Tweede Blad.
Zaterdag 12 Mei 1917
Uit de Pers.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Leger en Vloot.
J JAARGANG.
No. 2312
e £<24cbokc (Bouïmit
03 beteekenis van Crisis aan Oorlog.
Meerdere bladen vestigen er terecht
'aandacht op, dat de aanneming van
motie-Marchant een dieper beteeke-
heeft, dan die, welke men er, opper-
ïtkig beschouwd, aan zou geven.
Zoo schrijft De Maasbode:
n\*oor ons staat het vast, dat uit de
Snming van gisteravond iets anders
feekt, dat die stemming een duidelijk
luid geeft, hoezeer ook de groepen,
daar elkander vonden, in program
denkwijze uiteen loopen.
»at eenstemmige geluid betreft niet
leen de lichting 1908 van den land-
rm; het spreekt niet alleen van den
oücli om die lichting nog voorloopig
uis te laten. Uit de stemming is iets op
maken aangaande maatschappelijke
inde, welke uit de militaire maatrege-
voortvloeit.
lie stemming drukt uil, hoe velen ge
lden, dat het Departement van Oor-
niet alles deed om de maalschappe-
ellende, uit mobiliseering en inlij-
voortvloeiend, zoo veel mogelijk te
erken.
elfs tegen de technische uileenzettin-
des .Ministers in meenden velen, dat
t allés gedaan werd om het ongeluk-
maken van tallooze gezinnen tot het
[rst noodzakelijke te beperken."
et Centrum zegt, dat het feit,
de Kamer met den heer Bosboom
(t gebroken, alleen nut kan hebben,
ien zijn opvolger de last-en, welke op
natie zijn gelegd, zal weten te ver
ten.
et blad besluit:
liet moge van beteekenis zijn, dat een
ister is naar huis gezonden, het, in
iren zin, naar huis zenden van dui
ten mannen en jongelieden, die reeds
hg onder de wapenen worden ge-
den, en het thuislaten van anderen,
an vrij wat meer belang."
e Tijd meent, dat het heengaan
Minister Bosboom niet zeer be-
ird zal worden.
'Sboom is niet geweest een man,
rin het leger bijzonder vertrouwen
de, en menig militair zal zich met
irgdheid hebben afgevraagd, of deze
L ter ook de rechte man was in tijd
oorlog? Maar ook in dezen mobilisa-
ijd had de heer Bosboom niet het
rouwen. Zijn optreden tegenover -de
ler, de toestand van den militairen
ndheidsdienst, de treurige militaire
iiiistratie en de zeer onvoldoende
e, waarop hij de zedelijke belangen
den jongen soldaat behartigde: dit
en nog veel meer, dat wij thans
kijgend kunnen voorbijgaan
tl er toe bijgedragen om het toch
Is geringe vertrouwen in het beleid
clezen minister niet op peil te hou-
le N i e u w e Rot t. C t. is in te-
itelling met de hierboven geciteer-
laden blijkbaar blind voor de die-
s beteekenis van het votum der Ka-
el blad zegt n.l.:
linisler Bosboom gaat heen, doch
rent de meest wenschelijke oplos
van de daardoor ontstane crisis
Ide stemming geen aanwijzing hoe-
lamd.
1 het voor den nieuwen minister mo
lk zal zijn, de voorbereidende maat-
len. die omtrent oproeping van land-
m en militie getroffen zijn, en die
sliands wel niet kunnen worden ge
rst, over eenige weken weer alle
edaan te maken, om volgens een
er stelsel opnieuw te beginnen, lijkt
st twijfelachtig."
oor het blad schijnt het zelfs al vast
taan, dat de opvolger van minister
loom de uitbreiding van het le.
ïngeveer dezelfde wijze zal moeten
tzelten.
staat, dunkt ons" aldus de
Ct." „dat vóór alles op het
cene krachtige persoonlijk-
aan het hoofd van liet departement
M usbaar moet worden geacht, eene
Ker zeker voor de sociale vraagstuk-
welke telkens bij onze langdurige
lisalie worden betrokken, niet blind
?'in, maar die toch de uitrusting, de
ining en de uitbreiding van liet veld-
ls er als het allesoverwegende moment
rijn laak zal willen beschouwen."
iklNieuwe Crt, is ook al ziende
d, waar het betreft de juiste waar-
Iin» van c,e stemming der Kamer,
geeft geen aanwijzing, zegt het
hoegenaamd omtrent de eischen
defensie aangaande, waaraan de op-
ier van den heer Bosboom, naar de
ming van de meerderheid der Ka-
ral hebben te beantwoorden. Alleen
hij do oproeping der landstormjaar-
jasfï ongedaan hebben le maken,
geval, ook als daardoor een gaping
,°otstaan in de regelmatige aanvul-
der geoefenden
iEH:
l'ijé ii
Opsomming van eftvile redenen.
waarom de aanneming van de motie-
Marchant te betreuren zou zijn, besluit
Het Vaderland:
„De aanneming der motie is eindelijk'
daarom zoo te betreuren, omdat ze den
opvolger van Bosboom geen enkel hou
vast geeft. Noch omtrent het beleid, dat
hij zal hebben te voeren, noch omtrent
wezenlijke of vermeende gebreken van
onze weermacht, noch omtrent alles wat
de Minister van Oorlog in de eerste
plaats zal hebben te doen; ze zou hem
alleen kunnen nopen den oproep van
den landstorm 1908 weer ongedaan te
maken, en dat is juist" zoo meent het
blad „het eenige wat hem niet moge
lijk zal wezen."
Dr. Van Eeden in de politiek.
De lieer Fred, van Eeden wil zichzelf
tot c-andidaat voor de Kamer laten stel
len.
Hij wil naar de Kamer.
Niet zoo schrijft De Tij d in een
ironisch stukje omdat hij in zich de
kwaliteiten van een staatsman heeft
ontdekt, evenmin omdat hij specialiteit
is op eenig sociaal-economisch terrein,
maar omdat hij dichter is.
Een dichter vindt hij behoort in
het Parlement, moet meedoen aan de
politiek. \Vat een kompas is voor een
schip, kan een dichter zijn voor het
parlement. Zijn eigen leven tot een groot
gedicht makend is hij als de gevoelige
kompasnaald. Hij blijft als dichter ge-
meenschapsmensch, die door zijn gevoel
in de politiek den weg kan aangeven,
omdat hij tot uiting brengt, wat de
menschheid, die hij liefheeft, zooals hij
zich zelf lief heeft, voelt.
Beware!
Zulk een groot gedicht, als de heer
Van Eeden zich zelf noemt, zou niet in
de Karner passen voor de Kamer zou het
niet erg zijn. wèl voor het gedicht.
Of het land er slecht bij varen zou,
weten wij nog niet. Het verleden van dr.
Van Eeden is ietwat onrustig; inder
daad: een' gevoelige kompasnaald. Als
dilettant in allerlei maatschappelijke
hervormingen en Tolstoiaansche pro-
bléems, heeft hij tot dusverre niet veel
succes gehad; en als socialist wordt hij
door zijn partijgenooten niet ernstig ge
nomen.
Maar de Kamerverslagen zouden mis
schien nu en dan aardiger worden; ze
kunnen soms zoo uitermate vervelend
zijn!
Dicht bij den vrede?
De Parijsche correspondent van „De
Tijd" schrijft d.ö. 18 April, en de cen
suur liet het schrijven passeeren:
Het woord „vrede" uit te spreken op
het oogenblik, dat de meest verschrik
kelijke slag geleverd wordt, lijkt het ver
kondigen van een paradox.
En toch! In kringen, waar men de ge
beurtenissen breed genoeg opvat, om
het wereldconflict in zijn moreel wor
den en groeien te' beschouwen, daar ves
tigt zich meer en meer de overtuiging,
dat de militaire gebeurtenissen van in
vloed, doch geen hoofdzaak zijn.
De stemming lijer in intellectueeie
kringen vormt als het ware een echo op
de bewonderenswaardige redevoering
van Lloyd George, den 13den April 1.1.
gehouden. Het licht, niet alleen in den
oorlog, maar ook in de geesten, wordt
langzamerhand helderder te midden
van de duisternis, waarin we ons tot
hog toe bevonden.
Indien mijn collega, de Duitsche cor
respondent van „De Tijd" (blad van 29
Maart), eene langzame democratiseering
van Duitschland constateeert en den
wensch van de stichting van een Bond
der Volkeren, dan schijnt men ook in
Duitschland (in sommige kringen al
thans] den huidigen toestand te beschou
wen gelijk in Engeland. Frankrijk en
Amerika.
Zooals Lloyd George zeide, doorloopt
de wereld soms in weinig tijd een loop
baan van vele eeuwen. Hoeveel tijd? Dit
kan niemand voorzeggen. Op het oogen
blik is de minste politieke gebeurtenis
misschien van méér invloed dan de
grootste veldslag.
Het is niet zonder gewichtige redenen,
dat Z. Em. Kardinaal Amette het deel
nemen van Amerika aan den oorlog met
sympathie heeft begroet. Niet zoozeer
om den militairen invloed, dan wel om
den moreelen invloed.
Het is niet waarschijnlijk, dat Wilson
eergister zijne redevoering heeft uitge
sproken, zonder voeling te houden niet
de Geallieerden. En wat daarin treft, is,
dat dc kwestie van het toekomstig leger
dat over twee jaar pas gereed zou zijn
nu plots op den achtergrond treedt en
Amerika ons vóór alles wil geven: le
vensmiddelen. Hier en daar heeft men
trouwens in de bladen van de Entente
kunnen lezen, dat Amerika ons vooral
nuttig zou kunnen wezen door ons
werklieden te zenden. En ook opmerke
lijk is het, dat op de conferentiën van de
Geallieerden besproken zal worden het
eventueel te geven antwoord op .een
vredesvoorstel van een der Centrale
mogendheden. Eén? Ik kan hier geen
iietails geven, mijn schrijven zou stellig
niet overkomen.
De meening hier over het algemeen
is. dat we ons dicht, misschien, heel
dicht bij den vrede bevinden en... bij de
vrijheid van Europa.
God geve het! Is Zijn hulp niet het
dichtst nabij, als de nood het hoogste is?
Nieuwe vredesvoorstellen?
Aan een brief uit Duitschland door
het „Journal de Genève" gepubliceerd,
ontleenen wij de volgende bijzonderhe
den omtrent den voedselnood:
Voor levensmiddelen, welke men zicli
nog kan verschaffen, betaalt men bui
tensporige prijzen. Te Frankfort betaalt
men op 't oogenblik 100 mark voor een
gans en 120 a 150 mark voor een ham.
Natuurlijk slaan millionnairs er zich wel
door, maar onder de volksklassen bren
gen het gebrek en de slechts hoedanig
heid van het voedsel, de gezondheid in
gevaar. De ontevredenheid neemt steeds
toe. Allen, die de laatste weken in
Duitschland hebben vertoefd, constatee-
ren de buitengewoon snelle verbreiding
van revolutionnaire denkbeelden.
De honger heeft zóó groote ontevre
denheid gewekt, dat men zelfs in leiden
de kringen bereidnschijnt, zich in het
onvermijdelijke te schikken. Er gaat een
hardnekkig gerucht dat de Duitsche re
geering opnieuw vredesvoorstellen zal
doen.
Een Open brief van het Bestuur van den
„Neder!anrfsche Anti Oorlog Raad"
aan Dr. Paul Rohrbach.
De Duitecho politicus -en geleerde, dr.
Paul Rohrbach, lieett in zijn tijdschrift
„Deutsche Politik" een artikel gericht tot
dien „Nederlandschen Anti-Oorkg Raad",
waarin liij den N. A. O. R, van anti-
Duitsche gezindheid beschuldigt cn voorts
0 a. verzekert dat de macht rm Duitsch
land geenszins bij de „Aldeutschen" be
rust.
In een open brief tot -dr. Rohrbach heeft
liet bestuur van den N. A. O. P.. thans dr
Rohrbach's beschuldiging weersproken.
Aan dit schrijven ontleenen wij:
Vod spanning wachten wij, of saj, die de
geweldpolitiek veuoordee'en, zu'.üen kunnen
b o wenken, "dat, ondanks den hevigen te
genstand van de AUiteuSschen, de 'Duit
sche regeering /.Lelt nu eindelijk op zoo
danige wijze /al uitspreken, dat de weg
araa r vredebonderhandin gen -.al worden
geopend.
DiL zat kunnen geschieden wij hebben
het reöds beitiaaktölijik betoogd,-en zulten
niet nalaten het'als onze vaste wcinu i-
g'inig lalitij'd maar wear uit te spreken
iral!ien> ecu officieele verklaring, zal warden
gegeven, waardoor komt vast te staan:
a. dat de Middenstaten iedere gewej-
dadige annexatie onder welken naam of
in welken voorn ook, afwijzen en geen
inlbreuk, noch direct, noch indirect, zullen
maken op de on/al'luan-kei'ijkihoid van de
k'eiioe staten;
b. diat zij, onder -vooropstelling van dit
standpunt, verder bereid zijn, de verschil
lende vragen, diie bij het isluiten van den
virede een oplossing auillen moeten vinden
(territoriale en koloniale vragen, nationa-
li telt en vragen, wederopbouw van België
en van de andere verwoeste landstreken
enz.) door internationaal overleg te re
gelen;
c. dat zij 'bereid zijn reeds bij het sluiten
van den vrede de girorxloliagen te leggen
voor een betere internationale vol keren-
gemeenschap, waarin ook op internatio
naal gebied het recht zat üiecrrahen en de
economische ontwikkelt:rig van al'e volke
ren bevorderd zal worden, zoodat raèt en
dóór deze hervormingen der bewapeningen
en het internationaal wantrouwen steeds
rmimietr zullen worden.
Het afleggen, van eon zoodanige verkla
ring zou in g:eer.-cn -dea'.e in tegenspraak
aijn met het oorlogsdoel van de Midden-
stalen, zooa'is dit in hun vredesaanbod
van 12 December 1916 werd omschreven,
namelijk die verzekering van hun eer, be
staan en onitwiihke'.inigSNvijlie)LdTe minder
zou dit het geval zijn, omdat, naar onze
vorste 'overtuiging, geen vredenoch nu,
noch later, denkbaar is, zoolang niet de
Centra1 e mogendheden, vrijwiMig of door
de omstandigheden gewon gen, aich in dien
zin uitspreken. looien Dujtschiian-d nu uit
eigen vrijen wil dezen toestand zou aan
vaarden, zoo zou het zich zelf in» de oogen
van de geheete -rritsnschb.Td aanheffen en
zou d.e Wensch naar vrede overal in de
wereld zoo sterk tot uiting komen, dat
jiooh AP-Meutechen noch Enge'swhe Jingo's,
noch Fransche chauvinisten dezen zouden
kunnen weet staan.
De „Echo de Paris" over de Hoilandsche
socialisten in Stockholm.
In het nummer van 19 April van de
„Echo de Pari»", staat onder den titel
„Iietjcompl-ot van Stockholm", het volgen»
de te lezen over de vre leabfmoeiïngen
dor Holl ands-eb e socialisten. (Ook <al ver
gist zich de Fransche redactie in eenige
détails, toch zat het aflicht interessrmt
zijn voor onze lezers te weten, hoe een der
voorn aam-de Fransche bladen hen beoor
deelt, merkt ,,De Tijd" op, waaraan wij
ait ontleenen.)
De Hof,liondsche dek-ga!ie. die,te Stock
holm gaat co-nfereeren met Duitsche neu
trale en andere socialisten, heeft haar
program mg; nifét openbaar gemaakt,
maar de personen der gedelegeerden voor-
1 spelles \yein- goeds. De chef van de dele
gatie, ntr. Troelstra, is dezelfde, die den
31en Ju'M 1916 de socialisten-conferentie
van den Haag geopend heeft imet een Duit
sche rodavc ehi'pg. In den loop van die
redevoering (heaft TroaLstra zich beklaagd
over de Fransche socialdster., die met de
Diiitsdhers niet witten onderhandelen, zoo
lang de vijand op Franschen bodem slaat,
Mi'. TrooMra is ook ddgane, die indertijd
cle bekende samenkomst gehad heeft met
staatssecretaris Zimmerman, bij welke
gelegenheid doze te verat aan gaf, dat het
overwinnende Duitschland ongetwijfeld
eenige economische beperkingen zou cp-
leggen aan Holland.
,,Mr. Wibaut is oen socialist van bijzen-
diereni aard: hij is eigenaar A*an eene groot
handelshuis, dat hout importeert uit
Noorwegen en geen geringe belemmering
ondervindt aan den zeeiocriiog. Verleden
jaar is'hij in Parijs geweesst, en men her-
innert zioh, ciat zijn aanwezigheid aanlei
ding gaf tot een incident, omdat hij tegen
woordig was dn een. vergadering van Fra n
sche isociallabcn, waar bijzonderheden wa
ren medegedeeld uit een geheime zitting
der Kamer.
,,IIet verwondert ons den naam van M.
van Kol einder de gedelegeerden aan te
treffen, want deze heeft altijd sympathie
betuigd aan F rankrijk en Be'gië. Iiij is
waarschijnlijk bezweken voor den dirulc,
die andere nnennefrö met mecir stoutirncré-
digiheid op hem uitgeoefend hebben.
„Minder schuchter lioeft eich een andere
bekende laociaiist getoond, 'M. Vliegen;
deze schijnt geweigerd te hebben naar
Stockholm, te gaan, om de raak te dienen
van den Duit clien keizer.
In hetzelfde blad schrijft Jean Herbette
nogmaals een lang artikel over hetzelfde
onderwerp, e enigen tijd later (28 April 1917)
Nu is het opschrift: „Troelstra, Wilhelm1 s
iend". Aan dit artikel ontleenen wij het
volgende: „De Ilollandsche socialisten heb
ben tijdens do Paaschdagen een congres
gehouden en het debat heeft voor een groot
gedeelte geloopen over de houding, die aan
genomen moet werden in he-t Europee?che
conflict. Te oordeelen naar het verslag, dat
voor ons ligt, heeft cle groote meerderheid
der congressisten de redenaars toegejuicht,
die hun sympathie uitspraken jegens
Frankrijk en België en met gemompel de
schaarsche erdedigers van Duitschland,
ontvangen. Een .interessante discussie heeft
er "plaats gehad over de artikelen, die
„Het Volk" schrijft over de buitenlanasche
politiek. De partijgangers van Duitschland
hebben aar. dén schrijver dier artikelen,
M. y. d. Goes, het verwijt gericht, dat hij
de zaak der geallieerden steunde. Krachtig
bijgestaan door een der invloedrijke leden
derpartij, M. Muller, heeft M. v. d. Goes
met groot succes gerepeseerd en is met ac
clamatie gehandhaafd op zijn post. Van
heel dit incidenl is dan cok niets overgeble
ven dan deze interessante revelatie van een
germanophiel: „Toen men eens een artikel
wilde schrijven, waarin kritiek wercl uitge
oefend op de Fransche socialisten, weiger
de cle. gewone redacteur van he-t buiten-
landsch nieuws er zich mede te belasten,
en toen heeft M. Troelslra dit artikel opge
steld.
Met of zonder recht besluit dan het Fran
sche blad: „Hoe durft M. Troelstra, na
aldus ontmaskerd te zijn dooi' een .zijner
vrienden, het wagen zich voor te stellen als
een onpartijdige neutrale? Hoe durft hij te
spreken uit naam van het Hollandsclie
socialisme, waarvan zijn ziekelijke eerzucht
zich bediend als springplank, maar dat
bijna eenstemmig tegenovergestelde sympa
thieën aan den dag legl?"
Oud Minister Heemskerk over den oorlog.
Mr. Th. lteiemsikeiik, lid van den Raad.
van Sta.le, heeft te Haarlem een redevoe
ring over Orde en Verwoe.-ti.ng gehouden,
op uitnoocü'igahig van de Gereformeerde
Jiongellingsive.reeinii'giinig aldaar.
We lezen er in de bladen o .a liet vol
gende over:
„Na omschrijving van de begrippen
orde en verwoesting, patste Mr. Heemskerk
deze begrippen toe op cLn, huidigen wereld-
oor'bg. Hij deed opmerken, dat, wanneer
men elkanders rechten eerbiedigt, er is een
rufif.rnando'i. tus.so'hen de volkeren en een
siamei;i\vedlu.ri'g aan de gemeenschappelijke
welvaart, orde o.p mUirnatiOTraal gebied.
Nu echtte,r is die orde vertxroken en A*alt
eemi •veiwoest'ing waar te nemen, .laren-
lang echter waren naar zijn meening de
kiemen-van" wanorde aanwezig; anders zou
er nu niet een verwoesting zijn ontstaan.
Een van de voornaamste kiemen van
wanorde was naar het inzicht van f>pv.,
cle welvaart op economisch gebied die er
in Duitschland we». Dat maakte, dat een
concurrentie op handelsgebied en op het
terrein der nijverheid den toestand ging
'beheeische.n. Een concurrentie, die onge
breideld voortging.
Een andere kiem van wanorde was, dart
de hinden groote legers gingen vormen en
de krijgslieden zijn 'in den regel oorlogs
zuchtig." Men zegt wél een»: cle heer-chens
willen dien oorlog eij, laat maar het vol'k
bes-lissen, -dam zat er geeai oorlog komen.
Maar apr. gëlooft daaraan nie,t. De
menschheid, aldus stpr., zit vol van kiemen
van haat-, nijdi, afgunst en tweednadit. Dio
kiemen schoten welig en brachten ons de
verwoesting, <ilie men nu aanschouwt. Er
is daarbij niet sprake van een wanbeheer
van de vorsten. Amerika is liet land aan
de democratie en wait nu Amerika wil, is
het verst reikende; oonliogstdool van al-Ie
volken: feitelijk komt ihet neer op een in-
rnengjinig in de binnerflanösdhe zaken van
deai vijand'. Op dien dynoerotische weg is
Amei'ika, wat aangaat een ooriogsdoeU
het verst gekomen.
Daar ös in dien huklig-ën woreldoorl-oQ
een ve rwoesting. Ve-rwoeisting, hetoogidei
spr., allereenst op het gebied van de recht
spraak, daar had plaats een schending van
neutraliteit van België door Duitschland.
Met bet doen treden van zijn troepen op
het gebied ran Be'/gië iging Duitschland
verder dan. g/eoortiocrM' sis-. Wel was eop
eeniige reden toe. Maar er is niets van
gebleken, dat de Belgische regewing zeil
de neutraliteit zou hebben geschonden en
dat dus rechtmatig (heb Duitsche leger op
Belgisch grondgebied ging. Misschien waö
dat /strategd'scli geiwenscilit, m-aar men
ïieeft Parijs niet (kunnen bereiken, De neu
traliteit van België (had moeten wondert
geëerbiedigd.
Het in den grond boren van onze graan-
schepen door DuitscMarod' kan niet worden
verdedigd, al tls dat dan niet opzettelijk
geschied. En met het in beslag nemen van
onze visscheraschepen door Engeland id
eveneens een rechtsbeginsel verwoest. Het
lis nu in den oorlog geworden meer dan
oi>it een strijd niet van-overheid tegen over
heid, maar van e>n vofifk tegen volk.
Te midden van velerlei, dat lijnrechl
tegen het -recht strijdt, is één a ast pain6
en d'at is een eerlijke n-eutraMteit. En spr.
vetheugd'e zich er lin, dat onze regeertng
steedis een eerlijke neutra'.iitcit wist to
(handhaven, al ging -dat dan niet altijdl
zond-er moeite. Meermalen werden dooB
Engeland' en Duü/^dlifond handehigen ge
pleegd, die eigen''i jk een casus bei li ople
verden. Maar spr. verheug^le caioli er over,
-diat de regetaing niet- overging tot een oor-
logeveilklaiiing. Wa-iub dan -had xnen heb
voor beide kanten mioetem dloen en dain ia
(het beter, het aan roet een te doen. Wij
moeten aan een eeiüijke neutraliteit vast
houden. Er iö geen iredieu aoor ons tot
inmenging in den were'dkrijg, een inmens
ging, die niets dan schade aan ons kart
oplevereiV'
Spr. stelde ln het Mdh-t, dat de tijdert
makeni, diat een aanta-l anualregelen door
de overheid wordt genomen, die z. i. feite
lijk socialistisch zijn, en dat de staat do
maatschappij in ?aiCh opsllbkt Er ;»s esn uit-
hr ei ding van de etaabsBorg. De maatrege
len van defensie en van anobittsewifng en
de inillioenen, die -de sociale wetgeving
voaiJert-, maken, dat la,nd-s financiën
ern.istig avoid en bedreigd. En, zeAde spr.,
het ka.n nog erger aa'orden, avanneer hei
niodhit komen tot -cl'e invoering van do
omleixloirisbedee'Jirw:, - diie -rneni wel eens
staatspensioen noemt; een bedeCing aran
oudfcia va-iu dogen van staatswege, diie niet
nootsake1 ijk fs, waair er een bedeling va a
een openibaa.r anruberstuur -iis.
Hij oordeelde voorts, dat in ons land
het cunstituticnee'e leven is vet zwakt en in
vreemden toestand gekomen en dat de ver-
iLOU'.üng tunschen het kabinet en cle volks
ver tegen avoorddging aan dien aard is go-
avordteu, diat de nonmale averk-ing van heb
pat tiji'.ieven is verstoord, liet learen a'an do
partijen ii-s een verbrokkeling ge won ten-
Men is nit in de Kamer in zake Grond
wetsherziening tot oen oveiven^ lemmng
gekomen, maar, achtte ttpr., feitelijk is
dat een (kunstmatige oa^ereeanslemmiing en
eigenlijk is niemand tevreden over avat is
beirc'i-M, want in het avezeat van de zaak is*
bij diie G-rondwetsharzicning niet ééoi
quaestie tot een gelieelo oplossing gekt*
ment
Na nog over kiesrecht en evcnredigé
v er teg enavoor digiin g te ïiebljen uil-geweid,
g-af s-pr. te kennen, dat -dc vrede herstel
moet brengen van did vele kiemen van
avano-rde o-p po'itiek en eeonom-isoh ge<-
bied, Spu'.die de actie naging, die vood
een duun/ia-men vrede en een iri-Lernintiona-
den statenbond met een raad aan verzoe
ning wordt gea-oerd, meende, diat liet voor
Nederland -zaak os- om met deelneming
daaraan zeeir vooi'/hcht.ig te zijn. Ilij be*
too,""de, dait van velen -dia leus is, dat cl<J
soc -dem. er naar streeft om den airode to
brengen.' Maar hij geloofde niet, ciat eert
duuraame vrede, die in den geest .ler vol
keren- zal zijn gea'estigd, nu moge i}k is.
Naar zijn meening zal iedere geduchte aan;
een duu.rzamen vrode blijken een illuéie ta
zijn en Ls de demoeratde ruiét een waaihoig
voor diieu vrede.
Ten- -Slotte zeide Mr. Heemskerk', dat er
een recht in het <intematona'le leven dc#
van God-delijken oorspong to tm dat ec.|
avijzen daarop vrucliten ban- dragen.
De minister van Oorlog heelt bepaald,
dat indien in eenig gedeelte van het land
bij eenig detachement te weinig officieren
'aanwe/ig zijn, om te voorzien in den justi-i
tie. len dienst, de territoriale bevelhebber,
binnen- wiens ambtsgebied het detachement}
is geplaatst, bepalen zal, tot avelk garni
zoen het detachement, voor avat de militair®
rechtspleging betreft, zal worden gerekend,
to behoor en*
De mini-ster van Oorlog heeft bepaald*-,
dat het aan alle niet beroeps-miltaren,, metj
onbepaald (klein) of bijzonder verlof tort
strengste verboden is kleeding, schoeisel oi
andere militaire goederen tijdens dat ver
lof te dragen. Zij, die zich daaraan schul
dig maken, worden gestraft cn avordem ,eoof
noodig, hu verlof teruggeroepen.
