VRIJDAG
4
)e Oorlog.
BINNENLAND.
LARGAN®
No. 2305
Sou^omt
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
ijlen II cent per week, 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
l Franco per post f 1.80 per kwartaal.
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent
triaal, bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nwnmers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent
MEI
1917.
Da ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
ngezonden msdedeaiingen van 1-5 regels fL50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. BIJ contract aan zienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (flw
Handel8-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedero regel meer 5 cent
UITEN LAND.
Engelsche offensief hervat.
rpellatie der Ouifsche conserva-
Chili en Duitschland.
Overzicht.
diger clan het te verwachten was,
i de Engelschen aan weerszijden
Sc a r p e een nieuwen aanval in-
flevig artillerie-vuur, en daarna
elvuur waren de aankondiging
nieuwe offensief.
Duitsche bericht erkent de hef-
j van den aanval, terwijl uit Lon-
mededeeling geschiedt, dat een
strijd plaats heeft langs het ge-
mi van de Hindenburg-linie van
van de Sensee tot den straatweg
heville naar Vimy. (De Sensee is
oompje dat in het gebied waar
ten wordt een 6-tal K.M. ten Z.
Searpe loopt.) De breedte van het
ie front van' aanval kan men op
K.M. stellen.
de gevolgen van deze nieuwe
ade beweging zegt het Engel-
iricht nog slechts, dat de Britsche
vorderingen maken en een aan-
rke Duitsche stellingen veroverd
e Fransche linie is het nog rustig,
ok liier neemt het artillerievuur
in hevigheid toe, hetgeen op
[staanden aanval duidt. De Geal-
zijn dus wel onverpoosd werk-
n ontwikkelen een kracht, die
it alleen door hun artillerie, doch
hun troepen doet gelden,
illekeurig stelt men zich de vraag,
na zulk een geweldige actie,
betrekkelijk weinig terrein ge
werd, nog zulke zware offers
it worden. De Geallieerden
echter in hun huidige
ijze de eenig heilzame te
omdat zij, door voortdu-
luken op het Duitsche front,
genstander tot wijken willen
Dit gaat natuurlijk niet zoo
kelijk, en daarom ook is het be-
dat de slag in het Westen
ig duurt, en wat God moge ver-
nog langen tijd duren kan,
is een beslissing is gebracht.
„Revisla" te Buenos-Aires ver
een artikel, waarin werd ver
dat er een geheim G h i-
sch—D uitsch verdrag
.Behalve dat zoo iels belachelijk
ju, is hel ook, naar de Chileensche
te Londen meedeelt, niet moge-
ijn in Chili geen geheime verdra-
Mie verdragen moeten door het
worden goedgekeurd. Chilis
iwas steeds gericht op den vrede
•Je Amerikaans che solidariteit. Op
1915 wees de president er in zijn
:hap tot liet Chileensche congres
il een politiek van toenadering
en de Amerikaansche republieken
was voor de onaantastbaarheid
heele vasteland.
ie woorden blijkt, dat er niets
tan zijn in een bewering, dat
Pand over steunpunten in Z.-
ka zou mogen beschikken, in ruil
w Chili de suprematie in Zuid-
ka zou krijgen, een suprematie,
het niet eens verlangt of noodig
houding tegenover Duitschland
lelijk. Het verklaarde niet in te
stemmen met de Duitsche maatregelen
ter zee; het zou zich vrijheid van han
delen voorbehouden zoo een aanslag
werd gepleegd op Chileensche schepen.
Chili handelt geheel in overeenstem
ming met de andere republieken.
Blijkens de latere berichten, hebben
de Duitsche conserva t i e ven
in den Rijksdag geprotesteerd tegen het
in Duitschland veld winnende denkbeeld
om een vrede zonder annexaties te slui
ten. In een interpellatie vragen zij den
Kanselier om een verklaring af te leg
gen in zake de Duitsche vredespolitiek.
De gematigde buitenlandsche politiek,
welke geleidelijk meer ingang vindt
bij het Duitsche volk, wekt hun veront
waardiging, daar zij niet kunnen dul
den, dat Duitschland zonder uitbreiding
zijner grenzen uit den strijd te voor
schijn treden zou!
Is dat dus het doel van den oorlog?
Immer beweerden de Duitschers een
rechtvaardigen krijg tevoeren voor
recht en billijkheid. Maar nu de conser
vatieven openlijk verklaren uitbreiding
der grenzen te willen, wordt, voor zoover
het hen betreft, de Duitsche oorlogspoli
tiek in een ander minder gunstig
daglicht gesteldl
Op Zee.
H&t transportschip Arcadian" getor.
pedeerd.
De Engelsche Admiraliteit bericht: Het
Engelsche transportschip „Arcadian
met troepen"aan boord is den 15en April
in het oostelijke gedeelte van de Middel-
landsche Zee getorpedeerd en na vijf
minuten gezonken.
Er worden 279 man vermist; men ver
moedt, dat zij verdronken zijn.
België.
Emile Priim in vrijheid gestejd.
De correspondent van „De Tijd" in
Luxemburg bericht:
Emile Prüm, die om de bekende bro
chure over de gebeurtenissen in België
tot drie jaar gevangenisstraf was veroor
deeld door het Duitsche Kriegsgericht in
het bezette Luxemburg, is uit de gevan
genis te Dusseldorf teruggekeerd. Hij
werd afgehaald door zijn zoon, advocaat
Prüm, en klaagde zeer over de onder
vonden behandeling, maar prees de goe
de tusschenkomst der Groothertogin
van Luxemburg, die, gesteund door Mgr.
den Bisschop, voor hem de gratie had
weten te verkrijgen, welke door zijn ver
zwakten toestand lioognoodig was. Hij
zal te gelegener tijd een geschrift over
zijn behandeling het licht doen zien.
In aansluiting bij liet bovenstaande
ontleent „De Tijd" nog aan de „Köln.
Volkszlg.":
Em. Prüm werd 25 Jan. 1916 door den
krijgsraad te Trier wegens grove belee-
digingen van het Duitsche leger veroor
deeld. (Naar men weet bestonden deze
beleedigingen in een vermelding der
zelfde feiten, welke Z.Em. Kardinaal
Mercier en Z. D. H. Mgr. Heylen over de
door Duitsche soldaten gefusilleerde
priesters hebben medegedeeld. Red.).
Duitschland.
De Duitsche conservatieven en de
oorlogsoogmerken.
In den Rijksdag heeft de conservatie
ve groep de volgende interpellatie inge
diend:
Het besluit van het bestuur der soci
aal-democratische partij, die eischt, dat
een gemeenschappelijke vrede zonder
gebiedsinlijving en oorlogsschatting
worde gesloten, heeft bij ontstentenis
van een verklaring, waarin de rijkskan
selier zijn houding daartegenover scherp
afbakent, in breede kringen van het
Duitsche volk ernstige ongerustheid ver
wekt, daar zoon vrede wel aan de inter
nationale stelregels, niet echter aan de
levensbehoeften van het Duitsche volk
zou beantwoorden. Is de rijkskanselier
bereid, uitsluitsel te geven, hoe hij over
dat besluit denkt?
Frankrijk.
Gebrek aan priesters,
In een schrijven aan zijn priesters ver
klaart de bisschop van Poitiers, dat het
hem met het oog op het gebrek aan
priesters in zijn diocees onmogelijk is
een bevredigende organisatie van de
zielzorg tot stand te brengen. Van de
priesters in mijn diocees, zegt de bis
schop, zijn er 250 gemobiliseerd, terwijl
de overgeblevenen drie oft meer paro
chies te verzorgen hebben. Zelfs bij de
grootste opoffering dezer priesters is
een voldoende zielzorg onmogelijk.
De bisschop spreekt daarom de wen-
schelijkheid uit, dat in elke parochie en
kele goed ontwikkelde personen zich be
schikbaar stellen om de kinderen tot de
eerste H. Communie voor te bereiden en
de stervenden bij te staan tot een pries
ter geroepen is.
Rusland.
Een vriendschaps-g.eschenk!
De stadsprefect van Gzernowitz, Ro
bert Wittek, heeft aan den minister van
oorlog Goutschkoff een schrijven ge
zonden, waarin het heet. dat de burgers
der stad, bezield door liefde voor Rus
land en uit geestdrift voor de heldenda
den van het Russische leger, als eere-
gave van het Russische leger. 19 desjati-
nen land bestemd hebben voor aanleg
van een.... Russisch soldatenkcrkhoft
Zweden.
De socialistische vreaescorvi-.entie.
Naar de „Frankf. Ztg." uit Stockholm
verneemt, heeft Huysmans aan een rap
porteur verklaard, dat de conferentie
wel niet onmiddellijk den vrede tot ge
volg zou hebben, doch wel den weg voor
verdere stappen naar den vrede voorbe
reidt
Zoo'n verklaring lijkt ons een voor
zichtige voorbereiding van de mecledee-
ling, dat het congres een fiasco is ge
worden.
Van het Vaticaan.
Het vredeswerk van Benedïstus XV.
Volgens berichten uit New-York is
aan den oproep van Z. H. den Paus tot
het episcopaat en de geloovigen van
Amerika ter ondersteuning van de nood
lijdende Belgische kinderen met geest
drift gehoor gegeven. Alle bisschoppen
hebben in navolging van Z. E. Kardinaal
Gibbons inzamelingen laten houden. Z.
E. Kardinaal Gibbons kon het hulpcomi
té de som van 40,000 dollars overhandi
gen, Z. E. Kardinaal Farley, aartsbis
schop van New-York, heeft- persoonlijk
1200 dollar geschonken. Bij duizenden
werden kopieën van den paüselijken op
roep door de „Litterary Digest" verzon
den. De opbrengst bedroeg 250,000 dol
lar. Om het geheele ondersteuningswerk
door te kunnen voeren, woydt maande
lijks een million dollar geëischt. De ka
tholieken van Amerika hopen echter
deze som bijeen te kunnen brengen,
vooral daar velen zich bereid hebben
verklaard elke maand een gift te zullen
zenden. Dankbare hulde moet weder
aan den H. Vader worden gebracht voor
het aandeel, dat hij in dit liefdewerk
heeft.
Nederland en de Oorlog.
De bomaanslag op Zierikzee.
Uit het onderzoek van de overblijfse
len der bommen, in den nacht van 29
op 30 April j.l. op Zierikzee geworpen,
is gebleken, dat deze in vorm en mate
riaal volkomen overeenstemmen met de
overblijfselen der bommen uit een
Britseh vliegtuig in den nacht
van 8 op 9 Augustus 1915 op Cadzand
neergekomen. Eenige der te Zierikzee
gevonden scherven dragen Britsche
merken.
De Konhiigiin Iheeft aam den burgemwst-
fcer van Zieiiükzee een Ikirains Laten zenden
om igeflegid te worden -op de graven van het
gezin Leydefakor a'Ild'aajr, dat bij den boan-
•aansilag o.p Zierikzee om het teven is ge
komen.
De duikbooten en onze
visscherij.
De „Nieuwe Ct." schrijft:
Vi9schers, in de laatste dagen te IJmui-
den binnengekomen, maken gewag van
ontmoetingen, met duikboot-commandanten
die, na hun schip te hebben aangehouden
en ter dood veroordeeld, zich lieten bewe
gen om de mogelijkheid eener vergissing
in de opneming te erkennen. Eén nam
eelfs het door den schipper opgegeven be
stek in plaats van het zijne als liet werke
lijke aan! Een ander teekende de juiste
grens van de vrije vaargeul van de kaart
van den schipper op zijn eigen scheeps-
kaart na.
Wij verheugen ons natuurlijk over deze
blijken van redelijkheid en mcnschelijkheid
van duikb o otcomm and an t e n van liet
tegenovergestelde zijn er aan onze scheep
vaart meer bekend en hopen, dat ze in
het schrikbewind; over de Noordzee op een
verbetering duiden, waaraan de Duitsche
regeéringi niet vreemd "is,
Echter indien het laatstvermelde geval
waarheid bevat, n.l. dat een duikbootcom
mandant aiiet in het bezit was van een.
kaart, waarop de grens van het voor de
neutrale scheepvaart „veilige" gebied
nauwkeurig was aangeteekend, maar dat
hij die grens van een Nodcrlandschen schip,
per moest overnemen, dan zou er voor onze
.regeering alle reden zijn tot protest en ver
zoek om onmiddellijke voorziening en wij
hopen daarom, dat zij naar het geval on-
dèizoek zal doen (naam van het vissclier*-
vaartuig en den schipper zijn ons bekend).
De allerminste voorzorg die van liet Duit
sche Marine-Amt en van de Duitsche regee-
,ring kan worden geëischt, is toch wel, dat
de duikbooten die opdracht hebben om bin
nen zekér gebied alles te vernielen wat zij
tegenkomen, precies worden geïnstrueerd
omtrent de grenzen, door hun overheid zelf
voor dat gebied vastgesteld.
Het verkeer met Engeland.
Reuter seint uit Londen:
In het Lagerhuis zeide Macnamara als
antwoord op een vraag: Het is niet waar,
dat een nieuwe stoombootdienst van
Nederland naar Southwold is ingericht.
Natuurlijk hebben wij geen besprekin
gen daarover gevoerd met de Duitsche
regeering. De Britsche regeering heeft
de .Xederlandsche regeering vergund een
stoomschip voor een beperkt aantal rei
zen te zenden om eenige Nederlandsche
passagiers en zeelieden, in Engeland ge
strand, aan boord te nemen. Geen vrach
ten of brievenmalen zullen naar een der
beide landen worden overgebracht en
ook geen passagiers van Nederland naar
Engeland.
liet bestuur de:
Kaas.
Kaasvereeniging deelt
De Brandstoffencommissie Leiden maakt
bekendi, diat ?Tet na Zondia/g 6 Mei 1917 ver
boden i9, met uitzondering van turf, vaste
brandstof voor venvajming (huisbrand)
af te leveren of te verkoopen.
Teven9 wordt een ieder aangeraden om
met betrachting dietr uiterste zuinigheid,
zooveel mogelijk op gas te koken.
Nog Wioridit een ieidier er aan herinnerd,
diat er voor turf en andere brandstoffen)
maximum-prijzen zijn vastgesteld, die ge,-»
hand haaf d moeten worden.
De Voorzitter: J. HARTEVELT Azn,
De Secretaris: J. C. STAM.
mee, dat de distributie van volvette ka ad
als volgt geschieden zal:
Iedere grossier, die in normale tijden
volvette Goudsche ikaas aan detailisten in
het binnenland verkocht, kan wekelijks op,
gele kaart een hoeveelheid volvette Gomb
sche 'kaas aanvragen, tot een maximum
van 100 pCt. van zijn normale omzet.
Een gedeelte van de bestelde hoeveelheid
wordt afgeleverd in volvette Goudsche kaas;
de rest wordt aangevuld met andere kaas
soorten, naar keuze van het bestuur der.
Kaasvereeniging. Het bestuur vestigt er do
aandacht op, dat volvette Goudsche kaas
niet kan worden verstrekt, als het aan-
vuliings-percentage in andere soorten nieb
gewenscht wordt.
Nieuwe aanvullingskaarten moeten voor*
loopig niet meer worden ingezonden.
Do bestellingen, welke op 30 April bij
het beslmir inkwamen, zullen worden uit
gevoerd met 50 pCt, jonge volvette Goudsche
en met 50 jCt. Goudsche 40
Uitvoer van nuchtere
kalveren.
De afgeloopen week zijn te iloelc van
Holland voor export naar België en En-»'
geland ruim 6600 nuchtere kalveren ge-i
slacht.
Inzouten van varkens.
„De Vee- en Vtéescfiïiandër' "mëfdT,
dat het plan lot inzouten van een hoe
veelheid varkens voor de regeering
voortgang zal hebben. Hoe groot dia
hoeveelheid zal zijn, is nog niet bepaald,
maar de bedoeling is een zoo groot mo
gelijk aantal varkens van boven de 70
K.G. slachtgewicht op te ruimen en ta
conserveeren tot a.s. herfst. BinnenkorB
zal met slachten worden begonnen. Da
regeling is vrijwel gelijk als bij het in-i
zouten tijdens den afgeloopen winter*
Alleen zijn enkele technische wijziging
gen noodig.
Uitvoer van groenten.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft bepaald, dat aan expor*
teurs van groenten, ingeschreven bij da
Rijkscommissie van toezicht op de Ver*
eeniging Groentencenlrale, vergunning
gen zullen worden gegeven voor deri
uitvoer van rhabarber en Meiknollen,
onder voorwaarden, nader door genoem
de Rijkscommissie, onder goedkeuring
van den minister vast te stellen.
Spinazie.
De eerste voortbrengselen van den'
kouden grond beginnen thans aan de
markt te komen. Blijft het warme weder
aanhouden vooral wanneer het afge*
wisseld wordt met een regenbuitje
clan is er spoedig een groote aanvoer te
wachten. Een regeling is in voorberei
ding waarbij een behoorlijk percentage
van de spinazie van den kouden grond
voor het binnenland gereserveerd wordt.
„Ilbld."
Pulp.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft een regeling vastgesteld
betreffende suikerhietenpulp. Deze rege
ling is opgenomen in „Staatsct." no. 103;
FEUILLETON.
vrouw in het wit.
pende den brief. Hij droeg datum
onderteekening, en het hand
was blijkbaar verdraaid. Zoodra
Ier een paar zinnen liad gelezen,
P ik, wie de vrouw was. 't Was
Catrijn geweest.
brief luidde als volgt. Ik schrijf
«rover onder den titel:
JHAAL WORDT VOORTGEZET
Ö0OR VROU W GATRIJN.
iheer! U zijl niet teruggekomen
ik verwacht had. 't Doet er niet
weet het nieuws toch. Eén ding
"lert me. Gij zijt zwak genoeg
pilaar ik vernomen heb, om te
jen hem t,e redden. Als het u ge-
?re, zou ik u mijn leven lang als
}ianci hebben beschouwd. Thans
h u mijn vriend. Al hebt ge het
frild: gij hebt voldoening gege-
J mijne wraakzucht van drie en
huge jaren.
bea ik u dank voor schuldig. En
dien dank zal ik zeker het best kunnen
toonen, door uwe nieuwsgierigheid te
voldoen.
Een twintig jaar geleden, toen ik te
Oud Welmingham woonde en een dom-
men mensch tot man had, hield ik veel
van opschik, zooals de meeste jonge
vrouwen. Mijn man was te onnoozel, om
geld te verdienen, en van hem kreeg ik
dus niets. !t Geval wilde, dat op een goe
den dag een heer ik behoef u den
naam niet te noemen mij aansprak
met de vraag, of ik hem de sleutels van
de kosterij kon bezorgen. Ik begreep
zeer goed, dat hij daarmee 't een of
ander op het oog had, wat niet in den
haak was. Maar toen hij mij een som
gelds beloofde, groot genoeg om er een
horloge en ketting en andere kostbaar
heden voor te lcoopen, beloofde ik van
mijn kant, hem de sleutels te zullen be
zorgen, als mijn man uit was.
't Was niet moeilijk. Ilc heb u reeds
gezegd, dat mijn man een eend was. Ik
vertrouwde den deftigen meneer echter
niet. en toen hij met behulp der sleutels
in de kosterij was, klom ik buiten voor
een venster en bespiedde hem. Hij
knoeide in een der registers.
Toen ik de sleutels terug had, de heer
weg cn mijn man wederom uit was,
ging ik zien, wat hij geknoeid had. In
ieder geval wilde ik er geen schade bij
beloopen. 't Bleek een akte te zijn, op
naam van zijn vader ingeschreven. Nu,
dat hinderde mij niet. Alleen had ik er
voordeel van: ik kreeg nog meer pre
senten, om mijn stilzwijgen te lcoopen.
Die vrijgevigheid bezorgde mij 't eer
ste wantrouwen. Op deze manier kwam
ik te weten, dat hij een daad had ver
richt, die hem levenslang in het tucht
huis kon brengen door de vervalsching
der registers met de namen zijner
ouders." In het buitenland, waar zij
woonden, wist niemand dat. De jonge
Percival kwam naar Engeland en zorg
de voor zichzelf. Hij nam bezit van de
erfenis, en om te zorgen, dat niemand
ze hem zou kunnen betwisten, zorgde
hij ook zelf voor de huwelijksinschrij
ving. Ilc had hem in mijne lccuken gele
genheid gegeven om den inkt te men
gen, dien hij noodig had, en orn zich te
oefenen in het nabootsen van het' hand
schrift van den predikant, die het regis
ter had bijgehouden.
Ziedaar alles. Toen mijn man mij op
een goeden dag met dien heer zag pra
ten en mijn. nieuw horloge vond, halee-
digde hij mij door lasterlijke veronder
stellingen en strooide onzinnige praatjes
in het dorp rond.
11c ging naar den heer toe en eischte
dat hij mij in mijn goeden naam zou
herstellen; dat hij althans mijnen man,
desnoods onder, eede van geheimhou
ding, de ware toedracht der zaak zou
rnededeelen. De meneer weigefrde bot
weg. Het was in zijn belang, zeide hij,
dat de menschen in eenen valschen
waan verkeerden; dat zou alle wantrou
wen over de ware gebeurtenis van hem
afwenden.
Toen werd ilc woedend en zeide, dat
ik dan zelf hot geval aan de groote klok
zou hangen. Maar kalm cn sarrend ver
klaarde hij, dat ik dan mijzelve levens
lang in het tuchthuis zou helpen, als
zijnde zijne medeplichtige. Ik schrok;
zoo erg had ik niet gedacht, dat het
misdrijf was. 't Bleek me later, dat hij
gelijk had. Ik kon er niet aan denken,
kans te loopen levenslang een boeven
pak moeten dragen cn dwangarbeid te
moeten verrichten. Ik was dus wei ge
dwongen te zwijgen.
Dal mijn man wegliep cn naar Ameri
ka ging, was zoo erg niet. 't Was de eer
ste verstandige streek* die de suffer ia
zijn leven uithaalde. Maar dat ik in de
oogen van alle menschen geschandvlekt
was en voor eene liederlijke vrouw cloor-<
ging, terwijl ik het niet was, dat ver*
gaf ik mijnen omkooper.zijn gansche le*
ven niet. Hij dwong mij zelfs te Wel*
mingham te blijven, in eene omgeving,
waar iedereen mij schuwde, mij veracht*
te, waar ilc geen vriendin of kennis krij*
gen kon. Indien ik Welmingham verliet,
zou ik het geld verbeuren, dat hij mij
maandelijks voor mijn onderhoud en
dat van mijn. dochtertje deed toekomen.-
Wat moest ik doen? Als dagloonster ol
schoonmaakster uit werken gaan en ar*
moe lijden, terwijl ik nu een onbezorgd
beslaan had? Ilc koos het laatste. Maan
de verachting mijner medemenschen
vergiftigde mij het leven. O, begrijpt ga
nu, waaróm ilc hem zoo haatte?
Wat mijne dochter betreft, ik wil wel
eerlijk bekennen, dat ik niet bijzonder,
op haar was gesteld. Ze herinnerde rnij
teveel aan dien domoor van een man,
dien ik heb gehad, ja ze was nog veel
dommer dan hij; ik durf zeggen, dat ze
nagenoeg idioot was. Ik had er dan ook
niets op tegen, als vrouw Clements haar
vaak maanden en maanden bij zieft
nam, (Wordt vervolgd.4
