc Provinciale Staten in het district Leiderdorp (vac.-De Waal Malefijt) gekozen de beer If. V. van Zan- tcnt wethouder te Hiliegom,. Verkiezing Eerste Kamer Groningen. In een gistermiddag gehouden vergade ring van vrijzinnige Statenleden te Gro ningen is besloten voor de vervulling van de vacature van Starkehborg Stachouwer in de Eerste Kamer te stemmen op den heer mr. dr. C. C.Geertsema, den afge treden commissaris der Koningin in de provincie Groningen. Surnumerair bij den Indischen Post-, Tele graaf- en Telefoondienst. De Commissie ter voorbereiding van de aanwijzing van Surnumerairs bij den Indi- schen Post-, Telegraaf- en Telefoondienst maakt bekend, dat er zoowel voor vrouwe lijke als voor mannelijke gegadigden nog plaatsen open zijn op den 15 November a.s. aanvangenden, nieuwen leergang van de school tot opleiding voor commies bij dien dienst te Leiden. Voor opleiding komen in aanmerking: Jongelieden, die den leeftijd van 24 jaren nog niet bereikt hebben en in het bezit zijn van het einddiploma H. B. S. met 5-jar. cursus, middelb. Handelsschool, Gymna sium of daarmede gelijkgestelde inrichting van onderwijs. Gegadigden moeten zich vóór 8 October a.s. schriftelijk, met opgaaf van hun adres, bij de commissie "aanmelden (adres den secretarie W. F. Gerdes Sterbeek, 2e Schuytstraat 247, Den Haag). De opleiding geschiedt kosteloos; boven dien genieten de surn. een toelage, die tot dusver f75 per maand bedroeg, maar naar in 't voornemen ligt binnenkort verhoogd zal worden tot f 1000 per jaar. Tweede Jaarbeurs. De Jaarbeurs te Utrecht belooft een groot succes te worden. Het vorige jaar had rnen einde September ongeveer 200 inschrijvin gen; thans is dit aantal, niettegenstaande de veel strengere eischen voor de deelne mers ten opzichte van het fabrikaat, reeds gestegen tot in de 500. Federatie van R. K. Prop.Clubs. De 3de jaarvergadering der Federatie van P. K. Prop.CIubs in liet Kamer- en Statendistrict Gouda zal gehouden wor den op Zondag 21 October c.k., te Bos koop. Gemengde Berichten. Inbraak. Mr. Fock. de voorzitter der Tweede Kamer, die tijdelijk in hotel ,,De Witte Brug" verblijf houdt, kwam Zondag tot de ontdekking, dat inbrek'èrs een bezoek hadden gebracht aangrijn onbewoond.huis aan de Laan van Meerdervoorf, en daaruit al het zilverwerk hebben medegenomen. De inbraak moet hebben plaats gehad tusschen Zaterdag en Maandag. Eikels. Wagonladingen eikels worden van Heerenveen verzonden. De meeste eikels gaan naar cacaofabrieken. Men be rekent dat met inbegrip van vervoerkosten enz. de eikels f20 per ILL. kosten. De kwa liteit is niet best, veel eikels zijn door worm aangetast; het gewicht is ruim 20 pet. be neden het normale. Nekkramp. In het gesticht Calvariën- berg is een geval van nekkramp geconsta teerd bij een kind van vier maanden. De ouders zijn in observatie genomen. De va der is militair. Een nachtelijke inbraak. Zaterdag nacht is door drie gemaskerde bandieten inbraak gepleegd in de villa van dr. v. d. Meylen te Ileere, nabij Eindhoven. De dok ter zelf was afwezig en mevrouw werd overmand en yreeselijk mishandeld. Onder vrecselijke bedreigingen werd zij daarna gedwongen te -zeggen waar liet geld ver borgen was. Een gouden horloge en f 200 in contanten zijn daarop meegenomen. De politie spoort naar de schurken en looft f 100 uit voor cenige zekere aanwijzing. Gestoorde feestvreugde. Het Belgisch comité houdt te Eindhoven een Vlaamsche kermis in Apollo's Lust". Het batig saldo komt ten bate der noodlijdende Belgen. Er is aan verbonden eene tentoonstelling van schilderijen van Belgische meesters. Ver der een fancy fair; er worden kunstconcer ten gegeven en Hullebroeck verleent zijne verdienstelijke medewerking. Toert gister morgen te 4 uur nog een twintigtal heeren en dames in och te Vlaamsche kermis vreugde waren, klonk een schot en vloog een kogel uit een militair geweer dwars door de zaal. In een naburige fabriek zijn soldaten gekazerneerd. De oorzaak is nog niet bekend. De kogel die twee ruiten verbrijzelde, trof gelukkig niemand. Vermorzeld. Een Keer diroevig onge luk had, haar de ,,N.Prov. Gr. Ct." meldt, te Suhildwolde plaat. Dj kinderen van G. Folkersma (speelden bij- de windmótor van den Zandjerpolder. Ongelukkigerwijze geraakte het zevenjarige meisje met hare kleertjes vast aan de draaiende a-s van de windmótor. waardoor zij ettelijke hon derden malen in het rond werd geslingerd ©n goh e cl vermorzeld later van de as werd genomen. woningnood. In Winschoten zwerft een gezin van man, vrouw en 6 kinderen^ rond^ dat. geen woning 'heeft kunnen krij gen. 's Nachts verblijven de stakkers in een steenfabriek of andere s4ühuilplaats. Een der kinderen, waarvan het oudste 11 jaar. is aidk. Heerlijke koffie. Tegen dén bakker- wiiLkeliei- K. te Abnelo is procesverbaal opgemaakt, omdat hij een mengsel van gedroogd koffiedik riiet een weinig koffie verkoeld tegen den prijs van 'één gulden het pond. Mei een nies gestoken, In het zieken huis te Rotterdam is opgenomen de werlt» man J. G., die in zijn woning aan dB Delftschcvaart door een vrouw, H. S., mei een mes in den rechterarm en de rechter zijde was gestoken. De vrouw is in be-wa». ring gesteld. Tussohen de buffer0 geraakt. Maan dagnamiddag'geraakte bij het rangeeren een remmer te Nieuwbeerta tusschen de treinbuffers, waardoor zijn long werd be- leedigd, zoodat levensgevaar bestaat. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Vergadering van gister e'n. Vragen omtrent de kotfenvoorziening. De grondwetsherziening opnieuw aangeno men. Vereeniging vazi drie gemeenten. Aan de orde is die behandeling van het verzoeik van den heer Rutgers om verlof tot het richten van vragen aan den tijdelijken Voorzitter van den Raad' van Ministers over de kolenvoorziening van ons land. Het gevraagde verlof wordt verleend. De Minister van Binnenlandsdhe Zaken, de heer Cort van der Linden, be grijpt, dat de Kamer inlichtingen ver langt, vooral orndat er allerlei geruchten meest onj uist en tegenstrijdig loopen. Er worden onderhandelingen gevoerd mei Engeland en met Duitschland. Ze zijn feeer moeilijk en vérstrekkend. Ze worden ge voerd met groote voortvarendheid en sp,r, hoopt dat hij spoedig inlichtingen zal kun nen verstrekken. Ilij acht 'het in strijd met 's lands belang, tlharia inlichtingen te verstrekken. De beer Rutgers (A.TL) begrijpt deze opvatting cn hij wil er zidh bij neer leggen. Echter heeft hij nog andere pun ten te bespreken in verband met de dis tributie. Eventueel zouden de deuren ge sloten kunnen worden. De Minister zegt, dat de vraagstuk ken, die er verband mee houden, in het algemeen van Uien aard zijn, dat ook in comité-generaal geen inlichtingen kunnen verstrekt worden. Ook over de prijsbepa ling e. d. (kan thans moeilijk gesproken worden. De heer Nolens (R.-K.) wijst pp het vervoer van de kolen uit Lurniburg, waar over 'gesproken zou kunnen worden. De heer Van Hamel (U.-L.) wenscht wel aan te dringen op het 'houden van de interpellatie-Rutgers. Hij wijst ook op het vervoer, op het (beschikbaar stelicn van gemobiliseerde mijnwerkers. Op vragen, waarop de Regecring niet wil antwoor den, kan zij kwijgen. Hij stelt voor. aan liet slot der agenda de interpellatie te ©tellen. Dit voorstel wordt, aangenomen mot 34 tegen 33 stemmen. Heel kalm, heel onverschillig mogen we misschien zeggen, heeft de Kamer vervol gens in tweede lezing de voorstellen tot Grondwetshenziening aangenomen. De kiesrecht-paragraaf met 71 stemmen voor en 2 (die van de heeren Van Idsinga en Bichon van Yselmonde) tegen, de onder- wijs-paragraaf met algemeene stemmen, en de additioneele artikelen met algemeene stemmen, behalve die van den lieer Van Idsinga. Aan de orde is het wetsontwerp tot ver eeniging der gemeenten A 1 p h e n, A a r- lan der veen en Ouds hoorn. De algemeene beschouwingen worden geopend. De heer Van der Velde (A.-R.) ziet het nut en de noodzakelijkheid van deze vereeivging, niet in. Het zijn drie bloeiende gemeenten en de misstanden die er hecten te bestaan, Kullen nu wel worden opgehe ven, doch zoo, dat nieuwe er voor in de plaats zullen komen. De heer Van Idsinga (C-H.) be toogt, dat het wel van belang is ileze ver eeniging tot stand te brengen. Flij voert daarvoor verschillende plaatselijke belan gen aan. De heer Gerhard (S.-D.) betuigt zijn instemming met de grondgedachte van dit ontwerp. Bjj de jongste gemeenteraads verkiezingen in die gemeenten is de ver eeniging het onderwerp geweest. Daarbij hebben de voorstanders het gewonnen. De drie hoofdgedeelten van deze gemeenten vormen één complex. Het doen verdwijnen van kleine gemeenten is een algemeen belang. De Minister van*Binnenlaridschc Zaken, de heer Cort van der Linden, schetst het algemeen belang dat bij (leze vereeniging is betrokken en bestrijdt daarbij de bezwaren, door den heer Van der Velde geopperd. De grenzen van de gemeenten vloeien geheel xn elkaar en loopen zelfs dwars door de gemeente heen. Kerkelijk is de scheiding geheel anders en nog meer verward. De gemeentebelangen loopen dooreen en reeds wordt veel ge meenschappelijk gedaan. Voor vereeniging pleit dus alles. De heer v. d. Velde (A.-fl.), repli- eeert. De algemeene beschouwingen worden gesloten. Artt. 1—4 worden goedgekeurd. Bij art. 5 stelt de Commissie van Rap porteurs, bij monde van dien heer G e r- h a r d (S.-D.), voor, om de rijksbijdrage van f 1.57 per hoofd te verhoogen to4 f 1.83V3. Het gunstigste cijfer van de be grootingen der gemeenten werd als grond slag genomen. De minister vanFina nc» e n, de heer T r e u b, zet uiteen, dat de grond slag, dien de Commissie van Rapporteurs neemt, verkeerd is. De grondslag behoort te zijn zooals de. toestand was in 1897, zoo als in de wet van '99 is bepaald. Op di* bepaling kan geen uitsondering wordea toegelaten*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1