25 buitenland. De Oor!og. binnenland!" JAARGANG No. 2172 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. latere. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT EIKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POUS Ongevallen-verzokerino Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 oer taal. Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent bij vooruitbetaling. a nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7V2 cent ZATERDAG NOVEMBER 1916. De ADVERTEST1EPHUS bedraagt van 1-5 regels 0.75, elke regol meer 15 cont Ingezonden mededelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (ge»» Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent nummer bestaa uit vier Sen en het geïllustreerd idagsblad. De bevrediging. paladijnen voor de openbare school linkerzijde 'zijn 't met elkaar niet De een wil dit,de ander dat, dodh het zijn voornamelijk de heeren (no. 1), Otto, De Miinaflft, Visser trachten de bijzondere in de schaduw te stellen van de die het troetelkind van de re- >g moet bl ij ven! Ze willen in i gemeente een openbare school, zij kunstmatig door de regiering leven geroepen, en stellen voor, bijaond'er onderwijs aan gelijke van deugdelijkheid inoet voflidoen, iet openbaair, waardoor het laatste geplaatst op den handelaar, ter van al wie in de duisternis van a;l die (met andere woorden) in de opvoeding hunner ■en een woordje tvi'ilen laten mee- !n! i die „dieuigdeTijkibeid" tian ons bij- onderwijs betreft wij zullen de tiijn om te verlangen, dat de zich daarmee niet zal bemoeien, aat, die het fonderwij© bekostigen (eft daar recht op tin wij vree- jat recht in Hie pr act ijk geenisains! aanvaarden alleen het toe- den Staiat, zooals de regeer in g werk voorstel luidt: „Do i van deugdelijkheid-, aan het gehoed, ideeile uit de openbare kas te bekos- Hiderwijts te steden, worden bij 3e met iriadhtn eming. voor zoo- t bij'Zionder brr'd erwi j© betreft, van van richting." En wij wenschen dat het hijzonder onderwijs offi-, ul wiorden aangeduid als de naaper t openbaar, wat hot Unie-1 liberate heeren Eerdmons Murad't gedaan voorstel, hetwelk bijzonder algemeen vormend onderwijs, wordt naar denzelfden (af als het openbaar algemeen w- onderwijs uit de openbare kas indien het aan de eischen wan en inrichting voildioet, voor lager onderwijs bij de tv et I Nolens heeft het gisteren getuigd: sprekend in den geest der rechterzijde zuflk een acihter- van het bijzonder onderwijs wij nooit. I wij geltooven, dat lie verlangens nheer Eerdmans c.s. in rle practijk' verweizenlijikt zuüilen worden! De toe gevoerde discussie geeft ons stet- diat. de bevrediging er komen in weerwil van veel klein ge!sputter. Is men in het Kamerverslag kan le pelt de Ministerden vorm van het vermelde regeeringsvoorstel ge- p, Met deze tactisch-bedachte veran- zal ongetwijfeld de rechterzijde zich pen en de paladijnen voor de open- phool zich wel moeten vereenigen. Fransche mailboot vermist. - Ite troepen trekken in de Dobroedsja en Donau. - De strijd in Walachye. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Roerneniërs blijft het slecht gaan in ach ij e. Thans melden het Duitsche stenrijksche legerbericht, dat de troe» Von Falkenhayn de Alt hebben be- j De Duitsche en Oostenrijksch-Hon- phe troepen welke Or aio va hebben hebben dus de richting van mai'sch, na die inneming, van het het 10. veranderdl en rukken dus js den spoorweg CraiovaCastesti Alt, (in rechte lijn p,l.m. 40 K.M. .iova, op. Uit het N. dalen andere van F.affkenhayn fangs het Alt- 'eneens naar de vlakte van Wala- De laatste berichten uit Weenen pijn over deze actie spreken van de ping. van fkaueni; maar Roemeen- [bcriohten noemden sedert al Suici waar langs de Alt gevochten Uit het laatste OostenrijKiSohe le iüht Heeren pA'ij dat de Roemenië r© omgevingvan Raimnicu—Va'lcea weerstand blijven bieden; tot daar per is dus de coilibnne der Centrallen, F uit den Rooden-Torenpas is bin- vallen, langs de AH gevorderd. nverigens 'die opmairsch in de ridh- de Alt voor de Roe/mieein&che koe- pen, welke de eigenlijke Alt-coConne tegen trachten te houden, beteekent, laat zich begrijpen. - In het Roemeensche legerbericht vinden wij een gedeeltelijke brkenning van den opma/rsdh en de mededeefling, dat de Roe- meensche troepen voor overmaohtige strijd krachten der Centralen naar den linker oever van de Olfetu fe-en riviertje tusschen de Jiuil en de Alt) teruggetrokken. De troepen welke de Cerna zijn overge trokken, hebben, naar de Duitsche gene rale Maf bericht, Turnu Severin genomen, het eerste belangrijke station aan den spoorweg Onsowa—Craiova, pil.m. B5 K.M. van de grens, terwijl ook Orsmva door de Centralen is vermeesterd. Het Duitsche legerbericht brengt be langrijk nieuws uit de Dobroedsja. Het md'idt n.l., dat troepen van d'e leger groep Mackensen op Verscheidene punten over den Donau zijn getrokken. Nadere bijzonderheden worden evenwel niet ge- rr.eild. Ook het Roameensche legerbericht meüdt weer eens iets, en wel het bezetten der derpen Ghelengic, Dazarli, Ester Paiatzmic en Taaaul dloor 'de Ru ssi ach-R o ©meien ach e troepen. Plet laatste dorp ligt ten Noor den van het meer van denzelfden naam en 25 a 3Ci K.M. ten Noorden van Con- stant.za; de ganscbe rij ligt in het Oosten van de Dobroedsja. - In Macedonië, op den rechteroever van de T&jerna, veroverden de Serviërs gedurende hun opmarsch naar het Noor den liet dorp Bui emir ca; tegenaanvallen der Bulgaren mislukten. Ten Westen van Monastic vorderden He Italianen; zij na derden MisopoM. Van de overige oorlogsterreinen zijn geen gebeurtenissen van belang te vermelden. 0p Zee. De „Britannic" niet door een Duitsche tiuïkbaot getorpedeerd. a uit Berlijn gemald; In heet door een Duitsche duikboot"'"?!1!0 grond horen Aan het hospitaailschip „Bri tannic" gekarakteriseerd alls een daad van •cnmenischelijfce barbaaïscfoheidi, in strijd met tiet volkenrecht. Tegenover deze uitspraak wordt gecon stateerd1. dat de „Britannic" niet door een Duitsche duikboot in den grond is ge beerd'. Engelsche mailboot vermist. De Engelsche Admiraliteit maakt bekend dat de Engelsche mailboot „Rappahan nock" op 17 October uit Halifax naar En geland is vertrokken en dat er sedert niets meer van het schip is vernomen. Volgens een officieel draadloos bericht uit Berlijn van 8 November is het schip in den grond geboord. Tenzij officieren en be manning, 37 in getal, aan boord van de duikboot zijn opgenomen of naar een an der schip zijn overgebracht (voor zoover bekend i9 geen van beide geschied)valt eir niet meer op te hopen dat.het schip in veiligheid verkeert. (De „Rappahamnock" meet 3871 ton bruto en behoort aan F urn ess Wit-by Co. te Liverpool. Red.) Nog een Engeloch hospitaalschip gezonken. Naar de Engelsche Admiraliteit mede deelt is 'het Engelsche liospitaalschip „Braemar Castle" (6318 ton, van de Union Castle lijn) dat met gewonden op weg was van Salonilci naar Malta, in het nauw van Mykoni (Egeïsche Zee) op een mijn geloo- pen of getorpedeerd. Alle man aan boord is gered.. België. De Koning verleent gratie. Wij lezèn in „Vrij. België": Na' de wreede beproevingen van Luik, Namen en Antwerpen, wa-,s Koning Albert, in zijn hoedanigheid van opperbevelhebber van 'het zoo ti-wa/ar getroffen Belgisch le ger, verplicht een tijizeren tucht in te voe ren, fom het moreel van den troep hoog te (houden. Met buitengewone rtrengheid werd het minisfe vergrijp gestraft en tioo kwam het, dat vele soldiaten, liie in ge wone omstandigheden slechts een lichte straf ziouden ppgelioopen hebben, geduren de de roemrijke IJzerdagen tot vijf of zes jaar dwangarbeid Werden veroordeeld. Zij werden te Fresnes opgesloten. Heden, nu het leger opnieuw krachtig is eameu gesteld en van een goeden geest door drongen, bestaat er geen gevaar meer fcich genadig te toonen. Af en toe worden dan ook groepjes veroordeelden vrijgesteld. Onlangs nog een 1150 ineens. Niets was roe render dan de geestdrift, waarmede zij hun gevangenpak verwissefiien voor hen nieuwe uniform, onder (\weike zij a,.an den IJzer Be Duitschers zullen Ie 'lijve Igiaan. Te Le Mans ontvingen zij hun nieu we uitrusting fonder dén kreet: „Leve de koning!" Van Le Mans worden de Vrijge- ote'irJIen rechtstreeks naar tie frontlinie De wegvoering van Beigen. Minister Vandervelde,, voorziittej van het internatiionaafl. socialistisch bureau, richt tot dit bureau een protest tegen de wegvoering van Belgen naair Duitschüand. Na gewezen te hebben op de TOrsohilIfiein- de protesten, die de Belgische regeering reedia heeft verzonden, zejgt Vandervelde dat het Kr om gaat het Belgische proleta riaat te redlden. Ik doe een beroep' ein digt hij i— op ,die leden van do Internatio nale cp do onzijdiigen, op de oorlogvoe renden, en lien die met ons strijden en zelfs op hen die tegen ons strijden, want ten fefot.te en ondanks alles zijn het toch socialisten. Van Duitsahé zijde wordt aan het Haag- sche Correspondentiebuieau uit Brussel haar aanJleiding van die .verwijdering der werk'.oozen uit België het voKigende mede gedeeld: Irjrincipieell worden Mechts zij, die zon der werk zijn verwijderd. Indien enkele vergissingen mochten voorkomen, dan dragen de Beülgische gemeentebesturen daarvan de schufid alls rij weigerachtig blijven ambtelijke lijsten der weikloo-zen saam te stellen. Desniettegenstaande is er reeds voor gezorgd geworden, dat in Bel gië werkzame larbeiders, die bij vergissing, a""s gevolg van de tegenweikirig van d'e burgetmeesiters naar Dim'sicfend oiveiige- bracht waren, naar België kunnen terug- keeren. De werkitoozen worden" in Duitschüiand 'niet. tot oioafiogsarbeid gedwongen. Wat het. door Reuter verspreide telegram van de .„Chicago Dai/'y N|ws" over d'e ge beurtenissen in België bereft, valt op te merken dat de verhalen van Moedige bot singen en van familielede^' die zioh vóór de treinen Werpen, van 1/fgin tot eind ge logen zijn. Zoolang He naam 'waden bewusten Amerikaanschen kocipmp 't van wien deze niét bekend gemaakt wordt, nvoet f den. koci-t Duitschland. Groote uitwisseling van geïnterneerde burgers tusschen Duiischtand en Frankrijk. De onderhandelingen over de uitwisse ling van Duitsohe vn Franscllie g-eïnter- rieerde burgers hebben, naar het Wolff- bureau meldt, tan beslag gekregen. Het betreft'ditmaal biet minder dan 20.000 per sonen 'rlie uitgewisseld zullen worden. Den 4den December zial met huri vervoer een begin gemaakt worden. Oostenrijk-Honciarije. Het overlijden c/an keizer Frans Jozef. Ook Donderdag zijn behalve, leden dei' (keizerlijke familie tall van andere persoon lijkheden op het kasteel te Schönbrunn verschenen om het dijk van den keizer te zien. Gisternacht is ttoer den medailleur prof. Marsohall het doodenimasker van den kei zer genomen. Daarna heeft de balseming van het lijk plaatsgevonden. - Vervolgens is 'het vorstelijk t ijk in den g^la-uriifoim van maarschalk gekleed en in een met zwart fluweel bekleede kist gelegd, die daarna op een katafalk geplaatst is. Voor dat Maandag de p\-ei'brenging plaats heeft, wordt de fhuweélen kist in een metalen kiel geplaatst, waarna het lijk in het bij zijn van de keizerlijke familie wordt ge zegend. De parlementaire vertegenwoordiging der Ukrainiërs heeft gisterochtend een rouwzitting gehouden. Hoofdman Roma- iiezuk herdacht met innige erkentelijk heid de verdiensten van den overleden keizer voor het Roetheensohe volk. Een te legram van rouwbëklag is ahn de keizer lijke kanselarij verzonden. Kardinaal Skrbensky heeft uit naam van Be te Weenen vergaderde bissch'op pen een herderlijken brief aan dé diocesa. nen gerioht, waarin diepe smart over het sterven van keizer Frans Jozef wordt be tuigd en de nad-ruk gedelgd op de welda den, door den overledene bewezen aan de onderdanen van alle kroonstaten, die hem even na aan het hart lagen. De brief be loogt verder dat fleze oorkig den vredeilie- venden keizer en zijn onderdanen is opge drongen cn dat daarom alle volken van Oostenrijk trouw en offervaardig zullen blijven tot een gezegende Vrede nal zijn bevochten. Hun belofte van trouw fcij drie- leiaig: trouw aan het heilige katholieke g.e- 'ioof, trouw aan het keizerlijk huis en aan het vaderland en vertrouwen op God's wa ken over Oostenrijks lot. De herderlijke brief besluit, met tien in- r igen wensch dat het 'den nieuwen keizer vergund rnogo zijn, spoedig den vurig ter- langden. hedübrengenden wede verwezen lijkt the zien, om wenks komst Fixms Jozef heeft ^yfoeden.. In *iet sterfvertrek van Keizer Frans Joseph. De correspiond'ent Aran het „Berl. Tage- biatt" te Weenen schrijft: In zijn slaapvertrek, tie zoogenaamde „kamer" van het slot te Schönbrunn, is keizer Frans JToseph overleden. De trap, die naar de eerste verdieping voert, komt uit in eon voorvertrek, waarbij de ver trekken des keizers zich' aians/l.uiten. iDoor de witte antichambre tin de eersite en twee die werkkamer komt men in He sterfkamer des keizers. Aan de sponde des keizers Knielen bid dende priesters. Leden van het huis Habslburg, !i<o'"beambten en hoogwaardig- heidsbekJleeders zijn in de overige vertrök- keu bijeen. Thans om middernacht rust de Keizer ri,og, gelijk hij gestorven is, op rijn een voudig bed. Het is in tien hoek van het niet te groote vertrek. Boven het Led hangt een beeltenis van keizerin JS'i«aheith; een reeks fotografieën van kinderen en kleffikinderen ties keizers bedekt dé ove rige Wanden. Een sneeuwwitte dioek om hult het bed. A'l'ieen het gelaat de© keizers is zichtbaar: stil en vredig^ d'e trekken slechts weinig veranderd. Kort voior den dood vroeg iemand uit de omgeving van den keizer aian den zieke: „Wat beveelt Uwe Majesteit voor mor gen?" „Om half vier zat ik weer opstaan", zeide de fctervende keizer. Het waren zijn laatste woorden. Frankrijk. Frankrijk bezuinigt. De ministerraad heeft, gevolg gevend aan tien wensch van tie openbare meening, die met toenemenden aandrang vraagt om een politiek van bezuiniging en afschaf fing van alle nu.tte'Jooze weeilde, besiloten een n'antal maatreg^en te fnemen, welke achtereenvolgens bekend .gemaakt zullen handel heeft otil ic bokand ge- maakti. dat de verkoop van vleesoh' e"ke week gedurende twee achtereenvoigende dagen gestaakt zal worden. Een dezer da gen zal Vrijdag zijn, pm den Katholieken niet nöig een onthoudingsdag op Ie leggen. De rindiere dag zal dus Donderdag rijn. De bladen wijzen er op, Wat deze maatre gelen Vooral van zedelijke strekking zijn L?), want, uit economisch oogpunt beschouwd, böhoetidie Frankrijk niet bang te zijn, gebrek aan vleesch of laan meel te krijgen. Engeland. Geen vrede. De „Times", in een bespreking van de vliegers voor den vrede, die Duitschland in 'Amerika oplaat, zegt. dat dit, ge ijk zoo veel meer in dezën oorilog, een onhan dige Duitsche navo'jging is van het gelief de dievies van Napoleon. Duitschland heeft-, evenals Napoleon, een vrede noodig, die hem de suprematie over Europa l/aat, rmaar wij en onze bondge- nooten zijn volstrekt helsloten, Duitsch- liand dien wede nooit te-geven. De vredieisjvoorwaarden van de gea'Jieer- den, door Asquith in het begin van den oorlog geformuleerd!, zijiv telken© weer herlhaald. Zij zijn nooit veranderd en zijn aangenomen, goedgekeurd' en gesanctio neerd dioor aïe bondigenooten. Op het oogenblik is er biet de fainste grond om over vrede ;te piraten. Het „Journal", sprekende over het be richt, dat tile Engelsche ministers voorne mens Kijn, het land door te trekken, en redevoeringen te houden, zegt, dat dit be sluit is genomen in rverband met de kracht van de Openbare meening in Engeland, die een 'energieke Voortzetting van den oorlog eisclht. Italië. Z. H. de Paus niet «aar Bpanje. Op grond van inlichtingen, untvangen uit het. Vaticaian, s,preekt de „Reichspiort" de weer opnieuw circuleerende berichten te,°en over een gedwongen vertrek van Z. H° den Paus haar Spanje. Het Wad. weet overigens met zekerheid te verklaren, ti'at een dergelijke uitnoodiging van de zijde van tien koning niet is ontvangen. Verschillende oorlogsberichten. Geen vrouwen-afdeelïngen. Om in het. gebrek aan wagons op de (Pruisische ispooirwegen te voorzien, zullen de tvrou- wen-afdeelingen in fj^ treinen warden af geschaft. Suikerkaarten. Het comité voor d'e suikerve<rdeei'.ing in Frankrijk' heeft voor gesteld, een suikeikaart in te voeren. Eieren. In Duitschland wordt het ptubliek erop vootbereid, dat tengevolge van den verminderden inwer uit cle neu trale landen, doordat Engeland de leve ring meer tot zich heeft getrokken tin dcoaylat voor het leger steeds weer noodig i-=, de verstrekking van eieren nog mear mg^roonpen aal moeiten worden'. In de eerste^ plaats zail voor de zwaarwerkendfe mduistinearbeiders Booveel miogalijk ge zorgd worden^ maar ook voor hen zal het rantsoen verminderd moeten worden. Een aardig sommetje. Het „Joumai of Uommerce" deelt mede, diat de Ver- eenigde Staten sdncEs Januari 1915 voor 1617 millioen dollar oorlogsmateriaal aan de (Entente leverden. Petroleum. Te Kopenhagen wordt de voorraad' petroleum krap, vooral he* ©ooi't,^ Uiat voor petroleumkachels wo-rdt gebruikt. Men hoopt nu van tie Engei- sohen gedaan te krijgen, Hat ze wat meer petroleum voor Denemarken doorlaten. Buitenlandsche berichten. De Croethertegin-Mceder van Luxembourg, t De groothertogin-moeder van Luxemi- bmig is gistemadht half <lrie In haar hasteel te Kunigsitein (Pannar) overleden. Groothertogin Maria ftnna van Luxem burg, een prinses van Bnag-anzo. infante van Portug-al, werd in H861 geboren en huwde in 1893 niet Wilheöm van Nassau, toen kroohprine van Luxambuiig,) Nederland en de Oorlog. Wat iedereen in den lande moet weten. Onder boveustaanden titel ontvingen U' dloor middel van het llaagsch Ccirre©- prndentiebui"eau een artikel van den Mi- f.'Ster van Landbouw, Nijverheid tin Han del over de rol, die de landbouw~m dezen crisistijd speelt. V '1' 1SS Eén d'er Belgen, geai-resteerd. in verband met tie reedis gemelde spionnagezaiak te Vlissdngen, is gisteren ter beschikking van de justitie te Middelburg gesteld. Blijkbaar is deze spionnagedienst een wijd vertakte, althans de politie gaat nog steedls- dfoor met arrestaties en huiszoekin gen. Heden is weder beu Bel'ig, tijdelijk te Aardlenburg wonende, aan de politie te Vl'issingen pveigegeven. Wij vei'nemen, dat nog meer arrestaties te wachten zijn. De steenkol e~n nood. Naar het- „Hbld." verneemt, zal in een nieuwe circulaire van de Regeering aan de burgdmeesters krachtig op zuinigheid! bij het steenkoilenverbruik worden aange drongen. In overweging wordt gegeven over te gaan tot een vervroegde uiting van winkeês en koffiehuizen en- verder prijsveriitooging van den gasprijs boven verbruik \nan /een bepaald minimum. Aan de ciroulaire .wordt de mediedee.ling toegevoegd, dat geen rekening kan wor den gehouden met de aanvragen om steen kolen van gemeenten waar deze /.uinig- héidismaatregelen niet worden toegepast. Bespoediging e t e e n k o 1 e n- ve-rvoe r. Naar men on© tmededeelt, fe door de di rectie der S.S. de voCgende oirde-r uitge vaardigd: „Wegens dreigenden steenkotennood i© het- dringend noodig, dat al het anoge'.ijke wordt gedaan, om een spoedig gebruik der open wagens te bevorderen. Aangekomen beladen wagens kolen moeten du© ten spoedigste op de 'lostijnen worden geplaatst, "om ten spoedigste te worden gelost. Ledige wagens zijn met den meesten spoed maar de mijnen terug te zenden, terwijl de geladen wagens op dezjeifide wij ze zijn t-c behandelen voor het bereiken hunner bestemming. Alle personeel moet met de meeste zorg hieraan medewerken." „Ctr." Klompen. Ten einde het mogelijk te maken, dat in' de behoefte aan klompen hier te lande te gen niet te hoogen prijs kon worden voor zien, is door de regeering bij Kon. besluit van 5 Oct. j.l. (St.bl. no. 465) een verbod tot uitvoer van deze artikelen uitgevaar digd. Hierdoor zou de geheele productie aan klampen voor het binnenland beschik baar blijven en derhalve mocht verwacht worden, dat klompen tegen billijken prijs zouden worden aangeboden. Echter is de ze verwachting niet bewaarheid, zoodat blijkbaar door enkele personen voorraden klompen worden vastgehouden, in de hoop, dat te eeniger tijd eene vergunning tot uit voer van dit artikel zou worden verleend en dat dan tegen hoo'ge prijzen in het bui tenland een afzetgebied zou kunnen wor-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1