ZATERDAG 28 APRIL 1917.' iromgeen verkiezingen? BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. M JAARGANG No. 2300 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering h Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per r ml Franco per post f 1.80 per kwartaaL il GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent* wartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 71/» cent De ADVEBTEHTIEPRIIS bedraagt van 1-5 regale f0.25, elke regel meer 15 cent ngezonden mededelingen van 1-5 regels '1.50, elke regel meer 30 cent, met gratie bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (9sa* Handele-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent nummer bestaat uit vier en waaronder het ged eerd Zondagsblad. adviseert het bestuur van den enen Bond van. R.K. Kiesvereenl- om dit jaar geen verkiezingen (Tweede Kamer te houden? I-s er niet veel, wat ons dringt, middel van de verkiezingen te n een rechtsch bewind in ons vader- krij.gen? Wij antwoorden hierop- t; j a. Er zijn vele beweegrede- üe ons er toe doen overhellen, ook weer den strijd te willen aanvaar- oor de zegepraal oneer beginselen, perwerven een rechtsche regeering. ir zijn, naai- 't ons wil voorkomen, e r e motieven, die ons nopen, van ■jjd dit jaar af te zien. het rechtsche kiezerskorps een en naar den stembusstrijd omhoog I— 't is volkomen verklaarbaar, «rijpelijk. t najaar van 1915 heeft de regeering politiek bestand verbroken. Den ide, welke gebood, alle vraagstuk- i principieelen aard zooveel ijaoge> het politiek leven te weren, heeft iramg zelf verstoord. Welnu .zou- jhaar dan niet ons vertrouwen ont- vorigen zomer heeft de linkerzijde feldigen gelijk men weet, mis- aanval gedaan, met het doel, sche Eerste Kamer om te «zetten, zouden w ij dan niet, consequent, 1917 een verkiezingsstrijd op de wijze gaan voeren? N u is aan kans om winst te behalen! niet ergerlijk, dat het resultaat arbeid van minister Talma door ige regeering. wordt verwaarloos^, ijn sociale vezekeringswetten niet uitgevoerd. Welnu moeten wij een anderen koers geven aan de ing dér binnenlanidsche aangele- jn. duidelijker blijkt de bedriegelijk- der linksche verkiezingsleuzen en lingn van 1913. Welnu moet nu van onze zijde een zekere wraak 0 bedriegerij worden genomen? ppri onds na de campagne van 1913 is Mei [ii dat de linkerzijde niet bij machte n kabinet te forme eren. En nu I®" laar nog de portefeuille van Oorlog len van een minister, die algemeen aschouwd als daarvoor niet de aan- j^jj n persoon. lebben nu verschillende beweegre- d. ipgenoemd, die, tzooals gezegd, ons in overhellen, ook dit jaar weer iiezingsstrijd te willen aanvaarden, r zijn, naar onze meening, zwaar- Klieven, wellke icTe schaal naar den kamt doen overslaan, en ons doen' n met het advies van het Bonds- ara ek ers. lerii ODEt éker zullen in den zomer van 1918 lezingen plaats hebben krachtens set van evenredige vertegemwoor- Dan aall in elk geval een politieke loeten woa'dien .gestreden, nu voor dien korten tijd, voor dat TOil2ianigstliidivak '17'18, van zu'k oedo trwegen d helangi om een a'echtsoh aan het (bewind te brengen, wat tens zou kunnen -worden verkregen, ic-bcli( tór verlkieringen, die de politieke itlen ziouden cloen op,laaien, in een ü-arin h<u (Hts minder dan fe wemsch t li e? MT0 tliem nu zal, niet krachtens een rende overeenkomst, maar in een Olijke verklaring van de zijde der ten de partijen, worden b e s 1 o- dat, gedurende de parlementaire aanvangende na de verkiezing, die a.s. zou pfaats 'hebben en eindi- TWëJmct de ontbinding, tengevolge van te veiikiczing krachtenis eve rui'e dig it, d o o r -a l -1 e p a r t ij e n bevorderd, dat elke n g zal worden vermeden onderwerp, dat tot politie- Brc )'e giinselstr ij cl zou kun nen zich luiten ons dus aan bij het a d- vaiij het Bon dishes tuur, om de hier- Zwitó 'ludLtig-ontwikkéLde redenen, die pt 1 nog dooi- -andere verstrekt kunnen stricuij spatie.ei'Cn met opzet het wxnord: Hoe gaarne wij ook wenschen, WC iiaad van liet Bondsbestuur wordt o'l. toch betreuren wij bet, d-at in Adv- Ka 1 eCidk inadem op vrij scherpe afgekeurd het optreden dergenen,, wn aaidler gevoelen zijn, dan het stuur, daiair men zoodoende aan orriss i Hf De 'kieners zelf hebben in de-ze uit spraak te doen; zij zijn en blijven volko men vrij! Wij met-meen echter dat hun baslui-t zal zijn: in overeen stemming met den raad van hun Bondsbestuur. i e s zijn eigenlijk karakter onb- Het geschutvuur in het Westen houdt aan. De toestand in Mesopotamië. Liberia en de oorlog. - Lloyd George aan het woord. Overzicht. Het geschutvuur in het Westen houdt -aan schreven wij hierboven, t Is bijna lederen dag zoo. \Vas or kort een kleine inzinking waar te nemen, de nieuwere eom- munqué s maken weer melding van aar> vallen op het West e tL ij k fixxnit. In heb te" eg ram van dien Fransohen op perbevelhebber wordt gewezen cgc>; een aan val der Duits ohens nabij F ay al, ten N.W. van St. Quentin, welke -afgeslagen .werd, verder van de verovering, cloor de Engel- scilien, van steengroeven ten -O. van H a r- gicourtl en van voordeélen behaald in de omgering van Gavrei 1 e. Het Frahsehe ie.gerbericht meldt terrein winst in de streek van Hurtebisseen C e r n y, de verovering van een steunpunt nabij M or o nv i 11 i e r s en e enige klei ne gëbeurtenfosen van nog minder belong; het cijfer 130, voorstellende tót aantal! ka nonnen door de Firamsehe wapenen in den grooten slag veroverd, valt uit den toon van het e jmmurdguê. Een H-avas''-ove rzicht meldt kortweg," dat wa-ti vorenstaande legerbericliten be treft de geallieerden bezig zijn met de organ i>s>aitie van het veroverde terrein. Wij Hullen zien, hoe heb Westelijk front er na die -organisatie aal uitzien! Voor het o ogen blik beperkt zich de „groote' strijd behalve in Frankrijk tob een klein grensgebied tusschen Afrika en Azië -en in Mesopotamia. In dit ■laatste gefbied zijn de T-uitoen n-a den val van Bagdad steeds verdien' naair -het noor den en noord-oosten teruggedreven. Het blijkt nut dat het dertiende Turkcche leger oen poging waagde om de actie der Êngel- schen bij Samara afbreuk fee doen. liet moest echter indeiüiaast in de richting van de Djehel Hamirlin-heuivels terugtrekken. De militaire med'eweiker van de „West- minster Gazette'1 doöt uitkomemi, dat de Russen tot de successen in Mescfpoitamië belangrijk hebben bijgedragen. Tusschen Afrika en A z i is de toe staand niet zoo helder. Wanneer beide par tijen dJe zege opeischen, lom strijd Verkla ren diat de tegenstander een zware neder laag leed, dam is het moeilijk zich oen bééld te vormen van den gang van zaken. Tntuscheri mag -men wel aannemen dat de Britten bij Gaza wel eenige veeren gelaten hebben, al zullen ook de Turksche troepen er ai:Let heelhuids zijn afgekomen. Overi gens venkeert de strijd op Sinain een stadium, waarin hij van zeen- ondergeschikt belang geacht kan worden. o Nu op verschillende! oorlogsterreinen geen belangrijke krijgsverrichtingen plaats heb ben, komen weer eens de berichten over de politieke toestanden in de verschillnde landen naar voren. Iri Engeland hee recht ontevredenheid over de werk zaamheid der admiraliteit, in Duits ch. land richt de regeer ing steeds dringender waarschuwingen tot de arbeiders, die nei ging gevoelen om té gaan staken, in Zweden bespreekt het aanstaande in ternationale sociali-s.tizche congres te Stock holm het vredesvraagstuk, terwijl tien ^lot/te van de republeik Liberia het bericht binnen komti. dat er alle kans be staat. dat ook dit land aan den oorlog zal d'eeünenien. Welke de beteekenis van dezen stap ia, vindit men elders in dit b' ad medleiged-eieM. Het m-oet. evenwel voor Dufi-bsc'-hlandi een treurige, ja zelfs ontmoe digende gedachte zijn, dat zoo talrijke mo gendheden stelling nemen tegen het Duit- sche keizerrijk! Op Zee. De verscherpte duikbootenoor'og. De „Kildara" getorpedeerd. Het Engélsohe stoom-chip ,.Kiklare" werd den 12en April op zi jn reis naar Mal ta in de Middel anclsche Zee door een on derzeeër in den gro-ni g>boord door twe-e torpedoschoten, die het schip beide troffen. De bemanning vesrliet liet ainkiende schip. De onderzeeër kwam toen weder boven water en opende met een kanon en gewe- j?jai het vuur n de bootenj zoodaf één ma troos gedood en de eersite officier, de twee de machinist en zes anderen gewond wer den. Twee Britsche patrouillobootien naderd&n toen en. openden uit grootèn afstand het vuur op den omdlea-zeeëi', waarop deze dook en niet) weder voor den dag kwam. In de Zwarte Zee. Een Russische torpedoboot vernielde door kanonvuur verscheiden gendarmerie- posten in de buurt van Bofza-Samsoen en schoot in .dezedifde stlreek intendance-depots in brand. Zij vernielde meer dan 10 sdlioe- ners en maakte zicli meester van een groot met graan geladen zeilschip. Een haven bij Algiers bescheten. Een Duitsche onderzeeër beschoot den 21 en April met succes de voor .de erts-ver scheping uifc Noord-Afrika belangrijke ha- vp-runric-Md'ngen bij Go-eraj a ten W. van AlgfieiröL i^eau Laadbrug voor erts werd in elkander gieschotien, een tw-eede zwaar bescha,digd. De „Metropolis" gezonken. De te Qtiri-stiansand thuisbehoorende bark „Metropo'iiisV, met 1811 ton olie, van Pbiladlelpliiia naa-r Havre, ïs o;p 24 April ten Westen ram dé Sciïïy-eilaiidien dooT een Duitsche duikboot in den grond geboord. Engeland. Een rede van Lloyd George. De premier Lloyd -George is gisteren in de Guild-hiil to-t eereburgei' van de Ciity of London benoemd. In eijn i'ede, waari-n hij dankte voor de bewezen eer, zeide hij, sprekende over de Geven smid-delenvocrait- •ning» van Engeland: Een miülioen morgen land extira zdjin bebouwd en zelfs indien geen ton Bevenismiddelen uit. dien vreemde wordt ontvangen, zeü het d'en vijand on mogelijk zij-n Engekand dour dén honger neer te weipen. Italië. Aardbeving. In de piwi-ncies Perugia en Arezzo had een aardbeving plaats. Eenige men-schen- levens vallen te betreuren. Spanje. Een eisch. De reformistische partij hééft een lang manifest doen verspreiden., waarin het opr geven van de neutraliteit en cle verbreking der diplomatieke betrekkingen met Duitsch- land wordt geëisdhtl. Vereenigde Staten. Vrijwi-lligers voor Roasevelts corp9. Er hebben zi-dh in de drie afgeüoopen weken 25000 vrijwillige.rs aangemeld voor het door Roosevelt op te richten corps. Afrika. Liberia en de oorlog. Het is niet waarschijnlijk, -dat) Liberia de eerst/volgende staat- zal zijn, die zich bij de geallieerden -aansöuiit. Naar men ver neemt, hebbende Amerikaansolie, Britsche en Fir arische vertegenwoor J-i-gers te Mou- ravia opdracht ontvangen, in gemeen over leg te handelen en boe te -stemrnen, in het belang van een verbond, in zekere maat regelen, door de Liberische regeering voor- gesteCd. De anedeweiking van Liberia zou zer aannemelijk zijn, wij-1 daardoor totaal ee.n einde zou gemaakt worden aan den handelsiinvloed van Duifechlland in M'est- Afiiüka en die ove-rbrenging van clraacllooze Duitsche 'telegrammen uit die streek zou ophouden. De ttiandë'l van Liberia was vroeger groo- tencleëls in Duitsche handen, maar aan dien handel is door de Engölsche Zwarte lijst) groot afbreuk gedaan. Dit worde vol komen erkend door die Duitsche kolonie en men vernoemt dan ook, dat verscheiden harer leden verzocht hebben naar Enge lland te worden overgebracht en daar ge ïnterneerd tie worden. Van het Vaticaan. Een Pauselijk Witboek. De „Stampa" bevestigt het bericht, dat) kardinaal Gasparri ailbeidt aan de sairnem- fltelbing van een witboek, dat die werkzaam heid van den H. Stoel gedurende den 'oor log in het licht zal stéllen. ;Iet Witboek zal beötiaan uit twee ge deelten. liet eerste en groot-te g ede-el té zal gewijd zijn aan het menscMievende streven des Pausen; het) tweede aan de vensdiil- lende vredespogingen des Pausen. Nederland en de Oorlog. De zaak Schroder. Het lid van de Tweede Kun\er, do heer Knobel, had 13 dezer omtrent door de ge zanten van Frankrijk en Italië ingebrachte bezwaren over opmerkingen en beschou wingen in de toelichting op het requisi toir vani den procureur-generaal bij het Haagsche gerechtshof in de strafeaak- syiiroder, de volgende vragen geistelcl: Is juist het bericht, dat de alhier ge accrediteerde gezanten van Frankrijk en Italië, onlangs, bij een ambtelijk bezoek aan den minister van Buitenlandsche Za ken, teneinde diens aandacht te vestigen op de termen, waarin het requisitoir van den procureur-generaal bij het Haagsche gerechtshof in de strafzaak Schroder was toegelicht, den minister hebben gevraagd welke maatregelen de Nederlandsche re geering dacht te nemen, teneinde den eer bied voor onpartijdigheid en neutraliteit bij de rechtspraak te verzekeren? Zoo ja, is de minister bereid tot het doen van eenige mededeelingen ten deze, in het bijzonder ten aanzien van het door Zijne Excellentie aan genoemde gezanten gege ven antwoord? Het antwoord van den heer Loudon, mi nister van Buitenlandsche Zaken, inge zonden 25 dezer, luidt: Het door den heer Knobel bedoelde be richt is in don vorm, waarin het in de pers is omschreven, niet juist. De gezanten van Italië en van Frankrijk hebben den ondergeteekende niet gevraagd welke maatregelen -de regeering dacht te nemen teneinde den eerbied voor onpar tijdigheid) en, neutraliteit hij de recht spraak te verzekeren. Zij hebben tzich echter bij den onderge teekende be-zwaard over sommige opmer kingen en beschouwingen van den prccu- reur-generaal bij het Haagsche gerechts hof in de toelichting op zijn requisitoir in de strafzaak Schroder. Zij vroegen voorts, welke maatregelen de Nederlanclsc.be regeering dacht te nemei^ naar aanleiding van bedoelde- uitlatingen van den procureursgeneraal. De ondergeteekende gaf den gezanten ten antwoord, dat de tekst van de rede van den procureur-generaal hem niet be kend was; dat hij evenwel enkele door hen uit een persverslag aangehaalde uitlatin gen van dien magistraat, welke aan een der oorlogvoerenden aanstoot konden ge ven betreurde, maar dat er naar zijn mee- ning voor de regeering, die, gelijk de ge zanten wisten, zich geenszins inlaat met die wijze van !behande'lir)g fvan rechtza ken, in gevallen als het onderhavige geen termen bestonden om bijzondere maatre gelen te nemen; dat hij intus.schen zijn ■ambtgenoot van Justitie met het voren staande in kennis izou stellen. De ondergeteekende veroorlooft zich hier aan toe te voegen, dat hem uit een door den procureur-generaal overgelegd verslag van het door dezen gesprokene is geble ken, dat cle gewraakte uitlatingen, in het verhand waarin zij gedaan waren, cle per ken der onzijdigheid niet te buiten gingen. Wat Troelstra van den v r e tl! e denkt. Troelstra bevindt zich sedert Maandag, op zijn doorreis naar Stockholip, te Kopen- iiagcnj. He.t blad „Sozialdemokraten" brengt een interview van Troelstra. Deze verklaarde: „Mijn bezoek aan Berlijn had ten doel te bewerken, dat ook dc minder heid der Duitsche sociaal-democraten op de conferentie vertegenwoordigd zou zijn. Tijdens een gesprek, dat ik met clen üuit- «jciien minister van Buitenlandsche Zaken had, heb ik er op aangedrongen, dat de afgevaarcwgclen der minderheid hun pas sen zullen kunnen verkrijgen, zonder dat men cenigszins invloed wil oefenen op bun besluiten. Ik ben overtuigd, dat deze wensch zal vervuld worden. Over clen uitslag van cle conferentie liet Troelstra zich zeer optimistisch uit. Het ini'iatief tot de conferentie is van dien aard, dat zij tot een gelukkig resultaat moet voeren, ook al blijft er veel te over winnen. Wij hebben voor ons, aldus ver klaarde Troelstra, het vurige verlangen naar clen vrede, dat overal als de kiemen van ide nieuwe lente opspruit. Ik heb reden om aan te nemen aldus zeide hij dat, zoo er vredesonderhan delingen tot stand ki^me-n, Oostenrijk be reid zal zijn, Servië geheel vrij te geven en bovendien dit land clen lang gcwenschten toegang naar .zee te verschaffen. Ik geloof ook, dat Duitschland, zelfs indien bet dit nog niet onomwonden heeft uitgesproken, tóch voldoende beeft laten doorschemeren, dat het 't bevrijde België oldoemmg wil geven. Het is de hoogste tijd', dat beide regee ringen hun oorlogsdoeleinden bekend ma ken, doch aan dem anderen kant is het cle plicht der sociaal-democratcin in cle geul lieerde landen, hun offieieele regeeringen ertoe te bewegen, betere formuleeringen. vaüi den vrede op te stel len." De ,.A m s t e 1 d ij k"„ De „N. R. Crt." schrijft: De vernietiging van den stoomlreilëT De Brandstoffencommisoie Leiden inaak* bekend, dat, indien er nog voor eenig per« ceel of perceelsgedeelte liggende in de ge meente Leiden, géén vragenlijst (model volgens aanplakbiljet) is ingeleverd, de in levering hiervan nog openstaat op Maan dag 30 dezer van 8£ u. 's morgens—? 12^ u. 's middags. Indien deze biljetten bij inlevering niel ön orde blijken te zijn, komen rij niet in aanmerking, tenzij binnen het hier boven aangegeven tijdbestek de opgave wordt verbeterd. Te letten vooral op: naam, nauwkeurig) adres, aantal haarsteden, aantai gaskom foren, aantal petroleumstellen, naam en adres van clen eenigen leverancier en hand- te ékening. De Voorzitter; J. HARTEVELT Azn. De Secretaris: J. C. STAM. „Ainsteldijk", in ons Ochtendblad vermeld^ eiscbl opheldering. Deze viss.hcrsschuit is tot zinken gebracht binnen de vrije vaar geul en na waarschuwing. Zij kan dus, zelfs bij de nieuwerwelsche theorieën van den ongebreiicieldc-n ciu-kbootoorlog, alleen vernietigd zijn op grond van contrabande- vervoer. Hoe is dat echter in dit geval mogelijk? Maar er is meer. Artikel 3 van cle elfde overeenkomst van de tweede Haagsche vredesconferentie sluit, uitdrukkelijk van prijsmaking uit >o.m. de kustvisscherij- booten. Nu is de loeslaud ten gevolge van de afkondiging van den ombeperkten duik- bootoorlog deze geworden, dat feitelijk alle visschersschepen slechts kustvisscherij kunnen uitoefenen, dus feite'ijk kustvis- scKersschepen rijn. De Düifeche regeering, die eischt, dat de neutralen met haar stellingen omtrent de rechtvaardigheid van den duikbootoorlog zullen rekening hou den, zal dat van haar kant. dan toch zeker ook wel willen doen en kan z'ch mitsdien aap de consequentsën, van hnve leer niet onttrekken, Door slechts cle mogelijkheid van vischvaart op de neutrale kust open te laten., heeft zij onze geheele visschers- vloot binnen onze kustwateren tot kust- visschersschepen gedecreteerd. Ergo heïft zij ten aanzien van die schepen het recht van prijsmaking en natuurlijk nog veel eer het geresurpeerde -rec-ht van vernieti ging verloren. Op welken' grond steunt dan deze doel1- looze vernietiging? Hieromtrent moet op heldering worden verkregen. Het punt ia van belang, omdat de „Amsteldijk" het eerste visschersschip is, dat onder deze omstandigheden, na waarschuwing en zon-» der dat omtrent de plaats waar liet schip zich bevond verschil schijnt te bestaan, 13 tot zinken gebracht. Onze regeering zal van. liet gewicht van deze gebeurtenis voor onze geheele vis- scherij zeker overtuigd .zijn, schadevergoe ding eischen en opheldering omtrent het Duitsche standpunt in deze. Het -s van be lang te weten, met welke drogredeneering nu weer dieze wandaad», zoo cle Duitsche .regeering haar niet royaalweg al9 zoodanig erkent, zal moeten worden goedgepraat* Wij weten voorshands géén reden, clan: schandelijke willekeur. De scheepvaart. De ..Gaston1", van dé Koninklijke Neder- lanidiscshe Stoomboot)-Manisch appijdie bij heit begin van den verscherpten duikhoot- ootriiog te Genua lag, is er in geslaagd be houden te IJmuidien binnen te komen met) een lading stukgoederen. K a a s. He.t bestuur der Kaasvereeniging deelt mede, clat de in cle te G o u d a gehouden algemeene vergadering van de Nederland sche Vereeniging van Kaashandelaren door den voorzitter van die vereeniging gedane mededeelingen over de beschikbaar stelling van kaas voor binnenlandsch ver- biuik door liet gebied Friesland, tot ver keerde opvattingen aanleiding hebben ge- ge ven. Het Friesche systeem van beschik baarstelling bracht mee, clat dit gebied voor binnenlandsch verbruik leverde, wat) gevraagd werd. De rest mocht worden uib- gevo'crct Als gevolg hiervan stelde Fries land niet wekelijks beschikbaar de hoe- heelheid, welke het volgens het cloor den minister vastgestelde percentage zou mou ten leveren, doch geschiedde deze beschik baarstelling op lang eren termijn. Maakt) men do berekeningen op langoren tormijn* dan blijkt, dat Friesland evenals elk ander gebied geheel aan zijn verplichtingen vol doet. Wel igaf cle trage levering meermalen, aanleiding tot rechtmatige klachten, e-rt daarin heeft het bestuur der Kaasvcreem:- ging clan ook aanleiding gevonden liet) sv-nni van beschikbaarstelling te wijzi gen zoodat wekelijks cle verplichte hoeveel heden zullen worden afgeleverd. I n d.' u s t r i e-m c i k. De Vereenliiging van Fabrieken van Melk* producenten deelt mede, dat de maximum-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1