29 ITENLAND. De Oorlog. e JAARGANG BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, ff.60 per nrtaaL Franco per post f 1.80 per kwartaal. Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Vs cent lil nummer bestaai uit drie iaden en het geïllustreerd jndagsblad. De Paus en de Vrede. (De kansen. d'ait.d© Paus deel aal riemen facit, V'reides-GoinigiBeis schijnen te v©r- ffdeirm". -aldus besluit de Romeinsche iresóondcnit van de ,,N. Rott. Cut." zijn Istan ibrieJ!. Ls niét të verwonderen, dat de hrie-f- irirver tot dit besluit komt. Een vrede s- id-res zonder den Paus 'it zou getuigen een verblind antlclericallsme, dat alle Idearkcnde nlert-Katholieken moest ver leren. Zonneklaar toch as in dezen tijd' leken, dat de Paus de e enige, zedelijke :lilt is in die wereld, dl© gruwelijke con to. als waarvan wij Ihedcn getuigen sten ziin. zou kunnen keeiren. De f e i- hetgeem reeds door de Paus i s laan wijst er' meit onontwijkbare beid OD. dait de wereld vertrouwen ét hebben in Hem, Die he;t Hoofd is ,'aarliik internationale Katholieke rk. tra een bliivenclen, vrede aan de .wereld verzekeren, zal e.r geen- zekerder waar- ziin, dain de deelneming van den kens en telkens komen er weer be lten, dio er op wijzen, dat door den alle pogingen worden gedaan om nu eindelijk te komen tot den zoo lang beddein vrede. Veel wordt cr natuurlijk •zulke pogingen niet bekend. Doch ho- wij, dat ze nu toch eens niet zullen koten on den halsstarrige® trots van verbitterde regeerders, r e m u s dto pontificeBid- wij, dat de Vredesvorst in Zijn der ld wereld tot heil strekkende pogingen ïe slagen.... No. 1995 e ScidóolieGoti/tant ZATERDAG APRIL. 1916. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regel3 f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels 11.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Ie onlusten in Ierland! - Engelsch iscliip op een mijn gcloopen. - Vlieger- ival op een Russisch slagschip. - De igering van Griekenland. -- Duitsche kboot vernietigd. Van de oorlogsterreinen. Overzicht behalve op hot. Engelscho front heeft era ïeiu Westelijk oorlogster-rein geen em- geibeutoenis plaats gehad, die heit ver- Iclein waard is. Hier hebben de Duit- iêrs getracht ten Noorden van Roefjin- liüt op twee (punten de Engelsche ertel- m binnen te dringen; de aanval, zou, - 'ïöns het Engelsche legerbeadcht, afge- ren. ziin. ij) Verder ziin verschillende luchtgevechten ifc! ®wd, waarbij aan beide, zijden verli-e- werden. geleden. Een Fraansch luclit- lader heeft 18 hommen geworpen op heit ^Iotl Lamarck© in Woëvre. Of er schade ifd aangericht wordt niet gemeld. Ook op heit Oostelijk en Zuidelijk oo-rlogs- rrein, heeft de actie zich bepaald tot ge- aukrevec.bi'e.n. to het Russisch-Turksche gevechtster- itt wordt gemeld, dat de Russen ten Z.W. a Erz-eroem de Turken hebben terugge ven en in de streek van Bitlis in Zuide- 16 richting opgeschoten zijn. Verder >valt niets bijzonders te vermei- 0p Zee. Duitsche duikboot! vernietigd. Officieel wordt uit Londen gemeld, 'dat toderdag een Duitsche duikboot o-p de «tkusjt van Engeland tolt zinken is ge- Een officier en zeventien man ga- a zich over en zijn krijgsgevangen ge tókt. ^geisch slagschip op een mijn geloopen. Britsche. Admiraliteit bericht, dat het hellip ..Russell", dat de vlag voerde Jschout-hij-nacht Fremantle, dn de Mid- ^todsch© Zee op een mijn geloopen en Stoken is. fonderdviierentwintig man worden vér- r> 676 zijn gered, waaronder de schout- 'J-nadit, do kapitein en nog 22 officieren, Web slagschip de „Russell", dat in de 'Wellandschie Zee op, een mijn liep, was ^Olgebouwd1 en behoorde tot dé „Dum- -klasse. De Russell" its het derde ifj •slagschip dat dooi* een. mijn to beging. De King Edward, VII" en de «sistibiio" stiöjten eveneens op mijnen, '■Russell" was 14,000 ton groot. De ewa'P6niT)g bestond uiit vier kanon- YaJa30 c.M. en 12 van 15 c.M. De snel- «was 19 mijl. Vliegaanval op een Russisch linieschip. Een officieel bericht uit B-erlijn meldt: Op 27 dezer hebben drie Duitsche vliegtui gen het Russische Linieschip „Slawa" in de Golf van Riga met 31 hommen bestookt. Verscheidene treffers cn bet uitbreken van brand is huiten twijfel waargenomen. On-, danks hevige beischietpng zijn ofte vliegtui- gén ongedeerd teruggekomen. De duikboot- en mijnoorlog. -- Volgens een bericht van „Lloyds" is hét Deensche stoomschip „Johaun" opge blazen, Een officieel bericht uiit Londen meldt, dat. het Engelsche steiomschip „Industry" door een Duitsche duikboot in den grond is geboord. De bemanning is 'in open. boo ten gelaten, op een plaats in den Atlanti sche® Oceaan, die. 120 mijl van de naaste kust verwijderd was. De booten met de heele bemanning zijn opgepikt door een Ame.rikaansche mailboot. De „Industry" was op -weg naar een "Amerikaanse be ha ven. cn was ongewapend. (De „Industry" mat 4044 ton en behoor de 'aan de igef.ijknamigé reeideirij te Liver pool. Naar het Engelsche Rageerings pers bureau meldt, is de.Deensche schoener ..Christian" door een Duitsche duikboot in den grond geboord, 15 mijl van de kusit. De bemanning, in de boeten ontsnapt, is door een ander schip opgepikt, België. Kanunnik Loncïn nog gevangen. Een der correspondeniten van „De Tijd" dn België bericht: Het bericht, dat kanunnik Lone in., dien rtendenzLeus© Duitsche. berichten als de geheim-secretaris van Z.Em. Kardinaal Mercier wi'Mon doen doorgaan, reeds op vrije voeten, zou zijn gesteld, .is onjuist; hij zit nog gevangen in dé kazerne te Mecihe- len. Er zijn nog talrijke andere- onschuldige' burgers louter op vermoedens gevan gen ".genomen en in onzindelijke vertrek ken opgestoten. Z.Em. de Kardinaal bezocht vóór Pa- schen Leuven en andere parochiën van het Aartsbisdom. Hij geniet eeme' goede gezondheid. Frankrijk. Fransch West-Afrika. Gen-praai Degioveilina, van heit reserve kader. is benoemd toit opperbevelhebber van de Fransche troepen in West-Afruka. Engeland. De onfusien in Ierland. Men méldt uit Londen, dait Biirre.il, de minister voor Ierland, 7 Woensdagavond Londen heeftverlaten-om zich naaf Dublin ie begeven. Drie Amerikaansche journalis ten en vertegenwoordigers van de Engel sche pers vergezellen hem. Helt streven der Sinn Fedn-partij, die, ge.tiik men weet, de onlusten jn Ierland heeft, op itouw gezet, wordt in de „Times" nader uiteengezet. Den vierden Augustus 1914, zoo zegt de „Times" a.. verklaarde Redmond na mens de nationalistische partij jn het Lagerhuis, dat „de Iersche democratie zich met de meest mogelijke ijver en sympathie aan de jziide van dirt land zal scharen, aan welke beproevingen en. welke gevaren het ook blootgesteld moge worden". Ierland bezit echter, behalve de nationa listen, nog andere „Home Rulers", mame- liik de kleine maar agressieve partij der „Sin® Feiners". (Ierland voor de Ieren). Voor den oorlog, toen de beweging nog bijna uitsluitend als een „intellectueele" te beschouwen was, hebben velen hunner schitterend werk geleverd, zoowel opbou wend' als critisch. Ze waren even .verwoede „Home Rulers" als Redmond, dien ze on ophoudelijk aanvielen. Zij beweerden, dat Ulster na den oorlog de actie voor „Hom© Rule" zou verdringen, en dart. mr. Redmond zich had laten bedotten. Inderdaad hebben ze verklaard, dat de opportuniteit van Ier land, Engeland dn moeilijkheden zou bren gen, Daardoor is die splitsing an d© rijen der nationalisten ontstaan; en naast hert vrijwilligerskorps, door d© aanhangers van Redmond opgericht ter verdediging van de Iersch© kust. vormden d© Sinn Feiners een ander korps, bekend onder den naam van „the Irish Volunteers". Zij gingen van de veronderstelling uiit, dat de kans op „Home Rule" voor Red mond zoo goed ais verloren was. Zij ech ter wenschten die kans te redden door be dreiging, zoo noodig zelfs door machtsver toon. „Dit is niet Iceland's oorlog" was hun wachtwoord cn hun politiek kwam hierop neer dat uit den toestand, waarin Enge land docxr den oorlog was geraalot, een zoo groot mogelijk voordeel ten opzicht© van heit verkrijgen van „Home Rulè" moest worden behaald. Italië. Het Vaiicaan en het Duiisch-Amerikaansch conflict. Volgens de Informaziome" te Milaan heeft Z. H. Paus Benedictus XV door be middeling van de Amerihaensohe kardi- nelen ©n van de apostolische gedelegeerden te Washington, te Berlijn eai ie Weenen, er 'O'p aangedrongen, dart men een vrede lievende oplossing voor het Duitsch-Ame- rikaansche conflict tracht© t© vinden. De Paus wenschit reeds hierom zoo vurig' eene goede verstandhouding tusschen de helde mogendheden, omdat hij voor de verwe zenlijking va® zijn vredespragramma op de hulp van de Vereenigde. staten rekent. Griekenland. De weigering van Griekenland. „Reuter" meldt, dat de toestand kritiek is, tengevolge van de Grieksche weigering, oan de'Sëirvdërs" toe te staan gebruik te -maken van de 'Grieksche spoorwegen. De kaden leggen, den nadruk op de vastbeslotenheid der regeering. De Servi sch© gezant bracht ©en bezoek aan het ministerie van buitemlandsehe zaken' en ^deelde -mede, welk ©en pijnlijken indruk de weigering van Griekenland op de Ser vische regecring maakte. De diplomaten der Entente wachten nieuwe instructies. Verschillende oorlogsberichten. Haagappeif os. Aangezic-h de haag- aprekjes ten dienste van do volksvoeding gebruikt kunnen worden, richt men in Duitschiand openlijk liet verzo'ek tot de be volking en yooiral tot' rle' bezitters of pach- tens van boerenhofs^Ciden, om de heggen van hagedooirn (Mespjlus ciratacgus oxva-, cantha) in dit voorjaar niet te snoeien, wii,l anders 'te veel bloesemknoppen verlo ren gaan. Liefdadigheid, Naar ,de' „Times" meldt, is dézer dagen wad erom 31,000 pond sterling aan „The Times Fund" ter ondersteuning van hert. Engelsche Roede Kruis en van de Johannieterorde toege- voegd. Daardoor is het fends itot 3,677,229 ptrd stekliing 17 shilling en een halve d. gestegen. Biiltenlandsche berichten. Het Desnsche ministerie. Het ministerie van kerk cn onderwijs is van heden a): .in tweeën .gesplitst. Minister K eiser "Nielsen neemt de p/ortefeuiiiie van onderwijs, de tweede ondervoo.rzLttor van hert Fo'lkei'ilmig, ds Pouisein, die 'van kerk. De ininisteir zonder porefeu.il,!© Hage is tot minister van handel benoemd. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. Uitvoer van-hout uit Duitschiand. Nader meldt men aan de „N. R. Crt.": De uirtvoercentral© in Duitschiand heeft ©en circulaire, gezonden aan d© Duitscne houthandelaars, waarin staat, dart voor zcelite houtsoorten'de eerste 6 weken van het depantemerat van oorlog geen verlof voor uit'voier wordt gegeven in verhand inert de. inventarisatie. MLsscliien word't na dien Itiid.verlof tot nieuwen uitvoer gege- vem AYe-1 wordt voor harde' houtsoorten verlof gegeven tot uitvoer, met uitzondering van pitch cine e® mahoniehout. Aard e w e r k-f a b r i c a g e. Wegens gebrek aan grondstoffen (borax) zal de lafdeeling aardewerk van de glas- en aardewerkfabriek de Sphinx, te Maas tricht, vanaf Maandag a.s. slechts 3 lagen por week werken. Suiker bieltem. De 1 andbouwcorrespondent van de „Mor ning Post" schrijft: 'tengevolge van een ongelukkige omstan digheid hoeft de Engelsofae suikerbicrt- -er- eeni.ging de landbouwers moeten ontslaan van hun verplichting suikerbieten te ver houwen en te leveren aan de fabriek te Cantlv in Norfolk. Het zaad', dat in Bot tel dam op verscheping wachtende is, schijnt bij besluit van de Neder tonische regeorlng niet vrijgelaten te zullen wor den. Het land. dat voor de bieten Klaarge maakt ds, zou evenwel voor and'ere nut tige gewassen gebruikt kunnen wórden, en wegens de groote korg, die eraan be- stëed is, zal het ongetwijfeld- een beteren ocigsrt geven dan anders. Chilisalpeter. Mededeeling van het Ned. Landbouw- bouw-Comit'. Het stoomschip „Lodewijk van Nassau", geladen met 4500 ton Chilisalpeter voor de Nederlandsch© regeering, waarnaar door d© landbouwers zoo verlangend werd uit gezien, is in het Engelsche Kanaal gezon ken, zoodat de kostbar© lading geheel ver loren is gegaan. Tot onze groot© voldoening kunnen wij aan deze treurmare terstond een blijde tij ding verbinden, nl. dat het stoomschip „Maasdijk", eveneenh geladen met chili salpeter voor de Nederlandsche regeering behouden in ons land is aangekomen. De „Maasdijk" lieeft 8500 ton 'Chili-sal* peter aan boord. Alle provinciën, die nog niets of niiet ten volle 50 pCt. van het -be stelde hadden ontvangen, zullen een zoo danig aandeel van de lading krijgen, dat iedere bestelling na de verdeeling van deze partij in het bezit zal zijn van 50 pCt van het bestelde. Het stoomschip „Maartensdijk", met. 7900 ton Chili-salpcter, ligt in Engeland en wordt spoedig hier verwacht, ls deze la ding aangekomen, dan zal opnieuw 10 pCt. over alle bestellingen kunnen w'orden verdeeld, terwijl tevens kan worden ge zorgd voor de bestelde hoeveelheden in de kleine bedrijven. De stoomschepen „Andijk" en Riouw", die samen 16.000 ton Chilisalpeter inhou den, hebben Ctiili reeds verlaten en zijn via het Panama-kanaal op weg naar Ne derland; .wanneer deze schepen geen te- geftisliag ondervinden, kunnen zij onge veer half Mei ons land bereiken. Het laatst© schip, dat Chilisalpeter voor de Regeering zal aanbrengen, kan niet voor half Juli verwacht worden. Voor den oogst van di.t jaar kan deze partij dus niét meer worden gébruikt. Provinciale Statenverkiezingen, Nog ©e® week of vijf en we zitten mid den "an d© Statenverkiezingen. De .stemmingen cn herstemmingen vallen in die verscheidene .provincies verschillend. Voor zoover wc ze reeds zagen, vastgesteld, zijn de data a.ls -volgt: ZTiid-Iiólla.nd 15 cn 23 Juni. Noord-Heiland 14 en 21 Juni. Gelderland 14 en 23 Juni. Friesland 15 en 28 Juni. Utrecht 7 15 en 27 Juni. Zeeland 16 en 28 Juni. Drenthe 16 en 23 Juni. De meest belangrijke provincies zijn Zuid-HoClanid. Gelde rLand, Zeeland en Overijsel. In laatstgenoemd© is de datum nog niet vastgesteld. vjcrweeksciie Socialo Cursus voor Voor mannen in de R. K. Vakbeweging. De tweede week van dezen cursus zou gebonden worden in het Centraal Bureau voor die K. S. A. te Leiden, in de laatste week van Mei. Op verzoek van eenige deelnemers is die cursus echter, wegens de veil© Encyclieik- vcrgaderingcin, verzet naar de eerste voilil© week van Juni.' De" cursus zal dus gehou den worden van 5 tot 10 Juni a.s. Jaarmarkten. Te 's-Gravenhage is aan de afdeelrtng Handel van hert ministerie van Landbouw, Nijverheid cn Handel een vergadering gc-houden. onder voorzitterschap van mi'. J C. A. Everwijn, chef van genoemde af- cleelinjg. Aan deze' vergadering werd deelgeno men door .de hoofdbesturen van de Maat schappij van Nijverheid, de Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat en de Neder- ilandisch© Vereeniging voor Teutoonstei- lingsbelangen, door de nijverheidsconsu- 1 enten, den ingenieur van hert Nijverheids- laboratorium, benevens de heer en E. A. Hamburger, voorzitter van bert departe ment Utrechit der Maatschappij van Nij verheid' cn van de afdeeiling Utrecht der Vereeniging Nedeadandsoh Fabrikaat, en door dien heer J. II. II. Wamelanck. De heer Hamburger is tevens voorzitter van het comité, dat te Utrecht het initia tief heeft, genomen lót het houden van een jaarmarkt, iin welk comité vertegenwoor digd. zijn bovengenoemd departement en afdeeling, de Handelssociëteit^ Handelsver een.iging, Leo-Veireieniging, Winkell.iieirsver- eeniging .„Eendracht 'maakt Macht" en Vreemdelingenverkeer. In deze vergadering is .een comité van actie gevormd, bestaande uit vertegen woordiger© van bovengenoemde lichar men. onder voorzitterschap van den heer Hamburger. Dit comité zal de noodige slaopen doen. ten ©inde te- geraken tot een permanente vereemiging, ten doel hebben de het regelmatig houden van jaarmark ten. Korte Kroniek. Het Bureau voor de R. K. Vakorga nisatie heeft de heer M. van de Ven met ingang van 1 Mei a.s. aangesteld als pro pagandist voor de R. K. Steenarbeiders met de opdrachtt om in all© cent-ra van /Steenindustrie ei/.afdeelihg t© stichten van den spoedig oj^ te richten Ned. R. K. iSteenfabrie)carbdidershondHet kantoor van denPorpagandist zal voorloopig ge vestigd zijn: Drift 12, Utrecht. STADSNIEUWS. GEMEENTEZAKEN. Soda en chloorkalk. De Directeur van den gemeentelijken keuringsdienst van ec|t- en drinkwjaren cleelt in een rapport aan den Raad mede, dat, gehoor gevende aan de talrijke klach ten over de qualiteit van soda en chloor kalk, die hier ter stede in het klein ver kocht worden, door den keuringsdienst een onderzoek is ingesteld, waarbij is ge bleken, dat zeer grove en ernstige verval- schingen deze-r artikelen voorkomen. Waar de thans vigeerende verordening op de keuring van eet- en drinkwaren en andere waren tegen dergelijke praktijken geen voldoende wapen biedt, vraagt de Directeur aanvulling der verordening. Het komt de Commissie voor de straf verordening voor, dat daartoe all© aan leiding is. Zij stelt daarom voor in de verordening op de keuring van eet- en drinkwaren het !bi[;rip „huishoudelijke artikelen" -in te lasschen. Rookcn van kinderen beneden de veertien jaar. De Commissie voor de strafverordenin gen ontving van B. en W. verschillende stukken betreffende het rooken door kin deren met verzoek te willen nagaan, of liet niet wenschelijk zou zijn ter bestrij ding van dit euvel een strafbepaling in het leven te roepen. Dat het rooken door kinderen een euvel mag worden genoemd, meent, de Com missie ook zonder de. overgelegde medi sche adviezen wel als vaststaand te mogen aanmerken. De Commissie meent, dat ouders ei>-op- vo-eders bij hun niet altijd even gemakke lijke taak den stevigen steun eener straf verordening zullen waardeeren. Het kwam de Commissie het beste voor het kwaad in zijn bron aan ie lasten en strafbaar te stellen ieder, door wiens toe doen eén kind aan tabak komt. De Commissie heeft nu de volgende verordening ontworpen. Artikel I. I-Iet is verboden aan kinderen tabak, si garen of anderszins ten geschenk© aan t© bieden ei opreenige andere wijze te ver strekken of deze handelingen te doej» of. laten verrichten Onder kinderen worden in deze veror dening verstaan jeugdige personen, die den leeftijd van veertien jaren niet hebben bereikt. Artikel 2. De dienaren van politie zijn in het bij zonder belast met het opsporen van de overtredingen dezer verordening en ver plicht deswege proces-verbaal op t© ma ken. A r t i k e l 3. Overtreding van de bepalingen dezer verordening wordt gestraft met hechte nis van ten hoogste drie dagen of geld boete van ten hoogste tien gulden. De Pauwbrug. In de raadszitting van den 20en Mei 1915 werd overeenkomstig den wensch der gemeente Katwijk volgens de ontworpen plannen besloten tot verwijding van de Pauwbrug, de Janvossensteegbrug en de -jMarébrug tot 8 Meter rtloorvaartwijdte, onder bepaling, dat de gemeente Katwijk in de kosten respectievelijk zoude bij dragen 81 pCt., 91 pCt en 98 pCt. en dat Leiden het restant op risp. 19 pCt. 9 pCt en 2 pCt. voor haar rekening zou nemen. De voorbereiding dezer plannen is thans zoover .gevorderd, da't de verwijding van de Pauwbrug is aanbesteed. .De kosten van dit werk zullen een uitgaaf vorderen van in ronde som f 11000.in welk be drag zijn begrepen de kosten van een hujpbrug, wa-lka tévens (bijl de verwij ding der beid© am\ere bruggen zal dienst doen. In deze kosten zal derhalve Kat wijk 81 pCt. of f 8910.— bijdragen, terwijl een bedrag van f 2090 voor rekening van Leiden blijft. B. en W. bieden thans een .suppletoire begrootingspost aan. De Gasprij9. Overeenkomstig het voorstel van com missarissen der Stedelijke Fabrieken van Gas- en Electriciteit geven B. en W. den Raad in overweging t© besluiten, dat ook nog gedurende het tijdvak 1 Juni 1916 tot en met 31 Juli d, a. v. de prijs van het ga3 voor de Leidsche ingezetenen, met uitzon dering van het z.g. muntgas, waarvan de prijs voorloopig bl^jfil bepaald op 6*4 cent per kub. M., zal bedragen 7 cent p kub. Mi De Commissarissen zeggen in hun toe-» lichting: Zooals reeds werd voorzien, zijn de nieuwe contractprijzen nog fiVnzienlijk hooger, dan die van het vorige jaar, z>oo- da't een gasprijsverhooging, ter dekking van de buitengewoon groot© uitgaven voor de grondstoffen, zonder twijfel gewettigd is. De voorraad van betrekkelijk goedkoo- pe gaskolen, waarover de Gasfabriek be« schikte en lhans nog beschikt ©o die in

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1