14
BUITENLAND.
De Oorlog.
3e JAARGANG
*NÖ No; 2188
Stz\dbz\\&QM\HMlX
BUREAU:
LEIDEN.
we
STEENSCHUUR 15,
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
r Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bjj onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
'artaal. Franco per post fl.80 per kwartaal.
Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cénL
kwartaal, bij vooruitbetaling.
Ifzonderljjke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent
DONDERDAG
DECEMBER
I9I6.
De ADVERTEHTtEPHLlS bedraagt van 1-5 regels 10JS, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fL50, elke regel meer 30 cent, met grati3
bewijsnummer. Bij contract aamianlijka korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen ora Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (8B8n
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Vrede?
Hot perspectief in de sombere toekomst,
Jat opeens Ls beginnen te lichten; wordt
a' weer donkerder....
Zou de Entente de dwaasheid, d!e onver-
intwooadelij'kheid begaan, de gelegen-
ïeidj, om maatregelen te beramen voer
en duurzamen vrede, van de hand te wij-
in de hoop, diat de omstandigheden
..(i'ocvr ha-ar, dank zij veel opoffering van
nenrehetnl evens en van ge.';d, misschien
eens anders worden? De toon in de
iiens geeft maai- al te zeer reden om d'it
b yreezen.... Doch we wi'lllen hopen, dat
de- [le bezadigde elementen in die strijdende
rolkeren zich zullen vereenigen tot) een
tracht, die het besef van don ziedej ijken
plicht om nu de vredesondieihandelingen
te willen openen, zal weten in te dringen
i het bewuattzijn der naties.
De eerste sitap is gezet... We blijven ho
pen, dat ze dootr andere zal worden ge
volgd.
De vredesvoorstellen der Centralen.'-
Het Oostenrijksche kabinet afgetreden. -
Admiraal Fournet teruggeroepen.
jj Van de oorlogsterreinen.
Overzicht.
Hei1 Duitsche legerbericht over den strijd
!d Roemen-ië meldt, dat de Duitschers
op weg naar Buzeiu aanmerkelijk aan tea*-
rein- wonnen: hot Oostenrijkscihe, dat de
O.-H. en Duitsche troepen Buaeu. naderen
cn 4000 gevangenen namen,
Uit het Duitsche l-eigeiheniciht.(blijkt, cUafc
c\e Roomeriiërs aan de Ja'.'Ofmïtia wedier een
poging hebben gedaan om de vervolging
te stuiten; Russische ruiterij hi dip hen
daarbij diodh het is bij de poging geble
ven, want sedert zijn de verslagen legerts
wk daar naar het Djaitsche bericht
isgt, „weder in vollen aftocht naar het
N. O."
Het Russisch legerbed chit deelt mede lat
afded'angen van het Roeonecnsche leger
nabij Cis1.au en ten Z. van deze plaats
to: troepen der Middenstatiën werden
ïgevallen. De Roemeniërs moesten naar
het O. wijken. Cisau ligt in het gebergte
en aan een spoorlijn wélke het met Buze-u
verbindt.
In de Bosc h-K arpathen en aan
het Zovenburgsch© front blij
ven de Russen hardnekkig aanvallen.
Het is echter -een offensief, dait niet in
Staat is die tegenstanders te -doen wijken.
Aan belde zijden yan heil Trolius-dial en in
het Geörgys-gebeigte mag hier en daar
ieen stelling van de troepen der Midden-
Staten in Russische handn zijn gevallen,
loch over liet geheel verandert dit aan de
positie der legers niets.
e Op Zee.
De duikboot- en mijnoorlog.
De Berlijnsche bladen melden: Met den
ondergang van de „Suffren" is het aantal
schepen der vijandelijke oorlogsvloten, dat
sedert het begin van den oorlog is verlo
ren. gegaan duikbooten inbegrepen, doch
bijzondere schepen als hulpkruisers en
voor oorlogsdoeleinden ingerichte schepen
Ier handelsvloot niet medegerekend tot
metende 744.600 ton-, -gestegen. Van
deze verliezen is het aandeel van Engeland
1123 ischepen of 563.200 ton, van Frankrijk
of 53.900 ton,, Italië 20 of 63.600 ton,
Rusland 116 of 54.800 ton, Japan 14 of 9100
ton.
Officieel wordt uit Berlijn gemeld: In den
tijd van 28 November tot 8 December heb
ben onize duikbooten in het Kanaal en aan
kust van den Atlaintischen Oceaan o. a.
voor Frankrijk bestemde Engelsche steen-
koolladingeni van gezamenlijk 17.000 ton
en Engelsche schepen met 6000 ton oorlogs
tuig van New-York naar Frankrijk in den
grond geboord.
1 De Berlijnsche bladen melden: Een onzer
onlangs van een onderneming in de haven
teruggekeerde duikbooten is niet minder
dan 55 dagen onderweg geweest izonder een
haven te hebben aangeloopen, of hulp te
hebben genoten. Deze tot dusver nauwe
lijks mogelijk geachte prestatie van perso-
®eel en materieel is te merkwaardiger,
daar de boot herhaaldelijk met zwaar we
der te kampen heeft gehad.
Duitschland.
De vredesvoorstellen.
De hoefijzercorrespondent van het
tyïtbkL" mcCdt d.d. 13 Dec.:
Van een Duitsche zij-de, waar men oveir
Öe pHannem der -regeering tie Berlijn goed
ingelicht pleegt te zijn, en waar men dan
Pok needis gisterenmorgen wist, wat er in
dein Rijksdag- zou worden gezegd1, verne
men wij heb voillgende omürent do vredes
voorwaarden, die die Central!© Mogend
heden zouden willen aanbieden: alle be
zette gebieden met uitzondering van Ro
len on Litthauen zouden wouden terugge
geven. Polen zou een zelfstandig konink
rijk moeteni blijven. Omtrent de bedoeling
hen aanzien van Lhtlhauen h-eersdhte bij
onzen zegsman nog eenige onzekerheid.
Daaraan zou echter een concessie van
Oostenrijk aan Rusland worden verbon
den. Daartegenover zou Duitschland al
zijn koloniën terug moeten krijgen en een
waarborg 'moe'.ion ontvangen tegen een
mogelijk invallen van een vijandelijk le
ger door Be"igië heen. Onze zegsman voog-
de hieraan toe, dat deze voor
waarden voornamelijk zijn geïnspi
reerd door den Keizer en den
Rijkskanselier, maar dat andere regee-
ringtspensonen er minder mede zijn inge
nomen, en eigenlijk hopeni op een afwij
zing door de geallieerden, opdat do im
perialisten in Duitschland dan met ver-
elea*kt prestige zouden kunnen optreden.
In weerwil van die befirouwbaaiüieid van
onzen zegsman,, moeten wij natuurlijk
©enig voorbehoud maken ten aanzien van
d'ezo mededeelingein. Voorshands komen
zo ons ocht'er geloofwaardig voor en wij
merken op, dat ze in wazen overeenstem
men met wat uit Washington werd ge-
sein.
De ontroering van Rijkskanselier en
Rijksdag.
De Beaiijnséhe correspondent van „De
Tijd" bericht:
Van de spanning, die er in den Rijks
dag heensohte voor en tijdens de redie
van den Rijkskanselier kunnen slechts zij
zich een voorstelling maken, die haar bij
woonden, De geruchten namen to-e met
elke minuut der zeer vertraagde opening
van de zitting, deels door de geheimzin
nigheid, waarrnee zaj was voorbereid, en
tl© stille maar ixlot vimpgwuierKie nraau-
regelen, wef-ke in verband met de groot-
edhe gebeurtenis waren genomen.
Een siddering in den letteaüijken zte
van het woord voer door de historische
zaal, waar op dat ©ogenblik de Duitsche
macht, verantwoordelijkheid en grootheid
bijeen zat, toen de Rijkskanselier de eer
ste woorden sprak over het vredesaanbod'.
Van dat oogenhlik af Keet in de stem van
den eersten staatsman des Rijks een aan
doening trillen, die haar niet mee.r ver
liet, en die in haar pathos toenam tot aa-n
'het ©lolt» Zoozeer had in cleze rede op
zich zelf een wereldgebeurtenis de ont
roering den Rijkskanselier aangegrepen,
dat hij uitgeput in zijn zetel terugviel, en
eerst door minutenlange kalmeoring en
een hem toegereikt glas water weer tot
zelf kion kernen. Zij, die in de gelegen
heid. waren, hem in die ©ogenblikken van
nabij waar te nemen, zeggen;, dat hij
niets meer zag van wat er in den Rijks
dag omging en, dat de Rijksdag door
zijn eigen opwinding en ontroering inge
nomen niet bemerkte wat er met den
Rijkskanselier gebeurde.
De per9 over de vredesvoorstel Jen.
In de „Germania" leest men: liet is het
6dhoonste voorrecht van den stonk© in den
oorlog om steedis de hand a-oor den vredos-
tooslag gereed te houden. Het is meer,
het is de heiligst© plicht van de mensche-
lijkheid' en Christelijk© moraal in zulk
een geweldigen en bloedigen volkerenkrijg
welke nu reeds sinds ongeveer twee en
een half jaar de wereld met verschrikking
vervult.
Hetgeen de rijkskanselier over den ge-
meenschappelijk.cn step van dc centrale
mogendheden en haar hondgenooten ter
verkrijging van clcn -vrede zeide, is een
bewijs van liefde voor den vrede; grootea*
en tegemoetkomender e.n openhartiger kon
hot ai niet.
De „Lokal Anz." zegt: De rede van den
kanselieT, de tekst van de riotav maar
voor alles het ook door de Entemte-pers
toegegeven gewicht van het eucoes onzer
wapens zullen het onzen vijanden onmo
gelijk maken in dit vredesaanbod een
toeken van zwakte te zien.
In de „Tagl. Rundschau" wordt uiting
gegeven aan de verwachting, dat ook de
Duitsche pacifisten zich ziufl'len neerleggen
bij het harde feat, en den door de Entente
gewi'lden oorlog met alle machtsmiddelen
ten einde zullen voeren, wanneer hét
vredesaanbod wordt afgea'agen.
„De Deutsche Tagezoiitung" zegt: Het
geheel© Duitsdh volk begrijpt den wcnsch
van den Keizer van Duitschland den
vrede te willen zoodra dit eenigiszins mo
gelijk is; maar niemand kan loochenen,
dat op don weg van dit vredesaanbod
klippen en gevaren liggen.
Do „Kreuzizeitung" verklaart: Het ware
wenschelijk geweest, wanneer reeds aan
wijzingen aJis aanvulling van het vredes
aanbod hadden kuunen gedaan worden.
He vijandelijke buitenland echter moet in-
zion, diat heit Duitsche volk weliswaar be
zield is door den vurigen wensch naar
eiken
vrede, maai* dat hot een vrede om
prijs verre van ziJh werpt.
In de „Vorwarfcs" wardt gezegd, dat de
arbeiders in Engeland, Frankrijk, Italië
en Rusland voor de taak zijn gesteld om
de wereftd! en hun e'gen regeering een
ontzaglijken dienst te bewijzen, door zich
t? zaïmeii mot die Duitsohe arbeiders op
den grondslag van gcmeenschappelijkoiL
arbeid voor den vrede te stellen.
In het „Bcrl. Tagöblatt" wórdt gezegd:
Ook wanneer de leidc-nde kringen, door
bun pers gesteund, het aanbod mochten
afwijzen, dan zal toch dé flinke verzoe-
oingsstap niet zonder gunstige gevolgen
blijven.
In een tweede artikel zegt hetze'.fdie
bead: Duntsdhland staat sterk genoefg om
thans zijn wensch naar vrede to uiten.
Het sp/reekt-het e'erste woord, vraagt geen
onderhandelingen, maar raadt in "het al
gemeen belang van Europa, in het be
wustzijn van zijn plichten ten opzichtio
van de geschiedenis en do menschhoid
onderhandelingen aan, waarnaar aiXe vol
keren sinds maanden verlangen.
Leger," volk en regeer in»; zijn sterk ge
noeg om eiken vrede, wOke geen eervolle
en onze -gerechtvaardigdebertangen en
onze wereldhistorische rechtlen waarbor
gende vrede mocht zijn, verre van zich
te werpen.
De buit in Roemenië.
Volgeais berichten in dc bladen, werden
tie bevoegdcr plaatse over de in WaXachije
tot dien lOen December opgebracht© buit
d© volgonde mededeelingen gedaan. Aan
Rocmeenscdi© gehangenen waren tot op
dien dag opgebracht 145,000 rnan. onder
wie meer dan 1600 officieren. Van do 800
smukken ve'dgestóhut, dio Roemenië bij
het uitbreken van den oorlog bezat-, ver
dien er 422 door de bondgenoolen buitge
maakt, van d© 60 ellulkken zwaar geschut
24, va.n de ongeveer 500 madli i negew ere n
36-i, van d© 400,000 geweren 2001000. De
cijfers van den huitbii R- 1 :i- •- --
bij met iiïbëgrëpen.
Van de totaal 137,902 K.M2. Roemeensch
grondgebied bevonden er zich op 10 Dec.
64,000 in hanclen van de bo-a^igeinooien.
Van do 3087 K.M. spoorwegen rond 2000.
Van dc 700 locomotieven wareai er 157,
van de 18,000 wagons 4000 buitgemaakt.
Engeland.
De pers over de vredesvoorstellen.
D© „Daily Telegraph" bespreekt Belh-
mann's bewering van een zegevierend
Duitschland. Het blad geeft toe dat
Duitschland' thans het tappunt, van zijn
macht heeft bereikt. De logische gevolg
trekking is, dat zijn onvermijdelijke bi-
zinking zal Wgen.
De „Daily Telegraph" voegt er aan toe:
Terwijl de vijand zijn krachtsinspannin
gen tot het uiterste heeftopgedreven,
kan hij weinig dloen om de steeds stij
gende verarming van zijn rijk te vernin-
dcren. Het zijn geen trionifeenende over-
winnaars, die bij allen mensdhelijken
strijd er naar streven „quitte" t© reep cd
en vrienden te warden.
Het blad'Wijst er ten slotte op, diat niet
Engeland alleen, maar de ge-at lieerden
als ©en geheel moeten antwoorden op den
reep van den vijand en dat het! hoofddoel
van het aanbod' van den kanselier niet
zoo eeea( i© d'a entente -moge ridh ed e n to
overreden aJlis wel om indruk te maken
op d'e neutralen.
De „Daily News" zegt: De geallieerden
kunnen geen vredesondei(handei'ingem be
ginnen op. de basis door Be-üimann HoU-
weg aangeboden, maar zij moeten hun
zaak voor den vijand en de wereld bron
gen en op Duitsdh'and de verantwoorde-
lijlklheid weipan van het aanvaarden of
verwerpen van hun voorstellen, die een
basis kunnen zijn voor onderhandelingen.
D'e „Dai'ly Mail" sdhrijift: Betlimann
Hoiir.weg heeft niet meer recht op oen
antwoord dan wtanneer 'hij een gewapend©
inbreker in een particulier!" woning ware.
De „Daily Chremcle" zegt: Wij voelen
al'Ien d,en mensdh enll i ev eai'den afschuw
vian den oorlog, dien Duitschland nu
toont, en met duidelijker oprechtheid1 dan
Duitsohland liet. deed hébben wij ons in
gespannen orn den oorlog af te wenden,
toen DuitsehQand dien opzette"ijk ontke
tende. Duitsicteland' kan ten allen tijde
vrede hebben op onze voorwaarden, en
abs h.et wonscht te vernemen, wdlke die
voorwaarden zijn, kan het die altijd bij
ons weten te weten komen. Wat one. zeflve
betreft, hebben wij altijd aangedrongen
en dringen wij nog aan op de ontwapening
van het Pruisische militairisme, de uit
levering of vernietiging van Duitsoh-
land's vloot, en ook van zijn gebee/1© ar
tillerie en wij twijfelen of de nadlitmerrie
van verd©i*en wedijver in wapening, dde
tot een nieuwen oorlog zou lelden, ter
zijde gesteld zou kunnen worden door
v-ooI-waarden, die minder drastisch zou
den zijn.
De „Morning Posit" noemt Duitechliands
vredesaanbod een wanhopige poging om
d© straf voor zijn militaire piislukking
weg te nemen. Het zijn trouwens geen vre-
des-voorsteken, doch een vooinst.eil tot vva-
p en stilstand', want Duitoohiland is er niei
in geslaagd de legers en vloten dei* ge
allieerden te verslaan.
Het blad zegt verder: In September 1.1.
na-zijn nederlaag bij de Sooime en ver
dun vroeg Duitschland om een wapen
stilstand en zijn verzoek werd toen ge
weigerd, omdiat zulks ten nad'ecfje was van
de geallieerden.
Thans oen wapenstilstand toestaan zou
fcetaekenen voor altijd de hoop opgeven
op het verkrijgen van de macht om
Duitschland te overwinnen.
Wij aanvaarden tot het uibesrte de ver
antwoorden jkhoid om de toekomstige ge
slachten te bewaren voor nieuwe gruwe
len.
De „PiaH-MaJ Gazdüte" stelLrijft in een
artikel, getiteld: „Een noodkreet", dat het
aanbod, van de Duitsche regeering nauwe
lijks een andere beweegreden kan hebben
dan de flauwe hoop indruk te maken op
de geallieerden of de onzijdig,en. Wat 'e
neutrak naties betreft, als Jiun gemoed
wend aangedaan door de betuigingen van
imenschelijlkheid van een mogendheid, die
de „Lusitania" tot zinken bracht en de
slavemij in Europa weer invoerde), zou
hun intellect van een meer primitief soort
zijn dan wij het recht hebben te vea-on-
derstellen.
Reuter over het antwoord der Entente.
Hot „Reuter Agentschap" meldt) dat.
waarschijnlijk geen verklaring van mi-
nistoirieete zijde zal worden gedaan om
trent het Duitsdh© vredesaanbod, voor de
gealLieerden overleg hebben gepleegd.
Inmiddels kan veife'.aard worden, dat
d© volkomen eenstemmigheid van de En
gelsche pers van a'le partijen niets meer
is dan de afspiegeling van dezelfde een
stemmigheid, welk© bij d© ministers dea*
Entente-regeeringen heerscl#., zoowel als
bij de volken in de geallieerde landen.
ontvangen nota's nc<g niet bekend, maar
met het oog op het feit da/t de Central©
Mogendheden zich voordoen als overwin
naars, bestaat'er oen zeer nei'jef.ige verden
king aangaand© den aard dier voorstellen.
Een feit is dat dit tentoonspreiden van
Duitsdke grootspraak' zeer zeker werd ver
wacht ©n op de juiste waard© wordt ge
schat en als de voorstellen het veronder
stelde karakter hebben, zijn zij bij voor
baat gedoemd om te falen.
De Duitsche manoeuvre wordt be
schouwd, zouwel als een listige pogiing om
verdeeldheid te zaaien onder de geallieer
den door misschien voorstellen te doen,
welke een gedeelte van dien wel en ande
ren niet aannemelijk voorkomen, c-n te
vens als oen krachtig bewijs (de feiten,
wö'ke de geallieerden zeer goed bekend
Eijn bevestigd, van Duitschlands eigen
bewustzijn dat de Central© Mogendheden
den oorlog nooit kunnen winnen en dat
zij inderdaad' bijna aan het einde zijn. Zij
mogen nog tegenover de geallieerden un
uiterste krachten inspannen, maar bet
eenige antwoord op de Duitsche vredeis-
voorstellen, wanneer deze ontvangen wor
den, zal zijn do nogimaa"<3 heihaald© ver
klaring dat de oorlog, vciorzaover het de
geallieerden betreft, moet en zal eindigen
enkel en ali'oen wanneer die doeleinden,
waarvoor zij aan den oorlog dee namen,
zijn hereikt. Een ander antwoord zal niet
•mogelijk zijn.
De ziekte van Lloyd George.
Lloyd George leidid© gistermorgen de
vergadering van den oorlogsraad, maar is
nog niet hersteld van de gevatte kou.
Vooral de stem is bijzonder aangedaan.
De dokter schreef een volkomen rust vckxr
van een- paar dagen.
Frankrijk.
Het nieuwe Kabinet.
Het nieuwe kabinet is als vojgt samen
gesteld:
Briand, voorzitter van don ministerraad
en minister van Buitenlandsch© Zaken.
Viviiani, minister van Justitie en On-
derwijs.
Ribot, minister van Financiën.
Malay, minister van Binnenliandsche
Zaken.
Generaal Lyatitey, minister -van Oorlog.
Admiraal Lacaze, minister van Marine.
Clémentel, minister van Nationale Eco
nomie (hand/eR, industrie en landbouw).
Heir.riót), minister van burgerlijk en mi
litair transport en ravitailleertng.
Doumergue, minister van Koloniën.
Albert Thomas, minister van bewape
ning en oorlogsfabrikaten.
Godart, Claveilll© en Coucheur, resp.
on der-staa tsseitretarissen voor Sanitaire
maatregelen, Transport Cn Oorlogsfabri-
katen.
Er zijn voorts technische afdeelingen in
het 1 en-en geroepen voor het mijnwezen en
de koopvaardijvloot.
De nieuw© Oorlogsraad bestaat uit
Briand! en de ministers van Financiën en
Oorlog, Marine en Bewapening^
Generaal Joffre zal als technisch raads*
man aan de zittingen van den Oorlogs
raad kunnen deelnemen.
De pers over de vredes-voorstellen.
De „Maitin" zegt: De valstrik is te grof.,
Boeoharest is gevallen; men begrijpt te
iBemCijn, dia^ d'e nieuwe ministeries tq
Londen en Parijs en de opearbare meening
te Petrograd en Rome een heftige hervat
ting van den oorlog door de geallieerden
ooen vreezen.* Het Duitsche wil vrede; te-
dien do 'geallieerden niet toeslaan op het
aanbod, dan zal dit een grooiten steun zijn
cm de bevolking te brengen tot het dul
den van nieuwe ontberingen. De voorstel
len zijn zeer teekenend. Frankrijk dankt
den kanselier, ze te hébben gedaan.
Pichon schrijft in het „Petit Journal":
De Duitschers werpen de openbare mee
ning; het wooirdi vrede toe om te doen ge*
lloiorven, dat zij bereid zouden zijn afstand:
te doen van hun aanspraken op de ver
kleining, de ondergang en dienstbaarma-
king van de volkeren, die zij hébben uit
gedaagd. Moge onze nieuwe regeering
sterk zijn.
„L'oeuivre" ziét in de voonstelllian een
manoeuvre zcxoialis de burgerlijk© dienst
plicht en de onafhankelijkverklarfng van
Poten, ©r op wijzende hoezeer Duitschland
'behoefte heeft aan vrede.
Heitbette zegi in de „Echo de Paris":
De' „een" moet langen tijd zijn voorbe
reid. Hij herinnert eraan, dat Duitsch
land altijd een aanval vooihea-eicM., terwijl
hot over regelingén onderhandelt. Daarom
faarschuwd hij de regeering op haar hoe
de te zijn voor militaire aanvallen, hetzij
-oip het Fransdhe, heózij op het Saf.oniki-
fronti
De Fransche Kamer.
D© Kamer nam mét 314 tegen 165 stem
men-een motie van vertrouwen in de re
geering aau.
Gifsteiirfjk-HuiJt/arfje.
Het Oostenrijksche kabinet afgetreden.
Keizer Karei heeft een veirzoek vaji het
géhee1© Gostenrijksche kahanet om ontslag
aangenomen en geheimraad Alexander
von Spitzmüljer de vorming van ©en nieuw;
kabinet! opgedragen.
Hot nu afgetreden kabinet-Körber was
pas den 31an October 1.1. samengesteld en
heef6 dus een zeer kortstondig leven ge
had.
Griekenland.
Admiraal Fournet teruggeroepen.
Volgens een „Havas"-bericht is admi
raal Fournet, de commandant van het
eskader in den Piraeus, teruggeroep-en, en
is vice-adimiraail Gaucher in zijn plaats toll
chef van hot groote marine-leger benoemd.
Vereenigde Staten.
Het torpedeeren van de „Lanas".
Het antwoord van Duitschland op de
vraag ,van Amerika betreffende het- torpe
deeren van belt! stoomschip „Lanas" op 28
October is door het ministerie van Buiten-
llandsch© Zaken ontvangen en hcudt te
diat het schip rechtmatig tot zinken wend!
gébracht, omdat hiefc met contrabande be
vracht was, en beweert dat het schip
Naorsch eigendom was.
Verschillende oorlogsberichten.
Stop gezet. Mét ingang van 15 dezer
wordt het geheeCe goederenvervoer per
voorweg over Weelde (Baarlc-Nassau—
grens) step gezet.
Koffiedik. In Duilsoh'iiand wordt de
algemeen e verzameling van koffiedik met
béhu'l'p der scholen georganiseerd, ten
einde dit, na door een inrichting te Ber
lijn kunstmatig gedroogd te zijn, a's vee
voeder te gebruiken, waartoe hat zeer ge
schikt is gebleken.
Vrouwelijke schippers. Door den p
sident der provincie Saksen is vergun
ning verleend, dat op vaartuigen van rncer
dan 250 ton draagvermogen op d© Elbö
vrouwen werkzaam gesteld worden. Men
veawacht een dergelijke vergunning voor"
vrouwelijke -schippers ook spoedig voor de
R i j n séh eepvaar t.
Houten zolen. In de werkplaatsen dep
Pruisische spoorwegen worden de schoe
nen en laarzen van het spoorwegperso
neel tegen kostenden prijs van een nieuw;
soort beweegbare houten zoten voorzien,
die voor het rangeer- en ander personeel
dat veel loopen moét, zeer geschikt zijn'
gebleken en veel tot besparing van leden
bijdragen.
Besparing van licht en kolen. Hoe
wel de nieuw© verordening van den'
Bondsraad omtrent besparing van licht ein
kolon, die morgen in werking zal treden,
voorioopig geen beperking van het gen
bruik in particuliere huishoudingen ge
last, wordt vrijwillige bezuiniging toch'
dringend aanbevolen om te voorkomen,
dat dwangmaatregelen noodzakelijk wos-
i den.
