BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. JAARGANG NO. 2158 De BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POUS Ongevallen-verzekering Leiden II cent per week. f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per rtaal. Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent- kwartaal, bij vooruitbetaling. onderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Vs cent DONDERDAG 9 NOVEMBER 1916. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f(L75, elke regel nreer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneet Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (9eeB Handels-Advertentiên) van 1-5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent Hoe zit dat nu? Is bekend, dat de landstormlichting een actie heeft gevoerd om van den ister gedaan te krijgen, dat niet zij r de militielichting 1917 in December worden opgeroepen, wat zien we nu gebeuren? Nu moet adeeltelijk do militielichting 1917 èn ge- telijk de landstor'mlichtng 1909 onder vapenen komenl'Nog, geen enkelen keer eas de mobilisatie zijn er zooveel man- ppen tegelijk opgeroepen; altijd was öf een militielichting óf een landstorm- ing, die aan de beurt was, nooit kwa- beide tegelijk. u we üoo iets zien gebeuren, vragen we af, is er een bijzonder dreigend lands- larof... kan er misschien ook een ande- orzaak zijn? Als het gevaar, waarin ons erkeert, niet een bijizonder dreigend akter heeft aangenomen, dan mag, toch zoo maar eensklaps van den tot nu toe iet mobiliseeren gevolgden regel worden weken, vooral niet als daardoor ge- fen worden de vaak zeer ernstige per- ilijke belangen van reeds oudere, meest rwde landstormplichtigen in dezen mag men toch nog wel spreken van oonlijke belangen zonder voor onva- widslievend te worden uitgekreten?! Dch wij spraken hierboven van lands- ofeen andere oorzaak. bedoelen hiermede de zucht, maar steeds meer manschappen Lbiliseeren, om de weermacht, wat het -materiaal betreft, maar steeds breiden en we stellen de vraag: of niet d i e z u c h t den Minister heeft aapgetast; of misschien [gedeeltelijke oproeping van twee tinigen niet zoozeer een gevolg is van [dreigender landsigévaar, dan wel van laten we 't maar noemen: een soort I i t a i r i s m e? Wij zijn niet de eer- die een denreliike vraag stellen. Er is over geschreven. En des te noodiger dat de Minister' eens duidelijk L£e! Het Nederlandsche volk wil offers [tgen, izeer zware offers, als 't moot, li het wil ook weten, d a t 't m o e t! k heer Bosboom heeft meer dan eens Waard, niet alle landstormliohtingen tot lig jaar noodig te hebben; er zouden ze- f eenige lichtingen overblijven. Doch 't it er nu anders aardig op lijken., dat thts weinigen van de jonge mannen on- dertig zullen overschieten... Hoe valt nu met die herhaalde verklaringen van n Minister te rijmen? Wonden de land- dan niet meer alleen opge- voor zoover noodig om andere af te lossen? En zou daar- or zelfs ook niet de m i 1 i t i e 1 i c h- n g 1917 kunnen dienen.? Hoe ait dat nu met de plannen des heeren Bosboom? is een vraag, die velen zich stellen, en tarop een- antwoord moet komen het Nederlandsche volk er recht [heeft. wij hebben in het bovenstaande uiting feeven aan wat er leeft in de breede lagen in ons volk, het zeer gerechtvaardigd ver ingen naar meer klaarheid! mij willen besluiten met te constateer en, |l verheugende verschijnsel, dat, ondanks i vele zeer zware moeilijkheden, in ons Ik 1 e v e n. d is gebleven enkrachtig In w a re vaderlandsliefde die niet ver- in woorden, maar ook offers wil engen, groote offersHet volk wil fers brengen, doch 't mag dan ook van i kant verlangen, dat de regeering dui- ijk zegt, hoe ver die offers moeten, gaan, ir het vaderland noodig zijn. Het volk zou zoo graag een vaste lijn, vast beginsel in het optreden des listers zien. Dan wist het waaraan zich houden. Nu tast het maar te veel in onzekere. Ouitschland en Noorwegen. - Prins Heinrich van Beieren gesneuveld. - Bur gmeester Max. - Wilson of Hughes ge- lozen Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Aan fhet Bommefront hebben de transchen aan de Duitsche linie een nieu wen stoot toegebracht, die hen in ihet bezit heeft gébracht van die dorpen Atilaincourt |en Pressoir, beide nan den jveg van Chaul- öes naar Peronne. De Duitsohers erkennen het verlies van deze plaatsen; rij hebben iöeriige tegenaanvallen gedaan, die vruch tloos zijn gebleven. Het Fransche namid- [dagberictht is al zeer weinig mededeelzaam zegt dat dè nacht ka'tra is voorbijge gaan. Intusschèn staan die Franschen op -den rand van bet djorp Gonmieioonirt. Het Engelsohe legerbericht meldt een aanvall van de Duitsohers op het Engel- sche front ten W. van BeaumontHamel, doou* hevig igranaatvuur voorafgegaan; het verzuimt ook tlhans niet een woord1 te wij den aan het weer, dat stormachtig is. Dit laatste scbijnt echter voor de Fransche vliegers geen beCetsel te zijn, zwaar'me-t bommen beladen op te stijgen en den vij and te treffen waar bun dat gelukken kan; ditmaal waren de vliegüoods van Frescati en het militaire fetation Charrnbley het doel; de dJoeDpimten werden getroffen, zegt het Fransche legerbericht. Het ver meldt (tevens nog de daad. van een vlieger die ten N.O. van Pont Mousson twee Duitsche vliegers neerschoot. Aan het Oostelijk front vorderden volgens het Russisch legeutbericht de Rus sen wederom ten Z. van Dorna-Watra; zij bereikten er het dal van de Bystritziora (een zijtak van de Bystrifcza), van Balboa* tot Tötgyes. In Zevenburgen zijn de Duitsch- Oostenrijksche troepen bij -Spfni fen ten Z.W. van Predeal weer een weinig opge schoten. In M-a c e d o n i wederzijdsche aan- vallen welke tot niets leidden. Iri de D o b r o c d s j a soliijnen de Roe- meniërs zioh, met He krachtige huilp hun ner (bondigenooten, te herstellen. Hun le gerbericht meldt voorwaarischc beweging, zender meer. Dat is wel wat heel beknopt voor een pao- belangrijk operatietooneel. Aan het Z u i d e 1 ij k front hebben de aanvallen der Oostenrijkers op de ,,oib- servatoriuimsteUing", op den Cima di Bocche in het Traivignoio-dal, tot succes geleid. Het Italiaansche legerbericht deelt tenminste mede, dat het Ooistenrijksdhe beschutvuiur deze positie volkomen ver woest heeft, en tiat ze .,ten eindje nutte- iooze verliezen te voorkomen", door de jtaiiaa.nsdhe bezetting ontruimd is. 0p Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Behalve de reeds genoemde schepen Gijn de laatste dagen nog de volgende koopvaarders door Duitsche duikbooten in den grond geboord: de Engelsche s.s. „Rap pahannock" (3870 ton), „North wales (4072 ton), ,,A. B. Davidson" (1640 ton), „Barrumble" (3823 ton), de Fransche zeil schepen „Iduna" (165 ton.), „Félix L°uis' (275 ton) en het Italiaansche s.s. „Ost- marek" (4400 ton). De treilers Caswell", „Horfat Castle^ en „Kyoto" en de vrachtboot „Leatonia" zijn in' den grond geboord. De bemanning van de treilers en 15 man van de „Leato nia" zijn door den Deenschen treiler „Bra- gi" opgepikt, de andere 15 man van de .Leatonia" zijn, naar men vermoedt, door Engelsch oorlogsschip gered. Het Noorsche s.s. „Fumland" is m den grond geboord. De bemanning is ge red Het Noorsche s.s. „Reime" Is in dem grond geboord. (De „Reime", in 1912 gebouwd, mat 1913 ton bruto en behoorde te Kristiania thuis. Réd.) België. Burgemeester Max. Een vriend van burgemeester Max doet aan 'de „XXe Sièc'-e" mededWing vr brief uit Berlijn van 23 October, waarin do heer Max schrijft: „Sedert 12 dezer smaak ik bpnieuw de rust van de eenzame opsluiting, waarom wéét ik niet, evenmin voor hoe lang." Duitschland. Prins Heinrich van Beieren.. Prina Heinrich van Beieren is den hel dendood gestorven. De prins werd Dinsdag bij een verkenning zwaar gewond en stierf gisternacht. Prins Heinrich Liuitpold' was Hen dien Juni 1884 te München geboren. Hij waa de zoon. van Prins Ar rooi f van Beieren, broeder van don huidigen Koning van Beieren. Prins Heinrich baMeedido den rang van majoor der cavalerie. Noorwegen. Duitschland en Noorwegen. De Noorsche nota, van antwoord is gis teren aan den Duitschen gezant te (Siris- tiania overhandigd. Verschillende oorlogsberichten. Duitsche verliezen. De Pruisische ver- liaSlijsten Nos. 660 t/m. 669 vermelden de namen van 65,510 gesneuvelden, gewonden en vermisten. Vorig tiental lijsten 58,467. Totaal aantal gesneu vélden, gewonden vermisten t/m. de 669ste lijst 3,358,598. Boter uit Nederland. Tot nu toe was het den Duitschen grensbewoners veroor loofd twee pond! boter uit Nederland in te voeren. Déze gunst; waarvan veel ge bruik gemaakt werd, is nu door den Duit schen minister van binnenliandisdhe zaken •ingsetnoikken. De vlecschvoorraad in Duitschland. Men schrijft aan de „N. R. Ct.": De secre taris BtegerwaLd!, van den Duitschen oor- lcgswedingsdienst, heeft in een openbare vergadering verklaard', dat beslist vol doende voorraad vleesch voorhanden is om iedereen hen geheelen winter 250 gram vleesch per week te kunnen ver strekken en aan waar werk verrichten de personen len d erge'ijken izelifis meer. Over het algemeen wordt echter deze be wering door de bevolking pessimistisch ontvangen. IJzeren munten. Op het VoorbeiekL van Duitschland' zullen van 10 Nov. af ook in Oostenrijk ijizeren munten" wordten geisfla- gen cn wel stukken van twee Heller tot een maximumbedrag van acht miïlioen kronen. Kerstmi9kaarten. Naar Engelsche bla den melden, zullen de Kerstmiskaarten in Engeland ditmaal geheel verboden Gijn, voor zoover zij naar het buitenland, dub ook naar Neutrale Staten zouden worden verzonden. De militaire censuur heeft hier op slechts zeer weinig uitzonderingen toe- De tiende zoon. De „Daily Chronicle" meldt, dat een transportarbeider in Enge land vrijstelling heeft gevraagd voor zijn tiende zoon. Hij verklaarde, dat hij reeds acht zoons in het leger had en dat de negende spoedig zou gaan, waarop hij voor den tienden jongen vrijstelling ver zocht. De gevraagde vrijstelling werd ver leend. Buitenlandsche berichten. Wilson of Hughes gekozen? zullen 'er verloopen eenigd'e Staten, Charles avans iiugnes, zijn zetel in het Witte Huis- te Washington zal innemen.... tenminste^ indien hij zal worden gekozen, want de jongste tele grammen wekken den indruk, dat men over den uitslag der verkiezingen in de Westelijke Staten der Unie nog in het on- ?kere Verkeert! Z)oo meldt een part. ,,Reu- ■te'.egram uit Londen, dat door het nog telkens inkomen van vertraagde verkie zingsuitslagen uit het Verre Westen, de nog nooit vertoonde toestand is bntsiaan, dat de wederzijdsche ©temmencij.fers tel lens gewijzigd worden, en de enorme meerderheden voor Hughes in de Oostelijke Staten der Unie naar het sdhijnt worden te niet gedaan door de stemmen in de Westelijke staten, üe einduitslag nog onzeker. De nationale co- mité's en de leiders van de beide partijen eisdhén ieder de overwinning voor hun candidaat op. De ochtendbladen van Woensdag waren het Ier allen over eens, dat Hughes geko zen was. Zelfs de Wilson-bladen haSden hoofdartikelen, waarin de verkiezing van Hughes werd geana'yseeixl en beoordeeld. Maar toen de bevolking gisteren wakker werd, gaven de couranten in allerijl extra edities uit, die het resultaat weer in twij fel stelden. De vroege middagbladen .lieten de moge lijkheid open, 5'at Wilson toch nog. herko zen was. Er is zoo gelijk op gestemd, dat men in versoheiden Westelijke Staten reeds bitter aan het plukharen is over 'de wettigheid' van üits'agen. In sommige ge vallen zal een nieuwö telling moeten plaats vindon, hetgeen de officieele afkon diging van het definitieve resultaat nog zal vertragen. De New-Yorksche bladen melden: de voorzitter der democratische partij heeft de afdelingsvoorzitters der partij in a'ile staten len districten geseind: Wilson is h e r k o z e n. Gij moet er persoonlijk voor florgen, dat de stembussen worden bewaakt. Onze - tegenstanders zijn wan hopig. Nederland en de Oorlog. Het B u e z-K anaal. Te beginnen met het s.s. „Kawi", het welk 17 November van Rotterdam naar Java vertrekt, zullen alle schepen weder via het Suez-Kanaal vairen ,.N. v. d. D." Verdacht van spionnage. De heer B. Barendz, Engelsche vice-con sul te Delfzijl, die eenige maanden geleden door de Duitsohers gearresteerd en in Ber lijn gevangen gezet werd, is naar een in- terneerings-depót bij Berlijn .overgebracht. Schending van eerewoord? Wolff seint uit Berlijn: Op 31 October publiceerden Nedierland- ödhe bladen de mededeeling dat twee Duit sche officieren te Wieriokereohans geïnter neerd, onder schending, van hun eerewoord waren ontsnapt. Volgens een bericht van het Keizerlijk gezantschap in Den Haag werd dioor de Ned'eriandsche overheden wegens die vlucht van twee officieren uit Wiericker,schans een ondelrzoek ingesteld, dat echter nog niet is beëindigd, liet staat nog geenszins vast diat er hier sprake is van een schending van het eerewoord. Kamerleden in commissies. Naar de „Maash." verneemt, feal die heer Van Wichen, lid der Tweede Kamer ivoor de v ark e nsi vl e eschvoorz ie n i ng\ niet aüis zoodanig aftreden. Daarmede handelt de heer Van Wichen niet in strijd met het besluit der Katho lieke fractie in de Tweede Kamer, omdat hij, als lid der Eerste Kamer, niet meer tot deze fractie behoort. Uitvoer van landbouw producten. De veilingsvereenigingen in de Provincie Zeeland zullen zich verecnigen tot één Bond, met het oog op de bepalingen van verkoop en uitvoer der producten naar het Buitenland, vooral naar Engeland. Tekort aan melk. Men meldt uit Arnhem: In weerwil van de regeeringsmaatrege- len is er eiken dag een merkbaar tekort aan melk. De gewone aanvoer levert voor iederen dag een tekort van 5000 liter, dat aangevuld wordt met regeeringsmelk of hier en daar te krijgen hoeveelheden; de re geeringsmelk bedraagt evenwel slechts 1000 L. per dag, dus veel te weinig. Maar deze melk deugt ook niet altijd. Het zou voor de hand liggen, dat Arnhem zijn melk betrok uit den Achterhoek met Gijn vele fabrieken en zijn goed© trein- en tramverbindingen met Arnhem. In Den Haag. heeft men evenwel anders beslist; de melk uit dén Achterhoek gaat naar Utrecht dersclie en komt na de lang© reis vaak ouur aan, welke melk dan maar verkocht wordt, omdat de menschen anders heele- maal niets krijgen. Een aanzienlijke be perking in het gebruik zal wel de onwel kome oplossing zijn. Bloem en meel. Naar aanleiding van de mededeeling van den secretaris van de Nederlandsche Ver- eeniging van Werkgevers in het Bakkers bedrijf, mr. S. J. Blaupot ten Cate omtrent de verhouding tussc-hen regeering en bak kers, deelt het Rijksgraanburoau het na volgende mede: —Het heeft het Bureau verwonderd, dat in stük wordt te kennen gegeven, dat strijd met de in den beginne gevolgde handelwijze later door de regecring meer malen beslissingen zijn genomen zonder dat de vakkringen in de gelegenheid wer den gesteld om zich te doen hooren. Immers van een bedoeling om samen werking met vakkringen te vermijden is geen sprake. Evenals in het begin wordt steeds het oordeel van die kringen op prijs gesteld en werd en wordt over aJle zaken, waarover dit geraden geacht wordt, het oordeel der bakkerij ingewonnen. Bovendien zijn steeds ook ongevraagde •dvidzen van die zijdie welkom geweest.. De neer Blaupot ten Cate, die zelf tallooze malen zoowel Soor het Bureau geraad pleegd is, als uit eigen beweging het Bu reau geadviseerd heeft, zal het een en an- d-er bezwaarlijk kunnen ontkennen. Aardappelen. Naar aanleiding van een bericht uit Gouda in het vorig blad -deelt Ihet Rijks entraa'-distributie-kantoor te 'is-Oraven- huge mede. dat bet gemeentebestuur van Gouda op 5 October heeft beste'id 60.000 K.G. aardappelen, welke op 18 October te Gouda waren ontvangen. D* op 17 October bestelde 60.000 K.G, aardappelen waren 29 October te Gouda aangékomen. Op 31 October werd wederom 60.000 K G. aangevraagd. Da 160.000 K.G., waarvan sprake is in bcdoe'd bericht-, werden door het gemeen tebestuur bestemd' voor winteropjslag en werden met medeweten van genoemd be s-uur afgeleverd! vóór-60 November. R ij s t, gorten havermout. De Minister van Landbouw, Nijverheid' er. Handel beeft verboden, dat zonder zijn schriftelijke toestemming rijst, gort en ha vermout anders worden gebruikt dan voor mensdhelijik voedsel. A n d ij v i e. De Minister van Landbouw. Nijvedheid on Handel beeft bepaa'd, ingevolge art. 8 der Distributie wet 1916. dat de maximum- «roothandelprijs van andijvie in de ge meente 2\\ ijndrccht /.al bedragen f2.40 por 100 K.G. Sigarenindustrie. Naar men ons meldt, zal binnenkort we gens gebrek aan werk een cleel der tabaks bewerkers uit de omgeving van Eindhoven ontslagen worden. Steeds wordt het afzet gebied beperkter. De oorzaken hiervan zijn zoowel de verhoogde prijzen als de enorme vrachtprijzen voor export en het sluiten der Duitsche grenzen. Wo'l Hen manufacturen. De heeren, die in opdracht van deN. O. T. in Engeland auLlen trachten de be staande moei lij(k(h eden met betrekking tot den invoer van wollllen, halfwollen manu facturen, alsmede van katoenen goederen, op te lossen, Bullen, naar gemeld wordt, Maandag a.s. naar Londen vertrekken. Gedenkwaardige woorden van H. M. de Koningin. Op plechtige wijze in tegenwoordig heid van H. M. de Koningin en Z. K. H. den Prins is gisteren tic nieuwe IIan- pMioogesohool te Rotterdam geopend. Aan het slot der plechtigheid sprak ha Koningin de volgende gedenkwaardige woorden: .,Ik gewoel mij gedrongen van deze plaats mijn beste wenschen te uiten bij den eer sten mijlpaal wéke door de stichting van een eigen gebouw voor deze Hande'ahooge- school gezet is. Het schijnt schier overbodig de veizeke- ring te herhalen Van mijn belangstelling in déze jonge, van zoo-veel -levenskracht •getuigende instelling bij hare stichting in baren groei en in hare verdere ontplooiing; gelijk haar diep betreurde eerste president curator dr. Bos zich deze met de hem feoo eigen liefdie voior de ontwikkeling van ons vo-Lk gedacht heeft. Geheel stem Ik met U in, mijnheer d>e rector-magnificus, waar U gesproken hebt van het oprichten Van het gebouw, waar in .wij thans zijn samengekomen, als van eene beteekenisvol-le daad van vooruitziend' beleid eu wijden blik in ecne betere too- komst te midden van den vernietigenden stë plaats uitkomen in zijn zidén'tall, doch" in dat innerlijke vuur en in die volharding-, waardoor Jan Pieterszoon Coen van geen desespereeren wist. Onze tijd is bij uitne mendheid geschikt om de groote zijden van onzen volksaard naar voren te dringen, scholen in wakkerheid en durf. Ik twijfel scholen in wekkerheid en ilurf. Ik twijfeffl niet dat dit het gevo'g zal zijn van het. hier te geven onderwijs, waa-r U getoond heeft ■en open oog te hebben voor de taak der hoogleeraren om te streven naar feen ge^ lukkig samengaan van wetenschap en practijk. Ik zie in gedachten de goed© vruchten uwer opleiding rijpen jji onze Overzeesche bezittingen, dat sohoone en 7 wove et bei!rivende arbeidsveld voor den ondernemingsgeest onze jonge mannen, en daarnevens op cooo menig voor ons geslo ten gebied daarbuiten. Ik zie de aanstaande pioniers van onz© ■v aderlandsche stuwkracht arbeiden, wor stelen, er naar streven een getrouw beeld' te geven van de eerlijkheid en goeden naam van onzen handel; in den votsten zin des woords waardige vertegenwoordi gers van ons volk in verre landen, boven al eerbied afdwingend voor onze a'oude dierbare driekleur, met zooveel roem in tcp gevoerd. Als eenmaal ve'e tientallen jaren een nageslacht -zuilen feoheiden van de ure die wij thans doorleven, 'tian móge dit met vc '.doening en dankbaarheid terugzien op de stichting en den groei en het aanpas singsvermogen van deze academie. Ik meen geen beteren weins;h te kunnen uiten dan dat de Hooigeschool moge blij ken een bron van kracht f-? zijn voor ons volksbestaan en na het afdrijven ran don kere wolken belangrijk kunne bijdragen in den opbouw van veel lat totstandko ming vraagt ten bate van een achtig en gelukkig vaderland." Kamerverkiezing Haarlemmermeer. De Centrale der liberale kiesvercenigin- gen in het district Haarlemmermeer ste-Wei lot oandiidiaat voor die Tweede Kamer de heer S. W. idle G'.erck, te Bloem en daal. Op de groslijlst der R. K. Kieisvereeni- gingen i?taan thans, zooals reed© gemeld, d? heeren Balver® van I-lillegom mr. Rit^ lid van den Raad van Stoten, MichielSe, burgemeester van Haaremmerliede en mr. Romans van Haarlem. De heer Moorel van Oude water heeft voor een candidatuur be dankt. Volgens do „Msbd." zou ook mr. Rits niet in aanmerking wenschen te ko- men. J Het Centraal Bestuur heeft besloten al© candidaat mr. Bomans te aclviseeren. Briefkaartenstempel. De bij wijze van proef getroffen maat. regel betreffende het niet afdrukken van de dagteekeningsstempel van aankomst op briefkaarten zal worden bestendigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1