SPECIALE
VERKOOP
i
ADVERTENTIEN
drie stuks Burgsrwoontiuizun
HACH-PIANO.
li
Aankondiging.
WOLLEN
BLOUSE
ff 4.60.
LEIDSCHENDAM.
F. v. NIEL,
1 STOOMWASSCHERIJ EN
MACHINALE STRIJKINRICHTING
„DE RIJN"
VRMGT UWEN WINKELIER
Tandpasta in tuben.
Nederlandse!) Fabrikaat.
Waarom gebruikt U nog ga5?
Het is een verouderd denkbeeld
9
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
gaven én txm feijn positie a's partij-aan
voerder tot de loden van Links, voor wie
de Kamer a'lltijd aandadht had.
Een der sterkste kampioenen van de
oud-liberale idiee is met rijn onverwacht
er. traigiscih verscheiden voor altijd heen-
gigigoan. y
Gezelschar van professor Eerdmans.
Wij lezen in Het Huisgezin:
^.Professor Eerdmans staat in die Evange
lische Maatschappij niet op een eenza
men post.
Hij heeft den voorzitter zelf, mr. Tide-
man, tot geselschap.
Deze maakte het in .zijn waardeeaïng
van het katholiek onderwijs nog bonter
dan de hoogleeraar.
Op de Roomsche scholen beweerde
mr. Tideman is het niets dan bidden,
Roomsche liedjes zingen, een beetje lezen,
schrijven en rekenen, en overigens ver
haaltjes uit de mirakelen enz.
De heer Tideman moe't overdrijven,
want er is nog zooiets als een onderwijs
wet, waaraan ook Roomsche scholen zich
hebben te onderwerpen, en er zijn nog
schoolopzieners, die, als het op de Room
sche scholen toeging zooals de heer Tide
man fantaseerde, daar gauw een stokje
voor zouden steken.
Gezwegen -nog" van" het verzet, dat uit de
kringen der ouders zelf zou opgaan, in
dien men hun kinderen het onderwijs ont
hield, dat dezen voor hun later leven noo-
dig hebben.
De katholieken zouden dit kan tegen
over kwaadaardige praatjes als een mr.
Tideman uitkraamt niet genoeg herhaald
(wordenniet bij hun verstand zijn en
tegen hun eigen belang handelen, indien
ze genoegen namen met een caricatuur
van onderwijs als de voorzitter der Evan
gelische Maatschappij schetste.
Het opkweeketi van een niet goed. onder
wezen geslacht zou, zeker in onzen tijd
de katholieken in den strijd om het be
staan een heel eind achteruitzetten en hen
feitelijk van mededinging uitsluiten.
Zoo dom zijn de katholieken nog niet,
meneer Tideman!
Nederland in den Diiitsehen Rijksdag.
De Berlijnsdhe correspondent vand'e
„N. Crt." schrijft d.d. 3 November:
•Het was heden een interessante Rijks-
diagzitting voor ons, Nederlanders.
De bekende 'spreker van die vooruitstre
vende volkspartij fclr. MülïlerMeiningen
stelde eerst de volgende vraag: Enge
land beeft., zooals wij vernomen hebben,
brieven, die van Nederland naar-Duitscb-
land gezonden zijn, op Hottlandsdh gromte
gebied tegen aiRe recbt in onderschept,
met het Uo-ell ze voor zijn zwarte lijsten te
copieeren. Wat heeft de Rijkskanselier
gedaan om deze tegen het volkerenrecht
mdrui'Scihende 'handeling van Engeland Dp
neutrale grond te herstelden?
Men ziet, dat deze aa.nvraag van den
Rijksdagaifgevaardigde grciotendeete geba
seerd geweest i© op een totaal verkeerde
opvatting omtrent de oude, bekende en
o fg'eaaagde quaestie van enkele brieven,
die het Engelsdhe teeken: Geopend door
den censor" droegen door lie omstandig
heid, dat ze in verkeerde postzakken te
recht zijn gekomen. Ten dedle ©taat die
vraag blijkbaar op de door het „Vader
land" meegedeelde historie van een ver
moedelijk door Engelsdhe agenten onder
schepten brief.
Het antwoord van dir. Johannes, een
leidend -ambtenaar van het ministerie
van Buitenlandisidhe Zaken., was dian ook
geheel afdoende. Hij deelde mee, dat de
quaestie bij de Neideriandscihe regeering
ter sprake was gebracht En dat deze daar
op geantwoord ftfaid', dat 'een opening van
Nederlandsdhe brieven op Nederlandsch
grondgibied uitgesloten *vas. Het kon hoog
stens een fout zijn geweest van een paar
ond-ei'gelsdhikte beambten. I-Iij voegde er
aan toe: „Mogelijk iis natuurlijk ook, diat
een EngClscIhe ppion een Nederlandsch
(beambte tot ontvreemding van brieven ge
bracht heeft en ridh die toegeëigend heeft.
Ztoke .gevallen werden in do pers reeds
besproken.
Daarmede was -dit geval dan ook ten
vcille behandeld.
De volgende vraag van dr. Muller luid
de aldus: ,,De Britscheregeeiriog heeft in
strijd .met het volkenrecht, het systeem
der zwarte lijsten ingevoerd', U. w. z. ze
publiceert de namen van neutrale perso
nen en firana'si, die wegens hun handels
betrekkingen met den vijand gelijk gesteld'
worden,, met vijandelijke personen.
Is het den Rijkskanselier bekend in hoe
verre zich de neutralen in fiat Engelsdhe
mot/hade geschikt hebben? Welk stand
punt neelrnt de regeering tegenover dit
systeem in?"
Dr. Kriege, van Buitenlandsdhe Zaken,
zette uiteen dat de Engelsdhe regeering
vijandelijke firma's jcxf doclr hun betrekkin
gen tot het vijandelijke buitenland bekend
rijn de firma's niet alleen op de zwarte
liiist kan zetten, doch ook hun vermogen
ir beslag kan nemen, wanneer diat in En
geland' is. Dr. Kriege besprak den onge-
boordien Inbreuk, die dit optreden op de
rechten van neutralen beteekent. De Duit.
sche regeering moest het aan tie neutralen
-zelf natuurlijk overlaten hun rechten te
handhaven.
Na een overzicht van de tegenactie der
verschillende neutraten, merkte Kriefger
op: ,,De Duitsche rqgeering heeft die Engel
sche regeering op diezem weg tot nu toe
niet gevolgd. De daghlladbeirichten, die in
den laatsten tijd herhaalldelijk van zwarte
lijsten wisten fë ver feiten, pijn onjuist en
zijn slecht§ te verklaren uit het feit, dat
wij een. bepaaftd deel van onzen uitvoer
tegen verder leveren aan onze vijanden
verzekeren moesten. Op welke wijze wij
tegenover den Engelschen druk op neu
tralen een tegendruk kunnen geven, wordt
op dit oogenhJik nog door de reg'eeiring
overwogen.
Zooveel kon dr. Kriege echter well zeg
gen, dat het den neutralen leverancier©
die pp de Engellsche zwarte lijst gezét
zijn, en die zich niettemin niet van den
handel' met Duits/chland lieten afschrik
ken, zeer naar den vl-eeische roiu gaan. En
men scheen werkelijk diep geroerd, dat
er onder deze kooplieden enkelen waren,
die zich vrijwillig op de Enge'.sche z/warte
lijsten hadden laten plaatsen, het heette
natuurlijk heelemaal niet omdat ze winst
wilden maken, doch in ware aanhan'ke-
Qijkheid «voor Duitschland, omdat ze, zoio-
a.'s Kriege zeide, geen Engelsche knechten
wilden zijn.
Dat scheen dan natuurlijk wel héél erg
mooi en de Rijksdag applaudisseerde dan
pok heel lang na deze schoone woorden.
De stormachtige bijval zou dan ook zeker
nog eenige seconden.' geduurd hebben., wan
neer niet de geheel grijs geworden Bass-er-
mann de vraag had geuit, hoe het met het
Engelsche financieel© syndicaat zat, dat in
Nederland de levensmiddelen zou opkoo-
pen. Het antwoord van dr. Johannes luid
de, dat daarvan nog niets bekend was, dat
men d'eze aangelegenheid in het. oog hield,
doch dat Nederland zich toch niet van
Duitschlanid afwenden kon op handelsge
bied.
Daarna deelde Bassermamx verder mede
dat het Engelsche consulaat hekend ge
maakt had, dat «zij, die aan Duitsche sche
pen reparaties verrichten,, ook op de zwarte
lijsten gesteld worden.
Johannes verklaarde daarop dat diege
nen der NederlandsclTe firma's, die cmij
den druk van deze Engelsche bepaling,
gelijke reparaties weigerden-, ook geen mi
terialen meer uit Duitschlaud zouden kri
gen. Woordelijk zeide dr. .7ohathae3 VJ,
der: „Wij hebben een zorgvuldige coilM
ingericht, die goede diensten doet. Tot
toe is slechts één geval bekerul geworden
dat. oen Nederlandsche firma een dergi
ge reparatie niet doen; wilde. Aan deze
ma is zonder meer het Duitsche materie
onthouden.
De geheele behandeling van de quaesij
van tegendfl'uk van Duitsche zijde bleef i\
nog buiten bespreking. Het zou voor ca
buitengewoon interessant geweest zjj
eens eenige nadere, bijzonclerhedpn over i
„zorgvuldige contróle" te hooren, die
goede diensten bewijst. Het zou nog in|
ressanter geweest zijn om b.v. te hooi
in hoeverre deze voorschriften van Duitscfc
zijde, waarover .zooveel in Nederlandse)
kranten geschreven, is, alLeen in de faati
sie der- Nederlandsche handelaren bestap
We mogen- waarschijnlijk al© juist aas
nemen dat de Duitsche maatregelen,
tot op hedon getroffen werden tegen
derlandsche handelaars no-g niet van alj
meen© strekking waren. De maatregel
schijnen echter .in de afzonderlijke
len tamelijk grondig en doelmatig te zij
van Duitsch standpunt beschouwd,
lijdt echter geen twijfel, dat wanneer,
derlamdsche fabrikanten nu belemma
worden aan bepaalde personen fabrikali
te leveren, op straffe van onthouding j
Duitsch materiaal, dit wanneer er te
lingon van algemeen© -strekking zullenl
men, aanmerkelijk ernstiger zal word
We zouden dan in de toekomst een
zetten van de duimschroeven van
kanten kunnen krijgen., zoodat de Ned
landsche koopman, onder dubbele conti!
staat, om van cuirateel-e niet te -spreken,
Heden overleed plotseling,
mijne geliefde Echtgenoote,
Moeder, Dochter, Zuster en Be
huwdzuster, mejuffrouw
MARIA CATHARINA
EVERDINA SCHILLING,
gel). Bik.
In den ouderdom van 37 jaar.
Uit aller naam
L. SCHILLING.
en kinderen.
Leiden, 6/11 '16.
Rapenburg 58.
Eenige en algemeene.
Kennisgeving. Geen kaarten.
De uitvaartdiensten zullen
plaats hebben Donderdag9 Nov.
in de Petruskerk,. s' morgens te
acht en half negen, de gezon
gen Requiem te acht uur, daar
na de begrafenis- te 10 ure op
de R.K. begraafplaats. 6488
Heden overleed plotseling
onze iunig geliefde Dochter en
Zuster
MARIA CATnARINA
EVERD1NA SCHILLING,
gob. Bik.
Nalatende drie kinderen, nog
te jong het verlies te kunnen
beseffen. 6487
De Familie BIK.
Leiden, 6 Nov. 1916.
Breestraat 1.
Terstond gevraagd een nette
R.K. Dienstbode,
of dagmeid bij HEEMSKERK Dou-
zastraat no. 8. 6490
Gevraagd in een klein burgergezin
met 4 kinderen een eenvoudige
Huishoudster,
niet beneden de 30 jaar. Fr. br. let-
H Boekhandel De Heij Stammeijer,
te Hoofddorp, Haarlemmermeer.
Flinke Knecht S
CD
GEVRAAGD, kunnende disselrijden,
met kost en inwoning, loon 8 gulden
per week bij J, JONGENEEL, Melk
rijder a/d. Lijnden, Haarlemmermeer.
Vieeschhouwerij.
Met 1 Dec. a.s. gevraagd een nette
R.K. aankomende
Vleeschhouwersknecht,
of eenigszins gevorderd leerling v. g.
g. v. Adres C. CASPERS, Lisse. 6485
TE KOOP AANGEBODEN een
prima kwaliteit
Rijjas,
flinke maat, tegen billijken prijs. Te
bevragen bij A. J.A.PANNEBAKKER
Hazerswcfude, Voorweg. 6486
TE KOOP
op zeer mooien en netten stand,
staande en gelegen in de gemeente
OegsSgeosf.
Brieven bureau „De LeidscheCrt."
onder No. 8489.
Bijna nieuw, geheel in stijl, in Itali-
aansch noten in de was a slechts f490.
Het instr. wordt ten volle gegarandeerd.
Firma L. VALK, Leiden.
BREESTRAAT 109. 6493
Vleugels, Piano's, Orgels, Muziek.
Afdeeling VOORSCHOTEN.
op Donderdag 9 November 1916
des avonds half acht,
in het Hotel DEURIOO
te Voorschoten.
SPREKER:
de Heer K. WAAL
over: Het nut van fok- en
Controlevereenigingen.
Deze vergadering is toegankelijk
voor alle belangstellenden. 6480
GEDURENDE 8 DAGEN
van ons Sportmodel
in alle kleuren en strepen
voor 6481
Tévens een zeer Voor-
deelige Aanbieding in
KLOKROKKEN.
BREESTRAAT 152.
Q DO
R.K. BEDIENDE
Wordt gevraagd: BEDIENDE of LEERLING in
drukke Schoenwinkel. Brieven Bureau van „De
Leidsche Courant" onder No. 6497.
□D DO
Voor het opgeven van abonnementen en
advertentiën gelieve men zich te wenden tot
den Heer
die vanaf heden aangesteld is als agent van
„De Leidsche Courant".
jj Maresingel 71a LEIDEN. Telefoon 31.
Wascht met bacterie vrij water.
§1 Meest moderne en nieuwste inrichting te Leiden.
Vraagf prijsopgave. 521
□C3C3C3C3CaC3CaC3C3C3CaOCaC3C3l=aC3£=iaC3C3CaC3C3g
AMSTERDAM,
Heerengracht 380/82.
BORGTOCHTEN 6482 [j
D
ook voor Handelscredieten.
AGENT TE LEIDEN
E. LIESE, Valdezstraat 5.
D
uggaciaaaaaaQgaaoaanaaaonon
Zacht en geurig van smaak.
Het beste voor de tanden.
Verkrijgbaar bij alle
apothekers, drogisten
en coiffeurs. 5951
STOKVISCH.
Geweekte Stokvisch per visch en per
rol. Gebeukte Stokvisch per pond.
verkrijgbaar bij:
J. VAN WIJK,
JANVOSSENSTEEG 56.
TELF. 169, 6491
Te koop aangeboden:
een goed onderhouden houten koe-
schouw bij C. BAX, Hoogmade. 6477
Een Meisje, uit den netten Burger
stand, 2 jaar op kweekschool, eenige
kennis hebbende van Stenografie en
moderne talen,
zag zich gaarne geplaatst
op een kantoor. Brieven onder No.
6483 bureau „Leidsche Courant".
TE KOOP
Ongeveer 100.000 K.G. Knolrapen
en 2000 K.G. Roode Kool. Te bevra
gen bij C. BAARS, Landb. te Abbenes,
Haarlemmermeer. 6484
Electri&ch licht staat even
ver boven gaslicht, als-
gaslicht staat boven
petroleum-of kaarslicht
dat electri&ch licht duurder
is dan gas._Laat U toch voor
lichten door de Centrale
of door een electrisch
installatiebureau.
Adverteeren doet verkoopen.
WAAROM
betaalt U in deze dure tijden zooveel meer
voor Uwe Maizena dan
noodig is
Vergelijkt de prijzew van de goedé
soorten eens en U koopt nooit anders dan
HONIG'S MAÏZENA
Zij is even goed als de beste buitenland-
scbe soort, veel voordeeligerin prijs en een
DE ADMINISTRATIE VAN
DE LEIDSCHE COURANT
BELAST ZICH MET HET
PLAATSEN VAN
ADVERTENTIËN
IN ALLE BLADEN ZON
DER PRIJSVERHOOGING
aaciaaDaaaaa