2 BUITENLAND. De Oorlog. I--~" Ien ■II JA/RGANÖ No- 2178 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POUS Ongevallen-verzekering r Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per 5 irtaal. Franco per post f 1-80 per kwartaal 2 Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent- ^kwartaal, bij vooruitbetaling. mderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent ZATERDAG DECEMBER 1916. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsi-mmte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (fleBa Kandels-Advertentiën) van 1—5 regels 25 cent iedere' regel meer 5 cent nummer bestaat uit vier den en het geïllustreerd Zondagsblad. Een relletje. Niet te donker zagen we het gisteren, in, we een relletje voorspelden naar aan- iling vaax de verwerping der gewijzigde ccessiewet in de Eerste Kanier. ,Het Vaderland" b.v. is buiten zichzelf n toorn een tooi®, die echter niet zoo- ei- voortspruit uit een diepe verontwaar- jing, als wel uit een zichzelf niet meer Gnnendeblijdschap over het feit, dat en nu weer een mooie gelegenheid heeft rechtenzijde „een hak te zetten". Hoort maar eens ,,Het Vaderland" door- lan: Wat de cleric ale jfifcerderheid be ging was erger dan een misdaad, al was het dan ook de meesit denkbare onvaderlandslievende daad; het was een fout, een reuzenfout; O'Conmell zou haar toegevoegd hebben: What a bull! En het blad noemt de leden der rechter- jde in de Eerste Kamer „afgodendie- aars", aanbiddeirs van den afgod Mam- io worden, degene® betiteld, die tegen jewijzigde Successiewet hebben ge- emd (alle aanwezige rechtsche leden), eg erger hebben 't, naar het blad zegt, smaakt vier rechtsche leden, die bij de warning niet meer aanwezig waren.. Bavinck op de vlucht, De Gijzelaar op de vlucht, Van der Hoeven op' de vlucht, en voor het eerst van zijn leven ookColijn. ergeet dan de linkerzijde, dat reeds de voor anger van den heer Van Gijn, de heer 'reub, is moeten aftreden tengevolge van en votum derlinkerzijde? Waarlijk, de linkerzijde mag in deze om lijn ook maar eenigszims minder loyaal dan die der linkerzijde tegenover Treub k geweest! Vfergeet dam de linken-zijde, dat reeds de louding van Minister Van Gijn in de Twee de Kamer, waar hij weigerde het denk beeld van den heer De Monté-Verloren, om eb je kleine verkrijgingen te verlichten, over Ie nemen en de bezwaren tegen het .zwaar- treffen der rechte lijn- niet erkende, geinig goeds deed voorspellen voor het ontwerp in de Eerste Karmor. Zoowel "een _«j amendement om de verkrijging in de rech- te lijn tot 2 ton minder, zwaar te treffen, dan werd voorgesteld, doch verkrijgingen boven de 5 ton zwaarder, als een amende ment, -waardoor de opbrengst der wej met slechts 1.8 millioen zou dalen, werd door den Minister afgewezen. Had Minister Van Gijn dan niet eenigcrmate aan de bezwaren der rechterzijde kunnen tege- jgij moet komen? Had hij dan noodzake lijk hier de portefeuille-kwestie moeten asiü stellen? De toestand in Griekenland. itrijd in Roemenië. „De Marina. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Aan het W e s t e 1 ij k f r o n t is de toe- Band nog steeds onveranderd. Aan het Zuidelijkfront nemen de artillerie- en vliegerwerkzaamheid zeer toe. De inleiding tfrt belangrijke gebeurte nissen misschien? Volgens een telegram lit Milaan aan de „Daily Telegraph" zou ®en Duitsch offensief op til zijn. Er zou den voorbereidingen worden getroffen, wei- er op duiden, dat de "Duitsche bevel voering een offensief op uitgebreide schaal beoogt. Een korte spoorlijn, waarschijn lijk voor smalspoor, is de<zer dagen vol tooid tusschen Egna en Cavalese. Deze lijn Wordt nu met bekwamen spoed verlengd tot Predazzo, wauruit men opmaakt, dat höt offensief zich tot het Dolomietengebied uitstrekken. Intusschen hebben de Ita lianen in die streek sterke stellingen bezet *P den Col Ericon en den Monte Cauriol. De Oosten'rijksche troepen zetten hun be wegingen voort. Men weet reeds van de •ankomst vaii twee divisies. Men heeft kennis gekregen van procla-. toatie* van divisiecommandanten, waarin soldaten worden voorbereid om zich op 'Ik offer voor te bereiden. Wij moeten ons Opmaken staat er om onzen laatsten jj^Ppel bloed te vergieten teneinde de Ita- banen te beletten tot in hot hart van Trente °°r te dringen. De laatste telegrammen lichten ons ^Irts nn, omtrent d,e ontwikkeling der oorlogsgebeurtenissen in Roemenië. De aanvallen der Russen, waarvan het groote doel en de groote beteckenis bekend zijn, hebben plaats tusschen den Jabloni- ca-pas en de hoogten ten O. van het hek ken van Kezdi-Vasarhely, een afstand van ongeveer 300 K.M., waarin de westgrens van geheel Moldavië en die van de Boeko- wina begrepen zijn. Het Duitsche legerbe- richt, dat doze bijzonderheden geeft, doet uitkomen dat de aanvallende strijd der Russen met verbittering gevoerd wordt, maar geeft tevens te kennen, dat de resul taten zeer pover zijn. Het Russische be richt over deze nieuwe belangrijke opera tie, welke, wanneer ze slagen mocht, vér strekkende goede gevolgen voor Roemenië zou kunnen hebben, suggereert geenszins verwachtingen in dezen zin. De kleine voordeelen voer de Russische wapenen, welke hot opsomt het veroveren van "de hoogte Roera-roekade ten Z.W. van Wa- ikanka, eenige succesvolle gevechten t,en O. van Kirlibaba zijn van te luttele pro porties vergeleken bij de afmetingen welke de voordeelen der Centralen in Walachije hebben aangenomen, dan dat ze ook maar als een symptoon van verandering in den huidigen toestand gezien kunnen worden. De overgang door het laagland van de Neajlovu hebben Mackensen's Donautroe- pen reeds geforceerd, dat wil eeggen dat deze troepen sedert ons laatste overzicht- van het Z.W. uit Weder 15 K.M. dichter bij Boekarest gekomen zijn, van waar zij nu nog slechts oen goede 20 K.M. verwijderd zijn. Op dit oogenblik is die vesting wel licht reeds bereikt. Het Roemieensche legerbericht meldt, dat de Roemeniërs aanvallen der Centralen in het Prahova-dal afsloegen; daar houden zij dus nog steeds stand. Ook de troepen die uit Kampolung verdreven zijn, bieden langs de Dambovita nog weerstand, terwijl ook het oprukkende Donauleger zijn tocht wiet zonder moeite voortzet. Van de. overige oorlogsterreinen geen 0p Zee. De duikboot- en mijnoortog. De Russische schoener „Heinrich" i (232 ton) en de Engelsche schoener „Chris- tabel" (175 ton) zijn d-oor ean duikboot in den grond geboord. De bemanningen, gijn gered. Het zeilschip „Behrend" (141 ton), van Londen, is in den grond geboord. De be manning is gered. De stoomschepen „Egholm" (1348 ton) van Kopenhagen, „Njaal" (Vl8 ton) van Kristiania en (naam. ontbreekt. Red.) van Bergen, zijn in den, grond geboord. Ook het Fransche zeilschip „Ausbert" is in den grond geboord. De „Marina", i Volgens een telegram uit Washington aan de „Associated Press" heeft de com mandant van de Duitsche duikboot, die de „Marina", met Amerikaansche passagiers aan boord, heeft getorpedeerd, verklaard, dat hij het schip had aangezien voor een transportschip. Dnitschland heoft de Ver. Staten verzocht den status van de „Marina" uit te maken, onder belofte van verontschuldiging en schadeloosstelling, indien het schip naar zijn aard voor aanvallen gevrijwaard had dienen te blijven. Bemstorff heeft gisteren met Lansing geconfereerd; waargchijnlijk heeft hij de regeering gepolst over de voorwaarden van een vergelijk. Naar verluidt heeft liet gesprek niet tot een resultaat geleid. Oostenrljk-Hongarlje. De laatste levensuren van Keizer Frans Jozef. In een predikatie,-die Zondag 1.1. in de hofkerk te Weenen werd gehouden, deelde aldus meldt de „Reichtspost" de eerw. pater Ko-flec eenige bijzonderheden mede over den dood des Keizers. ,,In den voor middag van den 25<m November, dus op den dag van zijn overlijden, aldus de gewijde redenaar, vroeg de Keizer uit eigen beweging om zijn biechtvader en ontving daarna met treffende godsvrucht de H. Communie. In den loop van den na middag nam de koorts in hevigheid toe, en de Keizer, die tot nog toe in zijn leu ningstoel gezeten had, verlangde tegen 6 uur naar bed te worden gebracht. Anders was hij gewoon, alvorens zich ter ruste te begeven, op zijn bidstoel een kort avond gebed te verrichten, ""doch op dezen dag ging dat niet, en daarom begon hij zijn avondgebed, gezeten in zijn leuningstoel; hij kon het echter niet ten einde brengen, daar de krachten hem begaven. Toen men hem naar bed geleidde, trachtte hij zich zacht daartegen te verzetten met de woor den: ,,Ik moet nog 'n weinig je bidden!" Bijna onmiddellijk daarop verviel hij Ln een sluimering waarbij hij tegen half 9 aseaar adem begon, te halen. Prof. Dr. Ort- ner, die op dit tijdstip aan de sponde van den hoogen lijder waakte, liet aanstonds dokter Kerzl ontbieden en beiden deden in allerijl dein hofkapelaan komen, die den stervenden keizer het H. Oliesel toediende. Keizer Karei. De Keizer heeft gistermiddag het presi dium van het Heerenhuis en een haf uur lal er dat van het Huis van Afgevaardig den ontvangen. Keizer Karei en keizerin Zita hebben Doniderdtagochtend in den Htofburg alle voirstefijke personen, die thans te Weenen vertoeven, ontvangen en 's imididags aAto bizondere afgezanten d'ie ter vortegen- woondiiging van hun monarchen en regee ringen de begrafenis van keizer Frans Jozef hebben bijgewoond. Bij de ontvangst van hot. presidium van het Huis van Afgevaardigden heeft presi dent Sylvester in een korte toespraak tot het keizerlijk echtpaar uiting gegeven aan de diepe smart over dén dood van keizer Frans Jozef. Tevens heeft hij den keizer en de keizerin onwankelbare trouw en eerbiedige toewijding betuigd De keizer heeft in zijn woord van dank de hoop uitgesproken dat het parlement zioh weldra weer tot vruchtbaren arbeid zal kunnen zetten. Tevens gaf de keizer uiting aan zijn hoop dat eerlang een eer vol!/! e vrede zal kunnen worden gestoten. Bejhia^ve met de presidenten heeft de keizer met de vice-presidenten gasproV.en en zich over de toestanden in hun kies districten laten inlichten. Tegen den vice-pres lent Pogacek, die in kolonels-uniform was zeide de keizer dat hij zeer gunstige berichten had ont vangen over het kranige gedrag van de Krainische landweer en hij voegde er bij dut de Krain zich in dezen oorlog zeer va- dccitondl.ievend1 heeft betoond. Het Lad hem daaróm genoegen daan het Krain- iche -17e reg. inf. tt .r.crrtien êschc-i- I>e keizerin Met zich op dé hoogte bron gen van de economische gevolgen ran den oorlog in de onderscheidene landen' der mona/rdhie. Bij het afscheid gaven de kei zer en de keizerin aan e'ili de hand. Engeland. Bevordering van de Engelsche nijverheid. De re-georing heeft bestolen tot oprich ting van een departement voor weten schappelijk en industrieel onderzoek, dat over ruime midldelen lean beschikken ten eindie onderzoekingen uit te voeren in 't hedang van de nationa'e industrieën. Griekenland. Griekenland en de mogendheden. De Atheensche correspondent -van de „Evening News" meldt dat vanmiddag Fransche mutrozen en Grieksche troepen op elkander zijn bcg-onnen te vuren. De Atheensche correspondent van de „Daily Telegraph" seinde Woensdagnacht (het telegram is met vertraging ontvan gen): De militaire conferentie in het hoofd kwartier van he tie legercorps, waaraan koning Constantijn heeft deelgenomen, heeft zich bezil gehouden met militaire maatregelen, wier uitvoering vanavond is begonnen. Het plan is met het geheele le ger met alle oorlogstuig nkar het binnen land terug te trekken om daar den gang leen de bemanning van de in beslag ge- van zaken af te wachten, en in Athene al- n>men vloot en de gendarmerie en de po litie achter te laten. De laatste drie nach ten zijn voortdurend geweren en ammu nitie in motorwagens uit Athene wegge bracht. De correspondent ran de „Daily News" seint d.d. heden: De-Grieksche regeering heeft te middernacht een kennisgeving uitgevaardigd, waarin «ij de bevolking met nadruk verzoekt zich rustig te houden. Een half uur later heb ik een menigte, waar onder vele uniformen^ dc bureaux van het Venizelistische blad „Ethniki" zien aan vallen. Er werden 30 a 40 schoten afge vuurd en in de buurt ontstond een paniek. Roemenië. De graan- en petroleumvoorraden van Roemenië. Router's Agentschap verneemt dat er blijkens een uit J.assy ontvangen telegram krachtdadige maatregelen worden geno men om al bot graan en de petroleum te vernietigen in het gedeelte van Roemenië, dat in onmiddellijk gevaar verkeert om den vijand in handen te vallen. Buitenlandsche berichten. Spoorwegongeluk in Hongarije. Gisternacht kwam de Weener sne/ltrein No. 3, met den van Boedapest komende Graces; peinsonemtrein in bertaing bij station Herezeg, tengevo'ge van een ver keerden wissetetand. Verschillende wagons woelen vernidlid, een .groot aantail personen gedood of ge wond. In den Weener snel tred n waren ver schillende hooggeplaatste personen uit Boedapest, die van de begrafenis van den keizer terugkeerden; doch het gerucht, dat de trein gevuld was met leden van het Maquakehuis en van het Huis van Afgevaardigden is onjuist. Nader wordt gemeld, dat het aantal om gekomenen bedraagt 66, meeirend eels sol daten. Er zijn 150 gewond, waarvan 60 zwaar. Exc. Ludiwig ThallOoczy, een Hon- gaarsch bestuursambtenaar uit Servië, die in den aaflojiwagen reed, werd gedood; zijn secretaris, een vrouwelijk familie.id en een eerste luitenant, die eveneens in den satonwagen zaten, blieven ongedeerd. De gewonden zijn moeren deeds in een ambulancetrein naar Boedapest gebracht. De oorzaak van het ongeval is dat ten gevolge van een te laat gegeven stopsein do sneltrein uit Weenen op den boemel- trein uit Grasz is gereden, waaibij ver scheidene wagens werden versplintdbd. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. Het S.s. Kediri Reuter seint uit Londen dat het s-s- ..Ke diri" gezonken is. (Het s.s. „Kediri", groot 3781 ton, be hoorde aan den Rotterdamschen Lloyil. Het schip was op reis van Batavia naar Rotterdam, en 11 November van Kaapstad vertrokken). Reuters bijzonderen dienst seint uit Las Pal mas van 3U November: Hier K-. het Nederlandsche - mailsbxup- SCnip „Kinajam aangenomen. liet Dericlir- te, dat het namiddag twee uur het Neder- landsche vrachtstoomschip „Kediri" had gezien, dat goor de bemanning verLaten was, met een groeten Duitschen onder zeeër langszijde. Een tweede onderzeeër van kleinere afmetingen kwam langszijde de „Rindjani". De Duitsche officieren stal den een onderzoek naar de scheepspapie ren in en gaven het mailschip vergunning zijn reis voort te zetten, oh der mededee- ling, dat de heele bemanning van de „Ke diri" aan land gezet was. Toen de „Kediri" het laatst werd gezien^ beschoot de onderzeeër het schip, dat 'zinkenden toestand was. De opvarenden van de ,,D o 1 f ij n". Heit Neid. s.s. „Minister Tak", gister avond van ITull te IJmuiden aangekomen, 'heeft aangebracht die geheele equipage, bestaande uit kapitein Eppfinga en drie man van den te Groningen thuisbehoore-n- den schoener ..Doffijn". Het vaartuig was, naar wij gemefid hebben, cp weg van ChriStiania naar Hartlepool met een la ding, mijnsfutten oip 20 Nov. in de Noord zee getorpedeerd. De bemanning werd la ter te North Shields getond. Bij aankomst te IJmuiden werd het viertal door militaire autoriteiten een ver hoor afgenomen, waarna het met de „Mi nister Tak" de reis naar Amsterda/m kon den ver vo'gen. De beschieting van de ,,K. I". (Officieel.) Blijkens mededee'ingen vin Hr. Ms. gezanten te Londen en te Parijs hebben de. Britsche en Fransche regee- iringen, naar aanleiding van een vertoog dor Nederlandscbe Regeering hare leed betuiging aangeboden voor de beschieting waaraan Hr. Ms. onderzeeboot „K. i" heeft blootgestaan van de zijde van een Fransch patrouillevaartuig en een Brit- schen hujpknuiser respectievelijk in de nabijheid van bet eiland Ouessant en in de Middell a nd^che Zee. Aangezien die Britsche Regeering om trent het gebeurde tot dusver slechts een voor'.oopig ondeivoek heeft, kunnen doen instellen, heeft zij zich voorshands moe ter. bepalen tot dp uitdrukking tegenover Hr. Ms. Regeering, van haar zeer groot leedwezen over dlit betreurenswaardige incident. De Fransche Regeering evenwel is in de gelegenheid geweest, een volledig rap port nopens het vool*.al in le winnen en heeft aan hare betuiging van leedwezen de mededeeJdng toegevoegd, dat de Fran sche minister van Marine in hot geval aanleiding heeft gevonden om aan den commandant van het betrokken patrouil- iievaartuig cenc terechtwijzing wegens diens optreden toe te dienen. Twee N cd e r 1 a n d a c h e sche pen to.t zinken gebracht. Men meldt uit Chrisüarria aan de >,Mfit)cf."', dat het Noorsdbe zeilschip „BetbflT ts IgrnfilLQiiaa&i,. bij Flffcketfjorid is aangekomen, op reis van Porsgrund naar Engeland, met oen lading mijnhout. De brik werd in de Noordzee door eien U- boot aangehouden, welke aan boord bracht 16 personen, zijnde de opvarenden van twee Nerïerlandsche zei'schep en. Deze waren door de U-boot wegens het vervoe ren van contrabande lot zinken gebracht De „Bethel" kreeg oiviers. naar Noor wegen terug te keeren Tijdons zware® rtomi ontmoette de brik een stoomschip en zette daarop de 16 gen: Men ver. Wegens het zware weder dreef de .Be thei" eerst naar de Enge'-sehe, maar ioor tegenwind kwam zij 'ater weer op- de Nooreohe kust en bereikte na li dagen reis Terndboflimen. Opvordering Scheepsruim t e. De Regeëring heeft thans 75 van a'le ruimte de.r vrachtschepen van de Stoom vaart-Maatschappij „Nederland", den Rotterdam-Che Lloyd en de Ne!. Stoom- vaat-Maat?iehiaipipij „Oceaan" gei-equirCord tot het aanvoeren der Indische producten die kunnen dienen tot voeding van rnen&ch en dier Voor hetze'fde diael is 25 v an ae ruimte der maitoohopen ordercL De vrij blijvende ?rheepFruimte zail be stemd worden tot het vervoeren van tlieev koffie, tabaik, kina en k ier.ere produc ten van de Indische markt. Naar wij vernemen, rt ian deze maatre gelen in verband mot de moeilijkheien die zich voordoen bij het betrekken der noodige voeden:-taffen uit Noord- on Zuid- AmerikaL „Hbl-d." De ko 1 c nscliaarsch te. In vertband met de kofenschaarsohle hebben de fabrikanten te Hengelo beslio- ten, met ingang van 4 dezer de werktijden op die fabrieken a'dus vast te stelllen: 's ano.igcns ha'.faoht tot twaa'f en 's mid dags van halfeen Uit 'vijf; op Zaterdag namiddag wordt ook gewerkt. De machi nefabriek. begint oma aoht uur. De dagbladen staan vol over gemeente lijke veiverfieningen, ten doel hebbende het steenko'en-verhruik te be paren. (Ter wijl wij dit schrijven zijn ons nog geen voorstelllen van B. en W. van Leiden be kend geworden, welke wij vandaag ver wachtten.) Al die verordeningen in andere plaat sen zullen wij niet oonmemoreeren. Wij willen onze lezers echter wel in kennis stel'en van de voorgest.e/lid'e verordening- in het naburige 's-Gravenhage. De commissie voor Strafverordeningen te' 's-Gravenhage heeft den Raad aange boden een ontwerp Raadsbesluit houden de vaststelling van eene verordening ter beperking van het gebruik van kunstlicht De commissie is van oordeel, dat ten aanzien van wink a's het zwaartepunt van de regeling gezocht moet womdem in do beperking bij de étalage-veiflichting. Do commissie acht liet gewenscht de Sfdlage- verlichting van de inwendige winkel- door den burgemeester ingewonnen ad vies, de eerste te verbieden na des mid dags 6 uur. Deze ontwerp-vererdcning bcpaa't dan in artikefl. 1, dat het, behoudens vergun ning van B. en W. verboden is, in winkel kasten ten behoeve van étatoges in wm- köls. of. A'oor rec'iame-doeleinden in of vóór wirtkeito na des namiddags 6 uur kunstficht te gebruiken. Artikel 2 bepaalt dat het behoudens ver gunning van den burgemeester verboden is: a. in koffiehuizen en andere inrichtin gen, waarin ge&agen wordon gezet, geen winkals zijnde, b. in schouwburgen, con certgebouwen en andeire gebouwen, .waar in openbare vermake'ijkheden worden ge geven. c. in hotells en logmenten, na des namiddags 7 uur meer gas- of eectrische lampen le gebruiken of meer e'ectrischen stroom te verbruiken dan naar het o:a*'ieeU van den burgemeester, blijkent- openbare kennisgeving, noo-Hg is om een voldoende verlidliting tc varzekej-en. Verder beavit de onl worp-vcrordcning o. m. nog een bepaling om I-ogen lo gaan hel verlbruik van gas en f4l<v-.tris?hen -stroom voor reclamedoeleinden buiten lc- bcuwen en in andere gebouwen dan win kels. Uit de metaalindustrie. Aan den minister van Landbouw, Nij verheid en Handel werd oen adres gezon den door de Lande.'ijke Federatie van fMetaafbeweiriker©, domiei'üe kiezende West-K ruisliade 85c, Bo! trnkira, waar ia gezegd word-i, dat mei bot oog liet dreigend gebrek van verschiftende niaJ.e- riaJen als: ijzer, staal en steenkool, v*wa: het gebruik in ere motaai-indihsdrie hier te lande dc nrvoge.lijkfcrid bestaat, dot Iviar il oor val en <>i-7.cr vukgenoaton tot wenic- loouheid gcs'loerr.d worden. gelet oj) de feiten, dat rools aan eenige inriohlii'.ei u ceil beduklcnd aantal werk lieden ontslagen aüsmodte bet groote aantal BeflgiarfK e® Engelsche geïnterneerde®, welke in 4» co metaaAutdustrie weirtaeara wjn gm- eteW»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1