27 De Oorlog. No. 1967 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. BIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS-bedraagt, bij vooruitbetalinn met GRATIS PHI is nm.mii M GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden U cent o^wl3I'len-vorzekee-ing den .2 cent per week, fi.GO perkwartaaL Frato Afzonderlijke nummers 2>/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad S cent. MAANDAG MAAIT. 1911. t)e ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeellngen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, raet oratie bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, Iedere regel-meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Nog moed, Woensdag begint de Tweede Kamer aan behandeling vaq het ontwerp-Ouder- aiswet een uitkef ring van twee gulden der zeventigjarige arbeiders, die kun- aannemerijk maken, dat zij behoeftig m. a. w. een Staatspensioen of fttsbedeeling. wee guldenaan.zeventigj arigen ar 't heeft bij de verkiezingen in" 1913 r'he&l het land weerklonken, dat 't be- tfelijk was, om, zooals Talm a voor de, n dooie" (bedoeld werd een zeven- arige) af te schepen met ,,'n riks". En rerd gelachen en gespot mét die dwaze, die hardvochtige regeling van Talma, j-aan de arbeiders niets hadden, die [jjbeiders met een kluitje in 't riet wildo a. üunu ïs hot niet ,,'n riks", maar gulden voor ,;'n dooie" Nederlandsch Verbond van Vakver- 0r| [ingen heeft echter blijkbaar die Juni- iken, de mooi-\veer-voorspellingen van mog in -de oor en. En het dringt er nu ie regeering op 'aan om den leeftijds- s te verlagen tot 69 jaar en de uitkee- aanmerkelijk" te verhoogen. hebben dus nog moed; anders hadden i adres wel in portefeuille gehouden. v, om te erkennen, dat ze in 1913 bii etze' tegen Talma en de rechtsche ring zijn bedrogen, daar- ontbreekt hun toch de moedt ival van Engelsche vliegtuigen in 'o!l8aWJ!k- .7," M^I9fi!fa?leTön5eV - Een Engelsche en Duiische uiser gezonken. Van de oarlogsierreinen. Overzicht. valt niet te verwonderen, dat de be voer den slag bij Verdun bi te verflauwen, en. wel omdat de veid- die nu reeds een maand duurt, tot niéts beslissends heeft geleid. Het at, dat de kracht van den aanvaller of meer vermindert. -Toch schijnt het van het Duit-sche offensief nog niét jn gekomen. De activiteit om Verdun onafgebroken voort en breidt zich iusschenpoozen verder uit naar het Belangrijke vorderingen hebben luitschers gedurende de laatste drie |n niet meer ge-maakt en sinds de heu- ig van Haucourt, ten Noordoosten van :ourt, in handen der Duitschers zijn de Franschen niet verder terug- okken. Doch uit alles blijkt, dat de Khe'rS de poging nog nietï hebben igeven om ten Westen vori de Maas de ische linie in te drukken, ten einde rMontzéville voort te dringen en .Ver- ook van de Westzijde in te sluiten. 1 de Russen met groote kracht aanval- 6n pogen, aan de bezetting van hun tdgebied een einde te maken, .zullen luitsjhers niet nalaten ee.n poging te lom de lijn RigaDwinsk te forceeren en zoodoende hunne taak weer op te ne- men op hal punt, waar zij dia bij het in.- treden van don winter moesten, nederleg- gen. Deze stoot in de richting van Peters burg dwingt dé Russen een groots macht tun den sector Riga—Dwinsk samen te bren gen, maar is tevens niet zonder gevaar voor^de Duitschers, wanneer de Russen met groote kracht optreden1 op andere deelen van het. uitgebreide oorlogsterrein Wanneer het namelijk den Russen mocht gelukken zich meester te" maken van één of méér van de weinige communicatielijnen, welke van Dwinsk en Riga in Zuidweste lijke richting voeren, dan is de positie van de Duitsch© bezetting in het Noorden hoogst gevaarlijk. De richting, waarin de hier bedoelde spoorwegen loopen, is in hooge mate gunstig'voor de Russen en de strijd die begonnen is in den sector Duna- burg—Smorgon belooft hoogst belangwek kend te worden. Tot nu toe schijnt het den Duitschers te zijn gelukt om aan de krachtige aanvallen op den spoorweg Dwinsk Wilna het hoofd te bieden, maar net is de groote vraag of dit op den duur mogelijk zal blijken, vooral waar in Frankrijk groote krachtsinspanning van de Duitsche troepen wordt gevraagd. Op Zee. De Engelsche pakketboot „Sussex" in het Kanaal getorpedeerd. Een offioieef bericht. Hét- Fram-sclie mimi-ster ie van marine maakt bekend, dat de Sussex" getorpe deerd as. De kapitein! zag de torpedo on manoeuvreerde om haar te- ontwijken., doch het schip werd aan den voorsteven ge.troffeirt. Verhalen van geredden. Twee Amerikanen, overlevenden van de getorpedeerde kanaalboot Sussex" zeiden in, PiPfn intfe: •aan de zijde ram het vaartuig, -dioia dé brug. Da „Sussex" werd bijna, in twee- ©n geslagen en het scheen zeker, da't zij zou zinken. Een groot aantal passagiers ging daarom .in de booten, terwijl de meer opgewondenen met reddinggordels om dn zee sprongen;, het schip bleef echter drij vende. Verscheiden personen werden door de -ontploffing gedood, o.a. ook oen deel vam het machinekamerpersoneel. De over levenden zagen vijf dooden aan boord van het schip. Zij verklaarden; dat zij dicht bij de brug met een jongein Amerikaan had den jS taan praten en juist van'daar weg gegaan waren, torn de ontploffing plaats greep. Zij zijn er van .overtuigd1, dat hij aan» stukken geslagen is. De inrichting voor dra-adlcoze telegrafie was beschadigd1 en het dunrcle uren alvo rens de schade tijdelijk hersteld, was en men om hulp kon seinen. Intussch'en wa ren de meeste passagiers dn de booten ge gaan, maar toen de nacht inviel, keerden zijn aan boord terug. Tegen middernacht kwamen een Fransch patrouillevaartuig en een Engelsche torpedojager op de plaats des onheils en ondernamen krachtig het reddingswerk. Men gelooft-, dat een boot omgeslagen en" een aantal der inzittenden verdronken zijn. Ghagnoux, inspecteur van do Orleans spoorwegmaatschappij, zegt-,dat eentge van de passagiers van de Sussex", die over de verschansing leunden en eoni ge van de 'bemanning het spoor van de tor pedo hebben gezien. 'wee leden' van de bemanning, da© zich iufljet voorete gedeelte van het schip bevondtg werden gedood'. Toen ik, vervolgde hl naar dek snelde, hadden -allie passagiers^ch van reddings- gorde'ls voorzien, terwk de sloepen op be vel van den kapitein Werden, gestreken. Een eerste klasse dansskajuit, en de eet zaal bleven 'boven wait.tr, doch' waren zeer beschadigd. De eerste neergelate-nboot sloeg door de een of andere oorzaak tm. Bijna alle pas sagiers eln de bemannng werden gered. Eemge passagiers, voniiomelijk vrouwen werden, hit het water'opgepikt, toen dé booten rondroeiden. - - De waterdichte .schoten van de „Sus sex werkten goed; - -f. - De kapitein riep alteal,. die konden hek pen, met het redden vai bagage eai voor werpen van waaide, maar boord terug. Daar de inrichting voof draadlooze tele- graphie beschadigd wal werd een nood voorziening getroffen erThoewel de anten ne vrij kort was, slaagde-men er in naar Bouvogne" te seinen,, dit het schip getor pedeerd was en dé plaati aan te duiden. Om 11 uur 'iS avonds, ia 8 uur naargees- J|>wachten, daagde ,1e tneller Marie 1 héreseuit Boulogne Dp en nam bijna alle 'passagiers aan boojd. Een weinig la ter werden de overigen overgenomen door een Engels-eb schip, terwijl een dercLe vaar tuig de „Sussex" maar Boulogne sleepte. Het is opmerkelijk dat de ketels van de „Sussex" na de ontploffing voort bleven werken en het electrisctj licht aanhield, dat dé passagiers hielp .opmonteren, ter wijl kij op redding wachtten. Amerikanen vermist. Er wordt bevestigd meldt „Reuter", dat er 2o Amerikanen aan boord van de „Sus sex" waren, waarvan -er nog 8 worden ver mist. Het is vrijwel zeker dat een man en tweemeisjes zijnjiJ^WU of verdronken aan ménschemo^n^ j9 Gewonden ©verleden, D-nie gewonde passagiers van de „Sus- sax" zijn Zondag ia heit hospitaal te Dover overleden. Nog 12 zwaar gewonde passa giers bevinden zich in hét hospitaal. - De Fransclia pers. De Frausche bladen wijden lange arti kelen aan dé torpedeering van de Engel sche paketboot „Sussex" in het Kanaal. Alle passagiers zijn helt er over eens dat" de tor-pedeering buiten, 'twijfel vast staat. De ontploffing en liet begin van paniek, dat zilch onder de passagiers voordeed, hebb'ein slachtoffers gemaakt. Men. schat hun aantal op 50. Onder de geredde pas sagiers zijn 36 Engelse-hen, 28 Franschen, 21 Italianen, 12 Amerikanen, 45 Belgen, 6 Spanjaarden en 2 Russen, waai-van een gedeelte naar Boulogne, een onder deel naar Engeland is gebracht-. Mén verwacht, meldt „Havas" dat de Duitschers» dezen nieuwen aanslag zullen -ontkennen, zoogoed als zij het andere hebben gedaan. Doc-h -dé bewijzen van hun erantwoordélijkhehf'voor deze daad zijn onwederlegbaar. Uit Do-vea* wordt gemeld dat de Ameri kanen ©en g.renzerulooz-e verontwaardiging ,aan den dag leggen» Zoo ook de Amerika nen-, die te Boulogne zijn ontscheept en- te Parijs aankwamen. Die verontwaardiging is overigens reeds door de Amerlkaansche bladen vertolkt. Men west, voegt „Havas" nier a a ra toe, dat de „Sus sex gewapeatd was. Aar.val van Engelsche vliegtuigen in Noord-Sleeswijk. Dd Duitsche lezing. Officieel wordt uit Berlijn gemeld: Zater dagmorgen zijn van twee, door een- eska der kruisers en een flottielje torpedoboo- ten vergezelde moederschepen 5 Engelsche wat ervLiagtuigen tot een aanval op onze inrichtingen voor luchtschepen in Noord- Sleeswijk opgestegen. Niet minder dan 3 daarvan, waaronder een vechtvliegtuig, zijn door den vroegtij dig gewaarschuwden verdedigin-gsdienst op 'en ten O. van het eiland Sylt tot lan den gedwongen; De inzittenden, 4 Engel- fiche officieren en 1 onderofficier, werden ge-vangen genomein-. Bommen zijn. slechts in den- omtrek van de Hoyersluis neergeworpen. Schade is niet aangericht. De Ertgesche fezing. Officieel wordt uit Londen gemeld. En gelsche watervliegtuigen- hebben Zaterdag ochtend de Duitsche luch-tschiplood-sen aki Steoswijk-Hofetein ten Oosten van heit eiland Sylt aamgevallen. De vliegtuigen werden naar de afgesproken plaats dicht bij dé Duitsche kust gebracht dooir eien eskorbe -lichte kruisers en torpedo jagers. Drie watervliegtuigen worden' vermist -torpedojagers- „Medusa" en „Lavee rock" zijn in aanvaring geweest. Men vreest, dat de „Medusa" tengevolge van-het stormweder van Zaterdagavond is verloren gegaan, doch «er bestaat geen ongerust heid omtrent de veiligheid der bemanning. Onze torpedojagers hebben tien Duitsche bewapende patrouillevaartuigen in den grond geboord. Nadere bizemde-rheden- omtrent den lucb.tr- laanval zijn. nog niet beken,d, doch volgens Een Engelsche en Duitsche hulp- kr,uiser gezonken. De Britsche admiraliteit geeft thans de volgende lezing over het gevecht in de Noordzee: Den 29en Februari heeft op de Noordzee een gevecht plaats gehad tusschen den Duitscheni hulpkruiser „Greif", die als Noorsch koopvaardijschip vermomd vvas, en den Britsche-n hulpkruiser „Alcantara". Het gevecht eindigde met het zinken van beide -schepen. De Duitsche hulpkruiser werd door kanonvuur, de „Alcantara" blijkbaar door een -torpedo tot zinken ge bracht. Vijf Duitsche officieren en 115 manschappen werden opgepikt en gevan gen ganomen. De geheele bemanning be stond, naar men meent, uit meer dan 300 koppen. De Engelsche verliezen bedroegen vijf officieren en 69 man. Hét dient te worden opgemerkt, dat de vijand tijdens het geheele gevecht' onder de Noorsche vlag was, die op de zijde van het schip geschilderd was. Dit nieuws wordt thans bekend gemaakt claar uit een ontvangen Duitsch draadloos bericht blijkt, dat de vijand vernomen heeft, dat de „Greif', die veel geleek op de „Möwe", vernietigd is, voordat zij ojt in slaagde onze patrouille-linie te passeeren. Een part. „Reuter"-bericht meldt nog: Uit de bizonderheden, die omtrent het ge vecht in de Noordzee wórden meegedeeld, blijkt dat het gevecht buitengewoon ver woed is geweest. De „Alcantara" was wan hopig in do minderheid wat het geschut aangaat, doch de bekaamheid van kanon niers en zeelieden maakte dit weer goed. Heft schijnbare vreedzame Noordsche aangaat, doch de bekwaamheid van kanon nen op de manier van zeeroovers. Beide ïCli6^en schoten verwoed. De „Alcantara" had het hard te verantwoorden, doch hiéld zich goed, totdat ze blijkbaar door een torpedo was getroffen. De schepen scho ten elkaar kort en klein. De „Greif' zonk het ^erst. Kort daarna zonk de „Alcanta ra". Engelsche torpedojagers snelden tor hulp en namen de overlevenden op. Zij hebben, naar gemeld wordt, meteen een Duitsche duikboot in den grond geboord. De overlevenden zijn naar Edinburgh ge bracht. Er is ar één gestorven. Hij is met militaire -eer begraven. Naar aanleiding van dit bericht schrijft „Wolff's" Bureau: Het spreekt van zelf dat de „Greif", ze moge zich van tevoren al van tie geoorloofde krijgslist hebben bodiend, bij het begin van het gevecht de Duitsche oorlogsvlag heeft geheschen. Omtrent het verdere ,,Reuter"-bericht; dat Engelsche torpedojagers ter gelegen heid van liet zeegevecht van 29 Februari een Duitsche duikboot tot zinken zouden hebben gebracht, verneemt „Wolff's Bu reau" van bevoegde .zijde dat het bericht van het in den grond boren van een Duit sche duikboot onjuist is. (De Alcantara" was gebouwd iu 1914 te Govan. Het -schip had een 'inhoud van 15831 ton en behoorde aan de Royal Mail Steam Packet Co. In de Duitsche scheeps registers komen wel eenige vaartuigen voor, die den naam „Greif" dragen, doch gezien hun kleine tonneninhoud, ia het zeer onwaarschijnlijk, dat een dier vaar tuigen de hulpkruiser is geweest, die in pv*tLü AWvtdara" ,W zinken de tonneninhoud echter ook niet juist be kend is.) De duikboot- &n mijnoorlog. Blijkens eein Lloyds"-bericht is het Engelsche -stoomschip „Senaybridge" ver gaan. De bemanning te gered. (De naam „Se-nay bridge" komt in „Ll-oyds"-register niet voor. Red.) Blijkens een „LloycLs"-bericht, uit Do ver is het Engelsche ss. „Saint Gieilia" ge zonken. De 'bemanning' ds gered. (De „Saint Cecilia" -mat 4411 ton en be hoorde aam de Sa-int Bride S.S. Cy. te Red.) Duitschland. Scheuring in de S. D. A. P. Wij hebben Zaterdag veirmeid de inci denten in -den Duitschem Rijksdag, naar aanleiding van Qvet optreden van den sociaal-democraat Haase bij de behande ling -der begrooti-ng. Deze socialist 9prak het verlangen uit -naar vrede, omdat, naar hij zeide, „ondanks -alles successen het einde van den oorlog geen overwinnaars en overwonnenen zal kennen", omdat hij den oorlog beschouwde „als een gevolg van den eisch der kapitalisten naar ver groot i,ng van de wereldmacht." We zou den zoo zeggen, dat vooral deze laatste woorden den socialisten uit het haard ge- FEUILLETON. Honderd vijftig. icq lies Cozii-c was een jon,ge Bretonsche «her. Bij den dood van zijn ouders had do oudste, de zorg op zich genomen reen vijftal broertjes en zusjes, in wier Ksonder'houd hij vóórzag, door te vis- en raet de „Dentu",. de schuit, hem r zijn vader nagelaten, üj was vijf-en-twintiig jaar, een kloeke al met open, 'eerlijk gel-aat, en daarom 15 het niet- te verwonderen, dat hij het veroverd van de mooie Marianne 'haar ganzenei ,haar, dat dn een vlecht als een kabel, om haa-r hoöfd lag, en tr oogen zoo diep als het water der zeè. •on ihij baar tot zijn vrouw maken, dan ■er niets aan zijn .geliik ontbreken, krlaime wilde wel, maar haar vader l'-ook ©en woord te zeggen en de oude Min was niet gemakkelijk. Alles sid- An in de kombuis van, zij-n schip, als hij 5 vuist op de tafel steeg: zijn vrouw, wanne en de twee broers, i" waren er'meer, die naar de hand der «e sch ipp ens d och teer stonden-, en één ^a'- was voor Jacques een gevaarlijke ^linger, niet omdat Marianne hem de Wteiir gaf, maar Salami stelde zijn n W' daaraan kon die mededinger voldoen -clan hij. .eliswaar was hij oen landrot en zou ,r Salami zeker het -liefst een va.rens- ^^teónzoon hebben gehad, maar een boomgaard met honderd ap- pe-lboomen, een akker, een aardappelveld, een paard, vier koeien en vijftig schapen, en wat kon de arme J-acqnes daartegen over stelten? Dp een Zondagmorgen, toen zij uit de kerk kwamen, sprak Salaun den jongen man aan: Mijn jongen, he-t is nu al twee jaar ongeveer, diat je Marianne naloopt. Daar moet een einde aan komen. Ik mag je wel Jijden, ge zijt ©en brave kerel, maar wat hieb je op zak? Ik bezit de „Dentu" en het huisje van vader. Jawel, maar daarvan moeten de broers en zusters ook (hun portie hebben. En .dan heb ik nog mijn moéd en mijn sterke armen. Daar zal ik niets van zeggen, maar (kijk eens hier, ik geef Mamrianne een huisje, een stukje grond, een koe en hon derd gulden baar geld mee, ongerekend haar uitzet. Ge begrijpt, het zou een schan de zijn, als zij je -nam zonder iet-s, en gij zij'b veel be flinke borst om dat te wen- schen. Dus-stel ik je de voorwaarde: breng lionderdvijftig gulden mee. De arme Jacques keek, of Salau-n hem een klaip in het gezicht gegeven had, en wat het ergste was, hij moest erkennen, dat de oude schipper gelijk had. Hij móest den volgenden morgen uitzei len, op de v-isChvangst en hoopte, door het werk wat afleiding te krijgen in zijn leed, maar -telkens kwamen hem de honderd vijftig gulden wéér in de gedachten, di© voor hem hét bezit van hét Beminde meisje vertegenwoordigden,.. Op zekeren morgen zat hij o.p het dek van zijn schip,, waarvan de zeilen slap ■langs -clen mast hingen,; want er lag een dikke mtëti over de zee en h-et was wind stil. Uit den mist zag hij een sloep opdoe men, .die door een man geroeid werd, Hola! riep de man, mag ik aan boord kamen? Goad, sprak Jacques, het is hier wel geen hotel, maar ge zij,t -toch welkom. Hij wiérp dadelijk een lijn toe, waaraan hij, de sloep naar het schip trok. Ik ben een schipbreukeling, zeide d© man. Ik heb honger en dorst. Het was hem wed aan te zien, want zijn gelaat was vermagerd en- ingevallen. Goed, sprak Jacques, het is hier wel geen restau-rant, maar ge kunt toch wed eten e-n drinken krijgen. Hij gaf hem scheepsbeschuit- met, ge rookt spek, een kroes water en een fleschje brandewijn, hetgeen de schipbreukeling zich goed liet smaken. Hij werd vroolijk en lachend riep hij: Ziezoo, het eenige, wat mij nu nog ontnre-ekt, ia een goede sigaar. Ook daaraan kan ik u helpen, zei Jacqu-es, ik heb eT eenige uit Londen mee gebracht- Hij haalde een sigaar uit de kombuis, waar hij er eenige zorgvuldig had verbor gen, om in Frankrijk binnen te smokke len. Zijn gast rookte met zichtbaar welbeha gen en vroeg ver den» Zij-t gij gelukkig? Dat hangt er van af, antwoordde Jac ques n-or&ch? Waarvan? Van honderd vijftig gulden, die ik hebben moet om met de mooie Marianne te trouwen. En ge hebt ze niet? Neen. De schipbreukeling glimlachte- en er werd niet verde1r over ge&ptroken. Vijf dagen bleef hij aan boord van de „Dentu", totdat deze een stoomschip praaide, dait hem overnam en bij het af scheid' nemen van den visscher vroeg hij diens naam en waar (hij 'thuis hoorde. Jacques bleef nog een maand op zee zwalken .en liep toen de haven van zijn Bretonsch dorp binnen-. Na de broers en zusters omhelsd te hebben-, ging hij maar het schip van- vader Salaun, dat naast het zijne in de haven lag. I-n de kombuis vond hij Marianne, maar zij was niet alleen. Haar vader en moe der waren bij haar en Sailaun vroeg: Hebt ge een goede reis gehad? Tamelijk. En de vangst? Die kon beter. Dan zult ge waarschijnlijk geen hon derd1 vijftig gulden meebrengen? Helaas niet. Neem dan maar afscheid van. Marian ne, bromde de oude; schipper, want ik heb geen- lust, om haar oude-vrijster te laten worden; daarom zal ITet. mij aangenaam' zijn, als ge niet meer hier komt. Jacques .trok e;en gezicht, of hjj zijn doodvonnis hoorde vellen en Marianne barstte in tranen uit. De oude Salaun was nog zoo medelij dend met zijn vrouw naar he-t dek te gaan, om het afscheid der jongelui -niet te sto ren, maar even later riep hij in de kom buis: Jacques, d'aar is een brievenbesteller, die naar je- vraagt. De brievenbesteller hield Jacques een brief, met lakzegels gesloten, voor en te vens een register, waarin hij teekenen moest. Verwonderd draaide Jacques den brief om en om. Eindelijk brak hij de lakzegels open en slaakte een kreet. Er. waren vijftien biljetten vain honderd gulden- in en er was een briefje bij met de woordèn: „Ontvang liet bijgaande mot eein harte lijke dankbetuiging van den door u gered den schipbreukeling. JOHAN ORTIL" Jocques werd als dol van vreugde. Hij greep Marianne om haar middel en kuste haar, waar de oude Saulaun bij stond. Wie Johan Orth was, wisten zij geen van- allen. Eerst hij, die de huwelijksakte opmaakte, deelde hun mede, dat deze ger redde schipbreukeling, aartshertog van Oostenrijk en kleinzoon van den keizer

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1