BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. ge JAARGANG No. 2230 3)e £cicbclie0oii/taiu BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT EL KEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per weak, 1.60 per kwartaaL Franco per post f 1.80 per kwartaal. Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent* per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent DINSDAG 6 FEBRUARI 1917, De ADVEBTEBTIEPBIJS bedraagt vaa 1—5 regels f 0.25, elke regel meer 15 cent ngezanden mededeelingen van 1-5 regale fL5D, elke regel meer 30 cent met gratis bewijsnummer. Bij contract aanrienlijke korting. Broota letters naar plaalsimimtfl. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (Qe0> Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent Propaganda-Comité voor „De Leidsche Courant". INGEKOMEN GIFTEN. Voitg bedrag t 10. N. N-, te Boskoop 2,50 yoor bet meest gelezen Katholieke blad: alhier, N. N. fce Zoeteomaer 2.50 N, N. te Leiden Amerika en wij. Ben Router-telegram uit Washington meldt: „De Ameriikaanische vert=ganwoordi- gera in heit (buitenland hebben oipdraoht gekregen, de onzijdige regieringen te verwittigendat het naar Wilson's oordeel in het bellang -van den wede is, als de omzijidiigierï [het vooaheeld van de Ver. Staten voCigem." Wij eoudiefti willen hopen, dat in dit Bauitar-heancht de wiemlsich .de vader van de gedachte is geweeisit, dlodh we (moeten ge- iooven, dat dit (bericht waarheid bevat, daar ook Wilson in zijn irede tot -het Congres rich de wijheid veroorloofd3 zich over bet standpunt dier andiero neutrale regeetringen uit te 'laten, en ïseiida: „ik n.3em aio vaststaande aan, dat alle neutrale negeeringen denzelfden stap zuUILen .nemen als wij." Men schijnt dn Amerika over het hoefd te zien het todh waarlijk niet kleine ver schil tuss'Shen die Vereenigde Staten en andere neutrale mogendheden, eooads o 11 e d a nd. Amerika is van do oioriiqgivioarende lan den geschiedden door een breedie Oceaan en is vooir de Contraleen bijna onbereik baar. In ddt .qpzacht diraagit Amerika bij een avenitueeiL'cn oiorltog met de Centraion dus weinig risico. Wij zijn daarentegen naburen van bet Deutsche Rijk <en onze Oostgrenzen liggen vrij wiel open... Amerika heeft nog een overvloed van ijzer, staal,, steenkool, graana vet en—aJJ^ ^dehê^fevênshaboeften, terwijl ons laraid, niettegenstaande de bet".vkketi]ke wei vaart, die tot nu too ook onder den oorlog heeft voortgeduurd, op het oogeriblik vrijweil is uitgeput. Alles, waarover Amerika uiit) zich zelf (beschikt, mcebn wij verkrijgen van overzee, of uit Duitschland. Ook dit groote j.verschil onet Amerika zou vco,r ons een oorlog zooveel gevaarlijker en benauwen der maken. De ware ziedfkenndis behoede ons er daar om voor, dat wij ons door onzen rijken en machtigen overzeeschen vriend het hoofd op hol zouden laten brengen! Daar is nu eenmaal verschil van stand in de wereld... ook onder de statenI De breuk tusschen de Vereenigde Staten en Duitschland. De verscherpte duikbootonoorlog. -- Een nieuw kabinet in Turkije. DE BREUK TUSSCHEN DE VER EENIGDE STATEN EN DUITSCHLAND. Gevangen genomen Amerikanen. In een telegram werd gisteren gewezen «P het geschil tuaschen die Veireenigdé Staten en Duitsdhiland1 inzake de gsvanr gen gtenomen Amerikanen. op de „Yarrow- dale". Zoo alls men zich' zal herinneren bevon den zich eecn aantal Amerikanen aan boord van het op 31 December prijsge- maolkite gewajienidie Engeflischie handelsschip „Yarrowdale". Deze werden gevangen ge nomen. Reuter seinde reeds dat de Amerikaan- öclüè regieering de invrijheidstelling heelt vwfiangd van deze Amerikanen. De Duitsche regeiering neemt Wet stand punt in dat een gewapend handelsschip gelijk staat met een hulpkruiser en dat die Amerikanen, die in dienst waren op ddt eidhip, dat behoorde aan een met Duitschland oorlogvoerend volk, dus ook 'uoeten worden behandeld ails krijg,sge- •vanganen De regieering der Vereenigde Staten, kon zich niet vereenigen- met de Dudtsche zienswijze omtrent gewapende koopvaardijschepen en op girond van deze épviattin.g eischte zij de onmiddeMijkie in- (Wljffi'eidstelCing cler Amerikanen. •Zondag had Gerard, de Amerikaansche geizaint tie Berlijn, zich gewend tot Zimr riermann en verklaard, dat door de on- ï^idieülijkei i nvirijihedcLs telling dezer Am» rikanen in deze een casus belBi" kon borden vermeden. Uit het feit, dat Zim- rceimaiim zich daarop onmiddellijk naar den Rijkasfcanselior had begeven, heeft 01611 opgemaakt, dat die Duitsche regeering gevolg zou. geven aan den Aaneilkaan- De Amerikaansche ambassadeur te Berlijn. De Amerikaansche ambassadeur Gerard te Berlijn heeft) om zijn paspoorten ver zocht. Onbruikbaar maken van schepen. De douaneambtenaren te Manilla, die een onderzoek deden in de opgelegde Duit- sche stoomschepen, bevonden dat de ma chinekamers van negen stoomhooten ver nield waren. De vuren brandden ondier de leege ketels der andere. Volgens een telegram uit Manilla hebben de marine-autoriteiten zeventien Duitsche koopvaardijschepen, die in de baai van Ma nilla lagen, in beslag genomen en de be manningen van boord gehaald. Voorzorgsmaatregelen van de Ver. Staten. Nog bestaat in Amerika de hoop, dat Duitschland zal afzien van het uitlokken van vijandelijkheden, maar leger en vloot worden in gereedheid gebracht voor alle g.eb eurlij kheden. Zoo Oostenrijk zich aansluit bij de Duit sche staatkunde is het verbreken der be trekkingen ook met de O.-H. monarchie zeker. De Amerikaansche -vertegenwoordigers in het buitenland hebben last ontvangen aan de neutrale regeering^i medie te dee- len, dat Wilson gelooft den vrede te kun nen (voorbereiden, zoo del neutilalen het voorbeeld van Amerika- volgen. Hiertoe Weeft hij den neutralen een nota toegezon den, "waarin hij hen uitnoodigt) zijn protest tegen het Duitsche ingrijpen tegen den neu tralen" zeehandel te steunen. Deze stap is ©en voorbereiding tot het plan om gemeenschappelijk werkzaam te zijn voor het bespoedigen van den vrede en het beschermen van de réchten der neutralen. President Wilson heeft met de minis ters van oorlog en van marine hp_spr^«— gen gevoera-umzaire de maatregelen tot_ spoedige doorvoering van wetten, waarhij de regeering de macht zal worden ver leend, om zoo noodig de scheepswerven en munitiefabrieken en dergelijke inrich tingen in bezit te nemen. Kwaadwilligheid? Reuter bericht uit New-York: De ontvanger der douanen in de haven van New-York heeft op den stoep van zijn huis een bom gevonden. Van de oorlogsterreinen. Overzicht, Op het O o s t e ij k front hébben Rus- sdsdhe nanvallein plaats gehad in het ge bied van N a r >a j o f k a. Duitsche aan vallen aan de A a, ten N.O. van. Kalntzem, werden afgeslagen. Dit geschiedde al dus het Russisch bericht eveneens ten N.W. van Friedricihstadt Uit Raelmenië komt gom niieuws binnen. Daar schijnt de strenge koude alle krijgsverrichtingen onmogelijk te hebben Anders is dit iop ihet W s t e 1 ij k ge- rechtsterrein, waar nog immer de gevech ten aan dJeAncrevan wij hevigen aard zijn. Een tegenaanval' der Duitschers stel de hen weder sin het bezit van hot grootste 'deed der loopgraven ten O. van Beau- court, wélke'(de EngelsciRén hadden ver. overd; bij dien tegenaanval bleven boven dien ruim 100 gevangenen in Duitsche handen. Een hevige aanval welke hs En- gielschen ten N. van Reaucouirt onderna men, mislukte. Ook ten Z. .van de Ancre, van Grandcourt tot Puy, vieüien da Engel- sche troepen (haihaaldelijk aan. Deze mededeelingen, bewijzen, dat de Engelsdher. bun tegenstandens niet met rust laten en dat van eenig bijzonder over wicht aa.r den kant dier geallieerden nog niet gesproken kan worden, daar voordeel van (bete-ckenis aar. dien kant achterwege Wij,ft. Het Fransche communiqué meldt pogin gen der Duitschecrs cm de Fransche linies te overrompelen, weflfce pJiaats hadden ten Z. van1 de S o m m e;, bij Barlieux. Volgens dit communiqué slaagdien de pogingen niet. De Franschen van hun kant dron gen hif Les Chambrettes en in den Elzas Duitschle stellingen binnen. 0p Zee. Een Amerikaansohe matroos gedood, Ben „Reuteri'-telegram bericht: De overlevenden van het stoomschip „Eavestone" zijn geland. Zij- melden, dat 't schip zonk door graniaatvuur van een Duitschen onderzeeër. De bemanning ver liet) het zinkende schip en werd in de boo ten met granaatvuur door den onderzeeër beschoten. De kapitein en drie matrozen werden gedood; de tweede stuurman ern stig gewond. Onder de gecToódan is de matroos Wal lace van Baltimore in de Vereenigde Sta ten* Spanje en de duikbootoorlog. De „Liheirté" bevat een fceüegram uit Madrid, meldende; Men denkt, dat Spanje tegen de wijze, waarop Duitschland ,1e dui'kbootooriog toepast, in verzet aal komen. In politieke kringen van Madrid h?arscht de algemeen ne indruk, dat Spanje zich bij protesteo- ren aal bepalen en de onzijdigheid zal handhaven met het ocg op de Spaansche belangen *301 ook die deï oorlogvoerenden. Uit Madrid wo:-dt aan de Daily Tele graph1" gemeld: Allé politieke partijen hebben ziich aan de zijde van Bomanones geschaard Elk is van oord?-el dat liet thans gevaarlijk zou zijn het parlement te heropenen!. Ook op de Canarische eilanden neemt de verbittering tegeir. de Duitschers toe daar de «eilanden geruïneerd zijn en er hongers nood gaat heerschen; 30.000 menschen die er wariozaam zijn bij den uitvoer van bananen, tomaten en aardappelen zijn zonder wenk, De prijzen der levensmidde len zijn met 200 procent gestegen. Als de opwinding die deze tijdingen (hebben veroorzaakt, aanhoudt, zal het noodig zijn de Duitschers tie beschermen. De duikboot- en mijnoorlog, De EngeTische admiraliteit deelt mede: Het Engrelisdhe e.s. „City of Birmingham' is -27 November 1.1. zonder waarschuwing door een vijandelijke duikboot getorpe deerd op 126 mijl van het naaste strand. Het s.s had éen bemanning van 14ü man en 170. passagiers aan boord, waarvan 00 vrouwein en kinderen. Van de bemanning van het Engel- sche s.s. „Eavestoaiie" zijn 20 man ont scheept; de kapitein en 4 man zijn gedood Het Enge.'sche s.s. Ï9le of Ar.ran' (313 ton) is den 2en dëtaer door e^n Duit sche duikboot in den grond gehoord. Het Deensche s.s. „Lardhrusé' f.,Lars Krusé'? 1460 ton en de Russische bark grond fcijn gehoord. Frankrijk. Burgeriijke dienstplicht. Frankrijk krijigt thans eveneens zijn burgerlijk2in dienstplicht Men kon erop voorbereid zijn. In al de landen van de geal'JLiaecrdon is man wed verplicht tot de zelfde maatregelern over te gaan, om te beproeven met de uiterste inspanning het gestelde doei te bereiken. Rusland. Vrees voor revolutie. In regeeringski-ingen wordt de vraag overwogen naar verscherping der wetsbe palingen tot voorkoming van onlusten. Da minister van buitenlandsche zaken, Pro- popotof, hecht aan die verscherping groo te waarde; hij wijst erop, dat volgens hls to rise lie ervaringen een oorlog niet zelden tot gebeurtenissen leidt, waarin de volks massa's een groote rol spelen. Daaruit konden licht ernstige complicaties voort- kopiert. Door verscherping der wetsbepa- yngen wil Propopotof de kans daarop ver- fninderem Een veldslag op het ijs. De D.uitscheirs zijn druk in de weer, vemsiteakingan aan te léggen jn de streek vian Kovel, in weerwil van het ruwe win terweer; ter vergemakkelijking hunner operaties een concentraties hébben zij hier een mitótad-re hufiplijn aangelegd van Ko- Völ inaair Pinisk. Heit vaisite voornemen sclTijnt nog steeds bij de Duitsoliers ta be staan, die hier -doorgedrongen Russen te- irug te weipen in hun vroegere stellingen bij Ba/ramowitaji. Het belangrijkste gé- vecht van die baia.bsitse dagen, hier gele vérd, had plaats op liet ijs van, die bevro ren rivier Schara, ten zuiden van de eitaidi 'Baranowitsji. De Duitschers zetten 's nachts dien aaimvail in bij heftige koude, hopende aldus de Russen te verrassen. Toen echter de Duitche aanvalcolonne® in giesHoten formaia over het ijs naderden, opendien de Russen hun concentrisch ar- tiüLerie- en mibraiïïenu -wur. In verwar ring trachtten de aanviallers terug te trek- k)en op hun eigen oever van de Schara. Doch op dlit ooigienblik 'lieten die) Russen de mijnen springen, welke zij onder het ijs hadden, geplaatst. De verwoesting on der die Duiitsdhers was ontzettend!, en ge hoede afdeeünigein verdwenen in de 111 het bevroren oppervlak geslagen ga/ten. Turkije. Een nieuw kabinet. Said Haim pasja, de grootvizier, heeft om gezondheidsredenen aan den Sultan zijn ontslag gevraagd. De minister van blnnenlandsche zaken Talaat-bai heeft de vorming van een nieuw kalnnet aanvaard. Nederland en de Oorlog. Moet Nederland het voorbeeld van Amerika volgen? In „De Tijd" schrijft, mr. J. W. Schnei- der een artikel, waarmede wij ons volko men kunnen vereenigen hetgeen ook blijkt uit- wat we gisteren zelf hebben ge schreven. Het artikel vangt dan aan: „Amerika heeft tzijn diplomatieke betrek kingen met Duitshland afgebi'oken, en bij de eerste de beste „rücksichtlose" tlorpe- deering van een Amerikaansch schip, Waar bij Amerikaansche burgers verloren gaan, zal het metterdaad in den oörlog ingrijpen. Het voorbeeld dér Vereenigde Staten val wellicht ook andère buurtstlaten aansporen, om het voorbeeld te volgen, naar hetwelk de neutralen reeds zoo lang uitzagen, om hun eigen houding te bepalen. Op Spanje wordt reeds een moreele druk uitgeoefend, om het ©veneens te bewegen tot eèn breuk met Duitschland. Ook in Nederland heeft men zich hier en daar reeds afgevraagd, of ons land het voorbeeld van Amerika moet volgen? Goed is het, ©n plicht in ernstige tijden, een koel hoofd te houden, dgrhalve in ons geval uiterst sceptisch te staan tegenover alle chauvinistische gevoelens en aanw,aal- ingen, en deze op hun «zuiver verstan delijke waarde te toetsen. Immers ge voel en hartstocht, niet^door het verstland geleid, zijn uiterst betrouwbare gidsen tot eenzekeren on-dergang". Verder zegt de schrijver: „Uiterst behoedzaam zij men in het spre ken over de eer des vaderlands, nu het maatregelen geldt, die de ongeschon denheid van ons grondgebied niet ra ken, en dus ons volksbestan op zich zelve oorlogvoerende partijen stèrlfTe lijuojT had; de behandeling is slechts een verschi^ in graad. Bovendien is liet steeds volmaakt onbegrijpelijk geweest, waarom volken rechtelijk onrecht steeds door de wapenen moet worden beslecht, en waarom een pro test niet even doeltreffend en eervol is, voornamelijk wanneer in een of ander ge val mocht blijken, dat gewapend verzet den toestand toch niet te onzen gunste zoude doen overslaan, maar de rampen slechts vermeerdert. De practische en mo reele waarde van een waardig protest is toch ook niet te onderschatten. En is het eindelijk geen Don Quichotte- rie, de eer en waardigheid van het recht met de wapens te verdedigen, terwijl die nuchtere werkeijkheid van allen dag leert, dat het heiligst recht en het grootste gelijk aan stukken worden geslagen door wie over de beste kanonnen, de beste mitrail leurs en vernielingswerktuigen beschikt? Het voorbeeld, dat ons de andere kleine Staten leverden.in hun militaire waarde, en waaruit blijkt, dat de huidige oorlog voering eischen stelt, waaraan de kleine mogendheden niet kunnen voldoen, mag toch wel overwogen worden. Daarbij bedenke men ook, dat de positie, speciaal van ons land, uiterst ongunstig is: van alle zijden ingesloten, geen militair achterland, stopzetting van alle bednjt. Amerika zou, zelfs door het deelnemen aan een oorlog, hel) terrein van den krijg niet b:nnen zijn grenzen «zien, noch de volle honderdduizend verschrikkingen, die daar aan zijn vastgeknoopt. Men vergelijke echter eens, hoe voor ons de toestand zou worden, ze-Ifs in de meest ongunstige economische condities, zonder oorlog, en die hel, die ontstaan zou in een oorlog". En het bl'ad besluit: ,,Men late intusschen de chauvinistische r epers, waarvan velen niets te verliezen hebben en slechts eigen roem en eei' zoe ken. gerust roepers in de woestijn blijven. Het° hoofd koel!" De verscherpte duikbootenoorlog. Een uitl atirvg van Ziimmermainii, De Be.rlijfusche eofrwetsp^ndenit van het „HoM. Nb." seint: Zaterdag had ik gele genheid een kort ondedhoud met den staatssecretaris van Buitenlandsche Za ken!, den heer Zimmermann. te hebben, waarin ik eenige nadere inlichtingen vroeg oimtront de nieuwste maatregelen inzake den Duitschen duikbcotenooHog. Do minister vestig die in de eer&te plaat met nadruk de aandacht op het feit, dat reeds hij de afkondiging van de gevaarlij ke zóne op 1 Fébruari bij de Duitsche regeering hot besluit vaststond om, lioe- wel men alle principe-él© bepalingen van de nieuwe wijze van oorlogvoeren ter zee vaMrekt wil handhaven,, den neutralen Staten -in sommige particuliere wemseben, die hun levens/belangen raken, zoovéél «mogelijk tegemoet te komen. Do minister «finde vorder, dat hij met vo' doening er- v;mi een gedoet- 'T-mid dlllijket jb^reddvaardigfhieiid isn dezen) fcirfc van de Duitsche a*egeering avat betreft den .p'OSSBogaiersdienst op Engeland, ÜjQj kustAdsscheirij en vooral het vrijlaten vaa earn ongevaaullijko zóne voor die verbin ding van Nedeiflar.d imet de woraldzee op, dia juisffco waardie heeft weten te schatten* De heer Zimmerman n sprak de hoop uit, dait dia regeling .van verdere details bi| wedpnzijids/chen goeiden wil, even bevredi gend zaït gaan, doch dait aan den anderen kant de bekende nuchtere en klare zin' van de Nederlanders bij de beoordeling van Duitechlaniös optreden voldoende on- pairtijdigihieid ziaJi wateni 'te bewaren om in te zien, dat als antwoord van Duitschland op de afwijzing van het vredesaanbod en den onverboden wil van den vijand, om Duitschland te vernietigen, slechts eulke maatregelen kunnen dienen, als thans v an de zijde van Duitschland zijn genomen, om een spoedig en beslissend' einde van'den. oorlog met die wapenen te hereiken. Een Oostenrijlksch pers- oor d e e I. Het „HotUL Nb." sednt \d.d. 4 Februari uit Weienen: Wat Nederland betreft, is liet belang rijkst, dat) de handelsvloot van dit land, voor zoover zij voor de Entente dienst doe/t, thans uitvalt daar men kan aanns- men dat een derde van de Nedietrfiandsdhë handelsvloot Engeland tea' beschikking staat. Hieruit volgt weer, dat onmiddellijk een sucods' ia bdhiaaöd, dat gelijke resul taten oplevert als een maand üui'kbootoor- log. daar de Nederiaiudsche handelsvloot op 1 Juni van het vorige 5aar 1,486,000 register tonnen bedroeg. Neutrale schepen in E r. g e 1 a'n d. Bij het departement van buitenilondschei zaken is van. onzen gezant te Londen be richt ingekomen, dat geen enlcél neutraal SChaiD in EngPilniV"!uitirrrilr.l 1 timn. S c h i p b reukelingen. De gezagvoerder uan heit stoomschip „SamaririidJa" van den Rotterdaimscheo' Lloyd (seinide draadloos, d/at hij op zee 179 man aan (boord heeft genomen van ver schillende gezonken .schepen en dat hij naar Vigo koerste om aldaar de 'schip breukelingen aan wal te brengen. Algemeen uitvoerverbod in Duitschland. Hder te lande is (bericht ontvangen dat Duitschland' van 16 dezer af een algemeeaj uitvoerverbod heeft uitgevaardigd. Aldus meldt de „N. R. Ct)." Wij maken er op attent, dat een officieë- le bevestiging van dit bericht niet is ont vangen. Onwaarschijnlijk lijkt 'tl echter, niet. De ,,G a m m a". Bij navraag oan het departement van! buiitoiiiliandsche zaken is aan het Haag se/li© Cor.reepondentiebinreau gebleken, dat thans bericht is ingekomen cla-t het Ne- derv'ianidschc stoomschip „Gamma" van de vr ach tv aar frnaaitedhjaipp i j „Bothnia" eerst beschoten en daai'na met bommen tot zin ken is gebracht. De minister van buitenlandsche zaken heeft zich om 'inlichtiniegn te dezer z.akq tot de Duitsdie regeerinig gericht M a x i m u mp r ij z e n varkens- v 1 e e s c h. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft met intrekking van het ter zake bepaalde in «zijne beschikking d.d., 22 Januari 1917 vastgesteld de navolgend© maximumprijzen in den kleinhandel voor, varkensvleesch: per K.Gn a. Karbonaden 65 ets. b. Kluiven 15 c. Rollade 80 tj d. Fricandeau 80 ,s e. Vette lappen 50 tf f. Doorregen lappen 55 n; g. Magere lappen 65 h. Gehakt) 60 f. Versch' vet spëk 50 j. Versch doorregen spek 55 tr k. Gerookt vet spek 55' ,t I. Gerookt en gezouten mager öpek 60 SE m. Reuzel (varkensvet, al dan niet gesmolten) 50 ,r n. Krabbetjes 40 II. met intrekking van het! ter zake ba* paalde in zijne beöchikking dd. 22 Januail 1917 no. 7611, afdeeling Handel, ingevolgd artikel 3 der Distributiewet 1916, als irv koopprijs voor de gemeenten voor hel lé vend varken, per K.G. slachtgewicht vost. gesteld een bedrag van f 1.25 en als vef- koopprijs aan de gemeenten in overweging gegeven een bedrag van f 0.85 per K.G», alachtgewicht; III. bepaald, 'dat bijzondere maximum© prijzen voor bepaalde gemeenten vastgo- steLd, pok al wijken zij van de hiervoreffi gonoemde af, nog gedurende veertien da^«

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1