ipiê; hail 2 Cat.; half 3 Lof met Rozen
hoedje voor den vrede.
In de week Ca/techismu3 naar gewoonte.
{Woensdag: Geboden vasten- en' onthou-
ddngodjag.
Vrijdag: Geboden vasten- en onthoudings-
'dag.
t&tordag: van 48 uur gelegenheid om
te biechten.
VOORSCHOTEN.
Parochie van den H. Laurentlus.
Kondag: half 8 Vroegmis; 10 uur Hoogmis;
'e namiddags 3 uur Lof met Adivents-
predaoatie.
Dinsdag: 8 uur de H. Mis ter ee-re van
de H. Antonius.
Donderdag: na schooltijd biechthooren voor
de meisjes.
Vrijdag: na schooQtijd biedhthoioren voor
de jongens.
Zaterdag: 8 uur H. Mis en algemeen e H.
Communie der kinderen; van 3 uur af
fciechthooren.
WARMOND.
Parochie van den H. Matthias.
Zondag: 2de Zondag van den Advent; half
acht Vroegmis;. 10 uur Hoogmis; half 1
is de Bibliotheek open; half 2 Catechis
mus; 3 uur oefening van den H. Kruis
weg; 6 urur Congregatie van h'et Geest.
Veaflxxndl, aid1. Mannen.
Maandag: de H.H. Missen om 7 en 8 uur,
In deze week Catechimus vcflgens ge
woonte.
Dinsdag: de H.H. Missen om 7 en 8 uur.
.Woensdag: geboden te vasten en zich te
onthouden van -Yleesch- en vetspijzen:
7 uur H. Mis in de Kapel; 7 uur
en half 8 uitreiking der H. Communie;
8 uur H. Mis in de kerk.
Donderdag: de H.H. Missen om 7 en 8 uur;
8 uur gezongen.
Vrijdag: De H.H. Missen om 7 en 8 uur;
gelboden te vasten en zich te onthouden
van vfLeetsch- en vetspijzen.
Zaterdag: de H.H. Missen om 7 en 8 uur.
Des voormiiddags tot 10 uur; des nam.
van 35 uur voor de kinderen, vervol
erons tot 9 uur gelegenheid! cm te hech
ten.
WASSENAAR.
Parochie van den H. Willlbrorduë.
Zondag: 7 uur en half 0 gelezen H.H.
Missen; 10 uur Hoogmis; 2 uur Cat.; 3
uur Vespers; half 6 Vrouwen-Congre
gatie.
Maandag: slechts 2 H.H. Missen, half 8
en 9 uur.
Dinsdag en volgende dagen en zoo ook
verder dezen winter, de 3 H.H. Missen
in de week te 7, 8 en 9 uur.
Dinsdag: 8 uur gezongen Jaargetijde
voor Leon. Gravers.
Woensdag: 8 uur gez. jaaigetijde voor mej.
Corna. Grervers*BeM ekom.
Donderdag: 8 uur gez. jaargetijde voor
Heer Ms,r- p- -v- d-
Zaterdag: 's avonds 7 uur Lof.
Deze week Catechismus volgens ge-
woonte.
Gelegenheid om te biechten bij elke
godsdienstoefening; Zaterdag, van 5
8 uur.
ZEVENHOVEN.
ParochSe van den H. Joannes Geboorte.
Zord&g: 6.45 uur H. Communie; 7.30 uur
Vroegmis; 10 uur Hoogmis; 2 uur Lof
met Rozenhoedje. Lied' 58, Kerkboekje.
Maandag: 7 uur II. Communie, waarna
H. Mils; 8 uur H. Mis, waaronder H.
Communie.
Dinsdag en Woensdag 7 uur H. Commu
nie; 8 uur H. Mi9.
Donderdag: 7 uur H. Communie én H.
Mis; 8 uur H. Mis; 's avonds 7 uur I of
met preek. Lied 82.
Vrijdag, Zatendag en Zondag 40-uur
gebed.
Vrijdag: 6.45 H. Communie en 8.30 en 7.30
H. Mis; 9.30 gezongen H. Mis; 's avonds
7 uur Lof met preek. Lied 32.
2aterdag: öCs Vrijdag; na het Lof Lied 95.
Biechthooren voüjgens gewoonte van
Maandag tot Donderdag; Donder iag-
middag van 46.30 uur en na het Lof
Vrijdag en Zaterdag d)en geüieeflen dag
tot 6.30 uur, en na het Lof tusschea 12
fen 3 uur geen bieohthooren.
ZOETERWOUDE.
Parochie van den H. Joannee Onthoofding.
Zondag: 7.30 uur de Vroegmis; 10 uur
Hoogmis; 1 uur Catechismus; 2 uur de
Vesper en Lof ivoor den wereldvrede.
Half vijf Patronaat voor tie jongeren;
kwart voor zeven voor de ouderen.
.Woensdag en Vrijdag: geboden Vasten
dagen.
Zaterdag: van 3—5 en van 6—7 uur gele
genheid om te biechten.
In de week de H.H. Missen om 7 en 8.15
uur en iederen dag om 8 uur Catechis
mus.
ZOETERWOUDE—LEIDERDORP.
Parochie van de H. Maria Onb.
Ontvangenis.
Zondag: udtredking der H. Communie
kwart vóór 7 uur; de H. Missen om half
8 en 10 uur; Catechismus; 3 uur Vespers;
half 7 Lof.
Maandag en volgende dagen uitreiking
der H. Communie half 8; de H. Mis om
hialf negen.
Dinsdag: 7 uur Lof.
Vrijdag: haflï 4 en toajif 5 kinderen bidchb-
hooren; 7 uur Lof.
Zaterdag: 5 uur bieohthooren; half 8
Rozenhoedje.
AGENDA'S.
Ned. R. K. Volksbond.
Zaterdag 9 Dec. Bibliotheek in het zaaltje
Aiaast de Hartebrugskerk, van 8—9 uur.
Donderdag 14 Dec., 9 uur, in Prediker,
vergadering van het Afdeeling6bestuur.
Zaterdag) 16 Dec. van 8 tot 9 uur, Spaar-
n Voorechotbank in Prediker", Janvossen-
teeg. - -
Maandag) 18 Dec., half 9, in Prediker, Jan-
vossensteeg, JAARVERGADERING. Agenda
o.m. Jaarverslag van den 8ecretaria. Jaar
verslag van den Penningmeester. Vaststel
ling van de begrooting en de contributie.
De begrooting wordt de leden bij „De Volks
banier" thuisbezorgd.
St. Jozefsgezellen-Vereeniging.
Zondag is de zaal open van 121/Jt2l/a en van
57 uur voor de Leerlingen, ten kwart voor
1 uur onderricht voor de aangewezen Leer
lingen, van 810 verplichte bijeenkomst voor
de Gezellen.
Voortzetting sjoelbak-concours.
Het uitdeelen van de prijzen zal nader be
kend gemaakt door den Weleerw. Praeses.
Maandag. "Woensdag en Donderdag is de
zaal beschikbaar voor de gezellen.
Woensdag, van 8-1010-10 rep. Gymnast.
Zaterdag, zitting spaarkas cn Bibliotheek
op de gewone nren.
N.B. Zondag 17 Dec. begint het nieuwe
Sjoelbakconcours, de leerlingen kunnen zich
opgeven bij commissaris W. Boogers Jr.
Zita-Vereeniging.
Zondag, geopend vanaf 12 uur;
Te kwartier v. 3 zangles voor de kleinste
meisjes, van half 4 tot half 5 voor de overige
meisjes. Van half 6 tot half 7 ontspanning.
Half 6 spaarkas en bibliotheek.
Van half 5 tot half 6 godsdienstonderricht
voor alle meisjes van het patronaat.
's Avonds tot 10 uur gezellige bijeenkomst
in de lokalen der winkeljuflr. en dienstboden.
Maandag,
's Avonds van half 8 tot 9 uur, herhalings-
onderwijs (Patronaat), van half 8 tot
9 uur handwerken (Patronaat).
Dinsdag, van 11 tot 12 uur voormiddag
arbeidsbeurs. Inlichtingen voor verschillende
betrekkingen.
Van 8 tot 10 uur gezellige bijeenkomst in
de lokalen der winkeljuffrouwen.
Van half 8 tot 9 uur Herhaling so i derwijs
(patronaat lste leerjr.), van half acht tot 9 uur
handwerken (patronaat 2de leerjaar).
Half 8 Wasehles.
Woensdag-avond Spaarkas en bibliotheek
van g9 uur, (ook niet-leden kunnen wor
den toegelaten.)
Repetitie D. O. S.
Half acht strijkles.
810 uur 's avonds gezellige bijeenkomst
voor Dienstboden. Van half 8 tot 9 uur,
cursus in 't verstellen voor de meisjes van de
Vakschool lste leerjaar.
Donderdagavond de zaal geopend voor
dienstboden.
Van half 8 tot half 10 Kookles (Volkskeu
ken) 3de leerjaar Vakschool.
Repetitie D. O. S.
Van 8 tot half 10 costuumcursus 3e leer
jaar Vakschool.
Vrijdagavond, Van half 89 uur Mando
lineclub A.
Van 89V2 uur knipcursus, Vakschool 2de
leerjaar.
Van half 8 tot half 10 gezellige bijeenkomst
voor meisjes van het Retraitefonds.
Van 8 tot 9 Arbeidsbeurs.
8 uur verstellen voor meisjes boven de 17
jaar. Tevens aangifte voor meisjes van dien
zelfden leeftijd, welke die lessen willen volgen.
Zateraag-avond Mandolineclub B. V4 voor
9 uur. Te S uur Koorzang H. Hart.
St. Agnes Meisjes Patronaat Par. 0. L. V.
1 /!MDA>A V
Maandag, 772 tot 9 uur lste leerjaar, naai-
onderricht, 2e leerjaar Herhalingsonderwijs.
Dinsdag, 772 tot 9 uur lste leerjaar, Her-
halingsonaerwijs, 2e leerjaar naaiond er richt.
Woensdag, 89 uur, 3de leerjaar Zangles
en Spaarkas, 2e leerjaar Godsdienstonderricht,
Spaarkas en Bibliotheek van 73/49 u.
Donderdag, 772 tot 9 uur lste leerjaar naai-
onderricht, 77s tot 9 uur 3e leerjaar dito.
Vrijdag, 772 tot 9 uur 2e leerjaar dito, 3e
leerjaar dito.
St. Liduina-Meisjes-Patronaat
St. Petrus Parochie.
Maandag-avond van 7 tot half 9 uur voor
de lste afd. Naailes, voor de 2de afd. Naai
en verstelles.
Woensdag, van 7 tot half 9 uur voor de
lste en 2de afd. Brei- en Zangles.
Vrijdag-avond van 7 tot half 9 voor de
beide afdeelingen Herhalingsonderwijs.
.Rooster der Retraiten.
Rooster van Retraiten voor Mannen in het
St. Clemenshuis te Noordwijkerhout.
1619 Deo. Ongehuwde Parochianen van
Noordwijkerhout en Voorhout (voltallig),
(f 4.—). P. Redemptorist.
23—26 Dec. St. Jozefsgezellen (voiltallig).
(f 4.P. der H.H. Harten.
28—31 Dec. Gehuwde Parochianen van
Noordwijkerhout en Voorhout (voltallig),
(f 4.P. Redemptorist.
1917
8—8 Jan. Laud- en tuin arbeiders van Bos
koop (voltallig), (f 4.—). P. Dominicaan.
9—12 Jan. Gehuwde Parochianen van
Lisse (voltallig), (f 4.—). P. Franciscaan.
1316 Jan. Parochianen van Noordwij
kerhout en Vooahout (voltallig), (f 4.—).
P. Carmeliet.
29—23 Jan. Parochianen van Wester
blokker en omstreken (voltallig), (f 4.—).
P. Capucijn.
27—30 Jan. Parochianen van Sassen-
li eim (voltallig), (f 4.—). P. Augustijn.
N.B. Hij, die aan eene Retraite wenscht
deel te mem en, gelieve het toegangsbewijs
daartoe bij mij aan te vragen door be
middeling van een der Èervv. Heeren
Geestelijken.
Hij, die van het reeds ontvangen toe
gangsbewijs onverwachts geen gebruik
kan maken, gelieve het gefrankeerd zoo
spoedig mogolijk terug te zenden aan on-
dergeteekende.
Het Retraitenhjjds is ingericht voor 56
Retraitanten. Wanneer e>ene retraite vol
tallig is, wordt zulks tijdig aangegeven.
De Retraitanten worden te 6.30 nam. in
het St. Clem en shuis verwacht, dat 15 mi
nuten van het station Piet Gijzembrug ver
wijderd ligt.
De Retraiten worden omstreeks 4 uur
nam. gesloten.
Rector E. H. RIJNENBERG,
Ged. v. h. Hoofdbestuur v. h. Liefdewerk
der Retraiten voor het St. Clemens
huis te Noordwijkerhout.
Rooster der Retraiten v. h. Retraitenhuis
„De Thabor", Een drachtsstraat,
Rotterdam.
13—16 Dec. Gehuwde dames Midden
stand. (f 6.—). P. Franciscaan,
18—21 Dec. Jongedame*» deftigen stand,
(f 10.P. Augustijn.
26—29 Dec, Meisjespatronaten en andere
meisjes onder 18 jaar gewonen stand,
(f 4.—). P. Carmeliet.
1917
1—6 Jan. Open voor event, aan te vragen
retraite.
811 Jan. Meisjes van Berkel en andetre
plaatsen ge Wanen stand, (f 4.P. v. d.
H.H. Harten.
15—18 Jan. Jongedames middenstand,
(f 6.P. Dominicaan.
2225 Jan. Huismoeders van Schiedam
en andere plaatsen gewonen stand (f 4.
P. Capucijn.
29 Jan.1 Febr. Gehuwde dames midden
stand. (f 6.—). P. Redemptorist.
N.B. Zij, die wenschen deel te nemen
aan een retraite, behoeven niet vporaf te
schriiven aan den Gedelegeerde, maar
worden verzocht aan een der Heeren Gees.
teliiken te verzoeken, aan den Gedelegeer
de een toegangskaart voor een retraite aan
te vragen. Wie onverwachts geen gebruik
van de reeds ontvangen toegangskaart kan
maken, gelieve deze zoo spoedig mogelijk
aan den Gedelegeerde terug te zenden. De
Retraitanten worden des avonds tegen
half 6 ure in het Retraitenhuisi, Een
dracht sstraat 93, venvacht. De sluiting is
omstreeks 4 uur. Het Retraitenhuis is in
gericht voor 40 Retraitanten. Wanneer een
retraite voltallig is, wordt zulks in de dag
bladen aangegeven.
De Ged. van het hoofdbestuur voor
,,De Thabor" te Rotterdam,
N. H. IJ. VAN REIJSEN, Pr.,
Eendrachtsstraat 93.
Uit de Pers.
Oud-minister Colijn over den oorlog.
In „Stemmen des Tijds" zet oud-minis
ter Colijn zijn interessante beschouwingen
„over den volkerenk rijg" voort. Wij ver-
oomlooven ons, de voegende brokken uit
het artikel over te nemen:
Ik wil van Roemenië niet afsta/pp en zon
der op een verschijnsel te hebben gewe
zen waarmede de notg neutrale- staten,
voor zoover zij in de positie kunnen ko
men van een keuze te m o e t e n doen tus-
schen oorlog of vrede, ernstig te rekenen
hebben. Het is de omstandigheid dat de
oorlogsvoorbereiding in de kleinere legers
overal ongenoegzaam is gebleken en ver
der dat de waarde van z.g. t,versche" troe
pen Jager staat dan die van veteranen. Dit
laatste is natuurlijk allerminst een ont
dekking, maar men was op weg deze
waarheid te vergeten. Men stelde zich de
legers, die nu al twee jaren lang in strijd
gewikkeld waren, al-s een soort vermoeide
tobbers voor, die door de frissche, krach
tige nieuwelingen ondersteboven geloopen
zouden worden.
Het is goed dat de o-ude waarheid weer
^^^^uidelyk ^gebleken is; in do tegen-
bep aaide omstandigheden, een gevaar
liggen.
Het eerste punt is intusschen nog be
langrijker. Roemenië heeft zich 2 jaren
kunnen voorbereiden, heeft dat ook
inderdaad gedaan, want het wao nage
noeg van den aanvang af voornemens
zich in den strijd te werpen. En toch,
hoezeer bleek men bij het eerste optreden
in nagenoeg ei'k opzicht tekort te schieten!
Zoo ging het ook België in den aanvang.
Alleen Servië, dat pas een ernstigen, oor
log achter den rug hadl, toonde te staan
op een peil dat bij dat der grootere staten
nieit achterbleef..
Waaraan is dat nu toe te- "schrijven?
Stellig- niet aan gemis aan kennis; de be
kwaamheid van het officierskorps in een
land als het onze b.v. kan met die van
ieder ander leger vergeleken worden. Ik
kan er geen andere A-erklaring voor vin
den, dan dat de vereischte mentaliteit voor
het oorlogsberoep in de kleine legers niet
aanwezig ia Men geloofde niet in een
oorlog en daarom bereidde men er zich
niet wezenlijk op voor. Zelfs aan het
Departement van Oorlog heb ik die gees
tesgesteldheid gevonden. Aan het Departe
ment behoorde men te ademen in de sfeer
van hct-kan-eiken-dag-gebeurenMaar zoo-
was het er niet in de jaren 1911 t/m 1913,
enzoo is het er, naar ik somtijds
vrees, nog niet. Men kan er zich blijkbaar
het afflerengate nog niet goed indenken en
daarom is het gevaar niet denkbeeldig dat
het ons, ondanks ruim tweejarige voorbe
reiding, precies eender zou gaan als het
alle andere kleinen gegaan is.
Ik vraag niét naar onze uitrusting, we
tend hoe een nagenoeg volkomen varwaar-
loozing van een eeuw niet kan worden
goedgemaakt in een paar jaar en vooral
niet in dezen tijd. Er is bovendien zooveel
noodig waaraan men nooit te voren ge
dacht had. De handgranaten zijn herleefd;
daarnaast zijn opgekomen de mijnenwer-
pers, vflammenspuiters, stikg asvarsp rei
de rs en in het handgemeen bezigt men
zelfs weer knodisen met ijzeren knoppen.
Dat alUéis zouden wij, als wij in den oor
log betrokken werden, - in de perfectie
tegenover ons krijgen.
Men mag si-echts hopen dat al het
mogelijke gedaan is om het onze daarte
genover te kunnen steMen.
Van de Franschen en Duitschers weten
we dat de oefeningen voor het gévecht-van-
nabij door speciale officieren geleid wor
den; ook zijn er afzonderlijke technische
troepen gevormd voor de bediening der
moderne hulpmiddelen die in de voorste
loopgraven worden aangewend. Dat is ook
verklaarbaar. Niet ieder kan maar dade
lijk met d-ezc vtamraenspuiters, met stik
gas en soortgelijke strijdmiddelen om
gaan.
Dan is er bij de oorlogvoerenden tot
hoogste volkomenheid: opgevoerde organi
satie van den dienst achter het front, zon
der welke het strijden zelf onmogelijk
geworden.
Wij vertrouwen dat ook hij ons soortge
lijke maatregelen genomen zijn. Want, al
hebben we niet op elk gebied" eflle hulp
middelen in voldoenden voorraad, die kun
nen we na het intreden van den oorlogs
toestand altijd krijgen van de partij waar
mee we niet in oorlog zijn. Maar de voor
de bediening noodige menschen moe
ten we zelf vormen en dat moeten we nu
doen.
En zoo is er op technisch gebied zooveel
meer. Het Duitsch'e hoofdkwartier telefo
neert rechtstreeks met Arabië. Daarop be
hoeven wij ons nu juist niet in te richten,
maar ook het geheele gejvechtsvdld is over
al met een dicht telefoonnet overdekt;
licht spoorwegmaterieel is noodig in ver
bluffende hoeveelheden; 'het eten voor de
bezetting der loopgraven moet soms door
een electrische kabelbaan worden aange
voerd; men hoort van g eb e ton neer de
schuilplaatsen diep onder den grond en
al weten we nu niet precies vooruit waar
we, alUs het zoever komt, te vechten zul
len hebben, enkele punten kan men toch
aanwijzen die op de modernst denkbare
wijze vooraf versterkt kunnen en dus moe
ien worden.
Onze gering in aantal zijnde technische
hoepen mogen wel vervijfvoudigd worden
in het getal. Is dit geschied? Is er bedie-
i ing voor het geschut dat wij nu niet het
ben, maar dat er vermoedelijk toch ko
men zal indien we in den oorlog betrokken
worden?
Ik wees soms wel eens dat het antwoord
oj deze wagen niet alleszins bevredigend
zal luiden. En dat is dan voor een belang
rijk deel het gevolg van de omstandigheid,
dat wij nog te vreemd staan tegeeveir de
gedlachte dat de oorlog cok voor ons wer
kelijkheid worden kian.
Wij zijn alleen verantwoord indien wij
onze militaire voorbereiding uitsluitend la
ten toeheterschen dioor de gedachte, dat de
■oorlog, vroeg óf laat, zeker komt. I»an
kan het later wel blijken dia ey te '-eel
voorzorgen genomen zijn, maar dat heter
dan één enkele te weinig.
In onze kerken, in oils gezin, in de bin
nenkamer mogen, moeten we den Almach-
tigen bidden om behoud van den vrede
voor ons land, maar in onze voorbereiding
moeten we werken. Zóó werken alsof we
eiken dag den oorlog verwachten kunnen.
Indien we dat niet doen staan we, a's het
onverhoopte toch gebeurt, all's hulpelooze
wezens tegenover een deugdelijk getrain-
detn en voortreffelijk uitgerusten vijand.
Wat haten de honderden reedis uitgege
ven millioenen ails men het besteden der
laatste vijftig miliioen voor de voorberei
ding te lang heeft uitgesteld?
En intusschen komen de neutralen, de
kleinen althans, almeer. tusschen hamer
en aambeeld.
Noorwegen kwam al in een minder aan
ge-name positie, van Griekenland spreken
we maar niet, en ook wij weten er van
mee te praten.
•Drang van- rechts en druk van links!
Engeland vordert dat wij wijziging zul
len brengen in den uitvoer van onze eigen
producten. Indien wij niet toegeven is de
straf, belemmering van den invoer van de
nOOÜZaKeilJitste ai nauw., v.nran
reeds bekend. Duitschland, dat ons een be
langrijk deel van de grondstoffen voor on
ze industrie (kolen en ijzer) levert, vrasgt
compensatie in den vorm van allerlei pro
ducten, die wij in staat zijn om uit te voe
ren.
In deze tegenstelling ligt de kiem a oor
ernstige conflicten' en er is n^eer aan rc.en-
schelijke wijsheid voor noodig om tusschen
de klippen door te zeilen. Waarbij dan rog
komt dat binnenlandsche korzr. 'htiglieid
de taak der regeering nog moeilijker maakt
dan ze van zelf reeds is.
Men roept om goedkoop e levenscrr. '.delen
en vergeet dikwerf dat uitvoer van ver-
schillende artikelen als compens i'.ie voor
in te voeren noodzakelijke artikelen on\ cr-
mijdelijk kan zijn; ook dan wanneer die
uitvoer vermindering van' den voorraad en
dus prijsstijging tengevolge kan hebben.
Natuurlijk zijn er levensmiddelen die men
onder geen omstandigheden ontbem kan,
maar er zijn er ook waarhij.men 1 «langen
tegenover elkaar moet afwegen. Gesteld
eens, dat het noodige ijzer en de noodige
kolen voor onze industrie alleen te krijgen
ware indien we alle Nederlandsche kaas
moesten afstaan, dan behoort men te vra
gen: wat is beter, dat een groot deel onzer
industrie wordt stil gelegd, of dat het Ne
derlandsche volk den oorlog «onder kaas
door moet? De werkelijke dilemma's zijn
natuurlijk ingewikkelder dan het vooiv
beeld dat ik hier gaf, maar ik bedoel dar.
ook alleen de aandacht te vestigen op het
feit dat het probleem niet opgelost is als
men decreteert dat alles maar binnens
lands moet blijven. Het oefehen van eri-
tiek is van oude dagen her onder de ge
makkelijke dingen gerekend, maar de re
geering heeft een complex van vaak zeer
uiteenloopende belangen te behartigen. En
al komt nu een groot deel van allerlei af
spraken en overeenkomsten met het bui
tenland buiten haar om tot stand, 20 dient
niettemin te zorgen dat haar eigen daden
binifênslands voor zoodanige handelingen
de noodige ruimte laten.
Naar het schijnt heeft een deel van 011*3
bevolking daarvoor echter geen oog, zoo-als
men ook in zorgelooze gerustheid als va it
staande aanneemt, dat wij nu wel buiten
den oorlog zullen blijven. Het hesft geen
nut alle mogelijkheden na te speurm die
oorzaak zouden kunnen zijn dat wij alsnog
in het conflict werden betrokken. Op één
dier mogelijke oorzaken wil ik echter wij-
log. Onmiskenbaar neemt die duikbooten-
log. Onmiskenbaar neemt d duikbooten-
actie den laatsten tijd weer toe en men
moet, als de oorlog nog lang mocht du
ren, met een verdere verscherping reke
nen. Eens cal het einde toch naderbij ge
bracht moeten worden; als het niet anders
kan zal men, naar mijn meening, ook voor
een einde „mit Schreckèn" niet teragdein-
ze»n. Dan zal het gaan om het bestaan van
Engeland, dat niet, als Duitschland, leven
kan zonder aanvoer van buiten. Reeds nu
is de Engelsche handelsvloot op verre na
niet in staat om in den aanvoer te voor
zien. Vandaar het groot aantal Noorsche
schepen dat voor Engeland vaart, wat ook
in de torpedeeringem tot uitdrukking komt.
Kan er nu, zoo vraag ik mij wel ééns af,
geen gevaar ontstaan, dat ladingen voor
Nederland bestemd in Engeland gelost moe_
ten worden en a 1 s zulke gevallen zich va
ker herhalen, kan men er dan van verze
kerd zijn dat Nederlandsche schepen ten
slotte niet behandeld zullen worden alsof
zij contrabande voor Engeland vervoerden?
Ik weet wel dat men protesteeren zal
naar de eene èn naar de andere zijde, maar
zoodra de oorlog -eenmaal in zulk een sta
dium van krankzinnige verwarring geko
men is, helpt dat alles niets en staat het
conflict in dreigenden vorm vóór ons. Ik
zeg in het minst niet dat ik dezen gang
van zaken voorzie, maar ik acht hem m c-
g e 1 ij k en het ware wel gewenscht, dat
men ten onzent deze en andere mogelijk
heden niet zoo grifweg ter zijde stelde.
Wellicht eou er dan ook meer voorzorg
zijn voor den kwaden dag. Nu lost alle
energie en actie zich op in de zorg voor
goedkoope levensmiddelen en schijnt
men weinig of niet te denken aan de mo
gelijkheid dat de invoer van sommige
hopfdvoedingsmiddelen wel eens geheel
stop gezet zou kunnen worden. In Amerika
is de oogst mislukt en dit kan ook het ge
val worden in Argentinië. Met komende
schaarschte, die zeker schijnt, moet in
elk geval gerekend worden. Zoo schijnt
naar Duitschen trant-, opneming der voor
raden niet -overbodig. Er zijn menschen,
die ingrijpen omdat er nood is. Ande
ren, de Duitschers b.v., doen dit opdat
er geen nood ontsta! Zander schade voor
onze nationaliteit zouden we toch althans
dien gedragsregel van onze oostelijke bu
ren kunnen overnemen.
SPORT.
VOETBAL.
Wedstrijdprogramma voor Zondag:
Westelijke afdeeling.
Ie klasse.
Utrecht: Hercules—D. F. C.
Den Haag: Quick—Sparta.
Haarlem: H. F. C.—Haarlem.
Rotterdam: V. O. C.U. V. V.
2e klasse A.
Alkmaar: Alcmaria VictrixE. D. O.,
Amsterdam: A. F. C.Z. V. V.
2e klasse B.
Schiedam: S. V. V.Concordia..
3e klasse C.
Leiden: L. F. C—Berkenrode.
Haarlem: Volksweerbaarheid—R. C. H.
Den Haag: V. C. S.—Sportman.
,T. O. G. O.—Alphen.;
O o s t e 1 ij k e afdeeling.
leklasse.
Deventer: Go aheadG. V. C.
Nijmegen: QuickBe Quick.
Apeldoorn: Robur et VeloeitasVitesse.
Hengelo: Tub anti aU. D.
z ^Ld e I Jik. e afdeeüng.
Ie klasse.
Breda: VeloeitasV. V. V.
Maastricht: M. S. V.—WiLhelmina.
Tilburg: Willem II—N. A. C.
Noordelijke afdeeling., -
leklasse.
Leeuwarden: FrisiaForward.
Groningen: Veloeitas—W. V. V.
KORFBAL.
Het programma van Zondag a.s.
Westelijke afdeeling.
Ie klasse A.
Amsterdam: D. V.SD.O. S. C. A.
D. O. S.—D. T. V.
D. E. D.—Excelsior.
Ie klasse B.
Den Haag: Vitesse H.Velox.
Rotterdam: O. S. C. R.—H. S. V.
2 e klasse D.
Boskoop: Amicitia—Vitesse L. III.
3e klasse C.
Leiden: Fluks IIT. O. G. O.
Oostelijke afdeeling.
Ie klasse.
Hengelo: T. O. P.—Onder Ons.
Arnhem: E. K. C. A.B. K. C. -
Leger en Vloot.
MobHisatie-toelage.
De minister van Oorlog heeft hepaakl,
dat voor militairen de mobilisatie-toelage
na vier dagen niet ophoudt, wanneer zij
hun dienst niet verrichten op grond van
het door den officier van gezondheid gege
ven kfwartierziek of vrij van dienst, of om.
dat ze disciplinaire straf ondergaan.
Nauwkeuriger onderzoek.
Zooa-lis men weetl, geeft het onderzoek
dér zidh ziek meldende soldaten op liet
ziekenrapport) telkens aanleiding tot klach
ten: van de zijde der at of niet. ernstig0
patiënten in de eerste plaats, terwijl die
d.d officieren van gezondheid cp dit
„spreekuur" overhoopfc mét werk zitten.
Om daaraan tegemoet te komen "(ïeeft
de opperbevelhebber thans, naar de „Avp."
meldt, een order uitgevaardigd, waarin
o.a. het volgende wordt gezegd:
Het mongein-zïekenrapp0rt wordt menig
maal door een zóó groot dan tail ziek-ge-
melden bezocht dat een nauwkeurig cn-
oierzoefc van afSe hulpzoekenden in den
uiteraard beperkten tijd bezwaarlijk is.
Onder de maatregelen, tegen dit euvel
aangeraden, behoort het houden van een
tweede ziekenrapport, in den loop) van
den diag„ Ik zie niet: voorbij dat door toe
passing van dezen maatregel 'de moeilijk
heden niet opgeheven zijn: niaar dab ver-
schillen do andere factoren hiermede' hult
invLoedi dloen geiden:
De geest in den troep, de' militaire quaii-
teiten van dien betrokken officier van ge
zondheid, do samenwerking van de orga- 1
nen van d«n Geneeskundigen Dienf*t met
