12
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
No. 2133
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
1 1 Interc. Telefoon 935. Postbus 6. -
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
«or Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
wartaal. Franco per post f 1.80 per kwartaaL
Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent
kwartaal, bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Vs cent
3
DONDERDAG
OCTOBER
I9I6.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 10.75, elks regel weer 15 cent
ingezenden medadeeiingen van 1-5 regels 11.50, elke regel meer 30 cent met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel yan 1-5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop taeea-
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
i slag aan de Somme. - Uit het
ilsche Lagerhuis. - Een ultimatum
Entente aan Griekenland.
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht.
het W e s t e 1 ij k f r o m t to t e n
'iden der Somme door de
an&chen weer een klein sitootje gefdaan,
it het gevofig diat zij het gtlbucht Bouven/t,
Cliau'Tie», hclbben vermeesterd en tot
Abl&tn court doorgedrongen zijn. 1702.
ia wenden gevangen genomen.', waar-
dar 2 bataljonscommandanten en 25
icieren. Tlhans zijn de Fra.nsohen bezig
ti te versterken in hun nieuwe stellin-
ren Noorden der Somme bleef
toestand onigeiwijzijgd'.
an het Russische front blijft
toestand onveranderd.
Iet scheelt thans nog maar weiniijg of
Roeimen'iërs zijn geheel ait Zeven-
rgen verdreven"'tn hun ter.reinwaiist
de eerste dagen van hun dn.val bevochr
is vot.'kernen te niet gedaam. De Oos-
•ijkers hclbben thians weer GaiikSze-
i bezet.
Macedonië hebben de Bulgaren
dorp Brod 'hernomen,
an bet Zul de 1 ij k front deden*
Italianen op het Karsplatau aanval-
ra&t aanvankelijk succes. De Oo&ten-
srs wierpen hen echter door tegen-
vail'en terug.
0p Zee.
De duikboot- en mijnoorlog.
Hot N;oar.scthe: s;s. „Blak" is in de
lellanidsdhe Zee, op weg naar Manseil-
|7jjjijfcetorped)eerd'. De bemanning is gered,
lllill „Tidens Tc|gn" verneemt uiiit Vardö,
het. Engellscbe s.s. „Altonia" {4262 bon)
den Wen dezer 's oohtend's om 7 uur,
iO mij!'.en buitein Nwdlkyn, door een
Èoot tot zilnken is gebracht. De beman-
l van 16 koppen is aan land gebracht
Duitschland.
Uit den Rijksdag;
Rijködingccimmiiisisiie beval aan in de
sdag de duikbooten-quaestie niet te
ter.,
ireken.
Rijksdag nam hel wetsontwerp aan
verlenging van den zittingsduur van
Rijksdag tot 12 Januari 1917.,
Engeland.
Duikbo&ten in onzijdige havens.
öbert Cecil heeft in het Lagerhuis, In
roortl op een vraag, meegedeeld1, diat
;tóachtenwi sseiing over de toelating
düikbooten van oorldgvoerende mo
lleden in onzijdige havens met de re-
der Vereen ilgde Staten neg wordt
tgezet.
MrReutor" vernoemt, werd de nota
mil l^ntögde Staten aan de entemte-re-
III trien vóór de aankomst van de ,,U 53"
Bharligd.
iter's agentschap verneemt omtrent
lerikaansche antwoord op de nota
w.dgeraooteni van Augustus nopens de
reagheVl van duiikbooten dn onzijdige
r®, dat sedert cLe ontvangst der Arne-
t»r-"che nota micinde'linge besprekingen
Mngaamde tn Washington hebben
teevomdien met het detpa.rteimemt Aan
Wardsclhe zalken. Van.be/anigin dezen
a! ter eerbiediging van de wenschen
J^eehaig van' de Vereeniigide Staten
•"e cor'rgssahepen op eoniigen af-
Tande Amerikaansche territoriale
to zijn gehouden, dezelfde, waarin
'il^e duiüklbooten thans haar verrne-
0| reik deen.
u't het Engelsche Lagerhuis.
Asquith heeft iri liet Lagerhuis
f tfidienóng van een voorstel om eeiri
an 300,000,000 pnel. st. toe te staan,
^1 iiii JUrzicht gegeven van den militairen
|oUU Deze oorlog zeide hij mag
ndigen met een of ander jin ejkaar
h vluchtig, on te eren^ vergelijk, dat
'TOornt onder den naam van vrede.
6 toejuichingen). Aan lien, die hun
h ben gegeven, zijn wij het verplicht
n offers niet nutteloos zijn. De oog-
^CT bondgenoot en zijn welbekend.
)M?een zelfzuchtige of wraak^uch-
|™erken, doch zij veredschen een be.
J herstel voor het verleden en zeker-
°ör de toekomst. (Hernieuwde tee
lleen.)
- frLloyd George verklaarde, in ant-
(P enkele aanmerkingen van het li-
Lei °P z'Jn interview met de
ijgDa n Press", fiat hij louter herhaal-
t""«fls herhaaldelijk door Asquith
«rd. Lloyd George voegde er aan
den
hui
een triumf van Duitschland en een ramn
voor ons. Hij nam thans geen letter van
zijn verklaringen terug (toejuichingen).
Het 16 niet alleen de uiting van zijn eigen
meening, doch de meening van het kabi
net, van het oorlogscomité, van de mili
taire raadgevers en van alle bondgenooten
(toejuichingen), dat het noodzakelijk was
de verklaring te doen, dto hij had gedaan
(toejuichingen).
Na een kort debat, waarin krachtige in
stemming werd betuigd met de rede van
.minister Asquith en het interview van
Lloyd George, heeft het Lagerhuis met al
gemeene stemmen het gevraagde crediet
toegstaan.
Griekenland.
Ultimatum der entente aan de Grieksche
rsgeering.
„Reuter" meldt d.d. 11 dezer uit Athene:
De Fr arische loot-commandant heeft een
ultimatum oveihandiigd aan de Grieksche
reegeving, waarin voor de veajiigttiedd van
de enteaiite-vlloot de overgave wordt ge-
ëischt van de geheel Grieksche vloot, met
uitzondering van de A veraf" de „Lemnos"
en de „Kilkösj", tegen 1 uur hedenmiddag.
Eveneens wordt afstand geëüsdht van den
spoorweg van Piraeus naar Larlgsa.
Nader meldt „Reuter", dat de Grieksche
minister van marine heeft verklaard, dat
de cAsclhen zu'.len worden ingewilligd en
dat de vloot, neg voor de gestelde termijn
verlioop'en is, zal worden uitgeleverd.
Buitenlandsche berichten.
Orkaan op de Deensche Antillen,
Volgens een telegram van den gouver
neur der Deersohe Antillen heeft een or
kaan St. Thomas en St. Croix geteisterd'.
Van St. Jean is totidmsver geen be nicht
ontvangen. De Deensche 'regeèriing heeft
de gevraagde onmiddellijke hulp toege
zegd.
Ex-Koning Otto van Beieren, f
Ex-Koning Oltto van Beieren is na een
jarenlange ziekte te Fürstenried bij Mün-
chen overlieden.
Nederland en de Oorlog.
Nog meer aardapelen voor
de fabrieken.
Naar wordt vernomen, moet de minister
van Landbouw hebben afgezien van het
voornemen, om van het aan de fabrieken
voorjoopdg ter vermaling toegestane kwan
tum aardappelen van 8,2 millioen H.L., 25
cent per H.L. te heffen ten voordeele van
de binnenlandsche consumptie.
Haver.
Wegens gelbek aan havér is de dienst
van de Gorsiselsche paardentram tijdelijk
gestaakt.
Hoe Duitschland wordt inge
licht.
Aan het slot van een telegram uit Rot
terdam aan de Beriij&che Loika,'-Anzelger.'
ever het optreden der Duitsche duiikbooten
aan de Ameriikaansche kust lezen wij:-
„De Bl'ottuneradijk" was, behalve met
het voor de Nederlansche regeeiiing be
stemde graan, geladen met stukgoederen*
geconsigneerd aan de Nederlanclsch-En-
gelso'he Overzee-brustmaatsidha,p(pij
Het uitvoerverbod van
klompen.
De klompenindustrie, welke te Best op
zeer uitgebreide schaal wordt uitgeoefend,,
dreigt zeer groote schade te ondervinden
var- het uitvoerverbod van klompen, dat
door oen minister is afgekondigd. Men
vreest, dat vele firma's personeel zullen
moeten ontslaan.
Mails dn beslag genomen.
De stoomschepen Nieuw-Amsterdam"
en „Rijndam", respectievelijk 5 Augustus
en 30 September van Rotterdam naar
New-York vertrokken, hebben de mail te
Kirkwall moe/ten lossen.
De pest, welke zich aan boord bevond
van de stoomschepen „Ternaite" en
„Ntpordam", otiderseheiden,'ijk 5 dezer
uit Oost-Indiië en 9 dezer uit Amerika te
[Rotterdam aanigidkament moeJStj te Faib
mo'Uth worden ontsdlieept.
Vissc hersschepen opge
bracht.
De te Hoek van Hoil'jaind binnengekomen
logger „VI. 128" rapporteert dat hij met*
een anderen logger door twee Enigelsche
torpediojagei-s is opgebracht, doch de 128
.wist, doordat de tros biok, nog te ont
komen.
pe andere ópgebraphfë 'logger iis dé
yi, 124. Hij vischte in Vérboden wa'tcr^
Aangename klanken.
In de openingsrede tot de vergadering
van den Vrijzinnig-Democratischen Bond
zeide de voorzitter, prof. dr. Ph. Kohn-
stamm in zake het onderwijsvraagstuk het
volgende:
„De onvervalschte liberale theorie van
weleer ging er van uit, dat er een keirn
was van het Nederlandsche volk, die mee
als het „denkend deel der natie" aanduid
de. Aan die kern kwam het toe te regeeren
over de groote massa, het „onontwikkelde
volk." En even natuurlijk was het, dat die
bloem der natie vast te stellen had, welk
onderwijs de kinderen des volks zouden
krijgen. Op tegenwerpingen behoefde men
geen acht te slaan, men wist het immers
beter.
Wij, vrijzinnig-demokratien, hebben altijd
andeirs tegenover het onderwijsvraagstuk
gestaan. Van den beginne af hebben wij
het wellicht meer intuïtief gevoeld dan
scherp omlijnd uitgesproken. Wanneer wij
aan iemands meening waarde toekennen
bij de regeling van 's lands zaken, komt
aan die meeni.ng .zeker nog meer waarde
toe bij de regeling in zijn eigen zaken.
Wij bedoelen niet de tyrannie eener
meerderheid te stellen in de plaat3 van
die eener minderheid; daarmede ware wei
nig gewonnen. Wij vragen voor ieder vrije
ontplooiing van zijne krachten, en onder
die vrijheid verstaan wij het recht niet
zich te ontwikkelen naar
onze inzichten, maar naar
eigen aard."
Op grond van deze theorie vroeg de spre
ker vrijheid voor het bizonder onderwijs.
Niet zooals de liberalen het wenschen,
behooren wij, katholieken, onze scholen in
te richten, maar zooals wijzelf dat volgens
onze e'igen beginselen verlangen.
Verkiezingsgedavei* van- 1913, waar zijt
ge gebleven! vraagt het „D. v. N.-B."
Verkiezing Tweede Kamer.
Gisteren is lib feet district Dordrecht
gekozen in de vacature-Schijn van der
Loaff tolt Liid Aan de Tweede Kamer de
heer P. J. de Kanter, U.L., oud-lnd: der
Kamerr, met 2116 van de 2534 geldige
stemmen.
Oip den heer D. Wijnkoop (S.D.P.) wa
ren 418 stemmen uitgebracht.
De politieke propaganda.
Namens de Commissie tot reigufeeriirig
en central!seering der polibidke propa
ganda, wordt aan heeren secretarissen
a*an R. IC Propaganda-Clubs (resip. kiies-
A'ereenigüngenwelke nog reet in het bei-
zit modi ten zijn gekomen Aran de dezer
dagen rondgezonden vragenlijst, beleefd
doch dringend verzocht, a'isnog de toezen
ding, eener dengd'.ijke lijst aan te vragep
bij den voorzitter der coimmissOe, den heer
B. Th. de Wolf, Spui 22, Amsterdam.
Weerbaarheïdsloten.
Vernomen wordt, dat mr. F. A. van
Hall het eenfige overgebleven lid aran de
commissie a*an heit Waarborgfonds van
's Lands Weerbaarheid, zich tegevenoA'er
do „Vereeniigibg Aan Houders A-a.n Weer-
baarheidisloten", wc'ikc in NcAyember 1915
is opgericht, bereid heeft verklaard om
een openbare rekening en verantwoor
ding aan a'de houders van kit en af te
leggen., waaitoe de nood):ge A'oorberai-
dingsmaatrtgelen Avorden genjonien, a\-el
ke ten overstaan Aan de ar.rondlisisements-
r echtbahk te Utredit zal behooren te ge
schieden.
Tevens is bij het bestuur der vereenê-
girag Aan deze loterij een reorganisatie
in a-oorben*eii:cBing; alvorens echter zeker
heid is verkregen, dat hiertegen geen
wettelijke bezwaren bestaan, kan dit re
organisatieplan uit den aard der zaak
niet Avörd'en gepubliceerd'.
KATHOLIEKENDAG.
De Katholiek in het maatschappelijk
leven.
Hier volge nog ter aanvulling van wat
dn ons vorig nummer ,is opgenomen een kort
verslag van het verhandelde in de tweede
afdeeling, waarin mr. R. B. Ledeboer uit
's-Gravenhage het bovenstaande onderwerp
behandelde.
Spr. ging na, hoe de zorg voor de mate-
riale belangen in dezen tijd het godsdien
stige steeds meer op den achteugrond ge
drongen heeft, hoe voortdurend meer on
verschilligheid voor de vervulling der g.ods-
dienstige plichten zich openbaart.
Spr. Avees op de overschatting
van de kostbare éigenschappen., die den
mensch verheffen, van zijn verstand en zijn
ATijheid. In heit material© erkent men wel
en maakt men dankbaar gebruik van de
diensten van het voorgeslacht, doch in het
geestelijke achten zeer velen zich zelf ge
noegzaam. Die overschatting leidt tot een
vrij hei dcultus, tot eene verheerlijking van
bet ongebonden door eenig leergezag, of
door jyat ook, zelf naar oiigen ijizlch^ eai
oordeel zijn levensweg afbakep,er^ zijn. öiiad*
doel stellen. Vrijheid, absolute vrijheid,
zoowel voor Avaarheid als voor dwaling.
En als wij scherp in de ttffkomst blikken,
dan zien wij reeds onheilspellende teeke
nen, die er op wijzen, dat er geesten zijn,
die er niet voor zouden terugdeinzen, het
recht van bestaan, de vrijheid alleen aan
de dwaling toe te kennen. Het bewustzijn
juist iin de Kerk den grootsten en op den
duur eenigsten weerstand te hebben tegen
den vloedgolf van ongeloof, zedenontaar-
dioig en revolutie, Avakkert den haat aan
en er zijn reeds voorbeelden, hoe men een
absolute vrijheid kan'proclameeren in theo
rie en tevens daadwerkelijk daarmede al
les kan doen, om aan den Avaren godsdienst
den levensader af te binden.
Een krachtige en algemeene deelneming
aan het maatschappelijk leven van alle
mannen en vrouwen zonder onderscheid ia
gebiedend noodig. Voor een strijd op zoo
veel fronten is een zeer groot leger noodig,
kan niemand gemist worden. Dit mo
gen inzonderheid ook de hoog ergep laat sten
bedenken. Het voorbeeld van de hoogerge-
plaatsten is van dubbele werking Als het
een constante gewoonte blijkt, dat de eer
sten,,in stad en land hunne schouders zet
ten onder elk goed Roomsch werk, dat zij
er steeds een eer in stellen vooraan te staan
in de rijen van hen, die de maatschappij
willen vernieuwen in Christus, dan zal dat
voor anderen, die nu nog Avel eens een af-
Avachtende houding aannemen, een prikkel
zijn, om mede de .handen aan den ploeg te
slaan.
De medewerking der R.K. A'rouwen is
miet alleen hoogst gewenscht, zij zal on
ontbeerlijk, absoluut noodzakelijk blijken.
Op schier elk gebied van charitatieve en
sociale Averkzaamheid Avordt de medewer
king der vrouw gevraagd, Avelnu op schier
geen enkel gebied van zulke werkzaamheid
acht de R.K. Vrouwenbond zich vreemd.
Er is plaats voor allen in den bond, hoog en
laag, eenvoudigen en meer geletterden.
Niet A an allen wordt een Averkzaamheid
naai' buiten gevraagd, neen de plaats van
vrouwen en moeders blijft in de eerste
plaats' in haar gezin, Avant de anA'loed
daar uitgeoefend is n o o i t hoog genoeg
ite schatten.
Ontveinzen wij het ons niet, aan onS, Ka
tholieken van dezen tijd, is eene moeilijke
taak opgelegd. Zullen wij niet Avanhopen
aan de toekomst der menschheid, dans
moeten wij vertrouwen, dat wij de ze
delijke kracht daartoe zullen hebben, de
zedelijke middelen daartoe zullen vinden.
Voor het welslagen is verdieping van het
godsdienstig leA'en en karaktervorming on
misbaar. De echte sensois catholicus moet
ons doordringen en alle middelen daartoe
dienstig moeten wij aangrijpen. Onze pries
ters leeren ons den koninklijken Aveg, die
daartoe leidt; als leek zij het mij vergund,
ais een werkzaam middel vooral ook te
Avijzen op de Roonische lectuur, juist aroor
hen, die in het maatschappelijk leAan veel
met andersdenkenden, in aanraking komen.
De Roonische lectuur is als het Avare noo
dig als dagelijksch brood; de Roonische
courant is voor ons onmisbaar geworden.
Ook onze tijdschriften en onze Roomsche
lectuur in den meest uitgebreiden zin moe-
'ton onze belangstelling aa'ekken. De leuze:
steunt de Roomsche pers, hef ook ik met
volle OAartudging aan, maar ik wil u er
a'an trachten te doordringen, dat dit in
werkelijkheid wil zeggen, steunt u zolven.
Het is een enomie dwaasheid te denken,
dat men zóó eene schadelijke eenzijdighöid
predikt, de ondeiwinding leert wel anders,
juist door op eigen terrein zoo volkomen
mogelijk zich in te wei;ken, scherpt men
den hliik voor het waarnemen op anderer
gebied.
In de eerste afdeeling werd, na een korte
'toeluchting van den vota-stel'er, dien heer
Th. Hooy, de tweede ooncluhie aangevuld
rnet de volgende tusschon aanlhalingstee-
ker..s geplaatste zinsnede:
De kennis des geloofs en voorts der li
turgie „waartoe zeer a'eel kan bijdragen,
eene doelmatige linriichtlng der kerkge
bouwen, vooral AAat betreft plaat&lng \ani
altaar, preekstoel, galerijen en ei La ren"
enz.
Deze conclusie werd met vier stemmen
■tegen aangenomen, de andere met alge
meene stom/men.
In de t.Aveedie afdeeling werden alle cctn-
olusies met algemeene stemmen aange
nomen.
In de derde afdeeling. werd op voorstel
a'an don heer H. Stulemeyer, wethouder
van Rotterdam, in conclusie III de volgen
de zinsnede gelascht;
„zoodat als zetel worde gehandhaafd, dat
de Katholieken vóór den afloop van de
voormiddag godsdienstoefeningen op Zon
en feestdagen niet deei'nemen aan openba
re vermakelijkheden, en feestelijke bijeen
komsten."
Ook in deze afdeeling werden de conclu
sies met algemeene stemmen aangenomen.
Algemeene Vergadering.
Na "do héérlijke rede van pastoor rpst-
ma, uitmuntend door rijkdom van gedoch-
ten en schoonheid in. vormen, hield Z. I>*
H. Mgr. A. J. CalLier, bisschop van Haaf*
lem, een toespraak*
To«9praak van den Bisschop.,
Ik kan niet zeggen, aldus Monseigneur,
hoe dankbaar Ik be® voor al het werk, dafl
heden zijn A'oltooiïng heeft» gevonden. Dei
conclusies, die op de afdeelingsvergaderin*
gen zijn aangenomen, zijn Mij uit het harfi
gegrepen, en daarom dank ik degenen, did
deze hebben ingeleid.
Dankbaar ben ik ook voor de heerlijk^
rede, AA'aarmede de spreker va® deze algen
meene vergadering de kroon op het werIé
heeft gezet en den Aveg heeft geAveze®, liod
die conclusies in daden moeten .worde®
omgezet. Ze moeten niet louter op papieflj
staan; 't is er niet om te doen, dat de kran>
ten-verslagen geAvagen van een schitterend
geslaagden Katholiekendag; er moeten d a-
den Avorden gesteld als vrucht yan. hetÜ
dezen dag gesprokene.
Monseigneur sprak er A'erder zijni vo!k
doening over uit, dat te Rotterdam een verf
eeniging is opgericht tegen het ontzaglijk
kAvaad van de onzedige taal.
De leden van die vereeniging hebbe^
zich verbonden tegen het spreke® va® on*
zedige taal op te trede®, en in Averkplaaf-
sein, kantoren en andere lokaliteiten, jvaajj
zij iets te zeggen hebben, een waarschu
wing te plaatsen, dat geen onzedige taal
mag gesproken worden.
Monseigneur zag gaarne die vereeniging
over heel zijn bisdom verspreid. De onze
dige taal komt uit het hart en voert tot
daad.
Voorts Avenschte Mgr. nog Fe® enkel
woord te spreken over de conclusies betref
fende de Katholiek in zijn ontspanning;
Het is een oud spreekwoord uit de H;
Schrift: „Ex risu cognosoiitur vir'V j.Aan
het lachen leert men, Aveikeni man mem
voor zich heeft; aan. de vermake®, wat
omgaat in zijn hart'^
Laten we afstand doe® van dé Hchtaii®»
nige en zinnelijke vermaken, die de AverelJ
in zulk een overvloed biedt, en late® wfil
zorgen, dat die niet binnendringen dn onztf
huisgezinnen. Laten we cvns de vraag stel
len: Welk mensch ben ik? Welke vermakS®
zoek ik? En als we er ons op betrappen, dafj
we verkeerde vermaken zoeke®, late® we
dan zeggen: Dit past niet bij een openbaatl
Katholiek leven, omdat het in het bijzon^
der Kaholiek leven een vloek is.
Deze ernstige woorden van vaderlijk vet;
maan Avaren staande i® de grootste stiütfll
aangehoord.
Na het slotwoord vroeg de voorzitter dr>®
bisschoppelijke® zegen.
Onder het imposante orgelspel \on 'defll
heer M. van Leeu\A'en, den organist van de
St. Dominicuskerk aan het Steiger, die de
Marche Pontificale van Charles Marie WL
dor speelde, A'erlieten de aanwezige® de
zaal onder den indruk van de heerlijke mak
nife'statie.
In de ruime zaal was bijna geen plaatsje
onbezet gebleA-e®. We zulle® niet beginne®
met op te merken, Avie er onder de aamvel-
zigen waren alleen zij vermeld, dat wél
het hoofdbestuur van den R.K. Dioc. Vrouk
Avenbond Arertegenwoordigd zagen.
In den foyer van „De Doele" Averd eö®
diner gehouden, waaraan 200 gaste® aan>
zaten.
Van H.M. do Koningin is Het volgendd
antAVOord-telegram ingekomen:
IT.M. de Koningin draagt mij op lede®
Katholiekendag Hoogstderzeh-er oprechte®'
dank te betuigen voor hulde e® zegen
beden.
Adj. SCIIIMMELPENNINCKj
Gemengde berichten.
Een belangrijke vondst. Zaterdag j.f^
werd door werklieden van den heer IJ-
Veldhuis op Nijeklooster onder Scbarne-
goutum bij Sneek, een zeldzaam fraaie col
lectie oude kunstvoorwerpen gevonden. Or
slechts geringe diepte ontdekte men op eea*
hoop bijeen eenige altaarstukken ln bij
zonder gaven toestand. De collectie bevafl
o.m.: twee ongeveer 40 cm. hooge koperen
Avierookvaten, twee koperen kan dolaard,
een sierlijke kroonluchter en een paa®
beeldjes, Avaaronder een zeer fraai en gaaf
Mariabeeldje. Ter plaatse, waar de voor*
Averpen werden gevonden, werd in 123CI
door abt Dudo een klooster gesticht, dai
den naam Aulo Dii of Godshof kreeg. '6
Behoorde aan de orde der Gistereicnsersl
en werd bewoond door adellijke jonkvrou-
wen. De abt van Oldeklooster (bij Böla-
Avard) bestuurde 't. Later (wanneer?) werd
t' veranderd in een aanzienlijke boerderij.,
De v'oorwerpen dagteekenen waarschijn*
lijk uit de 13e eeuw, toen 'L \roor Friesland;
zool men weet, benauAvde tijden Avaren: be
dreiging door den graaf van Holland of cla®
bisschop van Utrecht^ alsmedo den strijd
tusschen Schieringera en Vec.kooper3*
De eerlijke vinder wordt beloond. Zon
dagavond omstreeks 9 lAdJl rolde de tro3-®
