14 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. JAARGANG No. 1983 Ste £cicbclve(2oiiA<Mtt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS-POLIS Ongevallen-verzekering jr Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, f 1.60 per nrtaaL Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent ir kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7% cent VRIJDAG APRIL. I9I6. Dfl ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regel3 f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels 11.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent De internationale. lEen rad acteur vam het Haagschie Pera- ure au heeft -eieai onderhoud gehad met secretaris van liet Inteamati'CiuEtal So- sJtstisch Bureau, den heer Camilie Huys- ^5, die met twee leden van genoemd ireau de 'heeren V onderval de etn. "VVi- naar Engeland ©n Frankrijk was est om over de Internationale" te teken. Hel onderhoud is lang geweest, maar het iult-aat van de ireis der soe iaa 1-democ r a- dg ..iTi'teraationa'ie" heeren staait mieit evenredigheid met de lengte der mede dingen.. we ke de heer Huysmans dooir- ilrent aan bedoelden journalist deed: l resultaat komt hierop neer: meerderheid van Fransche em gdsclie socialisten wil nog n'i ets we- van internationale besprekingen! op raternati'onaal bureau te 's-Graven- .Icntematiotnale" is dus naar de Ming dezer heeren op 't oogenblik .dood! lis dus kaar als die dag, dat van het ibefaamde „internationalisme" geen po- 2 om lot den vrede te komen, zal u to ri. j, die in vredestijd de grensscheidingen de landen wilden ontbinden, de legers, Ike ter verdediging van het vaderland aden, radicaal wilden afschaffen zij lien nu niets van hun „Internationale" zij wil ilen vooralsnog bestendigd het feilt, dat de leden dier „Intema- nite" in die verschillende liageirs als ver- akte vij anden tegenover elk an der staan. Kan verkeer en. larmen zal zien, dat na. den oorlog larom die „Internationale." zal worden )8échd en betfuifd! luitschland en de Vereenlgde Staten, etordedeering van Noorsche schepen, friekenland en de Entente. -- De isex". - Een duikboot vernield. rsch zeilschip getorpedeerd. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. het Westelijk oor logs terrein is de toe- i onveranderd gebleven, evenals op Oostelijk, waar door de Duitscbers en kkin e aanvallen werden gedaan, die de Russen werden afgeslagen, het Zuidelijk oorlogsterr ein slaagden bs'ear ij kers er in, bressen te slaan in f'J.ten loopgraven, die de Italianen op Monte SDerone hadden bezet. Na een ilterd gevecht hebben echter de Italia- •tor herovering van hun steHjmigem l*e vorderingen op de rotsen van de te Sóeronie gemaakt, tfigens valt van de oorlogstarre]mem i"ie melden. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Officieel wordt uit Berlijn gemeld: In de maand Maart zijn 80 vijandelijke koo.p- vaardiisohenen roeit 207,000 ton bruto houd. .door Duitse he duikboot en in den grond geboord of op mijnen geloop en en gezonken. Volgens een 1 Lloyds' '-b ec-icht is het ongewapende stoomschip „Aufu" )3600 ton) getorpedeerd en gezonken. Verder is het s.sl „Robert Adamson", 3000 ton. getorpedeerd en gezonken. De be manning is gered. (De ..Aufu" komt in Lloyds register niet voor; de „Robert Adamson" behoorde aan J. Westoll te Sunderland. Naar Lloyds" meldt is de Engelsche bark „Iruverlyon" door een duikboot in den grond gebooTd'. Van de bemanning zijn 12 man gered. (De „Inverlyon" mat 1827 .ten en behoor de aan G. Milne en Go. te Aberdeen.) De „Sussex". Naar ..Havas" uit Parijs seint, kent men den naam van den duikbooteommandanit en 'het nummer van de Duiitsche duikboot die de „Sussex" in den grond heeft ge- boord en men is ingelicht omtrent tiaar omzwervingen' vocir de laatste daad. Offi cieren en matrozen der Duitse lie duikboot, die oo 5 dezer is vernietigd, bevestigen trouwens albe inlichtingen welke man reeds bezat. Een duikboot vernield. De correspondent der „Birsjewia Wjedo- mosti" te Sewastopol bevestigt, dat. een vijandelijke duikboot op 5 April eeiri poging heeft gedaan om een Russisch oorlogsschip aan ite rallen. De torpedoboot „Stroegy" viel daarna op haar beurt de duikboot aan, verbrijzelde de periskoop en voer dwars over de duikboot heen. Deze dook onder en kwam niiet meer boven. Noor sof» zeilschip getorpedeerd. „Reuter's" Agentschap. verneemt het volgende, dat voor 't eerst openbaar wordt gemaakt, uit officieele bron.: Andersen, stuurman van het Noorsche zeilschip „Pestalozzi". meldt dat hij in September 1915 stuurman was op heit Noorsche aeifi- schip „Glimoe". dat in ballast op reis was van hot kanaal van Bristol naar Canada, waar het lading zou innemen voor Enge land onder charter van een Fransche firma. Op 4 September werd het schip aange houden door een Duitsch© duikboot ten Westen van Faslnet. De bemanning kreeg lü minuten om in de booten te gaan, waarna het ach ld door kanonvuur in den grond werd geboord. Op een protest dat er zoomin lading als contraband© aan boord was, zeide de duikbootcommandant: het is voldoend© dat het door een Engelsche fir ma is gecharterd. België. De secretaris van Z. Em. Kardinaal Mercier. Een correspondent, van „De Tijd" in Bel gië bericht: Het opgeblazen zaakje- tegen den secre taris van het aartsbisdom Mechelen, ka nunnik Lonoin. aal wél met ©en sisser af- loouen. De Dui.tschers zien' in, dat zij zich •in de vingers dreigden te snijden met het heele geval. Het Liefdewerk voor de soi'dar ten' aan het front bleek in de gevonden correspondentie alleronschuldigst te zijn, en dat Z. Em. de Kardinaal met de ge heime verzending van brieven niets te ma ken had» erkennen thans de Duitse hors zelve. Gd het desbetreffende protest van den Kardinaal heeft het Duitsch© gouverne ment tniiets zakelijks weten in te brengen, .tot eeai eigenlijk© langdurige gevangenne ming van den kanunnik dorst het maet overgaan. Griekenland. Griekenland en de entente. Eetn pant. Renter"-•telegram uit Athene meldt: De diplomatieke toestand is tiiar weer netelig geworden, tengevotge van d© niet-insohikkielijke houding der Grleksche Tegeering ten aanzien van de maatregelen als tijdelijke bezettingen die de geal lieerden voor onontbeerlijk houden, en van het verleenen van voorrechten op d© sporen. De houding der regeering is blijkbaar be doeld om het Grieksche volk te bewijzen dat zij niet lijdelijk de eisclien der entente aanneemt. De meerderheid der bevolking blijft den geallieerden intusschen welge zind en beeft hen nooit eenig teeken van vijandschap gegeven. De toenemende ver bittering -tegen Bulgarije vormt ook een ernstige hinderpaal voor de pogingen der D uitschgez inden. D© „Hestia" zégt dat d© nieuw© toestand tesenover de entente-mogendheden binnen weinige dagen misschien tot een miniiste- rieebe crisis zial leiden. Noorwegen. De torpedeering van Noorsche schepen. De minister van buitenbandsch© aakm heeft all© officieel© en officieus© berichten over het torpedeeren van Noorsche sche nen door de Dutoschers doen. openbaar maken. AH© büaden te Krietiania .schrijven dait •het bliikens het dosbelnef^.d© officieel© Fransche bericht onbetwistbaar is dat heit Noorsche stoomschip „Silius" door een Duitsch© tor-riedo in den grond is gehoor dl Vereenigde Staten. Duiteohland en de Vereenigde Staten. Over Duitschland's bereidverklaring om het in den grond boren van koopvaarders aan arbitrage te onderwerpen, verklaart cmem in regeeringskringen, dat de Ver. Staten geen abitrage willen over ©en aan- gedegenheid waarbij het leven van Ameri kanen is betrokken. De Amerikaansch© bladen schrijven in scherpe bewoordingen oveT Duiitschland's nota nopens het in dfn grond boren van koopvaardijschepen en spotten met de daarin gegeven uitleggingen'. D© „World1" vraagt: Wat Mailt, er anders over dan d© diDlomatieke betrekkingen «net Duitsch- land af te breken? Enget'and en de vereenigde Staten. Minister Lansing heeft meegedeeld dat F.neeland's nota oveT het van boord halen van 38 Oostenrijkers en Duitschers van het Amer ikaansch© stoomschip Chine" d© zaak niet tot tevredenheid der Ver eenig de Staten oplost. Verschillende oorlogsberichten. Een ooriogspakket. Dezer dagen ont ving de herbergierster Vdehmann, te Ober- kaufungen bii Kassei, van haar aan hét front staanden man een zwaar pakket. Toen zii den inhoud onderzocht, bleek deze ia bestaan uit een geladen handgranaat. Bij het onderzoek ontplofte het gevaarlijke •projectiel, rukte de aene hand der vrouw hij den .pols af en verscheurde vier vingers van de andere hand. Een onderzoek wordt ingesteld. De kranten en de oorlog. Op de kran ten! ijst van het Duitsohe rijkspostgehied voor 1916 worden weder 1255 bladen en tijdschriften vermeld, waarvan de uitgave ten gevolge van de tijdsomstandigheden moest worden gestaakt. Het totaal aantal der Duiitsche bladen en tijdschriften, die sedert het begin van den oorlog ophielden ■te verschijnen, is daardoor tot 3000 geste een. Vrouwelijke conducteurs. Op de stads tram te Berlijn zijn tot nu "toe 140 vrouwe lijke conducteurs werkzaam. Buitenlandsche berichten. De ver. Staten en Mexico. Mexico heeft ©en nota aan de Ver. Staten gericht, waarin het verzoekt de Ameri kaanse he troepen uit Mexico weg t© trek ker en tl© vervqlging fan Villa aan het Mexicaansch© constjtutionalisitisch© leger over te laten. Carranza's nota heeft den toestand in gewikkelder gemaakt, seint „Reuiter" uit VvasMngten. maar in regeeringskringen verzekert men dat de Amerikaansch© troe pen althans voorloopig in Mexico blijven, iiidens d© onderhandelingen.' met Carran-" za zal da vervolging van Villa krachtig worden voortgezet. De opstand in China. De gouverneur van Kiangsd heeft offi cieel de onafhankelijkheid dezer provincie afgekondigd. Nederland en de Oorlog. Nieuw machtsmisbruik. Er valt, gelijk men gelezen zal hebben, t© vreezen voor 'n slechten roggeoogst dit jaar: Engeland houdt de chiLisalpeter vast, die onze landbouwers dringend noodig hebben voor hunne roggevelden. Het Vaderland schrijft naar aan leiding van dezen maatregel der Engel sche regeering. Eenige aannemelijke reden voor die han delwijze is absoluut niet te bedenken, en dat maakt de zaak dubbel ergerlijk. Men moet nl. weten, dat de gansche distributie van kunstmest berust in handen van een staatscommissie, de kunstmest-commissie, die een dusdanige regeling heeft getroffen, dat de landbouwers geen kruimpje kunst mest meer krijgen, dan strikt noodig is en dat de mogelijkheid van export openlijk of langs smokkelweg ten eenen male is uit gesloten. Dat weet Engeland even goed als onze eigen regeering: onze vertegen woordiging te Londen heeft, haar „fiat" op het plan de campagne der Kunstmest-com- missie gevraagd en gekregen alvorens men hier aan den arbeid toog. Welnu, waarom houdt dan de Engeilsche regeering de ladingen chilisalpeter, welke geconsigneerd zijn aan de Nederlandsche regeering een consignatie door de En gelsche regeering uitdrukkelijk aanvaard vast en brengt daardoor Nederland in nood? Engeland werpt zich gaarne op als be schermer van kleines Staten. Tot die ru briek kleine Staten behoort ook Neder land, doch pleegt het tegenover ons klein© land niettemin iets anders als grof machts misbruik, wanneer het ons misoogst, en duur graan bezorgt? Verlof voor zomer werkzaam, heden in den tuinbouw. Aan niet-beroepsmilitairen, die zijn hoofd of leider van' een tuinbouwbedrijf, of die als zoodanig dienst doen, kan in de maanden Mei, Juni, Juli en Augustus met inachtneming van d© grens van toelaatbare afwezigheid voor bijzondere verloven, door compagnies- (eskadrons-, fort-, detache ment s-) commandanten een verlof worden verleend, ten. hoogste tot den duur hierna vermeld. Zoons van tuinbouwers zelf geen be drijfsleiders zijnde kunnen slechts dan afcs zoodanig aangemerkt worden, wiaair neer de vader tot het leiden van de werk zaamheden wegens ouderdom (60 jaar of ouder) of wegens ziekte (geneeskundige verklaring) niet in staat is en ook geen ander als bedrijfsleider kan dienst doen. Bij de overwoging, of iemand als fun- geerend bedrijfsleider moet worden aange merkt, dient er rekening gehouden te wor den met het feit, dat in kleinere bedrijven de bedrijfsleider tevens de eerste werk kracht is. Bewijzen van deze omstandighe den behooren bij het verzoek 'te worden overgelegd. Behalve aan bedrijfsleiders kan in de eerste plaats aan bij ouders inwonend© zoons, en voorts aan in- en uitwonende knechts en arbeiders (na het advies van den Nederlandschen Tuïnbouwraad te 's. Gr.avenhage te hebben ingdwjonnen) eerst dan verlof worden verleend, nadat het noodig geoordeelde verlof aan de be drijfsleiders ten voüe is, toegekend en slechts met inachtneming- van de grens van toelaatbare afwezigheid. Voor wat het inwinnen van adviezen hij den Nederlandschen Tubnbouwraad betreft dient nog met het volgende rekening ge houden te worden: lo. Adviezen worden slechts verstrekt op. aanvraag van bovengenoemde militaire chefs. 2o. In de ter adviseering opgezonden verzoekschriften moeten duidelijk worden vermeld naam, voornamen (heide voluit), dorp, gehucht of streek, zoomede de ge meente waar de belanghebbende zijn be drijf uitoefent. Daarbij moeten de in de 4e alinea bedoelde bewijsstukken worden overgelegd. Overigens zal zooveel mogelijk met on derstaande gegevens rekening gehouden moeten wprden: Verlof vt o r bedrijfsleiders Algemeen. Boomk weekerij: drie dagen per week, van 1 Mei «tot 1 Juni, tot voortzet ten van het planten- in de kweckerij en FEUILLETON. Beproevingen. caf mevrouw Stermthal spoedig aan wensch van hairen zoon toe, en het m w nu nog slechts op aan een soli- i vwraocendm kooper te vinden, k daarvoor wist Ernst in Berlijn, 1 hij zich nu gevestigd had, spoedig Helms d or f ging over i«i handen va.n Maatschappij op aiandeieleih, die er een ffabriek, brandarij enz. op groote al wifde aanlkiggeaii K)r dern. gunstig em toestand en d© uitr itte aan.pl anten gein van" het goed i prijs bedongen-, dien zelfs G.ru- zser hoog vond. In den herfst zo.u -•Helmsdorf overgedragen worden, r do maatschappij was gerechtigd na tersten betalingstermijn de noodige "kkingeri voor verbouwing te nemen. I3r geldelijke toestand was beter te- 1 gekomen, dan mevrouw Stemihal •lurven denken. Zij kon op de aange- jale wijze in iedere g-roote stad leven, r kon maar niet t-o't een keus komen. Wn de verkoop definitief besloten te? re pen de vrouwen volstrekt niet, hunne oude woonplaiats verlaten jPj' Ea het tijdstip, waarop dit moest JI*n. nadclrde met rasse schreden. 1 siotte, wist c/n zij zelfs niet, of zij tot 'K kénden blijven, want de maat- JUj maakte, ruimschoots gebruik vafii J**den, en de- s&hoone M'oementiuin, sch van mevrouw Sterhthal, was eel verwoest en begraven, onder 1 011 zand, tor wijl aan het eind ko lossale gebouwen verrezen. Er kwam geen, eind aan het kloppen, hameren en door elkaar schreeuwen. Mevrouw -Sternthai was buiten, zich zelve, zij wrong hare handen, en barstte dn trainian uft. Roberta, riep haar broeder 'tar hulp. Ernst kwam reeds na eenige da gen, maar Ihij was ontstemjd en liet zijn. wreveil duidelijk aan zijn zuster blijken. „Geloof je werkelijk, dat ik niets anders •te doen lieb dan te iletten cup de luimen van twee vrouwen, en daarvoor rond te ■reizen? Werkelijk. Roberta^ je bent nog kinderachtiger, dan ik gedacht had, ik had je voor verstandiger gehouden." „Vergeef me, Ennst, mama was zoo on gelukkig, en ik wist geen raad meer." „Mama zial altijd ongelukkig zijn, daar zij nooilb weet, wat zij -eigenlijk wil. Daar om is het te meer noodzakelijk, dat jij leert, op eigen boenen te staan, want heb is je plicht in de aangelegenheden van het dagelijkseh© beven voor u beiden te zor gen." „Ik zal mijn plicht trachten te ven-ui len". zeide (het meisje onderworpen, „maar Ernst, ik ben nog jong en mis ahie onder vinding. Hoe kan ik mama raden, welke woonplaats zij voor ons beiden kiezen moöb?" „Dait eerste gebrek wordt dagelijks meer en meer weggènomen, en ondervinding krijgen wij allen vanzelf. Ween niet, kleün- «ti©. dat kan ik niet zien. Ik kan u beiden werkelijk niet alleen in een groote' stad laten, dat zie ik wel in; het 'beste zou zijn, dat gij naar Berlijn kwaamt, en wij samen gingen wonnen." „Wat, Ernst,, zou j© dat werkelijk wil len?" „Welke keus (blijft mij verder over? Na- tuurliik stel 'ik zekere voorwaarden. Mijn persoonlijke vrijheid mag niet beperkt worden." ,.Da!t «uilen nnama -en lik zeker niet ver langen." „Des die beter voor ons allen." Ernst wijlde, dat men de keus eene.r wo ning 'en de inrichting ervan, aan hém overliet. Zijne moeder viel dit ten zeerste bii. .Veel zwaarder viel ihöt haar, van al hare vroegere eigendommen te moeten scheiden; al die „oude rommel", zoo als Enorit liet meubilair zijiïer ouders noem de moest verkocht worden. Vond Roberta vroeger een_ enkelen dag dikwijls ondraaglijk lang, nu gingen ge- heei'Je weken, negen maanden onbegrijpe lijk 'vlug voorbij. De tijd, waarop zij haar oude woonplaats veriaten moest, kwam dichter en dichter. Rusteloos dwaalde het meisje rond; als zij in huis was, werd zij door een geheimzinnige macht gedreven naar den tuin, vandaar naar het nabij- zijndeidoup .en eindelijk het kerkhof, tot. bij heit graf haars vaders. Daar was de eenige plaats, waar zij rusb vond. Uren Lang rat zij daar over het verledene te peinzen, want d© «tioeikomis't -lag voor haai' als een rneit zeven zeigelen 'gesloten boek. Haar go'lukkiigo, aorgelcoza jeugd was, dit voel de zii maar 'al te duidelijk^ met haar ge- If cMen vader li'iteav Fin 'deze groeve ireergo- 1 alten. Het liaatste, pijnlijke afscheid was gen» men, moeder ch dochter zaten in het j-ij- Tuf.g, dat haar naar heit na'astbijgelegeai spoorweg,station mc-ast brengen. Grunert vergezelde ze daaihesni. Hij walde daar do beiidei vrouwen niog voor helt laatst behulp zaam zijn, evenials hij op ziich getni^men had voor den verkoop dar roerende goede- ren op Groöt-H'&Tmsdorf te zorgen* en de weinige aangewezen .voorwerpen maar Boblijn te eenden. De bel luidde, de sneltrein stopte hlier slechts enkele minuten. Grunewt (hief mevrouw S-tecnthal in tien aouDé en drukte haar zwijgend de hand. „God zagenel en beware it, juffrouw Ro berta". zeid© hij tlot deze. „Als gij of uwe ■moeder ooit een vriend noodig helA dan ben ik tot tod eren -diienst bereid." De locomotief floot, de trein zette zich in beweging. Het had sinds den vorügetn daig anophoudelijk geregend; he,t gunjs van dien bewolkten hemel em liet landschap, van ieder© bekoexriijkheid beroofd, liicpen in elkaar. Hat gezicht hiervan kon de bei de robzig'sters inlet opvrooiüjkon, het kwam maar al tei zeer mei. hare eigen droefgees tige stemming overeen. Mevrouw Stej.to- •tlxaJ zat daar nader, geheel onbewust van hare omgaving en wees iedere poging van Roberta, om een geregeld gesprek aan le knoor/en door har© stilzwijgendheid af. Er w.as alle- overredingskracht van het jonge meisje toe noodig om hare mama over te halen, gedurende de reis aan het korte middagmaal deel ite nemen.' Een reisgezellin wilde te goedertrouw zich eok met Roberta coiiderhouden, maar het jonge meisje was zoo schuw en k-orttcUf, dait het hij een9 piogfmg bileof. Het scheem. als kwam e.r geen cênde aan dezen -dag; toen echter de sneltrein telgen den avond hdt slation der hoofdstad bin- nenrihoomde .teek het Roberta', alsof de tijd slechts kart geweest was, „Uitstappen!" riepen de conducteurs. Met hare moeder aan den eenen arm, de andere belast met reistasch, doeken en pa raplu's stond Roberta hu Lp ©lp os op het perron en keek naar.Ernst, die de vrouwen had willen afhalen. Eindelijk kwam hij: „Goddank, dat je daar zijtP' klonk het uit haar mond. „Ik was al bang..-," „Dat ik weg zou blijven? Dwaasheid; ik weet maar al te goed, hoe hulploos gij zijt; maar een. man van zaken is niet altijd meester van zijn tijd. Mama, geef mij uw arm, het rijtuig wacht. Je recu. Roberta... wie zal met zooveel bagage loopen?" Spoedig zaten de vrouwen in het rijtuig dat door de helder verlicht© straten naar de plaats van bestemming rolde. liet rij tuig hield stil bij een groot huis; een ruk aan de bel riep den statigen portier, didn Ernst eenige aanwijzingen gaf en nog steeds aan den arm van haren zoon, geivolgd door Roberta, stapte mevrouw Strenthal door de ruime vestibule en ging een trap op, die met een prachtigen looper bekleed was. Bij de glazen deur, die toe gang gaf tot de eerste verdieping, bleef Ernst staan, en zeide: „Hier is onze woning mama, ik hoop» dat zo u zal bevallen." In den gang opende hij een deur en leid de de vrouwen in 'n helder verlichte kam-y waar een theetafel sierlijk gedekt was. „Hier bevinden zich uwe woon- en slaap kamers", zeide Ernst. „Ik heb de theetafel hier laten klaar zetten, omdat ik dacht, dat u dit aangenaam zou zijn. In ieder geval zijt gij vermoeid van de reis." rWordt vervolgd-1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1