23
in
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
bril
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
bedraagt, bij vooruitbetaling, raetGBATJS POLIS Ongevallen-verzekering
ei den II cent per week. f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
aL Franco per post fl.80 per kwartaaL
ait GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent*
- artaal, bij vooruitbetaling.
[Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 71/® cent
aargang
No. 2245
VRIJDAG
FEBRUARI
1917.
Ds ADVEBTEBTEPBiiS bedraagt van 1-3 regels fCLZ5, elke regel meer 15 cent
ngeznnden mededeelingen van 1-3 regels 11.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanziaalijke korting. Broote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (3eal-
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Propaganda-Comité
„De Leidsche Courant".
INGEKOMEN GIFTEN.
vJaat het kerken tie bouvetn,
►hi Paus Pius X, als men niet
e&n krachtig© Katholieke
Piastoor N. N. f 15.-
>o
HeerenAdverteerders.
buitengewone- tij cüsiomstan i i gh e den
haren invloed uit op bijna alle be-
ook op Let onze.
torgesehi'eveai zuinigheid met gas
triciteit, benoodigd voor kracht en
&n tevens de beperkt© treinenloop,
sen ons omzie couranit voor dé bui-
leen ten vroeger te doen verschij-
honldan er ons van overtuigd., dat
adverteerders, van wie velen zelf
L6 bedrijven niet zullen weten te ont-
aan door de tijdsomstandigheden
chreven veranderingen, ons in deze
zullen zijn, dooronshunne
ïentiëü vroeger toe te
n.
eerzoeken daarom hij deze heeren
orders met beleefden aandrang,
advertenties im ieder gevat voor
dag s 12 uur in te zenden, terwijl.
ons nummer van Zaterdag
gaarne die advertenties, zooveel
Vrijdagavonds zullen ont-
DE DIRECTIE.
Lands verdediging.
over die begroeting van oorlog
we hier.
iiog eten andera landsverdediging,
e door middel van die wapenen,
is even noodzakelijk en minstens
oei/neffend.
hebben bet reeds meermalen be-
wil ons volk inderdaad z e 1 f-
i g (blijven, dan zail onze regelt ring
iet blind moeten staren op onze
e weermacht, want, al zou iedere
ader soldaat worden, al zou bij
(huis een kanon slaan, onze natie
linken en in de rij der mogend-
ne niet1 langer meegeteld worden, zoo
»JE ar economisch uitgeput en hulpbe-
jn f d zouden neerliggen.
lt5)Cdh er kan niet tè herhaaldelijk
:den gewezen: wij slaan dien ver-
weg in! de richting van het
isme, in den slechten zin \an het
het miiMitaiiriisimie. dat cezen
Beds somberen tijd nog troóst&loo-
iet malken, omdat het zónder op-
maar aldoor, krachten zal ont-
aan het oewmiomisch leven,
leze nu eens het gisteren in de
Kamer gesprokene. Meerdere
's constatleerden, dat er in ons
meer, veel meer levenemiddelen
nst:1 SfiiPlx>^!Uceör<^ kunnen worden
regeering daartoe krachtig mede-
dat er moer, veel meer steen-
ïit onzen Nedeflandisehen bodem zou.
ïnnai worden gedolven zoo de
ing daartoe het initiatief nam cf
1 pogingen steunde. En intusschen
wij gebrek aan levensmiddelen,
aan steenkolen dezen winter en...
rue
wellicht ook den volgenden winter!
Neen, dat mag niet! Nederland moet zich
weerbaar malken dioor zooveel moge
lijk op zaoh t&eilv© te kunnen staan in
ceconomisch opzicht. Zóó vatte men ook
op 's Hands ver de liging!
Een wetsvoorstel op den oefenplicht
in de Vereenigde Staten. - De munitie-
ontploffing in Engeland.
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht.
De wederzijdsche vijandelijke aanvals-
pogingen aan het W e s t e 1 ij k front da-
ren immer voort, 't Mooiste is evenwel, dat
de Engelschen beweren in een bepaald ge
vecht) Duitsche soldaten te hebben versla
gen, terwijl van Duitsche zijde over het
zelfde gevecht wordt medegedeeld, dat tal
rijke Engelschen in den strijd zijn omge
komen. Het geschut blijft naar gewoonte
aan den gang; vooral ten noorden van de
S o m m e, zuidelijk van Yperen. De bedrij
vigheid van Oostenrijksche jachtcóimnan-
do'-s en 'aanvalstroepen was in het vak ttrs-
sclien Dorna Watraen deDnjestr
zeer groot). E enige afdeelingen hebban zich
met goed gevolg van hun taak gekweten
en, met zeer kleine verliezen, talrijke ge
vangenen meegebracht.
Intusschen wijzen de berichten van het
O o s te 1 ij k oorlogsterrein nog niet op een
kentering in de oorlogvoering; het blijft er
bij kleine ondernemingen welke nauwelijks
van voldoende beteekenis zijn om esshier
de aandacht op te vestigen. Alleen het
Duitsche avondbericht maakt melding van
een aanval van Duitsche stormtroepen bij
Zloctsof, welke naar het aantal gevan
gen genomen Russen te oordeelen het
waren er 250 van eenig belang was; ter
reinwinst wordt er niet bij vermeld.
Gelijktijdig izijn van Engelsche en
van D u i t sc h e zijde gewichtige verkla
ringen afgelegd, inzake den verscherp-
tenduikbootenoorlog. Doch men
moet niet veronderstellen, dat die verkla
ringen met elkander parallel gaan. Uit on.
derstaande uittreksels blijkt wel degelijk
het verschil.
De minister van Marine van- het Duitsche
rijk, Von Capelle, gaf in de begrotings
commissie van den Rijksdag zeer .optimis
tische mededeelingen. Volgens hem waren
zelfs de verwachtingen der marine verre
overtroffen: geen duikboot was sinds 1
Februari, voor fcoover hij wist, verloren ge-
gaan; de Engelsche afweermaatregelen
bleven „binnen de gewone grenzen".
In Engeland spraken twee ministers over
den toestand; beider verklaringen dekken
elkaar niet. De minister van Blokkade
meende, dat de verscherpte duikbootoor
log „weinig invloed" had op de scheep
vaart; het ergste was eigenlijk... dat men
in het onzekere was over de practische uit
werking. Heel anders klonk, wat de Brit-
sche minister van Marine zeide. Hij sprak
over een „steeds grooter wordende ernstige
bedreiging", van groote, ernstige verliezen
van het Britsche rijk, hoew-el niet zoo
groot, als de Duitschers beweerden. Als
tmen objectief deze verklaringen van
Duitschland en Engeland vergelijkt, mag
men, in strijd met alle optimisme blij
kens de meening van den Engelschen mi
nister van Blokkade wel eeggen, dat de
nu ontketende oorlog tea* zee voor de En
tente een ernstige bedreiging vormt.
0p Zee.
0e verscherpte duikbootenoorlog.
Wilson's plannen.
De oorrespondent te Washington van
de „Associated. P-nass" schetst de positie
van Wilson als voilgt: „Het Gonga-es be
hoort den president door eon breed opge
zette resolutie die macht te verleenen om
alle stappen te doen, die noodig mochten
zijn om de Amerikaartsdhe zeebeden en
Schepen te beschermen tegen die c-ndor-
Ofedhoon er eenige mogelijkheid bestaat,
dat hij zijn pP.on verandert, is Wilson
voornemens binnen enkele dagen persoon
lijk luet Congres toe te spreken, maar hij
zal dan geen oionlogsveiklairing voorstel
len. Hij weet diat die pacifisten in' het Con
gres over eenigemocht beschikikien, maar
hij gelooft dat onder de huidige omstan
digheden weinig verschil wan meening
zal" bestaan.
De president heeft bedkxten geene bij-
zoudlere zitting uit te laten schrijven, ten
zij) er een' onverwacht voorval mocht
plaats ihdbben. Het Congres zal daarom
waarschijnlijk als gebruikelijk op 4 Maan
as. uiteengaan.
Een nieuwe nota.
Op i9 Februari verzenden de Ver.
Staten, volgens „Reuter", een nieuwe
noita aan Duitschland nopens het vrijlaten
der Ynrj-owtiala"-Aimariiiében, Dcss© zijn
nu, naar „Wolff' seint, werkelijk in
vrijheid gesteld', dat (in tegenspraak met
de „Re uter"-b evi chten)de Duitsche
schepen in Amerikaansche havens niet
in beslag genomen en niet geïnter
neerd werden. -
Itaüaansch transportschip getorpedeerd.
Een Duitsche duikboot heeft den 17den
dezer in de Middelliandscb© Zee het Ita-
liaansche traepentranisportedhip „Minas"
(2854 ton) door een, torpedosdhot in den
grond geboord. Het e(s. had 1000 man
troepen, en een gtnoote lading munitie en
goud, ter waarde van 3 millioen mark,
voor Sal'Oniki aam boord. De bemanning
van het s.s. en de zich aian boord belan
dende troepen zijn omgekomen, behalve
twee mannen, die doior die duikboot ge
red zijn.
(Van de vernietiging van de „Minas"
was reeds den 19den Februari melding
gemaakt.-
De duikboot- en mijnoorlog.
Lloyds meldt dat de Engelsche stoom-
schepen „Corslo" (2090 ton) en „Rosario"
(1821 tou) in den grond geboord zijn.
Het Engelsche s.s. Porseus" (6728
tan) is ini den grand gehaard. Drie Chi-
neesen en een Europeaan worden vermist
Ook de kaag K. L. M. is tot zinken ge
bracht.
Het Zweedsctoe stoomschip „Skog-
Land" (2903 ton) is 18 Februari in den
grond geboord'. De schoener „Tecwyn" is
gisteren door kanonvuur tot zinken ge
bracht. De gezagvoerder en de bemanning
zijn ontscheept.
Duitsche duikbooten hebben in den
grond geboord: den -kin dezer het Ncor-
sche as. „Sollwikikm" met, 3740 ton tarwe
van Buenos Aires naar Cherbourg; den
den het Noorsche as. „Elllaivoaia" met
vruchten en wijn van Napels naar Lon
den, en het Noorsche s.s. „Ba/vjard me,t
aiardnoteh naar Duinkerken.
(LLoyds heeft mn het zinken dezer sche
pten reeds eerder melding gemaakt.)
Engeland.
De munitieontploffing.
Na afloop van het onderzoek omtrent de
doodsoorzaken van de Slachtoffers van de
ontploffing in Eastlend verklaarde de
„coroner", dat uit het onderzoek gebleken
is, dat die ontploffing te wijten was aan
een noodlottig toeval.
Italië.
De landbouw.
In Italië zullen bij koninklijk bestuit in
die maanden Maart en April 100,000 Ita-
liaiansche soldaten van de' lichtingen 1874/
77,, benevens 30,000 krijgisgievangenen voor
het bebouwen der akkers te werk worlen
gesteld.
Portugal.
Aftreden van het ministerie.
De corretspondent var de „Imparciai"
te Vigo meldt, dat het Portugeesche Ka
binet zijn ontslag indiende tn de presi
dent der republiek de demissie heeft
aangenomen.
Het mLnaj&teiiio-Alimeida, wajarin de ra
dicale minister vain financiën .en voorma
lige minister-president Alfonso Costa de
litoofdnol speelde, was sedert het voorjaar
van 1916 aan het bewind.
De redenen voor tyot aftreden warden
door het „Beniner Tageblatt" gezocht in
do ontevredenheid der bevolking over het
wegvoeren van de Poirtugeeschö soldaten
raar de Franscbe slagvelden, waardoor
Qnet land niet tot rust kwam en diat tot
onlusten leidde, over welke via Spanje
berichten ontvangen werden. De muiterij,
die kortgeleden onder dies expeditie-troepen
is uitgebroken en hiet zenden van een
graat deel daarvan naar Mozambique ten
gervoögte had, zou volgens genoemd blad
de positie van het Kabinet geheel cn-
houdboar hebben gemaakt.
Noorwegen.
Protest tegen neutraliteitschondiivg.
Daar twee EngeJ&chie torpediob ooien op
20 Fébtr. het Noarsche s.s. „Sortland" in
de Noorsche territoriale wateren bij
Statt hebber, aangehouden, heeft de mi
nister van buitenland sche ziaken den ge
zant te Londen opgediragen bij de Engel
sche regeering te protesteeren tegen deze
schending der neutraliteit.
Vereenigde Staten.
Een wetsvoorstel op den oefenplicht.
Na eene conferentie met Wilson heeft
de minister van oorlog, Baker, bekend
gemaakt, dat hij nog deze week in het
Gcngres een wetsvoorstel op den alge
meen en militairen oefenplicht, opgesteW
door den Generalen Staf, aal indienen.
Naar verluidt is de president voorstin».
der van "het beginsel der algemeene milk
taire oefening, zoo dit op praetisch^
wijze kan toegepast worden.
Verschillende oorlogsberichten.
Duitsche propaganda. De correapon*
dent van de „Daily News" te Washing-
ton seint dat nu is uitg/omadkt, dat graaf
•Bernstorff twee millioen dollars achter
liet om de propaganda te financieren,
die hij met ge-hulp der pacifisten in da
Vereenigde Strien voerde.
St. Bureaucratius. De „Teinps" geeft
een overzicht var. de stappen, welke een
fabriek van vliegpiachines moet doen on>
aan een partijtje anthraciet te komen,
waarmede met minder dan 33 dagen go
m-oeid zijn,. De aanvraag om den desbe-
treffendèn bon te tceken.en hlij.ft op he*
eene departement vier dagen in behan
deling, op een onder departement zes deu
gen, enz.
Schandelijke practijken. In den ge
meenteraad van Folkestone werd dezer da
gen de mededeeling gedaan, dat giroote
voorraden visch aan bederf werden prijs
gegeven en als mest verkocht, met de be
doeling de prijzen hoog te houden.
Geen1 lapje grond onverzorgd. ln oMe
gemeenten van Frankrijk is een oproep
verspreid, die behalve door Poincaré door
den gewezen president Louibet onderteo
kend is. Daarin noodagen zij mannen en
vrouwen dringend uit bij de bebouwing
van den Ik»dom in het voorjaar geen lap
je gronds onverzorgd te laten.
Buitenlandsche Berichten.
Tegen de jeugdverwildering.
T© Münotc.r wwdt ruct KI'ciOllL opgetiTO-
den tegen bandeloasflieid en varwaarloo-
zirug der jeugd. Zoodra ligt donker in-
vaLt,, mag zij vcrschiMendic straten en
pleinen o.a, van Münster niet betreden,
niet molken in het openbaaj-, niet vertoe
ven in koffiehuizen, banketwinkels, ver-
veir&chinjgiasiailions e.-d. zonder toezicht van
ouders of overheden; noch in schouwbur
gen, waai- lichtbeelden werden vertoond
op specialiteitsgezelschappen optreden in
restaurants en herbergen, waar zanguit
voeringen, .voordrachten, enz. worden ge
houden On lier jeugdige pc-rsoncn worden
hier verstaan: jongens en meisjes onder
de 17.
Brand in het Kurhaus te Spa.
1-Iet theater en de eetzaal van het Kur
haus te Spa zijn afgebrand. Het Kurhaus
diende in den kuatste-n tijd als militair
hasp i taak
Nederland en de Oorlog.
Schapen naar België.
Sedert 6 dezer zijn, naar de Vee- en
Vleeschhandel meldt, geen schapen meer
naar Engeland uitgevoerd. Van diendatium
feuilleton.
e vrouw in het wit.
zij het pad afgingen, dat naar de
voerde, keek ik haar met een niet
Brdiukken gevoel van weemoed na,
nil ïien mijn oogen op deze wereld voor
afscheid van de vrouw in het wit.
half uur later was ik thuis en -stelde
lalcombe op de hoogte van alles,
is voorgevallen. Todd's Comer bleek
hoeven van d/en ouden heer Farlie
en daar de tweede dochter van den
melkmeid was op Lommerhuis,
|i steeds van Lommerhuis naai' de hoe-
terug ging, besloten wij haar naar
J zusters te laten vragen. Wij moes
plan echter tot den volgenden dag
ten, daar dé meid reeds voor dien
was vertrokken. Ook nam Anna Hal-
mijn voorstel aan, op Todd's Oor-
b trac ten Anna Catrijn te spreken.
gij denkt," zeide Marianne ten
i.dat sir Percival Glyde dit" arme
tèl heeft doen opsluiten?"
-ar schrik voor hem was zoo duide-
aar haat zoo hevig, dat dit, gevoegd
ju veronderstelling, dat haar moeder
kosten van een particuliere in-
^g niet kan dragen, mij bijna geen
meer overlaat," was mijn antwoord,
zullen, zien, mijnheer Hartmond; sir
[al zal niet lang hier vertoeven zon-
ij en notaris Gilmore voldoende op-
ing te geven.'
i volgenden dag na het ontbijt, schoot
IVBIj binnen, dat er een ernstig beletsel
n fc
was tegen onzen onmiddelijken tocht naar
Todd's Corner. Het was n.I. de laatste dag
van mijn verblijf op Loinmerhuis. Door de
gebeurtenissen van den vorigen dag had ik
dit vergeten, maar ik werd er nu aan her
innerd door de post, die mij eenige brieven
van Londen bracht, een omstandigheid, die
mijn voorwendsel aan waarschijnlijkheid
deed winnen.
Ik besloot dien dag het huis te verlaten
met of zonder Farlie's toestemming. Onge.
lukkig kreeg ik echter, op mijn aanvrage
om belet, ten antwoord, dat Farlie's zwak
ke aenuwen en slechte gezondheid hem niet
toelieten, bezoeken af te wachten. Ik schreef
nu een brief, waarin ik mijn verzoek aan
FauHiie zoo duidelijk mogelijk uiteenzet?.
Het antwoord, dat geheel in dezelfde stijl
was ala mijn eerste en eenötgto onderhoud
met Fairlie, kwam hierop neer, dat eigen
lijk niets ons contract kon verbreken, en
dat Farliie mijn opzegging ten zeerste af
keurde anaar ter will? van den (beven
vrede mijn ontslag aannam, daar hij an
dere beivreesd was, diat de rust in huis,
dde hij zoozeer noadig had, zou worden
gestoord).
„Heeft mijnheer Farlie uw ontslag oan-
gtenomeu?" vroeg, juffr. Haloomibe, toen
wij ons cp we'g naar die (hoeva begaven.
„Hij heeft mij toegestaan ta vertrekken,
mej uffrouw.
Ik Bag aan haar gelaat, dat zij begreep,
welke beleediging mij door dien egoïsti-
schcn zenuwzieke was aangedaan.
Zullen wij nu inliclitingen gaan inwin
nen op Todd's Corner, mijnheer Hart
mond?"
„Zeer gaarne, mejuffrouw."
Nabij de ho-eive gekomen, besflioten wij
dat ik buiten zou wachten, om te voorko
men), dat Anna Catrijn mosschiear schuw
zou worden door mijn tegenwoordigheid.
Tot mijn groole verwondering kwam
juffr. Haloombe reeds na eenige minuten
weer buiten,
„Weigert Anna Catrijn^ u ta spreken?"
vroeg ik veaiboaöd.
„Auna Caitrijn is vertrokken", gaf juffr.
Halcomhe ten antwoordL.
„Vertrekken?'
„Met vrouw Clements, heden morgen
om acht uur. Al wat vrouw Todd kan
zeggen van haar gasten, weet ik. en dat
is ongeveer niets. Gisteravond kwamen zij
goad en wel thuds en (brachten den avond
als gewoonlijk met de familie door. Maar
juist voor het avondeten deed Anna Ca
trijn allen ten zeerste schrikken door een
plotselinge bewusteloosheid. Op den dag
van haar aankomst had' zij eenzelfden
aanval gehad, terwijl zij een krant ias.
Ek heb dat (blad dooigekékten, en daar ik
ar de aankondiging van do verloving mij
ner zuster in zag, meen ik de oorzaak van
die eerste flauwte wel te naden. Maar nu
ligt de oorzaak geheel in het duister. Er
werd, zo o als gewoonlijk, gesproken en
juist terwijl het toeval plaats greep, was
ouze melkmeid iets nan het vertellen,
wat, weet To«M niet. Wij zullen het dus
onze Anna zelf maar eens vragen.
Na eenige oogcnblikken, toen Anna
Catrijn weer bij kennis was gekomen en
met vrouw Ctanants had gesproken, zei-
do deze aan die' vrouw des huizos zonder
eenige 'madere verklaring, dat zij moesten
vertrekken, en hedenmorgen heeft Todd
haar beiden naar het station gebracht.
Dit is allies, wat wij weteu.."-
Thuis gekomen, zochten wij de meid in
de melkerij.
„Ik breng u hier een heer. die gaarne
de werkplaats wilde zien. Anna", zeide
Marianne. „Ik heb hem gezegd, dat het
een der bezienswaardigheden van het
huis is."
I-Iet meisje bloosde, maakte een verte
gen buiging en. zeide, dat zij haar best
deed cm den boel zoo helder, mogelijk te
houden.
„Wij komen juist van uw vader", ging
Marianne voort. „Gij waart gisteravond
thuis, niet waar en hebt de gasten ge
sproken?"
„Ja, juffrouw."
„Een mn haar kreeg een flauiwte. Gij
waart toch niet over iats verschrikkelijks
aan het spreken?"
„Neen, juffrouw", loomte het meisje.
„Ik zeide, dat er bezoekers op Lommai'-
huis kwamen.. Daarmee heb ik toch geen
kwaad gedaan?"
„Neen, neen. Zeidet gij ook, dat sir
Percival Glyde hier kwam?"
„Ja, juffrouw."
Marianne keek mij vecXbeteeken-end oen.
Wij gingen heen, en ik vroeg:
„Hoe deukt gij er nu over, juffrouw
Ilalcombe?"
„Sir Percival Glyde. moet den twijfel
wegnemen, of Laura wordt zijn -v rouw
niet."
Toen wij om den voorgevel van het huis
heen liepen, naderde er een rijtuig van
het spoonvcigiatatiaiv Juffrouw Balcombe
blo óf op de trappen staan en wachtte het
rijtuig af; daarna ging zij naar beneden
©n schudde een ouden heer die hand, die,
toen het rijtuig stilstond, er onmiddellijk
mot jeugdige haast uitgesprongen was.
Notaris Gilmore was aangekomen.
Mr. Gilmore had wednig van het tce.ke-
nemdó van een ouden notaris. Hij zag c-r
bloeiend uit en was zoo zorgvullig gekleed,
als ©en jonge man zou durven denken.
Zijn manieren droegen den stempel van
beminnelijkheid' en ietwat ouderwetsc-he
beleefdheid.
Ik liet mr. Gilmore en juffrouw Hal-
ooonibe te zamen naar binnen gaanj, om
over familiezaken bo spreken, en was van
plan rnijn weinige getelde ure.n gedeelte
lijk door tie brengen met een wandeling.
In gedachten verdiept, liep ik nog eens
naar al die plókjes. waar ik zoo menig
aangenOiam uur had doorgebracht, al waa
hlet ook altijd als onderwijzer, die een
taak te vervullen had. Bij mijini terug
komst kwam ik den notaris tegen. De oudé
heer had van juffrouw Haloombe verno
men'., welk rol ik in deze familieoangelia-
genheid speelde, en zeide mij nu, dat hij
beried' was die eis zaakgelastigda der
familie Farlde op zich te nemen. Hij
voegde er aan toe, dat ik gerust kou zijn,
de zaak was in goede handen; hij twijfel
de er niet aan, of ik zou ook mijn beet
gedaan hebben, maar hij was telvens ge
neigd te golooweni, dot ik alls jong maa
dan romantlsdhen, en hij al& man van
zaken den p'ractischien kant der zaken zou
zoeken. Daarna spraken wij nog oiver on
beduidende, ailedaagisehe onderwierpen én
gingan, thuisgekomen, ieder naar cmza
kamer, tot het diner.
(Wordt vervolgd.)