WOENSDAG MAART. 1916. BUITENLAND. De Oorlog. Buiteniandsche berichten. Nederland en de Oorlog. i jaargang No.-1957 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, mei GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering {GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bijonza n 12 cent per week, f 1.60 per kwartaal. Franco per post f 1.80 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote lettere naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handel3-Advertent!ën) van 1-5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent nimmer bestaat uit twee bladen. 09 onderwijsbevrediging. Staatscommissie voor bevrediging onderwijs is met haar .taak gereed aéa en heeft blijkbaar een bevredi- 'res,iï''taat bereikt. Het desbetreffende [wetsvoorstel en de bijgevoegde cut- in met hunne toelichting zijn vast- Id met op één na ailgemeane stemmen. iéne stem zal wel van een commissie- er linkerzijde zijn.) i'te verheugenis zal deze tijding ai" ontvangen .doof do voorstanders de bijzondere school, door een ieder slotte, dia voelt wat recht is, en ,ht, dat aan de rechtvaardigheid wor- ïldaan delijk zal dan korne de tijd, welke inde maakt aan het onrecht, dat den vend on werd aangedaan, die hun ren niet anders dan godsdienstig wijs wilden geven. Jaren en jaren de rechterzijde op dat onrecht .gewe- loch... links bleef daarvoor ongövoe- re willen die jaren-lange onbillijkheid' inker zij de inzake den onderwij s-toe- in ons vaderland nu wel vergeten... Vaderland" van-gisteravond wijst er er „groote kentering ;is gekomen denkbeelden der linkerzijde". Mocht entering' ook .eens komen, waar het andore onbillijkheden, welke men tegenover de rechterzijde veroorlooft 'denken hier aan de „bekwaamheid" aoemingen! Nu de linkerzijde blijk- et gerechtigde erkent van eisehen, vroeger van .zich afwees, moge zij eens aan denke, of haar houding iver andere verlangens dor rechter een wijziging vraagt. Je duurSa-toeslag. Ned er .1 and« r wijdt een kprte >uwing aan de critiek, die is ge- op het re<geeringsvcorstel .tot het ge in een duur te-toeslag aan rijks-amb- sn en beambten binnen zekere loon- >n. Het blad vindt die critiek van gestelden begrijpelijk, maar moet toch of hun toorn wel billijk is ontsto- *Ju, die vraag .stellen ook wij ten op- van velerlei critiek, welke^ wordt ifend doch daarnaast staat ook •meening, dat er dn de uitgebrachte ook veel billijks schuilt. Zoo b.v. letreft de door anderen en ook door j- ilad gemaakte bemerking, betreffen- .eenvormigheid der regeling, waarbij rekening wordt gehouden met de van het gezin er wordt een loon- getrokken, onverschillig o~f de be- ene een groot of klein gezin heelt te houden. ,,De Nederlander" vindt die k echter .niet zoo bijzonder goed' ge- st. „Opgemerkt is", aldus het blad, de eenvormigheid der regeling o.nbil- rerken zal, omdat bijv. f900 voor een gezin veel meer beteekent dan voor [root. Het ds volkomen juist of liever: au volkomen juist zijn, maar. het is eer waar dat groote gezinnen meer hebben op bijkomende verdiensten kleine. Men zou, om geheel billijk te de gevallen moeten specialiseeren; zou elk gezin afzonderlijk moeten louwen, en al naar dé omstanciighe- het djedrag. van den toeslag bepalen Ieder voelt toch dat dit met gaat, iet ten «enenmale onmogelijk is." moeielijkheid, welke ,,De Nederlan der maakt, is, .dunkt ons, al heel go dlik te ontzenuwen. ,,üe bijkomende jensten" zij.n voor groote gezinnen jongere kinderen tot 14 jaar b.v. 'iftbsoluut uitgesloten. En juist voor de- leischt o. i. de billijkheid dat de loon- iliooger worde gesteld. Wij blijven van N, dat de eenvormigheid der rege- oen onbillijkheid is, welke kan \wor- voorkomen. diplomatieke beirekkingen tusschen ®nr'jk en Portugal afgebroken. - iland en Portugal. - Gevecht met duikboot. - Verzorging der krljgs- ,n0enen. - Het Servische leger. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. het Westelijk oorlogsterrein. blijft het Vft h9 T^ridtelijk 'rustig. De aanval ,i n is nog steeds niet hervat, hoe- tê ®emeen wordt verwacht dat. deze 'niet zal uitblijven. Ilaliaansoh-Oostenrijksclie oor. logsterrein beginnen zich grqptere gevech ten te ontwikkelen. Volgens het Oosten rijkse he legerbericht, vaUen sedert Maan dag de Italianen met sterke strijdkrachten aan, doch werden overal 'teruggeslagen. Zoo werden bij San Martino door het 46e regiment infanterie uit Szegedin zeven ©tórmloopen afgeslagen. Het Italiaansche legerbericht meldt daar entegen, dat .in het 1 district San Martino een sterke redoute met de bajonet werd vermeesterd en ten Z. 'O. van San Martino een belangrijk verdedigingswerk. wel In Egypte schijnt het den Eng else hen, zeer voorspoedig te gaan. Zoo maakt het Enga'.sche departement van oorlog het volgende telegram uit Cairo, gedagteekend van gisteren, openbaar:. Onze troepen onder aanvoering van ge neraal. Poynot, zullen vandaag Solium be zetten. Het kamp der Senoessi's te Msead is, blijkens bericht, onbezet. De Bedoeïe nen, uitgekozen om de troepen van Said Ahmed te vergezellen, zijn ontmoedigd en ■lijden honger. Een voorname sjeich van Oostelijk Mersa Matruh, heeft zich over gegeven. De hoofdman Aulad Ali heeft ge nade gevraagd. Hongerige Bedoeïenen komen bij troep jes met hun gezinnen onze linies binnen om er voedsel en onderdak te zoeken, na beroofd - en mishandeld te zijn door de mannen van Said Ahmed. Of .dit telegram geheel en al waarheid bevat, valt moeilijk te contr-oleeren, waar berichten uit andere bron geheel ontbre-" ken. 0p Zee. Gevecht met een duikboot. De ,,Berl. Zeitung" schrijft dat blijkens een bericht van de „North China Daily News" van 3 Januari passagiers van het stoomschip Kas hg ar", van de Peninsular and Oriental Company verhalen van een gevecht in de Middellandsche Zee tus schen dit stoomschip ch" een duikboot. De „Kashgar" kreeg bij zeer helder weer op een afstand van duizend voet de periscoop vani een 'duikboot in zacht. Onmiddellijk openden de kanonnen van de „Kashgar" het vuur. De duikboot verdween, maar kwam op een afstand van 1200 voet weer boven. Nu vuurde de „Kashgar" een twee- 'de scherp schot, dat volgens verklaring van eenige getuigen de duikboot trof. In elk geval verdween de duikboot en werd zij niet meer gezien. De „Berl. Ztg." merkt hierbij op, dat hier dus openlijk wordt gemeld, dat een Engel &ch passagiersschip den aanval opende eer nog de duikboot vijandelijke maatregelen nam. De meening dat de aan val succes had is echter niet juist. Noch een Duitsch, noch een Oostenrijksch-Hon- gaarsche duikboot is in den bedoelden tijd verloren gegaan.^ De duikbootoorlog. Officieel wordt uit Berlijn gemeld: Het gerucht, dat ,de verschex-pte .duikbootoor log, -die door de rijksregeexang aan de on zijdige mogendheden- is aangekondigd, niet zou worden doorgezet, of zou zijn uit gesteld, is volmaakt onjuist. Nooit is te ver antwo ordelij kar plaatse afstel of uit stel van 'dezen duikboot ooi-log overwogen. Hij is in vallen gang. Duitschland. Verpïeging van krijgsgevangenen. De „Norddeutsche Allgemeine Ztg." 'schrijft: De sedert langen tijd hangende onderhandelingen nopens liet overbrengen van minder-zwaar gewonde on .zieke Duitsche en Fransche krijgsgevangenen in Zwitserland, zijn eindelijk tot een be vredigend eind gekomen. Zooals bekend is, heeft de Paus er het initiatief toe ge nomen en Zwitserland, welks beproefde gastvrijheid hier een zegenrijk arbeids veld krijgt, heeft zoo bereidwillig moge-, gelijk tot het welslagen meegewerkt. De Duitsche regeering heeft zich gerui- men tijd geleden uitgesproken voor een overeenkomst in beginsel, doch het is eerst thans gelukt om zekere meenings- verschillen bij te leggen. Ten einde een volkomen zakelijke, ondubbelzinnige uit voering van de overeenkomst te waar- jborgen, zijn de Zwïtseirsche commissies van geneesheeren thans bezifj alle Duit sche $n Fransche krijgsgevangenkampen en hospitalen .te bezoeken en daar onder zoekingen in te stellen. Met de van Duitsche zijde voorgestelde uitbreiding van de overeenkomst tot bur gerlijke gevangenen heeft de Fransche re geering zich in beginsel vereenigd. Oostenrijk-Hongarije. De diplomatieke betrekkingen tusschen Oostenrijk en Portugal afgebroken. Ingevolge het intreden van den oorlogs toestand tusschen het Duitsche Rijk en fPoi>ujgal, heef!b de Ooslüeihrijksch-Hom gaarsche gezant te Lissabon opdracht ge kregen aan de regeering der republiek Portugal zijn passen te vragen en met Let personeel van het gezantschap het land te verlaten. Aan den Portugeeschen zaak gelastigde te Weenen zullen tegelijkertijd zijn passen worden overhandigd. Servië. Het Servische leger. De „Vossische Zcdtung" verneemt uit Beiiijn: Het eerste transport Servische troepen van Korfoe is. to Saloniki aange komen. Men wil uit hén een soort jager- korps vormen en ze voorzien met bergge- schut. De 'toestand der troepen moet slecht zijn., Engeland. ingeland en Portugal. In het Lagerhuis heeft Minister Grey namens minister Asquith, die ongesteld i& een verklaring afgelegd nopens de deelneming van Portugal aan den oorlog. De onmiddellijke aanleiding waarom Duitschland verklaard heeft dat er oor logstoestand möt onzen oudsten bondge noot bestaat zeide Grey, is geweest het besluit der Portugeesche i'egeering om alle Duitsche schepen op te vorderen, die sedert het begin der vijandelijkheden in de havens van Poi'tugal en zijn koloniën Hagen. Ware Portugal een. volstrekt onzijdige nat-ie -geweest, zonder roet een dei- o orlo g vo er en den door banden van bondsgenootschap te zijn ver-bonden, dan nog ware zijn optieden ten volle gerecht vaardigd geweest. De oorlog was" oorzaak van een snel toenemend gebrek aan scheepsniinxte in alle deelen der wereld, en heit was duidelijk geworden dat het de plicht was van de Portugeesche regeering oxn in het belang van den lande gebruik, te maken van alle beschikbare schepen in haar havens. Dit was haar in-, zich it, en het werd haar tevens aahb-ëvolien door de Engel se he regeering, Een staat is gerechtigd, om in geval van nood elks eigendom op te vorderen en het aan het publiek belang dienstig te maken. Dit recht is verbonden aan de soevereini teit van eiken staat en kan door geen vreemde mogendheid worden gewraakt.. |P o t u. g a ,1 was echt .etir g- e ei n onz ij dige natie in denengsten zin des woord s. Bij hat begin van den oorlog heeft de Portugeesche regee ring verkaard dat zij onder geen enkele (jimstandigheid de yerplijchi'fiingetn jegens haar ouden bondgenoot, Engeland, zou verzaken (toej.) Zij is op zoodanige wijze te werk gegaan, dat geen derde partij werd benadeeld, aangezien zij bij de op vordering beloofd heeft schadevergoeding te betalen. D© Duitsche regeering achtte het echter geschikt om den gang van za ken -te overhaasten door een beslisten eisch om opheldering te -stellen, kort. daar na gevolgd door. een oorlogsverklaring, waardoor zij de geheele kwestie heeft ge wijzigd (toej.) Er valt op te merken, dat Duitschland hetwelk ithans Portugal beschuldigt van een versbreking van de onzijdigheid, zelf in October, en nogmaals in December 1914 Poitugeesch grondgebied heeft geschon den door invallen in de Portugeesche ko lonie Angola en lat,er door pogingen om een inlandschen opstand in Poitugeesch Oost-Afrika aan te stichten. Portugal kan er van verzekerd zijn dat zijn bondgenoot-en allen bijstand zullen verleenen dien het land mocht nood-ig hel> ben. Waar Portugal genoodzaakt is zich aan de zijde van de bondgenooten te scharen, wordt het begroet als de dappe re medewerker ter verdediging van de groote zaak, waarvoor de huidige oorlog wordt gevoerd. Verschillende oorlogsberichten. Schaarschte aan groene zeep. In de provincie Luik is de groene zeep zoo .schaarsch, dat deze itot 6 francs (f 2.88 per kilo kost. Winterkiecding uit stroo. Door de Duitsche soldaten op het .Oostelijk front wordt een niéuw soort winterkleeding ge dragen, die geheel uit stroo vervaardigd is. Prikkellectuur. De commandeerende generaal van het 7e Pruisische legercorps heeft een aantal winkels in zij.n gebied we gens den verkoop van prikkellectuur la ten sluiten. Deze legerautóriteit begrijpt blijkbaar, dat zulke lectuur de manschappen ontze- nuw't en verslapt. De mode en de oorlog. De comman deerende generaal van het district Neuren berg, heeft een verordening afgekondigd, waarin hij zegt, dat de wijde damesrokken en de hooge laarzen een verkwisting van stof an van leder zijn. Hij venvacht van den vaderlandslievenden geest van do vrouwen, dat zij, gedachten aan den ernst der itijden, tot een eenvoudiger lcleeding zullen terugkeer en. Eieren uit Galicië. Van uit Galicië zijn te Aken maasa's eieren aangekomen, die aan de bevolking tegen 12 pfenning (7 ct.) per stuk verkocht worden. Een record. In Sawtry (Huntingdon shire) leeft een echtpaar, dat onlangs den 67sten verjaardag van zijn huwelijk heeft ■gevierd en 29 kleinzoons en een achter kleinzoon aan het front heeft. De Vereei?ïgde Staten en Mexico. Be „Morning Post" verneemt uit Was hington dat het Amerikaansche dep. van oorlog de campagne tegen de Mexicaan- sche rooverbende niet luchthartig opvat. Aan het departement verwacht men, dat het wel eenige maanden zal duren vóór Villa gepakt is en zijn bende uit elkaar gejaagd. De sterkte van het Amerikaan sche expeditiekorps wordt geheim gehou den, doch men houdt het er voor, dat het uit niet minder dan 8000 man zal bestaan Bovendien zullen. op strategische punten aan de gr.ens reserve-troepen worden ge- a-eed gehouden om, indien het noodig mocht zijn, de expeditie te komen verster ken, en om een indruk te wekken, zoowel bij de aanhangers van Carranza als op die van de Vereenigde Stalen, van de macht der Vereenigde Staten en van hun vermo- gèn om welken opstand ook te onderdruk- ke, zonder dat het noodig is, tot dat doel troepen terug te roepen uit de Filippijnen of andere militaire stations in het buiten land. Generaal Fun stone zal kunnen beschik ken, over ongeveer 25.000 man beproefde troepen. Er zijn orders voor geweren en munitie gegeven aan groote fabrieken, die nacht en dag moeten doorwerken. Die fa brieken hebben ook grootere orders aange- nomen_van de geallieerden, doch haar di recteuren beweren, dat zij in staat zullen zijn, de Européesche contract-en even goed te vervullen als die met de Amerikaansche regeering. De legerofficieren verklaren, dat het ver mogen van de Vereenigde Staten om oor logstuig voort te brengen, vrijwel onbe grensd is. Ook indien de expeditie in Mexico veel grooter afmetingen mocht aannemen dan thans verwacht wordt, zou in de behoeften kunnen worden voorzien, zonder dat dit welke storing oolc zou be hoeven te brengen in het werk, dat thans voor buitenlandscheregeeringen wordt verricht. BINNENLAND. Nota betreffende den. e c o n o- m i is c h e tn toestand'. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft bij de Tweede Kamer een nota ingezonden betreffende den economi se lx en toestand hier te lande in de maand Januari 1916. Deze nota is een halfjaarlijksche, in te genstelling met de tot dusver verschenen uitvoerige nota's die een driemaandelijksch overzicht gaven. De reden hiervan is, dat het bij de tegen woordige verhoudingen ©enigszins moei lijk valt elk 'trimester mededeelingen van eenig belang te doen. Het Ligt dan ook in de bedoeling van den minister deze publi catie 'Slechts voort te zetten, wanneer er inderdaad belangrijke wijzigingen in de toestanden intreden. Ofschoon 'eir inderdaad een zekere stabi liteit te constateeren valt, moeb deze schrijft de minister toch niet aldus wor den begrepen, dat men niet eiken dag voor groote veranderingen kan te staan komen. Feitelijk zijn er zoovele onzekere factoren, die den eoonomische.n toestand beheer- schen, dat ook nu, evenals bij de vorige nota's, de restrictie dient gemaakt 'te wor den, dat er voortdurend' zeer belangrijke wijzigingen kunnen intreden. De -minister besluit de nota met de vol gende woorden: Vat men de indrukken van het geheele economische leven te zamen, dan. is de slotsom dat er, de omstandigheden in aan merking genomenj, alleszins reden tot dankbaarheid' bestaat; echter bedenke men, dat bovenstaande gegevens reiken tot Ja nuari 1916 en de toekomst bij voortduring onzeker blijft. De g e s -t r 'a f 'b e Engelöche .geïnterneerden. Lord Robert Cecil heeft in het Engelsehe Parlement opnieuw een vraag, -thans van dan heer Malcolm, over -de bestraffing der Engelsehe geïnterneerden moeten beant woorden. Het antwoord luidde aldus. De inlichtingen waren perbri-ef gevraagd en na ontvangst daarvan te Den Haag, was deax Commodore te Groningen ge vraagd oen rapport op -te stellen, dat.-nu ontvangen was. Vier van da betrokken mannen hadden nu hun vonnis van 14 da gen celstraf .uitgediend. Dé overigen wa ren voorioopig vrijgesteld, in afwachting van verder onderzoek, maar hij kon niet zeggen hoeveel van hun straf zij uitgezeten hadden. Zijnai* Majesteits gezant te Den Haag richtte vertoogen tot de Nederlandsche regeering. De heer Maloolm: Beteekent dat, dat Z. Ms. regeering een volledige verklaring van deze onrechtvaardige veroordeeli-ngen zal vragen en een schadeloosstelling voor de onbillijk gestraften? Lord R. Cecil antwoordde daarop, dat hij die vraag niet zondeir verdere inlich tingen kon beantwoorden, maar dat een onderzoek werd ingesteld. Engelsehe post. Den 18 dezer wordt het postvervoer tus schen Nederland en Engeland met de boo ten van de Maatschappij „Zeeland" her vat. Het vertrek uit Vlissingen vindt plaats Maandags, Woensdags, Vrijdags en Zater dags 6 uur voorm. Uit Engeland Zondags, Dinsdags, Donderdags en Zaterdags. In verband hiermede wordt de postver zending per Batavierlijn van Rotterdam ■naar Engeland na 16 Maart gestaakt. Korte Kronjek. Te Amsterdam, Rotterdam en Gro ningen hebben de varkensslagars besloten voorloopig geen varkensvleesch meer te verstrekken. De Raad van Sneek verwierp gister avond meT 7 tegen 6 stemmen het voorstel tot vervroegde winkelsluiting. Do Raad van Numansdorp heeft be sloten, wegens de tijdsomstandigheden, dit jaar de kennis niet te doen doorgaan. Gemengde berichten. Treinbotising. Van een van Utrecht komenden goederentrein i.s Maandagavond op de IJ sol brug bij Zwolle een koppelstang gebroken. Het losgeraakte treinde el, 4 6 wagens, liep tengevolge van de helling van de brug terug on botste te Hattenrer- broek op een aldaar staanden trein. De schok was hevig, zoodat er materieele ■schade is ontstaan. Van een zending paar den was er één gedood en heeft een anaeir de heenen gebroken. Het spoor was ver sperd, waardoor trein 5.53 van Utrecht niet te Zwolle kon binnenkomen. De reizigers werden met het locaaltrcln- •tje verder gebracht. Fraude inet postzegels. Men schrijft aan het „Hbld.": De mededeeling betref fende de fraude met ongeiperforeerd-e en z.g. uitschot-perforatle-frankeerzeg'e'.s. van. een cent yereischt een nadere toelichting. De man, die dezefraude pleegde, was werkzaam aan het verificatiebureau van de firma Joh. Enschedé Zonen te Haar lem. Dit bureau is aangewezen om al de gedrukte postwaarden, zoowel gave als uitschot, over te dragen aan het. bureau der Rijkscontrole bij de Posterijen en Te legraphic aldaar. Teneinde nu eenige veCLen misdruk te kunnen bemachtigen, werden geheele vel len met.gave frankeerzegels van een cent aan een postkantoor gekocht en vóór de overdracht aan de Rijkscontrole door den man verwisseld-met, even zoovele vellen misdruk, na de gave veilen door scheuren ook in misdruk te hebben veranderd. Het 'totale aantal door de drukkelij op te leve ren vellen, zoowel gaye als misdruk, klopte dus weder. Toen de firma Booleman op 1 Februari den controleur té Haarlem, den lieer Pull, met het in omloop zijn van misdruk-fran keerzegels van een cent ,in kennis bracht, stelde deze zich onmiddellijk met haar en met den lieer Heersma, hoofdinspecteur der recherche te Amsterdam, in verbin ding, waardoor de draden spoedig in han den waren. Reeds op 12 Februari gelukte het den dader uit te vindemi. Deze werd in de drukkerij gearresteerd' en bekende spoe, dig. Fabrieksongeval, In de ijzerfabriek van Gebr. .Lange te Haspe in Westfalen ie een ketel vloeibaar ijzer uiteen geispron- gen. Acht arbeiders werden zwaar en ze ven licht gewond. Brand. Maandag ontstond brand in de Ixverderij, bewoond door V er hei j den, op Lennisheuvel onder Boxtel. De boerderij brandde gelieel tot den grond af. Een kalf en een varken kwamen tu do vlammen om. De inboedel was verzekerd. De brand sloeg over op een huisje tegeaiover de boer derij, welks bewoner den vorlgen dag was gestorven. Het lijk werd' gekist in veilig heid gebracht. Ook dat huisje brandde tot den grond af. Een opstootje. Naar de ,,D. Ct." ver neemt. moet gisteravond omstreeks zes uur iin de Hoek straat te Dordrecht een opstootje hebben plaats gelxadi, waarbij het tot oen botsing tusschen de politie en het staken de personeel van de firma Koopman is ge komen. Hierbij is de heer A. T„ secretarie van de afdeeling Dordrecht van den Alg.: Ned.. Mètaalbe werkersbandgearresteer d,:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1