Jb je ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bijt)nz&
112 cent per week, f 1.60 per kwartaal Franco per post fl.80 per kwartaal
Ifzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cenl
23
)e Oorlog.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
JAARGANG
No. 1964
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Jnterc. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKËN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DONDERDAG
MAART.
1916.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cenl
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedera regel meer 5 cent
De Invaliditeitswet.
wakkere Kamerlid voör Hilversum,
meer Rutgers, 'had, zoo als bekend,
9L schriftelijke vragen .ingediend be-
ide de Invaliditeitswet, waarvan wel
lgende de voornaamste was:
de Minister, aan wien bij Koninklijk
vaun 12 Februari 1916 de zorg voor
tvoering van de Invaliditeitswet is
ragen, van oordeel, {dat op hem de
ebting rust om zooveel hem moge-
i( tijdig de maatregelen te nemen
noodzakelijk zijn met het oog op
krachtens het derde lid van art. 411
enoemde wet met 3 December 1916
rking treden van de bepalingen dier
ie dan nog niet in werking mochten
en zijn?"
jk men weet, heeft de minister een
ïlwerp ingediend, strekkende om
atum van het inwerking treden der
ïiteitswet nog drie jaar uit te'srtel-
P< r vóór de aanneming van diit wets-
rp, heeft de minister toch niet het
om op z'n «eigen verantwoording te
alsof het reeds aangenomen ware,
J\| >en voorbereidende maatregelen te
teneinde het mogelijk te maken,
Invaliditeitswet op 3 Deo. a.s. 'm
ig zou kunnen treden. En zoo
ït de minister! Er wordt letterlijk
'Sl gedaan aan de voorbereiding der
te iiteitswet ze treedt 'toch niet an
fcg, denkt men blijkbaar.
vraag van den iheer Rutgers heeft
lister zich, zooals man eiders lezen
,1 heel gemakkelijk afgemaakt. Hij
>r geen tijd meer voor... Men zou
;gen, dat een bewindsman alles op
|(j- en snaren moest zetten om aan de
lilting van de wet te kunnen vol-
maar, neen, de minister zegt heel
le tijd ontbreekt me.
ivordt er we mogen wel zeggen:
et de wetgeving van Talrna en...
slangen van de arbeiders!
>>i I8ch stoomschip getorpedeerd,
redesbemiddeling. - Uit den Duit-
Rijksdag. - De vliegeraanval op
an de oorlogsterreinen.
Overzicht,
de bezetting van het bosch van
rt is de Duitsche frontlijn weder-
hter bij Verdun gebracht. De Fran-
dienen er daarom voor te 'waken,
bedreiging der linie Chattancourt
zéville en van den westelijken ves-
'del van Verdun wordt afgewend.
ïeriijn wordt gemeld,' dat bij de op'
aval van 20 Maart ten noordoosten
focourt gevolgde opruiming van het
tsterrein en de bezetting van nieu-
jWe vijandelijke loopgraven buiten het
boschland, het aantal daar gemaakte
ongekwetste gevangenen tot 53 officieren
en 2914 man gestegen.
Bij Obersept zouden, volgens het Duit-
sch legerbericht, de Franschen aanvallen
hebben gedaan op de Duitsche stellingen,
doch met aanmerkelijke verliezen zijn te
ruggeslagen. In het Fransche legerbericht
wordt hiervan echter geen melding ge
maakt.
Verder melden beide legerberichten,
dat de artillerie strijd aan de Maas met
hevigheid wordt voortgezet.
Het Duitschne bericht meldt nog, dat
drie vijandelijke vliegtuigen ten noorden
van Verdun in luchtgevechten buiten ge
vecht zijn gesteld; twee zijn ten noordoos
ten van Samogneux achter het Duitsche
front neergekomen, het derde i« brandend
achter de vijandelijke linie gevallen. Luite
nant Böike heeft daarmede zijn dertiende
luitenant Parschau zijn vierde vijandelijke
vliegtuig geveld.
Uit Berlijn wordt over den strijd in Rus
land officieel het volgende gemeld:
De groo'te offensieve ondernemingen
van de Russen zijn nog omvangrijker ge
worden. De punten van aanval zijn tal
rijker geworden en de aanvallen zelf op
de verschillende plaatsen elkaar dag en
nacht onafgebroken opgevolgd. De krach
tigste aanval was weder gericht op- het
front ten noordwesten van Postawy. Hier
waren de vijandelijke verliezen zelfs voor
Russische massale aanvallen buitenge
woon" hoog. Bij een geslaagden tegenaan
val op een plaats, waar een kleine door
braak was geschied, hebben wij elf Russi
sche officieren ©n 573 man gevangen ge
nomen. Maar ook in vele andere gevech
ten (ten zuiden en zuidoosten van Riga,
bij Friedrichstadt, ten westen en zuid
westen van Jacobstadt, tep zuiden van
Dunaburg, ten noorden van Widzy, tus-
schen het Narocz- en Wisnieczmeer) heb
ben onze dappere "troepen den vijand met
zware verliezen teruggeslagen en hem bij
tegenaanvallen nog ruim 600 krijgsgevan
genen afgenomen. Op geen enkel punt is
het den Russen gelukt ©enig succes te be
halen. Onze verliezen zijn over het ^ge
meen gering.
Ook op het O. II. gedeelte van het Ooste
lijk oorlogsterrein is de bedrijvigheid van
de Russen toegenomen. Aan de Strypa
zouden afdeeling.en Russische infanterie
uitvallen hebben gedaan, doch overal zijn
teruggeworpen, waarbij aan Russische
zijde groote verliezen werden geleden.
Van de overige oorlogsterreinen valt
niets bijzonders te melden.
0p Zee.
Deensch stoomschip getorpedeerd.
Uit Kopenhagen \vordt aan „lTnforma-
tion" gemeld, dat de gezagvoerder van het
^>eensohe stoomschip „S'kadsberg"' sein
de, dat zijn schip Zondagavond was ge
torpedeerd, terwijl het voor anker lag. Een
machinist en twee stokers worden ver
mist; de tweede officieT en een Russische
matroos werden ernstig gekwetst. De
Deensche regeering zal krachtig te Ber
lijn protesteeren wanneer alle bijzonder
heden bekend zullen zijn.
De vilegeraanval op zeabrugge.
Een der grenscorrespondenten van de
,,Tijd" bericht:
Ofschoon de Duitschers een diep stil
zwijgen bewaren over de uitwerking van
den laatsten vliegersaanval op Zeebrugge
ben ik niettemin in staat u betrouwbare
inlichtingen te doen toekomen: Groote
schade werd door de vliegerbommen on
der jde strandbatterijen aangericht. Vele
stuiken daarvan werden vernield, meer
dan ~2ÓÖ artillerie- en marinesoldaten
moeten gedood zijn. Ook het aantal ge
wonden moet zeer groot zijn; een trein,
die van Zeebrugge vol gewonden Gent
passeerde, bevatte 350 gekwetsten.
Ook eenige vliegtuigen werden vernield.
Éen van de Duitsche vliegtuigen, dat
met een Fransche aeroplane in gevecht
geraakte, viel naar beneden; de inzitten
de Duitsche officieren werden slechts
licht gewond.
Prof. Pirenne en Fredericq gevangen.
Men. deelt aan de ,,N. R. Ct." mede,
dat professor Pirenne en professor Fréde-
ricq, van de Gentsche hoogeschool, op 18
dezer door de Duitsche militaire overheid
in België zijn gevangen genomen en naar
Duitschland. gevoerd.
Duitschland.
Uit den Rijksdag.
Gisteren is in den Rijksdag de eerste
lezing van de begrooting en van de belas-
tingontwerpen voortgezet.
President Kampt deelde mede dat in-
gevolgen een afspraak tusschen de voor
mannen der partijgroepen het duik-
bootvr aagstuk van de eerste le
zing der begrooting wordt afgescheiden,
totdat oen»ander besluit zal zijn geveld.
Hetduikbootvraagstuk wordt behandeld
in de begrootingseornrhissie, die aanstaan
de week samenkomt.
Frankrijk.
Prins Alexander van Servië te Parijs.
Prins Alexander van Servië dejeuneer
de gistermiddag op het Elysee. Aan het
dej eunor namen deel de voorzitters van
Kamer en Senaat, alle leden der regeering
en alle vertegenwoordigers der verbonden
mogendheden. President Poincaré hield
een 'toespraak, waarop de Prins ant
woordde.
Vereenigde Staten.
Geen vredesbemiddeling.
„Reuter" meldt d.d. 22 Maart uit Wash
ington: Vele bladen meldden vanmorgen
dat de Amerikaanscbe gezant,, Gerard, te
Berlijn zijn vacamti-e uitstelde in afwach
ting van Duitsche vredesvoorstellen. Pre
sident Wilson publiceert nu een verkla
ring, waarin wordt gezegd dat d'e gevolg
trekking onjuist is. Het ministerie van
buitenlandsohe zaken ontkent eenig ver
zoek, noch formeel noch jmformeel, te heb
ben gekregen van Duitschland, dat de
Vereenigde Starten .als bemiddelaar zouden
optreden of de zaak met andere mogend
heden in handen nemen. De ambtenaren
van het "departement verklaren dart als er
eenig vooruitzicht of bemiddeling was,
zulik een algemeene publicatie hert succes
onwaarschijnlijk zou malven.
Haïti.
De revolutionaire beweging.
„Havas" meldt uit Port au Prince: Een
naar aanleiding van de revolutionaire be
weging in het begin van Januari ingesteld
onderzoek tooncle,dat «act grootste deel
van heit geld waarover de telders dor be
weging beschikten afkomstig was van de
Duitsche kolonie in Haïti.
Verschillende oorlogsberichten.
Een botercentrale.-" Te Brussel zal éen
botercentrale worden gesticht, die zal zor
gen voor eén billijke verdeeiing van den
boter onder de Belgische bevolking, voor
de zuivere samenstelling van de boter en
voor een uniformen prijs.
Armoede. Het aantal ondersteunde
gezinnen te Gent bedroeg op einde Febr.
12079 op een totale bevolking van 42250.
Vereenvoudigingen in de spijskaarten.
Volgens Duitsche couranten zullen bin
nenkort in alle openbare restaurants van
Duitschland vereenvoudigingen in de
spijskaarten worden ingevoerd. Nog slechts
twee soorten vlecsch zullen voortaan voor
de gasten te verkrijgen zijn.
Vleeschkaarten in Duitechfland. De
Beiersche kamer van landbouw heeft zich
uit beginsel verklaard tegen de invoering
van vleeschkaarten.
Opctjschen van wijnvoorraden. In
Savoje en Opper-Savojo hebben de Duit
sche militaire autoriteiten een aanvang
gemaakt met het opeAseheir van Wijnvoor
raden, welke voor liet léger en de verbrui
kers in Frankrijk bestemd' zijn.
Een papiercentrale. Op een té Wee-
nen gehouden vergadering van 150 uitge
vers van couranten, is besloten een pa
piercentrale op té richten. Ook drong
inen aan op een door da overheid vast ie
stellen maximum-omvang der bladen.
Beroepsopleiding voor de jeugd. De
Fransche minister van onderwijs, Paim-
tové, zal binnenkort een wetsontwerp be
treffende de beroepsopleiding van de
jeugd indienen. Daarin zal verplicht wor
den gesteld het' voortgezette onderwijs
voor kinderen van 13 en 14 jaar nadat
zij de school hebben verlaten.
De duisternis te Londen. Door de ge
dwongen duisternis van Londen, is het
aantal ongelukken zeer toegenomen. In
de gewone jaarstatistiek 40.000 ongeval
len met 2000 doodelijke, voor 1914 waren
deze cijfers reeds 61.670 en 2330, terwijl
1915 62.203 en 3014 geeft.
Engelsche munitiefabrieken. In En
geland zijn weer 26 werkplaatsen tot
Tijksmunitiefabrieken verklaard. Er zijn
er, sedert Juli 1915, nu 3078.
Paaschbrooden. Het Joodseke Wel-
dadigheidscomité te New-York heeft per
stoomboot „Sterling" 60.000 pond Paasch
brooden ten behoeve der arme Joodsche
bevoilkiing in Palestina verzonden'.
Buitenlandsohe berichten.
Groote brand.
Een telegram uit Paris (Texas) meldt,
dat dertig aldaar gevestigde zaken zijn
verbrand. De schade beloopt twee tot drie
milüoen dollars. Oorzaak onbekend.
Amerika en Mexico.
Ten gevolge van een gebrek aan de
draadlooze telegrafie en het afsnijden op
28 plaatsen van de militaire telegraaflij
nen, is de verbinding met de Amerikaan
scbe troepen, die Villa vervolgen, onmoge
lijk. Twee vliegtuigen, behoorende tot
het eskader, dat naar Mexico is gezonden,
zijn niet te Casa Grande aangekomen en
zijn waarschijnlijk verloren gegaan. De
vliegers hebben voor drie dagen voedsel
en twee kleine veldflejsschen water bij
zich.
Nederland en de Oorlog.
Aanslagen op de Neder-
landsche Koopvaardijvloot.
De „Tubantia".
De Berlijnsche medewerker van het
„Ilbld." meldt:
In verband raat de Duitsche verklaring,
dat de Duitsche marine geen schuld heeft
aan den ondergang van hert s.s. „Tuban
tia", kan ik meedeelen, dat deze verkla
ring eerst afgelegd is, nadat alle Duitsche
duikbootem die voor de torpedeering in
aanmerking kwamen, na haar terugkeer
{Zaterdagavond g(/-iuigddn onschuldig te
zijn.
Verder verneem ik, dat de Duitsche
regeering, ofschoon niet officieel, tegen
over de Nederlandsche regeering de wen-
schelijklieid uitgesproken heeft van een
onderzoek van het wrak der „Tubantia".
Richard Schilling, de consul van Gua
temala (te Stuttgart, -passagier van de
„Tubantia", heeft opnieuw de meeningi
verkondigd, ditmaal «tegenover een verte
genwoordiger vam de Schwabische Merkur,
d«at hert stoomschip door eeri drijvende
mijn en niet door een torpedo is getroffen.
Hij verklaarde tijden® den oorlog al meer
een mijnonrtploffing te hebben bijgewoond:
en zedde een gezichtsbedrog mogelijk to
achten doordat het schip opzij zoeklichten'
had, waarvan een straal voori de bellen-
baan van een torpedo kon zijn aangezien.
De (officieuse) „Norddeutsche Aligeinei-
ne Zerttung" schrijft, dat aan Schilling's
verklaring dubbele'waarde valt te h(teh-
ten, wanneer men in aanmerking neemt
dat hij als Amerikaansch staatsburger bij
(torpedeering kans had op schadevergoe
ding, doch iwert wanneer het schip dooc
een mijn werd getroffen.
De scheepvaart op Engeland door
Duitschland belet?
Reuter seint uit Londen, dat groote
beroering in Engeland is teweeggebracht
it
FEUILLETON.
e bakkersjongen.
ren morgen om acht uur opent een
J meisje, als werd het door een
uilt den slaapgeroepen, de oogje®,
rste woord dat der kleine over de
komt ds „moeder"; een woord', dat
■eeröti stamelde toen zij begon te
en. dat zij, naar wij hopen, immer,
zelfde teederlie.id zal blijven uit-
1 zoolang zij leeft.
'oeder o.pent de vensters en de lieve
rpt haar warme stralen tiaar binnen
heit zachte Meibloempje heft het
het hoofdje van de donzige peluw
wrijft' zich de oogen uit, springt
a'' bod je en omarmt moeder, die
at duizend kussen goeden morgen
Vie de heit mooiste kindje? vraagt
r' wijl zij da kleine laan het hart
fln nu vertelt de kleuter, terwijl zij
aangekleed pn gewasschen', ovier
a zij gedroomd heeft. Nu eens la
611 haar pop, dan óver den kanarie14
ertl Weer een andere keer over den
teoht, die met heesche s't'em de uren
Ook is heit wel ©ens over den lom-
f1 de miet-lieve kinderen par-
zijm grootten zak stopt.
toch niet, zegt móeder, jou"niet,
ui je.
want ze houden allemaal even-
Hkloppen, dat is hij! Toe, moe, laat mij'
gaan en ik zal hem gauw openmaken.
En de kleine wringt zich ïos uit haar
annen en ijlt weg om haar goeden vriend
binnen rte dart en Zij had zich niet vergist.
Hert was inderdaad d'e bakkersjongen, een
blonde jongen met een bleek, treurig ge
zicht, gehuld dn eenarmzalig blaüwge-
streept buisje en met half gescheurde slof
fen aan de hloote voeten. Hij is echter nog
zoo klein, dat hij den zwaren korf met
brood niet de trap op kan krijgen, die
naar de tweede verdieping leidt en hij zet
hem ne.er, neemt twee brooden er uit om ze
naar de woning van zijn vriendinnetje te
brengen. Spoedig had het meisje de deur
geopend. Met van vreugde c-tralende ge
zichten staan beide kinderen tegenover
elkander, zij inbaar wit kleedje, met zorg
vuldig gekamde donkere lokken, hij in
zijn (afgedragen plunje met verwarde blon
de haren en met s'tof overdekt; het kind
van weelde tegenover he,t kind van ar
moede.
't Was sedert kort, dat zij elkander ken
den; doch van den eersten dag, dat zij
elkander gezien hadden, had naar het
scheen een hairpelijke vriendschap zich
van hen meester gemaakt. Zij gaf hem
speelgoed, suikerwerk enz. en hij bezat
niets en was «sreflukkis:. wanneer hij haar
de ,in het veld geplukte bloempjes kon ge
ven.
Heb je ook nog den bal; dien ik je
gisteren heb gegeven? -vroeg de kleine.
Kijk, hier is hij, antwoordde de bak
kersjongen en trok hem uit zijn zak. Doch
behalve dat trok hij er ook nog iets an
ders uit, een groot stuk koek, zorgvuldig
in een papier gewikkeld, dat hij zijn mees
ter voor haar gevraagd had en ook ge
makkelijk kreeg, wijl deze wiist, voor welk
rijk kind hert bestemd was.
Daarvan moet ook hert kanarievogel-
it-je hebben, juichte het kind. Wil je? En
lachend trok zij hem de kamer binnen,
welke hij vroeger nog nooit betreden had.
Kijk eens, hoe mooi en tam hij is.
Toe neem ook een stukje, jij van dien
kant en ik van den anderen kant.
De beide kinderen geleken bloemen,
waar tusschen de kanarievogel als een
gele vlinder zweefde.
Daarop bracht 'het jonge meisje den ar
men, blooden knaap naar haar kamer,
waar een schat van speelgoed zich voor
zijn verbaasde oogen vertoonde en zoo
dikwijls hij ziclï wilde verwijderen, hield
zij hem tagen om hem nog mooiere don
gen «te laten zien.
Kijk, riep zij, in het volle geluk be
zitster te zijn van al aart moois, kijk, deze
prentjes kreeg ik van vader, toen ik ziek
was en deze keuken van moet toen ik
jarig ben geweekt, en dn dezen wagen lieb
ik rond gereden (toen ik heel klein was,
weet je. Nu heb ik hem niet meer noodig.
Vindt je mij niet groot? Koopen je vader
en moeder jou ook zulke mooie dingen?
Een waas van droefheid over loog plot
seling het gezicht van den armen kleinen
jongen. Hij, schudde met het hoofd.
Heb je geen vader en moe? vroeg de
kleine medd.
Neet
Wie koopt je dan speelgoed?
Niemand.
En brengt Sinterklaas je ook niets?
Niets, fluisterde de knaap.
Wanneer zij nog verder zou hebben ge
vraagd, had de knaap in tranen losgebar
sten. Een nog jonger kind deed hem voor
het eerst zijn jammervol lort begrijpen; bij
het licht van haar geluk scheen de scha
duw, welke over zijn jong leven hing, nog
duist^der.
Hij was een vondeling. Zijn ouders had
hij nooit gekend en nooit dart zoete woord
„moeder" kunnen uitspreken. Een boerin
had hem gevonden en opgevoied en hem,
itoen hij groot-er en ouder geworden was,
bij een bakker in dienst «gedaan, die 'hem
niet te bes&t behandelde, hem nie't meer
dan het noodige voedsel voorzette... hij
was immers maar een vondeling!
Kinderen echter gelijken in hun ge-
moedsstemmingen op de dagen der maand
April. Weenen en lachen, regen en zon
neschijn, volgen elkander in de meest
snelle afwAssertin op. Weldra maakte de
schuchterheid van den bakkersjongen
plaats voor ongedwongenheid.
Zoo als heden had hij zich nog nooit ge
voeld en hij speelde met al de mooie din
gen, welke hij 'eerst onbereikbaar waan
de en uit de verte bewonderde; de tijd
ging voorbij, ach! te snel! Hij" vergat zijn
plicht, zijn korf met brood, zijn lastigs
baas; alles, lalde® vergat hij, want hij
speelde voor het. eerst in zijn leven. Einde
lijk ontwaakt© hij als uiit een wonderlijken
droom.. Snel sprong hij op en zonder zijn
vriendinnetje goeden dag te zeggen, storm
de hij de trappen af een gil ontsnapte
zijn bcvrat, want zijn korf imet brood' was
verdwenen. Een bedelaar had hem onbe
waakt en onbeheerd zien staan en als go«-
den buit meegenomen'. De arme jongen
stond als versteend. Met angstige blikken
zag hij rond, doch nergens vond hij het
geen hij zocht, totdat hij eindelijk zijn ge
laat in de handen verborg en bitter
schreide.
Wat zou er met hem gebeuren ien wat
zou de baas zeggen? O! hoe rneedoogeloos
zou hij hem afranselen, wellicht achter
slcit en grendel laten opsluiten en hij kerm
de: „moeder, moeder!" Maar er was geen
moeder, die hem hoorde. De lieden, die
voorbijgingen, sloegen geen acht op het
weenende kind. Wat ging hun ook dat
kind aan! Er zijn zooveeil kinderen dia
schreden. Een nog «armoediger gekleedo
knaap dan hij maakte van de gelegenheid
gebruik en nam hem zijn mooien bal af
«en liep «er spotlachend mee weg.
Eindelijk ging de arme kniaap heen en
zwierf den ganschen dag rond, zonder te
weten waar naar toe en zonk des avonds
in het open veld neer. De knaap durfde
den ongemakkelij'ken baas niet ondei- de
oogen te komen.
Den volgenden morgen wachtte het
kleine meisje «te vergeefs de komst van dea
bakkersjongen. Geen bellen noch kloppen
werd ondier aan de «deur géhoord.
Waar zou hij toch wezen, vroeg het
kind zich beangst af; wanneer hij komt,
zal ak erg boos op hem zijn.
Maar hij kwam niet. In zijn plaats ver
scheen een breedgeschouderde jongen en
leverde het brood af. Zoo ook geschiedde
de volgende dagen.
Nu, waar blijft dat kleine bakkers-
ventje? vroeg éindelijk bet vijfjarig meis
je, waarom komt hij miert meer?
Hij zal heelemaal niet meer komen,
was bet antwoo«rd.
O ja, hij zal wel komen, hij heeft het
mij beloofd en ak hou zooveel van hem, hij
zou mij koek meebrengen.
Wil je koek hebben? Nu, morgen zal
ik je er meebrengen, is dat goed£
Heerlijk! jubelde het kind enlcLch half
tusschen de «deur plaatsend,, riep zij den
kanarievogel toe:
Morgen krijg je weer koek!
De arme vondeling was dood en ver
geten.
