BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
Be JAARGANG
No." 2347
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT ELAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FFESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, voor Leiden II cent per week
/.„ij per. kwar,aalbÜ on« agenten 12 cent per week, f 1.60 per kwartaal. Franco per oost
f J.80 per kwartaal.
Het GEILLUS1REERD ZONDAGSBLAD is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent per
kwartaal, bij vooruitbetaling. H
Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geillustreerd Zondagsblad 71/, cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0J3, elke regel meer 15 cent.
Ingezonden mededeelingBn van 1-5 regels U5U, eLka regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke kortbig. Groote letters naar plaatsruimten
KLEINE ADVERTENTIËN, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd
huur en verhuur, koup en verkoop 40 cgnten per 30 woorden, leder woord
meer 1 cent.
Hel Roode Gevaar.
Er is wellicht nog" nimmer in ons
land een stuk klassenstrijd gevoerd,
hetwelk zulk een 'nationale ramp dreigt
tc v,orden als de staking in de Limburg-
sclie mijnen, welke, dank zij de actie
der socialisten, reeds eenige dagen oen
joldongen feit is.
*'\Ve behoeven hier niet uileen te zet
ten wat het plotseling stopzetten der
kolenproduetie op dit oogenblik voor
ons land beteekenl.Te midden der groo
te oorlogvoerende mogendheden, die
steeds do duimschroeven vaster aan
draaien. zijn wij verplicht de grootst
mogelijke zuinigheid te betrachten met
onzen kolenvoorraad. Reeds herhaalde
lijk was er sprake van, dat groote fa
brieken, wegens gebrek aan brandstof
fen, stopgezet zouden worden, maar,
door de genomen zuinigheidsmaatrege
len en hot zoo hoog mogelijk opvoeren
der kolen productie in onze eigen mij
nen, konden deze rampen lot nu toe
voorkomen worden.
En terwijl men in heel het land, dag
in dag uit. reikhalzend uitziet naar de
treinen, welke hun kostbare zwarte la
ding van uit de donkere schachten naar
de verbruikers overbrengen, ziet hel so
cialisme er niet legen op, het geheele
bedrijf stop te zetten en Irekt zij haar
schouders weg onder hel enorme lands
belang, dat bij een goede kolenvoorzie-
ling betrokken is.
En toch gaat hier de strijd niet om
een menschelijk bestaan, of staan er
andere hoogere belangen op liet spel,
neen, het socialisme wil alleen van deze
omstandigheden prolileeren, om een
zoet winstje te plukken, een zuiver
egoistische speculatie, waarbij het ech
ter niet zijn eigen belangen op het spel
zet, maar clie van duizenden burgers,
duizenden arbeiders ook, in Nederland.
De strijd wordt gevoerd om vermin
dering van den arbeidsdag van 8Vi> op
welke thans gevraagd wordt, op enkele
uitzonderingen na, overal reeds is inge
voerd.
Een der redacteuren van „Het Han
delsblad", die een bezoek aan de mijn
streken brengt, verklaart dan ook on
omwonden, dat de gestelde eischen niet
van dien aard zijn, dat zij onder de .hui
dige omstandigheden een conflict mo-
liveeren.
Maar wat deert dit den socialisten;
zij moeien bun invloed in deze streken
met een zich sterk uitbreidende indus
trie versterken; daartoe zijn hun alle
middelen dienstig!
Wanneer straks fabrieken in ons land
wegens gebrek aan kolen moeten
'stopgezet worden, dan kunnen die wer-
keluoze arbeiders gaan spreken van de
zegeningen van liet socialisme! En
wanneer hongerige, slraks in den
winter verkleumde kinderen langs de
straten loopen, dan kunnen de socialis
tische leiders prat gaan op liun actie in
bet Roomsche Zuiden!
Het terrorisme der socialisjen open
baart zich hier wel op een afschuwelijke
wijze ergerniswekkend in hooge
mate!
t
FEUILLETON.
Christen helden in Japan.
20)
„Mag ik voor mijn dochfer nog de
'gunst verzoeken uwe Doorluchtigheid
een kop thee of een schotel vreemden
wijn aan te bieden?" vroeg de groot
admiraal hoffelijk. De vorst van Ban-
doeë nam dit aanbod met veel vriende
lijkheid aan.
„O, zeker, het zal mij een voorrecht
zijn der verheven Prinses, uwe dochter,
mijn gelnkwènsch aan te bieden ter
gelegenheid van haar verloving met
dezen doorluchtigen Prins", antwoord
de Jyeyas met een diepe buiging. „Ik
zal gaarne een dronk nemen van den
vreemden wijn. alleen reeds om te be
wijzen, dat ik geen minachting koester
.voor al wat vreemd is. Wie weet", voeg
de hij c-r zachtjes bij, toen inlusschen
'de anderen zich met de gebruikelijke
buigingen hadden verwijderd, „of ook
ik op zekeren dag aan den vreemden
godsdienst niet de voorkeur geef boven
onzen kami-dienst, wanneer dit Japan
tot heil kan strekken. Weest verstandig,
wanneer gij voor het aangezicht van
Taïko-Sama slaat, en houdt u ervan
overtuigd, dat gij in mij den besten
vriend bezit."-
„Die sluwe vos! Alsof ilc liem niet
"doorgrondde", zeide vorst Auguslinus
bij zichzelven, toen hij den Daimio uit
geleide had gedaan. Nu ben ik er zeker
van, dat hij reeds waant, voogd over
Hide-Yori te zijn. Maar niet voor het
zoonljc van Taiko-Sama. doch voor zie.h-
seiven en zijn huis wil hij den $cho-
Duitsche successen bij den Chemin
des Dames.
Duitsche raids boven het Engelsche front.
Controle op de levensmiddelen in
Amerika. Rusland protesteert tegen
de overhesrsching in Griekenland. -- De
Duitsche overheid neemt alle oogsten
in
Overzicht.
t Is alleen het Wesl{rontdat eenig
tëeken geeft van krachtige actie. De
Duitschers hebben met succes een aan
vat ten Z.O. van Filain, bij den Chemin
des Dames uitgevoerd. Zij veroverden
daarbij Fransche stellingen over een
breedte van VA K.M. en een diepte van
500 AI., en namen 300 Franschen ge
vangen. Van Fransche zijde heet het,
dat nieuwe pogingen der Duitschers
0111 de successen daar uit te breiden,
mislukten.
Op andere plaatsen aan dit front
treedt de artillerie in actie. De Duit
schers melden, dat zij de Franschen ge
dwongen hebben tot ontruiming van
het grootste gedeelte van liet terrein,
clat den 18en en 2ien Juni door laatst
genoemden ten Dosten van den Mont-
Cornillet in Champagne werd veroverd.
Volgens het Fransche bericht werd de
Duitsche aanval gemakkelijk afgesla
gen.
De Oostenrijkers lïebben na een
krachtige artillerie-voorbereiding in
Cordovole een aanval ondernomen,
doch een tegenaanval der Italianen
wierp hen terug.
<Aa#iA4W^kSfl?ni?faT8-!i.ni'rtlTé-eiTTT'
ter op enkele punten levendiger werd,
terwijl aan de Beneden-Slroema Engel
sche verkenners trachtten op te ruk
ken; doch het Bulgaarsche geschutvuur
dwong hen terug te keeren.
De uitlatingen der staatslieden wijzen
erop, dat de geallieerden thans allesbe
halve bereid zijn, vrede te sluiten. Door
den Bussischen Raad van Arbeiders en
Soldalen zijn de uitnoodigingen voor
de vredesconferentie te Stockholm, die
tusschen 28 Juni en 2 Juli zal worden
gehouden, rondgezonden en is onmid
dellijk van de socialistische vertegen
woordigers der Centrale Mogendheden
een gunstig antwoord ontvangen.
liet blijft nog de vraag, of de Gealli
eerde socialisten aan de officieele bij
eenkomst zullen deelnemen. De Fran
sche minister Albert Thomas schreef
in het Zweedsche socialisten-orgaan de
zer dagen, dat de Geallieerden ook hun
oude' overleveringen moeten herzien.
En de Vorwarts, die de beschouwing
van minister Thomas bespreekt, zegt:
„wij willen ons niet schuldig maken
aan de leugen, dat een overwinning van
Duitschland de zegepraal der absolute
gerechtigheid verzekeren zou..."
In Spanje is hel, na den dreigenden
binnenlandschen toestand van eenige
dagen geleden, kalmer geworden. Een
officieuze Spaansche mcdedeeling ver
zekert, dat er van een anti-monarchisti
sche beweging geen sprake was.
Trouwens, wij naven reeds eerder als
onze meening te bennen, dat de popula
riteit van koning AJphonso niet spoedig
geschokt zou worden, en vooral niet,
nu in het minis'erie de quaestie weer
in liet reine is gebracht. Wij mogen dus
dit incident als afgedaan beschouwen.
Cp Zee.
In den gscivj geboorde schepen.
In den Atlantischen Oceaan werden
door de Duitschers een aantal schepen
vernield met een gezamenlijken inhoud
van 28,000 t. Tot die schepen behoort
o.a. een Engelsche hulpkruiser, die den
lien Juni vroeg in den ochtend in den
grond werd geboord, een bewapend
stoomschip en een onbekend Engelscli
vrachtschip van ongeveer 4500 t.
Een draadloos"liericht aan de „Im-
parcial" meldt, "dat het Engelsche s.s.
„Ballat", uit Liverpool, met lading erts
nar Engeland, bij Almeria is gestrand.
Duikboolen brachten nabij ;San Se-
bastiaan een stoomschip van onbeken
de nationaliteit, van ongeveer 6000 ton
tot zinken.
Aan de westkust van Algarve is het
door de Portiigeezen in beslag geno
men Duitsche s.s. „Energia", (740 t.)
met paarden en varkens van Casablan
ca naar Bordeaux, tot zinken gebracht.
Duitschland.
Alle oogsten in beslag genomen.
Door een verordening van den Bonds
raad, zuHcn in liet komende oogstjaar
niet alleen graan, doch ook gerst, ha
ver, peulvruchten en boekweit zonder
meer in beslag genomen worden, om
-'.■MsiQ-_Le£deelen cloor
Oor'.cg3w2ar.
De nieuwste oorlogswaar in Duilscii-
land is tabakssurrogaat. Het gebrek aan
tabak lieeft vindingrijk gemaakt. Uit
aardbeibladeren, lavendelbloesem, san
delhout, venkelbladeren en andere aro
matische „kruiden" is een tabakssurro
gaat samengesteld, dat den voorraad
echte tabak langer moet doen duren,
maar ook zonder bijvoeging daarvan in
de pijp kan worden gestopt.
Oostenrijk-Hongarije.
De Qostenrijksche kabinetscrisis.
Het Oostenrijksche kabinet is thans
definitief geconstitueerd onder leiding
van dr. Seidter.
Deze heeft in de vergadering der par
tijleiders medegedeeld, dat de nieuwe
regecring slechts voorloopig is en later
door een definitieve vervangen zal wor
den. Haar laak is de kwesties betreffen
de de voorloopigc regeering, het man
daat der leden en de verkiezing der de
legaties af te handelen.
De Duitsche nationale bond heeft be
sloten, pogingen in het werk te stellen
om alle Duitsch-Oostenrijksche partijen
te vereenigen. In de Boheemsche. Pool-
sclie en Zuid-Slavische vraagstukken
moeien zii zoo spoedig mogelijk tot
overeenstemming geraken.
Engeland.
Duitsche raids.
Ten Zuidoosten van Gavrelle en len
Zuidoosten van Armentières voerden de
Duitschers raids uit.
Twee Duitsche vliegtuigen zijn tot
dalen gebracht, terwijl een derde bui
ten bereik neerkwam. Een vierde vlieg
tuig is door afweergeschut in de En
gelsche linies naar beneden gehaald.
Griekenland.
Rusland protssieert.
Stockholm's „Tidningen" verneemt
over Ilaparanda, dat de algemeene con
ferentie van arbeiders en soldaten te
Petrograd verklaard heeft niet te kun
nen begrijpen, hoe de voorloopig regee
ring aan de geweldpleging jegens Grie
kenland deel kon nemen.
Tserelelle verklaarde daarop, dat Rus
land door tusschenkomst van den mi
nister van Buitenlandsche Zaken gepro
testeerd heeft legen een geweldpleging
waardoor de Grieksehe Grondwet en
het recht van Griekenland om over het
eigen lot te beslissen geschonden wer
den. Binnenkort zal hét protest gepubli
ceerd worden.
Verbannen of onder toezicht gen:aatst
In Athene' is een lijst gepubliceerd
van personen, die op last van den regee-
ringscommissaris aanzegging hebben
ontvangen, dal zij uit Griekenland wor
den verbannen. Deze lijst bevat 30 na
men, onder wie de oud-ministers Goe-
naris, Streit en Alerkuris, de generaals
Doesmanis en Metaxis. de leider van
den Reservistenbond Sayas.
De verbannenen, die in Athene wo
nen, kregen drie dagen tijd, de anderen
acht dagen.
Verblijf van ex-kaning Constantijn.
Volgens de „Basler Nachriciilen" zal
-fy-keming Constantijn van Griekenland
rieb i,, Üp_ iiiHiVMi-e bji Tiiun
Freiherr von Zedwitz, die 111 iiei tem
staat.
Zwitserland.
Bejegening van koning Constantijn.
Koning Constantijn heeft Lugano ver
laten en zich naar Thusis in Grauw-
bunderland hegeven.
Naar de „Zürieher Post" bericht, zou
den reeds op het station te Chiasso be
toogingen zijn gehouden tegen Koning
Constantijn, die beschimpt en uitgeflo
ten werd. Aan de menigte werd echter
door militairen belet liet stationsge
bouw binnen te dringen.
Veresnigde Staten.
De vrijheidsleening.
'Officieel wordt medegedeeld, dat de
geheele opbrengst van de Vrijhei.Islee-
ning 3.035,220,S50 dollars bedraagt. Zij
is met 52 pCt. overschreven.
Geheime handel in verdoovende middelen.
Te New-York zijn twee mannen ge
vangen genomen, bchoorende tot een
bende, die door verboden handel in
narcotica gedurende vier jaren een mil-
lioen dollar heeft verdiend. In twee kof
fers van deze mannen werden 90 KM.
cocaine, morphine en heroïne gevon-.
den, ter waarde van 200,000 dollars.
De vlootuitbreiding.
Marconi gaf als zijn meening te ken-»
pen, dat Amerika in staat zal zijn op
het einde van dit jaar nieuwe schepen
tot een gezamenlijke tonnenmaat van
ltii millioen in zee te sturen,, en het
volgende jaar zou dat cijfer op zijn
minst verdubbeld kunnen worden.
Het Rood6 Kruis.
De „Daily Telegraph" verneemt uit'
New-York: De Amerikaansche organi-
saliegeest en de geestdrift voor den
oorlog hebben weder een nieuwen tri
omf behaald. In één week tijds werd
20 millioen dollars voor het Amerikaan
sche Roode Kruis bijeengebracht.
Een bomaanslag.
Een telegram uit Havana meldt, daC
een magazijn van het fort Cubana in
de lucht is gevlogen. In de geheel stad
werd de schok gevoeld. Een persoon
is gedood en velen zijn gewond. Men
gelooft, dal een bom, die in de onmid
dellijke nabijheid van liet magazijn ge-"
plaatst was, de oorzaak van de ontplof-:
ling is geweest.
Wilson's oon>o!e cp de levensmiddelen.
Het Huis van Afgevaardigden heefï
met 365 tegen 5 stemmen liet welsont-'
werp aangenomen, waarbij president
Wilson gemachtigd wordt, controle uk.
te oefenen op de distributie van levens'
middelen en brandstoffen en voor liet
beheer ervan 152,500,000 dollars locgcl
staan. Verder keurde het Huis de amen
dementen goed, die het gebruik van le
vensmiddelen voor het maken van ster-i
ken drank verbieden.
KeWvoiïb"w;ttkrjf!?Mw J.» '"'t»
nomen houding te volharden en niet
aan de staking deel te nemen.
De Landelijke Federatie van Metaal-
bewerkers heeft op een gisteren gehou
den vergadering een motie aangeno
men, waarin een krachtige actie wordt
aangekondigd tegen het militairisme en
den aanmaak van munitie.
De distributie van varkensvleescli
wordt stopgezet.
Nederland en de Oorlog.
Nieuwe aardappelen.
Uit vakkringen meldt men aan liet
„Vad.":
Het verlangen naar nieuwe aardappe
len is zeer begrijpelijk, daar de oude op
zijn, doeh men moet niet verlangen
waar niet is. De werkelijke toestand is
de volgende:
Terwijl verleden jaar in dezen tijd da
gelijks één millioen K.G. op de veilin
gen en de markten ten verkoop werd
aangeboden, zijn de oogsten op liet
oogenblik tusschen 50.000 en JOO.OOO
K.G. per dag. dus buitengewoon klein.
De oorzaken hiervan zijn: lo. het
goen-hoedl Daarom wil liij ons tot
vriend houden. Wij zullen eens zien."
ZESDE HOOFDSTUK.
Taiko-Sama's uiteinde.
Op een klein half uur afstand van
Meako stond liet trotsche Schogoen-
kasleel Foesimi, omringd door hreede
grachten en sterke muren. Groote tui
nen en parken, stallingen voor cenige
honderden paarden, kazernes voor de
lijfwacht, arsenalen en magazijnen,
woningen voor het talrijke dienstperso
neel, voor de hovelingen en vorstelijke
gasten, voor de vrouwen van den Ivubo-
Sama en haar dienaressen een kleine
stad met slraten en pleinen lag rondom
de vesting, en te midden daarvan rees
het paleis van den Vorst omhoog, we
derom omgeven door muren en grach
ten.
Op bevel van Jyeyas werd de buiten
ste poort aanstondsgeopend, en de
Vorsten reden met hun gevolg tusschen
een dubbele rij geharnaste soldaten een
groot plein op, met marmeren stecnen
geplaveid, en begrensd door kazernes.
Hier vertoonde zich een bont militair
schouwspel. Taiko-Sama hoorde in zijn
ver trekken gaarne commando-geroep en
wapengekletter uit de verte. Doch op
dit oogenblik heerschte op het wijde
plein een beklemmende stilte, en spra
keloos stonden de soldaten onder de
luifels hunner kazernes in het gelid.
„Zacht wat, opdat de Ivubo-Sama niet
gestoord worde!" zei een kapitein, op
den stoet toetredend. „Uwe Doorluchtig
heden doen beter door hier af te stap
pen. Dan is het geluid der hoefslagen In
de ziekenkamer niet hoorbaar. Het ge.
volg mag in geen geval in het binnen
ste gedeelte van het kasteel worden toe
gelaten. Ila, de machtige groot-admiraal
en Ukon-Dono, mijn dappere veldheer!
liet doet een soldaat goed u te zien!"
„Ik ken u, gij zijl ook in Korea ge
weest. Gij heet Kasumal Ge hebt u on
derscheiden bij de landing le Tsin-to.
Hebt gij met uw dappere schaar thans
de wacht bij den Kubo-Sama? Dat doet
me genoegen; deze onderscheiding
komt aan zulke wakkere mannen toe!"
Akitis antwoordde Ukon-Dono, en
zoodra de soldaten voor de kazernes den
hooggeëerclen veldheer herkenden, kwa
men zij aanloopen en omringden luid
jubelend zijn ros.
„Stil!" riep Jyeyas mei duister saam
getrokken wenkbrauwen lol de solda
ten. „Kapitein, wat beleekent dal? Hebt
gij zoo weinig luclil onder uw mannen,
dat zij naar lust en believen hun gele
deren kunnen verlaten? Wat mag de
zieke Schogoen bij dit geraas wel den
ken'! En zijn gezicht tot een vriendelijk
lachje vertrekkend, zeide hij tot Ukon-
Dono: „Hoezeer mij deze ovatie van uw
oud-strijder ook verheugt, mag ik ze
onder deze omstandigheden loch niet
dulden, zooals uw wijsheid-zelve zal
moeten erkennen,"
„Volkomen juist; zij behoeven niet lo
roepen! Ik ben ook zonder dat overtuigd
van hun toegenegenheid", antwoordde
Ukon-Dono. .Herneemt uw plaats in de
gelederen, kinderen, en gij. dapper lva-
suma, zorg ondertusschen voor onze
paarden en ons gevolg!"
Met die woorden sprong de reus uit
den zadel, cn begaf zich met de Vorsten
naar de poort der. binnenvesting. Deze
poort was sterk bezet door geharnaste
mannen. De groot-admiraal en Ukon-
Dono werden door de wacht aanstonds
binnengelaten, daar men hen ver
wachtte. Doch, wat Rodriguez, dien de
groot-admiraal volgens zijn belofte me
degenomen had in de verkleeding van
een dokier, maakte dé kapitein be
zwaar.
„Ik verzoek dan Het edele Vorsten
paar voorloopig mijn woning binnen ie
treden, en daar te vertoeven, totdat ik
het vereischte verlof heb verkregen van
den opperhofmaarschalk'zeide Jyeyas.
Hij had het zóó wel verwacht, en vond
thans de gewenschtc gelegenheid, om
met beiden een vertrouwelijk gesprek
aan te knoopen. Zij begaven zich nu
met hun drieën naar de nevengebouwen
van het kasteel, waar Jyeyas en andere
hoogwaardigliei<.l.-by'kleeders hun wo
ning hadden.
„Dezen vreemdeling hier, 'die genees
heer is, en van wiens kuns.t misschien
het leven van den Kubo-Sama afhangt,
laat, ik op mijn eigen verantwoording
binnen", verklaarde de groot-admiraal.
Doch de kapitein bleef eischen, dat men
eerst den opperhofmaarschalk zou roe
pen. Deze maakte voor de beide Vor
sten diepe buigingen, en liet ten laatste
hoewel ongaarne den vreemden genees
heer, dien hij bekeek mot grool wan
trouwen, „op hun verantwoording" bin
nen. „Is uwe Doorluchtigheid er wel
geheel zeker van, dat deze vreemdeling
tegen den zieke geen booze tooverkunst
in" zijn schild voert'?" vroeg de opper
hofmaarschalk nogmaals aan Tsoekami-
pohp. „Hij ziet er met zijn witte haren
wel vertrouwbaar, j.i zelfs eerbiedwaar
dig uit, maar gelijkt volstrekt niet op
een van onze geneeshecrcn. Ook zie ik
;een bediende met een medieijnenkist."
„Onze geneesheer heeft geen medieij
nenkist noodig. cn is ook geen loove-
naar'sprak de groot-admiraal, den
hoveling geruststellend, en zoo gingen
zij dan eindelijk, door laatstgenoemde
geleid, dwars over het binnenplein, en
over de breede marmeren trappen naar
de woning van den Kubo-Sama.
Zij kwamen bij de trolsehc in drie
gedeellen verdeelde vestibule, van wel
ker balustraden gruwelijke draken en
leeuwen-figuren op de binnenkomenden
dreigden neer te springen, „lloc sper
ren zij hun bloedige muilen open, en
hoe grimmig vonkelen hun groene
oogen!" zei de priester bij zich-zelveu.
Zinnebeelden van den zielcnmoorder,
van het begin", die liier nog heerscht!
En werktuigelijk sloeg hij het tecken
des kruises. Op den opperhofmaarschalk
maakte dit gebaar blijkbaar een onaan-
genamen indruk. Hij beschouwde het
als behoorend lot een tooverlormulier,
der Christenen, en wilde nogmaals be
zwaar maken, om den geneesheer bins
nen tc laten. Doch de hovelingen en oh
ficieren in de voorhal ontvingen de bei-'
de Vorsten rnct zooveel bewijzen van
eerbied, dat hij liet niet waagde hun on-'
tevredenheid op te wekken. „Zij ver
moeden blijkbaar allen, dat Taiko-Sama
met dezen wijzen Tsoekami-Dono, ol
met den roemrijken Ukon-Dono iets bij-
zonders voor .heeft", zeide hij bij zich
zelven, en noodigde hen met nog groo-
ter hoffelijkheid uit, hem te volgen naar,
de vertrekken van den zieke.
(Wordt vervolgd^
