18
BUITENLAND.
De Oorlog.
i JAARGANG
No. 2166
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
rtaal. Franco per post f 1-80 per kwartaaL
Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent-
kwartaal, by vooruitbetaling.
mderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7V2 cent
ZATERDAG
NOVEMBER
I9I6.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels 11.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Grooto letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verbuur, Koop- en Verkoop (9e0D
Handels-Advortentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
nummer bestaat uit drie
iden en het geïllustreerd
ndagsblad.
De Vrouw in het Parleme; t.
in art. 80 van de Grondwet de muge-
eid geopend, voor den gewonen wetge-
om liet actief vrouwenkiesrecht in
oeren de mogelijkheid slechts in
84 is elke Nederlander, dus ook de
welijke Nederlander, verkiesbaar ge-
voor de Tweede Kamer, waarmede
het p a e s i e f vrouwenkiesrecht is in-
-erd.
§3 ij moeten eerlijk getuigen, dat wij ons
e argumentatie van den heer De Sa-
i Lohman, die zich in een amonde-
itegen de invoering van het passief
renkiesirécht vernette, niet heel en
iunnen vereenigen. Dat de invloed van
fouw, als zoodanig, in de Tweede Ka-
bij de mannen zal onderdrukken de
e 1 ii k e overwegingen, noodig voor
lernen van besduiten, noodig voor don
ligen wetgjevenden. arbeid wij
jjfelen het! Terecht 'meukte een af-
ardigde uit de linkerzijde op, dat
sen, met zulk een ziekelijke zwak-
in het parlement niet op hun
is zijn. Een juiste opmerking
aarom mogen, dunkt ons, dezulken
als maatstaf dienen bij de beoordeeling
liet vraagstuk, of er al dan niet vrou-
ia het parlement kunnen worden toe-
jen. Wij zouden hier tevens aan kun-
toevoegen, dat ook vrouwen, wier aard
lillllj anig is, dat zij door liet „vrouwelijke"
ied zouden trachten' uit te oefenen, uit
j >arleinent moeten worden geweerd als
urabsoluut ongeschikte en volkomen
Lardige elementen.
waren vijftien voorstemmers voor het
S?Va"i!-Wi&pft"eirnstóe';
ir heel goed mogelijk, dat ook die vijf-,
ïoorstemmers het niet allen met de
rermelde argumentatie van den heer
aan eens waren.
heer Lohman ontwikkelde echter nog
ader argument, n.l. dat een directe
iarae aan de politiek strijdt tegen de
ir, den aard, het karakter van de
r. -En dit argument, hoewel in het
g des heeren Lohman niet zóó op den
irond tredend, spreekt duidelijker tot
en heeft misschien ook meer invloed
lop degenen, die voor zijn motie stern-
een directe deelname aan de politiek
it tegen de natuur van, de vrouw er
'1, wat deze stelling zou kunnen Mus-
si. Verbeelden we o-ns b.v.dat er nu
it kiesdistrict Haarlemmermeer ook
vrouw op de groslijst voor het candi-
:hap voor de Tweede Kamer had ge-
De mannelijke candidaten hadden
ruggen, breed genoeg, om de we-
aardigheden der gevoerde verkiezings-
te torsenMaar als er 'ns een vrou
we candid aat was geweestDoch
ij slechts heel terloops opgemerkt.
passief vrouwenkiesrecht i s aange-
misschien ook wel", omdat vele
het inconsequent achten dit te ver-
im, nu toch reeds de deur voor het
I vrouwenkiesrecht is opengezet!
ij voor ons vreezen van deze nieuwig-
in de naaste practijk geen na-
ge gevolgen. Wij .zijn er zeker van,
het Nederlandse!) e volk te nuchter
't, dan dat we nu eensklaps ©en wed-
jcl van vrouwen naar het parlement zou-
krijgen. En een enkele daartoe ge-
k t e vrouw bij een passende ge
leid in de Tweede Kamer gebracht
«n uitzondering zou toch ook
•n strijd kunnen worden genoemd met
algemeen en regel, welke voor de
der vrouw andere terreinen aanwijst.
I strijd in Zevenburgen. Het
lil van Polen. - De „Deutschland". -
neutrale zóne in Griekenland.
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht.
t het W e -3 t e 1 ij lc oorlogster-
II is op het front ten Noorden en ten
pn van de Ancre zoo goed.' als geen
6 ""kring voorgevallen,
j 'officiedie beridhten dei' tegenstanders
°tet elkander in strijd voor zoover het
forp Baauoourt betreft. Ligt het bin-
de Engelsdhe of binnen de Duitsdhe
iejgetóbSEtóW de& Duitscjbei^ zógt
o. a.: „tejgen den avond deden de Engel-
schen een aanval op Beaucourt; de aan
val mislukte". Haig mcUdt: „de Engeèschen
bradhten hun front vooruit van Beaucourt
uit" en verder: „hevig Duifcsch granaat-
vuur tegen Beaucourt". Het raadselach
tige in deze med'edieëlingen overigens
zooais men weet niets ongawoons in de
communiqué's zal wel spoedig, door de
berichten welke volgen, worden ^weggeno
men. Een kradhtige aanval der Dui tochers
noodzaakte den Engelsdhman een stuk ter
rein hij den heuvel, mn Warlienoourt te
ontruimen. Dat zal dan de Engetische stel
ling zijn, welke najar die Dui tochers mel
den ten O. van Le Sars, oip den weg van
Fiers naar Thid'Jod, door het 5e regiment
giwiadieris van die garde „gezuiverd" Is»
welke „zuivering" tevens een buit van 5
machinegeweren irihieM1.
De Fransdhiem melden, dat zij de Duit-
schers wederom uit SaiLMsaJl hebben ge
worpen. In het Duitsche Jegerbericht heb
ben wij tevergeefs naar een bevestiging
van het Frans'dhe bericht gezocht. VoCgens
'het Duitsche bericht vie'en de Franschen
daar weft aan, maar behaalden zij geen
voordeeten.
In het Oosten blijft nog steeds het
Zevenburg-se iie front al onze
aandacht vragen. De laatste legerberiohten
der Centra'en voooiapeT'en voor de Roeme-
niëns weinig goeds en wekken den indrink,
dat het verziet der verdedigers minder
hardnekkig wordt. Ten Westen mn den
PredieaJl-pas braken zegt het Ooetenrij'k-
sche 'legerbericht de Duit-sdh-Oostenrijk-
sche troepen door' de Roêmeehsche linies.
In het Noorden van Walachije neemt de
strijd voor de Centra'en eveneens een gun
stig verloop; 2000 Roemen iëns werden daar
o,p een ciag bij de verschil,':ende gevechten
gevangen genomen. Naar een officieel be
richt uit Berlijn meldt, biedt hier de Roe-
in eensche buigerbevol'Jkmg gewap enden
tegenstand1 tégen het oprukken der Cen
trale troepen. In de omgeving jyan den
"geleden de invallende tree-
per over de grenzen teruggeworpen wer
den, bestormden de Beieren nu met goed
gevolg den top van den Rumcul, en be-
hlelden dien tegen tegenaanvallen. Ten
Zuiden van de Szcerdoefkpas ontruimden
de Roeaneniërs het dtomp Tergu-Jiu aan de
rivier de Jiu. Dat plaatsje ligt ongeveer 20
K.M. ten Z. van de grens bij genoemden
pas.
Van de overige fronten verdient alleen
de actie der Engefl/schen inMacedpnië,
n.l. de verovering van Barakjli en de ver
drijving van de Bulgaren uit de dorpen
Proserik en Kumüi, vermelding.
0p Zee.
De „Deutschland" vertrekken.
De Duitsdhe hiandeflisdiuikhoot „Deutsch
land" is gister tracht om half twee van
New-Londön (Connecticut) vertrokken.
De „Deutschland" vertrokken en weer
teruggekeerd.
De persbarkas is te New-London terug
gekeerd. na de „Deutschland" tot buiten
gaats te hebben gevolgd. De frandeOsdluik-
fooot is het laatst gezien, terwijl ze met een
sn'ellheid van 10 knoopen aanstuurde op
Montauk Point, nog steeds dioor s'ecpboo-
ten vergeoeOd. Haar bemanning beiant-
Avoordde de herhaalde groeten niet. Het
getij was bij uitstek gunstig. Tegen 2 uur
naderde de „Deutschland" de monding
van d!e haven, een dleejpboot voorop, een
tweede ei* achter aan. De Amerikaansehe
kruiser „Colliuimlbia" lag ter hoogte van
Eastern Point vóór anker en liet zijn zoek
licht spelen over de buitenhaven, "met het
doel, denkt men, cum de omijdiig/heidsbes
pajlingien te handhaven. De „Deutschland"
a oer den kruiser om kwart voor tweeën
voohbij. De Columbia" em andere, voorbij
varende schepen lieten hun zoeklichten
op haar spelen en gaven stooteiï op de
stoomfluit.
De waarde van de ladling der „Deutsch
land" wordt op 2 mülioen dollar geschat.
Ze heistaat hoofdzake' i]k uit ruwe rulbber,
nikkel, zink, baren zilver en verscheidene
zakken gezantschapsipost.
Nader wordt gemeflid. diat de „Deutsch
land" gisteiiochtend 'om kwart over vijven
in de haven is teruggekeerd. Zij heeft een
aanvaring gehad met een der begeleidende
s'.eepbooten, die gezonken is. Zeven man
van de sfteepboot. zijn verdronken. Omtrent
die schade van d'e „Deutsohland" is hi ets
bekend.
Noorsch schip opgebracht.
Het Noorsche s.s. „Fritzjoer", met een
lading hout van Noorwegen naar Enge
land bestemd, is door een Duitsch oorlogs
schip aangehouden en als prijs naar Ham
burg opgebracht.
(Een Noorsch s.s. van den opgegeven
naam kornt in Lloyds register niet voor.
Vermoedelijk is of de „Fritzöe", of de
„Frithjof" bedoeld. RecL)
De duikboot- en mijnoorlog.
Hö Kngeiache 14199
ton) en het Deensche s.s. „Tberese" (1333
ton) zijn in den grond geboord.
De Deensche op Amerika varende mail
boot „Oscar II" heeft op reis van New-
York naar Kopenhagen vijf Engelsche ma
trozen, die in een reddingboot ronddreven,
gered. Zij waren van den Engelschen schoe
ner „Earl Kitchener", die door een Duit
sche duikboot in den grond was geboord.
België.
Vliegeraanval op Oostende en Zeebrugge.
Naar de Britsche admiraliteit meedeelt
hebben marine- en zee vliegtuigen gieter-
ochtend een ges'-.aagden tocht naar Oosten
de en Zeebrugge gedaan en met goed ge-
vólg een gnoiote hotervedheid bommen op de
hon-ens en de daarin liggende schepen ge
worpen. AlLe vmegtuigeu zijn behouden
teruggekeerd.
Vliegeraanval op Munchen.
Officieel deelt het ministerie van oor"og
mede: Gistermiddag om een uur verscheen
beven Munchen een vija.ndeüijike vlieger,
en wierp 7 bommen, die echter slechts ge
ringe stoffelijke schade aanrichtten. Men-
sc-hen zijn niet gedood. De vlieger is in
westelijke richting weggevlogen.
Frankrijk.
De tusschenkoinst des Pausen.
Dezer dagen werd (reette gemeldt, dat
door bemiddeling van den H. Vader ver
kregen was. dat de grawn der op Ga.T.i-
pcli gesneuvelide Fransche en Engelsche
ewDi'diaten ongeaomoncten zouden behouden
blijven.
De kandinaai-aartslbieachop van Parijs
heeft nu van den kardinaal-staatssecretaris
Gasfparri een schrijven ou^tvangeriwaarin
bo ven ver roe'd beiricht bevestigd wordt.
Kardinaal GaapanT vecmeldt daarbij,
dat 'van het Turk.-om- ministerie van oor
log fotografieën van de ;cerachilleude kerk-
Hierbij zijn gavoogid" t-woe" uiteenzettingen
over den toefstand der graven op Gallipoli,
een van de hand van den Kathcdielcen en
een van den Protesfcantschen aalmoeze
nier.
Daar dlechts een exemplaar dezer foto
grafieën ontvangen is, zuilen deze op 't
staatssecretariaat, bewaard bliji\ren, waar
zij echter steedis bezichtigd kunnen worden
om hen, die nog eenigszins ongerust zijn,
volkomen gerust te stellen.
Griekenland.
Griekenliand en de entente.
Admiraal Fournet heeft den afotand van
nog vijiftig wagons van den L arias a-spoor
weg geëiisdlit. De minister van veTkeor
heeft er in toegieBtemd ze af te staan na de
overbrenging van het dierdie en -vierde le
gerkorps.
Renter's Agentschap verneemt dat er
alle redien is oin aan te nemen dat het
jongste Wortstel der ententemiogendheden
omtrent de afbakening van een grens tus-
sohen de gehiedieu der koningsgezinde en
der nationaListische regeering van Grie
kenland- tot een voor a'le partijen aanne-
melijkjv schikking zal leiden. Zoowel Kon-
stantijn alls Venizelos verlangen een dier
gelijke regeling ter voorkoming van een
nieuwe botsing tussóhen Grieksche onder
danen. Onderhandelingen tusschen de ko
ningsgezinde en de nationalistische regee
ring worden gevoerd door bemiddeling
van de entente-mogendheden. In beginsel-
ia het voorstel aangenomen en het komt
m all'leen nog maar op de vaststelling van
de grens aan.
Polen.
Een betuiging van Briand en Asquith.
Het Engelsche ministerie van buitenland-
sche zaken maakt bekend, dat Briand en
Asquith het volgende telegram aan Stür-
mer, den Russischen minister-president
hebben gezonden:
Te Parijs in conferentie bijeen, hebben
wij met de grootste voldoening kennis ge
nomen van de op 14 November j.l. in de
Russische pers opgenomen verklaring,
waa-nn de Russische reg.eering, met vast
stelling van de nieuwe schending van het
volkenrecht en de internationale overeen
komsten, door Duitschland en Oostenrijk-
Homgarije begaan, protest aangeteekend
tegen hun aanspraak om een nieuwen
staat te vormen op een tijdelijk door hen
bezet gebied en een leger te lichten uit de
bevolking dier streken. Wij verheugen ex-
ons ten zeerste over, dat Rusland, met ver
ijdeling van de arglistigheden onzer vijan
den en blootlegging van het hersenschim
mig karakter hunner beloften, na zelf bij
het" begin van den oorlog aan de bewoners
van alle Poolsche gebieden toezeggingen te
hebben gedaan overeenkomstig hun eeu
wenoude verlangens, thans plechtiglijk eijn
onwrikbaar besluit hei-nieuwt, twee iaren
.geleden uit naam van Z. M. den keizer
atiftjg§kctnAigdi> om h.un zelfbestuur te jtfr-
wezenlijken. Wij verheugen ons oprecht
over het edelmoedig initiatief door de Rus
sische regeering geruomexxi ten gunste van
•een volk, waaraan wij van ouds door ban
den van genegenheid zijn verbonden en
welks hex-stelde eenheid een eerste voor
waarde voor het toekomstige Europeesche
evenwicht zal vormen. Het verheugt ons
dat wij on9 geheel en al eensgezind kun
nen verklaren met de inzichten, welker
verwezenlijking de Russische regeering
verwacht te kunnen waarborgen in het be
lang van het Poolsche volk.
Het Pruisische Huis van Afgevaardigden.
Bij het Pruisische Huis van Afgevaardig
den werd een motie ingediend door obn-
servatieven, vrij-consei*vatieven en natio-
naal-liberalen, waarin het o. a. heet: „Het
Huis van Afgevaardigden spreekt de stel
lige verwachting "uit, dat bij de defitinieve
regeling van zaken in den zijn cultureele
en nationale aangelegenheden vrij behar
tig enden nieuwen staat (Polen), de mili-
taii'e, economische en algemeen politieke
belangen van Duitschland in het konink
rijk Polen voorgoed en doeltreffend zullen
verzekerd worden. Het Huis van Afgevaar
digden verklaart echter reeds thans dat
geen regeling van de toestanden, die de
binnenlandsche politiek in de Duitsche
Oostmark betreffen, mogelijk is, welke het
Duitsche karakter van de met den Prui-
sdschen staat onverbreekbaar verbonden
en door het bestaan en de machtspositie
van Pruisem en Duitschland onmisbare
Oostelijke provincies op eenigerlei wijze in
gevaar zou kunnen brengen."
Turkije.
Ter dood veroordeeld.
De krijgsraad te Aleppo veroordeelde.
Hoessein Kemal Pasja* die een deel van
het Turks-eb e gelbied onder vreemde heer-
ochappij stöDd-e, bij verstek ter dood. Het
vonnis is door den sultan reedis bekraefti-
Vereenigda Staten.
Het wegvoeren van Belgische arbeiders.
De Belgische gezant te Washington heeft
een 'beroep gedaan op het Staatsdeparte-
ment voor een spoedige interventie ter
verhindering van het wegvoeren van Bek
gische arbeiders naar Duitschland.
Buitenlandsche berichten.
Z. Em. Kardinaal Bourne over de Katholieke
Kerk in Engeland.
Bij gelegenheid van een eeuwfeest, ter her
innering aan de stichting van een katholieke
kerk in Engeland, door een Franschen émigré
heeft Kardinaal Bourne een redevoering ge
houden waarin hij den zegenr'jken invloed
herdacht heeft, die tijdens de rèvolutie is
uitgegaan van de Fransche Priesters op de
Engelsche Protestanten. Eenzelfde gelukkige
uitwerking meent de Kardinaal te mogen
verhopen van den tijd, dien wij beleven „Als
deze verschrikkelijke dagen voorbij zullen
zijn, zal Engeland bezwaarlijk kunnen vol
harden in de houding, die ons land tegen
over de Katholieke kerk heeft aangenomen.
In de hand van God is de Fransche Revo
lutie een middel geweest om tusschen Enge
land en het Katholicisme een aauknoopings-
punt te leggen. Hoeveel punten van aan
knooping worden thans iederen dag gelegd
in dezen verschrikkelijken oorlog Denk aan
de honderdduizenden jonge mannen, die thans
naar Frankrijk oversteken en met eigen
oogen zich een beeld vormen van hetgeen
het Katholicisme in wei-kelijkheid is.
Zij zien daar kerken, meerdere eeuwen
oud en steeds bewarende hetzelfde, gelóóf,
kerken, zooveel grooter en zooveel prachtiger,
dan de gebouwen, waarin zij den katholieken
godsdienst helden zien uitoefenen in Enge
land. Zij hebben die kerken gezien met steeds
open deur. Des morgens zagen zij de geloo-
vigeu daarheen gaan voor de dagelijksche
Mis. Mannen en vrouwen en kinderen zagen
zij, die in hun roomschen godsdienst datgene
vonden, wat een Engelschman zoo zelden
vindt in zijn eigen kerkgebouwen.
De oogen van onze jonge mannen zijn
opengegaan, bun sympathie is verruimd, hun
verstand ontvankelijk gemaakt voor het
goede begrip van het Katholicisme. In 't
midden van den strijd en bij dreigend doods
gevaar hebben zij gezien, wat <$e Katholieke
Kerk, en zij alléén, vermag te doen voor
hen, die naar't andere leven overgaan. Zoudt
gij dan durven beweren, dat deze jonge
mannen lot ons zullen terugkeeren met de
zelfde ideeën, met misschien dezelfde voor-
oordeclen, waarmede zij ecnige maanden
vroeger de zee overstaken?
BINNENLAND.
Nederland en de Oorlog.
Tusschen twee vuren.
In een uitvoerig artikel getiteld: „Holland
in den dienst van Engeland", doet de „Köl-
ntóche Yolkseeitimg" een aanva'l op Hol
land, thans naar aanleiding van de tus
schen de Britsche regeering en Nedeidand
gesloten ftieyj&ê UiUldeIsOY£L§S0&odï§tx Vol
gens het blad geeft dit handelsverdrag be
wijs van Holland's hernieuwde toegevend
heid tegenover Engelsche wenschen. „Hol
land heeft in den loop van den oorlog,
schrijft het blad verder, zijn onzijdigheid
stuk voor stuk laten afbrokkelen, ten op
zichte van zijn handelspolitiek, zoodra En
gelsche eischen werden gedaan. Het is lang
zamerhand bedenkelijk in dezelfde rol ge
komen als Noorwagen. Het heeft steeds
meer de eigen- landsproducten aan Duitsch
land onttrokken en-toegevoegd aan de En-
elschen. Het leverde aan Engeland tegen
lage px-ijzen en aan Duitschland slechts te
gen overdreven hooge. Dadelijk bij het be
gin van den oorlog bpgotn Holland met uit
voerverboden.
Holland gaf Engeland zelfs zoover toe,
dat lj^t ook .zijn eigen overschot van in het
land geproduceerde voedings- en levens
middelen ons meer en meer onthield. Door
een overeenkomst van 1 Juli 1916 werden
de vertegenwoordigers van Hollandsche
belangen tegenover een door Engeland ge
schapen „Aankoop-agentschap" verplicht,
kolossale hoeveelheden van Hollandsche
landsproducten aan Engeland tegen lagere
prijken te leveren dan aan Duitschland.
Schapen en kalveren rnogen uitsluitend
slechts naar Engeland worden uitgevoerd,
Vleesch mag eerst dan naar Duitschland
worden uitgevoerd, als minstenis 2000 ton
eerst is uitgevoerd naar Engeland. Hooi,
stroo, mest, room, versche melk en bijna
alle levensmiddelen mogen heelemaal niet
naar Duitschland worden uitgevoerd. Hoe
vernederend deze overeenkomst is, bewijst
nog de bepaling, dat de Hollander al deze
wareri aan Engeland moet leveren, op eige-
risico. Engeland heeft van den eersten Juli
af slechts voor een termijn van 6 maanden
zich verplicht, zich met deze ovei'eenkomst
tevreden te stellen.. De Hollandsche regee
ring heeft zich geen ibetzwaar gemaakt te
gen deze overeenkomst en toch is die de
eerste gi'oote stap tot de algeheele afhan-
keh^kheidtvan JHolIand jegens Engeland en
Een kras voorbeeld ervan, hoe- Holland
zijn onzijdigheid opvat, is de overeenkomst
van de N. O. T. met de Hollandsche vee-
men. Deze verplichten zich aan de N. O.
T. alle ophelderingen te geven over de door
hen opgeslagen goederen. Daardoor werd
het Engeland mogelijk, kennis te krijgen
van alle voor Duitsche rekening gekochte,
maar in Holland achtergehouden waren.
De veemen moesten eelf hun zaakgchoimen
ten behoeve van Engieland prijs geven. Op
dezelfde wijze als bij het goederenverkeer,
heeft Holland langzamerhand zijn geheeld
post- en pasisagiersverkeer, zijn bank- en
geldverkeer, onder Engeland's contróle la
ten stellen en den breidel in den Holland-
schen mond geduld. Engeland ging daar
bij zoo ver, den Hollandsche banken de be
schikking over haar Engelsche saldo's ten
behoeve van Duitschland te onthouden.
De nieuAve Hollandsch-Engelsche han
delsovereenkomst zal ongetwijfeld Enge
land nog meer rechten en voordeelen ver
zekeren. DuitschlancL zal nog minder dan
'vroeger waren uit Holland betrekken. Hol
land .zal zich nog meer tot Engeland's hulp
laten maken, maar eenmaal zal toch het
oogenblik moeten komen, waarop de Duit
sche regeering aan den oneijdigen staat
het Halt moet toei-oepen. Holland is ook op
Duitschland aangewezen en betrekt het
grootste deel van zijn kolen en bijna al het
ijzer uit Duitsohland. De Hollandsche nij
verheid is voor het verkrijgen van hout,
cement, kalk, chemicaliën, verfwaren, pa
pier en machines in sterke rnate aangewe
zen op Duitschland; zelfs de Duitsche kali
is voor den Ilollandschen landbouw onont
beerlijk. Ook zout en vaten ter conseiwee
ring van le\-ensinïdde!en, die Holland uit
voert naar Engeland, kan Holland in wer
kelijkheid slechts uit Duitschland betrek
ken. Waarom maakt Duitschland niet ein
delijk gebruik van zijn middelen tegenover
Holland, als dit zich in dienst stelt van den
Engelschen uithongeringsoorlog. Hoe lang
zullen wij nog het oveiweldigen toelaten
van onzijdige mogendheden? De Noorsche
Nota heeft getoond, waarheen toegevend
heid leidt".
Landstorm 190 9.
Zooals bekend, werd op de Landelijke
Vei'gadering der Vereeniging van Land-
stormplichtigen Jaarklasse 1909 in Neder
land, gehouden te Utrecht op Zondag 1.1.,
een motie aangenomen, waarin bedoten
werd zoo krachtig mogelijk propaganda te
maken voor den eisch „Oproeping van.
de beschikbare militie vócr den ouderen
landstorm."
Nu de verceniginjg, nadat haar eerste ver
zoek aan den Minister van Oorlog niet tot
het gewenschte resultaat heeft geleid,
reeds gaat spi-eken van „eischen" en bo-
A" en dien op de bewuste vergadering een al«
lesbehalve geschikte geest bleek te heer-
schen, heeft het bestuur van de afdeeling
Rotterdam homogeen besloten zijn werk
zaamheden tc staken, waar\an het op 14
dezer reeds aan het hoofdbestuur kennis
heeft gegeven» uMsbd^